فهرست مطالب
در رفتگی کتف یکی از آسیب‌های مرتبط با مفصل شانه است و زمانی رخ می‌دهد که استخوان‌های این مفصل از جای طبیعی خود خارج یا جابه‌جا شوند. این عارضه معمولا با درد، محدودیت حرکتی و علائم دیگری همراه است که انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار می‌کنند. از آنجایی که شناخت این آسیب مفصلی نقش مهمی در درمان به موقع آن دارد، در این مقاله از دکترتو به بررسی علائم، روش‌های درمان و راه‌های پیشگیری از در رفتگی کتف می‌پردازیم، پس همراه ما باشید. اما بهتر است به این موضوع توجه داشته باشید که به منظور تشخیص و درمان دقیق به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
در رفتگی کتف چیست؟
مفصل به بخشی از بدن گفته می‌شود که در آن دو استخوان به هم متصل می‌شوند و باعث حرکت آن ناحیه می‌شوند. مفصل شانه هم جایی است که قسمت بالایی استخوان بازو که شکل گرد و توپی دارد (هومروس) داخل حفره‌ای به نام گلنوئید، در استخوان کتف (اسکاپولا) قرار می‌گیرد. در رفتگی مفاصل در ناحیه کتف نوعی آسیب است و زمانی اتفاق می‌افتد که این اتصال گوی و کاسه‌ای بین استخوان‌ها به هم بخورد یا از جای خود خارج شود.
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
Shoulders are the most commonly dislocated joint. But they’re still a relatively rare injury — only around 12-26 per 100,000 people in the U.S. dislocate a shoulder each year.
ترجمه متن:
شانه‌ها شایع‌ترین مفاصل مستعد دررفتگی هستند. اما در عین حال این نوع آسیب نسبتا نادر است، به طوری که سالانه بین ۱۲ تا ۲۶ مورد نفر از هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر در ایالات متحده دچار در رفتگی کتف می‌شوند.
عکس در رفتگی کتف
تغییر شکل ظاهری شانه، درد شدید، تورم، ناتوانی در حرکت دادن شانه از جمله مواردی هستند که ممکن است به دنبال در رفتگی کتف فرد آنها را تجربه کند.
علائم در رفتگی کتف
در رفتگی کتف یا شانه با علائم مختلفی همراه است که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شدید در ناحیه شانه
- ضعف
- محدودیت در حرکت شانه و دست
- بیرون زدگی واضح شانه از جای طبیعی خود
- ورم و التهاب
- کبودی یا تغییر رنگ پوست
- اسپاسم عضلانی
- بی‌حسی، سوزش یا ضعف در دست، بازو یا انگشتان
- احساس وجود یک توده سفت زیر پوست نزدیک شانه (این توده، قسمت بالای استخوان بازو است که از حفره خود خارج شده)
علائم در رفتگی کتف نوزاد
احتمال در رفتگی کتف نوزادان نسبت به بزرگسالان کمتر است و این وضعیت معمولا به دلیل آسیب‌های حین زایمان یا ضربه خوردن نوزاد رخ می‌دهد. علاوه بر علائم ذکر شده، این وضعیت ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد، از جمله:
- گریه‌های مداوم و بی‌وقفه نوزاد خصوصا هنگام لمس دست یا کتف او
- ناتوانی نوزاد در حرکت دادن دست و بازو
- تغییر شکل کتف و قرار گرفتن آن در یک موقعیت غیرعادی
نوزادت علائم خاصی تو ناحیه شانه داره؟
برای بررسی بیشتر نوبت بگیر.
علت در رفتگی کتف
مفصل شانه نسبت به سایر مفاصل بدن بیشتر در معرض در رفتگی قرار دارد. به دلیل این که این مفصل در چندین جهت حرکت می‌کند، شانه می‌تواند به جلو، عقب یا پایین دچار دررفتگی شود. این دررفتگی ممکن است به طور کامل یا جزئی باشد و معمولا به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:
- آسیب در ورزش‌های تماسی مانند فوتبال و هاکی، یا ورزش‌هایی که احتمال افتادن در آنها وجود دارد، مانند اسکی، ژیمناستیک و والیبال
- ضربه شدید به شانه در حوادثی مانند تصادف
- افتادن از ارتفاع (مثلا از نردبان) یا زمین خوردن
- فعالیت‌های تکراری و حرکت‌های مداوم شانه، مانند حمل بار سنگین نیز می‌توانند با گذشت زمان کتف و مفصل شانه را ضعیف کرده و آن را مستعد در رفتگی کنند.
