فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
مکمل ید یک ماده معدنی ضروری است که نقش مهمی در حفظ سلامت و عملکرد بخشهای گوناگون بدن (از جمله غده تیروئید) ایفا میکند. تمام بزرگسالان به ۱۵۰ میکروگرم ید در روز نیاز دارند. این ید موردنیاز بدن باید از طریق یک رژیم غذایی متنوع و متعادل دریافت شود. اگر گیاهخوار هستید و ماهی، تخممرغ، شیر گاو یا سایر محصولات لبنی را نمیخورید، باید ید ضروری بدن را با مصرف مکمل ید یا قرص ید تامین کنید.
اگر چه مکملهای ید اثرگذاری بسیار بالایی دارند؛ اما استفاده از آنها بدون تایید پزشک توصیه نمیشود. قبل از مصرف حتما با متخصص داخلی یا غدد مشورت کنید. در پنل دکترتو به راحتی میتوانید اقدام به دریافت نوبت حضوری یا مشاوره آنلاین از متخصصان سراسر کشور کنید. در اینجا میخواهیم به هر آنچه که درباره این مکملها باید بدانید اشاره کنیم.
مکمل ید چیست؟
ید نوعی ماده معدنی است که به طور طبیعی در خاک و آب اقیانوس یافت میشود. برخی از مواد غذایی گیاهی حاوی ید هستند و این ماده معدنی به میزان زیادی در نمک یددار موجود است. دریافت ید کافی در رژیم غذایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ زیرا هورمونها، رشد جنین و غیره را تنظیم میکند.
اگر سطح ید بدنتان کاهش پیدا کرده است، پزشک ممکن است مصرف مکمل ید را توصیه کند. این مکملها به نحوی درست شدهاند که حاوی مقادیر کافی ید برای بدن هستند. مکملهای ید همچنین در انواع و شکلهای مختلفی در دسترساند که پزشک بسته به سنتان، وضعیت سلامتیتان و سطح کمبود ید، یک مورد را برای شما تجویز میکند. گاهی ممکن است پزشک در کنار ویتامین های دوران بارداری این مکمل را نیز توصیه کند.
نحوه مصرف مکمل ید
نحوه مصرف مکمل ید به این بستگی دارد که کدام شکل از آن را خریداری کردهاید. رایجترین فرم مکمل ید، قرص ید است که همچون قرصهای دیگر بهصورت خوراکی مصرف میشود و باید آن را در زمانهای توصیه شده توسط پزشک استفاده کنید. یک مکمل دیگر ید، قطره یا محلول موضعی ید است. ید را میتوان بهصورت موضعی و به شکل مایع برای کمک به درمان و پیشگیری از برخی از انواع عفونت استفاده کرد. استعمال قطره یا محلول ید در محل بریدگی یا خراش، باعث ازبینرفتن باکتریها میشود. ید موضعی را نباید در نوزادان تازه متولدشده استفاده کنید. همچنین نباید برای بریدگیهای عمیق، گاز حیوانات یا سوختگی استفاده شود.
بهترین زمان مصرف قرص ید
بهترین زمان برای مصرف قرص ید به نوع مشکلتان بستگی دارد. اما بهطورکلی اگر ید قوی معدهتان را اذیت میکند، آن را بعد از غذا یا همراه با غذا یا شیر مصرف کنید مگر این که پزشکتان دستور دیگری داده باشد. اگر همچنان ناراحتی معده (تهوع، استفراغ، درد معده یا اسهال) ادامه داشت، با پزشک خود مشورت کنید.
موارد مصرف مکمل ید
مکمل ید کاربردها و فواید زیادی دارد. دو مورد از رایجترین دلایلی که پزشکان مصرف مکمل ید را توصیه میکنند شامل این مواردند:
مکمل ید برای تیروئید
ید نقش حیاتی در سلامت تیروئید ایفا میکند. غده تیروئید که در قسمت جلویی گردن قرار گرفته است به تنظیم تولید هورمونهای تیروئید کمک میکند. این هورمونها متابولیسم، سلامت قلب و موارد دیگر را کنترل میکنند. برای این که هورمونهای تیروئید تولید شوند، غده تیروئید به مقادیر جزئی ید نیاز دارد.
