فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
عمل بای پس قلب برای درمان بیماری‌های عروق کرونر و خون‌رسانی به عضله قلب انجام میشود. اگر یکی از شریان‌های شما مسدود شده باشد، احتمالا این جراحی یکی از گزینه‌های درمانی پزشک است. در این مطلب همراه ما باشید تا توضیح دهیم که جراحی بای پس قلب چیست؟ چه افرادی باید این عمل را انجام دهند؟ جراحی چگونه انجام میشود و چه مراحلی دارد؟ قبل و بعد از عمل جراحی باید چه نکاتی را رعایت کرد؟ آیا این عمل عوارض و خطراتی دارد؟ جراحی چقدر طول می‌کشد؟
درصورتی‌که دچار بیماری قلبی هستید یا علائم مشکوکی دارید، حتما برای معاینه و اقدامات درمانی به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین متخصصان قلب در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
عمل بای پس قلب چیست؟
جراحی بای پس قلب یکی از روش‌های عمل قلب باز است. در عمل بای پس قلب مسیر جدیدی برای جریان خون در اطراف شریان‌های مسدود شده در قلب ایجاد میشود. از این روش برای درمان بیماری‌های عروق کرونر استفاده می‌کنند. زمانی که شریان‌های کرونر باریک شوند، اکسیژن و مواد مغذی به اندازه کافی به قلب نمی‌رسند. تجمع مواد چرب در دیواره رگ‌ها علت بروز این مشکل است.
جراحی بای پس قلب یکی از روش‌های حل این مشکل است. در این جراحی بخشی از یک رگ خونی سالم از قفسه سینه یا ساق پا برداشته شده و در بخش مسدود شده سرخرگ کرونری مسیر جدیدی ایجاد میشود. گاهی هم برای این عمل از شریان مچ دست استفاده می‌کنند. یک سر این شریان به بالای بخش مسدود شده و سر دیگر به پایین رگ مسدود شده متصل میشود و خون‌رسانی به عضله قلب بهبود پیدا می‌کند.
دقت داشته باشید که عمل بای پس قلب نمی‌تواند بیماری که باعث انسداد شده است، درمان کند؛ اما علائم انسداد رگ مانند درد قفسه سینه و تنگی نفس را بهبود می‌بخشد. با این جراحی خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی کاهش پیدا می‌کند.
جراحی بای پس قلب به نام‌های دیگری هم شناخته میشود. از جمله:
- پیوند بای پس عروق کرونر
- جراحی بای پس عروق کرونر
- جراحی CABG
در این جراحی بخشی از یک رگ خونی سالم از قفسه سینه یا ساق پا برداشته شده و در بخش مسدود شده سرخرگ کرونری مسیر جدیدی ایجاد میشود.
چه زمانی عمل بای پس قلب انجام می شود؟
این جراحی برای بهبود مشکلات جریان خون انجام میشود. زمانی که سایر روش‌های درمان فوری کارساز نباشند، پزشک برای جلوگیری از حمله قلبی این عمل جراحی را توصیه می‌کند. در واقع عمل بای پس قلب یک درمان اورژانسی برای حمله قلبی محسوب میشود.
معمولا در شرایط زیر جراحی بای پس عروق کرونر انجام میشود.
- انسداد شریان اصلی قلب (این شریان خون زیادی را به قلب می‌رساند.)
- باریک شدن شریان اصلی قلب
- باریک شدن چند شریان قلب و درد قفسه سینه. تنگ شدن شریان باعث کاهش جریان خون حتی زمان استراحت و ورزش سبک میشود.
- مشکل در عملکرد بطن چپ قلب
- انسدادی که با آنژیوپلاستی عروق کرونر درمان نمی‌شود. آنژیوپلاستی روش کم تهاجمی است. یک لوله نازک به نام کاتتر وارد شریان میشود. سر این لوله یک بالون وجود دارد که باعث گشادشدن شریان میشود.
