سرطان مجرای صفراوی، توموری نادر اما خطرناک!

سرطان مجرای صفراوی یا کلانژیو کارسینوما سرطانی است که از لوله‌های باریک مجرای صفراوی شروع می‌شود. اگر علائمی شبیه به این سرطان دارید یا پزشک این بیماری را تشخیص داده است، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم علائم کلانژیوکارسینوما چیست؟ این سرطان به چه علت ایجاد می‌شود؟ کدام فاکتورهای خطر ریسک ابتلا به آن را افزایش می‌دهند؟ انواع آن چه تفاوتی با هم دارند؟ چگونه پزشک آن را تشخیص می‌دهد؟ آیا این سرطان درمانی دارد؟ این بیماری تا چه حد خطرناک است؟

درصورتی‌که علائمی شبیه به سرطان مجاری صفراوی دارید یا سابقه ابتلا به این سرطان در خانواده شما وجود دارد، حتما برای چکاپ و تشخیص به‌موقع آن به دکتر کبد یا متخصص انکولوژیست مراجعه کنید. برای ارتباط با این متخصصان می‌توانید از خدمات دکترتو استفاده کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

مشاوره با متخصصان
گوارش و کبد
دکترِتو

شروع نوبت‌گیری

سرطان مجرای صفراوی چیست؟

قبل از اینکه در مورد سرطان مجرای صفراوی توضیح دهیم، خوب است اطلاعاتی در مورد مجاری صفراوی داشته باشیم. مجاری صفراوی لوله‌های کوچکی هستند که کبد را به روده کوچک وصل می‌کنند. صفرا مایعی است که از طریق این لوله‌ها از کبد و کیسه صفرا به روده کوچک وارد می‌شود. برای هضم چربی‌های غذا وجود صفرا لازم است.

کلانژیو کارسینوما نوعی از سرطان است که از این لوله‌های باریک شروع می‌شود. این بیماری نادر بوده و ایجاد سلول‌های سرطانی در پوشش مجرای صفراوی باعث بروز آن می‌شود. معمولا این سرطان در افراد بالای ۵۰ سال بیشتر دیده می‌شود. گاهی ممکن است سرطان مجاری صفراوی قابل درمان باشد و گاهی هم نمی‌توان آن را به طور کامل از بین برد.

سرطان مجرای صفراوی نوعی سرطان است که از پوشش این لوله‌های باریک شروع می‌شود. مجاری صفراوی کبد را به روده کوچک وصل کرده و با انتقال مایعی به نام صفرا به روده باعث هضم غذا می‌شوند.

انواع سرطان های مجرای صفراوی

کلانژیو کارسینوما ممکن است در هر بخش مجاری صفراوی ایجاد شود. بر اساس محل شروع سرطان این بیماری را به سه دسته تقسیم می‌کنند. در ادامه انواع سرطان مجرای صفراوی را به شما توضیح می‌دهیم.

۱. کلانژیوکارسینومای خارج کبدی

به کلانژیوکارسینوما خارج کبدی، سرطان دیستال مجرای صفراوی هم گفته می‌شود. این سرطان در قسمتی از مجرای صفراوی نزدیک روده کوچک شروع می‌شود. به همین دلیل به آن خارج کبدی می‌گویند.

۲. کلانژیوکارسینومای هیلار

کلانژیوکارسینومای هیلار یا سرطان مجرای صفراوی پیرامونی دقیقا از خارج کبد شروع می‌شود. در قسمتی که مجاری راست و چپ کبد به هم وصل می‌شوند تا از این اندام خارج شوند، ممکن است سلول‌های سرطانی به وجود بیایند. به همین دلیل کلانژیو کارسینوما هیلار نیز جز سرطان‌های خارج کبدی دسته‌بندی می‌شود.

