دانستنیهای سه ماهه دوم بارداری – مجله سلامت دکترتو

دانستنیهای سه ماهه دوم بارداری

آنچه در این مقاله می‌خوانید

سه‌ماهه دوم بارداری، دوره‌ای حیاتی در رشد جنین و سازگاری بدن مادر است که معمولاً از هفته ۱۳ تا ۲۸ ادامه دارد. در این مرحله، اندام‌های حیاتی جنین تکامل یافته و حرکات او برای مادر قابل‌احساس می‌شود. از سوی دیگر، تهوع و خستگی‌های سه‌ماهه اول کاهش یافته و انرژی مادر افزایش می‌یابد. تغییرات جسمی مانند رشد شکم و افزایش وزن مشهود است و انجام آزمایش‌ها و معاینات منظم، نقش مهمی در حفظ سلامت مادر و جنین دارد. سه‌ماهه دوم، پلی میان سازگاری اولیه و آمادگی برای ماه‌های پایانی بارداری محسوب می‌شود.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 11 دقیقه
3 ماهه دوم بارداری

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

پس از پایان هفته دوازدهم، بدن وارد مرحله تازه‌ای از بارداری می‌شود که با تغییرات قابل‌توجه جسمی و روانی همراه است. سه ماهه دوم بارداری از هفته ۱۳ تا ۲۸ ادامه دارد و معمولاً برای بیشتر زنان، دوره‌ای آسان‌تر نسبت به سه‌ماهه اول به‌شمار می‌رود. در این زمان، رحم رشد بیشتری پیدا می‌کند، تهوع کاهش می‌یابد و حرکات جنین به‌تدریج احساس می‌شود. رشد اندام‌های حیاتی جنین، شکل‌گیری چهره و تقویت سیستم‌های بدن در این مرحله تکمیل می‌شود. با وجود کاهش بسیاری از علائم ناخوشایند، توجه به تغذیه، مکمل‌ها و معاینات دوره‌ای اهمیت بالایی دارد تا سلامت مادر و کودک تضمین شود. در این مطلب از دکترتو، با سه ماهه دوم بارداری آشنا می‌شوید.

سه ماهه دوم بارداری از کی شروع میشه؟

با پایان هفته دوازدهم بارداری و شروع هفته سیزدهم، شما وارد سه ماهه دوم حاملگی خود خواهید شد. سه ماهه دوم بارداری شما از هفته سیزدهم بارداری تا هفته ۲۸ است که تقریباً ماه‌های چهارم، پنجم و ششم را شامل می‌شود. در این هفته شما بیشتر بارداری را حس می‌کنید، اما با این حال معمولاً نسبت به سه ماهه اول انرژی بیشتری دارید و حالتان مساعدتر است. برای بسیاری از زنان باردار، سه ماهه دوم تسکینی بر علائم و خستگی‌های سه ماهه اول بارداری است. درست مانند هفته‌های قبلی، در این دوره نیز تغییرات زیادی را تجربه می‌کنید. جنین نیز به سرعت در حال رشد کردن و بزرگ شدن است.

متن انگلیسی:
The second trimester starts around week 14 of pregnancy and lasts through about the end of week 27, or months 4 to 6 of pregnancy. In total, the second trimester lasts for about 14 weeks
ترجمه متن:
سه ماهه دوم حدوداً هفته ۱۴ بارداری شروع می‌شود و تا پایان هفته ۲۷ (یا ماه‌های ۴ تا ۶ بارداری) ادامه دارد. در مجموع، سه ماهه دوم حدود ۱۴ هفته طول می‌کشد.

whattoexpect

تغییرات روحی و احساسی در سه ماهه دوم بارداری

برای هر کسی ممکن است تغییرات خلق‌وخو و حالات روحی در سه ماهه دوم بارداری متفاوت باشد. بسیاری از افراد در این دوره انرژی بیشتری دارند و در کل حال روحیشان نسبت به قبل بسیار بهتر شده است. به دلیل تعادل بهتر هورمون‌ها و سازگار شدن بدن با تغییرات به وجود آمده، بسیاری از مشکلات خلق‌وخو برطرف می‌شود. اکثر زنان در این دوره کمتر احساس خستگی می‌کنند. با این حال احساس اضطراب ناشی از زایمان، خصوصاً با نزدیک شدن به پایان سه ماهه دوم، در اکثر زنان باردار امری رایج است.

