جنتامایسین چیست و چه کاربردی دارد؟

جنتامایسین آنتی‌بیوتیک قدرتمندی از گروه آمینوگلیکوزیدها است که به عنوان ابزار مهمی برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. این دارو از طریق مهار سنتز پروتئین در باکتری‌ها، عملکرد خود را انجام می‌دهد و باعث تضعیف رشد و تکثیر آنها می‌شود. جنتامایسین به عنوان آنتی‌بیوتیک، قابلیت مبارزه با گستره وسیعی از باکتری‌ها را دارد و به عنوان یک درمان اولیه یا کمکی در مواجهه با عفونت‌های سنگین و مقاوم به دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اگر دچار عفونت شدید و می‌خواهید از این دارو استفاده کنید، حتما با متخصص عفونی یا دکتر عمومی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.

داروی جنتامایسین چیست؟

آنتی‌بیوتیکی متعلق به گروه آمینوگلیکوزیدها است که برای درمان عفونت‌های باکتریایی و کنترل و درمان عفونت‌های ارگان‌های مختلف بدن از جمله عفونت‌ دستگاه ادراری، تنفسی، پوست و بافت نرم استفاده می‌شود. این دارو با مهار سنتز پروتئین در باکتری‌ها و در نتیجه تضعیف رشد و تکثیر آنها عمل می‌کند.

جنتامایسین به صورت تزریق وریدی یا عضلانی تجویز می‌شود. امکان بروز عوارض جانبی مانند آسیب به کلیه‌ها و گوش داخلی در صورت استفاده نامناسب از این آنتی بیوتیک وجود دارد، بنابراین مهم است که به درستی و تحت نظارت پزشک مصرف شود.

اسامی رایج داروی جنتامایسین:

• پماد چشمی جنتکس ۰.۳٪
• پماد چشمی جنتامایسین-ناژو ۳ میلی گرم/۱ گرم ۳ گرمی
• قطره چشمی جنتکس ۰.۳%
• قطره چشمی جنتامایسین دی پی ۳ میلی گرم/۱ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین دی پی ۸۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتکس ۸۰میلی گرم/۲میلی لیتر
• آمپول جنتادیک ۴۰ میلی گرم/میلی لیتر
• آمپول جنتادیک ۸۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین زهراوی ۸۰میلی گرم/۲میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین زهراوی ۴۰ میلی گرم/۱ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین دی پی ۲۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین البرزدارو ۲۰میلی گرم/۲میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین زهراوی ۲۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین-اکسیر ۲۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین کیمیدارو ۴۰ میلی گرم/۱ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین کیمیدارو ۲۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتادیک ۲۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین-اکسیر ۸۰ میلی گرم/۲ میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین-اکسیر ۴۰میلی گرم/۱میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین البرزدارو ۸۰میلی گرم/۲میلی لیتر
• آمپول جنتامایسین البرزدارو ۴۰ میلی گرم/۱ میلی لیتر

نحوه مصرف جنتامایسین

جنتامایسین برای مصرف موضعی به شکل کرم و پماد روی پوست مالیده می‌شود. نحوه مصرف آن روزی ۳ تا ۴ بار در ناحیه مورد نظر است. بهتر است جهت اثرگذاری بیشتر هر روز همان ساعت همیشگی استفاده شود. جنتامایسین به صورت تزریق وریدی یا تزریق عضلانی هم باید طبق دستور و تجویز پزشک مصرف شود.

تزریق وریدی با سوزن و کاتتر وریدی توسط پرستار یا پزشک خواهد بود و برای تزریق عضلانی هم سوزن باید به عمق عضله وارد شود. معمولا جنتامایسین برای چند روز تجویز می‌شود. حتی اگر علائم عفونت بهبود یابد، به هیچ عنوان نباید قبل از پایان دوره درمان دارو را قطع کنید چرا که ممکن است باعث تشدید عفونت یا مقاومت باکتریایی شود.

نمی‌دونی جنتامایسین رو چند بار در روز مصرف کنی؟

برای درمان عفونت همین حالا نوبت بگیر.

مشاوره داروییفوق تخصص عفونی

آمپول جنتامایسین برای چیست؟

آمپول جنتامایسین نوعی داروی آنتی‌بیوتیک حاوی جنتامایسین است که برای درمان عفونت‌های باکتریایی به صورت وریدی یا عضلانی تزریق می‌شود. استفاده از آمپول جنتامایسین در مواردی که عفونت باکتریایی شدید یا مقاوم به داروهای دیگر است، توصیه می‌شود. دوز تجویزی باید به دقت و مطابق با نظارت پزشک باشد.