بدون ید، تولید هورمون تیروئید میتواند کاهش پیدا کند. در این شرایط غده تیروئید کمکار میشود (کم کاری تیروئید چیست؟) و منجر به بروز وضعیتی به نام هیپوتیروئیدیسم میشود. بهخاطر بسپارید که اگر چه ید به سلامت کلی تیروئید کمک میکند، اما مصرف بیش از حد ید میتواند تاثیر منفی بر غده تیروئید داشته باشد.
مکمل ید برای گواتر
گواتر یک غده تیروئید بزرگ شده است. غده تیروئید ممکن است در نتیجه کمکاری یا پرکاری تیروئید بزرگ شود. ندولهای غیر سرطانی تیروئید (کیستها) نیز میتوانند باعث بزرگ شدن غده تیروئید شوند. اما شایعترین علت گواتر، کمبود ید است. گواتر ناشی از ید بهراحتی و با افزودن غذاها یا مکملهای غنی از ید در رژیم غذایی درمان میشود.
دوز مصرفی مکمل ید
مصرف روزانه توصیه شده هر مادهای در رژیم غذایی را بهاختصار با RDA نشان میدهند. دوز مجاز یا RDA ید برای بزرگسالان، ۱۵۰ میکروگرم در روز است. RDA ید در دوران بارداری، ۲۲۰ میکروگرم در روز است. این در حالی است که در دوران شیردهی، RDA ید روزانه ۲۹۰ میکروگرم است. در کودکان، RDA ید به سن بستگی دارد. ید علاوه بر قرص، به شکل مکملها و محلولهای موضعی مختلف، قطرههای چشمی، دهانشویه، پماد و اسکراب هم موجود است. با پزشکتان صحبت کنید تا بدانید چه نوع محصولی در چه دوزی ممکن است برای بیماریتان مناسب باشد.
فواید مکمل ید
همه میدانند که ید یک ماده ضروری برای بدن است. زمانی که بدن با کمبود ید مواجه باشد اکثر اندامهای بدن تحت تاثیر قرار میگیرند، در این شرایط مکمل ید میتواند ید موردنیاز برای بدن را فراهم کند. این مکملها مزایای بسیار زیادی دارند که برخی از رایجترین آنها شامل این مواردند:
۱. کمک به رشد مغز جنین در دوران بارداری
در مراقبت های بعد از اقدام به بارداری مصرف مکملها ضرورت پیدا میکند. در دوران بارداری به ید بیشتری نیاز دارید. به این دلیل که مصرف ید در دوران بارداری با رشد مغز جنین در ارتباط است. نتایج یک بررسی نشان دادهاند که نوزادانی که مادران آنها در دوران بارداری دچار کمبود ید بودند، معمولا با ضریب هوشی پایینتر و سایر تاخیرهای فکری بزرگ میشوند.
۲. بهبود عملکرد شناختی
اگر مادر در دوران بارداری ید کافی مصرف کند، مزایای عصبشناسی ید تا زمانی که فرزندش وارد دوران کودکی شود ادامه دارند و به عملکرد سالم مغز در دوران کودکی کمک میکنند. این کودکان همچنین به میزان کمتری در معرض ناتوانی ذهنی قرار دارند. کودکان معمولا ید موردنیاز خود را از طریق رژیم غذایی دریافت میکنند، اما اگر کودکتان غذای زیادی نمیخورد و کمبود ید دارد، در خصوص مصرف مکمل ید با پزشک او مشورت کنید.
