سنگ کیسه صفرا چیست و چگونه درمان می شود؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

برخی مواد مانند کلسترول یا بیلی‌روبیندر صورت زیاد بودن در خون می‌توانند در کیسه صفرا رسوب کنند و تبدیل به سنگ شوند. سنگ کیسه صفرا می‌تواند به اندازه دانه شن کوچک و یا به بزرگی توپ گلف باشد. بیشتر افراد معمولا نیازی به درمان ندارند، اما اگر این سنگ دردسرساز شود، پزشک برداشتن سنگ‌ها با جراحی را تجویز می‌کند.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 12 دقیقه
بیماری سنگ کیسه صفرا چیست

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سنگ کیسه صفرا، رسوبات سخت‌شده مایع گوارشی هستند که در کیسه صفرا ایجاد می‌شوند. سنگ کیسه صفرا می‌تواند به اندازه دانه شن کوچک و یا به بزرگی توپ گلف باشد. برخی افراد فقط یک سنگ کیسه صفرا دارند، در حالی‌ که ممکن است عده‌ای همزمان چند سنگ کیسه صفرا داشته باشند.

در صورتی که علائم و نشانه‌های وجود سنگ صفرا در فرد ظاهر شوند معمولا چاره‌ای به‌ جز جراحی و برداشتن کیسه صفرا نخواهد بود. سنگ‌هایی هم که نشانه و علائمی ندارند، معمولا نیازی هم به درمان ندارد. در ادامه با ما همراه باشید تا با علائم و نشانه‌های سنگ کیسه صفرا، عوارض و روش‌های درمان آن بیشتر آشنا شوید. پیشنهاد ما این است که به محض مشاهده علائم، با مشاوره آنلاین و تلفنی و یا مراجعه حضوری با متخصص گوارش یا دکتر داخلی در دکترتو، روند درمانی را آغاز کنید.

سنگ کیسه صفرا چیست؟

به نقل از «mayoclinic» سنگ کیسه صفرا (gallstone) نوعی بیماری دستگاه گوارش است که در کیسه گلابی شکل کوچکی به‌نام صفرا تشکیل می‌شود که محل ذخیره مایع صفرا است. این اجسام، سنگ‌ریزه‌های تشکیل شده از مایع صفرای غلیظ هستند. مایع صفرا حاوی کلسترول، بیلی روبین، نمک صفرا و لسیتین است. این سنگ‌ها معمولا از کلسترول یا بیلی‌روبینی تشکیل می‌شوند که در قسمت تحتانی کیسه صفرا جمع شده و در نهایت پس از سخت و سفت شدن به «سنگ» تبدیل می‌شوند.

سنگ‌های کیسه صفرا که به اندازه سنگ‌ریزه و شن تا به بزرگی توپ گلف می‌رسند به ‌تدریج رشد می‌کنند و مواد اضافی را جمع‌آوری می‌کنند. درواقع، این سنگ‌های کوچک‌تر هستند که بیشتر مشکل‌ساز می‌شوند، چراکه سنگ‌های کوچک‌تر می‌توانند حرکت کرده و جابه‌جا شوند، اما سنگ‌های بزرگ‌تر بیشتر درجا زده و ثابت می‌مانند. سنگ‌های متحرک ممکن است جایی در مسیر گیر کنند و باعث مسدودیت داخلی شوند.

سایز سنگ کیسه صفرا چقدر است؟

قبل از هرچیزی باید اشاره کنیم که هرچقدر سایز سنگ کیسه صفرا بزرگ‌تر باشد، احتمال دفع و خارج شدنش از مجاری صفراوی کمتر می‌شود. سنگ بزرگ نمی‌تواند از مجرای کیستیک کوچک عبور کند و هیچ عوارضی مثل زردی یا پانکراتیت ناشی از سنگ کیسه صفرا ایجاد نمی‌کند. این سنگ‌ها معمولا قطر ۵ تا ۱۰ میلی‌متری دارند. بیشتر مواقع، چند سنگ کوچک حدود ۰.۵ سانتی‌متری در کیسه صفرا جمع می‌شوند. گاهی هم ممکن است یک سنگ بزرگ در صفرا وجود داشته باشد که حتی شاید ۵ سانتی‌متر قطر داشته باشد.

اندازه سنگ کیسه صفرا چقدر است
سنگ کیسه صفرا می‌تواند به اندازه یک شن تا توپ گلف باشد.