آمپول جنتامایسین حاوی جنتامایسین سولفات است که برای درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی، عفونت‌های ادراری،  پوستی و عفونت‌های میان گوشی علیه باکتری‌های گرم منفی موثر به‌کار گرفته می‌شود. این آمپول حتما باید توسط پزشک یا متخصص بهداشت تجویز شود. دوز و نحوه تزریق آن هم به نوع عفونت، وزن بدن، وضعیت کلی بیمار و دستورات پزشک بستگی دارد.

آمپول جنتامایسین هر چند ساعت باید تزریق شود؟

دوز مصرفی تجویزی آمپول جنتامایسین باید در سه دوز برابر هر هشت ساعت یکبار تزریق شود. بیمارانی که میزان عفونت بالایی دارند باید هر سه یا چهار ساعت یکبار ۵ میلی‌گرم تزریق داشته باشند.

متن انگلیسی:
The recommended dosage of gentamicin sulfate for patients with serious infections and normal renal function is 3 mg/day
ترجمه متن:
دوز توصیه شده جنتامایسین سولفات برای بیماران مبتلا به عفونت‌های جدی و عملکرد طبیعی کلیه ۳ میلی گرم در روز است.

pfizermedicalinformation

قطره جنتامایسین چشمی

جنتامایسین قطره چشمی هم نوعی آنتی‌بیوتیک مخصوص حاوی جنتامایسین سولفات برای درمان عفونت‌های باکتریایی چشم است ازجمله بلفاریت، ورم ملتحمه، و مشکلات پوستی دورچشم و پلک‌ها. معمولا برای پیشگیری از عفونت بعد اسیب دیدگی یا جراحی چشم، پزشک این قطره را تجویز می‌کند.

کپسول جنتامایسین

این آنتی بیوتیک به صورت کپسول نیز در دسترس است که حاوی جنتامایسین سولفات است. این کپسول‌ها برای درمان عفونت‌های باکتریایی مختلف استفاده می‌شوند. دوز و نحوه درمان با کپسول باید توسط پزشک تجویز و همراه با آب با معده خالی یا بعد از غذا مصرف شود.

پماد جنتامایسین

پماد موضعی جنتامایسین جهت درمان عفونت‌های پوستی ناشی از برخی باکتری‌ها برای بزرگسالان و کودکان بالای یک سال تجویز می‌شود. این پماد در دسته داروهای آنتی بیوتیکی قرار گرفته و باکتری‌های عامل عفونت را از بین می‌برد.

موارد مصرف جنتامایسین

جنتامایسین، آنتی‌بیوتیکی از گروه آمینوگلیکوزیدها برای درمان عفونت‌های باکتریایی است که موارد مصرف آن عبارتند از:

• عفونت‌ دستگاه تنفسی مانند عفونت‌ ریه، عفونت‌ حاد و مزمن، برونشیت
• عفونت‌ ادراری مانند التهاب مثانه، کلیه و التهاب روده‌
• زخم‌های عمیق، عفونت‌های سوختگی، عفونت‌های استئومایلیتیس (عفونت استخوان)
• عفونت‌های میان گوشی مانند التهاب گوش میانی

۱. آمپول جنتامایسین برای عفونت واژن (امپول جنتامایسین برای عفونت زنان)

در برخی موارد خاص مانند عفونت‌های سنگین و مزمن واژن یا در صورتی که عفونت باکتریایی دیگری در سایر قسمت‌های تناسلی موجود باشد، پزشک ممکن است اقدام به تجویز آمپول جنتامایسین برای عفونت زنان کند (علت عفونت واژن چیست؟). اما در عموم موارد برای عفونت‌های واژنی در زنان متداول نیست و به جای آن از کرم یا ژل ضد باکتریایی موضعی به صورت موضعی در واژن استفاده می‌شود.

۲. آمپول جنتامایسین برای عفونت کلیه

عفونت کلیه معمولا به وسیله باکتری‌ها ایجاد می‌شود و جنتامایسین آنتی‌بیوتیک قوی است که می‌تواند در مقابل برخی از باکتری‌ها موثر باشد. پزشک بر اساس نوع و شدت عفونت، سوابق پزشکی بیمار و سایر عوامل مربوطه، دوز و میزان آمپول جنتامایسین برای عفونت کلیه را تجویز می‌کند.

آیا عفونت کلیه خطرناک است؟ بله این عفونت در صورت شدید شدن خطرناک بوده و باید سریعا برای درمان و تجویز دارو به پزشک مراجعه کنید.

