فهرست مطالب
اضافه شدن یک نوزاد به خانواده یک تغییر هیجان انگیز، بزرگ و خوشایند در نظر گرفته میشود. اما گاهی زنان در دوران بارداری و پس از زایمان طبیعی علائمی را تجربه می‌کنند که ناخوشایند و کلافه کننده هستند. یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی یکی از این علائم است.
برای درمان یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی لازم است هر چه سریع‌تر به متخصص زنان و زایمان یا ماما یا دکتر گوارش مراجعه کنید. در پنل دکترتو می‌توانید از هر متخصصی که مدنظر دارید نوبت حضوری یا تلفنی دریافت کنید. در این مقاله قصد داریم به هر آنچه که در خصوص این یبوست در زنان باید بدانید و راهکارهای کنترل آن اشاره کنیم.
یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی چیست؟
یبوست یکی از علائم متداول و آزاردهنده و از مشکلات بارداری است. زمانی که سطح هورمون‌های بدن برای حمایت از بارداری افزایش پیدا می‌کند، ممکن است دچار یبوست شوید. این علامت معمولاً از ماه دوم یا سوم بارداری شروع میشود.
از طرف دیگر، یبوست پس از زایمان طبیعی نیز یک بخش اساسی بچه‌دار شدن است که زیاد در مورد آن صحبت نمی‌شود. مهم نیست بارداریتان چگونه بوده یا چگونه زایمان کرده‌اید، پس از زایمان در معرض یبوست قرار دارید. دلایل متعددی وجود دارد که چرا ممکن است حرکات روده‌تان پس از زایمان نامنظم شوند؛ اما نگران نباشید؛ زیرا اکثر آن‌ها موقتی هستند و به‌راحتی قابل‌حل شدن هستند.
علائم یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی
برخی از رایج‌ترین علائم یبوست که زنان در دوران بارداری و پس از زایمان طبیعی با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنند شامل این مواردند:
- دفع مدفوع همراه با درد زیاد
- سخت و خشک شدن مدفوع
- مدفوع غیرمعمول و کوچک
- احساس عدم خالی شدن روده پس از دفع مدفوع
- دفع مدفوعی که بیشتر از حد معمول طول می‌کشد و باعث میشود مدت طولانی در دستشویی بمانید.
- نفخ و احساس گرفتگی یا درد در معده یا روده
اگر علائم یبوست شدید دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا اقدامات لازم انجام شود.
می خوای از شر یبوست بعد از زایمان راحت بشی؟
همین الان برای درمانش اقدام کن.
یبوست در بارداری باعث خونریزی می شود؟
بله یبوست و زور زدن برای دفع مدفوع در دوران بارداری می‌تواند باعث خونریزی مقعدی شود. علت خونریزی مقعدی هنگام دفع مدفوع فشار به این ناحیه است.
یبوست بعد از زایمان طبیعی تا کی ادامه دارد؟
معمولاً اکثر افراد در چند روز اول پس از زایمان طبیعی دچار یبوست می‌شوند و این وضعیت پس از یک الی دو هفته برطرف میشود. اما مطالعات نشان داده‌اند که بسیاری از زنان تا ۳ الی ۶ ماه پس از زایمان همچنان دچار یبوست هستند. در برخی موارد در زایمان طبیعی سخت با درد زیاد حتی ممکن است این یبوست تا ۱۲ ماه پس از زایمان ادامه پیدا کند.
علل یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی
در دوران بارداری تقریباً اکثر ارگان‌های بدن تحت تاثیر هورمون‌ها یا تغییرات بارداری قرار می‌گیرند. البته پس از زایمان هم بدن همچنان در حال تغییر است و این‌گونه نیست که بلافاصله بعد از زایمان همه چیز مثل قبل شود. در این شرایط بدن برای بازگشت به حالت قبل و گذراندن دوران ریکاوری به زمان نیاز دارد. پس این که یبوست بارداری همچنان پس از زایمان هم همراه شما باشد موضوع عجیبی نیست. به‌طورکلی علل گوناگونی وجود دارند که باعث می‌شوند در دوران بارداری و پس از آن دچار یبوست و دیگر علائم مرتبط با آن شوید.
متن انگلیسی:
clevelandclinic
About 16 to 39% of people get constipated at some point during pregnancy
ترجمه متن:
حدود ۱۶ الی ۳۹ درصد از افراد در دوره‌ای از بارداری دچار یبوست می‌شوند.
