فهرست مطالب
از هر ده کودک حداقلی یک نفر به اگزما مبتلا است. اگزما یک مشکل پوستی مزمن و همیشگی است که باعث خشکی، قرمزی و خارش پوست میشود. کودکان و نوزادان به دلایل مختلفی ممکن است دچار اگزما شوند. مهمترین موضوع در این زمینه شناخت عوامل محرک اگزما و علت بروز آن در کودک است تا بتوان با بهترین راهحلها، از شدت ناراحتی کودکان و خصوصا نوزادان کم کرد. در این مقاله از دکترتو هر آنچه که والدین باید در مورد اگزما در کودکان و نوزادان بدانند را بررسی میکنیم. اگر نگران مشکلات پوستی فرزندتان هستید بهتر است در این باره با متخصص پوست و کودکان مشورت کنید. شما میتوانید از دکترتو برای تعیین وقت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین و متنی با پزشکان استفاده کنید.
اگزما در کودکان و نوزادان
اگزمای نوزادان و کودکان یک بیماری پوستی شایع است که نوزادان و کودکان خردسال را تحت تاثیر قرار میدهد. اگزما باعث میشود یکسری لکههای پوستی روی بدن کودک ایجاد شده و این لکهها خارشدار، خشک و برآمده میشود. شایعترین جایی که علائم اگزما روی بدن کودکان و نوزادان تأثیر میگذارد، صورت آنها است.
به صورت معمول اگزما در کودکان و نوزادان حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از نوزادان زیر دو سال را تحت تاثیر قرار میدهد و این وضعیت معمولا مزمن و دائمی است و تا بزرگسالی ادامه مییابد. اگزمای نوزاد یک بیماری مزمن است که میتواند به طور غیرمنتظرهای ظاهر شود و از بین برود.
ویژگی | کودکان و نوزادان | بزرگسالان |
---|---|---|
شروع بیماری | اغلب در ۲ سال اول زندگی شروع میشود. | میتواند در هر سنی شروع شود، اما اغلب در بزرگسالی تشدید میشود. |
علائم | قرمزی، خارش شدید، پوستهپوسته شدن، ضایعات خشک و ترکخورده، اغلب در صورت، پوست سر، دستها و پاها. | مشابه کودکان، اما ممکن است ضایعات در نواحی دیگر بدن مانند تنه و اندامها نیز دیده شود. |
عوامل محرک | مواد شوینده، پارچههای زبر، عرق کردن، تغییرات آب و هوایی، استرس (در کودکان بزرگتر)، آلرژنهای غذایی (شیر، تخممرغ، گندم). | مشابه کودکان، اما ممکن است آلرژنهای تنفسی (گرده، گرد و غبار) نیز نقش مهمی داشته باشند. |
عوارض | عفونتهای پوستی ثانویه، اختلال خواب، تأثیر بر کیفیت زندگی. | مشابه کودکان، اما ممکن است عوارض روانی مانند اضطراب و افسردگی نیز شایعتر باشد. |
درمان | مرطوبکنندهها، کرمهای کورتیکوستروئید، مهارکنندههای کلسینورین، داروهای خوراکی، نوردرمانی، اجتناب از عوامل محرک. | مشابه کودکان، اما ممکن است از داروهای سیستمیک قویتر استفاده شود. |
علائم اگزما در کودکان و نوزادان
علائم اگزما در کودکان و نوزادان پس از تعامل با محرکی که پوست آنها را تحریک میکند شروع میشود. این علائم معمولا بر اساس نوع محرک، سن نوزاد یا کودک و شدت اگزما ممکن است متفاوت باشد. به صورت معمول علائم اگزما در کودکان و نوزادان شامل موارد زیر میشود:
- پوست خشک و بسیار حساس که فاقد رطوبت لازم است.
- خارشهای پوستی که در برخی موارد بسیار ناراحتکننده است.
- بثورات ناهموار روی پوست بدن و صورت
- تغییر رنگ پوست که در این شرایط رنگ پوست قرمز یا تیرهتر از رنگ طبیعی پوست بدن نوزاد میشود (به این حالت هیپرپیگمانتاسیون گفته میشود).