تغییرات جسمی در سه ماهه دوم بارداری کمتر است.
معمولا در سه ماهه دوم بارداری تهوع و حالت تهوع قطع می‌شود.

تغییرات جسمی در سه ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری بدن مادر به‌طور محسوس تغییر می‌کند و بسیاری از علائم اولیه بارداری کاهش یافته یا از بین می‌روند. در این دوره رشد رحم و جنین سرعت می‌گیرد و تغییرات جسمی جدیدی به وجود می‌آید که بخشی طبیعی از روند بارداری است. برخی از مهم‌ترین تغییرات جسمی در سه ماهه دوم بارداری عبارت‌اند از:

  • مهم‌ترین تغییرات جسمی در این دوره عبارتند از:
  • بزرگ شدن شکم به‌دلیل رشد سریع جنین
  • افزایش وزن تدریجی
  • بزرگ و حساس شدن سینه‌ها و تیره شدن هاله اطراف نوک سینه
  • ظاهر شدن خط تیره (لینئا نیگرا) روی شکم
  • کشیدگی و خارش پوست شکم
  • افزایش جریان خون و احتمال گرفتگی بینی یا خونریزی لثه
  • درد یا احساس کشیدگی در پهلوها به دلیل رشد رحم
  • بهبود حالت تهوع و افزایش سطح انرژی نسبت به سه‌ماهه اول
تغییرات سه ماهه دوم بارداریتوضیحات
رشد شکم و سینههمان‌طور که رحم شما بزرگ می‌شود تا جا برای کودک باز شود، شکم نیز بزرگ‌تر می‌شود. سینه‌های شما نیز به تدریج به بزرگ شدنشان ادامه می‌دهند.
احتقان ناشی از افزایش جریان خون به غشای مخاطی در بینی شماحتی ممکن است برای اولین‌بار خر و پف کنید! احتمال خون‌دماغ شدن نیز وجود دارد.
تورم خفیف مچ پا و پاها که حدوداً از هر ۴ زن باردار ۳ نفر آن را تجربه می‌کنند.این حالت از حدود هفته ۲۲ بارداری شروع می‌شود (البته گاهی زودتر) و تا زمان زایمان ادامه می‌یابد.
حساسیت بیشتر لثه‌هاحتی با مقداری خونریزی خفیف نیز همراه است.
گرفتگی عضلات پامعمولاً از سه ماهه دوم شروع می‌شود و تا سه ماهه سوم ادامه می‌یابد.
درد در قسمت تحتانی شکمبه عنوان درد رباط گرد نیز شناخته می‌شود. این رباط‌ها به عنوان رباط‌هایی که شکم شما را حمایت می‌کنند، برای حمایت از بزرگ شدن شکم کشیده می‌شوند.
تغییرات پوستیتغییرات هورمونی در دوران بارداری باعث افزایش سلول‌های حامل رنگ‌دانه (ملانین) در پوست می‌شود. در نتیجه، ممکن است متوجه لکه‌های قهوه‌ای روی صورت خود شوید (ملاسما).
انقباضات براکستون هیکسممکن است این انقباضات خفیف و نامنظم را به عنوان یک سفتی خفیف در شکم خود احساس کنید.
افزایش وزن به همراه افزایش اشتها
برجستگی و بیرون‌زدگی رگ‌های واریسی
سرگیجه
در سه‌ماهه دوم، شکم بزرگ‌تر شده و حرکات جنین احساس می‌شود.