۳. آمپول جنتامایسین برای عفونت گلو

این دارو به عنوان آنتی بیوتیک برای درمان عفونت‌های باکتریایی جدی اندام‌های مختلف بدن از جمله عفونت گلو تجویز می‌شود البته استفاده از آن بستگی به نوع و شدت عفونت و تشخیص پزشک دارد. چرا که عفونت‌های گلو معمولا توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شوند و در این موارد، آنتی‌بیوتیک‌ها معمولا تاثیری ندارند. اما در صورتی که عفونت باکتریایی تشخیص داده شود یا در صورت وجود عوارض جدی، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد تا آمپول جنتامایسین تجویز کند.

۴. پماد جنتامایسین برای جوش

برای درمان جوش صورت چه کنیم؟ معمولا برای درمان جوش‌های باکتریایی از آنتی بیوتیک استفاده می‌شود که با کنترل رشد باکتری‌ها و کاهش التهاب، جوش‌ها را التیام می‌بخشد. این پماد فقط برای جوش‌های باکتریایی موثر است و در مواردی که جوش‌ها ناشی از علل دیگری مانند التهابات ویروسی یا فرم‌های دیگر عفونت نباشند، ممکن است تاثیر محدودی داشته باشد.

۵. قطره جنتامایسین گوش

آنتی بیوتیک برای عفونت گوش کاربرد دارد. این قطره‌ حاوی جنتامایسین سولفات است که به عنوان آنتی‌بیوتیک موضعی برای درمان عفونت‌های باکتریایی گوش استفاده می‌شود. قبل از استفاده، قطره را چند دقیقه در دست خود گرم کنید. با استفاده از پنبه یا دستمال نرم، قسمت بیرونی گوش را به طور دقیق تمیز کنید. آرام و آهسته، تعداد قطره‌ تجویزی را در کانال گوش بریزید. چند لحظه سر را به همان حالت نگه دارید تا قطره وارد گوش شود.

۶. پماد جنتامایسین برای سوختگی

اگر انواع سوختگی باعث عفونت شوند، باید داروهای مناسب تجویز شود. این پماد برای درمان عفونت‌های باکتریایی و در مواردی مانند جراحی‌، زخم‌ و عفونت‌های پوستی جزئی مانند زرد زخم و فولیکولیت یا بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، سوختگی‌های جزیی، بریدگی و زخم استفاده می‌شود.

۷. آمپول جنتامایسین برای عفونت ادراری

برای بهبود علایم عفونت ادراری، عفونت مکرر دستگاه ادراری تحتانی و عفونت دستگاه ادراری فوقانی که به خاطر اختلال عمده در عملکرد کلیه نباشد می‌توان از آمپول جنتامایسین استفاده کرد. تجویز آن برای عفونت ادراری باید توسط پزشک صورت گیرد و دوز و مدت زمان درمان بستگی به شدت عفونت، نوع باکتری‌ها و وضعیت بیمار دارد.

۸. پماد جنتامایسین برای زخم

این پماد حاوی آنتی‌بیوتیک جنتامایسین است که عمدتا علیه باکتری‌های گرم منفی مانند استافیلوکوکوس اورئوس و پروتئوس مؤثر است. روی زخم تمیز و خشک، پماد را به صورت لایه نازک بمالید به طوری که زخم به طور کامل با پماد پوشیده شود.

‏۹. پماد جنتامایسین برای بخیه

حین بخیه زدن هنگامی که بافت پوستی بریده می‌شود، ممکن است باکتری‌ها وارد شده و عفونت ایجاد کنند. در این موارد، پماد جنتامایسین می‌تواند به عنوان آنتی‌بیوتیک موضعی مورد استفاده قرار گیرد.

۱۰. پماد جنتامایسین برای سوراخ گوش

استفاده از پماد جنتامایسین برای سوراخ گوش هم کاربرد دارد. اگر در این ناحیه علائم عفونت دیده شود، ممکن است پزشک این دارو را تجویز کند.

۱۱. پماد جنتامایسین بعد از کاشت ابرو

ممکن است بعد از کاشت ابرو مورد استفاده قرار گیرد، اما باید توصیه پزشک را در این زمینه دنبال کنید. پس از کاشت ابرو، منطقه کاشت آسیب می‌بیند و ممکن است برای جلوگیری از عفونت و تسریع فرآیند بهبود، پماد جنتامایسین تجویز شود.

۱۲. آمپول جنتامایسین برای کودکان

مصرف آن در کودکان نیاز به دقت و رعایت دستورات پزشک دارد و برای کودکان بالای یک سال مانعی ندارد. دوز مورد نیاز کودک متناسب با وزن، سن و نوع عفونت است.