شکل اگزما در کودکان
شکل اگزما در کودکان و نوزادان بسته به محلی که تحت تاثیر قرار گرفته ممکن است متفاوت باشد. برای مثال اگر در نوزادان اگزما در پوست سر ایجاد شود که رایجترین شکل اگزما در آنها است، پوست سر حالت پوستهپوسته و زردرنگ میشود. علاوه بر این، اگزما ممکن است صورت، پاها، بازوها و دستهای کودک را درگیر کند و تحت تاثیر قرار دهد. در هر ناحیه شکل اگزما میتواند متفاوت باشد. برای مثال ممکن است روی دستها یا پاها، لکههای برجسته و قرمز رنگ ظاهر شود.
اگزما سکه ای در کودکان
یکی از اشکال اگزما در کودکان، به ویژه نوزادان، اگزمای سکه ای است. فرم این اگزما که به آن اگزمای نومولار هم گفته میشود به این صورت است که یک سری لکههای سکهای شکل روی پوست کودک ایجاد میشود. این لکههای دایرهای معمولا قرمز و ملتهباند و با خارش و ناراحتی زیادی همراه هستند.
علت اگزما در کودکان و نوزادان
علت اگزما ناشناخته است. محققان نمیدانند چرا نوزادان به اگزما مبتلا میشوند، اگرچه میدانند که به دلیل ترکیبی از آلرژنهای محیطی و ژنتیک است. این عوامل عبارتاند از:
- محرکها و آلرژنهای پوستی: چندین چیز در محیط کودک میتواند پوست کودک را آزار دهد. اگر کودک آلرژی داشته باشد، علائم اگزما میتواند روی پوست او شعلهور شود. محرکهای معمول محیطی و آلرژیزاها شامل پارچهها، صابونها و برخی مواد غذایی است.
- واکنش سیستم ایمنی: سیستم ایمنی کودک از او در برابر مهاجمان خارجی مانند باکتریها و ویروسها که میتوانند کودک را بیمار کنند، دفاع میکند. اگر کودک اگزما داشته باشد، سیستم ایمنی بدن او میتواند بیش از حد واکنش نشان دهد و سلولهای پوست سالم و محرکهای کوچک در محیط را به عنوان یک مهاجم خارجی اشتباه بگیرد. در نتیجه، سیستم ایمنی کودک به سلولهای پوست کودک حمله میکند که میتواند باعث علائم اگزما شود.
- ژنتیک: در برخی موارد هم ممکن است علت اگزما در کودکان و نوزادان عوامل ژنتیکی باشد. یک جهش ژنتیکی در زمان تشکیل سلول تخم در DNA کودک میتواند مانع از تولید پروتئینهای محافظت کننده از سد پوست شوند. در نتیجه این امر، پوست بدن در برابر عوامل محرک حساستر است و آسیب میبیند.
غذاهایی که باعث اگزما در نوزادان می شود؟
غذاهایی که نوزادان و کودکان میخورند میتوانند اصلیترین عوامل ایجاد اگزما در آنها باشد. محرکهای غذایی در هر کودک متفاوت است و ممکن است از کودکی به کودک دیگر فرق کند. برای مثال برخی از نوزادان ممکن است به شیرخشک یا پروتئینهای گاوی حساسیت داشته باشند و مصرف آن موجب بروز علائم اگزما در نوزادان شود. برخی از غذاها مانند تخممرغ، ماهی و برخی از میوهها هم میتوانند عامل بروز علائم اگزما در نوزادان و کودکان باشند.
عوامل تشدید کننده اگزما در نوزادان
برخی از شرایط یا محرکها میتوانند علائم اگزما در نوزادان را تشدید کنند. برای مثال جنس لباس یا پارچههایی که بدن نوزاد با آنها تماس دارد، ممکن است تشدیدکننده علائم باشند. دمای هوا و میزان رطوبت محیط هم مهم است. خشکی هوا، گرما یا سرمای بیش از حد و تعریق زیاد نوزاد از دیگر موارد تحریککننده هستند. صابونها و شویندهها و پوشکی که برای نوزادان استفاده میکنید هم گاهی خود عامل تشدید علائم اگزما در آنها است. در نهایت این که ممکن است وجود حیوانات خانگی، گل و گیاه، گردوخاک یا مواردی از این دست موجب تشدید اگزما در برخی از نوزادان شود.