علل یبوست در بارداری
عدم دریافت فیبر و مایعات کافی اصلی‌ترین علت یبوست در دوران بارداری در نظر گرفته میشود. سایر علل رخ دادن یبوست در زنان باردار شامل این مواردند:
| علت یبوست در بارداری | توضیحات |
|---|---|
| جنین | رشد جنین باعث سنگین‌تر شدن رحم میشود. این وزن اضافی می‌تواند فشار بیشتری بر روده وارد کند و خروج مواد زائد از بدن را دشوار کند. |
| تغییرات هورمونی | هورمون بارداری (پروژسترون) می‌تواند سبب شود که روده کارایی کمتر و عملکرد کندتری داشته باشد و مواد غذایی آهسته‌تر در روده حرکت کنند. این عوامل احتمال بروز یبوست را افزایش می‌دهند. |
| مصرف برخی از داروها یا مکمل‌ها | برخی از داروهایی که به طور رایج در دوران بارداری استفاده می‌شوند (مثل داروهایی که برای بهبود حالت تهوع، استفراغ، سوزش سر دل و درد شدید مصرف می‌شوند.) می‌توانند در بروز یبوست نقش داشته باشند. همچنین مصرف مکمل‌هایی همچون آهن و کلسیم یا برخی از مولتی‌ویتامین‌ها که حاوی این مواد معدنی هستند نیز می‌تواند باعث یبوست شود. |
علل یبوست پس از زایمان طبیعی
رایج‌ترین علل یبوست پس از زایمان شامل این مواردند:
| علت یبوست بعد از زایمان | توضیحات |
|---|---|
| آسیب به اسفنکتر مقعد یا عضلات کف لگن | کشیدگی‌هایی که در طول زایمان رخ می‌دهند می‌توانند باعث شوند که عملکرد روده‌ها با مشکل مواجه شود. |
| کم‌آبی یا کمبود مایعات | کمبود آب در بدن (و مدفوع) که ممکن است ناشی از ننوشیدن آب کافی در طول زایمان، استفراغ یا از دست دادن خون باشد، روند دفع مدفوع را کندتر می‌کند. |
| تغییر در الگوی خواب | کمبود خواب و خستگی از رایج‌ترین مشکلات زنانی هستند که به‌تازگی مادر شده‌اند. اما اگر نمی‌دانید که این وضعیت چه بلایی سر ذهن و بدن شما می‌آورد باید گفت که نداشتن خواب کافی می‌تواند حرکات عادی روده شما را تغییر دهد. همچنین کمبود خواب منجر به بروز استرس میشود که استرس و اضطراب از عوامل دخیل در بروز یبوست در نظر گرفته می‌شوند. |
| استفاده از داروهای ضددرد یا اپیدورال در حین زایمان | برخی از داروهای تسکین‌دهنده درد که برای زایمان راحت و بدون درد استفاده می‌شوند باعث کاهش سرعت دستگاه گوارش می‌شوند. |
یبوست در ماه آخر بارداری طبیعی است؟
همان‌طور که گفتیم یبوست یک وضعیت طبیعی در دوران بارداری در نظر گرفته میشود. این عارضه از علائم زایمان طبیعی و بارداری بوده و تا چند روز ادامه دارد. اما در موارد نادر این احتمال وجود دارد که یبوست نشان‌دهنده یک مشکل دیگر باشد. اگر یبوست بارداریتان شدید است، با درد شکمی، ترشح مخاط یا خون همراه است و گاهی جای خود را به اسهال می‌دهد، فوراً با پزشک یا ماما تماس بگیرید.
آیا یبوست بعد از زایمان طبیعی است؟
بله همچون یبوست بارداری، یبوست پس از زایمان هم یک وضعیت عادی در نظر گرفته میشود که معمولاً نیازی به نگرانی ندارد. بسیاری از زنان پس از زایمان دچار این عارضه می‌شوند و مدتی بعد با بازگشت بدن به وضعیت طبیعی خود این عارضه هم برطرف میشود. اما اگر این وضعیت ادامه‌دار باشد، ممکن است باعث بواسیر بعد از زایمان طبیعی شود.
متن انگلیسی:
Webmd
Lack of exercise or restricted movement could cause you to be constipated
ترجمه متن:
ورزش نکردن یا محدودیت حرکت می‌تواند باعث یبوست شود.
یبوست در بارداری نشانه دختر است یا پسر؟
داشتن یبوست در دوران بارداری هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد. در حقیقت هم زنانی که فرزندشان پسر است و هم زنانی که فرزندشان دختر است به یک میزان احتمال دارد که دچار یبوست در این دوران حساس شوند.
درمان یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی
یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی معمولاً مشکل جدی نیست و به‌راحتی با انجام یک سری تغییرات در سبک زندگیتان می‌توانید این یبوست را کنترل و درمان کنید. در این بخش قصد داریم به راهکارهای درمانی ساده ولی موثر برای درمان یبوست اشاره کنیم.
درمان یبوست در بارداری
برای رفع یبوست در بارداری راهکارهای ایمن و کاربردی زیر را امتحان کنید:
- هر روز ۸-۱۲ فنجان آب بنوشید: در دوران بارداری به مصرف آب بیشتری نیاز دارید. مصرف مایعات بیشتر از حد معمول به حمایت از بارداری و نرم شدن مدفوع کمک می‌کند. اگر نوشیدن این میزان آب در روز برای شما دشوار است می‌توانید نوشیدنی‌های دیگر را امتحان کنید. برای مثال شیر کم‌چرب، انواع اسموتی، چای و آبمیوه‌های بدون قند افزودنی گزینه‌های خوبی هستند.