به نقل از heartandstroke دررابطه‌با جایگزینی آنژیوپلاستی با عمل بای پس قلب:
اگر انسدادهای زیادی وجود داشته باشد یا انسدادها در مکان‌هایی قرار گرفته باشند که دسترسی به کاتتر دشوار است (مثلا در خمیدگی رگ خونی)، پزشک ممکن است جراحی بای پس قلب را به‌عنوان بهترین جایگزین توصیه کند.
علائم بیماری عروق کرونر
جراحی بای پس قلب برای درمان انسداد یا باریک شدن شریان‌ها انجام میشود. علائم زیر می‌تواند نشانه بیماری عروق کرونر باشد.
- درد قفسه سینه
- خستگی شدید
- تپش قلب
- ریتم نامنظم قلب
- تنگی نفس
- تورم دست و پا
- سوءهاضمه
برای بررسی ضرورت عمل بای پس قلب به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
درصورتی‌که دچار بیماری قلبی هستید یا علائم خطرناکی شبیه به حمله قلبی دارید، حتما به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
نمی‌دونی برای عمل بای پس قلب باید چکار کرد؟
برای برآورد هزینه جراحی همین الان از دکتر قلب مشاوره بگیر
عمل بای پس قلب چگونه انجام می شود؟
قبل از شروع عمل داروهای بیهوشی هم به‌صورت تزریقی و هم از طریق ماسک تجویز میشود. یک لوله تنفسی داخل دهان قرار می‌گیرد. این لوله به دستگاه ونتیلاتور وصل است. در حین جراحی و بعد از آن، این دستگاه به‌جای ریه تنفس را انجام می‌دهد.
اگر عمل شما از نوع جراحی بای پس عروق کرونر روی پمپ باشد، یک دستگاه بای پس قلبی ریوی جریان خون و اکسیژن را به اندام‌ها می‌رساند. در این وضعیت ضربان قلب متوقف میشود تا جراح بتواند روی آن کار کند. در برخی شرایط نیازی به دستگاه بای پس قلبی ریوی نبوده و در طول عمل جراحی، قلب ضربان دارد.
عمل بای پس قلب حدود ۳ تا ۶ ساعت طول می‌کشد. مدت‌زمان عمل به تعداد رگ‌های مسدود شده بستگی دارد. در این عمل جراح قلب برش بلندی روی قفسه سینه ایجاد کرده تا به شریان‌های قلب دسترسی داشته باشد.
عمل بای پس قلب حدود ۳ تا ۶ ساعت طول می‌کشد. مدت‌زمان عمل به تعداد رگ‌های مسدود شده بستگی دارد.
مراحل عمل بای پس قلب
مراحل جراحی بای پس عروق کرونر به‌صورت زیر است.
- جراح برشی روی قفسه سینه در امتداد استخوان سینه ایجاد می‌کند.
- بعد از باز شدن قفسه سینه، ضربان قلب با دارو متوقف میشود. در این مرحله باید دستگاه بای پس قلبی ریوی روشن شود.
- بخشی از یک رگ سالم از قفسه سینه، پایین ساق پا یا بازو برداشته میشود.
- این رگ خونی سالم در پایین و بالای شریان مسدود شده پیوند می‌خورد. در نتیجه مسیر جدیدی برای جریان خون ایجاد میشود.
ممکن است در طول عمل بای پس قلب بیش از یک پیوند انجام شود. در این شرایط عمل جراحی طولانی خواهد شد.
انواع دیگر جراحی بای پس قلب
گاهی ممکن است عمل جراحی کمی متفاوت انجام شود. دو شکل دیگر این جراحی عبارتند از:
- جراحی خارج از پمپ یا قلب تپنده: در این وضعیت ضربان قلب متوقف نمی‌شود. به همین دلیل در طول جراحی از دستگاه قلبی ریوی استفاده نمی‌کنند. با تجهیزات ویژه بخش موردنظر ثابت می‌ماند. به همین دلیل این جراحی چالش داشته و برای همه مناسب نیست.