۳. درمان بیماری فیبروکیستیک پستان
بر اساس برخی از تحقیقات انجام شده، مکملهای ید میتوانند به درمان بیماری فیبروکیستیک پستان کمک کنند. این وضعیت غیر سرطانی در زنانی که در سنین باروری هستند رایجتر است و میتواند باعث ایجاد تودههای دردناک در ناحیه سینه شود. بااینوجود نباید خوددرمانی را انجام دهید و خودسرانه مکمل ید مصرف کنید. برای اینکه بدانید توده در سینه نشانه چیست، حتما به متخصص مراجعه کنید.
۴. ضد عفونی کردن آب
ید یکی از روشهای ضدعفونی کردن آب است. ید بهخصوص در شرایطی مفید است که به دلیل سفر یا اثرات حاصل از یک بلای طبیعی، به آب آشامیدنی دسترسی ندارید. تنتور ید مایع ۲ درصد را به آب اضافه کنید. بهازای هر لیتر آب شفاف، پنج قطره از این تنتور را در آب بریزید. اگر آب کدر است، ده قطره در هر لیتر اضافه کنید. میتوانید از قرصهای ید نیز استفاده کنید، اما دستورالعمل استفاده معمولا بسته به سازنده متفاوت است.
۵. درمان عفونت
ید را میتوان بهصورت موضعی و به شکل مایع برای کمک به درمان و پیشگیری از عفونت استفاده کرد. اگر یک خراش یا بریدگی جزئی دارید، محلول ید را برای جلوگیری از تجمع باکتریها در محل آسیبدیده و اطراف آن استعمال کنید. دستورالعمل روی بستهبندی را دنبال کنید. بیش از ده روز از محلول ید استفاده نکنید، مگر این که پزشکتان توصیه کرده باشد.
عوارض جانبی مکمل ید
عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف بیش از حد مکمل ید عبارتاند از:
- حالت تهوع یا استفراغ
- اسهال
- تب
- احساس سوزش در ناحیه گلو و دهان
- دلدرد
در موارد شدیدتر، مسمومیت ناشی از ید ممکن است منجر به کما شود. کودکان خردسال و افراد مسن بیشتر در معرض عوارض جانبی ید قرار دارند.
موارد احتیاط و منع مصرف مکمل ید
هنگام مصرف مکمل ید باید این نکته را بهخاطر داشته باشید که مصرف مقادیر زیاد این مکمل یا استفاده طولانی مدت از آن، شما را در معرض خطر زیادی قرار میدهد. مصرف طولانی مدت بدون نظارت پزشک میتواند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان، درد دندان و لثه، سوزش در ناحیه دهان و گلو، ناراحتی معده و بسیاری از عوارض دیگر شود.
در صورتی که نوعی بثورات به نام درماتیت هرپتی فرم (DH) دارید از مصرف ید خودداری کنید زیرا میتواند باعث تشدید این دانههای پوستی شود.
تداخلات دارویی مکمل ید
برخی از داروهایی که ممکن است با مکمل ید تداخل داشته باشند شامل این مواردند:
- آمیودارون (کوردارون): آمیودارون خود حاوی ید است. مصرف مکملهای ید همراه با آمیودارون ممکن است سطح ید در خون را خیلی بالا ببرد. وجود مقادیر زیاد ید در خون میتواند منجر به بروز عوارض جانبی شود که تیروئید را تحت تاثیر قرار میدهند.
- لیتیوم: مقادیر زیاد ید میتواند عملکرد تیروئید را کاهش دهد. لیتیوم نیز باعث کاهش عملکرد تیروئید میشود. در نتیجه مصرف همزمان این دو دارو، عملکرد تیروئید را بیش از حد کاهش میدهد. اگر در حال حاضر داروی لیتیوم مصرف میکنید، مقدار زیادی مکمل ید مصرف نکنید.
- داروهای پرکاری تیروئید (داروهای ضد تیروئید): ید میتواند عملکرد تیروئید را افزایش یا کاهش دهد. مصرف ید همراه با داروهای پرکاری تیروئید ممکن است اثرات این داروها را تغییر دهد. اگر برای درمان پرکاری تیروئید اقدام کردهاید، مکمل ید مصرف نکنید، مگر این که پزشکتان به شما توصیه کرده باشد.