تشخیص اگزما در کودکان و نوزادان
پزشک پس از معاینه فیزیکی اگزما را تشخیص میدهد. ظاهر شدن بثورات روی پوست کودک شما به تشخیص دقیق اگزما کمک میکند. با این حال پزشک ممکن است آزمایشهای بیشتری را برای یافتن علت ایجاد علائم روی پوست کودک درخواست دهد. آزمایشات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تست آلرژی
- آزمایشات خون
- بیوپسی پوست
درمان اگزما در کودکان و نوزادان
درمان اگزما در نوزاد بر اساس آنچه باعث تشدید علائم کودک شما شده و شدت علائم آن متفاوت است. موارد زیر میتواند در درمان اگزمای کودکان و نوزادان موثر باشد:
- از بین بردن یا اجتناب از محرکها: از صابونها، لوسیونها یا مواد شوینده معطر خودداری کنید. این موارد میتوانند باعث تشدید اگزما شوند. گاهی نیز به صورت ویژه برخی از محرکها از طریق آزمایش مشخص میشوند که باید از آنها اجتناب کرد.
- استفاده از پمادها و کرمهای موضعی برای اگزمای کودکان و نوزادان
- استفاده از کرمها و پمادهای مرطوب کننده برای رفع خشکی پوست
- پیروی از یک رژیم غذایی مناسب ضد آلرژی برای کودک
۱. پماد اگزما کودکان (بهترین کرم برای درمان اگزما نوزادان)
اصلیترین بخش درمان دارویی اگزما در کودکان و نوزادان، درمان با یک سری پمادها و کرمهای موضعی است. پمادهای کورتیکواستروئیدی موضعی از اصلیترین گزینههاست. این پمادهای قوی که به صورت لوسیون یا کرم روی پوست کودک مالیده میشوند میتوانند به کاهش خارش و تورم پوستی کمک زیادی کنند. پمادها و کرمهای مختلفی وجود دارد که ممکن است متخصص اطفال آنها را برای درمان اگزمای کودکان تجویز کند.
برای مثال برای اگزمای خفیف، پماد موضعی هیدروکورتیزون یک درصد باید روزی دو بار به مدت دو هفته روی پوست زده شود. بخش دیگری از پمادها و کرمهایی که باید برای درمان اگزمای کودکان از آنها استفاده کرد، کرمهای مرطوب کننده است. مرطوب نگه داشته پوست کودک میتواند علائم را کاهش داده و پوست را تسکین دهد. این محصولات به صورت خاص برای نوزادان و کودکان انتخاب شدهاند و معمولا کرمهای بدون عطر و مواد شیمیایی محرکاند.
ثمین پماد اگزما کودکان
یکی از پمادها یا کرمهایی که پزشک برای درمان اگزمای کودکان تجویز میکند، پماد ثمین است. این کرم بدون عطر و حاوی اوره است که میتواند علاوه بر درمان خشکی پوست، علائم اگزما را هم کاهش داده و موجب کاهش التهاب و خارش پوست کودک شود.
بتامتازون پماد اگزما کودکان
یکی از داروهای موضعی تجویز شده برای درمان اگزما در کودکان و نوزادان، پماد بتامتازون است. این دارو جزو سرکوبکنندههای سیستم ایمنی است که میتواند با کاهش اثر سیستم ایمنی بدن، از شدت التهاب و علائم اگزما در کودکان و نوزادان بکاهد. بتامتازون جزو پمادهای تقریبا ایمن درمان اگزما در کودکان است.
کرم کیو وی برای اگزما کودکان
میتوان گفت بهترین کرم برای درمان اگزما نوزادان و ضد اگزمای مخصوص کودکان، کرم کیو وی است که به عنوان یک کرم مرطوب کننده قوی بدون عطر، تاثیر زیادی در رفع خشکی پوست حساس کودکان و نوزادان دارد. کرم کیدز کیووی حاوی ترکیباتی است که میتواند با تنظیم PH و رطوبت پوست، از تحریک شدید آن جلوگیری کند.
کرم موستلا برای اگزما نوزادان
مرطوب کردن پوست کودک و نوزادانی که اگزما دارند بسیار مهم است و نقش زیادی در جلوگیری از تشدید علائم اگزما در کودکان و نوزادان دارد. کرم موستلا مخصوص پوستهای حساس نوزادان، یک درمان موثر برای رفع خشکی و التهابات پوست کودکان است. این محصول فاقد عطر و بو بوده و به دلیل نداشتن کورتیزون و سایر ترکیبات شیمیایی نگهدارنده، یک محصول مناسب جهت رفع خشکی، خارش و قرمزی پوست کودک است.
