علل گلودرد، علائم و روش های درمان آن

گلودرد حالتی است که در آن بافت‌های حلق دچار التهاب و تحریک می‌شوند و فرد احساس درد یا ناراحتی هنگام بلع و صحبت دارد. این وضعیت از شایع‌ترین دلایل مراجعه به پزشک است و در هر سنی می‌تواند بروز کند. منشأ آن ممکن است ویروسی، باکتریایی، آلرژیک یا محیطی باشد و عوامل متعددی مانند رفلاکس معده، آلودگی هوا و استفاده مفرط از صدا در تشدید آن نقش دارند. در بسیاری از موارد، گلودرد خفیف و گذراست؛ اما اگر با تب، تورم یا دشواری بلع همراه شود، بررسی پزشکی ضرورت دارد. آگاهی از علائم، علل و روش‌های درمانی می‌تواند به تشخیص سریع‌تر و مراقبت مؤثرتر کمک کند. در این مطلب از دکترتو، با علل گلودرد، علائم و روش‌های درمان آن آشنا می‌شوید.

گلو درد چیست؟

گلودرد حالتی است که در آن بافت‌های حلق دچار التهاب و تحریک می‌شوند و معمولاً با درد، خشکی یا ناراحتی هنگام بلع و صحبت همراه است. این عارضه یکی از مشکلات شایع ناحیه گلو است و می‌تواند در هر سنی رخ دهد. شدت گلودرد از احساس خفیف خارش در گلو تا درد قابل‌توجه متغیر است و گاهی با گرفتگی صدا یا احساس جسم خارجی در حلق همراه می‌شود. در بیشتر موارد، گلودرد موقتی است و پس از چند روز برطرف می‌شود.

انواع گلودرد کدامند؟

گلودرد یکی از شکایات شایع در میان کودکان و بزرگسالان است و می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله عفونت، آلرژی، تحریکات محیطی یا حتی مشکلات گوارشی ایجاد شود. شدت آن از احساس خارش و سوزش خفیف تا درد شدید هنگام بلع متفاوت است. شناخت نوع گلودرد به تشخیص علت و انتخاب درمان مناسب کمک می‌کند، زیرا درمان گلودرد ویروسی با باکتریایی یا تحریکی تفاوت دارد. در ادامه با انواع گلودرد بیشتر آشنا می‌شوید:

• گلودرد ویروسی: شایع‌ترین نوع گلودرد که معمولاً با علائم سرماخوردگی همراه است و خودبه‌خود بهبود می‌یابد.
• گلودرد باکتریایی: معمولاً ناشی از عفونت استرپتوکوکی بوده و نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک دارد.
• گلودرد آلرژیک: در اثر تماس با آلرژن‌هایی مانند گردوغبار یا گرده گل ایجاد می‌شود و تب ندارد.
• گلودرد تحریکی: بر اثر عواملی مانند هوای خشک، آلودگی یا فریاد زدن زیاد بروز می‌کند.
• گلودرد ناشی از رفلاکس معده: زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به گلو بازمی‌گردد و موجب سوزش و التهاب می‌شود.

علل گلودرد چیست؟

گلودرد یکی از علائم شایع در عفونت‌ها و تحریکات ناحیه حلق است و می‌تواند بر اثر عوامل مختلفی از جمله عفونت، آلرژی یا شرایط محیطی ایجاد شود. این وضعیت معمولاً با درد، خشکی یا سوزش هنگام بلع همراه است و شدت آن بسته به علت زمینه‌ای متفاوت است. گلودرد ممکن است به‌صورت ناگهانی ظاهر شود یا به‌تدریج در اثر تحریک مزمن ایجاد گردد. برخی از دلیل گلودرد عبارت‌اند از:

• عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا کووید-۱۹
• عفونت‌های باکتریایی به‌ویژه باکتری استرپتوکوک گروه A
• آلرژی به گردوغبار، گرده گیاهان یا موی حیوانات
• هوای خشک یا سرد که باعث تحریک گلو می‌شود
• رفلاکس معده و برگشت اسید به حلق
• استنشاق دود سیگار یا آلودگی هوا
• استفاده بیش‌ازحد از صدا یا فریاد زدن
• تحریک ناشی از مواد شیمیایی یا عطرهای قوی

