کرختی یا بی حسی چیست و چه دلایلی دارد؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

مور مور شدن، بی حسی اندام‌ها و کرختی بدن علامتی است که می‌تواند علت‌های خطرناک یا علت‌های ساده مانند خواب رفتن دست و پا باشد. برای بررسی علت اصلی آن باید با دکتر مشورت کنید و بررسی‌ها و معاینه‌های لازم برای شما انجام شوند.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
کرختی یا بی حسی چیست و چه دلایلی دارد؟

آیا تا به حال دست و پای شما سر شده‌است؟ احساس مورمور کردن را می‌شناسید؟ بی حسی، کرختی یا مورمور شدن را تجربه کرده‌اید؟ می‌دانید علت ایجاد این حس در بدن چیست؟ آیا بیماری‌های خاصی باعث بروز مورمور شدن و بی‌حسی بدن می‌شوند؟ برای درمان بی حسی و کرختی بدن به چه دکتری مراجعه کنیم؟ اگر این سوالات ذهن شما را درگیر کرده‌اند، با ما همراه باشید.

در صورتیکه احساس مورمور شدن یا بی حسی و کرختی در بدن خود می‌کنید، بهتر است به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید از بهترین دکترهای مغز و اعصاب در سراسر کشور نوبت دریافت کنید. همچنین می‌توانید مشاوره تلفنی مغز و اعصاب بگیرید یا با ایشان به صورت آنلاین مشاوره کنید.

مورمور شدن بدن، بی حسی یا کرختی یعنی چه؟

کرختی یا بی‌حسی و مورمور شدن، حس غیرمعمول سوزش است که می‌توانند در هر بخش بدن اتفاق‌بیفتد. مورمور شدن معمولا در دست‌ها، پاها، بازوها و اندام­‌های تحتانی ایجاد می‌شود. اصطلاح پزشکی برای بی‌­حسی و مورمور شدن، پارستزی است.

اگر بی‌حسی و مورمور شدن طولانی‌­مدت باقی‌ماند و دلیل واضحی برای آن وجود نداشت، می‌تواند دلیل یک بیماری یا جراحت، مانند مالتیپل اسکلروز (MS) یا سندرم تونل کارپال باشد. همچنین توجه داشته‌باشید که با‌توجه‌به متفاوت بودن علل بی‌حسی، درمان آن به تشخیص بیماری زمینه‌ای بستگی دارد.

متن انگلیسی:
«Paresthesia is a neurological symptom. Doctors often describe it as an abnormal sensation in the skin. So, yes, paresthesia is a medical phenomenon. But popularly, people don’t call these feelings by that word. Rather, they speak more simply and refer to it as “needles and pins.”»
ترجمه متن:
«پارستژی یا بی‌حسی یک علامت عصبی است که معمولا احساس عجیبی در پوست ایجاد می‌کند. این علامت ناشی از یک اختلال است که معمولا بیماران از آن با حس سوزن سوزن شدن و مور مور یاد می‌کنند.»

به نقل از lonestarneurology
بی حسی در پاها نشانه چیست؟
گاهی احساس مور مور شدن در پاها ایجاد می‌شود و می‌تواند ناشی از بد ایستادن و قطع جریان خون به این اندام یا برخی از بیماری‌های عصبی باشد.

علائم همراه بی ­حسی یا کرختی و مورمور شدن دست و پا چیست؟

علل متنوعی باعث ایجاد کرختی می‌شوند، بنابراین علائم بسیار متفاوتی می‌­تواند همراه با آن وجود داشته‌باشد:

  • حالت تهوع
  • سرگیجه
  • اختلال در صحبت کردن
  • جوش‌های پوستی دردناک
  • اسپاسم عضله (گرفتگی عضله)
  • سردرد
  • افزایش وزن
  • اختلال بینایی
  • و بسیاری علائم مرتبط با علل زمینه‌ای متابولیک

بی‌­حسی و مورمور شدن بخشی از پوست می‌تواند باعث کاهش حس حرارت و درد در آن ناحیه شود. بنابراین احتمال بروز سوختگی (در اثر عدم احساس دمای بسیار گرم) و زخم و جراحت (در اثر عدم احساس درد در برخورد با اجسام برنده) وجود دارد و باید نسبت به این موضوع احتیاط کرد.