۲. درمان اگزمای کودکان با طب سنتی
در طب سنتی از یک سری گزینهها برای درمان اگزما در کودکان و نوزادان استفاده میشود. برای مثال می توان از خیار روی پوست آسیبدیده استفاده کرد. همچنین در طب سنتی توصیه میشود که به کودکان دارای اگزما روزانه مقداری ماء الجبن داده شود. استعمال سرکه خانگی روی پوست حساس هم میتواند به درمان اگزمای کودکان کمک کند.
۳. درمان اگزما در کودکان و نوزادان با روش های خانگی
درمان خانگی اگزما در کودکان و نوزادان شامل روشهای سادهای است که میتواند التهاب و خشکی پوست را از بین ببرد. استفاده از مرطوب کنندههای مناسب پوست کودک در خانه و مرطوب نگه داشتن پوست مهمترین راهکار است. خنک نگه داشتن پوست کودک و استفاده از لباسهای نخی و دوش گرفتن مداوم کودک به صورت کوتاه و با آب ملایم از دیگر ترفندهای خانگی برای تسکین علائم اگزما در آنها است.
۴. رژیم غذایی اگزما در کودکان و نوزادان
بخش مهمی از درمان اگزما در کودکان و نوزادان، رعایت رژیم غذایی مناسب برای آنها است. اول اینکه بهتر است از دادن غذاهای تند و ادویهای یا غذاهای سرخ کرده به آنها خودداری کرد. پرهیز از مواد غذایی که باعث تشدید آلرژی در کودکان میشود هم مهم است. در نهایت میتوان برخی غذاهای ضدالتهابی را در رژیم غذایی کودک جای داد.
انواع اگزما در کودکان و نوزادان
انواع مختلفی از اگزما وجود دارد. درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی، اگزمای دیسیدروتیک و درماتیت سبورئیک که در نوزادان به عنوان کلاهک گهوارهای نیز شناخته میشود، شایعترین انواعی هستند که کودکان و نوزادان را تحت تاثیر قرار میدهند. اگزما، به ویژه درماتیت آتوپیک، اغلب در ششماهه تا پنج سال اول زندگی کودک ظاهر میشود.
عوارض اگزما در کودکان و نوزادان
به صورت معمول خود اگزما میتواند التهاب و خارش پوستی زیادی را برای کودکان و نوزادان ایجاد کند که برای آنها بسیار ناراحتکننده است و میتواند خواب و آرامش آنها را از بین ببرد. همراه با خارش پوست، اگزما میتواند آلرژیهای شدیدتری ایجاد کند، زیرا سیستم ایمنی را ضعیف میکند، میتواند تاول ایجاد کند و موانع پوستی را که از بیماریهای پوستی محافظت میکند، میشکند؛ بنابراین احتمال این که اگزمای شدید و درمان نشده در کودکان و نوزادان موجب ابتلای آنها به سایر بیماریهای پوستی شود زیاد است. عفونتهای پوستی از شایعترین عوارض اگزما در نوزادان و کودکان است.
روش های پیشگیری از اگزما کودکان و نوزادان
اگرچه هنوز درمانی قطعی برای اگزما وجود ندارد، اما با رعایت برخی نکات میتوان از بروز آن پیشگیری کرد یا شدت آن را کاهش داد. برای پیشگیری از اگزما در کودکان و نوزادان توصیههای زیر را در نظر بگیرید:
- عوامل محرک را بشناسید و کودک را از آنها دور نگه دارید.
- از لباسهای نخی خنک و بدون حساسیت برای کودک استفاده کنید.
- همیشه پوست کودک را با لوسیون یا کرمهای بدون عطر و مناسب کودکان مرطوب نگه دارید.
- از تعریق کردن زیاد بدن کودک جلوگیری کنید.
- دمای محیط را خنک نگه دارید.
- همیشه محیط اطراف کودک را تمیز و عاری از گردوغبار نگه دارید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اگزما یکی از مشکلات رایج در بین نوزادان و کودکان است. اگر علائم اگزما در کودک ظاهر شد، باید حتما برای بررسی به یک متخصص اطفال مراجعه کرد. پزشک کودکان و دکتر پوست میتواند با بررسی علائم و انجام معاینات لازم، بهترین روشهای درمانی برای کاهش علائم اگزما در کودکان و نوزادان را توصیه کند. اما اگر نگران علائم فرزندتان هستید میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو به منظور ویزیت آنلاین متخصص پوست و پزشک اطفال آنلاین کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!