علت گلو درد مداوم

گلودرد مداوم معمولاً نشانه وجود یک عامل تحریک‌کننده یا التهاب مزمن در ناحیه حلق است و نباید نادیده گرفته شود. برخلاف گلودردهای کوتاه‌مدت که اغلب ناشی از عفونت ویروسی هستند، گلودرد طولانی‌مدت معمولاً به‌دلیل رفلاکس معده (برگشت اسید به گلو)، آلرژی فصلی یا محیطی، تحریک مداوم ناشی از دود سیگار یا آلودگی هوا، یا خشکی مزمن مخاط گلو ایجاد می‌شود. در برخی موارد، عفونت‌های مزمن باکتریایی، بزرگی لوزه‌ها یا تومورهای خوش‌خیم و بدخیم حلق نیز می‌توانند عامل آن باشند. گلودردی که بیش از دو هفته ادامه یابد یا با علائمی مانند گرفتگی صدا، بلع دردناک، تورم گردن یا کاهش وزن همراه باشد، نیاز به بررسی تخصصی توسط پزشک گوش و حلق و بینی دارد تا علت دقیق آن شناسایی و درمان مناسب انجام شود.

علت گلو درد طولانی مدت چیست؟

گلودرد طولانی‌مدت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که بافت‌های گلو به‌صورت مداوم در معرض التهاب یا تحریک قرار گیرند. این وضعیت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد؛ از جمله رفلاکس معده به گلو (LPR)، که باعث سوزش و التهاب مزمن در حلق می‌شود، یا آلرژی‌های فصلی و محیطی که مخاط گلو را تحریک می‌کنند. همچنین مصرف سیگار، آلودگی هوا، خشکی مزمن محیط، استفاده زیاد از صدا و عفونت‌های مزمن باکتریایی یا ویروسی می‌توانند در بروز گلودرد مداوم نقش داشته باشند. در موارد نادر، مشکلات جدی‌تر مانند بزرگی لوزه‌ها یا توده‌های حلقی ممکن است عامل آن باشند. اگر گلودرد بیش از دو هفته ادامه داشته باشد یا با علائمی مانند گرفتگی صدا، بلع دردناک، تب یا تورم گردن همراه شود، مراجعه به پزشک ضروری است.

علت گلو درد بدون علائم سرماخوردگی

گلودرد بدون علائم سرماخوردگی معمولاً نشان‌دهنده وجود عامل غیرعفونی یا تحریک‌کننده در ناحیه حلق است. یکی از شایع‌ترین دلایل آن رفلاکس معده به گلو (LPR) است، زمانی که اسید معده به بالا برمی‌گردد و باعث سوزش و التهاب گلو می‌شود. خشکی هوا، آلرژی، استفاده زیاد از صدا، استنشاق دود سیگار یا مواد شیمیایی نیز از علل رایج دیگر هستند. در برخی موارد، عفونت‌های موضعی لوزه یا حلق بدون درگیری بینی و سرفه هم می‌توانند باعث گلودرد شوند. اگر گلودرد طولانی‌مدت باشد یا با علائمی مانند بلع دردناک، گرفتگی صدا، احساس جسم خارجی در گلو یا تورم گردن همراه شود، باید برای بررسی دقیق‌تر به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کرد تا علت‌هایی مانند رفلاکس، التهاب مزمن یا مشکلات ساختاری بررسی شوند.

درمان گلو درد؛ برای گلو درد چی خوبه؟

درمان گلودرد معمولاً با هدف کاهش التهاب، تسکین درد و تسهیل بلع انجام می‌شود. در بیشتر موارد، علت گلودرد ویروسی است و نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک ندارد. رعایت استراحت، مصرف مایعات کافی و پرهیز از عوامل تحریک‌کننده مانند دود سیگار یا هوای خشک می‌تواند در بهبود سریع‌تر مؤثر باشد. روش‌های درمان گلودرد عبارت‌اند از:

• نوشیدن مایعات گرم مانند چای گیاهی، آب عسل و لیمو
• غرغره آب نمک ولرم برای کاهش التهاب
• مصرف داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن یا استامینوفن
• مرطوب نگه داشتن هوا با بخور
• استراحت صدا و پرهیز از فریاد زدن
• اجتناب از دود، آلودگی و هوای خشک
• مصرف آب و مایعات کافی برای جلوگیری از خشکی گلو
• در موارد باکتریایی، استفاده از آنتی‌بیوتیک طبق تجویز پزشک
• استفاده از آب‌نبات یا اسپری نرم‌کننده گلو برای کاهش سوزش

آیا شما هم دچار گلو درد می‌شوید؟
همین حالا با متخصص مشورت کنید

بهترین پزشکان عمومی

بهترین آنتی بیوتیک برای گلو درد

بهترین آنتی‌ بیوتیک برای گلودرد زمانی تجویز می‌شود که علت آن عفونت باکتریایی، به‌ویژه ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه A باشد. در این موارد، انتخاب دارو باید بر اساس شدت عفونت، سن بیمار و حساسیت دارویی انجام شود. آنتی‌بیوتیک‌ها نباید برای گلودردهای ویروسی مصرف شوند، زیرا بی‌اثر بوده و باعث مقاومت دارویی می‌شوند. دوره مصرف آنتی‌بیوتیک معمولاً بین ۵ تا ۱۰ روز است و باید طبق دستور پزشک کامل شود، حتی اگر علائم زودتر برطرف شوند. مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک می‌تواند باعث بازگشت عفونت و مقاومت میکروبی شود.

