خستگی (Fatigue) چیست؟
خستگی نوعی احساس ضعف و نداشتن انرژی در بدن است. بعلاوه می‌تواند جسمی، روانی یا ترکیبی از هردو باشد. تقریبا تمام افراد در لحظاتی از زندگی خستگی را تجربه کرده‌اند. در بیشتر مواقع گذرا بوده و به دنبال فعالیت بیش از حد، محرومیت از خواب و استرس‌های طولانی و… ایجاد می‌شود. اما گاهی ممکن است علامتی از یک بیماری جسمی یا روانی باشد. در این حالت خستگی مداوم بوده، با استراحت برطرف نمی‌شود و به مرور پیش روی کرده و باعث کاهش انگیزه، انرژی و تمرکز فرد می‌شود.
گاهی خستگی ممکن است علامتی از یک بیماری جسمی یا روانی باشد. در این حالت خستگی مداوم بوده، با استراحت برطرف نمی‌شود و به مرور پیش روی کرده و باعث کاهش انگیزه، انرژی و تمرکز فرد می‌شود. اگر احساس میکنید بدون دلیل خسته هستید، بهتر است برای بررسی وضعیت سلامتی به پزشک عمومی مراجعه کنید. پزشک بعد از بررسی شرایط شما در صورت نیاز شما را به متخصص مربوطه ارجاع خواهد داد.
علائم خستگی دائمی
خستگی ممکن است طیف گسترده‌ای از سایر علایم جسمی، روانی و احساسی را ایجاد کند مانند:
- خستگی و خواب آلودگی مزمن
- سردرد
- سرگیجه
- بدن درد
- ضعف ماهیچه
- کاهش رفلکس ها
- اختلال در تصمیم گیری و قضاوت
- بی اشتهایی
- تاری دید
- کاهش فعالیت سیستم ایمنی
- توهم
- کاهش انگیزه
- اختلال در حافظه کوتاه مدت
- کاهش تمرکز
- تغییرات خلق
دلایل خستگی چیست؟
خستگی می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. بیشتر مواقع به دلیل کارهای روزمره و عادت‌های نادرست زندگی مانند ورزش نکردن، بی خوابی، مصرف الکل و… ایجاد می‌شود. همچنین ممکن است علامتی از یک بیماری جسمی (مشکلات تیروئیدی یا قلبی) یا بیماری‌های روانی (افسردگی و اضطراب) بوده و نیازمند درمان باشد.
عادت‌ها و روش زندگی
چند مورد از عادات و شیوه‌های نادرست زندگی که می‌تواند موجب آن می شود عبارت‌اند از:
- مصرف مواد مخدر و الکل
- فعالیت بدنی زیاد
- پرواز زدگی (اختلال جت لگ زمانی روی می‌دهد که به مکانی با اختلاف زمانی سفر کنید و دچار اختلال در برنامه‌ی خواب شوید.)
- کم تحرکی
- بی خوابی
- داروها مانند آنتی هیستامین‌ها و ضد سرفه‌ها
- عادات غذایی ناسالم
- بیماری‌ها
خستگی مداوم، می‌تواند علامتی از یک بیماری و یا عوارض دارویی باشد یا به دنبال سایر اقدامات درمانی ایجاد شود مانند:
- نارسایی حاد کبد
- کم خونی (آنمی): خستگی بعد از فعالیت خفیف معمولا اولین علامت آنمی است.
- اختلالات اضطرابی
- سندرم خستگی مزمن: نوعی خستگی شدید که تمام بدن را احاطه کرده و فعالیت ذهنی و بدنی و توان فرد را به شدت کاهش می‌دهد. لازم است بدانید این نوع به دلیل کار، اضطراب یا بی خوابی رخ نمی‌دهد و همچنین با استراحت و فعالیت بدنی نیز از بین نمی‌رود.
- سرطان‌ها
- التهاب یا عفونت‌های مزمن
- بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- بیماری‌های مزمن کلیه
- افسردگی
- دیابت
- امفیزما: نوعی بیماری مزمن ریوی است که بافت ریه از بین رفته و کیسه‌های هوایی ریه بیش از اندازه گشاد می‌شوند، در نتیجه به مرور منجر به نارسایی تنفسی می‌شود. همچنین امفیزما غالبا به دنبال استعمال سیگار ایجاد می‌شود.
- فیبرومیالژیا: نوعی سندرم درد عضلانی اسکلتی مزمن است.
- کمبود ویتامین D
- بیماری‌های قلبی
- پرکاری تیروئید (با افزایش سوخت و ساز بدن ممکن است موجب خستگی شود.)
- کم کاری تیروئید (کاهش انرژی بدن موجب خستگی نیز می‌شود.)
- بیماری التهابی روده (IBD)
- داروها و اقدامات درمانی: مانند شیمی درمانی، اشعه درمانی، مسکن‌ها، داروهای قلبی و داروهای ضد افسردگی
- مولتیپل اسکلروزیس (MS): ام اس بیماری خود ایمنی است، که در اثر حمله‌ی سیستم ایمنی به غشاء میلینی نورون‌ها رخ می‌دهد. بیمار مبتلا به ام اس با علائمی مانند خستگی و ضعف عضلات، سرگیجه، تاری دید، بی اختیاری ادرار و… مراجعه می‌کنند.