حالت تهوع در سه ماهه دوم بارداری

با وجودی که اکثر افراد در سه ماهه دوم حاملگی حالت تهوع و استفراغ کمتری را تجربه می‌کنند، اما باز هم برخی ممکن است در این دوره به استفراغ کردن ادامه دهند. معمولاً خوردن غذاهای سنگین یا مشکلات گوارشی قبلی می‌تواند عامل اصلی استفراغ در ۳ ماهه دوم بارداری شود.

هنوز در سه ماهه دوم بارداری تهوع داری؟

برای کاهش تهوع مشاوره بگیر.

علائم خطر در سه ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری معمولاً بیشتر زنان احساس بهتری نسبت به ماه‌های آغازین دارند، اما بروز برخی علائم می‌تواند نشانه‌ی وجود مشکل باشد و نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد. در صورت مشاهده‌ی هر یک از موارد زیر باید سریعاً به پزشک یا مامای خود مراجعه کنید:

  • خون‌ریزی یا لکه‌بینی واژینال
  • درد یا انقباضات شدید و منظم شکم
  • ترشح مایع شفاف یا آبکی از واژن (احتمال پارگی کیسه آب)
  • کاهش یا توقف حرکات جنین پس از هفته ۲۰ بارداری
  • سردرد شدید، تاری دید یا ورم ناگهانی دست و صورت (نشانه‌های پره‌اکلامپسی)
  • تب بالا یا لرز
  • ورد یا سوزش هنگام ادرار (احتمال عفونت ادراری)
  • درد شدید در پشت یا پهلوها
  • تهوع و استفراغ مداوم که مانع تغذیه مناسب می‌شود

سردرد در سه ماهه بارداری

سردرد در سه‌ماهه دوم بارداری پدیده‌ای نسبتاً شایع است و معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش حجم خون، کم‌خوابی یا استرس ایجاد می‌شود. گاهی کم‌آبی بدن، گرسنگی طولانی‌مدت، مصرف زیاد کافئین یا قرار گرفتن در محیط‌های گرم نیز باعث تشدید آن می‌شود. اگر سردرد خفیف باشد، معمولاً با استراحت، نوشیدن آب کافی، تغذیه منظم و پرهیز از نور یا صدای شدید برطرف می‌شود. بااین‌حال، اگر سردرد شدید، مداوم یا همراه با تاری دید، ورم صورت و دست‌ها یا افزایش فشار خون باشد، ممکن است نشانه‌ای از پره‌اکلامپسی باشد و نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد. در صورت نیاز به دارو، مصرف هر نوع مسکن باید فقط طبق نظر پزشک انجام شود.

تکرر ادرار در سه ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری، تکرر ادرار همچنان شایع است، زیرا رحم در حال رشد بر مثانه فشار می‌آورد و حجم خون و عملکرد کلیه‌ها افزایش یافته است. این وضعیت معمولاً طبیعی است، اما نوشیدن مایعات کافی، رفتن به دستشویی به‌موقع و اجتناب از مصرف زیاد نوشیدنی‌های کافئین‌دار می‌تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. اگر تکرر ادرار با درد، سوزش یا خون همراه باشد، باید حتماً با پزشک مشورت شود تا عفونت ادراری یا مشکلات دیگر بررسی شود.

تغذیه مناسب در ۳ ماهه دوم بارداری؛ در سه ماهه دوم بارداری چی بخوریم؟

در سه ماهه دوم بارداری شما به یک تغذیه سالم و مغذی نیاز دارید تا از رشد جنین حمایت کنید. غذایی که می‌خورید منبع اصلی تغذیه کودک شماست، بنابراین مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی حیاتی است. رعایت تغذیه بارداری می‌تواند به رشد و تکامل کودک شما کمک کند. شما به ترکیبی کامل از کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها، پروتئین‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی، مقدار کافی آب و فیبر در رژیم غذایی خود نیاز دارید. سبزیجات و میوه‌های تازه، لبنیات پاستوریزه، دانه‌ها و غلات و پروتئین کافی را در رژیم غذایی سه ماهه دوم حاملگی بگنجانید. علاوه بر این، خوردن غذاهای حاوی چربی‌های امگا ۳ که برای رشد مغز کودک شما حیاتی هستند، بسیار مفید است.

