فهرست مطالب
کبودی بدن، که به عنوان کوفتگی نیز شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که رگهای خونی زیر پوست پاره شده و منجر به تغییر رنگ و حساسیت شوند. در حالی که کبودی معمولا بیضرر است و خود به خود برطرف میشود، اما کبودی مکرر و بدون علت ظاهری که با علائم دیگری مانند خونریزی، تنگی نفس یا بیحسی بخشی از اندامها همراه است، نگران کننده است. در این موارد باید حتما به متخصص داخلی، پزشک عمومی یا دکتر پوست و مو مراجعه کنید.
همچنین میتوانید از سیستم مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان ایران در سایت دکترتو استفاده کتید. مشاوره با یک متخصص میتواند به تشخیص علت کبود شدن و مدیریت و درمان آن کمک کند. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید که به بررسی علل و علائم کوفتگی بدن میپردازیم.
سیانوز یا کبودی چیست؟
کبودی به انگلیسی bruise یا سیانوز به تغییر رنگ پوست به رنگ آبی یا بنفش گفته میشود. سیانوز میتواند مرکزی یا محیطی باشد و زمانی رخ میدهد که خون و اکسیژن کافی به بافتها نرسد. در سیانوز مرکزی کبودی روی لبها، زبان و بستر ناخنها دیده میشود اما سیانوز محیطی زمانی ایجاد میشود که دستها، پاها یا انگشتان به رنگ آبی تغییر میکنند زیرا خون غنی از اکسیژن بهاندازهی کافی به اندامها نمیرسد.
هوای سرد، مشکلات گردش خون و زیورآلات تنگ شایعترین علل کبودی دستها و پاها هستند. نوع دیگری از سیانوز نیز وجود دارد که تغییر رنگ پوست بدن بدون ارتباط با میزان اکسیژن خون یا تغییر در خونرسانی محیطی است که به آن سیانوز کاذب میگویند. اغلب به دلیل مصرف برخی از داروها (آمیودارون، فنوتیازین، کلروکین) و بعضی فلزات (نیترات نقره، یدید نقره و سرب) ایجاد میشود.
سیانوز یا کبودی یافتهی آزمایشگاهی نیست لکه یافتهی بالینی است که از طریق معاینه توسط پزشک تشخیص داده میشود. همچنین لازم است بدانید که سیانوز طولانیمدت موجب چماقی شدن ناخنها میشود.
علائم کبودی بدن چیست؟
فرد مبتلا به کبودی ممکن است هرکدام از علائم زیر را داشته باشد:
- انگشتان دست و پا، کف دستها و پاها به رنگ سبز یا آبی دیده میشود.
- قسمتهای درگیر هنگام لمس سرد هستند.
- نواحی دچار کبودی پس از گرم کردن به رنگ طبیعی خود بازمیگردند.
علائم کبودی گردن، آیا کبودی گردن خطرناک است؟
کبودی گردن میتواند به دلایل مختلفی از جمله ضربه، آسیب یا بیماری زمینهای ایجاد شود. علائم کبودی گردن عبارتند از:
- تغییر رنگ نواحی از پوست به رنگ بنفش یا آبی
- ایجاد درد یا حساسیت در لمس
- التهاب و تورم
- سفت شدن گردن و محدودیت در حرکت
- دشواری در بلع یا تنفس
- سردرد و سرگیجه
- بیحسی یا سوزن سوزن شدن
با توجه به اینکه گردن محل ارتباطی مهمی برای سرخرگ و سیاهرگ در بدن است، علائم را جدی بگیرید و حتما با شدت یافتن آنها به پزشک مراجعه کنید.
کبودی گردن چند روز طول میکشد؟
بسته به علت و علائم کبود شدن گردن، ممکن است از ۲ روز تا ۲ هفته طول بکشد.
کبودی بعد از خارش نشانه چیست؟
بیماریهای پوستی مانند اگزما یا درماتیت آتوپیک میتوانند باعث ایجاد کوفتگی و کبودی شدید شوند. در این شرایط بعد از خاراندنپوست خود احساس کبودی خواهید کرد.