انواع سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا به دو نوع اصلی زیر تقسیم می‌شود:

  • سنگ‌های رنگدانه‌ای: رنگ تیره‌ای دارند و از جنس پلی‌روبین هستند
  • سنگ‌های کلسترولی: رنگی بین زرد و سبز دارند و از جنس کلسترول سفت هستند.

علائم سنگ کیسه صفرا چیست؟

به نقل از «my.clevelandclinic» معمولا این بیماری علائم و نشانه‌ای ندارد، اما اگر سنگی در دهانه ورودی کیسه صفرا گیر کند، باعث ایجاد درد شکمی شدید و ناگهانی شده که معمولا بین ۱ تا ۵ ساعت طول می‌کشد. به این درد، قولنج صفراوی می‌گویند. برخی از افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند دچار عوارضی مثل التهاب کیسه صفرا (کوله سیستیت / cholecystitis) می‌شوند که علائم زیر را در فرد ایجاد می‌کند:

  • درد مداوم
  • زرد شدن رنگ پوست و چشم‌ها
  • بالارفتن دمای بدن.

دچار علائم سنگ کیسه صفرا هستی و درد شدید داری؟

برای بررسی دقیق به متخصص مراجعه کن.

سنگ کیسه صفرا باعث درد در بالای شکم سمت راست می‌شود. این درد شدید و ثابت است و معمولا با حالت تهوع و استفراغ همراه است.

درد سنگ کیسه صفرا چگونه است؟

درد این سنگ اغلب در سمت راست فوقانی شکم زیر قفسه سینه اتفاق می‌افتد؛ یعنی همان‌جایی که کیسه صفرا واقع شده است، اما گاهی درد به صورت نامعلوم در شکم روی می‌دهد و ممکن است به سایر قسمت‌ها سرایت کند و گاهی هم بازوی راست یا سرشانه را درگیر می‌کند. این درد به‌ صورت یک درد خفیف شروع شده و بعد به ‌صورت یکنواخت طی یک ساعت شدت می‌گیرد و بعد فروکش می‌کند.

هرچند که درد سنگ صفرا را قولنج صفراوی می‌نامند، اما یک درد قولنجی؛ یعنی دردی ناگهانی و موج‌مانند نیست، بلکه برعکس قوس آرام و ثابتی دارد و معمولا شدید است. گاهی درد به‌ حدی است که معمولا فرد را به اورژانس می‌کشاند. د این بیماران سمت راست بالای شکم هم نسبت به لمس کردن حساس می‌شود. قولنج صفراوی معمولا با حالت تهوع و استفراغ همراه است که به آن حمله کیسه صفرا می‌گویند.

درد سنگ کیسه صفرا
درد این بیماری اغلب در سمت راست فوقانی شکم زیر قفسه سینه اتفاق می‌افتد.

علل ایجاد سنگ کیسه صفرا چیست؟

بر اساس شواهد نزدیک به ۷۵ درصد سنگ‌های کیسه صفرا به خاطر کلسترول بالا ایجاد می‌شوند. بنابراین می‌توان گفت که داشتن کلسترول اضافی در خون علت اصلی ایجاد این سنگ به ‌شمار می‌آید. اما این تنها دلیل ابتلا به سنگ کیسه صفرا نیست. از علل ایجاد این سنگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. کلسترول بالا و سنگ کیسه صفرا

کلسترول بالا در خون باعث افزایش میزان کلسترول در صفرا می‌شود. کبد کلسترول اضافی خون را تصفیه کرده و پیش از فرستادن صفرا به کیسه صفرا، آن را به‌عنوان ماده زائد در مایع صفرا ته‌نشین می‌کند. مواد شیمیایی داخل مایع صفرا مثل نمک صفرا و لسیتین کار حل کردن کلسترول را انجام می‌دهند، اما اگر میزان کلسترول بیش از حد باشد، دیگر این مواد از پس انحلال رسوبات کلسترولی برنمی‌آیند.

۲. بیلی روبین زیاد از حد

حدود ۲۵ درصد این سنگ‌ها به‌ جای کلسترول از بیلی روبین اضافی تشکیل شده‌اند. بیلی روبین فرآورده‌ی جانبی حاصل از تجزیه سلول‌های قرمز خون توسط کبد است. برخی اختلالات پزشکی مثل عفونت، اختلالات خونی و بیماری‌های کبدی باعث می‌شوند که کبد بیلی روبین اضافی تولید کند.

