علائم زونا چیست و راه درمان این بیماری کدام است؟

بیماری زونا یک بیماری ویروسی است که در بزرگسالان ایجاد می‌شود. این ویروس از زمانی که شما آبله مرغان می‌گیرید در بدنتان می‌ماند تا در یک زمان مناسب خود را بروز دهد. اما این بیماری چگونه است؟ درمان بیماری زونا چیست؟ علائم مریضی زونا چیست و چگونه می‌توان از آن پیشگیری کرد؟

اگر این سوالات ذهن شما را درگیر کرده است، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. همچنین اگر علائم بیماری زونا دارید، همین حالا از دکتر عمومی، دکتر عفونی یا دکتر پوست و مو و زیبایی نوبت دریافت کنید و از مشاوره آنلاین بهرمند شوید. دکترتو در کنار شماست تا از بهترین دکترها در اولین فرصت نوبت بگیرید.

بیماری زونا چیست؟

زونا یک عفونت ویروسی است که باعث بروز ضایعات دردناک می‌شود. این بیماری از انواع بیماری های پوستی است که ضایعات در هر نقطه از بدن می‌توانند ایجاد شوند. هرچند که معمولا تاول به صورت خطی در سمت چپ یا راست تنه پدیدار می‌شود. ویروس واریسلا زوستر، عامل بیماری آبله مرغان، باعث زونا می‌شود. زمانی که فرد مبتلا به آبله مرغان می‌شود، پس از بهبودی این ویروس در بافت عصبی در نزدیکی نخاع و مغز فرد به صورت غیرفعال باقی می‌ماند، اما ممکن است چند سال بعد به عنوان زونا فعال شود. در حالیکه زونا تهدیدکننده زندگی نیست، می‌تواند بسیار دردناک باشد. واکسن‌ها می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به زونا کمک کنند، در حالیکه درمان اولیه می‌تواند به کاهش عفونت‌های ناشی از زونا و کاهش عوارض آن کمک کند.

علائم زونا چیست؟ (علائم زونا در زنان و مردان)

علائم و نشانه‌های زونا معمولا تنها بخش کوچکی از یک طرف بدن فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این علائم و نشانه‌ها عبارتند از:

• درد، سوزش، بی‌حسی یا مور مور شدن
• حساسیت به لمس
• ضایعه‌ای قرمز که چند روز پس از درد شروع می‌شود (جوش های تاول مانند)
• تاول‌های حاوی مایع که پاره شده و به صورت دلمه بسته در می‌آید.
• خارش

بعضی افراد نیز علائم زیر را تجربه می‌کنند:

• تب
• سردرد
• حساسیت به نور
• خستگی

درد معمولا اولین نشانه‌‌ی زونا است و برای برخی می‌تواند شدید باشد و برخی دیگر درد را بدون هر گونه ضایعه‌ای تجربه می‌کنند، با توجه به این که کدام مناطق در زونا درگیر شوند، ممکن است با علائم مشکلاتی نظیر بیماری‌های قلبی، ریوی یا کلیوی اشتباه گرفته شود. ضایعات زونا به طور شایع به صورت تاول‌های خطی در سمت چپ یا راست تنه ایجاد می‌شوند و گاهی اوقات این ضایعات در اطراف یک چشم یا یک سمت از گردن یا صورت رخ می‌دهند.

عکس بیماری زونا در بزرگسالان

در تصویر فوق می‌توانید بیماری زونا را در بزرگسالان مشاهده کنید.

متن انگلیسی:
«Shingles is a viral infection that causes a painful rash. Shingles can occur anywhere on your body. It typically looks like a single stripe of blisters that wraps around the left side or the right side of your torso.»
ترجمه متن:
«زونا یک عفونت ویروسی است که باعث ایجاد بثورات پوستی دردناک می‌شود. زونا می‌تواند در هر جایی از بدن شما ایجاد شود. به طور معمول شبیه یک دسته تاول است که در سمت چپ یا سمت راست تنه شما ایجاد می‌شود.»

به نقل از mayoclinic

حساس به لمس شدی و خارش تاول زونا کلافه‌ت کرده؟

همین حالا با متخصص مشورت کن.

مشاوره آنلاین دکتر عفونیدکتر عفونی

علت بیماری زونا در زنان و مردان (آیا زونا واگیر دارد؟)

ویروس واریسلا زوستر، عامل بیماری آبله مرغان، باعث ایجاد زونا می‌شود و افراد مبتلا شده به آبله مرغان، ممکن است به زونا نیز مبتلا شود. پس از بهبودی بعد از آبله مرغان، ویروس به صورت غیرفعال در سیستم عصبی قرار می‌گیرد و سال‌ها خاموش می‌ماند، اما ممکن است فعال و از عصب به سمت پوست هدایت و منجر به زونا شود، الزاما هر کسی که قبلا به آبله مرغان مبتلا شده، دچار زونا نمی‌شود.

