فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
واریکوسل به گشاد شدن سیاهرگ‌های داخل کیسه بیضه گفته میشود که شبیه به واریس پا است و عواملی مانند ایستادن طولانی، افزایش فشار وریدی یا مسائل ژنتیکی در ایجاد آن نقش دارند. شناخت این بیماری اهمیت زیادی دارد زیرا تشخیص به‌موقع می‌تواند از پیشرفت آن و عوارض جدی مانند کاهش کیفیت اسپرم جلوگیری کند. در این مطلب از دکترتو، به بررسی تعریف واریکوسل، علائم کلی، علل احتمالی و گزینه‌های درمانی می‌پردازیم.
بیماری واریکوسل چیست؟
واریکوسل یا واریس بیضه یک بیماری عروقی در مردان است که با گشاد شدن وریدهای داخل کیسه بیضه همراه میشود. این وضعیت که یکی از انواع بیماری واریس است به‌دلیل تفاوت در نحوه‌ی تخلیه خون از بیضه چپ به وریدهای بزرگ‌تر بدن، در سمت چپ شایع‌تر است.
این بیماری معمولا بدون علامت است اما می‌تواند در موارد پیشرفته باعث درد مداوم یا مشکلات باروری شود. واریکوسل با افزایش دما در بیضه‌ها، کیفیت اسپرم را کاهش می‌دهد و تشخیص آن از طریق معاینه فیزیکی و سونوگرافی انجام میشود. اگرچه واریس بیضه معمولا بی‌خطر است اما در موارد شدید نیاز به درمان دارد تا از عوارض جلوگیری شود.
انواع درجه بندی واریکوسل
انواع درجه‌بندی واریکوسل بر اساس شدت گشاد شدن وریدها طبقه‌بندی میشود. پزشکان معمولا واریکوسل را به ۳ گرید تقسیم می‌کنند: گرید ۱ (خفیف)، گرید ۲ (متوسط) و گرید ۳ (شدید). در گرید ۱، وریدها فقط هنگام فشار (با انجام مانور والسالوا) قابل لمس هستند. گرید ۲ بدون فشار قابل تشخیص است و گرید ۳ حتی با چشم دیده میشود.
| انواع واریس بیضه | توضیح |
|---|---|
| واریس بیضه در کودکان | این بیماری معمولا در دوران بلوغ ایجاد میشود اما می‌تواند زودتر هم رخ دهد. در بیشتر پسران، واریس در بیضه سمت چپ رخ می‌دهد. |
| واریس خفیف بیضه یا واریکوسل گرید ۱ | خفیف‌ترین نوع است و قابل‌مشاهده نیست. |
| واریس بیضه گرید ۲ | نمی‌توان تورم رگها را مشاهده کرد اما قابل‌لمس است. |
| واریکوسل شدید یا واریس بیضه درجه ۳ | شدیدترین حالت واریس است. علائم دردناکی دارد و قابل‌مشاهده است. |
| واریس بیضه سمت چپ | به‌دلیل تفاوت در نحوه‌ی تخلیه خون از بیضه چپ به وریدهای بزرگ‌تر بدن شایع‌تر است. |
| واریس بیضه سمت راست | واریکوسل سمت راست در موارد خاص ممکن است نشان‌دهنده انسداد رگ‌های شکمی باشد. |
۱. واریکوسل گرید ۱ یا واریکوسل خفیف
واریکوسل گرید ۱ خفیف‌ترین نوع این بیماری است که در آن وریدهای کیسه بیضه فقط هنگام فشار قابل لمس می‌شوند. این درجه معمولا بدون علامت است و اغلب در معاینات روتین یا بررسی ناباروری کشف میشود.
۲. واریکوسل گرید ۲
نوع دیگری از واریکوسل وجود دارد که به آن واریکوسل گرید ۲ می‌گویند. این نوع واریسکول بین حالت خفیف و شدید قرار دارد. رگ‌های وریدی در این حالت بزرگ شده‌اند و معمولا هنگام ایستادن قابل لمس هستند. این نوع واریسکول ممکن است علائمی مانند درد خفیف تا متوسط و احساس ناراحتی ایجاد کند.