۳. استاز کیسه صفرا

زمانی که روده کوچک چربی دارد، پیامی را برای کیسه صفرا ارسال می‌کند تا برای هضم این چربی‌ها صفرا بفرستد. کیسه صفرای سالم در مواقع لازم برای خروج صفرا منقبض می‌شود، اما اگر کیسه صفرا نتواند به‌خوبی منقبض شود، ممکن است قدری مایع صفرا در آن باقی بماند. این مایع باقی‌مانده به‌ تدریج به‌ صورت رسوب در انتهای کیسه صفرا جمع شده و حالت بلوری پیدا می‌کند.

عامل اصلی سنگ کیسه صفرا کلسترول بالا است، پس از آن بیلی‌روبین بالای خون و استاز کیسه صفرا از علل سنگ صفرا هستند.

عوامل خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا

به‌‌طورکلی، این بیماری شایع است و از هر ۱۰ نفر یک نفر در ایالات متحده سنگ کیسه صفرا دارد. با این‌ حال علائم بیماری در تعداد بسیار کمی بروز می‌کنند. افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند:

  • افراد چاق یا دارای اضافه وزن
  • خانم‌ها به‌ خصوص خانم‌هایی که تجربه زایمان داشتند
  • افراد بالای ۴۰ سال (ریسک ابتلا با افزایش سن بیشتر می‌شود).

آیا سنگ کیسه صفرا خطرناک است؟

اگر این سنگ در مجرای صفراوی قرار گرفته و باعث انسداد شود، عوارض جدی و خطرناکی به ‌دنبال خواهد داشت؛ عوارضی مانند التهاب و عفونت مجاری صفراوی، پانکراتیت (pancreatitis) یا کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا).

‌علاوه بر اینکه عدم درمان این سنگ باعث تشدید و بدتر شدن کوله سیستیت شده و حتی احتمال پارگی کیسه صفرا یا سرطان کیسه صفرا هم وجود خواهد داشت تا جایی که چاره‌ای به‌ جز جراحی و برداشتن کیسه صفرا نخواهد بود. پس اگر علائم این بیماری را دارید، برای تشخیص و درمان با دکتر داخلی یا متخصص گوارش در دکترتو مشورت کنید.

تشخیص سنگ صفرا
در این عکس تصویربرداری می‌تواند به راحتی سنگ کیسه صفرا را تشخیص دهید.

تشخیص سنگ کیسه صفرا

افرادی که از علائم سنگ کیسه صفرا رنج می‌برند و نشانه‌های قولنج صفراوی در آنها مشاهده شده است باید سریع‌تر به متخصص داخلی یا گوارش مراجعه کنند. تست‌ها و آزمایشاتی که پزشک برای تشخیص این بیماری تجویز می کند شامل موارد زیر است:

۱. آزمایش خون برای سنگ صفرا

آزمایش خون برای تشخیص التهاب، عفونت یا زردی است. به‌ علاوه اینکه پزشک با استفاده از نتیجه آزمایش خون متوجه می‌شود که این بیماری روی کدام اندام‌ها تاثیر گذاشته است.

۲. سونوگرافی شکم

تست‌های تصویربرداری مثل سونوگرافی هم منبع انسداد را نشان می‌دهند. سونوگرافی شکم آزمایش ساده و غیرتهاجمی است که نیازی به دارو یا آمادگی خاصی ندارد.

۳. آزمایش MRCP

آزمایش MRCP هم نوعی ام‌آر‌آی (MRI) است که مجاری صفراوی را دقیق نشان می‌دهد. آزمایشی غیرتهاجمی و تصاویر واضحی از سیستم صفراوی و مجاری صفرا را نشان می‌دهد. در صورتی که از وجود سنگ کیسه صفرا مطمئن نباشیم این آزمایش باید اول انجام شود، اما اگر از قبل تقریبا مطمئن باشیم که سنگ کیسه صفرا وجود دارد، دیگر نیازی به این آزمایش نیست و مستقیم باید آزمایش ERCP انجام داد.

۴. تست ERCP

کلانژیوگرافی آندوسکوپیک عقب‌گرد یا ERCP تا حدودی تهاجمی است، اما برای پیدا کردن این سنگ‌ها مناسب است، چراکه اگر سنگ در مجرای صفرا گیر کرده باشند می‌تواند آنها را از مجرای صفراوی دفع کند. ای‌آر‌سی‌پی ترکیبی از اندوسکوپی و تصویربرداری اشعه ایکس است که در آن دوربین بسیار کوچکی را به انتهای یک لوله دراز وصل کرده و از گلو وارد دستگاه گوارش می‌کنند.