علت بی حسی پاها و باقی نقاط بدن چیست؟ (علت کرختی بدن)

مسائل بسیاری از جمله برخی داروها، می‌توانند باعث کرختی دست و پا شوند. کارهایی که ما هر روز انجام می‌دهیم، از جمله:

  • نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت در یک حالت
  • نشستن به شکلی که پاها روی هم قرار دارند
  • یا خوابیدن روی بازوها

گاهی می‌­توانند باعث کرختی شوند. اینها مثال‌هایی از قطع جریان خون یک ناحیه در مقطعی از زمان هستند.

حالات مختلفی وجود دارد که می‌تواند علت کرختی پا و دست باشد، برای مثال:

  • نیش حشره یا گاز گرفتن حیوان
  • سموم موجود در غذاهای دریایی
  • سردرد میگرنی
  • پرتودرمانی
  • سطح غیرطبیعی ویتامین B12، پتاسیم، کلسیم یا سدیم
  • وجود فشار روی یک عصب
  • بافت آسیب‌­دیده
  • عروق خونی بزرگ‌شده
  • عفونت
  • التهاب یا تورم نخاع یا مغز

دست و پاهات مور مور می‌شه؟

برای درمان کرختی به دکتر مراجعه کن!

علت بی حسی انگشتان دست و علت بی حسی انگشتان پا چه بیماری هایی است؟

حتما از خود می‌پرسید که بی حسی بدن نشانه چیست! در برخی بیماری‌ها بی‌­حسی یا مورمور شدن به‌عنوان یک علامت است. برخی از این بیماری‌ها شامل موارد زیر هستند:

  • دیابت
  • سندرم تونل کارپال
  • پدیده‌ی رینود
  • تومور
  • مالتیپل اسکلروز یا ام اس
  • آسیبی خاص، مانند آسیب عصبی در گردن، مثل دیسک کمر یا دیسک گردن
  • صرع
  • سخت‌شدن شریان‌­ها
  • کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم، تیروئیدیت هاشیموتو)
  • سکته مغزی یا حمله‌ی ایسکمیک گذرا (یک سکته‌ی مغزی جزئی)

همچنین آسیب به پوست با جوش، التهاب یا جراحت علت دیگری برای کرختی یا مورمور شدن هستند. به‌علاوه شرایطی که می‌توانند آسیب‌هایی مثل سرمازدگی و زونا (جوش­‌های دردناکی که با ویروس آبله مرغان ایجاد می‌شوند) را ایجاد کنند.

در ادامه به برخی از نواحی بدن و علت مورمور شدن آنها پرداخته‌ایم!

برای درمان بی حسی چه کنیم؟
اگر با علامت بی حسی یا کرختی مواجه شدید، حتما به دکتر مراجعه کنید.

کمبود کدام ویتامین باعث کرختی بدن می شود؟ (علت کرختی و بی حالی بدن)

جالب است بدانید که کمبود ویتامین و بی حسی دست و پا به هم ربط دارند. کمبود ویتامین دی و ویتامین ب ۱۲ هم می‌توانند ایجاد بی‌حسی در اندام‌ها بکنند. علت کرختی بدن و خواب آلودگی ناشی از کم خونی هم هست.

علت بی حسی کف پا و انگشتان چیست؟ (علت کرختی انگشتان پا)

بیماری‌هایی مانند ام اس و آسیب‌های نخاعی می‌توانند علت کرختی کف پا را ایجاد کنند. در واقع از علائم ام اس خاموش می‌توان به کرختی اندام‌ها اشاره کرد.

علت بی حسی دست چپ چیست؟

معمولا بی‌حسی در دست چپ در مواقعی ایجاد می‌شود که جریان خون به دست چپ کم شده باشد. خستگی، اسپاسم عضلانی و بد قرار دادن دست می‌تواند این حالت را ایجاد کند.

علت بی حسی انگشت شست دست چپ چیست؟ (علت کرختی انگشتان دست)

معمولا کرختی دست چپ ناشی از کاهش جریان خون به این عضو است.

بی حسی دست و پا علائم کروناست؟

گاهی اسپاسم عضلانی و گرفتگی بدن و درد بدنی ناشی از کرونا می‌تواند بی‌حسی در دست و پا ایجاد کند.

علت بی حسی ران پای راست چیست؟

پا روی پا انداختن و قطع جریان خون و ورود ناگهانی خون به آن می‌تواند چنین علامتی را ایجاد کند.

