آزمایش ایدز (HIV)؛ راهنمای خواندن برگه آزمایش و تفسیرنتیجه آن – مجله سلامت دکترتو

آزمایش ایدز (HIV)؛ راهنمای خواندن برگه آزمایش و تفسیرنتیجه آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

آزمایش ایدز برای تشخیص بیماری HIV کاربرد دارد. انواع آزمایش HIV و ایدز وجود دارد که بسته به شرایط فرد توسط پزشک تجویز می‌شود. مناسب‌ترین زمان برای انجام آزمایش ایدز ۱۸ تا ۴۵ روز پس از برقراری رابطه پرخطر است.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 12 دقیقه
آزمایش ایدز چیست؟

تنها راه برای اینکه بدانید به ایدز مبتلا شده‌اید، انجام غربالگری اچ آی وی است. دانستن وضعیت HIV اطلاعات ارزشمندی به شما می‌دهد تا سلامت خود و شریک زندگی‌تان را حفظ کنید. اگر نتیجه آزمایش شما مثبت باشد، می‌توانید داروهایی برای درمان HIV مصرف کنید که به شما کمک می‌کند زندگی طولانی و سالمی داشته باشید و از دیگران محافظت کنید. اگر نتیجه آزمایش شما منفی باشد، می‌توانید اقداماتی برای پیشگیری از HIV انجام دهید. چندین نوع آزمایش HIV وجود دارد که خون و یا مایعات بدن دیگر را بررسی می‌کند.

آزمایش ایدز چیست؟

آزمایش ایدز که غربالگری اچ آی وی نیز نامیده می‌‌شود تنها راه تشخیص وجود ویروس اچ آی وی در بدن است. این آزمایش برای کسانی که می‌خواهند بدانند به ویروس اچ آی وی آلوده شد‌ه‌اند و این ویروس در بدن آنها فعالیت کرده است، مفید است. همچنین از انواع آزمایش چکاپ کامل شمرده می‌شود. در برخی موارد مانند غربالگری مادران باردار، این آزمایش به صورت کلی درخواست داده می‌شود. همچنین برای کسانی که در گروه‌های پرخطر طبقه بندی می‌شوند، انجام این آزمایش ضروری است.

متن انگلیسی:
«There are three types of HIV tests: antibody tests, antigen/antibody tests, and nucleic acid tests (NAT).»
ترجمه متن:
«۳ نوع تست تشخیص HIV در دسترس است: تست‌های آنتی بادی، تست‌های آنتی ژن/ آنتی بادی و تست‌های نوکلئیک اسید.»

به نقل از cdc

هدف از انجام آزمایش ایدز و عفونت HIV چیست؟

آزمایش غربالگری HIV برای تشخیص این که آیا به بیماری ایدز مبتلا شده‌اید یا خیر استفاده می‌شود. این آزمایش ممکن است به عنوان یک آزمایش روتین یا پس از قرار گرفتن در معرض خطر برای تشخیص ابتلا به HIV انجام شود. اگر HIV زود تشخیص داده شود، می‌توانید داروهایی مصرف کنید تا از سلامت خود محافظت کنید و از ابتلا به ایدز جلوگیری کنید. داروها همچنین می‌توانند به شما کمک کنند تا از انتقال HIV به دیگران جلوگیری کنید.

افراد مبتلا به اچ آی وی که از وضعیت بیماری خود آگاه هستند، می‌‌توانند درمان HIV (درمان ضد ویروسی یا ART) را دریافت کنند و برای سال‌ها زندگی سالمی داشته باشند. مطالعات نشان می‌‌دهد که این عفونت هر چه زودتر تشخیص داده شود و درمان شروع شود، درمان ضد ویروسی تاثیر بیشتری خواهد داشت.

درمان با ART میزان ویروس اچ آی وی در خون (بار یا لود ویروسی) را کاهش می‌‌دهد و در نتیجه احتمال بیماری‌های مربوط به HIV را کم می‌کند. همچنین به جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران کمک می‌‌کند. گاهی به خاطر درمان ضد ویروسی و کاهش بار ویروس یا سرکوب آن، فرد عملا هیچ ریسکی برای انتقال HIV به شریک جنسی HIV منفی خود ندارد.

حتی اگر تست بدهید و نتیجه منفی باشد، می‌توانید تصمیماتی برای محافظت از خودتان در برابر ویروس بگیرید. برای افراد در معرض خطر ابتلا به اچ آی وی، دریافت داروی اچ آی وی به نام PrEP به شدت برای پیشگیری از HIV موثر است.

جواب تست ایدزت مثبت شده؟

همین حالا وقت مشاوره بگیر.

انواع تست ایدز و معتبرترین روش آزمایش HIV

سه نوع تست تشخیصی اچ آی وی وجود دارد:

  • تست‌‌های اسید نوکلئیک (NAT)
  • تست‌های آنتی‌ ژن / آنتی‌ بادی
  • تست‌‌های آنتی‌ بادی.

شما می‌توانید از پزشکان عمومی، داخلی یا متخصص عفونی برای تشخیص آزمایش ایدز استفاده کنید. با مراجعه یا مشاوره با پزشک عفونی، او برای شما آزمایش ایدز می‌نویسد. در بسیاری از درمانگاه‌ها نیز این آزمایش در دسترس است. پس از آزمایش، لازم است آزمایش توسط پزشک تفسیر شود. در ادامه به انواع تست‌ها و آزمایش‌های تشخیص‌دهنده‌ی بیماری ایدز پرداخته‌ایم.