وقتی دوربین (اندوسکوپ) به نوک روده کوچک می‌رسد، پزشک لوله کوچک‌تری را وارد لوله اول می‌کند تا وارد مجاری صفراوی شود. رنگ خاصی از طریق این لوله در مجاری تزریق شده و با اشعه ایکس (فلوروسکوپی) عکسبرداری می‌شود. می‌توان با کمک ابزاری که از طریق همین لوله وارد شده، این سنگ‌ها را از بین برد.

می‌خوای برای تشخیص سنگ صفرا آزمایش بدی؟ همین حالا از متخصص مشاوره بگیر.

راه درمان سنگ کیسه صفرا چیست؟

بیشتر افراد مبتلا به این بیماری اصلا هیچ‌وقت نیازی به درمان پیدا نمی‌کنند، اما اگر این سنگ دردسرساز شود، پزشک برداشتن سنگ‌ها را تجویز می‌کند. معمولا هم در چنین مواقعی تمام سنگ‌ها را بیرون می‌آورند، حتی اگر فقط یکی از آنها مشکل ساز شده باشد. اگر انسداد مجاری صفراوی یک‌بار روی بدهد، احتمال اینکه دوباره هم اتفاق بیفتد زیاد است. بنابراین به ریسکش نمی‌ارزد که صبر کنید.

پیشنهاد ما این است که به محض مشاهده علائم، با مشاوره آنلاین و تلفنی و یا مراجعه حضوری به متخصص گوارش و کبد و متخصص داخلی در دکترتو، روند درمانی را آغاز کنید.

۱. برداشتن سنگ کیسه صفرا با جراحی

از آنجایی ‌که تنها راه دسترسی به این جسم داخل کیسه صفرا بیرون آوردن آن است، روش استاندارد درمان این بیماری این است که کل کیسه صفرا برداشته شود. عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا جراحی ساده‌ای است و فرد بدون کیسه صفرا هم می‌تواند به زندگی خود ادامه دهد. اگر سنگ در مجاری صفراوی باشد، پزشک باید علاوه بر کیسه صفرا، مجاری صفراوی را هم بیرون بیاورد.

روش‌های مختلف متفاوتی برای دفع وجود دارند که شامل این موارد می‌شوند:

  • اندوسکوپی: نیازی به برش و جراحی نیست و سنگ‌ها از طریق لوله طویلی که وارد گلو شده بیرون می‌آیند.
  • لاپاراسکوپی: روش دفع با کمک برش‌های کلیدشکل در قسمت شکم همراه با دوربین کوچکی به‌ نام لاپاراسکوپ است. جراح، لاپاراسکوپ را از طریق یک سوراخ کلید شکل وارد کرده و کیسه صفرا را از طریق سوراخ دیگری خارج می‌کند. لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز درد کمتری بعد عمل دارد و دوره بهبودی آن هم سریع‌تر است.
  • جراحی باز: در مواردی که شرایط بیمار حاد باشد، چاره‌ای به‌ جز جراحی باز نیست. مدت زمان بستری شدن در این روش طولانی‌تر است و دوره نقاهت هم بیشتر طول می‌کشد. به‌ علاوه اینکه برش‌ها هم بزرگ‌تر هستند.
عمل برداشتن سنگ صفرا
روش‌های مختلفی برای جراحی و بیرون آوردن سنگ‌های صفراوی وجود دارد.

۲. درمان سنگ کیسه صفرا با سولفات منیزیم

سولفات منیزیم به ‌عنوان ماده مسهل در طب سنتی است که برای تصفیه و پاکسازی کلیه، کبد و دستگاه گوارش تجویز می‌شود. این دارو برای دفع سنگ و رسوبات و باز کردن مجاری صفراوی توصیه می‌گردد. پاکسازی مجرای صفراوی و تخلیه روده‌ها، و جلوگیری از استفراغ و تهوع از جمله کارکردهای درمان سنگ کیسه صفرا با سولفات منیزیم هستند.

۳. دارو درمانی | کپسول دفع سنگ کیسه صفرا

گاهی برای دفع و درمان این بیماری از دارو استفاده می‌کنند تا سنگ‌های بزرگ‌تر را کوچک کنند. این روش درمانی چند ماهی طول می‌کشد به همین دلیل گزینه مناسبی برای افرادی که علائم بیماری را دارند نیست، اما افرادی که به‌ خاطر شرایط جسمانی نمی‌توانند عمل جراحی داشته باشند می‌توانند از روش دارویی برای درمان این بیماری استفاده کنند.