اطلاعات دارویی مکمل ید
در جدول زیر میتوانید اطلاعات دارویی مکمل ید را مشاهده کنید.
اشکال دارویی | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
---|---|---|
قرص | استفراغ یا حالت تهوع | آمیودارون |
قطره چشمی | تب | داروی لیتیوم |
دهانشویه | دلدرد و اسهال | داروهای پرکاری تیروئید |
اسکراب | سوزش گلو و دهان | |
پماد | دنداندرد و لثه درد | |
محلول موضعی | طعم فلزی در دهان |
از کجا بفهمیم نیاز به مکمل ید داریم؟
کمبود ید میتواند باعث ایجاد علائم ناراحتکننده و حتی شدیدی شود. برخی از این علائم شامل این مواردند:
- ورم در ناحیه گردن
- افزایش وزن بدون دلیل
- خستگی و ضعف
- ریزش مو
- پوست خشک و پوستهپوسته
- احساس سردی بیشتر از حد معمول
- مشکل در یادگیری و بهخاطر سپردن
- پریودهای سنگین یا نامنظم
زمانی که این علائم را تجربه کردید باید به پزشک مراجعه کنید تا پزشک با کمک آزمایشهایی که انجام میدهد تشخیص دهد که آیا دچار کمبود ید هستید یا نه.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
ید از ضروریترین موادی است که هر فردی در هر دورهای از زندگیاش به آن نیاز دارد تا بتواند سالم بماند. حال زمانی که به هر دلیلی امکان دریافت ید کافی را ندارید، باید سراغ ایمنترین و بهترین روش جایگزین، یعنی مصرف مکمل ید، بروید. مکملهای ید در انواع گوناگونی در دسترساند که هر یک از آنها برای هدف خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. پس زمانی که تشخیص داده شد که دچار کمبود ید هستید، به پزشک مراجعه کنید تا او مکمل ید مناسبی را برای شما تجویز کند.
اگر میخواهید از مکمل ید استفاده کنید، حتما با متخصص غدد و متابولیسم یا دکتر داخلی مشورت کنید. همچنین میتوانید از مشاوره دارویی استفاده کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر غدد و متابولیسم و همچنین مشاوره آنلاین دکتر متخصص داخلی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
باسلام من کم کاری تیروئید دارم ویک روز درمیان یک دوم قرص مصرف میکنم ولی متاسفانه جلو گلوم برامده میشود وتا حالا چند اف ان ای کرده ام وخوب بودا ولی دیگه خسته شده ام حالا دکتر پیشنهاد داده که ماده ای تزریق کند لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام
در کمکاری تیروئید که با تورم یا برآمدگی جلوی گلو (معمولاً ناشی از گواتر یا نودول تیروئید) همراه است، درمان بستگی به علت اصلی دارد. اگر تاکنون چندین بار FNA (نمونهبرداری با سوزن ظریف) انجام دادهاید و نتایج طبیعی بوده، احتمالاً این تورم ناشی از گواتر خوشخیم یا تغییرات تیروئیدی مرتبط با کمکاری است.
تزریق ماده پیشنهادی توسط پزشک احتمالاً به روش اتانولتراپی یا تزریق مواد دیگر برای کاهش حجم نودول یا بافت اضافه اشاره دارد. این روشها برای نودولهای خوشخیم که باعث مشکلات ظاهری یا علائمی مانند فشار، درد یا ناراحتی در بلع یا تنفس میشوند، مؤثر هستند.
پیش از تصمیمگیری:
مطمئن شوید که دکترتان دلیل تورم و نوع تزریق را کاملاً توضیح داده باشد.
اگر نگران هستید، میتوانید نظر یک متخصص دیگر (غدد یا جراحی تیروئید) را هم بپرسید.
این روشها معمولاً ایمن هستند، اما اگر تزریق شما را نگران میکند، گزینه جراحی یا نظارت بیشتر نیز میتواند بررسی شود.