۳. واریکوسل گرید ۳
واریکوسل گرید ۳ شدیدترین شکل این بیماری است که در آن رگ‌های وریدی بیضه به وضوح قابل مشاهده و قابل لمس هستند. این نوع واریسکول معمولا باعث علائم آشکاری مانند درد، احساس سنگینی در بیضه‌ها و حتی ناباروری میشود.
واریکوسل گرید ۳ می‌تواند بر باروری اثر منفی بگذارد اما همه مبتلایان دچار ناباروری نمی‌شوند.
تصاویر واریکوسل
تصاویر سونوگرافی واریکوسل وریدهای پیچ‌خورده و گشاد را نشان می‌دهد که جریان خون معکوس را برجسته می‌کند. این تصاویر برای تشخیص دقیق استفاده می‌شوند و معمولا سیاه و سفید هستند.
علائم واریکوسل چیست؟
علائم واریکوسل معمولا خفیف هستند و بسیاری از افراد در مراحل ابتدایی هیچ نشانه‌ای ندارند. شایع‌ترین علامت درد مبهم در کیسه بیضه است که با ایستادن طولانی یا فعالیت سنگین بدتر میشود. تورم یا احساس سنگینی در یک سمت بیضه نیز ممکن است رخ دهد. این علائم معمولا در نوجوانی ظاهر می‌شوند و می‌توانند بر باروری تاثیر بگذارند.
علت واریکوسل در مردان چیست؟
بسیاری از محققان بر این باورند واریکوسل زمانی شکل میگیرد که دریچه‌های داخل سیاهرگ‌های طناب اسپرماتیک (طناب اسپرماتیک خون را از بیضه خارج می‌کنند) از جریان خون به شکل درست، جلوگیری کند. این اتفاق باعث میشود خون در سیاهرگ‌ها تجمع پیدا کند و باعث آسیب به بیضه شود. می‌توان دلایل زیر را علت واریکوسل دانست:
- برگشت خون وریدی در سیاهرگ‌های کیسه بیضه
- نارسایی دریچه‌های وریدی
- طولانی‌تر بودن ورید تخلیه‌کننده خون در سمت چپ بیضه
علائم واریکوسل رو داری و هنوز اقدامی نکردی؟
همین الان از یک متخصص خوب، نوبت حضوری بگیر.
روش تشخیص واریکوسل – چگونه بفهمیم واریکوسل داریم؟
واریکوسل به‌طورمعمول از طریق معاینه‌ی فیزیکی اسکروتوم توسط پزشک تشخیص داده میشود. اگر واریس رگ‌های بیضه به‌اندازه کافی بزرگ باشد، پزشک قادر خواهدبود تا آن را لمس کند. بااین‌حال اگر واریکوسل کوچکتر باشد، ممکن است پزشک بخواهد درحالی‌که ایستاده‌اید، یک نفس عمیق بکشید و نفس خود را تا زمانی که می‌توانید نگه‌دارید. این روش که به‌عنوان مانور والسالوا شناخته میشود به پزشک کمک‌می‌کند تا بزرگ شدن غیرطبیعی سیاهرگ‌ها را تشخیص دهد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
A varicocele occurs when blood pools in the veins rather than circulating efficiently out of the scrotum.
ترجمه فارسی:
وقتی که خون به‌جای آن‌که به‌طور صحیح از کیسه‌ی بیضه خارج شود در وریدها جمع شود، واریکوسل رخ می‌دهد.
درمان واریکوسل چیست؟
درمان واریکوسل بسته به شدت علائم و تاثیر بر باروری انتخاب میشود. اگر واریکوسل بدون علامت باشد معمولا نیاز به درمان ندارد و نظارت پزشکی کافی است. درمان‌های اصلی شامل جراحی و روش‌های غیرجراحی مانند امبولیزاسیون هستند. جراحی می‌تواند کیفیت اسپرم را بهبود بخشد. درمان خانگی نیز برای تسکین علائم استفاده میشود. انتخاب درمان بر اساس سن، درجه واریکوسل و تمایل به بچه‌دار شدن تعیین میشود.