در مواردی که سایز سنگ‌ها کوچک و از نوع کلسترولی باشند می‌توان از داروی اورسودیول استفاده کرد. اورسودیول (اورسودوکسی کولیک) کپسول دفع سنگ است. اورسودیول، نوعی اسید صفراوی است که بدن به ‌شکل طبیعی آن را تولید می‌کند و کار آن کاهش کلسترول جذب‌شده توسط کبد و صفرا است. این ماده از تشکیل سنگ جلوگیری می‌کند و سنگ‌های کوچک‌تر را از بین می‌برد.

از اوروسودیول برای درمان سیروز اولیه صفرا هم استفاده می‌کنند. سیروز صفراوی در بلند مدت باعث آسیب مجاری صفراوی در کبد شده و اگر سیروز صفراوی درمان نشود کبد را درگیر کرده و باید منتظر بیماری های کبد باشید.

اوروسودیول به دو شکل قرص یا کپسول سنگ در دو دوز ۲۵۰ و ۳۰۰ گرمی با نام تجاری آستیگال (آکتیگال) و اورسودکس عرضه می‌شود.

درمان سنگ کیسه صفرا در طب سنتی

طب سنتی بر مصرف آب برای دفع سنگ کیسه صفرا تاکید دارد. نوشیدن روزی ۸ لیوان آب از تشکیل سنگ کلیه و کیسه صفرا جلوگیری می‌کند.

۱. پاکسازی کیسه صفرا

رایج‌ترین روش درمان طبیعی، پاکسازی کیسه صفرا است که طرفداران آن معتقدند که با شستشوی کیسه صفرا می‌توان سنگ‌ها را از بین برد. شستشوی ۲-۵ روزه کیسه صفرا با ترکیب روغن زیتون، آب سیب و چند گیاه دارویی به دو صورت همراه با مصرف غذا یا بدون مصرف غذا تجویز می‌شود.

۲. آب سیب یا ترکیب آب سیب و سرکه سیب

مصرف آب سیب، سنگ کیسه صفرا را از بین برده و درد کیسه صفرا و درد کلیوی را کاهش می‌دهد. به‌ علاوه اینکه آب سیب میزان کلسترول کبد را پایین می‌آورد. برخی افراد گاهی سرکه سیب را با آب سیب مخلوط می‌کنند. افراد دیابتی و کسانی که زخم معده و هیپوگلیسمی دارند باید مراقب مصرف زیاد آب میوه باشند.

۳. دمنوش گیاه قاصدک

چای یا دمنوش قاصدک برای دفع و درمان بیماری‌های کبد و مجاری صفراوی توصیه می‌شود. از تاثیرگذاری و مفید بودن این روش‌ها مدارکی در دسترس نیست، بنابراین بهتر است پیش از مصرف این دمنوش‌های گیاهی حتما با پزشک مشورت کنید.

آب سیب، سرکه سیب، دمنوش گیاه قاصدک، خار مریم، گیاه سکه طلا، دمنوش آب چغندر و هویج، دمنوش آب گلابی، نعناع و آب لیمو از روش‌های سنتی برای سنگ صفرا هستند.

۴. خار مریم

گیاه خار مریم سال‌هاست که برای سم‌زدایی کبد و درمان بیماری‌های کبد مصرف می‌شود. برخی به تاثیر آن برای کبد و کیسه صفرا هم اشاره کرده‌اند، اما شواهدی نیست که تاثیر آن روی سنگ صفرا را ثابت کند. خار مریم را می‌توان به‌صورت کپسول، قرص یا مکمل تقویتی مصرف نمود. افراد دیابتی، افراد با سابقه سرطان حساس به هورمون و آ‌نهایی که به گیاه کهنه واش آلرژی دارند باید پیش از استفاده از خار مریم با پزشک مشورت کنند.

۵. لیزیماکیای سکه ای

گیاه سکه طلا یا لیزیماکیای سکه‌ای جایگاه ویژه‌ای در طب سنتی چینی در درمان این بیماری به‌ خصوص دفع سنگ کلسترولی دارد.

۶. دمنوش آب چغندر و هویج

دمنوش آب چغندر و هویج یکی دیگر از توصیه‌های درمان این بیماری در طب سنتی است که کبد و کیسه صفرا را پاکسازی و تقویت و خون را تصفیه می‌کند.

