فهرست مطالب
آروغ گرفتن نوزاد چگونه انجام می‌شود؟ یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های نوزادان در چند هفته اول زندگی، شیر خوردن است. شیر مادر منبع مهم و تنها غذای موردنیاز کودکان برای رشدکردن است. بااین‌حال، در زمان بلعیدن شیر، حباب‌های هوا به دام می‌افتند و وارد معده کودک می‌شوند. کودک شما در این صورت نفخ می‌کند و با جمع‌کردن پاها یا مشت کردن دستانش این ناراحتی را ابراز می‌کند. بهترین روش برای رهایی کودک از این حالت، گرفتن آروغ کودک است.
در برخی از نوزادان گرفتن بادگلو آسان است و برخی دیگر حتی نیازی به آروغ زدن ندارند (این مورد در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند بیشتر دیده می‌شود). با خم‌کردن دست و زدن ضربه‌های ملایم و مکرر به پشت نوزاد، می‌توانید به رهایی هوا از معده او کمک کنید. در ادامه این مطلب از مجله سلامت دکترتو به بررسی روش‌های مختلف گرفتن باد گلوی نوزادان می‌پردازیم، همراه ما باشید.
آروغ گرفتن نوزاد
آروغ زدن نوزاد (به انگلیسی burp a baby) نقش بسیار مهمی برای نوزادان دارد که هدف آن آزادکردن هوای حبس شده در معده است. هوایی که کودک در زمان شیر خوردن می‌بلعد، از طریق آروغ زدن خارج می‌شود. درنتیجه، کودک کمتر دچار ناراحتی و مشکل شده و اشتهای بیشتری برای شیرخوردن پیدا می‌کند.
اگرچه نیاز و الگوی آروغ زدن از نوزادی به نوزاد دیگر متفاوت است، اما به‌عنوان یک قاعده کلی نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، نسبت به نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، به آروغ کمتری نیاز دارند. به دلیل اینکه نوزادان تغذیه‌شده با بطری شیر، هوای بیشتری می‌بلعند. حتی در میان نوزادانی که با شیشه شیر تغذیه می‌شوند، نوع شیشه‌ای که برای تغذیه استفاده می‌شود در تعیین اینکه کدام کودک نیاز به آروغ زدن بیشتری دارد، مؤثر است.
اگر به‌موقع عمل آروغ گرفتن از نوزاد را انجام ندهید، بلعیدن هوای بیش‌ازحد باعث می‌شود کودک شما مدام تف کند و بدخلق به نظر برسد.
کدام علائم نشان می دهد که نوزاد به آروغ زدن نیاز دارد؟
اگر نوزاد در زمان شیر خوردن احساس ناراحتی کند، نیاز به گرفتن باد گلوی نوزاد دارید. خم‌شدن به چپ و راست و فشارآوردن روی شکم، حرکات ناخوشایند نشان‌دادن مانند راه‌رفتن سخت و علائم کولیک نوزادی (زمانی که کودک زیاد گریه می‌کند، گریه مداوم بیشتر از ۳ ساعت در روز اما دلیل واضحی برای آن وجود ندارد.) نشانه‌‌هایی از آروغ زدن نوزاد هستند. اگر نوزاد شما بعد از شیر خوردن راضی به نظر می‌رسد و راحت می‌خوابد، نیازی نیست که او را به آروغ زدن مجبور کنید.
نگران آروغ زدن نوزادت هستی؟
همین حالا از متخصص اطفال سوال کن.
دلیل آروغ زدن نوزادان
آروغ زدن یک روش طبیعی در بدن برای آزادکردن هوای حبس‌شده در دستگاه گوارش از راه دهان است. آروغ یا باد گلو در اثر بلع هوای اضافی هنگام خوردن یا آشامیدن ایجاد می‌شود و بیشتر تا ۴ ماهگی نوزادان تا زمانی که بتوانند به شیرخوردن عادت کنند، اتفاق می‌افتد.
بیشتر هوای آروغ نوزاد قبل از رسیدن به معده، از مری خارج می‌شود. اگر هوا از دهان خارج نشود، از دستگاه گوارش عبور کرده و کودک نفخ می‌کند. مقداری از گاز دستگاه گوارش نیز از تجزیه شیر در روده نوزاد تولید می‌شود.
باد گلو حتی در بزرگسالان، حس ناراحتی (که با حبس هوا در بدن اتفاق می‌افتد.) را کم می‌کند. پس طبیعی است که کودکان به آن نیاز داشته باشند؛ اما درحال‌حاضر به‌طور قطعی اثبات نشده که حتماً قبل یا بعد از شیرخوردن نوزاد باید انجام شود.