علت مورمور شدن کف پا چیست؟

گاهی فشار وارد آوردن به عصب پا در اثر ایستادن زیاد و نشستن بدحالت می‌تواند باعث بروز بی‌حسی در اندام‌های تحتانی شود.

علت مورمور شدن لب بالا چیست؟ (مورمور شدن صورت و علت کرختی زبان)

سکته و آسیب به اعصاب می‌تواند باعث بروز این علامت شود. علت کرختی زبان می‌تواند ناشی از اتفاقات خطرناک مانند سکته‌ی قلبی باشد.

چه مواقعی برای درمان بی ­حسی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

هر فردی ممکن است گاهی کرختی، مورمور شدن، یا احساس سوزش را تجربه کند. مثلا هنگام ایستادن، بعد از نشستن طولانی‌مدت، این حالت احساس می‌شود و معمولا طی چند دقیقه برطرف می‌­شود. با‌این‌حال، اگر هیچ دلیل واضحی برای ادامه‌ی بی‌حسی و مورمور شدن وجود نداشت و همراه آن احساس سرگیجه، اسپاسم عضلانی یا جوش وجود داشت، لازم است به پزشک مراجعه شود. همچنین اگر علائم در پاها هنگام راه‌رفتن بدتر شد، یا اگر مکررا احساس ادرار داشتید، به پزشک مراجعه کنید.

گاهی اوقات، احساس بی‌حسی و مورمور شدن نشانه‌ی آسیب یا شرایط پزشکی جدی است. اگر به‌تازگی آسیب به سر، گردن یا پشت داشتید، یا توان راه‌رفتن یا حرکت ندارید، سریعا به اورژانس مراجعه کنید. از‌دست‌دادن هوشیاری، حتی اگر برای مدت کوتاهی باشد نیز، یک نشانه‌ی هشداردهنده است که در این شرایط نیازمند مراجعه به پزشک هستید.

سایر علائمی که باید برای مراجعه‌ی سریع به پزشک مدنظر داشته‌باشید شامل موارد زیر است:

  • احساس گیجی یا اختلال تفکر
  • صحبت منقطع
  • اختلال بینایی
  • احساس ضعف یا درد شدید
  • بی ­اختیاری ادرار یا مدفوع
علت بی حسی در اندام ها چیست؟
یکی از بیماری‌هایی که می‌تواند باعث بروز بی‌حسی در اندام‌ها شود، ام اس است.

تشخیص علت بی حسی بدن چگونه انجام می شود؟

معمولا بعد از اینکه به بی‌حسی بدن دچار می‌شوید، به دکتر مراجعه می‌کنید و دکتر معاینه فیزیکی و شرح حال را شروع می‌کند. بعد از بررسی‌های لازم در زمینه شرح حال و معاینه، آزمایش‌های مورد نیاز درخواست می‌شوند. بسته به اطلاعاتی که بیمار می‌دهد، آزمایش‌های مختلفی درخواست می‌شوند، مثلا برای بررسی بی‌حسی و کرختی ناشی از کم‌خونی آزمایش کم خونی درخواست می‌شود. قدم اول مراجعه به دکتر است!

اگه بدنت بی‌حس شده، همین حالا از دکتر مشاوره تخصصی بگیر!

درمان بی ­حسی چیست؟

به‌­دلیل علل متنوع کرختی و مورمور شدن، درمان به‌علت علائم بستگی دارد. درمان در راستای برطرف‌کردن علت زمینه­‌ای متمرکز است. مثلا اگر به بیماری ام اس مبتلا باشید و این مور مور شدن ناشی از ام اس باشد، برای درمان آن، روش‌های مختلفی در نظر گرفته‌می‌شود که یکی از آنها داروهای سرکوب ایمنی است. از دیگر درمان‌هایی که ممکن است در رفع کردن بی‌حسی در نظر گرفته‌شود، می‌توان به استفاده از مکمل‌ها و ویتامین‌ها اشاره کرد.

یکی از درمان‌هایی که برای بی‌حسی انجام می‌گیرد، طب سوزنی است. این درمان می‌تواند به بهبود مور مور شدن بدن کمک کند.