۷. دمنوش آب گلابی

پکتین موجود در گلابی به سنگ کیسه صفرا چسبیده و به دفع آن از بدن کمک می‌کند. دمنوش عسل و آب گلابی برای سلامت کیسه صفرا در طب سنتی توصیه می‌شود.

۸. نعناع

وجود ترپن موجود در نعناع به تحریک مایعات گوارشی کمک کرده و دردهای عضلانی را کاهش می‌دهد و از تشکیل سنگ جلوگیری می‌کند. مصرف دمنوش نعناع غلظت خون را هم کاهش می‌دهد.

۹. آب لیمو

آب لیمو مثل سرکه از تشکیل کلسترول در کبد جلوگیری می‌کند. مصرف آب مرکبات و آب لیمو به‌ طور روزانه به بهبود عملکرد کبد و جلوگیری از تشکیل سنگ کمک می‌کند.

آب سیب برای سنگ صفرا
آب سیب و سرکه سیب می‌توانند به کوچک شدن سنگ صفرا کمک کنند.

راه های طبیعی دفع سنگ کیسه صفرا

هرچند روش متداول برای درمان این بیماری، دارو و جراحی است، اما گاهی راه‌های طبیعی دفع این سنگ هم هستند که می‌توان از آن‌ها کمک گرفت. هرچند شواهد مستندی دال بر تاثیرگذاری راه‌های طبیعی دفع وجود ندارند، اما ضرری هم برای بدن ندارند و می‌توان از این راهکارهای درمانی طبیعی در کنار مداخلات پزشکی بهره برد.

۱. طب سوزنی

طب سوزنی می‌تواند علائم این بیماری مثل درد معده، کمر و حالت تهوع را کاهش دهد به‌ علاوه اینکه میزان مایع صفرا در کیسه صفرا را هم تنظیم می‌کند.

۲. یوگا

برخی حرکات یوگا را هم می‌توان در زمره روش‌های طبیعی دفع سنگ قرار داد. انجام حرکات یوگا زیر به دفع سنگ کمک می‌کنند:

  • بوجانگاسانا (ژست کبرا)
  • دانور آسانا (ژست کمان)
  • پاچیموتاسانا (خم به جلو نشسته)
  • ساروانگاسانا (ایستادن روی شانه)
  • شالابهاسانا (ژست ملخ).
یوگا برای سنگ صفرا
برخی حرکات یوگا هم می‌توانند به دفع سنگ صفرا کمک کنند.

رژیم غذایی برای سنگ صفرا

برخی مواد غذایی می‌تواند تاثیر خوبی روی درمان این بیماری داشته باشند. برخی از آنها عبارت‌اند از:

۱. گوجه فرنگی و سنگ کیسه صفرا

گوجه فرنگی حاوی ویتامین A، B6، C، K و پتاسیم است و به ‌خاطر داشتن نیاسین، تیامین، فسفر، منیزیم و مس فرد را در مقابل سکته مغزی، فشار خون و کلسترول بالا محافظت می‌کند. تحقیقات حاکی از آن است که مصرف زیاد گوجه فرنگی در رژیم غذایی احتمال ابتلا به سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا را پایین می‌آورد.

۲. موز برای سنگ کیسه صفرا

مصرف موز برای افراد مبتلا به این بیماری موردی ندارد، چراکه موز چربی پایین، ویتامین C، B6 و منیزیم دارد که همگی برای کیسه صفرا مناسبند.

بهترین نوشیدنی ها برای سنگ کیسه صفرا کدامند؟

در ادامه بهترین نوشیدنی‌های مناسب برای این بیماری را آورده‌ایم:

  • چای نعنا
  • سرکه سیب
  • چای زردچوبه
  • آب.

نوشیدن آب کافی در طول روز و قهوه کافئین‌دار از بهترین‌ نوشیدنی‌ها برای کیسه صفرا هستند.

آب برای دفع سنگ صفرا
نوشیدن آب کافی به پیشگیری از این بیماری و درمان آن کمک می‌کند.

عوارض سنگ کیسه صفرا

این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند عوارض جدی داشته باشد. عوارض این بیماری شامل این موارد می‌شوند:

۱. التهاب کیسه صفرا

این جسم در مجاری صفراوی باعث التهاب کیسه صفرا می‌شود که با درد شدید و تب همراه است.

۲. مسدود شدن مجرای صفراوی

این جسم باعث انسداد مجاری می‌شود که مایع صفرا از کیسه صفرا یا کبد به سمت روده کوچک می‌رود. درد شدید، زردی و عفونت مجاری صفراوی نتیجه مسدود شدن مجرای صفراوی هستند.