علت سخت آروغ زدن نوزاد
این موضوع می‌تواند چندین دلیل داشته باشد. یا کودک شما نیازی به باد گلو ندارد یا هنوز قلق آروغ زدن او پیدا نشده است. زمانی که کودک به‌آرامی شیر بخورد و جنب‌وجوش کمی در زمان شیرخوردن داشته باشد، طبیعی است که هوای کمی در معده او گیر می‌افتد، پس نیاز خاصی به خارج‌کردن باد گلو نخواهد داشت. برای پیدا کردن روش مناسب آروغ زدن نوزاد، راه‌های مختلفی را در ادامه آموزش می‌دهیم؛ آنها را امتحان کنید تا جواب بگیرید.
در مواردی هم امکان دارد علت آن قولنج یا کولیک نوزادی باشد. نوزادان مبتلا به قولنج بیش از ۳ ساعت، بیش از ۳ روز از هفته، به‌طور مداوم گریه می‌کنند و ناآرام هستند. این حالت حداکثر تا ۶ ماهگی متوقف می‌شود. حمام آب گرم و ماساژ کودک به او کمک خواهد کرد.
طبق سایت kidshealth:
نوزادان مبتلا به کولیک نوزادی ممکن است در اثر بلعیدن هوای بیش‌ازحد در زمان گریه کردن، مقدار زیادی هوا ببلعند که می‌تواند باعث ناراحتی کودک شود. قبل از دادن قطره ضدگاز به کودک خود با متخصص اطفال مشورت کنید.
چرا نوزاد باید باد گلو بزند؟
اغلب نوزادان به دلیل اینکه هنوز در حال آزمون‌وخطای روش صحیح شیرخوردن هستند، با سرعت زیاد شیر می‌خورند یا زمان شیر خوردن دهان خود را نیمه‌باز نگه می‌دارند، به آروغ زدن نیاز دارند. درهرصورت، تغذیه کودک چه با شیر مادر و چه با شیشه شیر، نیاز به یادگیری روش آروغ گرفتن نوزاد دارد تا بتوانید احساس ناراحتی او را تسکین دهید. ازآنجایی‌که کودک شما بسیار کوچک است، برای دفع گاز اضافی در بدن به کمک شما نیاز دارد. اگر او را با شیشه شیر تغذیه می‌کنید، درب پیچی بالای بطری را ببندید تا از سرعت ورود جریان شیر به دهان کودک و ورود هوای اضافی کم شود.
آموزش طرز صحیح آروغ گرفتن از نوزاد
در این بخش با نحوه آروغ گرفتن نوزاد آشنا می‌شویم. بعد از امتحان کردن چند حالت آروغ زدن نوزاد، متوجه خواهید شد که کدام‌یک برای شما و کودکتان بهتر است. روش‌های آروغ گرفتن از نوزاد عبارت‌اند از:
- آروغ زدن کودک روی شانه: کودک خود را بغل کرده و سر او را به سمت خودتان، روی شانه، نگه‌دارید. دستتان را به حالت هلالی (مثل زمانی که یک فنجان را در دست می‌گیرید) دربیاورید و به‌آرامی به پشت نوزاد ضربه بزنید. راه رفتن در حین انجام این کار ممکن است به شما بیشتر کمک کند.
- نشاندن کودک روی زانو: روی مبل یا صندلی بنشینید. یک پای خود را روی پای دیگر (به حالت عدد ۴ انگلیسی) و یکپارچه روی آن قرار دهید. شکم نوزاد را روی پایتان قرار داده و سر او را به سمت خود بگیرید. سپس شروع کنید به‌آرامی به پشت او ضربه بزنید و پشت او را به سمت بالا مالش دهید.
- قرار دادن کودک روی پا: کودک خود را به حالت ایستاده روی پاهای خود قرار داده و درحالی‌که با یک دست شکم او را گرفتید، او راکمی به سمت جلو خم‌کنید. این فشار ملایم به کودک شما کمک می‌کند تا باد درون شکمش بیرون بیاید. با دست دیگر خود پشت او را ماساژ دهید و ضربه‌های ملایم بزنید. این حالت یکی از روش‌های مناسب برای آروغ گرفتن از نوزاد است. زیرا هم می‌توانید چهره کودک را به‌راحتی ببینید و هم بادگلوی نوزاد راحت‌تر می‌تواند خارج شود. مواظب باشید تا سر و گردن کودک اذیت نشود.