عمل جراحی واریکوسل
عمل واریکوسل یا واریکوسلکتومی روشی برای بستن وریدهای گشاد شده است تا جریان خون بهبود یابد. روش‌های متداول واریکوسلکتومی (میکروسکوپیک یا لاپاروسکوپیک) نیازمند بیهوشی عمومی هستند؛ زمان هم بسته به روش متغیر است (میکرو: ۲ تا ۳ ساعت؛ لاپارو: ۳۰ تا ۴۰ دقیقه).
متن انگلیسی:
به نقل از سایت cincinnatichildrens
Decisions about surgical repair of the varicocele are based upon differences in testicular size, amount of pain, and semen analysis (in the teenage or adult patient only).
ترجمه فارسی:
تصمیم‌گیری در مورد ترمیم جراحی واریکوسل بر اساس تفاوت در اندازه بیضه ، مقدار درد و تجزیه و تحلیل اسپرم (فقط در بیمار نوجوان یا بزرگسال) انجام میشود.
درمان واریکوسل با دارو
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان یا جلوگیری از واریکوسل وجود ندارد اما مسکن‌هایی (مانند استامینوفن یا ایبوپروفن) ممکن است برای کاهش درد بیمار کمک‌کننده باشد.
درمان واریکوسل در خانه
درمان خانگی واریکوسل بر تسکین علائم تمرکز دارد و جایگزین درمان پزشکی نیست. استفاده از لباس زیر حمایتی مانند شورت‌های تنگ می‌تواند درد را کاهش دهد. اعمال کیسه خنک به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چند بار در روز نیز مفید است. اجتناب از ایستادن طولانی و بلند کردن اجسام سنگین نیز توصیه میشود. این روش‌ها می‌توانند علائم خفیف را مدیریت کنند. رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نیز کمک‌کننده هستند اما اگر علائم شدید باشند، به پزشک مراجعه کنید.
وقتشه واریکوسل رو برای همیشه درمان کنی. همین الان نوبت بگیر.
عوارض واریکوسل چیست؟
خطرات واریکوسل می‌تواند از درد ساده تا مشکلات باروری جدی متغیر باشد. این بیماری اگر درمان نشود، ممکن است کیفیت اسپرم را کاهش دهد و منجر به ناباروری شود. عوارض دیگر شامل کوچک شدن بیضه و درد مزمن هستند:
- درد و تورم در کیسه بیضه
- کاهش باروری
- اختلالات هورمونی مانند کاهش تستوسترون
عوارض کوتاه مدت واریکوسل
عوارض کوتاه‌مدت واریکوسل معمولا شامل درد و ناراحتی هستند. پس از تشخیص، درد مبهم در بیضه که با فعالیت افزایش می‌یابد، شایع است و تورم موقت نیز ممکن است رخ دهد. اگر این شرایط درمان نشود، درد می‌تواند مزمن شود اما معمولا تهدیدکننده زندگی نیست.
عوارض بلند مدت واریس بیضه
عوارض بلندمدت واریس بیضه شامل کاهش باروری و کوچک شدن بیضه است. با گذشت زمان، افزایش دما در بیضه‌ها کیفیت اسپرم را پایین می‌آورد. همچنین واریکوسل می‌تواند منجر به آتروفی بیضه شود و کاهش سطح تستوسترون نیز ممکن است رخ دهد که روی انرژی و خلق‌وخو تاثیر می‌گذارد.
عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی
عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی می‌تواند شامل مشکلات باروری و اختلالات جنسی باشد. این بیماری ممکن است کیفیت اسپرم را کاهش دهد و بچه‌دار شدن را سخت کند. برخی مطالعات نشان می‌دهد که واریکوسل با اختلال نعوظ مرتبط است اما مستقیما باعث آن نمی‌شود. درد مزمن نیز می‌تواند میل جنسی را کاهش دهد.