۳. انسداد مجرای پانکراس

مجرای پانکراس لوله‌ای است که از پانکراس می‌آید و به مجرای صفراوی مشترک پیش از دوازدهه می‌رسد. مایع پانکراس که به گوارش کمک می‌کند از همین مجرا عبور می‌کند. این سنگ باعث انسداد مجرای پانکراس شده و التهاب پانکراس را به ‌دنبال دارد. درد مداوم و شدید شکم که گاهی نیاز به بستری شدن پیدا می‌کند از عوارض انسداد مجرای پانکراس هستند.

۴. سرطان کیسه صفرا

ریسک ابتلا به سرطان کیسه صفرا در افرادی که سابقه سنگ صفرا دارند بیشتر است، اما سرطان کیسه صفرا بیماری نادری است و علی‌رغم اینکه ریسک ابتلا به سرطان بالا است احتمال تبدیل شدن به سرطان کیسه صفرا بسیار پایین است.

عوارض سنگ صفرا
این جسم در مجاری صفراوی باعث التهاب کیسه صفرا می‌شود که با درد شدید و تب همراه است.

راهی برای پیشگیری از سنگ کیسه صفرا وجود دارد؟

با اقدامات زیر می‌توان ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش داد و از ابتلا به آن جلوگیری نمود:

  • هیچ وعده غذایی را حذف نکنید: حذف وعده‌های غذایی یا غذا نخوردن به مدت طولانی، ریسک این بیماری را بالا می‌برد.
  • کاهش وزن تدریجی باشد: اگر نیاز به کاهش وزن دارید، بهتر است به آرامی این کار را انجام دهید. کاهش وزن سریع، ریسک این بیماری را تشدید می‌کند.
  • غذاهای فیبردار بیشتری بخورید: غذاهای حاوی فیبر مثل میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل را در رژیم غذایی بگنجانید.
  • حفظ وزن: چاقی و اضافه وزن باعث می‌شود که ریسک ایجاد این بیماری بیشتر می‌شود. با دریافت کالری روزانه کمتر و انجام فعالیت‌های ورزشی می‌توانید وزن مناسب خود را حفظ کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

سنگ کیسه صفرا معمولا بدون علائم و نشانه خاصی و در اثر افزایش میزان کلسترول در بدن ایجاد می‌شود. اگر به این بیماری مبتلا هستید، اما هنوز مشکلی برایتان ایجاد نکرده‌اند احتمالا مشکل‌ساز نخواهند شد. در صورت ایجاد علائم شاهد درد شکمی در بالا سمت راست شکم خواهیم بود. این درد شدید و مداوم است.

کوله‌سیستکتومی (Cholecystectomy) قطعی‌ترین روش درمان برای این بیماری است که بهبودی سریعی دارد. سنگ‌های کیسه صفرا در مجاری صفراوی را می‌توان با اندوسکوپی و یا دارو درمان کرد. طب سنتی هم دمنوش‌های گیاهی برای درمان این بیماری تجویز می‌کند که بهتر است پیش از مصرف آنها حتما با پزشک خود مشورت کنید. پیشنهاد ما این است که به محض مشاهده علائم، با مشاوره آنلاین و تلفنی و یا مراجعه حضوری با متخصص گوارش و کبد یا دکتر داخلی در دکترتو، روند درمانی را آغاز کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

ممکن است علائم این بیماری شبیه بیماری‌های دیگری مثل آپاندیس، زخم، پانکراتیت و بیماری رفلاکس معده باشد که در صورت مشاهده علائم باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

تا زمانی که این بیماری علائمی نداشته باشد، نیازی به درمان و جراحی نیست، اما سنگ‌هایی که باعث انسدادی مجاری صفراوی شده باید جراحی شوند.

این بیماری می‌تواند به کوچکی شن‌ریزه یا به اندازه یک توپ گلف باشد.

کمبود آهن باعث ایجاد آنمی یا کم‌خونی در بدن شده که نقش مهمی در اشباع مایع صفرا ایفا کرده و باعث تشکیل این جسم می‌شود.

بله، در بیشتر موارد ممکن است این بیماری بدون علائم و نشانه باشد.

بله، این بیماری، ارثی است. سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری یکی از ریسک فاکتورهای ابتلا به این بیماری در کنار سن، جنسیت، چاقی و دیابت محسوب می‌شود.

در مواردی که سنگ باعث انسداد مجرای صفراوی شود و التهاب و عفونت ایجاد کند باید آن را عمل شود.