۱۳. قطره جنتامایسین برای نوزاد (پماد جنتامایسین چشمی برای نوزاد)

پماد جنتامایسین چشمی نوزاد جزء داروهای اصلی نامناسب در پزشکی اطفال است و به‌خاطر ریسک واکنش چشمی شدید نباید برای نوزادان استفاده شود. دوز قطره کمتر از ۷.۵ میلی گرم در روز برای نوزادان خطری ندارد و مجاز است البته دوز مجاز قطره جنتامایسین برای نوزاد مشخص نیست و بسته به نظر پزشک و شرایط بیمار متفاوت خواهد بود.

۱۴. آمپول جنتامایسین در سرماخوردگی

این آمپول، آنتی‌بیوتیک قوی است که برای درمان عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. اما در سرماخوردگی معمولا علت عفونت ویروسی است و آنتی‌بیوتیک‌ها در برابر عفونت‌های ویروسی تاثیری ندارند بنابراین، استفاده از آمپول جنتامایسین در سرماخوردگی تنها در موارد خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در صورتی که علائم سرما خوردگی شدید و با علائم عفونت باکتریایی باشند مانند التهاب حلق شدید، التهاب گوش، علائم تنفسی شدید یا علائم دیگری که نشان از عفونت باکتریایی دارند، پزشک ممکن است آمپول جنتامایسین تجویز کند.

پماد جنتامایسین برای عمل بینی کاربرد دارد؟

استفاده از پماد جنتامایسین برای عمل بینی به عنوان درمان استاندارد معمول نیست. پس از جراحی بینی، پزشک معالج ممکن است پماد ضد باکتریایی موضعی تجویز کند تا عفونت‌های باکتریایی را در ناحیه عمل کنترل کند. در این موارد، پزشک ممکن است از پمادهای دیگری برای کنترل عفونت استفاده کند نه لزوما جنتامایسین.

دوز مصرفی جنتامایسین

بسته به نوع عفونت، سن، و وزن بدن فرد، دوز مصرفی متفاوت خواهد بود. برای درمان عفونت‌های عمومی و ادراری بزرگسالان دوز مصرفی بین ۵/۱- ۲ تا ۵ میلی‌گرم، هر ۸ تا ۱۲ ساعت یکبار و برای کودکان هم بسته به وزن بدن و نوع عفونت با تشخیص پزشک تعیین می‌شود.

‏دوز جنتامایسین در عفونت ادراری

دوز جنتامایسین در عفونت ادراری بستگی به عوامل مختلفی از جمله نوع و شدت عفونت، سن، و وزن بدن فرد مبتلا دارد. دوز معمول برای بزرگسالان ۵/۱- ۲ تا ۵ میلی‌گرم در روز در فاصله ۸ تا ۱۲ ساعت در روز است که ممکن است به تشخیص پزشک تا ۵/۷ گرم هم افزایش داشته باشد.

عوارض جانبی جنتامایسین

برخی عوارض جانبی شایع جنتامایسین عبارتند از:

• آلرژی، تورم صورت و لب‌ها، خارش و آسم
• مشکلات کلیوی، افزایش سطح کراتینین سرمی و آمونیاک، ادرار کم، تیرگی ادرار، درد یا سوزش هنگام ادرار
• تهوع، استفراغ، اسهال یا اختلالات گوارشی
• آسیب و تحریک عصبی، اختلالات تعادل و مشکل شنوایی
• عفونت‌های قارچی
• تغییر ضربان قلب، نارسایی کلیه و سوتغذیه

گوشت درد میکنه و عفونت داره؟ قبل از مصرف این دارو از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر عفونت گوش

عوارض قطره جنتامایسین چشمی

استفاده از قطره جنتامایسین چشمی نیز ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد مانند:

• احساس سوزش، تحریک و خارش در چشم
• تغییرات در بینایی مانند تاری دید، بینایی غیر واضح
• حساسیت ناشناخته مانند تورم صورت، خارش شدید یا آسم
• التهاب مجاری ادراری مانند درد یا سوزش هنگام ادرار، تغییر در رنگ ادرار یا ادرار کم
• خشکی چشم، تورم پلک، حساسیت ناشناخته یا عفونت دیگر در چشم

عوارض آمپول جنتامایسین

عوارض جانبی شایع آمپول جنتامایسین همانند عوارض احتمالی قطره و پماد آن هستند و باعث آلرژی، اختلالات گوارشی، عفونت ادراری، اختلال عصبی، تغییرات روحی و عفونت قارچی می‌شود.