۳. کلانژیوکارسینومای درون کبدی

همان‌طور که از اسم این نوع سرطان مشخص است، از داخل کبد شروع می‌شود. در کلانژیو کارسینوما درون کبدی سلول‌های سرطانی در شاخه‌های مجرای صفراوی کوچک‌تر داخل کبد به وجود می‌آیند. به همین دلیل گاهی این نوع سرطان را با سرطان سلول های کبد اشتباه می‌گیرند و از روش‌های درمان سرطان سلول های کبد برای درمان آن استفاده می‌کنند. برخی پزشکان نیز این نوع سرطان را در دسته سرطان کبد قرار می‌دهند. حدود 5 تا 10% از سرطان‌های مجرای صفراوی از نوع درون کبدی هستند.

علائم سرطان مجرای صفراوی

علائم و نشانه‌های سرطان مجاری صفراوی شامل موارد زیر می‌شود.

• زرد شدن رنگ پوست و سفیدی چشم (یرقان)
• خارش شدید پوست
• درد شکم در سمت راست و زیر دنده‌ها
• مدفوع سفیدرنگ
• خستگی
• کاهش وزن بدون تلاش
• تب
• عرق شبانه
• ادرار تیره
• ناراحتی معده
• حالت تهوع و استفراغ
• ازدست‌دادن اشتها

اگر علائمی مشابه نشانه‌های ذکر شده دارید، حتما برای بررسی علت آن به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم انجام شود. برای ارتباط با متخصص کبد یا دکتر انکولوژیست می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص وجود دارد.

علت سرطان مجرای صفراوی

کارشناسان هنوز از علت دقیق ابتلا به سرطان مجاری صفراوی مطمئن نیستند. اما آمار نشان می‌دهد، برخی عوامل می‌توانند باعث کلانژیوکارسینوما شوند. این مشکلات باعث التهاب طولانی‌مدت شده و سرطان مجرای صفراوی را ایجاد می‌کنند. این علل عبارتند از:

• کلانژیت اسکلروزان اولیه: علت ابتلا به این بیماری مشخص نیست. اما این نوع التهاب به‌مرور باعث زخم مجرای صفراوی می‌شود. بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، بیماری کولیت اولسراتیو (التهاب روده بزرگ) هم دارند.
• سنگ مجرای صفراوی: این بیماری شبیه به سنگ‌های صفراوی است؛ اما سایز سنگ‌ها کوچک‌تر است.
• کیست‌های کلدوکال: این بیماری مادرزادی بوده و نادر است. باعث ایجاد کیسه‌های پر از صفرا در امتداد مجاری صفراوی می‌شود. اگر این کیست‌ها درمان نشوند، می‌توانند باعث بروز سرطان مجرای صفراوی شوند.
• عفونت فلوک کبد: این بیماری در کشورهای آسیایی که ماهی خام یا نیمه‌پخته می‌خورند، بیشتر دیده می‌شود. ماهی‌ها ممکن است به کرم‌های انگلی کوچکی به نام فلوک کبد آلوده باشند. این کرم‌ها وارد مجاری صفراوی شده و باعث سرطان می‌شوند.
• رفلاکس: زمانی که شیره گوارشی از پانکراس به مجاری صفراوی برگردد، می‌تواند به این مجاری آسیب وارد کند.
• سیروز کبدی و هپاتیت: بیماری‌های مزمن کبدی می‌توانند به کبد آسیب وارد کنند. در نتیجه بافت اسکار به وجود آمده و احتمال ابتلا به سرطان بالا می‌رود.

بیماری‌هایی مانند هپاتیت، سیروز کبدی، سنگ مجرای صفراوی و کلانژیت اسکلروزان اولیه با آسیب به کبد یا مجاری صفراوی می‌توانند در طولانی‌مدت باعث بروز کلانژیوکارسینوما شوند. اگر چنین بیماری‌هایی دارید، باید برای سلامت خود و تشخیص به‌موقع سرطان هر چند وقت یک‌بار چکاپ انجام دهید.

عوامل خطر سرطان مجرای صفراوی

برخی عوامل ممکن است ریسک ابتلا به سرطان مجرای صفراوی را بالا ببرند. از جمله:

• چاقی
• دیابت
• هپاتیت ویروسی
• نوشیدن زیاد الکل
• بیماری التهابی روده (بیماری کرون و کولیت اولسراتیو)
• سن بالای ۵۰ سال
• سیگارکشیدن
• برخی از اختلالات ارثی مانند فیبروز کیستیک و سندروم لینچ

تشخیص سرطان مجرای صفراوی

برای تشخیص سرطان مجرای صفراوی ابتدا پزشک معایناتی را انجام می‌دهد و در مورد سوابق خانوادگی این سرطان یا مشکلات کبدی شما سوالاتی می‌پرسد. پس از آن برای تشخیص دقیق سرطان آزمایش‌های زیر را تجویز می‌کند.