- سه بار در هفته ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ورزش با شدت کم یا متوسط را انجام دهید: در دوران بارداری به‌خاطر فشاری که به ناحیه لگن و مفاصل وارد میشود حرکت‌کردن برای شما کمی دشوار خواهد شد. با این حال نشستن طولانی‌مدت و عدم تحرک اصلاً برای سلامتی روده خوب نیست و باعث بروز یبوست میشود. پس از پزشکتان بخواهید تمریناتی را برای شما در نظر بگیرد که ایمن هستند و عضلات روده را تحریک می‌کنند.
- در صورت نیاز مکمل یا مولتی‌ویتامینی که در دوران بارداری مصرف می‌کنید را تغییر دهید: همان‌گونه که گفتیم دریافت آهن زیاد از حد، یک محرک یبوست در نظر گرفته میشود. پس اگر مکمل یا مولتی‌ویتامین مصرفیتان حاوی مقادیر بالای آهن است از پزشکتان بخواهید گزینه دیگری با آهن کمتر را تجویز کند.
بارداری و یبوست شدید کلافت کرده؟ همین الان مشاوره بگیر
استفاده از شیاف برای درمان یبوست در بارداری
شیاف گلیسیرین یکی از پرکاربردترین و موثرترین داروهای مسهل است که اثرگذاری قوی دارد. این شیاف برای زنان باردار هم قابل استفاده است؛ اما حتماً قبل از مصرف آن در این دوران، باید با پزشکتان مشورت کنید.
درمان یبوست پس از زایمان طبیعی
برای رفع یبوست پس از زایمان می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید و شاهد اثرات فوق‌العاده آن‌ها باشید:
- با آب فراوان و مایعات دیگر بدنتان را هیدراته نگه دارید.
- با مصرف غلات کامل، سبوس گندم، عدس و لوبیا، فیبر بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- خوراکی‌های ملین طبیعی مانند آلو را مصرف کنید.
- تا جایی که ممکن است حرکت کنید و تحرک داشته باشید. اگر برایتان دردناک نیست حرکات اسکات را انجام دهید و از انجام ورزش‌های کم شدت غافل نشوید.
- تمرینات و تکنیک‌های آرامش‌بخش (مثل مدیتیشن) یا حمام آب گرم را برای مقابله با استرس امتحان کنید.
- از دوستان و خانواده خود بخواهید که نوزاد را نگه دارند تا بتوانید زمانی را به خودتان اختصاص دهید یا اینکه کمی بخوابید.
درمان یبوست بعد از زایمان در طب سنتی
یک درمان طب سنتی موثر برای یبوست پس از زایمان، مصرف انجیری است که در گلاب خیسانده شده است. انجیر به‌عنوان یک ملین قوی عمل می‌کند و علاوه بر این خواص بی‌شماری برای سلامتی دارد. در این دوران مصرف گیاهانی که خاصیت ملین دارند مثل گشنیز، کاهو، کاسنی و اسفناج هم می‌تواند در تسکین علائم و رفع یبوست اثرگذار باشد.
سکنجبین، آب انار و زنجبیل نیز دیگر درمان‌های شناخته شده و مفید برای یبوست پس از زایمان هستند. در آخر به خاطر بسپارید که هیچ داروی گیاهی را بدون مشورت ماما یا پزشک مصرف نکنید؛ زیرا احتمال بروز عوارض جانبی و حساسیت وجود دارد.
تغذیه مناسب یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی
تغذیه در دوران بارداری و بعد از زایمان بسیار مهم است. در دوران بارداری و پس از زایمان باید روزانه حداقل ۲۵ گرم فیبر دریافت کنید تا دچار یبوست نشوید. فیبر در میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، مغزیجات و دانه‌ها پیدا میشود. همچنین از مصرف سیب، تمشک‌ها و نخودفرنگی نیز غافل نشوید. برای رعایت رژیم غذایی بعد از زایمان طبیعی می‌توانید با متخصص تغذیه مشورت کنید.
یبوست بعد از زایمان سزارین بیشتر اتفاق می‌افتد یا زایمان طبیعی؟
یبوست هم ممکن است بعد از زایمان طبیعی و هم سزارین اتفاق بیفتد و احتمال وقوع آن بعد از هر دو نوع زایمان معمولاً به یک میزان است. در واقع یبوست هم از عوارض زایمان سزارین و هم زایمان طبیعی است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
در دوران بارداری و پس از زایمان بسیاری از زنان علائمی را تجربه می‌کنند که قبلاً وجود نداشتند. یکی از این علائم یبوست‌های مکرر و اذیت‌کننده است که به علت نوسانات هورمونی، تغییر در سبک زندگی، استرس، کم‌آبی بدن و غیره رخ می‌دهند. یبوست در بارداری و پس از زایمان طبیعی جدی نیست و با گذراندن دوره ریکاوری و برگشتن بدن به حالت عادی کاملاً برطرف خواهد شد. همچنین می‌توانید برای تسریع روند درمان از داروهای گیاهی یا داروهای تجویزی توسط پزشک استفاده کنید.
اگر در دوران بارداری یا پس از زایمان دچار یبوست شدید شده‌اید، حتما با متخصص زنان و زایمان یا دکتر مامایی مشورت کنید. همچنین می‌توانید از متخصص گوارش راهنمایی بخواهید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!