پیشنهاد دکترتو: آیا زونا فوایدی هم دارد؟

علت زونا نامشخص است، اما ممکن است به دلیل کاهش ایمنی بدن نسبت به عفونت‌ها با بالا رفتن سن باشد و زونا در بزرگسالان سالمند و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شایع‌تر است. واریسلا زوستر بخشی از گروه ویروس‌هایی به نام ویروس هرپس است که این ویروس‌ها باعث ایجاد زخم‌های سرد و تبخال تناسلی می‌شوند، به همین علت، زونا نیز به عنوان تبخال شناخته می‌شود، اما ویروس عامل آبله مرغان و زونا با ویروس‌های ایجادکننده‌‌ی زخم‌های سرد و تبخال تناسلی که یک عفونت منتقله از راه جنسی است، یکی نیست.

بیماری زونا تا چه مدت واگیردار است؟

فرد مبتلا به زونا می‌تواند ویروس واریسلا-زوستر را به هر کسی که به ویروس آبله مرغان ایمنی ندارد، منتقل کند و معمولا انتقال از طریق تماس مستقیم با زخم‌های باز ضایعات پوستی رخ می‌دهد. آبله مرغان برای برخی افراد خطرناک است، بنابراین تا زمانی که تاول‌ها خشک نشده، این بیماری مسری است، بنابراین باید از تماس فیزیکی با افرادی که تا به حال به آبله مرغان دچار نشده‌اند و یا واکسن آن را دریافت نکرده‌اند، مخصوصا افراد دارای ضعف سیستم ایمنی، زنان باردار و نوزادان تازه به دنیا آمده، پرهیز شود.

عوامل خطر ابتلا به مریضی زونا چیست؟

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به زونا را افزایش دهند، عبارتند از:

• سن بیش از ۵۰ سال: زونا در افراد بالای ۵۰ سال شایع است و شانس ابتلا با بالا رفتن سن، افزایش می‌یابد. بعضی کارشناسان تخمین می‌زنند که نیمی از افراد بالای ۸۰ سال به زونا مبتلا می‌شوند.
• بیماری خاص: بیماری‌هایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند، مانند ایدز و سرطان، خطر ابتلا به زونا را افزایش می‌دهند.
• افراد سرطانی تحت درمان: پرتو درمانی یا شیمی درمانی ممکن است مقاومت بدن را نسبت به بیماری‌ها کاهش دهد و باعث ایجاد زونا شود.
• مصرف داروهای خاص: داروهای مصرفی برای جلوگیری از رد پیوند می‌توانند خطر ابتلا به زونا را افزایش دهند، همانطور که استفاده طولانی مدت از استروئیدها مانند پردنیزون می‌تواند این خطر را افزایش دهد.
• استرس: افرادی که تحت استرس‌های شدید قرار دارند.

زونا چگونه تشخیص داده می شود؟

بروز ضایعات در یک سمت از بدن می‌تواند نشانه‌ای از بیماری زونا باشد، بنابراین جهت اطمینان از بیماری به متخصص داخلی و دکتر پوست خود مراجعه کنید و پس از قطعی شدن تشخیص می‌توان ضایعات و سایر علائم را درمان کرد. پس از مراجعه، پزشک ابتدا پیرامون سابقه‌‌ی ابتلا به آبله مرغان سوال‌هایی می‌پرسد و علائم شما را بررسی می‌کند. ضایعات نشانه‌‌ی اصلی زونا است، اما ممکن است فقط یک مشکل پوستی باشد. ویژگی‌های ضایعات ناشی از زونا عبارتند از:

• پدیدار شدن در یک سمت از بدن یا صورت
• احساس تیر کشیدن، سوزش یا خارش در ضایعه
• ضایعات در ابتدا به صورت یک برجستگی پدیدار می‌شوند و رفته رفته تبدیل به تاول می‌شوند.

تشخیص افتراقی های زونا چیست؟

سایر بیماری‌هایی که سبب بروز ضایعات خارش‌دار می‌شوند، که ظاهری شبیه به زونا دارند، عبارتند از:

• درماتیت پوستی: واکنش پوستی ناشی از حساسیت به لاتکس، فلزات، مواد شیمیایی و یا داروها است.
• عفونت کاندیدا: یک نوع مخمر به نام کاندیدا عامل آن است.
• درماتیت هرپتی فرم: ضایعه‌ای که می‌تواند در افراد مبتلا به بیماری سلیاک پدیدار شود.
• زرد زخم: عفونت پوستی ناشی از باکتری است.
• گزش حشرات: گاهی اوقات ظاهری شبیه به زونا دارند.
• التهاب فولیکول (فولیکولیت): التهاب منافذ کوچکی که مو از آن‌ها به خارج رشد می‌کند.
• گال یا جرب: بیماری پوستی ناشی از بند پایی به نام مایت یا هیره است.