خوردن آناناس در سه ماهه دوم بارداری

خوردن آناناس در سه‌ماهه دوم بارداری در حد متعارف و به‌صورت تازه بی‌خطر است و حتی می‌تواند مفید باشد. آناناس منبع خوبی از ویتامین C، منگنز و فیبر است که به تقویت سیستم ایمنی، بهبود گوارش و جذب بهتر آهن کمک می‌کند. با این حال، زیاده‌روی در مصرف آن توصیه نمی‌شود، زیرا آناناس حاوی آنزیم بروملین است که در مقادیر زیاد ممکن است موجب تحریک رحم یا مشکلات گوارشی شود. مصرف یک تا دو برش متوسط آناناس تازه در روز برای بیشتر خانم‌های باردار بی‌خطر است، اما بهتر است از آناناس خام نارس یا مکمل‌های حاوی بروملین پرهیز شود.

اینفوگرافی سه ماه دوم بارداری
سه ماه دوم بارداری با کاهش تهوع، رشد محسوس جنین، حرکات جنینی و شروع دردهای خفیف لگنی همراه است.

خوردن نسکافه در سه ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری مصرف نسکافه یا سایر نوشیدنی‌های کافئین‌دار در حد محدود معمولاً بی‌خطر است، اما باید مقدار آن کنترل شود. مصرف زیاد کافئین می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب، بی‌خوابی، اضطراب یا حتی در برخی موارد افزایش خطر زایمان زودرس و کاهش وزن جنین شود. در بارداری مجموع کافئین روزانه را به کمتر از ۲۰۰ mg محدود کنید (تقریباً ۲ فنجان قهوه فوری یا یک فنجان قهوه دمـی‌قوی). در صورت تمایل می‌توانید از نسکافه بدون کافئین استفاده کنید یا مصرف آن را به‌همراه وعده غذایی محدود کنید تا جذب آهن کاهش نیابد.

پزشکان پیشنهادی

خوردن حلیم در سه ماهه دوم بارداری

خوردن حلیم در سه‌ماهه دوم بارداری در صورتی‌که به‌صورت بهداشتی تهیه شده باشد، می‌تواند گزینه‌ای مقوی و مفید باشد. حلیم به‌دلیل داشتن گندم، گوشت و کره یا روغن حیوانی منبع خوبی از پروتئین، آهن و فیبر است و به رشد جنین و تأمین انرژی مادر کمک می‌کند. با این حال، باید به چند نکته توجه شود:

  • حلیم را از مکان‌های مطمئن و تازه‌پز تهیه کنید تا خطر آلودگی و مسمومیت غذایی کاهش یابد.
  • در صورت استفاده از کره یا روغن زیاد، ممکن است باعث سوزش سر دل یا اضافه‌وزن بیش‌ازحد شود.
  • گر دچار دیابت بارداری هستید یا اضافه‌وزن دارید، مصرف حلیم را محدود کنید.
  • به‌طور کلی، مصرف متعادل حلیم (۱ تا ۲ بار در هفته) در کنار یک رژیم متنوع و سالم، برای مادر و جنین در سه‌ماهه دوم بارداری بی‌ضرر و مفید است.