علت کبودی پوست بدن چیست؟
تمامی اندامها و بافتهای بدن برای انجام فعالیتهای خود به اکسیژن نیاز دارند. فرد با نفس کشیدن اکسیژن موجود در هوا را وارد ریههای خودکرده و از طریق گردش خون اکسیژن را به سلولها میرساند. خون دارای پروتئینی به نام هموگلوبین است که از این طریق اکسیژن موجود را به سلولها منتقل میکند.
اگر اکسیژن کافی به هر دلیلی به قسمتی از بدن نرسد، سیانوز رخ میدهد. برخی از بیماریها ممکن است مانع رسیدن خون غنی از اکسیژن به قسمتهایی از بدن شوند. برای مثال گاهی اوقات فرد با هموگلوبین غیرطبیعی به دنیا میآید، (که به توانایی هموگلوبین برای اتصال به اکسیژن و حمل آن به سلولها اثر میگذارد.) موجب سیانوز (کبودی) میشود.
۱. شایع ترین علل کبودی چیست؟
موارد زیر از مهمترین دلایل ایجاد کبودی هستند:
علت کوفتگی بدن | توضیحات |
---|---|
سندروم رینود | اختلالی است که در آن نوک انگشتان دست و پا در هوای سرد دردناک شده و به رنگ آبی یا سفید درمیآیند. این اختلال زمانی رخ میدهد که رگهای خونی تنگشده و مانع رسیدن خون به اندامها میشود. |
افت فشارخون | هنگامیکه فشارخون برای رساندن خون و اکسیژن به دستوپاها کافی نباشد، میتواند موجب سیانوز در اندامها شود. به افت فشار خون هیپوتانسیون نیز گفته میشود. |
افت دمای بدن (هیپوترمی) | زمانی که درجهی حرارت بدن به سطح خطرناکی کاهش مییابد هیپوترمی میگویند که میتواند موجب سیانوز یا کبودی اندامها شود. هیپوترمی یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به بررسی فوری پزشک دارد. |
مشکلات وریدی یا شریانی | اگر شریانها یا وریدهای فرد دچار اختلال شوند، ممکن است نتوانند خون و اکسیژن کافی به دستها و پاها رسانده و موجب کبودی اندامها شوند. علل احتمالی اختلالات عروقی عبارتند از: ورید ناکارآمد، بیماری عروق محیطی و انسداد وریدها یا شریانها. |
مشکلات سیستم لنفاوی بدن | اختلال در عملکرد سیستم لنفاوی موجب میشود که مایع لنف به شکل مناسب جریان نداشته و تخلیه نشود. این اختلال اغلب باعث میشود که بافتها در اثر تجمع مایع لنفاوی نیز دچار تورم شوند. |
شوک هیپوولمیک | هیپوولمیک به معنای کاهش حجم خون است و باعث میشود که فرد وارد شوک شود. زمانی که فرد دچار شوک هیپوولمیک میشود بدن خون را از پوست و اندامهای دور از قلب گرفته و به ارگانهای داخلی بدن میرساند و همین امر موجب میشود که اندامهای بدن دچار کبودی یا سیانوز شوند. |
۲. علت کبودی در بارداری چیست؟
کمبود ویتامین c، کاهش پلاکتهای خون و کم خونی شدید از مهمترین دلایل کبود شدن در حاملگی هستند. حتما در این دوران مهم برای رژیم غذایی و سلامت خود اهمیت زیادی قائل باشید و از آزمایشهای دورهای در زمان بارداری غافل نشوید.
۳. علت کبود شدن ناگهانی انگشت پا و کف دست (علت سیاه شدن دست و پا)
کبودی بی دلیل ران و ساق پا یا کبود شدن نوک انگشتان دست بدون علت یکی از دلایل مراجعه مکرر افراد به پزشک است. این اتفاق میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد که یکی از آنها ترومبوز ورید عمقی (DVT) است.
در این عارضه در اثر تشکیل لخته در وریدهای پا یا اندامهای دور از قلب ایجاد میشود و موجب انسداد عروق شده و خونرسانی به آن ناحیه دچار اختلال میشود و سیانوز ایجاد میشود که علت کبود شدن بند انگشت دست نیز هست (در مواردی تب کریمه کنگو هم باعث خونریزی زیر جلدی میشود).