۱. آزمایش اسید نوکلئیک (NAT)

این آزمایش به عنوان آزمایش RNA هم شناخته می‌‌شود. آزمایش آر ان ای به دنبال پیدا کردن خود ویروس در خون است. تست RNA قیمت بالایی دارد و به طور معمول برای غربالگری اچ آی وی استفاده نمی‌شود، مگر اینکه فرد به تازگی در معرض خطر بالای ابتلا به HIV قرار گرفته و علائم اولیه ابتلا به اچ آی وی را داشته باشد. یک NAT معمولا می‌‌تواند عفونت HIV را ۱۰ تا ۳۳ روز پس از ورود ویروس به بدن تشخیص دهد.‌

۲. تست آنتی بادی HIV

آزمایش آنتی بادی HIV به دنبال آنتی‌ بادی تولید شده علیه ویروس HIV در نمونه‌های خونی یا دهانی می‌گردد. تست‌‌های آنتی بادی تشخیص ایدز بعد از  ۲۳ تا ۹۰ روز بعد از ورود ویروس به بدن می‌توانند آن را تشخیص دهند. به این تست‌ها، تست آرایه ایمنی یا الایزا هم می‌گویند. این تست‌ها عموما بسیار دقیق هستند. اغلب تست‌های رپید HIV و تنها تست خانگی تاییدشده توسط FDA، از نوع تست آنتی‌ بادی هستند.

به طور کلی، آزمایش‌‌های آنتی‌ بادی که از خون سیاهرگی استفاده می‌کنند، نسبت به خون سر انگشت یا نمونه دهانی، وجود عفونت در بدن را سریع‌تر تشخیص می‌دهند. نمونه‌های رپید یا سریع این تست‌ها که از نمونه خون یا نمونه دهانی استفاده می‌کنند، می‌توانند در عرض ۳۰ دقیقه یا کمتر جواب بدهند. اما امکان جواب کاذب منفی در این تست‌ها نسبت به دیگر انواع تست‌های ایدز بالاتر است.

بر اساس دستورالعمل‌های کشوری، در صورت مثبت شدن تست الایزا یا همان تست آنتی بادی، این تست باید مجددا و ترجیا با یک کیت آزمایش دیگر تکرار شود. اگر باز هم نتیجه مثبت بود، تست وسترن بلات انجام می‌شود. اگر وسترن بلات هم مثبت بود، به معنای ابتلا به HIV است.

تست آنتی بادی HIV
تست‌‌های آنتی بادی تشخیص ایدز بعد از  ۲۳ تا ۹۰ روز بعد از ورود ویروس به بدن می‌توانند آن را تشخیص دهند.

۳. آزمایش آنتی ‌ژن – آنتی‌ بادی

آزمایش‌های آنتی ژن آنتی‌ بادی هم خود ویروس و هم آنتی‌ بادی تولید شده علیه ویروس را تشخیص می‌دهند. آنتی ژن‌ها عوامل خارجی بر روی سطح ویروس هستند که باعث فعال شدن سیستم ایمنی شما می‌‌شوند و آنتی بادی هم پروتئین‌هایی هستند که توسط سیستم ایمنی برای مبارزه با حمله عواملی مثل ویروس توسط سیستم ایمنی در بدن تولید می‌شوند.

اگر فردی مبتلا به HIV باشد، یک آنتی‌ ژن به نام p۲۴ حتی قبل از تولید آنتی‌ بادی تولید می‌‌شود. تست‌های آنتی ژن آنتی‌بادی برای انجام آزمایش‌ HIV در آزمایشگاه‌‌ها توصیه می‌شوند و در حال حاضر در ایالات‌متحده رایج هستند. توصیه CDC برای تست‌های تشخیصی HIV، تست‌های آنتی ژن آنتی بادی است. تست آنتی‌ژن آنتی‌بادی که توسط یک آزمایشگاه روی خون انجام می‌شود، معمولا می‌تواند عفونت HIV را ۱۸ تا ۴۵ روز پس از ابتلا تشخیص دهد.

همچنین یک تست رپید آنتی‌ژن آنتی‌بادی در دسترس است که از نمونه خون سرانگشت استفاده می‌کند. که با یک انگشت انجام می‌شود. این تست رپید در بازه زمانی ۱۸ تا ۹۰ روز بعد از ابتلا قادر به تشخیص HIV است و به ۲۰ دقیقه زمان برای مشخص شدن جواب نیاز دارد.

این سه مورد، سه نوع کلی تست اچ آی وی هستند. در ادامه به انواع آزمایش‌های ایدز بر اساس محل انجام یا زمان انجام پرداخته‌ایم:

۴. آزمایش اولیه HIV

تست اولیه HIV یا از نوع آزمایش آنتی ژن/ آنتی‌ بادی یا تست آنتی‌ بادی خواهد بود. اگر تست اولیه HIV یک تست رپید یا تست خانگی باشد و نتیجه تست مثبت باشد، فرد باید به مراکز درمانی یا مراکز غربالگری برای پیگیر روند تشخیص قطعی مراجعه کند. اگر تست اولیه HIV یک تست آزمایشگاهی و مثبت باشد، آزمایشگاه معمولا تست پیگیری را بر روی همان نمونه خونی انجام می‌‌دهد. اگرچه آزمایش‌ها HIV به طور کلی بسیار دقیق هستند، تست پیگیری به پزشک عفونی اجازه تشخیص قطعی را می‌دهد.

۵. تست رپید HIV

در حال حاضر چندین نوع تست رپید وجود دارد که در زمان کوتاه حدود ۲۰ دقیقه، نتیجه بسیار دقیقی به شما می‌دهد. عموما تست‌های رپید از نوع تست‌های آنتی بادی هستند، در این تست‌ها از دو نمونه استفاده می‌شود. اگر نتیجه تست رپید HIV مثبت باشد، حتما باید یک تست تائیدی دیگر انجام شود.

