اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟ علائم و نحوه تشخیص دوقطبی نوع ۱

اختلال دوقطبی نوع یک چیست و چگونه ایجاد میشود؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

اختلال دوقطبی نوع یک با دوره‌های شیدایی و سرخوشی که حداقل ۷ روز طول می‌کشند و نیاز به بستری‌شدن در بیمارستان دارند، مشخص می‌شود. علائم دوقطبی نوع ۱ معمولا تغییرات خلق‌وخو، تکانشگری و افسردگی است و مدیریت این بیماری نیز با دارودرمانی، روان درمانی و تغییر سبک زندگی انجام می‌شود.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
بیماری دوقطبی نوع یک چیست و چگونه ایجاد میشود؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

اختلال دو قطبی نوع یک یکی از انواع بیماری‌های خلقی است که روی خلق‌وخو، سطح انرژی و توانایی فرد برای انجام عملکرد طبیعی روزانه تأثیر می‌گذارد. این بیماری با دوره‌هایی از شیدایی شدید و افسردگی مشخص می‌شود که می‌تواند هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد. بسیاری از افراد دوقطبی نوع ۱ را با شخصیت مرزی یا تکانشی اشتباه می‌گیرند در حالی‌که علائم و روش درمان هرکدام متفاوت است. در ادامه این مطلب از مجله‌ی سلامت دکترتو همراه ما باشید تا به بررسی دقیق‌تر دو قطبی نوع ۱، علائم و تفاوت آن با اختلال دو قطبی نوع ۲ بپردازیم. اگر خودتان یا یکی از آشنایانتان به این بیماری مبتلا است، می‌توانید از سایت نوبت‌دهی آنلاین پزشکان دکترتو نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با متخصص روانشناس یا روانپزشک دریافت کنید.

اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟

اختلال دو قطبی نوع یک یکی از انواع بیماری‌های روانی و زیر گروه اختلال دو قطبی است که با دوره‌های افسردگی و شیدایی مشخص می‌شود. شخصی که مبتلا به اختلال دو قطبی نوع یک باشد، حداقل یکبار در سال دوره شیدایی را تجربه می‌کند. در این دوره شخص انرژی بالایی داشته و خلق‌وخوی طبیعی ندارد. درنتیجه این رفتارهای غیرعادی می‌توانند زندگی فرد را مختل کنند. این افراد در کنار دوره شیدایی، از دوره افسردگی هم رنج می‌برند.

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

علائم اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟

احساس سرخوشی، هیجان‌زدگی در کنار خواب‌آلودگی و بی‌انگیزگی از علائم اختلال دو قطبی ۱ هستند که می‌تواند در هر فرد متفاوت باشد. به صورت کلی نشانه‌های بیماری دوقطبی نوع یک شامل موارد زیر می‌شود:

دوره‌های شیدایی یا مانیادوره‌های افسردگیدوره مختلط (بین دوره شیدایی و افسردگی)
افزایش سطح انرژیکاهش سطح انرژیاحساس تحریک‌پذیری یا بی‌قراری
کاهش نیاز به خواباز دست‌دادن علاقه یا لذت به فعالیت‌های همیشگیپرش سریع بین حالات افسردگی و شیدایی
تند یا زیاد صحبت کردنغم و اندوهمشکل در خوابیدن
افکار پریشان و قضاوت یا تصمیم‌گیری ضعیفاحساس ناامیدیافکار سریع و پریشان
عزت نفس کاذبمشکل در تمرکز یا تصمیم‌گیریقضاوت یا تصمیم‌گیری ضعیف
رفتارهای پرخطر مانند سوءمصرف مواد، ولخرجی و قماربازیافکار مرگ یا خودکشیاحساس غم بی دلیل
علائم و نشانه‌های دوره‌ها مختلف دوقطبی نوع ۱

علت دو قطبی نوع یک: چه چیزی باعث اختلال دوقطبی نوع ۱ می شود؟

تحقیقات نشان می‌دهد که این اختلال احتمالا به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی ایجاد می‌شود. برخی از مطالعات ژن‌های خاصی را شناسایی کرده‌اند که با اختلال دو قطبی مرتبط هستند.

عوامل محیطی مانند تروما، استرس، سوءمصرف مواد و اختلالات خواب هم می‌توانند باعث ایجاد یا بدتر شدن دوره‌های مختلف اختلال دو قطبی نوع ۱ شوند. عوامل عصبی مانند عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز نیز ممکن است در ایجاد اختلال دوقطبی نقش داشته‌باشند.