غذاهای ممنوعه در سه ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری، تغذیه نقش مهمی در رشد جنین و حفظ سلامت مادر دارد، اما برخی مواد غذایی می‌توانند خطرناک باشند و باید از آن‌ها پرهیز کرد. غذاهای ممنوعه در این دوران عبارت‌اند از:

  • گوشت و تخم‌مرغ نپخته یا نیم‌پز (به‌دلیل خطر عفونت با سالمونلا یا توکسوپلاسموز)
  • ماهی‌های دارای جیوه بالا مانند کوسه، اره‌ماهی و تُن بزرگ
  • پنیرهای نرم غیرپاستوریزه مانند بری، کاممبر و بلوچیز (احتمال آلودگی به لیستریا)
  • لبنیات و آبمیوه‌های غیرپاستوریزه
  • غذاهای فرآوری‌شده و فست‌فودها (به‌دلیل نمک، چربی و افزودنی زیاد)
  • نوشیدنی‌های حاوی کافئین زیاد (مثل قهوه و نوشابه انرژی‌زا)
  • الکل و دخانیات که باید به‌طور کامل حذف شوند.

خوردن زعفران در سه ماهه دوم بارداری

زعفران در سه ماهه دوم بارداری ممنوع نیست، اما مصرف آن باید محدود باشد. با این حال بسته به شرایط سلامتی هر فرد، ممکن است پزشک مصرف زعفران در سه ماهه دوم حاملگی را ممنوع کند.

داروهای لازم و مکمل های سه ماهه دوم بارداری

در سه ماهه دوم مصرف مکمل های بارداری مانند قرص آهن، مکمل‌های مولتی‌ویتامین، قرص کلسیم و مکمل‌های امگا ۳ بسیار ضروری است. همچنین پزشک مصرف روزانه ویتامین D را نیز در این دوره توصیه می‌کند.

مراقبت های لازم در ۳ ماهه دوم بارداری

مراقبت‌های این دوره شامل انجام تست‌ها و چکاپ‌های منظم و ملاقات با پزشک متخصص زنان می‌شود. در هر چکاپی که در این سه ماهه انجام می‌شود، پزشک وزن، اندازه رحم، ارتفاع فوندوس (بالای رحم) و ضربان قلب کودک را بررسی می‌کند تا مطمئن شود همه چیز طبق انتظار پیش می‌رود. علاوه بر این، رعایت اصول تغذیه‌ای، کنترل قند و فشار خون، کنترل وزن، مراقبت‌های جسمانی و داشتن پیاده‌روی و فعالیت‌های بدنی مناسب، از جمله مراقبت‌های ضروری در ۳ ماهه دوم بارداری است.

آزمایشات لازم در سه ماهه دوم بارداری

در سه ماهه دوم بارداری و در حدود هفته ۲۰ دومین آزمایش خون مهم شما انجام می‌شود. یکی از تست‌های خون مهم این دوره، تست غربالگری دیابت است. در صورتی که تست‌های غربالگری مرحله اول مشکوک باشد، تست مهم بعدی در این سه ماهه، تست ژنتیکی NIPT است که با نظر پزشک انجام می‌شود. تست Rh یکی دیگر از آزمایش‌های مهم ۳ ماهه دوم بارداری است.

سونوگرافی در 3 ماهه دوم بارداری باید انجام شود.
اسکن آناتومی ۲۰ هفته‌ای در سه ماهه دوم انجام می‌شود و بسیار مهم است.

سونوگرافی در ۳ ماهه دوم بارداری

سونوگرافی سه ماهه دوم حاملگی بسیار مهم است. این سونوگرافی که اسکن آناتومی ۲۰ هفته‌ای نیز نامیده می‌شود، معمولاً بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام خواهد شد. پزشک نوزاد را اندازه‌گیری می‌کند، اندام‌های در حال رشد را بررسی کرده، مقدار مایع آمنیوتیک را تعیین می‌کند و در صورت تمایل، جنسیت کودک را به شما نشان می‌دهد. در کنار این سونوی اصلی، شما می‌توانید سونوگرافی‌های سه بعدی یا چهار بعدی را هم در این دوره انجام دهید.