۴. علت کبودی زیر چشم در مردان و زنان
در مردان و زنان، حلقههای تیره دور چشم به دلیل افزایش سن ممکن است رخ دهد. با افزایش سن، به دلیل کاهش ماده کلاژن موجود در بدن، رگها برجستهتر میشوند. مواد کافئیندار، سیگار، الکل و وراثت نیز از علل دیگر ایجاد کبودی زیر چشم هستند.
سیاهی دور چشم نشانه چه بیماری است؟
دلایل ایجاد سیاهی زیر چشم میتوانند کم خوابی یا عادتهای بد خوابیدن، آلرژی و تب یونجه باشد.
۵. کبودی انگشتان پا و ایست قلبی
خون مردگی زیر پوست ممکن است به دلیل بیماری قلبی رخ دهد. وقتی فرد دچار نارسایی قلب باشد قلب قادر نیست تا خون را به نحو مؤثری به تمام بدن پمپاژ کند، درنتیجه موجب سیانوز در بدن میشود. اگر جدی نگیرید ممکن است عوارض جدی داشته باشد.
۶. استرس و کبودی بدن
یک علت مهم بنفش شدن کف دست و بدن سندرم گاردنر-دیاموند است که که به عنوان حساسیت اتواریتروسیتی یا پورپورای روانزا نیز شناخته میشود. در اثر ابتلا به این سندرم بالینی نادر، کبودی یا خونریزی مکرر معمولاً به دنبال یک استرس فیزیکی یا روانی اجتماعی رخ میدهد. این بیماری بیشتر زنان را مبتلا میکند.
۷. کم خونی و کبودی ناخن پا
کبودی سر انگشتان و ناخنهای پای شما سیاه شدن ناخن های پای شما ممکن است نتیجه یک بیماری زمینهای یا کمخونی شدید باشد. دیابت، بیماری کلیوی و بیماری قلبی همگی میتوانند باعث سیاه شدن ناخنهای پا شوند.
۸. کبودی بدن و غلظت خون
در برخی موارد، کبودیهای غیر قابل توضیح و بیدلیل ممکن است نشانه این باشند که گردش خون به خوبی انجام نمیشود یا خون غلیظ شده است. به عنوان مثال، اگر به بیماری هموفیلی مبتلا هستید، پروتئین کافی برای لخته شدن خون در بدن شما تولید نمیشود. بدون این پروتئینها ممکن است به راحتی کبود شوید.
۹. کبودی بدن پلاکت خون، آیا پایین بودن پلاکت خون خطرناک است؟
پلاکتها سلولهای خونی هستند که به توقف خونریزی کمک میکنند. کاهش پلاکتها می تواند باعث کبودی، خونریزی لثه و خونریزی داخلی شود.
۱۰. کبودی بعد از عمل های زیبایی (تزریق ژل، بوتاکس و فیلر)
خونریزی زیر پوستی و کبودی یکی از موارد طبیعی بعد از عمل زیبایی است و نشانهای از بهبود بدن است. معمولا کبود شدن در هفته اول بعد از عمل ایجاد شده و خود به خود از بین میرود.
۱۱. کبودی در اثر ضربه و جای بخیه
کبودی بعد از شکستگی پا یا سیاه شدن استخوان بعد از شکستگی کاملا عادی است و جای نگرانی ندارد. برای رفع کبودی حاصل از ضربه یا بعد از بخیه زدن، بهتر است با نظارت پزشک از روشهای خانگی یا شیمیایی استفاده کنید.
۱۲. کبودی جای آمپول عضلانی و نیش حشرات
پزشکان و بهیاران همیشه سعی میکنند از ایجاد کبودی جلوگیری کنند، اما گاهی اوقات بدن ما به تزریق سوزن واکنش منفی نشان میدهد و طی ۲ تا ۳ روز رفع میشود.
نیش حشراتی که ممکن است باعث کبودی شوند شامل پشه، کنه، زنبور و عنکبوت است. اغلب کبودی دلیلی برای هشدار نیست، اما مراقب علائم آلرژی، عفونتهای پوستی، نکروز و سایر علائم احتمالی آن باشید.