بهترین قرص برای بی حسی پا چیست؟

برای درمان بی‌حسی پا معمولا از داروهای ضد افسردگی کمک گرفته می‌شود. داروهای زیر در درمان این مشکل موثر هستند:

  • گاباپنتین
  • دولوکستین
  • میلناسیپران
  • پره گابالین
علت بی حسیدرمان آن
ایستادن و نشستن طولانی‌مدتتغییر موقعیت و نرمش کردن
ام اس (مالتیپل اسکلروزیس)دارودرمانی خودایمنی
سندروم تونل کارپالورزش‌های خاص و استفاده از دارو
دیسک گردن و کمرجراحی، فیزیوتراپی و دارودرمانی
دیابتدارودرمانی و تغذیه مناسب
علت‌های مورمور شدن بدن و درمان آن

پیشگیری از بی حسی امکان پذیر است؟

معمولا مورمور شدن و بی‌حسی ناشی از بیماری‌های مختلف است. در این مورد نمی‌توان از بیماری پیشگیری کرد. اما اگر بی حسی ناشی از بد نشستن و یا قطع جریان خون باشد، می‌توان آن را بهبود بخشید و برطرف کرد. همچنین پیشگیری از آن چندان دشوار نخواهد‌بود. راه‌هایی که می‌توانید برای بهبود مورمور شدن و بی‌حسی اندام‌ها به‌کار بگیرید را در ادامه آورده‌ایم:

  • سعی کنید برای مدت طولانی پای خود را روی پای دیگر نیندازید.
  • از گذاشتن دست در زیر سر خود برای مدت طولانی پرهیز کنید.
  • هر چند دقیقه یکبار اندام‌های خود را تکان‌دهید تا جریان خون در آنها برقرار باشد.
  • از ایستادن طولانی‌مدت و نشستن طولانی‌مدت پرهیز کنید.
  • ورزش کنید و ماهیچه‌های خود را تقویت کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر اندام‌های شما بی‌حس شده‌است و احساس مورمور شدن به شما دست داده‌است، بهتر است به چند ساعت گذشته‌ی خود نگاهی بیندازید. آیا برای طولانی‌مدت در یک حالت بوده‌اید یا باعث ایجاد اختلال در جریان خون به اندام شده‌اید؟ آیا دارویی مصرف کرده‌اید؟ آیا استرس و اضطرابی در شما ایجاد شده‌است؟ بی‌حسی و کرختی می‌توانند نشان‌دهنده‌ی یک بیماری خاص یا موردی بی‌اهمیت مانند بد نشستن و بد ایستادن باشند.

در صورتیکه احساس مورمور شدن یا بی حسی و کرختی در بدن خود می‌کنید، بهتر است به دکتر مغز و اعصاب یا پزشک عمومی مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید از بهترین دکترهای مغز و اعصاب در سراسر کشور نوبت دریافت کنید. همچنین می‌توانید مشاوره تلفنی مغز و اعصاب یا مشاوره آنلاین با دکتر عمومی بگیرید یا با ایشان به صورت آنلاین مشاوره کنید.

دکترتو مراقب سلامت شماست!

پرسش‌های متداول

لیدوکائین یکی از بهترین پمادهای بی‌حسی است.

معمولا از برخی از ویتامین‌ها و مکمل‌ها مانند ویتامین دی برای برطرف کردن بی‌حسی در پاها استفاده می‌شود. پماد لیدوکائین برای بی‌حس کردن پا کاربرد دارد (پماد بی حسی زایلاپی)

یوگا می‌تواند در برطرف کردن این حالت موثر باشد و از روش‌ها و ورزش برای دیسک کمر و بی حسی پا در نظر گرفته شود.

سعی کنید دست خود را تغییر موقعیت دهید و ورزش‌های لازم برای افزایش جریان خون در این اندام را به کار گیرید.

در مواردی این علامت نشان‌دهنده‌ی برخی از بیماری‌ها است که در بالاتر به آنها اشاره کردیم. گاهی نیز این علامت می‌تواند ناشی از قطع جریان خون باشد.