قرص گلو درد

برای تسکین گلودرد، بسته به علت آن، می‌توان از قرص گلودرد مختلف استفاده کرد. معمولاً استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب مفیدند. قرص‌های مکیدنی آنتی‌سپتیک مانند استرپسيلز یا سپتولت، با ضدعفونی کردن گلو به بهبود سوزش کمک می‌کنند. در موارد درد شدید، قرص‌های حاوی بی‌حس‌کننده موضعی (مثل لیدوکائین یا بنزوکائین) باعث تسکین سریع‌تر می‌شوند. اگر گلودرد ناشی از عفونت باکتریایی باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند، اما در بیشتر موارد علت آن ویروسی است و نیازی به آنتی‌بیوتیک وجود ندارد. استراحت، مصرف مایعات گرم و مرطوب نگه داشتن محیط نیز به تسکین گلودرد کمک می‌کند.

بهترین شربت گلو درد بزرگسالان

برای تسکین گلودرد در بزرگسالان، شربت‌های ضدسرفه و تسکین‌دهنده‌ی گلو می‌توانند مفید باشند. این شربت‌ها معمولاً حاوی ترکیباتی هستند که التهاب و سوزش گلو را کاهش داده و سرفه را آرام می‌کنند. مصرف مایعات گرم، استراحت کافی، مرطوب نگه داشتن هوا و پرهیز از نوشیدنی‌های سرد یا تحریک‌کننده نیز به بهبود سریع‌تر کمک می‌کند. در صورتی که گلودرد بیش از چند روز ادامه پیدا کند یا همراه با تب بالا و لکه‌های سفید در گلو باشد، لازم است به پزشک مراجعه شود تا علت دقیق بررسی شود.

شربت اکسپکتورانت

آمپول برای گلودرد

آمپول برای گلودرد معمولاً در موارد عفونت باکتریایی شدید یا زمانی که بیمار قادر به مصرف داروی خوراکی نیست تجویز می‌شود. شایع‌ترین گزینه‌ها شامل آمپول پنی‌سیلین G بنزاتین برای گلودرد استرپتوکوکی و در موارد حساسیت به پنی‌سیلین، سفتریاکسون یا کلیندامایسین تزریقی است. این داروها باید فقط با تجویز پزشک و پس از تشخیص دقیق علت گلودرد استفاده شوند، زیرا در گلودردهای ویروسی بی‌اثرند و مصرف خودسرانه می‌تواند موجب مقاومت دارویی یا عوارض جانبی شود.

درمان گلو درد در منزل – درمان خانگی گلودرد

برای درمان سریع گلودرد در منزل می‌توان از چند روش ساده و مؤثر استفاده کرد. غرغره آب نمک گرم یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌هاست. نوشیدن مایعات گرم مانند دمنوش عسل و لیمو، چای زنجبیل یا آب گرم با عسل باعث تسکین درد و مرطوب شدن گلو می‌شود. بخور آب گرم یا دوش بخار نیز به نرم شدن گلو و کاهش خشکی کمک می‌کند. مصرف آب فراوان، پرهیز از نوشیدنی‌های سرد و محرک، و استراحت کافی روند بهبودی را سرعت می‌بخشد. همچنین، مکیدن قرص‌های گیاهی یا آنتی‌سپتیک گلو می‌تواند درد و سوزش را کاهش دهد. اگر گلودرد بیش از چند روز ادامه داشت یا با تب و تورم شدید همراه بود، مراجعه به پزشک ضروری است.

درمان گلودرد شدید

درمان گلودرد شدید به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد و هدف اصلی، کاهش التهاب و درد شدید گلو است. در بیشتر موارد، پزشک برای کنترل علائم از داروهای ضدالتهاب (مانند ایبوپروفن یا استامینوفن) و در صورت عفونت باکتریایی از آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند پنی‌سیلین یا آزیترومایسین استفاده می‌کند. غرغره آب نمک گرم، نوشیدن مایعات گرم، استراحت صدا و مرطوب نگه داشتن هوا نیز در کاهش درد مؤثرند. اگر گلودرد با تب بالا، بلع سخت یا ورم غدد گردن همراه باشد، مراجعه فوری به پزشک ضروری است تا از عفونت استرپتوکوکی یا آبسه جلوگیری شود.