• آزمایش عملکرد کبد: پزشک ممکن است برای بررسی عملکرد کبد آزمایش خون تجویز کند. در آزمایش عملکرد کبد مقدار آنزیم‌های کبدی در خون و احتمال اختلال در این اندام بررسی می‌شود.
• تست تومور مارکر: در این تست سطح آنتی‌ژن CA 19-9 در خون بررسی می‌شود. CA 19-9 نوعی پروتئین است که توسط سلول‌های سرطانی مجاری صفراوی بیش از حد تولید می‌شود. البته افزایش این پروتئین در خون می‌تواند نشانه بیماری‌هایی دیگری مانند التهاب یا انسداد مجاری صفراوی هم باشد. به همین دلیل پس از این آزمایش باید تست‌های دیگری هم انجام شود.
• کلانژیوسکوپی: در این روش لوله‌ای کوچک و انعطاف‌پذیر از طریق گلو و دستگاه گوارش وارد روده کوچک می‌شود. سر لوله دوربینی وجود دارد که می‌توان با آن مجرای صفراوی را مشاهده کرد. همچنین از کلانژیوسکوپی برای تزریق رنگ در این ناحیه هم استفاده می‌شود. رنگ کیفیت آزمایش‌های تصویربرداری را بالا می‌برد.
• آزمایش‌های تصویربرداری: برای مشاهده اندام‌های داخلی و علائم مربوط به کلانژیوکارسینوما از تست‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی استفاده می‌شود.
• بیوپسی: در صورت وجود مورد مشکوک در آزمایش‌های تصویربرداری، بیوپسی انجام می‌شود. اگر سلول‌های مشکوک نزدیک به روده کوچک باشند، می‌توان حین کلانژیوسکوپی نمونه‌برداری کرد. اما اگر سلول‌های مشکوک در کبد یا نزدیک آن باشند، از سوزن بلند و ظریف استفاده می‌شود.

تشخیص به‌موقع سرطان مجاری صفراوی در درمان آن تاثیر بسزایی دارد. به همین دلیل باید در صورت مشکوک بودن به این سرطان سریعا برای تشخیص آن اقدام کنید. جهت تجویز آزمایش‌های لازم با فوق‌تخصص گوارش و کبد یا دکتر انکولوژیست مشاوره داشته باشید. برای ارتباط با این متخصصان می‌توانید از خدمات دکترتو استفاده کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

مشاوره با متخصصان
خون و آنکولوژی
دکترِتو

شروع نوبت‌گیری

درمان سرطان مجرای صفراوی

برای درمان سرطان مجرای صفراوی ابتدا پزشک باید مرحله سرطان و میزان پیشرفت آن را مشخص کند. برای تعیین این مورد از آزمایش‌های تصویربرداری مختلف استفاده می‌شود. پس از تعیین میزان پیشرفت کلانژیوکارسینوما متخصص یکی از گزینه‌های درمانی زیر را انتخاب می‌کند.

۱. جراحی سرطان مجرای صفراوی

با استفاده از جراحی، جراح تلاش می‌کند تا جای ممکن سلول‌های سرطانی را از بین ببرد. باتوجه‌به محل و میزان پیشرفت بیماری یکی از روش‌های جراحی زیر انتخاب می‌شود.

1. جراحی بای‌پس: اگر تومور سرطانی کوچک باشد از روش بای‌پس استفاده می‌شود. در این روش قسمتی از مجرای صفراوی برداشته شده و دو انتهای بریده شده به هم وصل می‌شوند.
2. برداشتن مجرای صفراوی: اگر سرطان پیشرفته‌تر باشد، ممکن است در طول جراحی، مجرای صفراوی، بافت کبد، بافت پانکراس و غدد لنفاوی مجاور برداشته شوند.
3. پیوند کبد: زمانی که کلانژیوکارسینوما از نوع داخل کبدی باشد و پیشرفت کند، ممکن است عمل پیوند کبد انجام شود. اما باز هم احتمال عود سرطان بعد از پیوند وجود دارد.