۱۳. چه بیماری هایی باعث کبودی بدن میشوند؟
برخی از شرایط پزشکی و بیماریهایی که میتوانند باعث کبودی صورت، کبودی پا، کبودی دست و کبودی پوست شوند که عبارتند از:
- هموفیلی A (این بیماری که به عنوان هموفیلی کلاسیک یا فاکتور VIII نیز شناخته میشود و معمولاً ارثی است)
- هموفیلی B
- بیماری فون ویلبراند
- تعداد کم پلاکت خون
- سندرم کوشینگ
- سندرم اهلرز دانلوس (EDS)
روش تشخیص انواع کبودی چیست؟
پزشک با گرفتن شرححال و معاینه قلب و ریهها و همچنین با کمک هرکدام از تستهای تشخیصی زیر میتواند به تشخیص علت زمینهای دست یابد:
- پالس اکسیمتری
- سی تی اسکن
- عکس قفسه سینه
- آزمایش خون
- اندازهگیری گازهای خونی (ABG)
درمان کبود شدن بدن چیست؟
درمان کبودی بسته به علت زمینهای آن متفاوت است. اگر کبود شدن به دلیل بیماریهای قلبی و ریوی باشد پزشک با تجویز دارو و بهبود جریان خون و اکسیژن به اندامها و بافتها میتواند آن را برطرف کند. گاهی برای اینکه سطح نرمال اکسیژن ایجاد شود فرد نیاز به دریافت اکسیژن دارد.
برخی مواقع نیز فردی که دچار انواع سیانوز است باید مصرف هرگونه دارویی که موجب محدود شدن جریان خون میشود را متوقف کند. داروهایی مانند بتا بلاکرها، قرصهای ضدبارداری و برخی داروهای آلرژی جزء این داروها هستند. همچنین ممکن است پزشک تغییر شیوهی زندگی مانند قطع مصرف سیگار و کافئین را به بیمار توصیه کند.
بهترین پماد برای کبودی بدن (بهترین کرم ضد کبودی)
پماد موضعی یا کرم ضد کبودی آرنیکا به طور موثر کبودی ناشی از لیزر را کاهش میدهد. میتوانید چند بار در روز از پماد یا ژل آرنیکا روی کبودی استفاده کنید. کرم ضد کبودی و خون مردگی لافارر نیز بهترین پماد برای کبودی صورت، گردن، دور چشم، پا و دست است.
روش رفع کبودی با طب سنتی چیست؟
موارد زیر در روش طب سنتی و درمان خانگی رفع کبودی بدن توصیه شده است:
- مصرف سبزی با برگ سبز
- مصرف موضعی روغن گیاهی بادام تلخ
- مالیدن روغن چهل گیاه یا سیاه دانه به محل کبودی
- استفاده از کمپرس سرد
- مصرف مرکبات به دلیل داشتن ویتامین c
چه موقع برای درمان کبودی به پزشک مراجعه کنیم؟
بهصورت کلی کبودی یک وضعیت اورژانسی محسوب نمیشود، اما سیانوز مرکزی اغلب موارد به دنبال یک مشکل جدی ایجادشده و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. کبودی معمولا نشانهای از یک بیماری زمینهای است ولی خودش بیماری نیست؛ بنابراین درمان باید در جهت رفع علت زمینهای باشد. برخی علل زمینهای خطرناک و تهدیدکنندهی زندگی است. در صورت مشاهدهی هرکدام از علائم زیر باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- دشواری در تنفس و نفسنفس زدن
- درد قفسه سینه
- تعریق فراوان
- درد و بیحسی ناگهانی در پاها، دستها و انگشتان
- عدم تمرکز و گیجی
- تب یا علائم شبه آنفولانزا
- سردرد
- سرگیجه یا غش کردن
- رنگپریدگی و سفید شدن دستها، پاها و انگشتان
- همچنین درصورتیکه سیانوز محیطی با گرم کردن بدن یا ماساژ دادن همان ناحیه برطرف نشد باید به دکتر داخلی مراجعه کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
درک علل و علائم کبودی بدن برای شناخت و مدیریت این وضعیت بسیار ضروری است. کبود شدن بدن میتواند یک ناراحتی موقت یا نشانهای از یک مشکل اساسی برای سلامتی باشد. با آگاهی از اقدامات پیشگیرانه، مانند پوشیدن لباسهای محافظ در حین فعالیتهای بدنی برای جلوگیری از ضربه دیدن، استفاده از رژیم غذایی با ویتامین و سبزیجات کافی و انجام دورهای آزمایش خون میتوانید از بروز آن جلوگیری کنید.