  • پرستار یک نمونه خون از رگ یا سرانگشت می‌گیرد.
  • مایعات جمع‌ آوری‌ شده بر روی یک پد که بر روی لثه بالایی و پایینی شما مالیده می‌‌شود.
سریعترین ازمایش ایدز
عموما تست‌های رپید از نوع تست‌های آنتی بادی هستند، در این تست‌ها از دو نمونه استفاده می‌شود.

۶. تست خانگی HIV و کیت آزمایش ایدز

به آزمایش ایدز در خانه تست‌های خودارزیابی هم می‌گویند. کیت‌های تست خانگی شامل موارد زیر هستند:

  • جمع‌ آوری یک نمونه مایع دهانی با استفاده از سوآب
  • استفاده از یک کیت آزمایش ایدز برای انجام آزمایش توسط خود فرد

شما در عرض ۲۰ دقیقه نتایج را دریافت خواهید کرد. یک نتیجه آزمون مثبت به این معنی است که شما به تست‌های تائیدی نیاز خواهید داشت. به این نکته توجه کنید که از هر ۱۲ مورد ابتلا به HIV یک نفر در تست‌های خانگی جاب منفی کاذب دریافت می‌کند. تست خون خانگی با استفاده از نمونه خون دیگر در دسترس نیستند.

مناسب ترین زمان ازمایش ایدز چه زمانی است؟

به دلیل دوره پنجره هیچ آزمایشی نمی‌تواند بلافاصله پس از ابتلا به HIV آن را تشخیص دهد. دوره پنجره زمانی است که بین مواجهه با HIV و زمانی که آزمایش قادر به تشخیص HIV در بدن شما است. دوره پنجره بسته به نوع آزمایش HIV متفاوت است:

  • دوره پنجره آزمایش اسید نوکلئیک (NAT) 10-33 روز است
  • دوره پنجره آزمایش آنتی‌ژن/آنتی‌بادی در آزمایشگاه ۱۸-۴۵ روز است
  • زمان طلایی آزمایش ایدز سریع آنتی‌ژن/آنتی‌بادی ۱۸-۹۰ روز است
  • دوره پنجره آزمایش آنتی‌بادی ۲۳-۹۰ روز است.

اگر پس از قرار گرفتن در معرض احتمالی HIV آزمایش دادید و نتیجه آن منفی بود، پس از پایان دوره پنجره برای آزمایش انجام‌شده دوباره آزمایش بدهید. همچنین اگر شرایط زیر را دارید، بهتر است بیشتر از سالی یک بار تست شوید:

  • چندین شریک جنسی دارید.
  • رابطه جنسی بدون محافظت با فردی داشته‌اید که مبتلا به ویروس HIV است یا می‌‌تواند باشد، از جمله افرادی که سابقه فعالیت‌های جنسی آنها را نمی‌دانید.
  • مواد مخدری با استفاده از سرنگ، سوزن یا وسیله دیگری استعمال کرده‌اید که فرد دیگری هم از آن استفاده کرده است.
  • برای بیماری‌های سل، هپاتیت یا هر بیماری مقاربتی از جمله سفلیس، سوزاک، کلامیدیا یا تبخال تناسلی تست داده‌اید (و مثبت شده است) یا می‌خواهید این آزمایش‌ها را بدهید.
  • اخیرا رابطه جنسی خطرناک برای پول یا مواد برقرار کرده‌اید.
  • با هر فردی با سابقه و موارد فوق‌الذکر، رابطه جنسی داشته‌اید یا دارید.

چند روز بعد از رابطه ازمایش ایدز بدهیم؟

بهترین زمان برای آزمایش ایدز بعد از رابطه معمولا ۱۸ تا ۴۵ روز است. همچنین براساس سایت HIV.gov، یک فرد می‌تواند ۲۳ تا ۹۰ روز پس از قرار گرفتن در معرض احتمالی HIV، آزمایش سریع آنتی‌بادی انجام دهد.

نتیجه ازمایش ایدز بعد از چند روز مشخص میشود؟

معمولا مشخص شدن جواب آزمایش ایدز چند ساعت تا چند روز طول میکشد. اگر آزمایش در آزمایشگاه (جایی که یک نمونه از بزاق دهان شما یا یک قطره خون از انگشت شما در یک کلینیک می‌گیرند) انجام شود نمونه نیازی به ارسال به آزمایشگاه ندارد و نتیجه آن در عرض چند دقیقه آماده می‌شود.

گروه‌های جمعیتیآمار افراد مبتلا به ایدز
تعداد کودکان و بزرگسالان مبتلا به HIV۴۶ هزار نفر (بین ۳۵۰۰۰ تا ۶۴۰۰۰)
تعداد افراد مبتلا به HIV بالای ۱۵ سال۴۵ هزار نفر (بین ۳۴۰۰۰ تا ۶۳۰۰۰)
تعداد زنان بالای ۱۵ سال مبتلا به HIV۱۵ هزار نفر (۱۲۰۰۰ تا ۲۲۰۰۰)
تعداد مردان بالای ۱۵ سال مبتلا به HIV۳۰ هزار نفر (۲۳۰۰۰ تا ۴۱۰۰۰)
تعداد کودکان زیر ۱۵ سال مبتلا به HIVهزار نفر (کمتر از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰)
مبتلایان به HIV در هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت (۱۵ تا ۴۹ سال)۰.۰۵ (حداقل ۰.۰۳ و حداکثر ۰.۱۱)
یعنی از هر ۲۰ هزار نفر ۱ نفر مبتلا است. یعنی حدودا در جمعیت حدودا ۲۰ میلیون نفر در تهران در روز ۱۰۰۰ نفر (حداقل ۶۰۰ و حداکثر ۲۲۰۰)
تعداد فوتی بخاطر ایدز در ۲۰۲۲حدود ۲۳۰۰ نفر (۱۶۰۰ تا ۳۶۰۰)
تعداد کودکان یتیم بخاطر ایدز (۰ تا ۱۷ سال)۲۶ هزار نفر (۱۹۰۰۰ تا ۳۵۰۰۰)
آمار ابتلا به ایدز در ایران