رنگ کردن مو در سه ماهه دوم بارداری

رنگ کردن مو در سه ماهه دوم بارداری معمولاً بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود، زیرا در این زمان رشد اندام‌های اصلی جنین کامل شده و خطر جذب مواد شیمیایی مضر بسیار کمتر است. با این حال، توصیه می‌شود از رنگ‌های حاوی آمونیاک یا مواد شیمیایی قوی پرهیز شود و به‌جای آن از رنگ موهای گیاهی، بدون آمونیاک یا حنا استفاده شود. هنگام رنگ کردن، محیط باید دارای تهویه مناسب باشد تا بخار مواد استنشاق نشود و تماس رنگ با پوست سر تا حد ممکن کاهش یابد. اگرچه شواهدی مبنی بر تأثیر مستقیم رنگ مو بر جنین وجود ندارد، اما رعایت احتیاط در سه ماهه دوم بارداری بهترین انتخاب برای حفظ سلامت مادر و جنین است.

لکه بینی در سه ماهه دوم بارداری

در سه ماهه دوم بارداری لکه‌بینی رایج است و معمولاً اصلی‌ترین دلیل آن رابطه جنسی یا وجود فیبروم و پولیپ دهانه رحم است. با این حال در صورت ادامه داشتن لکه‌بینی و وجود سایر علائم مانند خونریزی یا درد شدید شکم باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.

خونریزی در سه ماهه دوم بارداری

خونریزی در سه ماهه دوم می‌تواند دلیل بروز یک مشکل مانند جدا شدن جفت یا مشکلات و نارسایی‌های رحم باشد. جفت سرراهی یا زایمان زودرس هم ریسک خونریزی در سه ماهه دوم حاملگی را بیشتر می‌کند.

در سه ماهه دوم بارداری دچار خونریزی شدی و نگرانی؟ همین حالا مشاوره بگیر.

درد واژن در سه ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری، بسیاری از مادران احساس درد یا فشار در ناحیه واژن را تجربه می‌کنند. این درد معمولاً به‌دلیل رشد رحم و افزایش فشار آن بر عضلات و رباط‌های لگن، تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون در ناحیه تناسلی است. گاهی هم حرکات جنین یا انقباضات براکستون هیکس می‌توانند باعث احساس تیرکشیدن یا سنگینی در این قسمت شوند. پوشیدن لباس زیر نخی، استراحت کافی و انجام حرکات کششی سبک می‌تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. با این حال، اگر درد شدید، همراه با سوزش، ترشح غیرطبیعی یا خونریزی باشد، لازم است سریعاً با پزشک یا ماما مشورت شود.

پوزیشن مناسب در سه ماهه دوم بارداری

اکثر متخصصان توصیه می‌کنند که در دوران بارداری و سه ماهه دوم باید از خوابیدن صاف به پشت خودداری کرد، چرا که فشار بیشتری به جنین وارد می‌شود. بهترین پوزیشن، خوابیدن به پهلوست.

درد ناحیه تناسلی در سه ماهه دوم بارداری

درد ناحیه تناسلی در سه‌ماهه دوم بارداری معمولاً به‌دلیل تغییرات هورمونی، افزایش جریان خون به لگن و فشار ناشی از رشد رحم ایجاد می‌شود. این درد ممکن است به‌صورت احساس سنگینی، تیر کشیدن یا درد مبهم در ناحیه واژن یا اطراف آن باشد و در حالت ایستاده، راه رفتن طولانی یا تغییر وضعیت تشدید شود. در بیشتر موارد طبیعی است و با استراحت، تغییر وضعیت بدن یا استفاده از لباس زیر راحت و حمایتی کاهش می‌یابد. با این حال، اگر درد شدید، مداوم یا همراه با خونریزی، ترشح غیرطبیعی یا تب باشد، باید فوراً با پزشک یا ماما مشورت کنید.