بعد از آروغ زدن، کودک با دادن سرنخ‌هایی به شما می‌گوید که در چه حالی قرار دارد. آیا همچنان بی‌قرار است یا احساس رضایت می‌کند و نیاز به جنب‌وجوش و فعالیت دارد؟ اگر همچنان چهره او ناراحت است، ممکن است گرسنه باشد، پوشکش را کثیف کرده یا بیماری داشته باشد. اگر اغلب اوقات این اتفاق برای او می‌افتد، به پزشک عمومی یا متخصص اطفال مراجعه کنید. همچنین از مشاوره تلفنی با دکتر عمومی غافل نشوید. در دکترتو می‌توانید علاوه‌بر مشاوره حضوری از مشاوره تلفنی با دکتر کودکان یا دکتر عمومی استفاده کنید.
عکس آروغ گرفتن نوزاد
تصویر زیر، عکسی از گرفتن باد گلوی نوزاد را نشان میدهد.
نکات گرفتن باد گلوی نوزاد
- از ضربات ملایم و مکرر پشت نوزاد استفاده کنید.
- خم کردن دست، ضربات ملایم‌تری از کف دست صاف ایجاد می‌کند.
- اکثر نوزادان در حالت ایستاده راحت‌تر آروغ می‌زنند و برخی دیگر نیازی به آروغ زدن ندارند. حتماً دقت کنید که در تمام روش‌ها سر کودک به سمت شما باشد، به این دلیل که می‌توانید به‌راحتی حالات چهره او، یا حتی سرخ‌شدن و کبودی صورت نوزاد را ببینید.
- نوزادان هنگام آروغ زدن مقدار کمی شیر بالا می‌آورند. بهتر است یکپارچه تمیز یا دستمال آروغ گیر نوزاد را دم دست داشته باشید تا از کثیف‌شدن محیط اطراف و لباس و شلوارتان جلوگیری کنید.
- بین زمان شیردادن به کودک، به‌عنوان‌مثال هر ۵ دقیقه، اگر حالت‌هایی مانند تف کردن، گاز گرفتن یا بداخلاقی می‌بینید به نوزاد استراحت دهید تا او باد گلو بزند.
- بعد از پایان شیردهی، کودک خود را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در حالت عمودی قرار دهید. این روش می‌تواند به جلوگیری از تف‌کردن او کمک کند. اگر تشخیص GERD یا رفلکس معده دارد، ممکن است نیاز به آروغ زدن طولانی‌تری داشته باشد.
- کودک خود را با یک شیب ملایم در بازوهای خود نگه‌دارید تا هرگونه حباب هوا در مری و معده او به سمت بالا بیاید و آروغ زدن را آسان‌تر کند.
اگر کودک شما بعد از چند دقیقه آروغ نمی‌زند، وضعیت او را تغییر دهید و دوباره به او شیر بدهید.
می‌خوای نحوه آروغ گرفتن نوزاد رو یاد بگیری؟ با دکتر چکاپ سلامت نوزاد مشورت کن.
آروغ گرفتن نوزاد یک روزه
نوزادانی که نیاز به خارج شدن باد گلو دارند، ممکن است بی‌قرار و کم‌خواب باشند و طوری رفتار کنند که انگار درد دارند. گاهی اوقات شکم آنها متورم به نظر می‌رسد و پاهای خود را به سمت بالا می‌کشند و فشار می‌آورند، انگار که می‌خواهند مدفوع کنند. نوزادان یک‌روزه معمولاً احساس ناراحتی بیشتری بعد از شیر خوردن دارند و به‌راحتی نمی‌توانند هوایی را که بلعیده‌اند آزاد کنند. اگر کودک شما ناآرام است، ممکن است حمام آب گرم و ماساژ شکم به او کمک کند.
نحوه آروغ گرفتن از نوزاد در خواب
اگر کودک شما در حال خواب به‌طور ناگهانی بیدار می‌شود و شما مشکوک هستید که به دلیل گاز درون دستگاه گوارش باشد، آروغ گرفتن در زمان خواب نوزاد می‌تواند به کاهش فشار و ناراحتی او کمک کند تا دوباره بخوابد. به‌مرور که کودک بزرگ‌تر می‌شود، اگر در حین یا بعد از هر بار شیر خوردن آروغ نزد، نباید نگران شوید. معمولاً به این معنی است که او یاد گرفته است، بدون بلعیدن هوا غذا بخورد.