- جراحی کم تهاجمی: در این روش برش‌های کوچکی در قفسه سینه ایجاد میشود. جراح با استفاده از تصویربرداری ویدئویی و دستگاه روباتیک عمل را انجام می‌دهد.
نکات مهم قبل از عمل بای پس قلب
قبل از عمل بای پس قلب باید به جراح قلب مراجعه کنید تا معاینات کلی انجام شود. پزشک احتمالا در مورد تغییر در فعالیت‌ها، رژیم غذایی و داروها با شما صحبت خواهد کرد.
حتما در مورد واکنش‌های آلرژیک، بیماری مانند آسم، حساسیت دارویی یا مشکلات خونریزی اطلاعات کامل به پزشک بدهید. اگر از داروی رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، بیماری کلیوی یا دیابت دارید و تغییری در سلامتی شما به وجود آمده است، به پزشک اطلاع دهید. شما نباید از نیمه‌شب قبل عمل چیزی بخورید و بنوشید.
بعد از عمل باید یک نفر شما را به خانه برساند. در این مورد از قبل هماهنگ کنید. اگر برای این جراحی برنامه‌ریزی کرده‌اید و جراحی شما اورژانسی نیست، احتمالا صبح روز عمل به بیمارستان مراجعه می‌کنید. در روزها و ساعت‌های قبل جراحی باید چندین بار آزمایش خون و آزمایش‌های مختلف مربوط به قلب مانند الکتروکاردیوگرام و اشعه ایکس را انجام دهید.
جدیدترین روش برای عمل بای پس قلب چیست؟
مراقبت های بعد از عمل بای پس قلب
بعد از جراحی بای پس قلب شما نیاز به مراقبتهای پزشکی در بیمارستان دارید. معمولا موارد مراقبتی زیر بعد از عمل قلب انجام میشود.
- تا زمانی که به هوش بیایید، لوله تنفس در گلوی شما می‌ماند تا بتوانید نفس بکشید.
- یک یا دو روز باید در بخش مراقبتهای ویژه بمانید. معمولا بیماران بعد از عمل بای پس قلب ظرف یک هفته به خانه می‌روند. اما این مدت‌زمان به علائم و نحوه بهبودی شما بستگی دارد.
- تنفس و ریتم قلب مدام توسط دستگاه ضبط میشود. پزشک و پرستاران بعد از جراحی باید عوارض احتمالی را تحت کنترل داشته باشند.
- برای کاهش درد و جلوگیری از لخته‌شدن خون داروهایی تزریق میشود. ممکن است پزشک توصیه کند که هر روز آسپرین مصرف کنید. برخی بیماران باید تا پایان عمر آسپرین مصرف کنند.
- برای بهبود سلامت قلب بعد از جراحی باید توان‌بخشی قلبی یا بازتوانی قلبی انجام شود. شما در بیمارستان شروع به حرکت و راه‌رفتن می‌کنید. بعد از مرخصی از بیمارستان هم باید در یک مرکز پزشکی توان‌بخشی را ادامه دهید.
حدود ۶ تا ۱۲ هفته بعد از عمل به بهبودی کامل می‌رسید. بعد از گذشت این مدت می‌توانید رانندگی کنید و به محل کار بازگردید. بعد از گذشت ۴ تا ۶ هفته از عمل می‌توانید رابطه جنسی داشته باشید.
خطرات و عوارض عمل بای پس قلب
هر نوع عمل جراحی خطرات و عوارضی به همراه دارد. عوارض احتمالی عمل بای پس عروق کرونر عبارتند از:
- خونریزی
- حمله قلبی بعد از جراحی به دلیل لخته‌شدن خون
- عفونت در ناحیه زخم قفسه سینه
- نیاز به دستگاه تنفس به مدت طولانی
- ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
- مشکلات کلیوی
- ازدست‌دادن حافظه یا مشکل در تفکر (اغلب موقتی است.)
- سکته
- مرگ
اگر این جراحی به‌صورت اورژانسی برای درمان حمله قلبی انجام شود، احتمال بروز عوارض جانبی افزایش پیدا می‌کند. در صورتی که بعد از جراحی در خانه دچار هر یک از علائم زیر شدید، سریعا با پزشک خود تماس بگیرید.