خواندن جواب آزمایش ایدز چگونه است؟

برای بررسی جواب آزمایش ایدز بهتر است به پزشک مراجعه کنید. تفسیر تست‌های HIV کاری تخصصی است و تنها پرسنل مجرب مجاز به تفسیر آن هستند. در این مقاله اطلاعاتی ابتدایی درباره نحوه خواندن و تفسیر این آزمایش در اختیار شما قرار داده‌ایم تا راهنمای شما باشد. اما این اطلاعات کامل نیستند و حتما باید جواب آزمایش خود را به دکتر نشان دهید.

نمونه برگه آزمایش ایدز
اگر نتیجه آزمایش بالاتر از ۱ گزارش شود، نتیجه مثبت است.

جواب آزمایش ایدز مثبت چگونه است؟

اگر نتیجه آزمایش بالاتر از ۱ گزارش شود، نتیجه مثبت است. البته باید تست‌های تائیدی برای تائید و تشخیص قطعی انجام شود. اگر نتیجه نزدیک به ۱ بود، عموما تست تکرار می‌شود. نتیجه تست مثبت یا HIV مثبت، به این معنی است که نشانه‌ای از HIV در بدن شما وجود دارد. اگر از تست رپید استفاده کرده‌اید، یک تست آزمایشگاهی استاندارد برای تایید آن انجام دهید. اما اگر در وهله اول از تست‌های ازمایشگاهی معتبر استفاده کرده‌اید، تست‌های جزئی‌تر دیگری هستند که با استفاده از نمونه خون، اطلاعات دقیق‌تری برای تشخیص قطعی فراهم می‌کنند:

  • روش‌های وسترن بلات و یا سنجش ایمونوفلورسنت غیر مستقیم: تست وسترن بلات آزمایش پر هزینه‌ای است و در صورتیکه دو بار نتیجه مثبت از تست الایزا گرفته باشید، توصیه می‌شود.
  • تمایز آنتی بادی، بین HIV – ۱ و HIV – ۲
  • تست ریپا: تست دیگری به نام ریپا نیز وجود دارد که مشابه وسترن بلات است و در صورتی استفاده می‌شود که سطح آنتی باید بسیار پایین تشخیص داده شود. این تست هم پر هزینه است و انجام آن به عنوان تست تائیدی و با تشخیص پزشک انجام‌پذیر است.
عکس جواب ازمایش ایدز مثبت
یک آزمایش مثبت HIV به این معنا نیست که شما ایدز دارید.

آیا HIV مثبت یعنی من ایدز دارم؟

یک آزمایش مثبت HIV به این معنا نیست که شما ایدز دارید. همانطور که قبل‌تر گفتیم ایدز و HIV یک چیز نیستند. آخرین مرحله از پیشرفت بیماری HIV، ایدز است. درمان اچ آی وی می‌‌تواند شما را از ابتلا به ایدز محافظت کند. (تست‌هایی که کیفی هستند یعنی تست‌های خانگی و تست‌های رپید، جواب مثبت و منفی به شما می‌دهند. جواب مثبت به معنای ابتلای قطعی به HIV نیست. در صورت مثبت بودن نتیجه، نمونه باید با تست‌های آزمایشگاهی معتبرتر بررسی شود.)

بعد از تشخیص قطعی HIV، با پزشک عفونی خود در مورد شروع داروهای درمان ضد ویروسی (ART) صحبت کنید. این داروها مقدار بار ویروس را در بدن شما کاهش می‌دهند. گاهی این کاهش تا حدی است که ویروس در تست‌های تشخیصی قابل شناسایی نیست. این داروها همچنین از سیستم ایمنی شما محافظت می‌‌کنند، به همین دلیل عفونت HIV به ایدز تبدیل نمی‌‌شود.

پزشکان پیشنهادی

جواب آزمایش ایدز منفی چگونه است؟

اگر در شرایط خطرناکی بوده‌اید و نتیجه تست HIV شما منفی است، می‌‌توانید برای محافظت از خود در برابر اچ آی وی اقدام کنید. این اقدامات شامل اعمال جنسی ایمن و دارویی به نام pre-exposure prophylaxis (PrEP) است. حتی اگر آزمایش شما منفی باشد، شریک جنسی شما ممکن است به ویروس آلوده باشد. پس با آنها برای انجام تست صحبت کنید.

همانطور که در قسمت تست‌های تشخیصی HIV گفتیم، زمانی حدود ۶ ماه طول می‌کشد تا به اندازه‌ای آنتی بادی در بدن شما وجود داشته باشد که قابل تشخیص باشد. اگر ۳ ماه یا کمتر از زمانی که ممکن است به HIV آلوده شده باشید، می‌گذرد و نتیجه تست شما منفی است، ۶ ماه بعد از زمان مشکوک مجددا تست بدهید.

جواب منفی به این معناست که آنتی بادی علیه ویروس HIV در بدن شما تشخیص داده نشده است و این یعنی یا شما مبتلا به HIV نیستید یا اینکه در دوره نهفتگی هستید و هنوز آنتی بادی در بدن ساخته نشده است. همچنین ممکن است نتیجه جواب آزمایش شما به صورت عددی گزارش شود. اگر این عدد کمتر از ۱ باید، جواب تست منفی است.