با این حال، هر شخصی ممکن است به این اختلال دچار شود. طبق آمار در ایالات متحده، معمولا در نوجوانی یا اوایل دهه بیست زندگی اولین علائم دوقطبی ظاهر می‌شود و تقریبا همه بیماران قبل از ۵۰ سالگی به این اختلال دچار شده‌اند. افرادی که در خانواده خود سابقه اختلال دو قطبی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به دوقطبی قرار دارند.

آیا شما هم علائم دوقطبی نوع یک را دارید؟

برای اطمینان می‌توانید مشاوره بگیرید.

اختلال دوقطبی نوع یک چگونه تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص اختلال دو قطبی یا بایپولار نوع یک، روانشناس یا روانپزشک معمولا یک ارزیابی جامع انجام می‌دهد که شامل معاینه فیزیکی، بررسی سابقه پزشکی و ارزیابی روان‌شناختی است. همچنین ممکن است آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون یا تصویربرداری مغز را برای تشخیص افتراقی یا رد سایر شرایط پزشکی که ممکن است به علائم اختلال دوقطبی نزدیک باشند، تجویز کند. در نهایت پزشک متخصص از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) برای تشخیص رسمی اختلال دو قطبی نوع یک استفاده می‌کند.

متن انگلیسی:
Bipolar 1 is the most severe form of bipolar disorder. It is characterized by manic episodes that last at least seven days or are severe enough to require hospitalization. These manic episodes may be accompanied by depressive episodes or periods of relative stability.
ترجمه فارسی:
دوقطبی نوع ۱ شدیدترین شکل اختلال دوقطبی است. این بیماری با دوره‌های جنون‌آمیز (شیدایی) مشخص می‌شود که حداقل ۷ روز طول می‌کشد یا به اندازه کافی شدید است که نیاز به بستری‌شدن در بیمارستان دارد. این دوره‌های مانیک یا شیدایی ممکن است با دوره‌های افسردگی یا دوره‌های ثبات نسبی همراه باشد.

به نقل از سایت compassionbehavioralhealth

معیارهای ۵-DSM برای اختلال دوقطبی نوع ۱

طبق DSM-5 یا کتاب جامع راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، برای تشخیص اختلال دو قطبی نوع یک، فرد باید حداقل یک دوره از علائم شیدایی یا ترکیبی را تجربه کند.

معیارهای زیر برای یک دوره شیدایی در بایپولار نوع ۱ هستند:

  • دوره مشخصی از خلق‌وخوی غیرعادی با انرژی بالا که حداقل یک هفته طول می‌کشد.
  • در طول این دوره، ۳ مورد (یا بیشتر) از علائم زیر به مقدار بیشتری وجود دارد:
    • عزت نفس بسیار زیاد یا توهم بزرگ بودن
    • کاهش نیاز به خواب
    • پرحرف‌تر از حد معمول بودن
    • تجربه افکار سریع و پرشی
    • حواس‌پرتی یا جلب توجه به محرک‌های خارجی بی‌اهمیت یا نامربوط
    • افزایش فعالیت (اجتماعی یا جنسی) یا برانگیختگی روانی حرکتی
    • مشارکت بیش‌ازحد در فعالیتٰ‌های پر ریسک (مانند بی‌احتیاطی‌های جنسی یا سرمایه‌گذاری‌های تجاری احمقانه)

معیارهای زیر برای یک دوره افسردگی اساسی در دوقطبی نوع ۱ هستند:

  • فرد باید حداقل به مدت ۲ هفته هر روز خلق افسرده را تجربه کند به‌صورتی که تقریبا به تمام فعالیت‌ها بی‌رغبت باشد یا از آن‌ها لذت نبرد (بی‌لذتی یا آنهدونیا). هم‌چنین می‌تواند سایر علائم افسردگی را هم تجربه کند:
    • احساس بی ارزشی یا احساس گناه بی‌دلیل
    • کاهش توانایی تفکر و تمرکز یا عدم توانایی در تصمیم‌گیری
    • افکار مکرر مرگ، افکار خودکشی یا اقدام و برنامه‌ریزی برای خودکشی

دوره‌ی شیدایی و دوره‌ی افسردگی در دوقطبی نوع اول به اندازه‌ای شدید هستند که باعث اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی فرد می‌شوند. در این شرایط ممکن است برای جلوگیری از آسیب به خود یا دیگران، فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته‌باشد.