- تب
- افزایش ضربان قلب
- تشدید درد یا درد جدید در اطراف زخم قفسه سینه
- تغییر رنگ پوست در اطراف زخم قفسه سینه
- خونریزی یا ترشحات از زخم قفسه سینه
به نقل از mayoclinic دررابطه‌با تشدید عوارض عمل بای پس قلب در برخی افراد:
افرادی که دچار بیماری مزمن انسدادی ریه، انسداد عروق پاها، دیابت یا بیماری کلیوی هستند، بیشتر در معرض عوارض جراحی بای پس قلب قرار می‌گیرند.
زندگی بعد از عمل بای پس قلب
بیشتر افراد بعد از جراحی بای پس عروق کرونر احساس بهتری دارند. علائمی مانند تنگی نفس و درد قفسه سینه کمتر میشود. حتی برخی افراد تا چندین سال هیچ علامتی از بیماری قلبی ندارند. اما گاهی رگ پیوند شده بعد از گذشت چند سال مسدود شده و علائم بازمی‌گردد. در این شرایط ممکن است جراحی دوباره تکرار شود یا پزشک روش دیگری را جایگزین کند.
اگر می‌خواهید نتیجه عمل بای پس قلب بلندمدت باشد، باید فشارخون، سطح کلسترول و دیابت خود را کنترل کنید. همچنین لازم است داروها را منظم مصرف کنید. تغییر سبک زندگی به سلامت قلب کمک کرده و نتیجه این جراحی را در طولانی‌مدت حفظ می‌کند.
- سیگار نکشید.
- غذاهای سالم بخورید و از قند و نمک و چربی‌های اشباع دوری کنید.
- وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
- هر روز ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش کنید.
- استرس خود را مدیریت کنید.
- ۷ تا ۹ ساعت در شب بخوابید.
برای جراحی بای پس قلب به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
اگر مشکلات قلبی دارید یا علائمی مانند تنگی نفس و درد قفسه سینه شما را اذیت می‌کند، باید به دکتر قلب مراجعه کنید. اگر نیاز به جراحی داشته باشید، پزشک شما را به جراح قلب و عروق ارجاع می‌دهد. برای ارتباط با بهترین دکتر قلب می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر قلب وجود دارد.
هزینه عمل بای پس قلب
هزینه عمل بای پس قلب به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. به‌طورکلی جراحی قلب جز جراحی‌های گران است. اگر تحت پوشش بیمه نیستید، هزینه عمل بیشتر میشود. قیمت این جراحی به تعداد رگ‌های مسدود شده و نوع جراحی بستگی دارد. همچنین تجربه و مهارت پزشک و نوع بیمارستان روی قیمت تاثیر می‌گذارد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
عمل بای پس قلب یکی از روش‌های جراحی قلب باز است. در وضعیتی که شریان‌های نزدیک به قلب مسدود شده باشند، این جراحی انجام میشود. در این عمل برشی در امتداد استخوان سینه ایجاد شده و ضربان قلب با دارو متوقف میشود. بخشی از یک رگ سالم از قفسه سینه یا ساق پا برداشته میشود. این رگ به قسمت بالا و پایین شریان مسدود شده وصل میشود. در نتیجه مسیر جدیدی برای جریان خون به وجود می‌آید.
جراحی بای پس قلب حدود ۳ تا ۶ ساعت طول می‌کشد. هر چه تعداد رگ‌های مسدود شده بیشتر باشد، مدت عمل طولانی‌تر است. از عوارض این عمل می‌توان به خونریزی، عفونت زخم، ریتم نامنظم قلب و حمله قلبی اشاره کرد. معمولا ۶ تا ۱۲ هفته بعد از عمل بیمار به بهبودی کامل می‌رسد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عمل بای پس قلب و نکات مراقبتی بعد از جراحی باید با متخصص قلب مشاوره داشته باشید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین دکتر قلب ارتباط برقرار کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!