برای تشخیص دقیق و اطمینان بیشتر، به دکتر عمومی یا دکتر داخلی مراجعه کنید. همچنین در سایت دکترتو میتوانید علاوه بر دریافت نوبت حضوری پزشک، از سیستم مشاوره آنلاین دکتر متخصص داخلی و مشاوره آنلاین با دکتر عمومی استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام
شخصی ۴٣ساله هستم کف دستام و بند های انگشتم به صورت اول قرمز و بعد کبود شده و به شدت خارش پیدا میکنه که در حد کلافگی اذیتم میکن دکترم رفتم پماد و قرص حساسیت داده ولی زیاد تاثیری نداشته ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام همراه عزیز دکترتو
دوست عزیز به نظر میرسد مشکل شما ناشی از حساسیت یا سیستم گردش خون یا مشکل پوستی باشد. ترجیحا به متخصص پوست و مو مراجعه کنید و توسط پزشک معاینه شوید.
بهترین دکتر پوستبهترین دکتر پوست
سلام دکتر من ۲۵سالمه و انگشتای دستم تقریبا سالی یکبار یکی از انگشتام بندش کبود میشه دلیلش چیه ؟
سلام من انگشت چهارم سوم دست چپم بندانگشت که ریر ناخنم هست چند روز اول خارش داشت بعد درد گرفت ورم یکم داره علتش چیه
سلام گاهی اوقات یه دفعه دست و پام خیلی سرد میشن و انگشتام حالت کبود میگیرن مواقعی که استرس زیاد دارمم این اتفاق میفته و تپش قلبمم زیاد میشه گاهی ام بدون استرس این طوری میشم و وقتی لباس گرم میپوشم به حالت قبل برمیگردم
همراه عزیز سلام
باتوجه به اینکه علائمی که گفتید میتواند ناشی از مشکلات اعصاب،استرس و همینطور بیماریهای داخلی و قلبی عروقی باشد توصیه میکنم برای معاینه و چکاپ کامل به متخصص داخلی مراجعه کنید.دکتر متخصص داخلی
سلام من مادرم وقتی هوا سرده انگشت های دست چپش کبود میشه علتش چیه راه درمانش چیه
سلام دکتر من ۱۳ ساله هستم و پشت دست ها و پاهام از ناحیه مچ به پایین کبود و کمی آبی و گاه گاه همراه با رنگ قرمز است. تنگی نفس هم دارم و رنگ کبود بعد از ۲ دقیقه خوب میشه.نظر شما چیه ؟
باسلام خدمت دوستان و دکترای عزیز من وقتی حموم میرم یا دستمو میشورم با اب سرد کف دستم جفتش یعنی زیر شصتام کبود میشه بعد اینکه گرم میشه اوکی میشم ممنون میشم ی راهنمایی کنیم
دوست عزیز
کبودی انتهای اندام به علت سرما طبیعی بوده ومشکل خاصی ندارد و به آن سیانوز می گویند.
سلام وقتتون بخیر ،من ۲۰ سالمه و چند ماهی هست که انگشت های دستا و پاهام ابی میشن و البته دست چپم تا مچ کبود میشه و درد میکنن و همچنین گاهی مشکل تنفس و درد و سوزش در قفسه سینه شروع میشه ممکنه که مشکل از قلبم باشه؟؟؟ممنون میشم راهنمایی کنید
من خانمی ۵۵ ساله هستم مدتی است بندهای انگشتان دست راستم سبز رنگ شده و درد میکند اکثرا حالت خواب رفته پیدا میکند
دوست عزیز
تغییر رنگ انگشت و درد نشانه عدم خونرسانی در این ناحیه و آسیب عصب است. در اسرع وقت به متخصص ارتوپدی مراجعه و بررسی شود.
فوق تخصص ارتوپدی
سلام یکی انگشت های دست راستم فقط بند انگشت باد کرده است و کمی درددارد
سلام انگشت دست راست به رنگ سبز شد بعد بزرگ وانگشتم گرم شد و خیلی درد داشت چند روز پیش ازش عفونت در اومد و الان پوستی که عفونت شده خشک و لایه ای دیگه میاد.
عفونت ایجاد شده موجب تغییر رنگ و گرمی اون ناحیه شده. با خروج عغونت این علایم کاهش یافته و پوست مرده در حال جدا شدن است.