- چاقی
- دردهای مداوم جسمی
- آپنه‌ی خواب: آپنه یا تنگی نفس در خواب یکی از دلایلی است که موجب اختلال در خواب می‌گردد و موجب می‌شود شما مرتبا از خواب بیدار شوید و احساس خستگی کنید.
- استرس
- آسیب مغزی به دنبال ضربه
درمان خستگی
همان طور که گفته شد خستگی بیماری نیست اما می‌تواند علامتی از یک بیماری باشد. برای کاهش آن ابتدا باید بدانید که دلیل اصلی آن چیست؟ اگر خستگی بر کیفیت زندگی، عملکرد شغلی و اجتماعی شما تاثیرگذار باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با گرفتن شرح حال، انجام معاینه و آزمایشات می‌تواند علت آن را تشخیص داده و درمان موثر را انجام دهد. با این وجود خوشبختانه در بیشتر مواقع با تغییر عادات و شیوه‌ی زندگی خود به خود بهبود می‌یابد.
چه مواقعی برای درمان به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده هر کدام از علایم زیر به اورژانس مراجعه کنید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید:
- اگر به دلیل مشکلات روحی و روانی بوده و همراه با علائمی مانند افکار خودکشی یا آسیب به دیگران باشد.
- همراه با درد قفسه‌ی سینه
- همراه با تنگی نفس
- همراه با درد شدید شکم، لگن و کمر
- همراه با بی نظمی و افزایش ضربان قلب
- همراه با احساس غش کردن
- همچنین اگر خستگی که تجربه میکنید بیشتر از دو هفته طول کشیده و با وجود استراحت، کاهش استرس، رژیم غذایی مناسب و مصرف زیاد مایعات برطرف نشود باید به پزشک عمومی مراجعه کنید.
منبع: mayoclinic
72 پاسخ
سلام من۱۷سالمه خیلی خسته میشم و اینکه دو سال سرگیجه داشتم و تمرکز هم خیلی ندارم دلیلش چیه
سلام دوست عزیز
بهتره از نظر کم خونی، مشکلات تیروئید بررسی شده اگه از نظر فیزیکی مشکلی ندئاشتی بهتره توسط متخصص روانپزشکی بررسی شوی.
متخصص روانپزشک
من 18سالمه
یه مدت درس زیاد میخوندم واسه کنکور
الان 6ماهه سردرد دارم جوری که دیگه هی میرم درس بخونم نمیتونم بیشتر عصبی میشم و استرسم خیلی زیاد شده گاهی اوقات ضعف میکنم و اصن تعادلم رو از دست میدم باید حتما بخوابم که حالم خوب بشع
بعد صبا با زوررر از خواب بیدار میشم هر کاری میکنم نمشه خیلی خواباللو شدم
بیشتر اوقات هم خسته هستم دوس دارم فقط بخوابم
سلام دوست عزیز
بنظر میرسه این علایم مربوط به استرس شما و افسردگی باشد. بنابراین بهتره از این لینک نوبت روانشناس گرفته و در چند جلسه به درمان استرس پرداخته و با مشاوره تحصیلی برنامه ریزی درسی کنید.
متخصص روانشناسی
سلام
وقت بخیر
من ۱۸ سالمه و یه مدت خیلی طولانی هست که خستگی بیش از حد دارم بدنم مدام ضعف داره و درد میکنه حالت کسلی و بی انگیزه بودن بهم دست میده و مدام سرگیجه و حالت تهوع دارم و موقعی که خیلی خسته میشم اینها تشدید میشه و کلا باعث شده فعالیت کمی داشته باشم چون مدام خسته ام و تمرکز رو هیچی ندارم
ممنون از پاسختون
سلام دوست عزیز
از نظر کم خونی و کم کاری تیروئید بررسی شوید. در صورت طبیعی بودن این موارد ممکنه این علایم شما به علل روحی باشه. بهتره با روانپزشک مشورت کنید.
متخصص روانپزشکی
سلام عزیزم منم دقیقا مشکل تو رو دارم هر دکتری هم میرم میگن نه تیروعید داری نع کم خونی
تو آخرش به کجا رسیدی دکترا چی گفتن ؟
سلام دوست عزیز
ممکنه علت خستگی شما جنبه روانشناختی و به علت افسردگی باشد بنابراین بهتره با متخصص روانپزشکی از این لینک مشورت کنید.