اختلال دوقطبی نوع یک چگونه تشخیص داده می شود؟
اولین قدم برای تشخیص دوقطبی نوع یک، ارزیابی بالینی پزشک متخصص است.

تفاوت اختلال دو قطبی نوع یک و دو قطبی نوع دو چیست؟

اختلال دو قطبی دو دسته مهم دارد: اختلال دو قطبی نوع یک و اختلال دو قطبی نوع دو. اختلال دوقطبی نوع یک و دو شباهت‌های زیادی به هم دارند که با تفاوت‌های کوچکی از هم تشخیص داده می‌شوند. در اختلال دو قطبی نوع ۲، فرد دوره‌هایی از افسردگی و هیپومانیا را تجربه می‌کند.

هیپومانیا یا همان نیمه‌شیدایی شکل خفیف‌تر شیدایی است. هیپومانیا (نیمه-شیدایی) دوره‌ای از خلق‌وخوی بالا، تحریک‌پذیری، افزایش فعالیت یا انرژی است که حداقل ۴ روز طول می‌کشد اما به اندازه‌ای شدید نیست که باعث اختلال در عملکرد روزانه یا بستری‌شدن در بیمارستان شود.

در اختلال دو قطبی نوع اول تجربه حداقل یک دوره شیدایی و دوره‌های شیدایی کامل دیده می‌شود. وجود دوره افسردگی شدید بسیار نادر یا کم است یا وجود دوره‌های نیمه‌شیدایی برای تشخیص بیماری الزامی نیست.

در اختلال دوقطبی نوع دوم، عدم وجود دوره شیدایی کامل، وجود حداقل یک دوره نیمه‌شیدایی کامل و تجربه دوره افسردگی اساسی با دوام حداقل ۲ هفته دیده می‌شود. برای اطلاعات بیشتر درباره اختلال دو قطبی نوع دوم، بهتر است مقاله اختلال دو قطبی نوع ۲ را مطالعه کنید.

دو قطبی نوع ۱دو قطبی نوع ۲
دوره شیدایی کامل دارددوره شیدایی کامل ندارد
ممکن است هیپومانیا (نیمه شیدایی) داشته‌باشدهیپومانیا (نیمه شیدایی) دارد
دوره‌های افسردگی خفیف‌تری دارددوره‌های افسردگی شدیدتری دارد
نیاز به بستری در بیمارستان داردمعمولا نیاز به بستری در بیمارستان ندارد
جدول تفاوت اختلال دوقطبی نوع ۱ و ۲

درمان اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟

درمان اختلال دو قطبی نوع اول معمولاً شامل دارودرمانی (مانند تثبیت‌کننده‌های خلقی یا داروهای ضدروان‌پریشی)، روان‌درمانی (مانند درمان شناختی رفتاری) و تغییرات سبک زندگی است. انتخاب روش درمان به شدت علائم فرد بستگی دارد.

برخی از گزینه‌های درمانی برای اختلال دو قطبی ۱ شامل موارد زیر هستند:

  • دارو درمانی: مانند تثبیت‌کننده‌های خلق و خو، داروهای ضدروان‌پریشی و داروهای ضدافسردگی
  • روان درمانی: از جمله درمان شناختی-رفتاری (CBT) و خانواده‌درمانی
  • درمان با الکتروشوک (ECT)
  • تغییرات سبک زندگی: خواب کافی، پرهیز از مصرف الکل و مواد مخدر و انجام ورزش و فعالیت بدنی منظم

جدیدترین روش برای درمان اختلال دو قطبی چیست؟ از دکتر مشورت بگیر.

عوارض اختلال دوقطبی نوع یک یا بای پولار نوع یک

نوسانات خلقی مرتبط با اختلال دوقطبی می‌تواند در کار، مدرسه و روابط فردی تداخل ایجاد کند. در موارد شدید هم اختلال دو قطبی نوع یک می‌تواند منجر به بستری شدن در بیمارستان یا حتی خودکشی شود.

مهم‌ترین عوارض اختلال دوقطبی تایپ یک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:‌

  • سوءمصرف مواد مخدر و الکل
  • مشکلات مالی به دلیل ناتوانی در حفظ شغل
  • مشکلات در رابطه عاطفی و ارتباط با خانواده و دوستان
  • انزوای اجتماعی
  • خطر ابتلا به مشکلات جسمی مانند چاقی، دیابت و بیماری قلبی به دلیل استرس و اضطراب
عوارض اختلال دوقطبی نوع یک چیست؟
غم و اندوه شدید یا افکار خودکشی، از عوارض اختلال دوقطبی نوع یک هستند.