احساس خراش یا سوزش در گلوت داری؟
همین حالا مشاوره بگیرید

دکتر گلو درد

تشخیص گلودرد چگونه است؟

تشخیص گلودرد با بررسی علائم، معاینه فیزیکی و در صورت نیاز انجام آزمایش‌های تکمیلی انجام می‌شود. پزشک ابتدا درباره مدت زمان و شدت درد، وجود تب، سرفه، گرفتگی صدا یا بلع دردناک سؤال می‌پرسد و سپس گلو را از نظر قرمزی، تورم لوزه‌ها، وجود ترشحات چرکی یا لکه‌های سفید معاینه می‌کند. در صورت شک به عفونت باکتریایی (مثل گلودرد استرپتوکوکی)، ممکن است از تست‌های تشخیصی مانند کشت گلو یا تست سریع آنتی‌ژن استرپتوکوک استفاده شود. گاهی نیز در موارد مزمن یا مشکوک به آلرژی، آزمایش خون یا بررسی سینوس‌ها و بینی انجام می‌گیرد. تشخیص دقیق علت گلودرد به پزشک کمک می‌کند تا درمان هدفمندتر و مؤثرتری برای بیمار انتخاب کند.

تشخیص گلو درد ویروسی از باکتریایی

تشخیص گلودرد ویروسی از باکتریایی معمولاً بر اساس علائم بالینی و در صورت نیاز آزمایش‌های تشخیصی انجام می‌شود. گلودرد ویروسی اغلب همراه با آبریزش بینی، سرفه، گرفتگی صدا، عطسه و تب خفیف است و معمولاً بدون درمان خاص طی چند روز بهبود می‌یابد. در مقابل، گلودرد باکتریایی (به‌ویژه ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه A) معمولاً با تب بالا، درد شدید گلو، تورم و قرمزی لوزه‌ها، وجود ترشحات سفید یا چرکی روی آن‌ها، و تورم غدد لنفاوی گردن همراه است. برای تشخیص قطعی نوع باکتریایی، پزشک ممکن است تست سریع آنتی‌ژن استرپتوکوک یا کشت گلو انجام دهد. تشخیص درست نوع گلودرد اهمیت زیادی دارد، زیرا گلودرد باکتریایی نیاز به آنتی‌بیوتیک دارد، در حالی که نوع ویروسی با استراحت و درمان‌های حمایتی برطرف می‌شود.

چگونه از گلودرد پیشگیری کنیم؟

برای پیشگیری از گلودرد، رعایت چند عادت ساده اما مؤثر می‌تواند نقش مهمی داشته باشد. شست‌وشوی مکرر دست‌ها، به‌ویژه پس از تماس با افراد بیمار یا سطوح عمومی، یکی از مؤثرترین راه‌هاست. از تماس نزدیک با افراد مبتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا خودداری کنید و در فصول سرد یا هنگام حضور در مکان‌های شلوغ از ماسک استفاده کنید. مرطوب نگه داشتن هوای محیط با دستگاه بخور، نوشیدن آب کافی، و پرهیز از قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا هوای آلوده، از تحریک گلو جلوگیری می‌کند. همچنین تقویت سیستم ایمنی بدن با تغذیه سالم، خواب کافی و فعالیت بدنی منظم، احتمال ابتلا به عفونت‌های گلو را کاهش می‌دهد.

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۱۲۰۲ نظر)

دکتر محمدباقر بخشی پور

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۸۳۴ نظر)

دکتر اعظم خیرمند پاریزی

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۸۲۲ نظر)

دکتر حسین محمودی

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۶۶۱ نظر)

دکتر علی اکبر طاهری

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۶۱۸ نظر)

دکتر شمیلا رضوانی نیا

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۵۰۸ نظر)

دکتر گلفام مهرپرور

تخصص گوش و حلق و بینی

نوبت بگیرید

نتیجه گیری

گلودرد معمولاً نشانه‌ای از التهاب یا تحریک در ناحیه حلق است که می‌تواند ناشی از عفونت، آلرژی، رفلاکس معده یا عوامل محیطی باشد. تشخیص صحیح علت، اساس درمان مناسب است و به کاهش علائم و پیشگیری از عوارض کمک می‌کند. در بیشتر موارد، درمان‌های ساده مانند استراحت، مصرف مایعات گرم و پرهیز از محرک‌ها کافی است؛ اما گلودرد طولانی‌مدت یا همراه با تب، بلع سخت و تورم گردن نیاز به معاینه تخصصی دارد. درک علت‌های زمینه‌ای و رعایت اصول بهداشتی می‌تواند احتمال بروز این مشکل را کاهش داده و به حفظ سلامت دستگاه تنفسی کمک کند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!