دکتر روانپزشک
سلام من ۱۴ سالمه و یک نجوونم یه چند ماهیه که به شدت احساس خستگی میکنم همش شبا اکثرا ساعت ۱۲ میخوابم و صبح ها ساعت ۱۱ بیدار میشم در ایام نوروز البته ولی اصلا نمیتونم وقتی میخوام درس بخونم نمیتونم هیچ کاری بکنم همش پاهام درد میکنه و حس میکنم یه مشکلی هست و من عادت به خواب بعد از ظهر نداشتم ولی الان همش میخوام بخوابم و مجبورم برای درس خواندن از گوشی استفاده کنم چیکار کنم؟ چجور درس بخونم
سلام دوست عزیز
آزمایش کم کاری تیروئید و کم خونی چک شود. در صورت نرمال بودن مکان درس خوند رو تغییر بده و از مواردی که باعث حواس پرتی میشه دوری کنید. از مشاوران تحصیلی برای حل مشکل درسی خود و داشتن برنامه منظم استفاده کنید.
سلام
خسته نباشید
با وجود خواب کافی واستراحت باز احساس خستگی دارم پاهام درد میکنه گودی کمرم درد میکنه احساس ضعف تو دستام و پاهام
علتش چیه
سلام دوست عزیز
از نظر کم خونی و کم کاری تیروئید بررسی شوید. درد کمر و پاهای شما میتونه به علت مشکلات مهره ای و دیسک بین مهره ای باشه که اگر در زمان فعالیت این درد تشدید می شود بهتره به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. اگر درد تمام مفاصل شما را در برگرفته بهتره از نظر روماتیسم و تب مالت نیز بررسی شوید.
متخصص ارتوپدی
سلام، من یک دختر ۱۲ ساله دارم که مدتیست دچار خستگی شدید میشه و سردرد داره وقتی فعالیت داره میگه احساس میکنم خون تو سرم پره. آزمایشاتش کمبود ویتامین د رو نشون داد ولی مشکلش با مصرف ویتامین د بر طرف نشد . زیر چشمش‌بعضی وقت‌ها تیره میشه و روی پاش پارگی مویرگ ها دیده میشه. ممکنه مشکلش مربوط به کمبود آهن باشه؟ و اینکه شما انجام چه آزمایشاتی رو پیشنهاد میکنید؟ ممنون
سلام دوست عزیز
بهتره به متخصص نورولوژی مراجعه کنید تا با انجام آزمایش خون مشکلات کم خونی، مشکلات تیروئید و سایر علل مورد بررسی قرار گیرد. از این لینک میتونید نوبت بگیرید.
نورولوژیست
سلام خسته نباشید ایا تیرگی یا گودی زیر چشم بر اثر خستگی و خواب نامنظم و عادت های روزمره نادرست و استفاده زیاد از موبایل و کامپیوتر پس از بهبود این موارد و ترک استفادع طولاتی از موبایل و کامپیوتر رفع میشه؟
بخاطر شرایط تحصیلی خواب منظم ندارم و همش سرم تو گوشی و کامپیوتره (مجازی درس میخونم) ایا پس از ترک این عادات سیاهی چشمم خوب میشه؟
ممنون میشم پاسخ بدید
سلام دوست عزیز
کم کردن استفاده از این وسایل میتونه کمی موثر باشه. ولی برای درمان سیاهی دور چشم میتونی این لینک را مطالعه کنی و با روش های درمان آشنا شوید.
درمان سیاهی دور چشم
سلام
من گوشی خریده بودم و بازی انلاین میکردم و به بالشت تکیه میدادم یعنی کمرم به دیوار و بالشت خم شده بود گردنمم خم شده بود بعد در این حالت ۲ الی ۳ ساعت مداوم بازی میکردم بعد دیگه همیشه گردنم در اون حالت حتی در حالت عادی میشینم یا میخابم درد میگیره و خوب نمیشه بازی هم ترک کردم ولی خو میخام تکیه بدم به بالشت دوباره درد میگیره باید چیکار کنم از شراین درد خلاص شم😯
سلام دوست عزیز
نیازه از گردن شما ام آر ای انجام بشه و متخصص ستون فقرات شما رو ویزیت کنند ممکنه فقط التهاب باشه که با دارو رفع میشه و در صورت داشتن مشکل مهره و اعصاب این ناحیه درما ن مناسب جهت شما تجویز میشه.
متخصص ستون فقرات
سلام خسته نباشید من17سالمه
یه مدتی میشه دچار تنگی نفس،ضربان قلب بالا،خستگی،خواب الودگی،سرگیجه و حالات تهوع شدم
به دکترم مراجعه کردم گفتن چیز خاصی نیست ازمایش هم دادم که چیزی نشون نداد.
سلام دوست عزیز
از نظر کم کاری تیروئید چک شوید اگه از این نظر مشکل نداری حالات شما استرس و اضطرابی هست با متخصصان روانشناسی میتونی از این لینک مشورت کنی.
بهترین دکتر روانشناس
سلام خسته نباشین
من ۱۶ سالمه بیشتر احساس ناراحتی میکنم
بدنم خسته هست
میخوام کتاب بخونم نمیشه فکر ادم پرت میشه
سلام دوست عزیز
بنظر میرسه مشکل شما بیشتر جنبه روحی داشته باشه. بنابراین بهتره از این لینک با متخصصان روانشناسی مشاوره داشته باشید.
متخصص روانشناسی