فهرست مطالب
عفونت ریه یک عفونت بسیار شایع است و میتواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد. علائم بیماری ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. برای برخی از بیماران عوارض بیماری جدیتر است و حتی میتواند کشنده باشد. در این مقاله از دکترتو به این موضوع میپردازیم که چه کسی در معرض خطر بالای عوارض جدی ناشی از عفونت ریه است و در چه افرادی احتمال مرگ بر اثر عفونت ریه بیشتر است. با ما همراه باشید.
علت مرگ بر اثر عفونت ریه
این که عفونت ریه باعث مرگ میشود یا خیر، به این بستگی دارد که شدت عفونت و علت آن چیست و از همه مهمتر، چه افرادی در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. عوامل مختلفی میتواند روی میزان مرگومیر ناشی از عفونت ریه تاثیر بگذارد. با این حال علت اصلی مرگ ناشی از عفونت ریه، به ماهیت این بیماری و تاثیری که روی عملکرد ریهها میگذارد، مربوط میشود.
در عفونت ریه، مایع در ریهها جمع میشود. با پر شدن کیسههای هوایی با مایعات و تجمع مایع بین لایههای بافتی، وظیفه آنها در انتقال اکسیژن به خون و خلاصشدن از دیاکسیدکربن تجمعیافته در بدن مختل خواهد شد. در نتیجه تنفس بیماران دشوار شده و میتواند منجر به عوارض خطرناک ریوی و قلبی شود. هر چقدر میزان درگیری ریهها بیشتر باشد، خطر عوارض جدی ناشی از بیماری هم افزایش مییابد. علاوه بر این، عوامل زیر میتوانند روی شدت عفونت و عوارض جدیتر آن تاثیر بگذارند و باعث مرگ بر اثر عفونت ریه شوند:
- سن بیمارانی که به عفونت ریه مبتلا میشوند.
- شرایط سلامت عمومی بیماران و ابتلای آنها به برخی از بیماریهای زمینهای
- افراد سیگاری یا افرادی که دخانیات مصرف میکنند.
- ضعف سیستم ایمنی بیماران به دلیل ابتلا به برخی از بیماریها مانند ایدز یا سرطان
- تاخیر در شروع درمان بیماری
- افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد یا الکل
- افرادی که در معرض آلایندههای محیطی، گازهای سمی و برخی مواد شیمیایی قرار گرفتهاند.
علاوه بر این موارد، نوع عامل بیماری زا هم در شدت عفونت و میزان جدی بودن بیماری تاثیر دارد. بهعنوانمثال پنومونی قارچی، نسبت به ذاتالریه باکتریایی و ویروسی عمدتاً در افراد با نقص ایمنی رخ میدهد و میتواند شدید یا مرگبار باشد.

۱. عفونت شدید و گسترش یافته ریه
یکی از اصلیترین دلایل مرگ بر اثر عفونت ریه، عفونت شدیدی است که به تمام بافت ریه گسترش یافته است. با شدید شدن عفونت، احتمال نارسایی تنفسی حاد افزایش مییابد که نتیجه آن، مشکلات شدید تنفسی و نارسایی قلبی است.
معمولا نارسایی تنفسی حاد که به سرعت اتفاق میافتد، در صورت عدم درمان به موقع میتواند کشنده باشد. از طرفی عفونت شدید ممکن است به سایر اندامهای حیاتی مانند قلب، کلیه و کبد آسیب برساند. در صورت گسترش عفونت به این بافتها، احتمال ایست قلبی یا ازکارافتادن کلیهها وجود دارد و میتواند خطر مرگ بیمار را افزایش دهد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت healthline
Acute respiratory failure happens suddenly. It occurs due to a disease or injury that interferes with the ability of the lungs to deliver oxygen or remove carbon dioxide. In most cases, acute respiratory failure can be fatal if not treated quickly.
ترجمه فارسی:
نارسایی حاد تنفسی خیلی سریع اتفاق میافتد و نتیجه اختلال در توانایی ریهها برای رساندن اکسیژن یا حذف دیاکسیدکربن است. در بیشتر مواقع نارسایی حاد تنفسی در صورت عدم درمان بهموقع میتواند کشنده باشد.