راه های تشخیص در رفتگی کتف
پزشک ابتدا در مورد نحوه در رفتگی کتف، سابقه دررفتگی و علائمی که دارید از شما سوالاتی می‌پرسد. سپس با معاینه فیزیکی، مواردی مانند حساسیت، ورم و تغییر شکل ناحیه شانه را بررسی می‌کند. پس از معاینه نیز ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری زیر را برای تشخیص دقیق‌تر تجویز کند:
| روش تشخیصی | توضیح |
|---|---|
| عکسبرداری با اشعه ایکس | بهترین روش برای تایید در رفتگی کتف و بررسی آسیب به استخوان است. این روش تصویربرداری حتی می‌تواند جهت در رفتگی را هم نشان دهد. |
| سی‌تی اسکن | در صورتی که جزئیات استخوان‌ها در عکس‌های به دست آمده از اشعه ایکس به خوبی قابل مشاهده نباشند، پزشک ممکن است سی‌تی اسکن را برای ارزیابی دقیق‌تر توصیه کند. |
| ام آر آی | اگر نیاز به بررسی رباط‌ها و بافت‌های نرم باشد، MRI می‌تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار پزشک قرار دهد. البته این روش معمولا بلافاصله پس از دررفتگی انجام نمی‌شود، مگر در مواردی که ضرورت داشته باشد. |
راه های درمان در رفتگی کتف
در رفتگی کتف قابل کنترل و درمان است. پس از بررسی و معاینه توسط پزشک و ارزیابی شدت آسیب، پزشک یک یا چند مورد از روش‌های درمانی زیر را برای بهبود در رفتگی کتف تجویز خواهد کرد:
۱. جا انداختن کتف
در این روش، پزشک با حرکات ملایم، استخوان‌های شانه را به موقعیت طبیعی خود بازمی‌گرداند. بسته به شدت درد و ورم، ممکن است از شل کننده‌های عضلانی، آرام‌بخش، بی‌حسی موضعی و در موارد نادر بیهوشی عمومی برای بیمار استفاده شود.
۲. آتل
پس از جا انداختن کتف، پزشک به بیماران توصیه می‌کند که به مدت چند هفته از آتل یا اسلینگ ثابت کننده شانه و بازو استفاده کنند. این لوازم تثبیت کننده می‌توانند از حرکت شانه جلوگیری کرده و به بهبود آن کمک کنند.
۳. دارو درمانی
زمانی که کتف در حال بهبودی است، استفاده از داروی مسکن یا شل‌کننده عضلانی می‌تواند باعث تسکین درد شود. مصرف دارو در کنار سایر روش‌های درمانی می‌تواند به بیمار کمک کند که بهبودی سریع‌تر و راحت‌تری را تجربه کند.
۴. فیزیوتراپی
پس از برداشتن اسلینگ یا آتل، یک برنامه توان‌بخشی و فیزیوتراپی مخصوص برای بسیاری از بیماران در نظر گرفته می‌شود. فیزیوتراپی می‌تواند به بازگرداندن دامنه حرکتی کتف و دست، بهبود قدرت و پایداری مفصل شانه کمک کند.
۵. جراحی
برای افرادی که دچار ضعیف شدن مفاصل یا رباط‌های شانه شده‌اند و با وجود تقویت و توان‌بخشی، همچنان در رفتگی‌های مکرر را تجربه می‌کنند، جراحی می‌تواند مفید باشد. در موارد نادر، به خاطر آسیب به عصب‌ها یا رگ‌های خونی، فرد نیاز به جراحی دارد. درمان جراحی می‌تواند خطر آسیب دیدگی مجدد را خصوصا در ورزشکاران جوان کاهش دهد.
متن انگلیسی:
thomsonmedical
Dislocated shoulders might heal In 12 weeks and take 16 weeks to resume sports or exercise.
ترجمه متن:
دررفتگی کتف معمولا طی معمولاً در ۱۲–۱۶ هفته بهبود می‌یابد، اما بازگشت به ورزش یا تمرینات بدنی، ممکن است تا ۱۶ هفته طول بکشد.
