فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
آیا با درماتیت تماسی آشنایی دارید؟ درماتیت یا التهاب پوستی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد که هر کدام به یک دلیل خاص ایجاد میشود. درماتیت در واقع شامل ضایعات پوستی است که در برخورد با یک عامل محرک و آلرژی‌زا ایجاد میشود. یکی از رایج‌ترین انواع آن درماتیت تماسی است. در این مقاله با علل و راه‌های تشخیص و درمان این بیماری پوستی بیشتر آشنا می‌شویم. اگر علائم درماتیت را روی پوست خود مشاهده می‌کنید حتما برای بررسی دقیق با متخصص پوست مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
درماتیت تماسی چیست؟
اگزما پوستی چیست؟ درماتیت تماسی شامل یک سری التهابات و بثورات خارش‌دار روی پوست است که در اثر تماس مستقیم با یک ماده شیمیایی و حساسیت‌زا یا یک واکنش آلرژیک ایجاد میشود. این بثورات مسری نیستند و معمولاً مشکلات جدی را به وجود نمی‌آورند. با این حال می‌توانند بسیار ناراحت کننده باشند و ظاهر پوست را بد کنند.
خدمات زیبایی
از کلینیک های معتبر با هزینه مناسب
درماتیت تماسی بزرگسالان
در بزرگسالان اگزمای تماسی در اثر برخورد با یک ماده شیمیایی و آلرژی‌زا ایجاد میشود. آرنج‌ها و دست‌ها بیشتر در معرض این بثورات و التهابات پوستی هستند. خصوصاً وقتی از کرم‌ها و مواد آرایشی و بهداشتی جدیدی استفاده می‌کنند، بزرگسالان ممکن است به درماتیت تماسی مبتلا شوند.
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
Contact dermatitis is your skin’s reaction to something in your environment that causes an itchy rash
ترجمه متن:
درماتیت تماسی واکنش پوست شما به چیزی در محیط است که باعث خارش پوست میشود.
درماتیت تماسی در کودکان
در کودکان و حتی نوزادان نیز درماتیت تماسی بسیار رایج است. معمولاً زمانی که کودکان یک شی جدید و آلرژی‌زا را لمس می‌کنند یا زمانی که از یک کرم و ترکیب تازه روی پوست آنها استفاده میشود، درماتیت تماسی به‌صورت تاول‌ها و دانه‌های قرمز رنگ روی پوست کودک ظاهر میشود.
علائم درماتیت تماسی
درماتیت تماسی از بیماریهای پوستی است که علائم و نشانه‌های مشخصی دارد؛ اما معمولاً آنها بسته به ناحیه‌ای که واکنش‌های آلرژیک در آنجا ایجاد شده متفاوت است. رایج‌ترین نشانه‌ها شامل موارد زیر میشود:
- بثورات خارش دار
- لکه‌هایی که تیره‌تر از حد معمول هستند.
- پوست خشک، پوسته پوسته و ملتهب
- تاول‌های دارای تراوش
- بثورات ناهموار و خارش‌دار
- پوستی که تیره به نظر می‌رسد.
- پوستی که می‌سوزد.
- حساسیت به خورشید
- تورم به خصوص در زیر چشم‌ها، صورت یا نواحی کشاله ران
یکی دیگر از علائم رایج تغییر رنگ پوست است. پوست روشن ممکن است قرمز شود، در حالی که پوست تیره ممکن است بنفش، قهوه‌ای تیره یا خاکستری شود. علاوه بر این موارد در هر نوع از درماتیت تماسی ممکن است یک سری علائم دیگر را نیز مشاهده کنیم.
عکس درماتیت تماسی
با عکس درماتیت تماسی می‌توان تفاوت پوست سالم را با پوستی که به ماده آلرژی‌زا حساسیت داده و دچار علائم آلرژی‌زا شده تشخیص داد.
علل درماتیت تماسی
درماتیت تماسی در اثر قرار گرفتن در معرض ماده‌ای ایجاد میشود که پوست شما را تحریک می‌کند یا باعث واکنش آلرژیک میشود. این ماده می‌تواند یکی از هزاران آلرژن و محرک شناخته شده باشد. اغلب افراد به طور همزمان واکنش‌های تحریک کننده و آلرژیک دارند. از انواع حلال‌ها گرفته تا محصولات شوینده، سفیدکننده، محصولات مو، مواد آرایشی، گیاهان، کودها و آفت‌کش‌ها و دیگر موارد همگی می‌توانند از علل اگزما تماسی باشند.