درمان زونا چیست؟ (درمان قطعی بیماری زونا)

هیچگونه درمان خانگی برای زونا وجود ندارد، اما یک سری از اقدامات می‌تواند به بهبودی پوست کمک کند.

• منطقه‌‌ی آسیب دیده را تمیز، خشک و تا حد امکان در معرض هوا قرار دهید.
• ممکن است خارش‌ها افزایش یابند، اما هرگز آن‌ها را نخارانید و تاول‌ها را خراش ندهید.
• از پزشک خود درباره‌‌ی کرم‌ها یا سایر مواد کمک‌کننده به کاهش خارش سوال کنید.
• طب سوزنی و سایر درمان‌های کمک‌کننده، ممکن است مفید باشد، اما قبل از هر اقدامی با پزشک خود مشورت کنید.

ممکن است پزشک جهت کنترل عفونت، تسریع بهبودی، از بین بردن التهاب و کاهش درد داروهایی تجویز کند، از جمله:

برای درمان زونا همین حالا کلیک کن و نذار دیرتر بشه!

دکتر زونا

برای درمان زونا چه بخوریم؟ (داروهای ضد ویروسی)

ممکن است این داروها سرعت پیشرفت ضایعات زونا را کاهش دهند، بالخصوص اگر طی ۷۲ ساعت اولیه‌‌ی پس از بروز علائم، مصرف شوند، همچنین شانس بروز عوارض را کم می‌کنند. این داروها عبارتند از:

• قرص آسیکلوویر یا اشکال دیگر این دارو
• فامسیکلوویر
• والاسیکلوویر
• داروی گاباپنتین

در صورت تجویز هر یک از داروهای فوق توسط پزشک، در مورد عوارض جانبی آن سوال کنید.

بهترین مسکن برای درد زونا چیست؟ (داروهای ضد درد و بهترین پماد برای درمان زونا)

زونا باعث التهاب و درد می‌شود و پزشک می‌تواند داروهای مسکن زیر را پیشنهاد کند:

• استامینوفن
• ایبوپروفن
• ناپروکسن
• پرگابالین

این داروها می‌توانند به برطرف کردن دردهای عصبی بعد از درمان کت حتی با بهبودی کامل تاول‌ها ممکن است وجود داشته باشد، کمک کنند. در صورت وجود هرگونه درد بعد از برطرف شدن تاول‌ها و بهبودی التهاب، ممکن است پزشک اقدامات زیر را توصیه کند:

• کرم کاپسیدین: از مصرف آن در داخل یا اطراف چشم خودداری نمایی.
• داروهای بی‌حسی: برای کاهش درد می‌توان از لیدوکائین استفاده کرد، که در فرم‌های مختلف مانند کرم، لوسیون، برچسب، پودر و اسپری در دسترس است.
• آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورت آلودگی پوست و ضایعات به عفونت باکتریایی به آنتی‌بیوتیک نیاز است، در غیر این صورت آنتی‌بیوتیک کمک‌کننده نخواهد بود.
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای: بسیاری از داروها در این دسته ممکن است به کاهش درد ایجاد شده پس از بهبودی کمک کنند، مانند آمی تریپتیلین، دزیپرامین (نورپرامین) و نورتریپتیلین. در صورت بروز هرگونه افسردگی همراه با زونا، این داروها کمک‌کننده هستند.

درمان سریع زونا با روش های خانگی و درمان زونا در طب سنتی

در جدول زیر به برخی از درمان‌ها و روش‌های خانگی برای درمان سریع زونا اشاره کرده‌ایم:

روش خانگی و گیاهی	توضیح
عسل برای درمان زونا	عسل می‌تواند برای بهبود خارش زخم‌ها و پیشگیری از عفونت کردن آنها موثر باشد.
ماست و زونا	ماست در خنک کردن پوست موثر است.
اب هویج برای زونا	هویج حاوی بتاکاروتن و بیوفلاوونوئیدها و ویتامین E است و برای درمان زونا موثر استم.
خاکشیر برای زونا	در خنک کردن بدن و کاهش دمای بدن موثر است.
هندوانه و زونا	مایعات بدن را تامین می‌کند و در کاهش خارش بدن موثر است.