۴.۸ (۴۷۴۷ نظر)۴.۹ (۱۷۳۲ نظر)۴.۹ (۱۰۸۲ نظر)۴.۵ (۱۰۷۹ نظر)۴.۶ (۹۴۵ نظر)۴.۷ (۸۹۱ نظر)نتیجه گیری
واریکوسل به عنوان اتساع غیرطبیعی سیاهرگ‌های کیسه بیضه، می‌تواند از حالت بدون علامت تا ایجاد درد مداوم، تورم یا مشکلات باروری متغیر باشد. نکات مهم درباره این بیماری شامل شیوع بالا در مردان جوان، نقش نقص دریچه‌های وریدی در بروز آن و اهمیت تشخیص از طریق معاینه و تصویربرداری است. درمان بسته به شدت، از نظارت فعال تا جراحی برای بهبود باروری انتخاب میشود. در نهایت، اگر علائمی مانند احساس سنگینی و درد یا تغییرات در اندازه بیضه مشاهده کردید، بدون تاخیر به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام
سلام امیرمهدی عزیز
سلام آقای دکتر
بنده به بیماری سرطان بیضه مبتلا بودم و بعد از عمل و جراحی برداشتن بیضه چپ دوران شیمی درمانی رو گزروندم از مدت عمل بنده ۳ ماه میگزره.
چند روز پیش بنده ارضا شدم و از آن روز در بیضه سمت راستم احساس درد میکنم،یک رگی هست در داخل بیضه و با آرام فشار دادن آن احساس درد خفیف میکنم و گاهی این درد به کنار کیسه بیضه سمت راست یا به بالای ناحیه شرمگاهی میزنه میخواستم جویا شم دلیل بر چیست؟این چند روزه ورزش هم کردم می‌تواند بخاطر آن باشد؟ مشکل خاصی هست
ممنون میشم جواب بدید
سلام جناب اسمعیلی عزیز
هم تحریک و ارگاسم و هم ورزش ممکن است به عروق و اعصاب انتهایی بیضه و متعاقبا شکم فشار بیاورد و درد احساس کنید
بهتر است در صورت تکرار درد اسکن کنید
سلام وقت بخیر
دکتر من ۱۶سالمه و نمیتونم ازمایش اسپرم بدع دردم هم زیاد نیست بعضی وقتا حس میکنم اونم تو فعالیت های ورزشی مثل فوتسال
رفتم سونگرافی گرید ۲ بود واریکوسلم بهم گفت عمل بعد اوردم دکتر نگاه کرد گفت یه دوتا امپول یه چندتا هم قرص نوشت گفت هنگام درد مصرف کن منم مصرف میکنم ولی این روزا بخاطر خود ارضایی که کرده بودم یکم درد فک کنم بیشتر شدع 🫤
سلام علی عزیز
هیچ دارویی برای درمان یا جلوگیری از واریکوسل وجود ندارد. اما داروهای مسکن (مانند استامینوفن یا ایبوپروفن) ممکن است به کاهش درد کمک کنند. در صورت نیاز، عمل جراحی اصلی‌ترین نوع درمان است. آمبولیزاسیون (مسدود کردن رگها به طور مختصر) یک گزینه درمانی جراحی غیر تهاجمی است.
من تازه خون مردگی رگ روی بیضه سمت راست پیدا کردم دلیلش چی میتونه باشه؟من میترسم اگه همینطور بمونه خطرناک هست یا نه ؟لطف کنید جواب بدید
سلام دوست عزیز
گاهی بر اثر ضربه یا پارگی مویرگ این هماتوم ها شکل میگیرد
معمولا خود به خود خوب می شود
سلام
اگر کسی عمل واریکوسل داشته باشد. امکانش هست که بیماری دوباره برگشته باشد؟
سلام دوست عزیز
از هر ۱۰ مردی که جراحی واریکوسل انجام می دهند، یک نفر دچار بازگشت واریکوسل خواهد شد
باسلام روی پوست بیضه اگر خون مردگی های کوچک باشد وبه مرور زیاد شود مشکل چیست اگر ممکنه راهنمای کنید
سلام دوست عزیز
کبودی، معمولاً همان کوفتگی است. خون مردگی در بیضه ها زمانی اتفاق می افتد که شریان ها و رگ های پوستی احاطه کننده بیضه ها، زخمی و باز می شوند. این موضوع باعث نشت خون در زیر پوست و تغییر رنگ آن می شود. کبودی های بیضه معمولاً پس از ضربه رخ می دهند. این ضربه ها معمولاً شامل ضربه به ناحیه تناسلی، بر اثر افتادن یا حتی نشستن روی یکی از بیضه ها می باشد.