۲. ضعف سیستم ایمنی بدن
یکی دیگر از مواردی که میتواند باعث مرگ بر اثر عفونت ریه شود، ضعف سیستم ایمنی است. سیستم ایمنی ممکن است به دلایلی مانند ابتلا به ایدز، پیوند عضو، شیمی درمانی یا استفاده طولانیمدت از داروهای استروئیدی ضعیف شود. در این شرایط توانایی بدن برای مبارزه با عفونت کاهش مییابد و این افراد به شدت در معرض خطرات جدی ناشی از عفونت هستند. گاهی بیمارانی که ضعف سیستم ایمنی دارند به دنبال ابتلا به عفونت ریه شدید، میمیرند.
۳. بیماری های زمینه ای و مزمن
در بیشتر مواقع زمانی عفونت ریه باعث مرگ می شود که بیماران علاوه بر عفونت، با یکسری مشکلات سلامتی و بیماریهای زمینهای مزمن هم درگیرند. بیماریهایی مانند مشکلات قلبی، اختلالات کبدی، دیابت یا ابتلا به بیماریهای نقص ایمنی، خطر مرگ بر اثر عفونت ریه را افزایش میدهند. همچنین خطر مرگ بر اثر عفونت ریه در افرادی که به آسم شدید یا بیماری انسدادی مزمن ریوی مبتلا هستند، بیشتر است.
۴. تاخیر در تشخیص و درمان عفونت ریه
در اکثر بیماران، عفونت ریه قابل درمان است. حتی زمانی که علائم بیماری شدید است، با تشخیص و درمان بهموقع میتوان آن را درمان کرد. اما در صورتی که روند تشخیص و درمان عفونت ریه با تاخیر انجام شود، عفونت ممکن است به سایر بخشها از جمله خون گسترش یابد.
زمانی که عفونت از ریهها به خون و سایر اندامها رسید، باکتریمی رخ میدهد که نتیجه آن، عفونت شدید و گسترش یافته، فشار خون پایین، التهاب مزمن و آسیب جدی به اندامهاست. این شرایط احتمال مرگ بر اثر عفونت ریه در بیماران را افزایش میدهد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت health
Pneumonia can be fatal if untreated or not adequately treated.
ترجمه فارسی:
عفونت ریه در صورت عدم درمان بهموقع میتواند کشنده باشد.
۵. مقاومت به داروهای آنتی بیوتیک
در مورد عفونتهای باکتریایی ریه، یکی از دلایلی که عفونت ریه در برخی از بیماران میتواند کشنده باشد، مقاومت به داروهای آنتی بیوتیک است. زمانی که عفونت شدید است و به بخشهای مختلفی گسترش یافته، گاهی اوقات عامل بیماری زا نسبت به اکثر درمانهای دارویی و آنتی بیوتیکها مقاوم میشود و همین روند درمان را چالشبرانگیز میکند. معمولا زمانی که باکتریمی یا سپتیسمی رخ میدهد، مقاومت به داروهای آنتیبیوتیکی درمان عفونت را دشوار میکند.
۶. سن بسیار بالا یا بسیار پایین
افراد مسن یا نوزادان تازه متولد شده (خصوصا نوزادان نارس) خطر بیشتری برای مرگ بر اثر ابتلا به عفونت ریه دارند. بزرگسالان بالای ۶۵ سال معمولا با بیماریهای زمینهای دیگری درگیرند که باعث ضعف سیستم ایمنی آنها میشود.