عوارض بعد از بیماری زونا (آیا زونا خطرناک است؟)

عوارض جانبی زونا می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• از دست دادن بینایی: درگیری چشم و یا ناحیه‌‌ی اطراف آن باعث عفونت دردناک چشم می‌شود، که ممکن است منجر به از دست دادن بینایی شود.
• مشکلات عصبی: با توجه به اینکه زونا کدام اعصاب را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است منجر به عفونت مغز (انسفالیت)، فلج صورت یا مشکلات شنوایی و تعادل شود.
• عفونت پوست: اگر ضایعات تاولی زونا به درستی درمان نشوند، ممکن است منجر به عفونت‌های باکتریایی پوست شود.
• درد عصبی بعد از درمان: در برخی از افراد، درد زونا پس از بهبودی تاول‌ها ادامه می‌یابد، که به عنوان نورالژی بعد از درمان شناخته می‌شود و زمانی که فیبر‌های عصبی آسیب دیده پیام‌های سردرگم و اغراق آمیز درد را از پوست به مغز ارسال می‌کنند، رخ می‌دهد.
• سندرم رامزی هانت: در صورتیکه گوش و یا اطراف آن در زونا درگیر شد، سریعا به پزشک خود مراجعه کنید، زیرا در صورت عدم درمان منجر به سندرم رامزی هانت می‌شود و علائم زیر را به دنبال دارد:
  • سرگیجه و مشکل در حفظ تعادل
  • گوش درد
  • و وزوز گوش، این عارضه نادر است اما با درمان به موقع شانس بهبودی کامل وجود دارد.
  • از دست رفتن شنوایی
  • از دست دادن توانایی حرکت بخش‌هایی از صورت

چگونه می توان از زونا پیشگیری کرد؟

دو واکسن آبله مرغان و زونا، در پیشگیری از ابتلا به زونا کمک می‌کنند.

• واکسن آبله مرغان: واکسن واریسلا (واریواکس) در برنامه‌‌ی روتین ایمن سازی کودکان در برابر آبله مرغان قرار گرفته است، همچنین استفاده از این واکسن در بزرگسالانی که تا به حال به آبله مرغان مبتلا نشده‌اند، توصیه می‌شود، اگرچه این واکسن تضمینی بر عدم ابتلا به آبله مرغان یا زونا ندارد، اما شدت بیماری و عوارض ناشی از آن را کاهش می‌دهد.

• واکسن زونا: افراد متقاضی واکسن زونا می‌توانند یکی از دو نوع واکسن زیر را انتخاب کنند؛
  • واکسن زوستاواکس: این واکسن در سال ۲۰۰۶ مورد تایید سازمان غذا و دارو (FDA) قرار گرفته و ثابت شده که به مدت ۵ سال فرد را از ابتلا به زونا محافظت می‌کند و یک واکسن زنده است که در بالای بازو تزریق می‌شود.
  • واکسن شینگریکس: مطالعات نشان می‌دهد، که این واکسن یک حفاظت ۵ ساله در برابر زونا ایجاد می‌کند، واکسن از ویروس کشته شده تولید شده و در دو نوبت به فاصله‌‌ی ۲ تا ۶ ماه تزریق می‌شود. واکسن شینگریکس برای افراد بالای ۵۰ سال و افرادی که قبلا واکسن زوستاواکس را دریافت کرده‌اند، توصیه می‌شود، اما ویروس زوستاواکس برای افراد کمتر از ۶۰ سال توصیه نمی‌شود.

شایع‌ترین عارضه جانبی هر دو واکسن زونا عبارتند از:

• قرمزی
• درد
• تورم
• خارش در محل تزریق
• سردرد.

واکسن زونا نیز همانند واکسن آبله مرغان، عدم ابتلا به بیماری را تضمین نمی کند، اما این واکسن مدت و شدت بیماری، همچنین خطر ابتلا به عارضه‌‌ی درد عصبی پس از بهبودی را نیز کاهش می‌دهد. این واکسن‌ها جهت پیشگیری از بیماری زونا استفاده می‌شود و در اقدامات درمانی فرد مبتلا به آن جایگاهی ندارد. در مورد انتخاب نوع واکسن حتما با پزشک خود مشورت نمایید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

در صورت شک به ابتلا به بیماری زونا، بخصوص در موارد زیر به پزشک خود مراجعه کنید:

• ایجاد درد و ضایعات در نزدیکی چشم، که در صورت عدم درمان منجر به آسیب دائمی چشم می‌شود.
• سن بیشتر یا مساوی ۶۰ سال، زیرا سن به طور قابل توجهی خطر ابتلا به عوارض را افزایش می‌دهد.
• فرد یا یکی از اعضای خانواده، به هر علتی (به علت سرطان، دارو یا بیماری مزمن) دارای سیستم ضعیف ایمنی باشند.
• ضایعات گسترده و دردناک باشند.

برای درمان و تشخیص بیماری زونا، باید به دکتر عمومی، متخصص عفونی یا بهترین دکتر پوست مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید از بهترین دکترهای معرفی شده نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید از مشاوره آنلاین این دکترها بهرمند شوید:

• مشاوره آنلاین با دکتر عمومی
• مشاوره آنلاین دکتر پوست و مو
• مشاوره آنلاین دکتر عفونی

دکترتو مراقب سلامت شماست!