افزایش هورمون‌ها و تغییراتشان در دوره بارداری باعث بالا رفتن میزان کلسترول در خون و به‌ تاخیر انداختن تخلیه کیسه صفرا می‌شود و می‌تواند باعث تشکیل سنگ شود. نزدیک به ۸ درصد خانم‌های باردار در سه‌ ماهه سوم بارداری دچار سنگ می‌شوند، اما از این تعداد تنها ۱ درصد علائم و نشانه‌های سنگ را بروز می‌دهند. از میان افرادی که علائم و نشانه دارند هم کمتر از ۱۰ درصد دچار عوارض می‌شوند.

علت ابتلای کودکان به این بیماری نامعلوم است، اما عواملی مثل مشکلات خونی ارثی و چاقی می‌توانند ریسک ابتلا به این بیماری در کودکان را افزایش بدهند. سنگ کیسه صفرا در کودکان همانند بزرگسالان بدون علائم است، البته کودکان ممکن است در سمت راست یا میانی فوقانی شکم احساس درد داشته باشند. دردی شدید، ناگهانی، مثل گرفتگی که به سمت پشت یا شانه راست کشیده می‌شود. درد معمولا قطع و وصل شده و بعد از خوردن غذاهای پرچرب بدتر می‌شود.

این بیماری در نوزادان بسیار نادر است و معمولا با همولیز، بیماری روده‌ای، ناهنجاری‌های مادرزادی، پرخوری و گرسنگی طولانی‌مدت همراه می‌شود.

ابتدا با مشاهده علائم و درد اولیه باید به پزشک عمومی یا دکتر داخلی مراجعه کنید. در صورتی که دکتر داخلی با معاینه به این بیماری مشکوک شد شما را به متخصص گوارش، متخصص بیماری‌های معده و روده یا جراح شکم ارجاع می‌دهد. می‌توانید از مشاوره آنلاین با متخصص داخلی هم کمک بگیرید.

امتیاز شما به مقاله:
(4.2از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره سنگ کیسه صفرا

  1. Sori گفت:

    خیلی جامع و عالی بود
    سپاسگذارم🙏🏻

  2. علی تشکر گفت:

    ممنون خدا خیرتان بدهد خیلی آموزنده و ناثیر گزار بود

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سپاس از همراهی شما.

  3. مرضیه واحدیان گفت:

    توضیحات عالی بود ممنونم

  4. محسن گفت:

    سپاس و درود از توضیحات مبسوط

  5. ناشناس گفت:

    عااالییی اطلاعات کافی بود و نگرانی من کمتر شد سپاسگزارم

  6. مرد کوچک گفت:

    تکمیل و پر محتوا.عالی

  7. یاد خدا گفت:

    عالی کامل بود ممنون

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سپاس از همراهی شما.

  8. امیر علی گفت:

    سلام من یه سنگ به اندازه ۱۶میلیمتر دارم و نمیخواهم حراحی کنم ایا با اندوسکپی می شود سنگ خارج شود

    1. الی پرنس گفت:

      من سنگ صفرا به اندازه ۲۲ میلی دارم بالای شکمم هم خیلی درد می‌کنه ۲روز بستری بودم تو بیمارستان امکان داره عمل نکنم با دارو خوب بشم ؟؟؟

    2. الی جون گفت:

      من سنگ صفرا به اندازه ۲۲ میلی دارم بالای شکمم هم خیلی درد می‌کنه ۲روز بستری بودم تو بیمارستان امکان داره عمل نکنم با دارو خوب بشم ؟؟؟

    3. الی جون گفت:

      من سنگ صفرا به اندازه ۲۲ میلی دارم بالای شکمم هم خیلی درد می‌کنه ۲روز بستری بودم تو بیمارستان امکان داره عمل نکنم با دارو خوب بشم ؟؟؟من نمی‌دونم ۲۲ سایز‌ سنگ بزرگ هست یا کوچیک؟؟

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سلام دوست عزیز. با ارزوی سلامتی
        سنگ صفرا با این سایز نسبتا بزرگ محسوب می گردد. با مشورت با متخصص خوب، بهترین تصمیم را بگیرید. گاهی کوتاه ترین و تنها راه درمان ممکن است جراحی باشد.

        https://doctoreto.com/doctors/speciality/gastroenterologist

  9. ناشناس گفت:

    شپاشگزارند

  10. علی گفت:

    متشکرم

    1. ناشناس گفت:

      خواهش