عکس جواب ازمایش ایدز منفی
جواب منفی یعنی شما مبتلا به HIV نیستید یا اینکه در دوره نهفتگی هستید.

معنی non reactive در آزمایش ایدز

جواب آزمایش ایدز اکثرا به این روش گزارش می شود. اگر در جواب آزمایش reavtive نوشته شده بود، یعنی آنتی بادی علیه ویروس HIV در بدن تولید شده است و این یعنی ابتلا به HIV است.

اگر جواب آزمایش Non-Reactive گزارش شده باشد، این به این معنی است که آزمایش وجود آنتی‌بادی در بدن شما تشخیص نداده است. بنابراین بدن شما به HIV آلوده نیست، یا ممکن است شما در دوره نهفتگی باشید و سیستم ایمنی شما هنوز آنتی‌بادی تولید نکرده باشد.

خواندن نتیجه تست های خانگی

اگر از کیت‌های خودارزیابی یا کیت آزمایش ایدز خانگی ایدز استفاده کرده باشید، خواهید دید که سه خط بر روی تست وجود دارد. شاکله کلی این تست‌ها مانند تست بیبی چک است.

خط C یا کنترل و خطوط T1 و T2. اگر فقط خط C رنگی شود، جوای تست منفی است. و اگر دو یا سه خط زنگی شوند، به معنای جواب مثبت است. اگر خط T رنگی نشود، تست معتبر نیست.

برای تفسیر جواب آزمایش ایدز، همین حالا کلیک کن!

تفسیر نتیجه آزمایش ایدز

اگر از هر نوع آزمایش آنتی‌بادی استفاده کنید و نتیجه مثبت باشد، باید یک آزمایش پیگیری انجام دهید تا نتایج شما تایید شود. در صورتی که از آزمایش خودآزمایی HIV استفاده کرده‌اید و نتیجه مثبت بود، باید به یک پزشک مراجعه کنید تا آزمایش پیگیری انجام شود. اگر در یک محیط درمانی یا آزمایشگاه آزمایش داده‌اید و نتیجه مثبت بود، آزمایشگاه آزمایش پیگیری را معمولاً با همان نمونه خون اولیه انجام خواهد داد.

تفسیر تست الایزا یا تفسیر تست آنتی بادی ایدز

اگر تست آنتی بادی داده‌اید:

  • در صورتیکه نتیجه تست الایزا مثبت باشد ولی نتیجه تست دوم الایزا منفی باشد، یک تست دیگر با فاصله ۳ماه انجام خواهد شد. اگر نتیجه این تست منفی بود، یعنی فرد مبتلا به HIV نیست.
  • اگر دو بار تست الایزا انجام شود و هر دوبار نتیجه منفی باشد، اما فرد رفتار پر خطری در ۶ ماهه گذشته داشته باشد، یک تست دیگر در بازه ۳ ماه بعد انجام خواهد شد. اگر مجدد تست منفی بود، فرد HIV منفی است.
  • اگر فردی رفتار پرخطر داشته باشد و نتیجه تست الایزا مثبت و تست وسترن بلات منفی باشد، یک تست وسترن بلات دیگر در فاصله ۱ ماهه انجام خواهد شد. اگر نتیجه این تست وسترن بلات منفی باشد، یعنی فرد HIV منفی است.

معنی کلمه negative در آزمایش ایدز

اگر جواب آزمایش ایدز منفی باشد، لزوماً به این معنی نیست که شما HIV ندارید. جواب آزمایش ایدز negative به دلیل دوره پنجره است؛ یعنی زمانی که بین ابتلا به HIV و زمانی که آزمایش قادر به تشخیص دقیق آن است، وجود دارد. دوره پنجره از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به نوع آزمایشی که انجام می‌دهید بستگی دارد. اگر نتیجه آزمایش ایدز negative باشد باید بعد از پایان دوره پنجره دوباره آزمایش دهید تا مطمئن شوید. اگر نتیجه آزمایش شما دوباره منفی بود و در طول دوره پنجره هیچ‌گونه مواجهه احتمالی با HIV نداشته‌اید، پس شما HIV ندارید.

عکس جواب ازمایش ایدز منفی
جواب ازمایش ایدز منفی با negative مشخص می‌شود

معنی کلمه equivocal در آزمایش ایدز چیست؟

اگر آزمایش HIV انجام داده‌اید، ممکن است به شما گفته شود که نتیجه آزمایش equivocal است و این یعنی نتیجه تست ایدز «نامشخص»، «مشکوک» یا «غیرمعتبر» است. این به این معنی است که نتیجه آزمایش واضح نیست و باید آزمایش دیگری انجام شود.

معنی non reactive در آزمایش ایدز چیست؟

عبارت non reactive در آزمایش ایدز به معنی غیرواکنشی است و این به این معنی است که آزمایش هیچ مدرکی از ابتلا به HIV پیدا نکرده است. با این نتیجه مطمئن می‌شوید که HIV ندارید و نتیجه آزمایش شما منفی است، مگر اینکه اخیراً در دوره پنجره آزمایش، در خطر ابتلا به HIV بوده باشید. آزمایش‌های تشخیصی HIV ممکن است عفونت‌هایی که در ماه قبل از انجام آزمایش به آن مبتلا شده‌اید را تشخیص ندهند.