منع مصرف و موارد احتیاط جنتامایسین

مصرف جنتامایسین در صورت سابقه حساسیت شدید به جنتامایسین یا دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها ممنوع است. افرادی که به آنتی‌بیوتیک‌های پنی‌سیلین، سفالوسپورین و دیگر آنتی‌بیوتیک‌های بتالاکتامی حساسیت دارند، یا از مشکلات کلیوی، مشکلات عصبی، عضلانی، قلبی یا گوارشی رنج می‌برند، یا خانم‌های باردار و شیرده و سالمندان باید با احتیاط مصرف کنند.

مصرف جنتامایسین در بارداری

مصرف جنتامایسین در بارداری باید با احتیاط و تحت نظارت پزشک متخصص صورت گیرد. هرچند مصرف این دارو تاثیری در بروز اختلال شنوایی در کودکان ندارد، اما توصیه می‌شود که به خاطر ریسک ناشنوایی مادرزادی غیرقابل برگشت از مصرف آن در دوران بارداری خودداری شود.

متن انگلیسی:
it has already been proven that in utero exposure to gentamycin is not related to an increased incidence of audiologic impairment in children
ترجمه متن:
پیش از این ثابت شده است که قرار گرفتن در معرض جنتامایسین در رحم با افزایش بروز اختلالات شنوایی در کودکان ارتباطی ندارد.

sciencedirect

مصرف جنتامایسین در شیردهی

اگر میزان دوز مصرفی در شیردهی کم باشد از شیر مادر به نوزاد منتقل نمی‌شود. شواهد و بررسی‌ها نشان می‌دهند که میزان دارویی که در اثر سه بار مصرف در روز از شیر مادر به بدن نوزاد وارد می‌شود بیشتر از دوز تجویزی برای درمان عفونت باکتریایی در نوزادان نیست. با این حال بهتر است مصرف جنتامایسین در دوران شیردهی با احتیاط و تحت نظارت پزشک متخصص صورت گیرد.

تداخلات دارویی جنتامایسین

جنتامایسین ممکن است با برخی داروها تداخل دارویی داشته باشد:

• دیورتیک‌ها مانند فوروزماید و لوپراماید
• آمینوگلیکوزیدها مانند استرپتومایسین و نئومایسین
• وارفارین
• پروبنسید (داروی ضد التهابی غیر استروئیدی)
• آنتی‌اسیدها مانند آنتاگونیست‌های رسپتور یا مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند امپرازول

اطلاعات دارویی جنتامایسین

اسامی رایج دارویی، عوارض و تداخلات دارویی جنتامایسین را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

مکانیسم عملکرد جنتامایسین

مکانیسم عملکرد جنتامایسین به صورت عمده از طریق مهار سنتز پروتئین در باکتری‌ها اتفاق می‌افتد و با ورود به سلول‌های باکتری، با ایجاد پتاسیمی-آمینوگلیکوزید، داخل باکتری‌ها نفوذ می‌کند. سپس به زنجیره پروتئینی 30S ریبوزوم باکتری‌ها متصل می‌شود و از اتصال آمینو‌اسید‌های جدید به زنجیره پپتید در فرآیند سنتز پروتئین جلوگیری می‌کند و باعث توقف رشد و تکثیر باکتری‌ها می‌شود. جنتامایسین به غشا سلولی باکتری‌ها نفوذ کرده و غشای سلول را تخریب می‌کند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

جنتامایسین آنتی‌بیوتیکی از خانواده آمینوگلیکوزیدها است که برای مبارزه با عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. این دارو با مهار سنتز پروتئین در باکتری‌ها از رشد و تکثیر آن‌ها جلوگیری می‌کند، روی باکتری‌های گرم منفی و گرم مثبت تاثیر گذاشته، به غشای سلولی باکتری‌ها نفوذ کرده و باکتری‌ها را از بین می‌برد.

نفخ‌ شکمی، تهوع، استفراغ، اسهال، عفونت‌های قارچی دستگاه گوارش و درد و التهاب در محل تزریق از جمله عوارض احتمالی مصرف این آنتی بیوتیک هستند. برای جلوگیری از عوارض احتمالی این دارو حتما باید با تجویز و تشخیص پزشک متخصص مصرف شود.

قبل از مصرف جنتامایسین برای درمان عفونت بهتر است با متخصص بیماری های عفونی مشورت کنید. همچنین می‌توانید از مشاوره دارویی در دکترتو استفاده کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر عفونی آنلاین وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!