به نقل از cancer.gov در رابطه با روند  درمان سرطان مجاری صفراوی بعد از جراحی:

پس از اینکه پزشک تمام سلول‌های سرطانی را (که در جراحی قابل‌مشاهده است) خارج کرد، ممکن است برای برخی از بیماران پس از جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی توصیه شود. این درمان‌ها سلول‌های سرطانی باقی‌مانده را از بین می‌برند. درمان پس از جراحی برای کاهش خطر عود سرطان انجام شده و درمان کمکی نامیده می‌شود. هنوز مشخص نیست که آیا شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی پس از جراحی به جلوگیری از عود سرطان کمک می‌کنند یا خیر.

۲. شیمی درمانی سرطان مجرای صفراوی

در شیمی‌درمانی از داروهایی استفاده می‌شود که سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند. گاهی ممکن است قبل از جراحی یا پیوند کبد از این روش استفاده کنند. همچنین بیمارانی که دچار سرطان پیشرفته هستند، می‌توانند با شیمی‌درمانی علائم بیماری را تسکین دهند. این روش رشد سلول‌ها سرطانی را کند می‌کنند.

۳. درمان فوتو دینامیک

در این روش از داروهای حساس به نور استفاده می‌شود. این داروها به سیاهرگ تزریق شده و در سلول‌های سرطانی تجمع می‌کنند. زمانی که نور لیزر به ناحیه آسیب‌دیده تابیده می‌شود، وجود دارو در سلول‌های سرطانی باعث ازبین‌رفتن آنها شده و رشد سرطان کاهش پیدا می‌کند. پس از درمان با فوتو دینامیک باید از نور خورشید دوری کرد.

۴. درمان سرطان مجاری صفراوی با پرتو درمانی

در روش پرتودرمانی از اشعه ایکس یا پروتون برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. ممکن است پرتو به‌صورت تابش خارجی هدایت شود یا مواد رادیواکتیو در بدن و نزدیک سلول‌های سرطانی قرار بگیرد. به روش دوم براکی تراپی می‌گویند.

سوالات متداول شما

اگر دچار سرطان مجرای صفراوی هستید یا علائمی مشابه این بیماری دارید، احتمالا با سوالاتی در مورد کلانژیو کارسینوما روبرو شده‌اید. به همین دلیل در ادامه تعدادی از سوالات پرتکرار شما را مطرح کرده و پاسخ آنها را ارائه داده‌ایم.

مشاوره با متخصصان
گوارش و کبد
دکترِتو

شروع نوبت‌گیری

برای تشخیص و درمان سرطان مجرای صفراوی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

سرطان مجرای صفراوی سرطانی است که از پوشش مجاری صفراوی شروع می‌شود. این لوله‌های باریک، کبد را به روده کوچک وصل کرده و با انتقال صفرا به هضم غذا کمک می‌کنند. کلانژیو کارسینوما بر اساس محل شروع سرطان به سه نوع داخل کبدی، خارج کبدی و هیلار دسته‌بندی می‌شود. این سرطان می‌تواند علائمی مانند زردی پوست، خستگی، حالت تهوع، ضعف، ازدست‌دادن اشتها و درد شکم را ایجاد کند.

معمولا بیماری‌هایی مانند هپاتیت، سیروز کبدی، کلانژیت اسکلروزان اولیه، بیماری‌های التهابی روده و سنگ مجاری صفراوی باعث بروز سرطان مجاری صفراوی می‌شوند. برای تشخیص آن از روش‌هایی مانند آزمایش خون، آزمایش تصویربرداری و بیوپسی استفاده می‌شود. پزشک ممکن است برای درمان آن جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی را پیشنهاد دهد.

برای پیداکردن بهترین فوق تخصص گوارش و کبد یا دکتر انکولوژیست می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!