ترشحات سه ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری ترشحات واژن معمولاً افزایش پیدا می‌کند که امری طبیعی است. این ترشحات باید بی‌رنگ یا سفید، رقیق و بدون بو باشند و به پاک‌سازی و محافظت از ناحیه تناسلی در برابر عفونت کمک می‌کنند. بااین‌حال، اگر ترشحات رنگی (زرد، سبز یا خاکستری)، غلیظ، بدبو یا همراه با خارش و سوزش باشند، می‌تواند نشانه‌ی عفونت قارچی یا باکتریایی باشد و نیاز به بررسی پزشک دارد. برای حفظ سلامت، لباس زیر نخی بپوشید، از دوش واژینال خودداری کنید و ناحیه تناسلی را تمیز و خشک نگه دارید.

نکاتی مهمی که باید در مورد سه ماه دوم بارداری بدانید را در این ویدئو ببینید.

رشد جنین در ۳ ماهه دوم بارداری

در سه‌ماهه دوم بارداری، جنین با سرعت زیادی رشد می‌کند و تغییرات چشمگیری در بدن او رخ می‌دهد. در این دوره، اندام‌های داخلی مانند قلب، ریه‌ها و کلیه‌ها تکامل بیشتری می‌یابند و سیستم عصبی شروع به هماهنگی حرکات بدن می‌کند. صورت جنین شکل واضح‌تری به خود می‌گیرد، ابروها و مژه‌ها رشد می‌کنند و پوست او کم‌کم با لایه‌ای از چربی پوشانده می‌شود. حرکات جنین نیز قابل‌لمس می‌شوند و مادر می‌تواند لگدها و تکان‌های او را احساس کند. در پایان سه‌ماهه دوم، جنین معمولاً بین ۳۰ تا ۳۵ سانتی‌متر قد و حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ گرم وزن دارد.

متن انگلیسی:
During this trimester, the fetus starts to look more like a child — with its facial features aligning, and its fingers and toes becoming well-defined
ترجمه متن:
در سه ماهه دوم، جنین بیشتر به یک انسان واقعی شباهت دارد و دست‌ها و پاهای او به‌وضوح قابل‌دیدن است.

my.clevelandclinic
فشار خون در سه ماهه دوم بارداری
مصرف دمنوش‌های مجاز در بارداری می‌تواند درد واژن را کاهش دهد.

سقط در سه ماهه دوم بارداری

با وجودی که احتمال سقط جنین در سه ماهه دوم کمتر است و ریسک کمتری وجود دارد، اما برخی شرایط و ریسک فاکتورها می‌تواند خطر ریسک در این دوره از بارداری را افزایش دهد. ناهنجاری‌های جنینی (مشکلات ژنتیکی یا ساختاری) عفونت رحم، مشکلات فیزیکی رحم، از جمله فیبروم یا ناهنجاری در شکل رحم، بیماری‌های مادر مانند دیابت یا پره اکلامپسی و مواردی از این دست از اصلی‌ترین دلایل سقط شدن جنین در سه ماه دوم حاملگی است. سایر دلایل شامل جفت سرراهی، پایین بودن جفت و ریسک زایمان زودرس یا مرده‌زایی می‌شود. فاکتورهایی با ریسک کمتر شامل مصرف الکل، تنباکو و سایر عوامل مخاطره‌انگیز برای جنین می‌شود. در صورت وجود علائم سقط جنین در ماه چهارم یا ماه‌های بعدی حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

نتیجه گیری

سه‌ماهه دوم بارداری، مرحله‌ای کلیدی در رشد جنین و سازگاری بدن مادر است. طی این زمان، اندام‌های داخلی جنین تکامل می‌یابند و سیستم عصبی و عضلانی فعال‌تر می‌شوند. مادر نیز به‌تدریج با تغییرات جسمی و روحی سازگار شده و احساس بهتری نسبت به سه‌ماهه اول دارد. بررسی‌های منظم پزشکی، تغذیه کافی، کنترل وزن و توجه به علائم غیرطبیعی از مهم‌ترین راه‌های حفظ سلامت در این دوره هستند. این مرحله فرصتی است تا مادر ضمن آماده‌سازی برای ماه‌های پایانی بارداری، از رشد طبیعی و مطلوب جنین اطمینان حاصل کند. سه‌ماهه دوم، پلی میان سازگاری اولیه و آمادگی نهایی برای زایمان است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

سه‌ماهه دوم بارداری از هفته ۱۳ شروع می‌شود و تا پایان هفته ۲۷ ادامه دارد. در این مرحله، بیشتر مادران احساس انرژی بیشتری دارند و رشد و حرکات جنین به‌صورت واضح‌تری قابل مشاهده است.