متن انگلیسی:
healthline
Contact dermatitis is a skin condition that develops as a reaction to a chemical or other substance. This condition is usually not serious but can be uncomfortable. Treatment typically depends on what caused your dermatitis
ترجمه متن:
درماتیت تماسی یک بیماری پوستی است که در واکنش به یک ماده شیمیایی یا مواد دیگر ایجاد میشود. این وضعیت معمولا جدی نیست اما می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. درمان معمولاً به علت ایجاد درماتیت بستگی دارد.
عوامل خطر درماتیت تماسی
به‌صورت کلی درماتیت تماسی خطرناک یا تهدید کننده زندگی نیست. اما افرادی که واکنش‌های آلرژیک قبلی در آنها موجب بروز علائم شدیدتری شده، باید نسبت به قرار گرفتن در معرض مجدد ماده آلرژن محتاط باشند. علائم خطر عبارتند از:
- گسترش و شدت یافتن بثورات پوستی
- بهبود نیافتن بثورات بعد از سه هفته
- ظاهر شدن راش در چشم‌ها، دهان، صورت یا اندام‌های تناسلی
- عفونت پوستی و تب و ترشح چرک از تاول‌ها
علاوه بر این برخی از گروه‌ها و مشاغل خاص بیشتر ریسک بروز درماتیت تماسی را دارند که شامل کارگران کشاورزی، کسانی که با پاک‌کننده‌ها سروکار دارند، کارگران ساختمانی، آشپزها، گل‌فروش‌ها، آرایشگران خصوصاً کراتین کاران و رنگ‌کارها، کارکنان مراقبت‌های بهداشتی مانند دندانپزشک‌ها، مکانیک‌ها و غواص‌ها و شناگران میشود. این افراد از جمله کسانی هستند که ریسک بروز واکنش‌های آلرژیک در آنها بیشتر است.
علاوه بر مشاغل حساس، کسانی که پوست آنها رنگ‌دانه‌های کمتری دارد، افرادی با موی قرمز، استفاده مکرر از عطر و جواهرات و کسانی که سابقه اگزما یا درماتیت آتوپیک دارند بیشتر در خطر درماتیت تماسی هستند.
درماتیت تماسی کلافت کرده؟
برای پیدا کردن علت مشاوره بگیر.
راه های تشخیص درماتیت تماسی
اگر علائم شما شدید است یا با گذشت زمان بهبود نمی‌یابد، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید. پزشک معمولاً یک تاریخچه پزشکی کامل از شما می‌گیرد و پوست شما را معاینه می‌کند. سپس ممکن است سوالاتی مانند اولین بار کی متوجه علائم شدید یا با چه چیزهایی علائم شما بهتر و بدتر میشود بپرسد. به‌صورت معمول پزشک عمومی بیماران را به یک متخصص آلرژی یا متخصص پوست ارجاع می‌دهد تا علت درماتیت تماسی به‌صورت دقیق‌تر بررسی شده و تشخیص داده شود.
ممکن است متخصص آلرژی برای تشخیص تخصصی از تست آلرژی به نام تست پچ استفاده کند. در این روش پزشک یک تکه کوچک از پوست بیماران را در معرض آلرژن‌های مختلف قرار می‌دهد تا به این ترتیب بر اساس واکنش پوست به آلرژن، علت احتمالی درماتیت تماسی تشخیص داده شود. اگرچه چندان رایج نیست، اما ممکن است پزشک برای بیمار یک کشت پوست یا بیوپسی نیز انجام دهد و نمونه بافتی راش‌های پوستی را زیر میکروسکوپ بررسی کند.
راه های درمان درماتیت تماسی
درمان درماتیت تماسی برای هر دو نوع آلرژیک و تحریک‌کننده یکسان است. درمان در درجه اول اجتناب از ماده آلرژن است. زمانی که علت درماتیت تماسی تشخیص داده شد، بهترین گزینه برای فروکش کردن علائم دوری از آلرژن‌هاست تا التهابات به حداقل برسد. سپس در صورت نیاز و بدتر شدن علائم پزشک از سایر گزینه‌های درمانی استفاده می‌کند.
درمان دارویی
مصرف داروها می‌تواند برای تسکین تورم، التهاب و خارش‌های روی پوست باشد. آنتی‌هیستامین‌ها هم به‌صورت موضعی و هم به‌صورت خوراکی می‌توانند به درمان کمک کنند. پردنیزون و سایر استروئیدهای خوراکی هم می‌تواند برای درمان تجویز شوند.
به‌صورت غیرمعمول برخی مواقع ممکن است به برخی از بیماران داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی هم داده شود تا از شدت واکنش‌های شدید آلرژیک آنها بکاهند. اگر یک دوره شدید درماتیت تماسی دارید و ناحیه وسیعی از پوست شما را می‌پوشاند، ممکن است پزشک کورتیکواستروئیدهای خوراکی تجویز کند.