۶. درمان در رفتگی کتف در طب سنتی
برخی از درمان‌های طب سنتی که می‌توانند به کاهش درد در رفتگی کتف کمک کنند شامل این مواردند:
- مقداری پودر زردچوبه را با روغن نارگیل ترکیب کرده و روی ناحیه آسیب دیده بمالید و پس از چند دقیقه آن را بشویید.
- حمام با نمک اپسوم نیز می‌تواند به کاهش دردهای عضلانی کمک کند.
- با له کردن برگ‌های نعناع و افزودن کمی آب، خمیری درست کنید و آن را روی کتف استعمال کنید تا در کمترین زمان ممکن دردهایتان برطرف شوند.
- نوشیدن آب لیمو با عسل نیز می‌تواند به کاهش درد کتف و بازو کمک کند.
می‌خوای با درمان سنتی در رفتگی کتف خودت برطرف کنی؟ مشاوره بگیر.
۷. درمان خانگی دررفتگی کتف
اگر چه در رفتگی کتف به تنهایی با روش‌های خانگی درمان نمی‌شود، اما این اقدامات درمان خانگی در رفتگی کتف می‌توانند در کنار درمان‌های پزشکی موثر باشند:
- دست‌تان را حرکت ندهید و آن را نزدیک بدن‌تان نگه دارید.
- برای کاهش درد و ورم، از کمپرس یخ روی ناحیه آسیب دیده استفاده کنید.
- پس از بهبود درد و ورم، تمرینات ورزشی که پزشک برای شما در نظر گرفته را در خانه انجام دهید تا از خشکی مفاصل جلوگیری کنید و عضلات‌تان تقویت شوند.
عوارض در رفتگی کتف
در صورت تاخیر در درمان دررفتگی کتف یا عدم استفاده از رویکردهای درمانی صحیح، ممکن است با عوارض جانبی زیر مواجه شوید:
- ناپایداری مزمن شانه و دررفتگی‌های مکرر که به دلیل کشیدگی یا ضعف رباط‌ها و عضلات نگهدارنده مفصل رخ می‌دهند.
- آسیب به عصب‌ها و رگ‌ها که ممکن است در اثر فشار یا کشیدگی ایجاد شود.
- در طول زمان، آسیب‌های مکرر یا درمان نشده می‌توانند باعث تحلیل غضروف مفصل شانه و در نتیجه ابتلا به آرتروز شوند. آرتروز با درد مزمن و ادامه‌دار، خشکی مفصل و کاهش دامنه حرکتی در ناحیه کتف همراه است.
- آسیب هیل ساکس که شامل فرورفتگی در سر استخوان بازو است و می‌تواند موجب بی‌ثباتی و دررفتگی‌های مکرر شود.
- پارگی روتاتور کاف (عضلات چرخاننده بازو) که خصوصا در افراد بالای ۴۰ سال رخ می‌دهد و ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
راه های پیشگیری از در رفتگی کتف
در رفتگی کتف همیشه قابل پیشگیری نیست، خصوصا اگر بر اثر یک حادثه رخ دهد. اما با رعایت چند نکته ساده می‌توان احتمال آن را کاهش داد:
- در ورزش‌های برخوردی، حتما از تجهیزات محافظتی مثل محافظ شانه استفاده کنید.
- قبل از هر فعالیت بدنی، شانه‌ها را به خوبی گرم کنید و حرکات کششی مناسب را انجام دهید.
- چه در ورزش و چه در کارهای روزمره، از تکنیک‌های صحیح استفاده کنید و از انجام حرکات پرخطر بپرهیزید.
- با تقویت عضلات شانه، خصوصا عضلات روتاتور کاف، مقاومت شانه را در برابر آسیب بالا ببرید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
در رفتگی کتف یک وضعیت اورژانسی اما قابل درمان است که با علائمی مانند تغییر شکل ظاهری شانه، درد شدید، ناتوانی در حرکت، ورم و کبودی همراه است. تاخیر در درمان می‌تواند به عوارضی مانند ناپایداری مزمن شانه، پارگی عضلات روتاتور کاف، آرتروز و آسیب هیل ساکس منجر شود. بنابراین مراجعه فوری به متخصص ارتوپدی ضروری است. این متخصصان درمان‌هایی مانند جا انداختن مفصل، استفاده از آتل، تجویز دارو و در صورت لزوم جراحی را به کار می‌برند تا به بازیابی عملکرد طبیعی شانه و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!