آیا می توان از اختلال دو قطبی نوع یک پیشگیری کرد؟

در حال حاضر هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از اختلال دوقطبی نوع ۱ وجود ندارد اما تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. افراد با سابقه خانوادگی اختلال دوقطبی بهتر است از غربالگری و مداخله پزشکی سریع‌تری بهره‌مند شوند.

از طرفی برخی تغییرات سبک زندگی هم می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این اختلال یا مدیریت علائم آن کمک کند:

  • پرهیز از مصرف مواد مخدر و الکل
  • کنترل استرس و اضطراب با ورزش یا مدیتیشن
  • حفظ یک برنامه خواب منظم
پزشکان پیشنهادی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اختلال دو قطبی نوع یک یک نوع بیماری خلقی پیچیده است که برای مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض طولانی‌مدت آن، فرد مبتلا نیاز به درمان جامع دارد. درمان اختلال دو قطبی نوع ۱ معمولا شامل ترکیبی از دارو درمانی، روان درمانی و تغییر سبک زندگی است.

تشخیص و درمان اختلال بایپولار نوع یک بر عهده روان‌شناس و روان‌پزشک است. در وب‌سایت دکترتو می‌توانید بهترین دکتر روانشناس و دکتر روانپزشک را برای تشخیص و درمان اختلال دو قطبی نوع اول پیدا کنید. علاوه‌بر این می‌توانید با استفاده از سیستم نوبت‌دهی آنلاین دکترتو، به‌راحتی از پزشک مورد نظرتان نوبت بگیرید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

DSM-5 مدت زمان لازم برای تشخیص علائم را مشخص نمی‌کند. با این حال، وجود یک دوره شیدایی به تنهایی معمولا برای تشخیص اختلال دوقطبی نوع ۱ کافی است، حتی اگر دوره افسردگی وجود نداشته باشد:

    • وجود حداقل یک دوره شیدایی که یک هفته طول بکشد یا نیاز به بستری شدن داشته باشد.

    • وقوع حداقل یک دوره افسردگی اساسی که حداقل دو هفته طول بکشد.

    • دوره‌های شیدایی و افسردگی باید باعث ناراحتی یا اختلال در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه‌ها شوند.

تفاوت بین اختلال دوقطبی نوع I و نوع II با علائم آنها مشخص می‌شود. اختلال دوقطبی نوع I شامل حداقل یک دوره مانیای شدید است در حالی که نوع دوم شامل افسردگی مکرر و حداقل یک دوره هیپومانیا (نیمه شیدایی) است.

در حال حاضر هیچ اسکن مغزی قطعی برای تشخیص دوقطبی نوع یک وجود ندارد. آزمایش‌های تصویربرداری عصبی مانند ام آر ای یا اسکن PET، ممکن است تفاوت‌های ساختاری یا عملکردی مغز مرتبط با این اختلال را نشان دهند اما نمی‌توانند تشخیص قطعی ارائه دهند.

اگرچه بیماران بایپولار نوع یک معمولا علائم شدیدی را دارند و حتی ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشند اما با درمان دارویی و روان درمانی موثر می‌توانند به زندگی عادی خود ادامه دهند.

خطر خودکشی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی به‌خصوص در دوره‌های افسردگی افزایش می‌یابد. مطالعات نشان می‌دهد که حدود ۳۰ درصد از بیماران دوقطبی در معرض اقدام به خودکشی هستند و ۱۰ تا ۱۵ درصد آنها خودکشی می‌کنند.

اختلال دوقطبی نوع ۱ و اسکیزوفرنی دو اختلال روانی متفاوت هستند. اختلال دوقطبی نوع یک با دوره‌های خلق و خوی مانیا (شیدایی) و افسردگی مشخص می‌شود در حالی که اسکیزوفرنی روی شناخت و ادراک فرد تأثیر می‌گذارد و شامل توهمات غیرطبیعی است.

بیماری دوقطبی نوع یک معمولا در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی بین سنین ۱۵ تا ۳۰ سالگی شروع می‌شود.

اختلال دوقطبی نوع یک تقریبا ۱ درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار داده است که آن را به یک بیماری روانی نسبتا رایج تبدیل می‌کند. این اختلال در مردان و زنان ظاهر می‌شود.

اختلال دوقطبی نوع I با ترکیبی از دارو درمانی، روان درمانی و تغییر سبک زندگی تا حد زیادی کنترل می‌شود. تثبیت‌کننده‌های خلق و خو، داروهای ضد روان پریشی و درمان شناختی-رفتاری (CBT) نقش مهمی در مدیریت علائم این بیماری نشان دادند.

امتیاز شما به مقاله:
(4از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره اختلال دو قطبی نوع یک

  1. ناشناس گفت:

    بنام خدا
    باعرض سلام وخسته نباشید
    بهتر است بیمار،باپزشک خود صداقت داشته باشد ودروغ نگوید
    با تشکر
    موفق باشید.

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله
      صداقت یک امر دوطرفه است
      مخصوصا در امور روانشناختی
      تندرست باشید

    2. ناشناس گفت:

      من یک دو قطبی ام وزندگی خیلی سختی را تجربه کرده ام .در حال حاضر دوست دارم بخوابم و هرگز بیدار نشوم.طلوع خورشید آزارم می دهد .دیدن یک صبح دیگر بزرگترین کابوس من است .به هیچ کس وهیچ چیز علاقه ای ندارم به زور زندگی می کنم

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سلام
        من واقعاً متاسفم که این احساسات دردناک و سنگین را تجربه می‌کنید. زندگی با اختلال دوقطبی می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز و طاقت‌فرسا باشد، به‌ویژه زمانی که احساس بی‌انگیزگی و ناامیدی در شما غلبه می‌کند. احساس شما کاملاً معتبر است و به‌خاطر آنچه تجربه می‌کنید، نیاز به حمایت دارید.

        اولین قدم این است که به خودتان اجازه دهید که از احساساتتان آگاه باشید و برای بهبود حالتان از کمک‌های حرفه‌ای بهره‌مند شوید. مشاوره با یک روانشناس یا روانپزشک می‌تواند به شما در مدیریت اختلال دوقطبی کمک کند. علاوه بر این، اگر احساس می‌کنید که به خطر افتاده‌اید، حتماً به سرعت با فردی قابل اعتماد یا یک خط کمک اضطراری تماس بگیرید. این وضعیت ممکن است سخت به نظر برسد، اما کمک موجود است و شما تنها نیستید.

        خودتان را برای احساساتی که دارید سرزنش نکنید. هر کسی ممکن است در مسیر زندگی خود با مشکلات مشابه دست و پنجه نرم کند و گام‌های کوچک در جهت درمان می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

  2. سلام گفت:

    چرا نوع دارو رو نیاوردید؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      نوع دارو پس از تشخیص دقیق بایپولاریتی فقط و فقط بوسیله متخصص آن هم بر اساس شرایط بیمار تعیین می گردد
      تندرست باشید

  3. ناشناس گفت:

    من یک بیماری دوقطبی نوع یک هستم همه ی این علائم هارادارم. چندباردست به خودکشی زدم.چندبا بیمارستارن بستری شدم.خانواده ازدستم خسته شدند.خودم ازخودم متنفرهستم.نمیتونم زندگی کنم.انواع داروهارادکترهاتجویز کردند.ولی بی اثربوده.

    1. محمد بخشی گفت:

      سلام دوست عزیز اگه به مقدسات اعتماد و اعتقاد داری برو پا بوس آقا امام رضا یا شاه عبدالعظیم از دست روانپزشک ها کاری بر نمیاد اما روانپزشک ها نمی‌خوان اینو قبول کنن منم دو قطبی نوع خیلی ضعیف هستم دست مولا علی به همراهت

      1. Salam گفت:

        آخی … پس شما هذیان هم دارید؟

    2. فرزاد گفت:

      سلام من این اختلال را دارم و میتوان طبق تجربهام به شما کمک کنم

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سلام
        ممنون میشم در همین کامنت بطور خلاصه بیان کنید

    3. فرزاد گفت:

      سلام من این اختلال دارم با تجربهای زیادی که از این بیماربی دارم با توجه به شرح علاءمی که دارید میتوانم به شما کمک کنم به امید خدا

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سپاس از شما

    4. ناشناس گفت:

      سلام من یک روانپزشک خوب سراغ دارم کارش عالیه . خانم دکتر صالحیان بیمارستان رسول اکرم تهران . درمانگاه سه شنبه ها هستن . به ایشون مراجعه کنید

  4. من گفت:

    تقریبا کامل ترین مقاله ای بود که خوندم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      سپاس از توجه شما