امتیاز شما به مقاله:
(3.7از5)
دسته بندی:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره بی حسی

  1. مرتضی گفت:

    سلام من سر و صورت و کل بدنم حالت سوزن سوزن میشه ام ار ای سر دادم خوب بود چند روز پیش یه آمپول ب ١٢ زدم خوب شد اما باز یه هفته بعد دوباره همونطوری شدم اینم بگم من تریاک مصرف میکنم بعد اینکه تالاسمی مینور و پر کاری تیروئیدم دارم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      منشا این علایم به تیرویید برمیگردد
      اولویت را به درمان تیرویید بگذارید

  2. زینلی گفت:

    سلام وقت بخیر من ۳۸ ساله هستم۰یه سالیه که طرف چپ بدنم حالت بی حسی وسوزن سوزن میشه۰وخوابم میاد همیشه وسردرد بعضی موقعها تو کلامم اثر میزاره آزمایش کم خونیم رفتم تیروئید دارم دارو میخورم علتش چیه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      همانطور که می دانید از مشکلات متابولیک یا همان تیرویید است
      که روی بخش های مختلف بدن تاثیر می گذارد
      اولویت را بر درمان تیرویید بگذارید

  3. ناشناس گفت:

    سلام وقت بخیر من ۳۸ ساله هستم۰یه سالیه که طرف چپ بدنم حالت بی حسی وسوزن سوزن میشه۰وخوابم میاد همیشه وسردرد بعضی موقعها تو کلامم اثر میزاره آزمایش کم خونیم رفتم تیروئید دارم دارو میخورم علتش چیه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      همانطور که می دانید از مشکلات متابولیک یا همان تیرویید است
      که روی بخش های مختلف بدن تاثیر می گذارد
      اولویت را بر درمان تیرویید بگذارید

  4. Zahra گفت:

    سلام پدر من۵۵سالشه بیماریه دیابت،فشارخون،چربی خون دارن چندسال گذشته چندباری سکته مغزی هم داشتن.ولی الان مدتیه سمت راست بدنشون ازکف پا شروع میشه به بی حسی تا سمت راست سرشون و تانیم ساعت تا۴۰دقیقه طول میکشه تابه حالت اولیه برگرده.علتش چیه؟چه دکتری باید راجعه کنیم؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      احتمال تنگی کانال نخاعی و انفارکتوس مغزی مجدد وجود دارد
      انجام mri الزامی است

  5. ابراهیم متقی فر گفت:

    مبتلابه دیابت و دیسک ولقی مهره های گردن هستم.کف دستها وکف پاهایم سوزش و خارش دارد.کف پاها بیحس هستن.کف وپشت (انگشتان)دستهایم قرمز میشوندعلت این حالتها چه میتواند باشد.

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علاوه بر دیابت که منجر به این علایم می گردد از نظر تنگی کانال نخاعی هم باید mri دهید

  6. رضا نزاری گفت:

    سلام خسته نباشین الان ۵ماه که درد دارم رفتم دکتر بهم گفت سردرد عصبی ولی الان دوبینی دارم بعد دست چپ انگشتان بیحس شده پاهام بی حس شده مشکل از چیه نوار مغز گرفتم ممنونم جواب بدین

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      باید از ستون فقرات ناحیه گردنی mri بگیرید
      بسیار مهم است

  7. مدنی گفت:

    سلام یک هفته هست گاهی مواقع شصت پام حالت خواب رفته داره و خوب میشه
    دیروز مچ دست چپم تا بازوم یک دفعه اینجوری شد چکاپ دادم همه چی خوب بود حتی هورمون های تیروییدیم علت چی میتونه باشه ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم عصبی است معمولا خودبخود خوب میشود
      ولی در صورت تکرار علایم برای اطمینان از نظر ms بررسی شوید

  8. نیما گفت:

    سلام . پای چپ من چند روزه حالت کرختی داره
    علتش چی می‌تونه باشه ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      احتمال کمبود اهن و ویتامین دی۳ وجود دارد
      می توانید از مکمل استفاده کنید

  9. محمد طه گفت:

    سلام.
    من در پاهایم ضعف احساس میکنم و در هنگام خواب بی حالم و بدنم بعضی وقت ها احساس خستگی دارد دلیلش چیست ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم کمخونی، کمبود کلسیم و ویتامین دی۳ دارید
      انجام ازمایش خون ضروری است

  10. فاطمه گفت:

    سلام یکی از انشگتان دستم نوکش بی حس شده دو روزه
    دکترم گف باید بری نورولوژی بنظرتون علتش میتونه چی باشه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      از نظر کم خونی و کمبود کلسیم باید بررسی کنید
      در صورت تکرار علایک از نظر تنگی کانال نخاعی نیاز به mri از گردن دارید