خستگی از شرایط تیروئید کاملاً طبیعی است، اما پیگیری درمان به پیشگیری از عوارض درازمدت کمک میکند. تزریق میتواند گزینهای مناسب باشد اگر تورم باعث ناراحتی شما شده یا در کیفیت زندگیتان اختلال ایجاد کرده است.
متخصص غدد
سلام من تنبلی تخمدان و تپش قلب و سردی معده دارم ایا میتونم از قرص ید استفاده کنم
سلام
برای مصرف قرص ید، توصیه میشود ابتدا با پزشک خود مشورت کنید، زیرا در صورت داشتن مشکلاتی مانند تنبلی تخمدان یا اختلالات قلبی، مصرف ید ممکن است بر وضعیت شما تأثیر بگذارد. همچنین، در صورت سردی معده (که میتواند به دلیل مشکلات گوارشی باشد)، مصرف ید ممکن است علائم شما را بدتر کند.
پزشک شما میتواند بر اساس وضعیت خاص شما بهترین راهکار را تجویز کند.
متخصص زنان و زایمان
سلام من دست وپام یخ میزنه امکان داره کمبود ید داشته باشم لطفا راهنمایی کنید چه قرص استفاده کنم
سلام
نمی توان لزوما این علایم را به ید ربط داد
از نظر کم خونی، افت فشار و مشکلات تیروییدی باید تحت نظر باشید
زیر نظر متخصص غدد باشید
متخصص غدد
سلام دختر پنج ساله دارم که کم کاری تیروئید داره یک رو در میان یک چهارم قرص لوتروکسین۱۰۰استفاده میکنه پوستش زود خشک میشه زخمی میشه خارش شدید میگیره
میتونم بهش قرص یدو فولیک بدم؟ممنونم
سلام
خیر
مصرف هرگونه دارو در کم کاری تیرویید باید با تجویز پزشک صورت گیرد
از نظر دز دارو هم باید با توجه به میزان کم کاری بازنگری شود
متخصص غدد
درود.من کم کاری تیرویید دارم و لووتیروکسین هرصبح ناشتا نصف میخورم دو روز آخر هفته کامل میخورم.ایا میتونم قرص ید و اسید فولیک هم بخورم؟ ممنون
سلام
بله می توانید استفاده کنید
ولی بهتر است زیر نظر پزشک مصرف کنید
آیا مصرف قرص روفولیک پریناتال که حاوی ید هست در دوران پریناتال در فردی که هایپوتیروئید هست و لووتیروکسین مصرف میکنه میتونه عارضه داشته باشه؟
سلام
خیر اتفاقا مفید است
هم بخاطر فولیک اسید و هم ید
طبق دستور پزشک مصرف کنید
سلام آقای دکتر ،وقتی که می خوابم ،درخواب کف پای من خیلی سرد می شود واذیت میشوم،لطفاراهنمای کنید که قرص ئد استفاده کنم یانه ،تشکر از شما
سلام
باید فشار خونتان کنترل شود
بسته به وزن، کمخونی و مشکلات دیگر
پزشک پس از معاینه مستقیم باید دارو تجویز کند
تندرست باشید
سلام من مکمل ید مصرف میکردم یک بار درکنارش از داروی ایمیونیس استفاده کردم و الان دو روز هست که تبش قلب دارم و خوب نمیشم
سلام
احتمالا ارتباطی با ایمینونس ندارد
ولی باید از نظر مشکلات هورمونی تیروییدی ازملیش مجدد بدهید
متخصص غدد
سلام با مصرف قرص لوتیروکسین تاکیکاردی پیدا میکنم قرص جایگزین چی هست
سلام
احتمالا نیاز به تغییر دوز دارو دارید
من تیروئید داشتم. دکتر گفت تا آخر عمر باید قرص مصرف کنم.
فقط نمک دریا تو غذاهام استفاده کردم.
و هیچ قرصی نمیخوردم. الان چهار سال که تیروئید ندارم
سلام دوست عزیز
هر پند وقت هورمون ها را اندازه بگیرید
تندرست باشید