نحوه انجام آزمایش ایدز چگونه است؟

برای انجام آزمایش ایدز، مراحل زیر انجام می‌شوند:

  • مشاوره قبل از آزمایش: این مرحله شامل مشاوره با یک متخصص سلامت است تا در مورد فواید، روش‌ها و احتمال نتایج مختلف آزمایش اطلاعات کسب کنید. این مرحله به فرد کمک می‌کند تا درک بهتری از آزمایش و انتظارات خود داشته باشد.
  • گرفتن نمونه: نمونه‌های مورد نیاز برای آزمایش ایدز معمولاً شامل خون، بزاق یا ادرار است. رایج‌ترین روش گرفتن نمونه خون است که می‌تواند از رگ یا از طریق یک سوزن ساده انجام شود.
  • آزمایش نمونه: نمونه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود جایی که با استفاده از روش‌های مختلف بیوشیمیایی و میکروبیولوژیک برای تشخیص وجود ویروس HIV بررسی می‌شود.
  • دریافت نتایج: نتایج آزمایش می‌تواند مثبت، منفی یا نامشخص باشد. نتایج مثبت نیازمند تایید از طریق آزمایش‌های تکمیلی است.
  • مشاوره پس از آزمایش: بسته به نتایج، مشاوره‌های بیشتر ممکن است برای راهنمایی و حمایت ارائه شود. در صورت نتیجه مثبت، راهنمایی‌هایی برای درمان و مدیریت وضعیت فراهم می‌شود.

آزمایش ایدز در خانه هم انجام میشود؟

آزمایش خودآزمایی HIV (یا رپید) یک آزمایش آنتی‌بادی است که می‌توان آن را در منزل یا در یک مکان خصوصی انجام داد. با استفاده از آزمایش خودآزمایی HIV، می‌توانید نتایج آزمایش خود را در عرض ۲۰ دقیقه دریافت کنید. همچنین برخی از مراکز برای دریافت نمونه خون آزمایش ایدز به منزل می‌آیند.

آیا آزمایش ایدز رایگان است؟

در ایران افرادی که نیاز به انجام آزمایش اچ‌آی‌وی دارند می‌توانند از خدمات مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری استفاده کنند. در این مراکز علاوه بر مشاوره، تست ایدز رایگان و تشخیص HIV (آزمایش ایدز و هپاتیت رایگان) انجام می‌شود. اما می‌توان این آزمایش را در آزمایشگاه‌های معمولی و با پرداخت هزینه هم انجام داد. این آزمایش معمولا مشمول بیمه می‌شود. برای آگاهی دقیق از قیمت آزمایش ایدز، باید با آزمایشگاه‌های مورد نظر تماس بگیرید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

آزمایش ایدز یا HIV یک روش مهم برای تشخیص ویروس HIV در بدن است که می‌تواند به افراد کمک کند تا از وضعیت سلامت خود مطلع شوند. این آزمایش‌ها شامل انواع مختلفی هستند مانند تست‌های آنتی‌بادی، آنتی‌ژن/آنتی‌بادی و اسید نوکلئیک (NAT)، که هرکدام برای شناسایی ویروس در زمان‌های مختلف کاربرد دارند. در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش، درمان ضد ویروسی می‌تواند ویروس را کاهش داده و از پیشرفت به ایدز جلوگیری کند. در ایران، این آزمایش‌ها معمولاً در مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری به‌طور رایگان انجام می‌شود.

دکترتو مراقب سلامت شماست!

پرسش‌های متداول

همه خانم های باردار باید برای اچ آی وی آزمایش شوند. تا در صورت ابتلا هر چه سریع تر برای درمان و پیشگیری از ابتلای نوزاد به HIV اقدام شود. اگر خانم های باردار مبتلا در ابتدای دوران بارداری خود درمان را شروع کند، خطر انتقال ویروس اچ آی وی به فرزندشان می‌ تواند بسیار پایین باشد.

آزمایش HIV در زنان باردار، درمان آنها و درمان نوزادان آن‌ها با درمان ضد ویروسی (ART) پس از زایمان، منجر به کاهش بزرگی در تعداد کودکانی شده‌ است که با HIV به دنیا می آیند. اگر درمان مادر در اوایل دوره بارداری شروع شود، در جلوگیری از انتقال ویروس به نوزاد می تواند بسیار موثر باشد. در این صورت ریسک انتقال می تواند 1% یا کمتر باشد. با این حال، شروع درمان حتی در زمان نزدیک به زایمان یا بلافاصله بعد از زایمان هم می تواند تاثیر زیادی روی سلامتی نوزاد داشته باشد.

خیر. برخی افراد تا سال ها بعد از آلوده شدن هیچ علائمی از خود نشان نمی دهند. با این حال، بسیاری از افراد ممکن است در عرض ده روز پس از عفونت علائم بیماری داشته باشند. این علائم اولیه شبیه آنفولانزا یا ذات الریه هستند و ممکن است شامل تب، ورم غدد لنفاوی، گلو درد، خارش و درد ماهیچه باشند. این علائم معمولا بعد از چند هفته ناپدید می‌ شوند. و ممکن است فرد تا چند سال دیگر علائم بیماری را نداشته باشد. تنها راه تشخیص قطعی و مطمئن HIV، انجام آزمایش HIV است.

اگر در شرایط خطرناکی برای ابتلا به HIV بوده اید، هر چه سریع تر با پزشک عفونی مشاوره تلفنی بگیرید. اگر شما در عرض 72 ساعت بعد از شرایط پر ریسک برای ابتلا به پزشک مراجعه کنید، می توانید داروهایی دریافت کنید که خطر ابتلا را کاهش می دهند.

در حال حاضر هیچ تستی وجود ندارد که بتواند بلافاصله بعد از آلوده شدن، وجود ویروس را تشخیص دهد. 97% از افراد بعد از 3 ماه مقدار کافی از آنتی بادی را تولید کرده اند که برای تست های آنتی بادی قابل تشخیص باشد.

به خاطر اینکه زمان تولید آنتی بادی برای افراد مختلف متفاوت است، استفاده از تست های انتی بادی در بازه زمانی 23 تا 90 روز بعد از آلوده شده منطقی است.

تست های آنتی ژن/ آنتی بادی سریع از تست های آنتی بادی می توانند وجود عفونت HIV را تشخیص دهند.

در صورتی که استفاده از نمونه خون وریدی، با استفاده از این تست در بازه زمانی 18 تا 45 روز بعد ورود ویروس، می توانید از این تست برای تشخیص عفونت استفاده کنید.

و اما اگر خطر ابتلا بالا باشد و از نظر هزینه ای مشکلی نداشته باشید، می توانید از تست NAT استفاده کنید.

این تست در کوتاه ترین زمان و بعد از گذشت 10 روز از زمان آلودگی با ویروس، می تواند وجود آن را در خون تشخیص دهد.

در حال حاضر در کشور ایران آزمایش HIV از جمله تست های اجباری قبل از ازدواج نیست.

طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، انجام آزمایش اچ ای وی اصول خاص خود را دارد. دو اصل مهم در انجام تست HIV محرمانه و داوطلبانه بودن آن است. علاوه بر این یک تست منفی به معنای عدم ابتلای قطعی نیست. چون ممکن است در زمان انجام آزمایش فرد به تازگی آلوده شده باشد و در دوره نهفتگی باشد. این دوره نهفتگی می تواند از دو هفته تا 3 ماه باشد. در صورتی که بخواهید قبل از ازدواج از عدم ابتلای فرد مقابل اطمینان حاصل کنید، این کار حتما باید با رضایت فرد مقابل باشد.

سریعترین آزمایش ایدز، آزمایش سریع آنتی‌بادی است که می‌تواند در عرض 20 تا 30 دقیقه نتیجه بدهد. این آزمایش به صورت خودآزمایی در منزل یا در مراکز درمانی قابل انجام است.

بله، در بسیاری از موارد قبل از انجام عمل جراحی، آزمایش ایدز انجام می‌شود. این کار به منظور حفاظت از سلامت بیمار و تیم جراحی انجام می‌گیرد. انجام آزمایش ایدز قبل از جراحی به تیم پزشکی این امکان را می‌دهد که در صورت نیاز، تدابیر ویژه‌ای برای مدیریت بیماری در طی و بعد از عمل جراحی اتخاذ کنند. همچنین، این آزمایش به تشخیص زودهنگام HIV کمک می‌کند که می‌تواند نتایج بهتری در درمان و مدیریت بیماری به همراه داشته باشد.

معتبرترین آزمایش ایدز، آزمایش آنتی‌ژن/آنتی‌بادی در آزمایشگاه است. این آزمایش دقیق‌ترین روش برای تشخیص HIV در 18 تا 45 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس است.

بله، سازمان انتقال خون تمام خون‌های اهدایی را برای HIV و سایر بیماری‌های عفونی تست می‌کند تا اطمینان حاصل شود که خون اهدا شده ایمن است

شما می‌توانید آزمایش ایدز را در مراکز درمانی، آزمایشگاه‌ها، کلینیک‌ها یا مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری انجام دهید. برخی از مراکز نیز خدمات آزمایش خانگی ارائه می‌دهند.

امتیاز شما به مقاله:
(4.2از5)
دسته بندی:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره آزمایش ایدز

  1. علی شجاعی گفت:

    سلام خسته نباشید و واقعا تمام روز آستری دارم برج ۷ سال ۱۴۰۰ رابطه بدون کاندوم داشتم چون به طرف مقابل شک داشتم ۳ ماه بعداز رابطه آزمایش دادم یعنی برج ۱۰ آزمایش منفی بود و برج ۱ سال ۱۴۰۱ هم آزمایش دادم منفی بود یعنی من دیگه مشکلی ندارم و مشکلی برام پیش نمیاد در آینده ؟
    خیلی ممنون میشم جوابم را بدید سپاس گزارم

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      6 ماه پس از رابطه آزمایش منفی می تونه قابل اعتماد باشد. از این لینک هم می تونید با متخصص عفونی مشورت کنید.
      متخصص عفونی

  2. Pey peu گفت:

    سلام، من ۴۰ روز بعد از رابطه پر خطر ازمایش الایزا اچ ای وی دادم و بعد از ۵۰ روز پی سی ار اچ ای وی که هر دو منفی بود ، ایا قطعا من مبتلا نیستم؟؟؟؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      این مورد را نمی توان قطعی تایید کرد و حداقل زمان ۶ ماهه برای تکرار تست ها نیاز است. از این لینک می تونید با متخصص عفونی مشورت کنید.
      متخصص عفونی

  3. رها گفت:

    سلام وقت بخیر
    خسته نباشید
    ایا جواب اچ ای وی ۰‌.۳۱ منفی هست ؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      بسته به کیت نمونه آزمایشگاه دارد ولی اغلب کمتر از ۱ منفی هست.

      1. بهزاد گفت:

        سلام
        من از تیغ صورت رفیقم استفاده کردم بعد از چند روز خیلی استرس گرفتم که شاید مبتلا به اچ ای وی باشم رفیقمم یه ماه قبلش آزمایش داده بود و منفی بوده و من بعد از ۵۳ روز آزمایش اچ ای وی دادم و منفی شد ۰،۳۰ از ۱ ولی بازم خیلی استرس دارم که آزمایش اشتباه باشه در ایران هم نیستم کشور فرانسه حالا نمیدونم چقد باید اتمینان داشته باشم و خیلی استرس دارم

        1. همیارِ دکترِتو گفت:

          سلام
          نگران نباشید
          به جواب ازمایش اعتماد کنید
          استرس خودش باعث افت سیستم ایمنی می شود
          تندرست باشید

  4. م گفت:

    سلام،من جراحی که انجام دادم یادمه توی جواب ازمایشام اچ ای وی نوشته شده بود ولی توی نسخه پزشکم یادم نیست
    میشه به یه اسم دیگه نوشته شده باشه و اینکه قبل از همه عمل ها اچ ای وی رو میگیرن؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      قبل از انجام عمل های جراحی اغلب آزمایش اچ آی وی و هپایتیت از بیماران چک می شود.

  5. حسن کمالی گفت:

    سلام
    من رفتار پر خطر داشتم اما کمتر از ۷۲ ساعت بعد ۲ تا دارو از پزشک برای جلوگیری از ابتلا گرفتم و قرار شد برای ۲۸ روز مصرف کنم اما چون استرس زیادی داشتم تقریبا بعد از ۲۷ روز از رابطه پر خطر به آزمایشگاه رفتم و آزمایش آنتی بادی hiv دادم که تو جواب نتیجه رو ۰.۰ زده بود البته زمانی که آزمایش دادم هنوز یکی دو روز از داروهام باقیمانده بود و من هنوز دارو مصرف میکردم آیا این آزمایش که منفی شده بود قابل اعتماده یا نه؟؟؟؟ ممنون

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      برای قابل اعتماد بودن تست منفی ایدز حداقل زمان ۶ ماهه پس از داشتن رابطه پر خطر مورد نیاز است. از این لینک میتونید با متخصص عفونی مشورت کنید.
      متخصص عفونی

    2. ماری گفت:

      ممکنه ایم پترو که خطر رو کم میکنه بنوسید

  6. امیر گفت:

    سلام خسته نباشید من بعد ۵ ماه در معرض قرار گرفتن آزمایش دادم و جوابش این بودNegative
    آیا احتمال ابتلا به ایدز هست و سوال بعدی نیازی به انجام دادن تست دوباره برای اطمینان هست

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      نیازی به تکرار آزمایش نیست و قابل اطمینان است.

      1. امیر گفت:

        ببخشید نتیجه آزمایش ۵ماه نیم با ۶ ماه فرق داره

        1. همیار دکترِتو گفت:

          سلام دوست عزیز
          تفاوتی ندارد و جواب قابل اعتماد است.

      2. بیزاد گفت:

        سلام خسته نباشید بنده چندتا آزمایش همراه دادم و یکی شون آزمایش hivبود آیا این آزمایش ها جوابشون درست وقابل اعتماد هست چون نگران اینم که بدلیل همزمان بودن آزمایش ها رو نتیجه آزمایش hiv تاثیر داشته باشه و نتیجه کاذب داده باشه

        1. همیار دکترِتو گفت:

          سلام دوست عزیز
          همزمان بودن آزمایش ها تاثیری روی جواب آزمایش hiv ندارد. جواب آزمایش قابل اعتماد است.

  7. علی گفت:

    من یعه بار بعد از هشت ماه تست اچ ای وی دادم مقداری عددی ۰.۷۶۸زده بود بعضی گفتند از پانصد به بعد مثبته حالا هفت سال از اون موضوع می گذرد من سردر گم شدم ایا این رنج مثبته یا منفی؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      میزان کمتر از ۱ در کیت های ازمایشگاه منفی تلقی می شود. برای اطمینان با مراجعه به متخصص عفونی این تست را تکرار کنید.
      فوق تخصص عفونی

  8. علی گفت:

    سلام
    من دوسال پیش یک رابطه پر خطر داشتم من تا حالا ازمایش hiv ندادم ولی امروز ازمایش crp دادم آیا منفی بودن crp میتونه یه اطمینانی بده که من مبتلا نیستم

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      آزمایش crp در فاکتورهای التهابی و عفونت افزایش می یابد و اطمینانی کاملی در خصوص عدم ابتلا به ویروس ایدز نمی دهد. ایدز یک ویروس است که روی سیستم ایمنی تاثیر می گذارد با مراجعه به متخصص عفونی این آزمایش را انجام دهید.
      متخصص عفونی

    2. . گفت:

      سلام من برای عمل بینی ازمایش اچ ای وی دادم و ازمایشم ۷ ماه بعد از در معرض قرار گرفتن بوده،جواب ازمایشم منفی بود و به صورت Negative نوشته شده بود،ایا لازمه دوباره بدم یا منفیه؟

      1. همیار دکترِتو گفت:

        سلام دوست عزیز
        اگه به این ویروس مبتلا بودید این آزمایش مثبت می شد. بنظر نمیرسه نیاز به تکرار آزمایش داشته باشید.

  9. علی گفت:

    سلام افرادیکه مبتلا به اچ ای وی شده اند فرض می کنیم اینا تست ندادند چند سال بعد ابتلا متوجه ابتلایشان خواهند شد اگر بار ویروس کم باشد ممکنه بعد از ده سال یا بیشتر منوجه بشوند؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      اگه فردی آلوده شده باشه در چند سال اول علایم را بروز می دهد. ممکنه فرد اچ آی وی مثبت باشد ولی ایدز نداشته باشد. تست های رپید به راحتی تشخیص می دهند.

  10. علی گفت:

    سلام خسته نباشید آیا ۶ ماه حداکثر دوره پنجره است و سر ۶ ماه جواب آزمایش قطعی است ؟؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      اگه فرد آلوده شده باشه اغلب در این ۶ ماه آزمایش مثبت می شود.