از طرفی نوزادان، به ویژه آنهایی که نارس متولد شدهاند، به دلیل نحوه عملکرد سیستم ایمنیشان، بیشتر در معرض خطر مرگ بر اثر عفونت ریه قرار دارند. در این گروهها به دلیل کارایی پایینتر سیستم ایمنی در مبارزه با عفونت، احتمال مرگومیر هم افزایش مییابد.
| عوامل مؤثر بر مرگ بر اثر عفونت ریه | علت یا مکانیسم مرگ در عفونت ریه |
|---|---|
| عفونت شدید و گسترشیافته ریه | نارسایی تنفسی حاد و آسیب به قلب، کلیه و سایر اندامهای حیاتی |
| ضعف سیستم ایمنی بدن | ناتوانی بدن در مقابله با عفونت و پیشرفت سریع بیماری |
| بیماریهای زمینهای و مزمن | تشدید عوارض ریوی و قلبی در بیماران دارای دیابت، نارسایی قلب یا آسم |
| تاخیر در تشخیص و درمان | گسترش عفونت به خون (باکتریمی) و ایجاد التهاب شدید و افت فشار خون |
| مقاومت به داروهای آنتیبیوتیک | شکست درمان و افزایش خطر سپتیسمی و نارسایی چند اندامی |
| سن بسیار بالا یا بسیار پایین | ضعف سیستم ایمنی در سالمندان و نوزادان نارس و ناتوانی در مقابله با عفونت |
| مصرف دخانیات و مواد | کاهش عملکرد ریه و افزایش آسیبپذیری در برابر عفونتهای شدید |
| قرارگیری در معرض آلایندهها و گازهای سمی | آسیب به بافت ریه و تشدید التهاب و انسداد مجاری هوایی |
| کاهش سطح اکسیژن خون و کبودی اندامها | اختلال در تبادل گازها و نارسایی تنفسی منجر به ایست قلبی |
| عدم توجه به علائم هشداردهنده بیماری | پیشرفت بیماری تا مرحله بحرانی و غیرقابل بازگشت نارسایی ریوی |
علائم هشداردهنده خطرناک در عفونت ریه
عفونت ریه در مراحل اولیه بیماری معمولا با عوارض رایجی همچون سرفههای شدید، تب و علائم سرماخوردگی خود را نشان میدهد. به تدریج که بیماری شدیدتر شد، تشخیص به موقع علائم عفونت ریه شدید میتواند خطر مرگ بر اثر عفونت ریه را کاهش دهد. علائم زیر، نشانههای جدی هستند که در صورت وجود آنها باید سریعا به بیمارستان مراجعه کرد:
- تب بالای ۴۰ درجه که کاهش نمییابد، خصوصا در افراد مسن یا کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- کاهش سطح اکسیژن خون و کبودی یا آبیرنگ شدن لبها، نوک انگشتان و دست و پاها
- خوابآلودگی شدید و غیرمعمول
- تنفس سریع
- تاری دید و گیجی
- درد شدید قفسه سینه
- هوشیاری پایین
- درد و فشار شدید در قفسه سینه
چگونه می توان از مرگ ناشی از عفونت ریه جلوگیری کرد؟
تشخیص به موقع و شروع سریعتر درمان، در اکثر بیماران خطر مرگ بر اثر عفونت ریه را کاهش میدهد. عفونت ریه در صورت گسترشیافتن به دیگر اندامها آسیب میرساند و ممکن است عوارض بسیار جدیتری را ایجاد کند؛ بنابراین مهمتری چیزی که میتواند به بیماران مبتلا به عفونت ریه، خصوصا افرادی که ریسک بالاتری دارند کمک کند، شروع سریعتر درمان است.
از طرفی میتوان با انجام اقدامات زیر، خطر ابتلا به عفونت ریه یا عفونت شدید ریه را کاهش داد:
- حفظ بهداشت فردی، خصوصا در مواقعی که بیماریهای تنفسی شیوع بالاتری دارند
- واکسیناسیون
- داشتن یک رژیم غذایی سالم
- ورزش کردن

نتیجه گیری
عفونت ریه میتواند در مواردی منجر به مرگ بیماران شود، خصوصا برای افرادی که در گروههای پرخطر قرار دارند. تشخیص به موقع علائم بیماری و شروع سریعتر درمان در اکثر مواقع میتواند از مرگ بر اثر عفونت ریه جلوگیری کند. علاوه بر این، واکسنهای متعددی وجود دارد که میتوانند خطر ابتلا به بیماریهای جدی عفونت ریه را کاهش دهند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