پماد درماتیت تماسی
پمادها و کرم‌های ضد حساسیت می‌توانند برای درمان درماتیت تماسی تجویز شوند. این پمادها در درجه اول می‌توانند شامل نرم‌کننده‌ها و مرطوب‌کننده‌هایی باشند که روی پوست اعمال میشود تا از خشک شدن بیش از حد آن جلوگیری کند.
کورتیکواستروئیدهای موضعی مانند پمادها و کرم‌های استروئیدی هم برای تسکین علائم شدید روی پوست استفاده می‌شوند. کرم‌های ضد خارش بدون نسخه مانند آنتی‌هیستامین‌های موضعی هم برای کاهش خارش و سوزش استفاده می‌شوند.
درمان خانگی درماتیت تماسی
بیماران می‌توانند برای کمک به تسکین پوست و کاهش علائم ناراحت‌کننده از یک سری درمان‌های خانگی زیر هم کمک بگیرند:
- بلافاصله پوست خود را با صابون ملایم و آب خنک بشویید.
- آلرژن یا محرک ایجادکننده بثورات را حذف کنید یا از آن اجتناب کنید.
- کرم هیدرو کورتیزون را روی نواحی کوچک بمالید.
- برای تاول‌ها، سه بار در روز به مدت ۳۰ دقیقه از کمپرس مرطوب سرد استفاده کنید.
- مرطوب‌کننده‌ها را چند بار در روز روی پوست آسیب‌دیده قرار دهید تا به بازسازی لایه محافظ کمک کند.
- یک آنتی‌هیستامین خوراکی برای خارش مصرف کنید.
- به مدت ۲۰ دقیقه در حمام خنک پوست خود را خیس کنید.
- ناخن‌های خود را کوتاه کرده تا از خراشیدن جلوگیری کنید.
- دست‌های خود را بعد از شستن خشک نگه دارید، مرطوب کنید و دستکش بپوشید.
- از لوسیون آنتی‌هیستامین استفاده نکنید مگر اینکه پزشک شما آن را توصیه کند، زیرا ممکن است باعث تحریک پوست یا واکنش آلرژیک نیز شود.
درمان درماتیت تماسی در طب سنتی
در طب سنتی هم از یک سری گزینه‌ها برای درمان درماتیت تماسی استفاده میشود. اول از همه توصیه‌های غذایی است که به بیماران توصیه می‌کند از مصرف غذاهای تند و ادویه‌ای پرهیز کنند. مصرف آب و استفاده از آب پنیر از دیگر گزینه‌های درمان درماتیت‌های پوستی است. ترکیب سرکه و با آب کرفس هم می‌تواند به‌صورت موضعی روی نواحی ملتهب پوست استفاده شود. حجامت، گل سرشور، روغن‌های گیاهی که نقش نرم‌کنندگی و مرطوب‌کنندگی دارند هم از دیگر گزینه‌های درمان درماتیت تماسی در طب سنتی است.
می‌خوای بهترین درمان رو برای درماتیت تماسی پیدا کنی؟ با پزشک مشورت کن.
انواع درماتیت تماسی
درماتیت تماسی بر اساس الگویی که ایجاد میشود و عامل به‌وجودآورنده آن به سه دسته اصلی آلرژیک، کهیر و تحریکی دسته‌بندی می‌شوند. معمولاً عاملی که موجب ایجاد هر نوع از این درماتیت‌های تماسی میشود متفاوت است.
| انواع درماتیت تماسی | توضیحات |
|---|---|
| درماتیت تماسی آلرژیک | زمانی رخ می‌دهد که ماده‌ای که به آن حساس هستید (آلرژن) باعث واکنش ایمنی در پوست میشود. اغلب فقط ناحیه‌ای را که با آلرژن در تماس است تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما ممکن است از طریق مواد خوراکی یا دارویی نیز ایجاد شود. |
| کهیر تماسی | نوعی واکنش پوستی که کمتر رایج است و معمولاً بلافاصله پس از تماس با ماده آلرژن، پوست قرمز و متورم میشود. این واکنش‌ها معمولاً سریعاً از بین می‌روند. |
| درماتیت تماسی تحریکی | شایع‌ترین نوع درماتیت تماسی که به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد محرک که به لایه محافظ بیرونی پوست آسیب می‌زنند، رخ می‌دهد. این مورد می‌تواند از یک بار قرار گرفتن در معرض محرک‌های قوی یا مواجهه مکرر با محرک‌های خفیف ناشی شود. |
۱. درماتیت تماسی آلرژیک
درماتیت تماسی آلرژیک زمانی اتفاق می‌افتد که ماده‌ای که به آن حساس هستید (آلرژن) باعث ایجاد واکنش ایمنی در پوست شما میشود. اغلب فقط ناحیه‌ای را که با آلرژن در تماس است، تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما ممکن است توسط چیزی که از طریق غذاها، طعم‌دهنده‌ها، داروها، یا روش‌های پزشکی یا دندان‌پزشکی وارد بدن شما میشود، نیز ایجاد شود.