طریقه آروغ گرفتن نوزاد رفلاکسی
تف‌کردن نوزاد بعد از شیر خوردن در نوزادان سالم یک اتفاق شایع است. در طول سه ماه اول زندگی، تقریباً نیمی از نوزادان با بازگشت محتویات معده به مری مواجه می‌شوند، وضعیتی که به‌عنوان رفلاکس معده به مری، رفلاکس نوزاد یا رفلاکس اسید معده نوزاد شناخته می‌شود. در آناتومی بدن، ماهیچه‌ای بین مری و معده (اسفنکتر تحتانی مری) قرار دارد که مانع از برگشت محتویات معده به مری می‌شود. به این دلیل که هنوز در کودکان این قسمت به‌طور کامل شکل نگرفته است (در حالت عادی تا ۱۲ ماهگی)، نوزاد تف می‌کند. به‌خصوص زمانی که سیرشده باشد.
برای کمک به جلوگیری از رفلاکس کودک، او را بعد از شیرخوردن به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه یا بیشتر در حالت عمودی (نشسته یا ایستاده) نگه‌دارید. آروغ زدن کودکان بعد از هر ۶۰ تا ۹۰ میلی‌لیتر شیر خوردن، اتفاق می‌افتد. برای نوزادان مبتلا به بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)، توصیه می‌شود هر ۲۰ تا ۳۰ میلی‌لیتر آروغ بزنند.
نوزادان چند بار آروغ می زنند؟
برخی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، ممکن است نیازی به آروغ زدن نداشته باشند زیرا هوای زیادی را نبلعیده‌اند. اگر کودک شما پس از مدتی آروغ نزده است، دوباره به او شیر بدهید. بیشترین زمان آروغ زدن نوزادان، بعد از شیر خوردن و تا حدود ۶ ماهگی اتفاق می‌افتد. هر زمان حس کردید که کودک از شیر خوردن کنار می‌کشد، احتمالاً سیرشده است یا نیاز به آروغ زدن دارد.
سریع ترین روش آروغ گرفتن از نوزاد چیست؟
سریع‌ترین روش، قرار دادن نوزاد روی پاهایتان به حالت ایستاده است. به این صورت که او را متمایل به جلو قرار داده و کف دست خود را روی سینه او بگذارید و با ضربه‌های آرام و متوالی به پشت او بزنید. در این حالت احتمال زودتر خارج شدن باد گلو وجود دارد.
زمان آروغ گرفتن از نوزاد
تاکنون هیچ قانونی در مورد زمان دقیق آروغ گرفتن از نوزادان وجود نداشته است. برخی از نوزادان باید در حین شیر خوردن آروغ بزنند درحالی‌که برخی دیگر بعد از آن باد گلویشان را خارج می‌کنند. مهم این است که چندین بار این کار را انجام دهند. معمولاً نوزادان باید در چند ماه اول شیردهی آروغ بزنند، زیرا هنوز در حال یادگیری نحوه صحیح شیر خوردن هستند. فراتر از این نکته، آنها به فعالیت‌های بدنی بیشتری مانند نشستن نیاز دارند تا به‌مرور یاد بگیرند به‌تنهایی آروغ بزنند.
مدت‌زمان خاصی برای آروغ زدن کودک وجود ندارد.
چه زمانی باید آروغ نوزادان را بگیریم؟
به دنبال سرنخ‌هایی باشید که کودک بروز میدهد. اگر نوزاد شما زمان شیر خوردن ناراحت است، به او استراحت بدهید. اگر حالت چهره او خوب به نظر می‌رسد، صبر کنید تا شیر خوردنش تمام شود. کودک معمولاً همه این موارد را اطلاع میدهد و در مورد آروغ گرفتن نوزاد هیچ قانون سخت و سریعی وجود ندارد.
آیا در خواب می‌شود آروغ نوزاد را گرفت؟
اگر کودک به آروغ زدن نیاز دارد و خوابالود است و تجربه بیدار شدن ناگهانی از خواب را دارد، سعی کنید چند دقیقه قبل از خوابیدن، بادگلوی او را بگیرید. در غیر این صورت آروغ زدن نوزادی که خوابیده است، مانند آروغ زدن نوزاد بیدار است. با این تفاوت که باید آهسته‌تر حرکت کنید تا بیدار نشوند.
آروغ زدن نوزاد بعد از ختنه
این حالت طبیعی است که پسر شما در ۲۴ ساعت اول بعد از ختنه شدن، تحریک‌پذیر و بی‌قرار باشد. نوزادی که بیشتر از چندین دقیقه گریه می‌کند، معمولاً از بلعیدن هوا در زمان گریه کردن حین ختنه شدن، رنج می‌برد و باید آروغ بزند. هنگام در آغوش گرفتن نوزاد مراقب باشید. شما باید در چند روز اول از فشار آوردن به آلت تناسلی ختنه‌شده خودداری کنید.