سه‌ماهه دوم بارداری از هفته ۱۳ تا پایان هفته ۲۷ بارداری ادامه دارد. در این دوره، رشد جنین سرعت می‌گیرد، حرکات او قابل‌لمس می‌شود و بسیاری از علائم اولیه بارداری مانند تهوع کاهش می‌یابد. این بازه معمولاً یکی از آرام‌ترین و خوشایندترین مراحل بارداری برای مادر محسوب می‌شود.

بیشتر آزمایش‌های سه‌ماهه دوم بارداری، مانند بررسی سطح هموگلوبین یا تست‌های غربالگری (مانند کواد مارکر)، معمولاً نیازی به ناشتا بودن ندارند. با این حال، اگر پزشک برای شما آزمایش قند خون یا تست تحمل گلوکز (GTT) تجویز کرده باشد، لازم است چند ساعت قبل از انجام آزمایش چیزی نخورید تا نتیجه دقیق‌تری به‌دست آید. بنابراین، پیش از انجام هر آزمایش، بهتر است دستورالعمل مخصوص آن را از پزشک یا آزمایشگاه بپرسید تا از آمادگی صحیح اطمینان داشته باشید.

پایین بودن جفت در سه‌ماهه دوم بارداری معمولاً خطرناک نیست و در بیشتر موارد با پیشرفت بارداری و بزرگ شدن رحم، جفت به‌تدریج به سمت بالا حرکت می‌کند. این وضعیت که «جفت پایین» یا پلاسنتا پروویا نام دارد، معمولاً در سونوگرافی‌های بعدی (به‌ویژه در هفته‌های ۲۸ تا ۳۲) برطرف می‌شود. با این حال، اگر جفت تا اواخر بارداری همچنان پایین باقی بماند و دهانه رحم را بپوشاند، ممکن است خطر خونریزی یا نیاز به زایمان سزارین وجود داشته باشد. بنابراین، پیگیری سونوگرافی‌ها و پرهیز از فعالیت‌های سنگین یا نزدیکی جنسی بدون اجازه پزشک توصیه می‌شود.

در بیشتر موارد، نزدیکی در سه‌ماهه دوم بارداری بی‌خطر است و اگر بارداری سالمی دارید، مانعی ندارد. در این زمان، تهوع و خستگی اوایل بارداری کمتر شده و بسیاری از زنان میل جنسی بیشتری دارند. با این حال، در صورت وجود شرایطی مانند جفت پایین، خونریزی، پارگی کیسه آب، درد شکمی یا سابقه زایمان زودرس باید از رابطه جنسی پرهیز کرد تا خطر عوارض کاهش یابد. بهتر است پیش از نزدیکی، با پزشک یا ماما مشورت کنید و در طول رابطه، از وضعیت‌هایی استفاده شود که به شکم فشار نیاورد و مادر احساس راحتی داشته باشد.

امتیاز شما به مقاله:
(3.5از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
فرزانه هستم، 30 ساله و عاشق دنیای سئو و محتوانویسی که با کنجکاوی دنبال آموختن چیزهای جدیدم؛ فارغ از هرگونه قرارداد و قانون و سبک خاصی. دنیای مجازی و اینترنت، فرصتی برای بودن با بهترین تیم‌ها رو برام فراهم کرده که می‌تونم بدون دغدغه و نگرانی هر روز احساس بهتر شدن و ارتقاء‌شغلی را با تمام وجودم لمس کنم. افتخار می‌کنم که با تیم خوب دکترتو، به این احساس ناب دست پیدا می‌کنم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن