فهرست مطالب
- اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟
- علائم اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟
- علت دو قطبی نوع یک: چه چیزی باعث اختلال دوقطبی نوع ۱ می شود؟
- اختلال دوقطبی نوع یک چگونه تشخیص داده می شود؟
- درمان اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟
- عوارض اختلال دوقطبی نوع یک یا بای پولار نوع یک
- آیا می توان از اختلال دو قطبی نوع یک پیشگیری کرد؟
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
اختلال دو قطبی نوع یک یکی از انواع بیماریهای خلقی است که روی خلقوخو، سطح انرژی و توانایی فرد برای انجام عملکرد طبیعی روزانه تأثیر میگذارد. این بیماری با دورههایی از شیدایی شدید و افسردگی مشخص میشود که میتواند هفتهها یا ماهها طول بکشد. بسیاری از افراد دوقطبی نوع ۱ را با شخصیت مرزی یا تکانشی اشتباه میگیرند در حالیکه علائم و روش درمان هرکدام متفاوت است. در ادامه این مطلب از مجلهی سلامت دکترتو همراه ما باشید تا به بررسی دقیقتر دو قطبی نوع ۱، علائم و تفاوت آن با اختلال دو قطبی نوع ۲ بپردازیم. اگر خودتان یا یکی از آشنایانتان به این بیماری مبتلا است، میتوانید از سایت نوبتدهی آنلاین پزشکان دکترتو نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با متخصص روانشناس یا روانپزشک دریافت کنید.
اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟
اختلال دو قطبی نوع یک یکی از انواع بیماریهای روانی و زیر گروه اختلال دو قطبی است که با دورههای افسردگی و شیدایی مشخص میشود. شخصی که مبتلا به اختلال دو قطبی نوع یک باشد، حداقل یکبار در سال دوره شیدایی را تجربه میکند. در این دوره شخص انرژی بالایی داشته و خلقوخوی طبیعی ندارد. درنتیجه این رفتارهای غیرعادی میتوانند زندگی فرد را مختل کنند. این افراد در کنار دوره شیدایی، از دوره افسردگی هم رنج میبرند.
علائم اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟
احساس سرخوشی، هیجانزدگی در کنار خوابآلودگی و بیانگیزگی از علائم اختلال دو قطبی ۱ هستند که میتواند در هر فرد متفاوت باشد. به صورت کلی نشانههای بیماری دوقطبی نوع یک شامل موارد زیر میشود:
دورههای شیدایی یا مانیا | دورههای افسردگی | دوره مختلط (بین دوره شیدایی و افسردگی) |
---|---|---|
افزایش سطح انرژی | کاهش سطح انرژی | احساس تحریکپذیری یا بیقراری |
کاهش نیاز به خواب | از دستدادن علاقه یا لذت به فعالیتهای همیشگی | پرش سریع بین حالات افسردگی و شیدایی |
تند یا زیاد صحبت کردن | غم و اندوه | مشکل در خوابیدن |
افکار پریشان و قضاوت یا تصمیمگیری ضعیف | احساس ناامیدی | افکار سریع و پریشان |
عزت نفس کاذب | مشکل در تمرکز یا تصمیمگیری | قضاوت یا تصمیمگیری ضعیف |
رفتارهای پرخطر مانند سوءمصرف مواد، ولخرجی و قماربازی | افکار مرگ یا خودکشی | احساس غم بی دلیل |
علت دو قطبی نوع یک: چه چیزی باعث اختلال دوقطبی نوع ۱ می شود؟
تحقیقات نشان میدهد که این اختلال احتمالا به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی ایجاد میشود. برخی از مطالعات ژنهای خاصی را شناسایی کردهاند که با اختلال دو قطبی مرتبط هستند.
عوامل محیطی مانند تروما، استرس، سوءمصرف مواد و اختلالات خواب هم میتوانند باعث ایجاد یا بدتر شدن دورههای مختلف اختلال دو قطبی نوع ۱ شوند. عوامل عصبی مانند عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز نیز ممکن است در ایجاد اختلال دوقطبی نقش داشتهباشند.
با این حال، هر شخصی ممکن است به این اختلال دچار شود. طبق آمار در ایالات متحده، معمولا در نوجوانی یا اوایل دهه بیست زندگی اولین علائم دوقطبی ظاهر میشود و تقریبا همه بیماران قبل از ۵۰ سالگی به این اختلال دچار شدهاند. افرادی که در خانواده خود سابقه اختلال دو قطبی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به دوقطبی قرار دارند.
اختلال دوقطبی نوع یک چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص اختلال دو قطبی یا بایپولار نوع یک، روانشناس یا روانپزشک معمولا یک ارزیابی جامع انجام میدهد که شامل معاینه فیزیکی، بررسی سابقه پزشکی و ارزیابی روانشناختی است. همچنین ممکن است آزمایشهایی مانند آزمایش خون یا تصویربرداری مغز را برای تشخیص افتراقی یا رد سایر شرایط پزشکی که ممکن است به علائم اختلال دوقطبی نزدیک باشند، تجویز کند. در نهایت پزشک متخصص از معیارهای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) برای تشخیص رسمی اختلال دو قطبی نوع یک استفاده میکند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت compassionbehavioralhealth
Bipolar 1 is the most severe form of bipolar disorder. It is characterized by manic episodes that last at least seven days or are severe enough to require hospitalization. These manic episodes may be accompanied by depressive episodes or periods of relative stability.
ترجمه فارسی:
دوقطبی نوع ۱ شدیدترین شکل اختلال دوقطبی است. این بیماری با دورههای جنونآمیز (شیدایی) مشخص میشود که حداقل ۷ روز طول میکشد یا به اندازه کافی شدید است که نیاز به بستریشدن در بیمارستان دارد. این دورههای مانیک یا شیدایی ممکن است با دورههای افسردگی یا دورههای ثبات نسبی همراه باشد.
معیارهای ۵-DSM برای اختلال دوقطبی نوع ۱
طبق DSM-5 یا کتاب جامع راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، برای تشخیص اختلال دو قطبی نوع یک، فرد باید حداقل یک دوره از علائم شیدایی یا ترکیبی را تجربه کند.
معیارهای زیر برای یک دوره شیدایی در بایپولار نوع ۱ هستند:
- دوره مشخصی از خلقوخوی غیرعادی با انرژی بالا که حداقل یک هفته طول میکشد.
- در طول این دوره، ۳ مورد (یا بیشتر) از علائم زیر به مقدار بیشتری وجود دارد:
- عزت نفس بسیار زیاد یا توهم بزرگ بودن
- کاهش نیاز به خواب
- پرحرفتر از حد معمول بودن
- تجربه افکار سریع و پرشی
- حواسپرتی یا جلب توجه به محرکهای خارجی بیاهمیت یا نامربوط
- افزایش فعالیت (اجتماعی یا جنسی) یا برانگیختگی روانی حرکتی
- مشارکت بیشازحد در فعالیتٰهای پر ریسک (مانند بیاحتیاطیهای جنسی یا سرمایهگذاریهای تجاری احمقانه)
معیارهای زیر برای یک دوره افسردگی اساسی در دوقطبی نوع ۱ هستند:
- فرد باید حداقل به مدت ۲ هفته هر روز خلق افسرده را تجربه کند بهصورتی که تقریبا به تمام فعالیتها بیرغبت باشد یا از آنها لذت نبرد (بیلذتی یا آنهدونیا). همچنین میتواند سایر علائم افسردگی را هم تجربه کند:
- احساس بی ارزشی یا احساس گناه بیدلیل
- کاهش توانایی تفکر و تمرکز یا عدم توانایی در تصمیمگیری
- افکار مکرر مرگ، افکار خودکشی یا اقدام و برنامهریزی برای خودکشی
دورهی شیدایی و دورهی افسردگی در دوقطبی نوع اول به اندازهای شدید هستند که باعث اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی فرد میشوند. در این شرایط ممکن است برای جلوگیری از آسیب به خود یا دیگران، فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشتهباشد.
تفاوت اختلال دو قطبی نوع یک و دو قطبی نوع دو چیست؟
اختلال دو قطبی دو دسته مهم دارد: اختلال دو قطبی نوع یک و اختلال دو قطبی نوع دو. اختلال دوقطبی نوع یک و دو شباهتهای زیادی به هم دارند که با تفاوتهای کوچکی از هم تشخیص داده میشوند. در اختلال دو قطبی نوع ۲، فرد دورههایی از افسردگی و هیپومانیا را تجربه میکند.
هیپومانیا یا همان نیمهشیدایی شکل خفیفتر شیدایی است. هیپومانیا (نیمه-شیدایی) دورهای از خلقوخوی بالا، تحریکپذیری، افزایش فعالیت یا انرژی است که حداقل ۴ روز طول میکشد اما به اندازهای شدید نیست که باعث اختلال در عملکرد روزانه یا بستریشدن در بیمارستان شود.
در اختلال دو قطبی نوع اول تجربه حداقل یک دوره شیدایی و دورههای شیدایی کامل دیده میشود. وجود دوره افسردگی شدید بسیار نادر یا کم است یا وجود دورههای نیمهشیدایی برای تشخیص بیماری الزامی نیست.
در اختلال دوقطبی نوع دوم، عدم وجود دوره شیدایی کامل، وجود حداقل یک دوره نیمهشیدایی کامل و تجربه دوره افسردگی اساسی با دوام حداقل ۲ هفته دیده میشود. برای اطلاعات بیشتر درباره اختلال دو قطبی نوع دوم، بهتر است مقاله اختلال دو قطبی نوع ۲ را مطالعه کنید.
دو قطبی نوع ۱ | دو قطبی نوع ۲ |
---|---|
دوره شیدایی کامل دارد | دوره شیدایی کامل ندارد |
ممکن است هیپومانیا (نیمه شیدایی) داشتهباشد | هیپومانیا (نیمه شیدایی) دارد |
دورههای افسردگی خفیفتری دارد | دورههای افسردگی شدیدتری دارد |
نیاز به بستری در بیمارستان دارد | معمولا نیاز به بستری در بیمارستان ندارد |
درمان اختلال دو قطبی نوع یک چیست؟
درمان اختلال دو قطبی نوع اول معمولاً شامل دارودرمانی (مانند تثبیتکنندههای خلقی یا داروهای ضدروانپریشی)، رواندرمانی (مانند درمان شناختی رفتاری) و تغییرات سبک زندگی است. انتخاب روش درمان به شدت علائم فرد بستگی دارد.
برخی از گزینههای درمانی برای اختلال دو قطبی ۱ شامل موارد زیر هستند:
- دارو درمانی: مانند تثبیتکنندههای خلق و خو، داروهای ضدروانپریشی و داروهای ضدافسردگی
- روان درمانی: از جمله درمان شناختی-رفتاری (CBT) و خانوادهدرمانی
- درمان با الکتروشوک (ECT)
- تغییرات سبک زندگی: خواب کافی، پرهیز از مصرف الکل و مواد مخدر و انجام ورزش و فعالیت بدنی منظم
عوارض اختلال دوقطبی نوع یک یا بای پولار نوع یک
نوسانات خلقی مرتبط با اختلال دوقطبی میتواند در کار، مدرسه و روابط فردی تداخل ایجاد کند. در موارد شدید هم اختلال دو قطبی نوع یک میتواند منجر به بستری شدن در بیمارستان یا حتی خودکشی شود.
مهمترین عوارض اختلال دوقطبی تایپ یک میتواند شامل موارد زیر باشد:
- سوءمصرف مواد مخدر و الکل
- مشکلات مالی به دلیل ناتوانی در حفظ شغل
- مشکلات در رابطه عاطفی و ارتباط با خانواده و دوستان
- انزوای اجتماعی
- خطر ابتلا به مشکلات جسمی مانند چاقی، دیابت و بیماری قلبی به دلیل استرس و اضطراب
آیا می توان از اختلال دو قطبی نوع یک پیشگیری کرد؟
در حال حاضر هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از اختلال دوقطبی نوع ۱ وجود ندارد اما تشخیص و درمان بهموقع میتواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. افراد با سابقه خانوادگی اختلال دوقطبی بهتر است از غربالگری و مداخله پزشکی سریعتری بهرهمند شوند.
از طرفی برخی تغییرات سبک زندگی هم میتواند به کاهش خطر ابتلا به این اختلال یا مدیریت علائم آن کمک کند:
- پرهیز از مصرف مواد مخدر و الکل
- کنترل استرس و اضطراب با ورزش یا مدیتیشن
- حفظ یک برنامه خواب منظم
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اختلال دو قطبی نوع یک یک نوع بیماری خلقی پیچیده است که برای مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض طولانیمدت آن، فرد مبتلا نیاز به درمان جامع دارد. درمان اختلال دو قطبی نوع ۱ معمولا شامل ترکیبی از دارو درمانی، روان درمانی و تغییر سبک زندگی است.
تشخیص و درمان اختلال بایپولار نوع یک بر عهده روانشناس و روانپزشک است. در وبسایت دکترتو میتوانید بهترین دکتر روانشناس و دکتر روانپزشک را برای تشخیص و درمان اختلال دو قطبی نوع اول پیدا کنید. علاوهبر این میتوانید با استفاده از سیستم نوبتدهی آنلاین دکترتو، بهراحتی از پزشک مورد نظرتان نوبت بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
بنام خدا
باعرض سلام وخسته نباشید
بهتر است بیمار،باپزشک خود صداقت داشته باشد ودروغ نگوید
با تشکر
موفق باشید.
سلام
بله
صداقت یک امر دوطرفه است
مخصوصا در امور روانشناختی
تندرست باشید
من یک دو قطبی ام وزندگی خیلی سختی را تجربه کرده ام .در حال حاضر دوست دارم بخوابم و هرگز بیدار نشوم.طلوع خورشید آزارم می دهد .دیدن یک صبح دیگر بزرگترین کابوس من است .به هیچ کس وهیچ چیز علاقه ای ندارم به زور زندگی می کنم
سلام
من واقعاً متاسفم که این احساسات دردناک و سنگین را تجربه میکنید. زندگی با اختلال دوقطبی میتواند بسیار چالشبرانگیز و طاقتفرسا باشد، بهویژه زمانی که احساس بیانگیزگی و ناامیدی در شما غلبه میکند. احساس شما کاملاً معتبر است و بهخاطر آنچه تجربه میکنید، نیاز به حمایت دارید.
اولین قدم این است که به خودتان اجازه دهید که از احساساتتان آگاه باشید و برای بهبود حالتان از کمکهای حرفهای بهرهمند شوید. مشاوره با یک روانشناس یا روانپزشک میتواند به شما در مدیریت اختلال دوقطبی کمک کند. علاوه بر این، اگر احساس میکنید که به خطر افتادهاید، حتماً به سرعت با فردی قابل اعتماد یا یک خط کمک اضطراری تماس بگیرید. این وضعیت ممکن است سخت به نظر برسد، اما کمک موجود است و شما تنها نیستید.
خودتان را برای احساساتی که دارید سرزنش نکنید. هر کسی ممکن است در مسیر زندگی خود با مشکلات مشابه دست و پنجه نرم کند و گامهای کوچک در جهت درمان میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
چرا نوع دارو رو نیاوردید؟
سلام
نوع دارو پس از تشخیص دقیق بایپولاریتی فقط و فقط بوسیله متخصص آن هم بر اساس شرایط بیمار تعیین می گردد
تندرست باشید
من یک بیماری دوقطبی نوع یک هستم همه ی این علائم هارادارم. چندباردست به خودکشی زدم.چندبا بیمارستارن بستری شدم.خانواده ازدستم خسته شدند.خودم ازخودم متنفرهستم.نمیتونم زندگی کنم.انواع داروهارادکترهاتجویز کردند.ولی بی اثربوده.
سلام دوست عزیز اگه به مقدسات اعتماد و اعتقاد داری برو پا بوس آقا امام رضا یا شاه عبدالعظیم از دست روانپزشک ها کاری بر نمیاد اما روانپزشک ها نمیخوان اینو قبول کنن منم دو قطبی نوع خیلی ضعیف هستم دست مولا علی به همراهت
آخی … پس شما هذیان هم دارید؟
سلام من این اختلال را دارم و میتوان طبق تجربهام به شما کمک کنم
سلام
ممنون میشم در همین کامنت بطور خلاصه بیان کنید
سلام من این اختلال دارم با تجربهای زیادی که از این بیماربی دارم با توجه به شرح علاءمی که دارید میتوانم به شما کمک کنم به امید خدا
سپاس از شما
سلام من یک روانپزشک خوب سراغ دارم کارش عالیه . خانم دکتر صالحیان بیمارستان رسول اکرم تهران . درمانگاه سه شنبه ها هستن . به ایشون مراجعه کنید
تقریبا کامل ترین مقاله ای بود که خوندم
سلام دوست عزیز
سپاس از توجه شما