۲. کهیر تماسی
یکی دیگر از انواع درماتیت تماسی کهیر تماسی است که کمتر رایج است. در این حالت معمولاً پوست بلافاصله بعد از تماس با ماده آلرژن واکنش نشان داده و قرمز و متورم میشود. در اکثر موارد کهیرهای تماسی خیلی زود از بین می‌روند.
۳. درماتیت تماسی تحریکی
درماتیت تماسی تحریکی شایع‌ترین نوع درماتیت تماسی است. این واکنش پوستی غیر آلرژیک زمانی رخ می‌دهد که یک ماده محرک به لایه محافظ بیرونی پوست آسیب می‌رساند. برخی افراد پس از یک بار قرار گرفتن در معرض مواد تحریک‌کننده قوی واکنش نشان می‌دهند.
برخی دیگر ممکن است پس از مواجهه مکرر با محرک‌های خفیف، مانند آب و صابون، دچار بثورات پوستی شوند و برخی افراد با گذشت زمان نسبت به این ماده تحمل پیدا می‌کنند. رایج‌ترین محرک‌ها شامل حلال‌ها، دستکش‌های پلاستیکی، محصولات مو و مواد موجود در هوا می‌شوند.
درماتیت تماسی واژن
اگر پوست ناحیه واژن با یک ماده آلرژن مانند وسایل جلوگیری‌کننده، لباس‌های زیر پلاستیکی یا مواردی از این دست برخورد کند، درماتیت تماسی در این ناحیه می‌تواند موجب خارش، سوزش و قرمزی شود.
درماتیت تماسی پوست سر
گاهی درماتیت تماسی در پوست سر ایجاد میشود که معمولاً دلیل آن مواد شیمیایی مانند انواع رنگ مو یا ترکیبات کراتینه مو است. این مواد موجب خشکی و پوسته ریزی سر می‌شوند و می‌توانند خارش و قرمزی را هم به دنبال داشته باشند.
درماتیت تماسی چشم
استفاده از عطرها، کرم‌های دور چشم؛ مواد آرایشی و ضد آفتاب‌ها، عینک‌های شنا، مژه مصنوعی و لنزهای تماسی می‌توانند عامل بروز درماتیت تماسی در چشم‌ها باشند که عوارض آن التهاب پوست نازک اطراف پلک، قرمزی و خشکی اطراف چشم است.
درماتیت تماسی زیر بغل
درماتیت تماسی می‌تواند در زیر بغل هم دیده شود که معمولاً دلیل آن برخورد یک محرک مانند دئودورانت‌هاست. همچنین استفاده از ژیلت در زیر بغل یا سایر مواد و وسایل اصلاحی، انواع عطرها و موارد مشابه می‌تواند موجب این نوع درماتیت شود که نتیجه آن خارش، قرمزی و سوزش ناحیه زیر بغل است.
عوارض درماتیت تماسی
با وجودی که درماتیت تماسی معمولاً مشکل خاصی را به دنبال ندارد، اما در صورت خراشیدن مکرر و بدتر شدن تاول‌ها احتمال آسیب بیشتر وجود دارد که نتیجه آن ممکن است عفونت و زخم تاول‌ها باشد. ممکن است تاول‌ها خیس شده و از آنها چرک و ترشح خارج شود. تاول‌های چرکی و مرطوب محل خوبی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌هاست.
راه های پیشگیری از درماتیت تماسی
بهترین راه پیشگیری از درماتیت تماسی دوری از مواد آلرژن است. با شناسایی عوامل بروز درماتیت تماسی و دوری از آنها می‌توان از بروز علائم جلوگیری کرد. از کرم‌ها و ژل‌های محافظ پوستی استفاده کنید و در زمان تماس با مواد تحریک‌کننده پوست از دستکش و سایر وسایل محافظتی کمک بگیرید. مرطوب‌کننده‌های طبیعی و بدون حساسیت می‌توانند پوست را آبرسانی کرده و از خشکی و التهاب آن جلوگیری کند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
معمولاً انواع درماتیت تماسی با دوری از ماده آلرژن درمان می‌شوند. اما با این حال در صورت شدت یافتن نشانه‌ها یا آزاردهنده شدن آنها می‌توان با مراجعه به یک متخصص پوست یا متخصص آلرژی و ایمنی با انجام تست‌های تخصصی‌تر، درمان‌های لازم را دریافت کرد تا عوارض شدید درماتیت تماسی مشکل‌ساز نشود.
برای درمان این مشکل پوستی بهتر است با فوق تخصص پوست و مو مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر پوست آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!