خود ارضایی یا رابطه ی جنسی خشن نیز، می تواند باعث خون مردگی در بیضه ها شود. همچنین، کبودی در بیضه ممکن است بدون دلیل اتفاق بیفتد. بیضه ها، در اطراف بدن آویزان هستند و فقط با لایه ی نازکی از پوست محافظت می شوند. بیضه ها و رگ های خونی به دلیل تکان خوردن در کیسه بیضه، به راحتی آسیب می بینند.
سلام وقتتون بخیر
بعد از درمان واریکوسل مشکل کوچک شدن بیضه حل میشه ؟ و این که مشکلی تو باروری ایجاد نمیکنه؟
سلام
تا حدود زیادی درمان می شود
ولی میزان اسپرم و اتحرک ان باید جداگانه بررسی شود
عذرخواهی بابت تاخیر در پاسخگویی
سلام خسته نباشید من همسرم بیماری واریکوسل درجه۲دارند و تعداد اسپرمشون هم ۱۲میلیون هستش سه سال ازدواج کردیم ولی باردار نمیشم پیش متخصص هم رفتم میگه عمل میکنم ولی ۵۰=۵۰هست ممکنه خوب بشه ممکنه هم نشه خیلی گفتن این دکتر خوبی نیست و فلان من خیلی میترسم واقعا افسرده شدم تو روخدا کمکم کنید درضمن من خوزستانی هستم اگه واقعا متخصص خوب تو خوزستان می شناسید معرفی کنید ممنون میشم خودتونم راهنماییم کنید
اکه هنوز بچه دار نشدید بهتون پیشنهاد میکنم زالو رو بیضه بندازید منم انداختم خوب شد حتما اینکارو بکنید
سلام
زیر نظر کارشناس با تجربه این کار را کنید
ولی بهتر است زیر نظر اورولوژیست باشند
سلام قبل از عمل میتونین زالو درمانیی کنین خیلی تاثیر داره و نیاز ب عمل جراحی نیست
سپاس از نظر تان
سلام وقت شما بخیر چند روزه از درد بیضه سمت چپم رنج میبرم ، دردش شدید نیست ، وقت به پام برخورد میکنه درد میگیره و رگ بالای بیضه درد داره ، بیضه ورم نکرده و علائم ظاهری نداره فقط یکم درد داره ، ممنون میشم راهنماییم کنید باید چیکار کنم.
دوست عزیز
ممکنه التهاب و عفونت باشد که در صورت ادامه داشتن درد و عدم تسکین با مسکن بهتره سونوگرافی بیضه انجام شده و برای بررسی به متخصص کلیه و مجاری تناسلی مراجعه کنید.
متخصص کلیه و مجاری ادراری
سلام من ام همینطوری بودم البته با شدت بیشتر که حتی یک دکتر گفت عمل کنید ولی بک دکتر خوبی بهم معرفی کردند گفت عمل اصلا بهم قرص ضد درد و بعضی وقتها که خیلی شدید بود شیاف.الان بدنسازی کار میکنم و ۱۰ سال گذشته و الحمدالله خوب شدم البته گاهی درد دارم.مشکلات من واریکوسل گرید۳ و غدده چربی چسبیده به بیضه هم هست.
سلام دوست عزیز
خوشحالم که در صحت و سلامت هستید
عالی