اگر نوزاد آروغ نزد چکار باید بکنیم؟
اگر این روش‌ها جواب نداد و کودک شما همچنان علائم بی‌قراری یا شکم پر از باد را نشان داد (گریه کردن مداوم، قوس پشت کمر، کشیدن پاها به داخل شکم، مشت‌های گره‌کرده)، سعی کنید او را به پشت بخوابانید و به‌آرامی شکمش را ماساژ دهید. گاهی اوقات، درازکشیدن کودک به حرکت حباب‌های هوا کمک می‌کند و رهاشدن آنها آسان‌تر می‌شود.
همچنین حرکت دادن پاهای کودک به جلو و عقب، مثل‌اینکه در حال دوچرخه‌سواری است، کمک زیادی می‌کند. اگر این کارها هم جوابگو نبود، با پزشک خود صحبت کنید تا راهکار مناسب را به شما توصیه کند. برای ارتباط با دکتر کودکان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.
آروغ زدن نوزاد چقدر طول می کشد؟
مدت‌زمان مشخصی برای آروغ زدن کودک وجود ندارد. معمولاً بسیاری از کودکان در حین شیر خوردن یا بعدازآن بادگلو می‌زنند. بهتر است در زمان شیر خوردن کودک به او استراحت دهید و بعدازآن نیز حدود ۱۵ دقیقه به حالت ایستاده یا نشسته قرارش دهید. اگر کودک سابقه رفلاکس معده داشته باشد، به مدت‌زمان بیشتری نیاز دارد.
دستمال آروغ گیر نوزاد چیست؟
اروغ گرفتن از نوزادان ممکن است با استفراغ یا خارج شدن مقداری شیر از دهان کودک همراه باشد و لباس شما را خیس و چسبناک کند؛ بنابراین برای پاکیزگی بیشتر به پارچه یا دستمال آروغ گیر نوزاد نیاز دارید. دستمال آروغ گیر یک‌تکه پارچه به شکل مربع یا مستطیل است که قدرت جذب بالایی برای نگه‌داشتن بزاق و ترشحات خارج‌شده از دهان کودک دارد.
تفاوت پارچه آروغ گیر و پارچه شستشوی کودک این است که از پارچه آروغ گیر برای گرفتن آب دهان هنگام آروغ زدن نوزادان استفاده می‌شود و پارچه شستشو برای خشک‌کردن کودک پس از حمام است.
چه زمانی لازم است تا نوزادم را نزد پزشک ببرم؟
اگر آنها مقدار زیادی شیر یا غذا را باقدرت استفراغ می‌کنند (استفراغ پرتابی)، تب‌دارند و بدون دلیل گریه می‌کنند، کمتر یا بیشتر از حالت طبیعی شیر می‌خورند و احساس می‌کنید که بی‌دلیل بی‌قرارند، لازم است که حتماً به دکتر اطفال یا پزشک عمومی مراجعه کنید.
طبق نظر سایت pregnancybirthbaby:
همیشه از غرایز خود پیروی کنید و اگر نگران هستید، کودک خود را توسط پزشک معاینه کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر متخصص
آروغ گرفتن نوزاد یک روش مؤثر برای راحتی بیشتر نوزاد شما بعد از تغذیه است. زمانی که نوزاد بی‌قرار باشد، به خودش بپیچد یا مدام روی شکمش دراز بکشد، می‌تواند دلیل این باشد که در آروغ زدن به کمک نیاز دارد.
بعضی از نوزادان به دلایلی، مانند کولیک نوزادی یا ناراحتی در معده، سخت‌تر آروغ می‌زنند. در این موارد شما نیاز به صبر و حوصله بیشتری دارید. اگر کودک رنگ صورتش تغییر کند یا دمای بدنش زیاد شود، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
در وب‌سایت دکترتو می‌توانید از دکترهای عمومی و دکتر اطفال در سراسر کشور نوبت دریافت کرده و برای درمان مشکل کودک خود اقدام کنید. همچنین برای دریافت مشاوره تلفنی یا مشاوره متنی و آنلاین، می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید:
دکترتو مراقب سلامتی کودک شماست!
بسیار عالی
سپاس از همراهی تان
تندرست باشید محمد عثمان عزیز
دستتون درد نکنه بابت توضیعاتتون.خیلی موثر و آموزنده بود♥️♥️👌
سلام و سپاس از لطف شما
سالم باشید
عالی و مفید
سلام و سپاس از شما