تمام علائم کم خونی که باید بشناسید.

علائم کم خونی چیست؟ چطور تشخیص دهیم دچار کم خونی شده‌ایم؟ برای تشخیص کم خونی اکتفا به نشانه‌های رایج کافیست؟ در صورت ابتلا به کم خونی، گلبول‌های قرمز سالم یا هموگلوبین کافی برای حمل اکسیژن به بافت‌های بدن وجود ندارد. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز یافت می شود و اکسیژن را از ریه‌ها به سایر اندام‌های بدن می‌رساند. انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد که هر کدام علت خاص خود را دارند. کم خونی می‌تواند کوتاه مدت یا بلند مدت باشد و از خفیف تا شدید متغیر هم است. از آنجایی که ابتلا به کم خونی می‌تواند علامت هشداردهنده ابتلا به یک بیماری جدی باشد، باید در زمان درست تشخیص داده شود. در این مقاله از دکترتو درباره نشانه های کم خونی صحبت کرده‌ایم تا آگاهی شما برای تشخیص به موقع این بیماری را بالا ببریم. اگر برای پیدا کردن پاسخ سوالات خود نیاز به مشاوره با یک پزشک عمومی یا متخصص داخلی دارید، از وبسایت دکترتو کمک بگیرید و یک دکتر مناسب برای خود بیابید.

‏علائم کم خونی چیست؟

کم خونی در هر فرد با علائم متفاوتی همراه است. از احساس ضعف یا خستگی بیشتر از حد معمول گرفته تا احساس سردرد، مشکلات تمرکز،  تند مزاجی، از دست دادن اشتها، بی‌حسی و گزگز دست و پاها، همه‌ و همه می‌توانند از علایم کم خونی به حساب بیایند. در ادامه هر یک از رایج‌ترین علایم کم خونی را بیشتر توضیح داده‌ایم.

‏۱. التهاب و تورم دهان و زبان

کم خونی باعث صاف به نظر رسیدن سطح زبان و همچنین تغییر رنگ آن از رنگ صورتی به رنگ قرمز می‌شود. زبان همچنین ممکن است از نظر بافت ضخیم یا گوشتی به نظر برسد. حتی ممکن است برخی از زبان‌ها متورم شوند یا ترک خورده به نظر برسند. علاوه‌براین، بیماران مبتلا به کم خونی ممکن است در دهان خود زخم هم احساس کنند.

‏۲. سردرد

سردرد مداوم نشانه چیست؟ کم خونی باعث می‌شود که اندام‌های بدن خون کافی برای عملکرد ۱۰۰ درصدی خود دریافت نکنند. هنگامی که این اتفاق در مغز می‌افتد، رگ‌های خونی در مغز متورم شده و باعث ایجاد فشار و در نتیجه سردرد می‌شود. همین فشار ممکن است باعث سبکی سر یا سرگیجه هم شود.

متن انگلیسی:
Transfusions help people with serious anemia quickly increase the number of red blood cells in their blood
ترجمه متن:
تزریق خون به افراد مبتلا به کم خونی جدی کمک می‌کند تا به سرعت تعداد گلبول‌های قرمز خون افزایش پیدا کند.

internet-prod.nhlbi.nih

‏۳. کاهش اشتها

اگر کمبود آهن دارید ممکن است دچار کم اشتهایی شوید و میل شما به غذا به طور قابل توجهی کاهش یابد.

‏۴. ابتلای مکرر به بیماری های عفونی

آهن برای سلامت سیستم ایمنی مورد نیاز است و کمبود آهن ممکن است خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد. در چنین شرایط حساسیت به عفونت افزایش پیدا می‌کند که موضوعی خطرناک به حساب می‌آید.

‏۵. ویارهای عجیب

ویارهای عجیبی مانند میل زیاد به خوردن خاک، یخ، کاغذ و گچ از نشانه‌های کمبود آهن در بدن است. حتی زنان باردار مبتلا به کم خونی فقر آهن هم ممکن است این میل را تجربه کنند که به اصطلاح پیکا یا هرزه خواری نامیده می‌شود.

‏۶. سردی دست و پا

احساس سرما، سردی دست‌ها و پاها می‌تواند ناشی از کم خونی و فقر آهن باشد. افراد مبتلا به کم خونی گردش خون ضعیفی در بدن خود را تجربه می‌کنند چرا که گلبول‌های قرمز کافی برای تامین اکسیژن بافت خود ندارند. علت سرد بودن دست هم همین موضوع است.

مدام سردی دست و پا داری و اذیت میشی؟

همین حالا ویزیت شو.

دکتر عمومی آنلاینلیست پزشکان عمومی کشور

‏۷. خشکی پوست و مو

پوست و موی خشک یا آسیب دیده ممکن است نشانه کمبود آهن باشد. کمبود آهن باعث کاهش سطح هموگلوبین در خون می‌شود که ممکن است میزان اکسیژن موجود در سلول‌هایی که باعث رشد مو می‌شوند را کاهش دهد. پوست و موهایی که فاقد اکسیژن هستند خشک و ضعیف می‌شوند.

‏۸. بی قراری پاها

پایین بودن سطح آهن در خون منجر به کاهش دوپامین و در نتیجه باعث ایجاد سندرم پای بی قرار می‌شود.

‏۹. تپش قلب

کم خونی فقر آهن ظرفیت رساندن اکسیژن به بافت‌های بدن را کاهش می‌دهد. در نتیجه این اتفاق هم فرد دچار تنگی نفس، خستگی، رنگ پریدگی پوست، سردرد و تپش قلب می‌شود.

‏۱۰. خستگی زیاد و غیرطبیعی

احساس خستگی یکی از علائم رایج کم خونی است. این خستگی به این دلیل اتفاق می‌افتد که بدن آهن مورد نیاز برای ساخت پروتئینی به نام هموگلوبین را که به حمل اکسیژن در بدن کمک می‌کند، ندارد.

۱۱. ‏احساس افسردگی

تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به کم خونی ممکن است علائم افسردگی مانند نوسانات خلقی، پایین بودن اعتماد به نفس و از دست دادن علاقه به فعالیت‌های روزانه را تجربه کنند.

‏۱۲. تنگی نفس

اگر‌ به کم خونی مبتلا باشید گلبول‌های قرمز خون یا هموگلوبین کافی برای حمل اکسیژن به بافت‌های بدن در رگ‌های شما به اندازه کافی وجود ندارد. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز بوده و اکسیژن را از ریه‌ها به سایر اندام‌های بدن می‌رساند. به دلیل پایین بودن سطح هموگلوبین، افراد مبتلا به کم خونی می‌تواند احساس تنگی نفس داشته باشند.

‏۱۳. بدشکل شدن ناخن (علائم کم خونی روی ناخن)

کمبود گلبول‌های قرمز خون ممکن است باعث ناهنجاری‌های ناخن مانند ناخن‌های قاشقی (کویلونیشیا) شود. به این معنی که وسط ناخن فرو می‌رود، لبه‌های آن بالا می‌آید و ظاهری گرد درست شبیه قاشق پیدا می‌کند.

همچنین شکنندگی و خرد شدن ناخن‌ها هم جز علائم اولیه کم‌ خونی است.

‏۱۴. پوست رنگ ‌پریده

گلبول‌های قرمز حاوی هموگلوبین هستند که حامل اکسیژن است. بدون هموگلوبین و اکسیژن کافی، پوست ممکن است رنگ پریده به نظر برسد.

‏۱۵. علائم کم خونی از روی چشم

در صورت ابتلا به کم خونی ممکن است سفیدی چشم آبی شود، داخل پلک‌های پایینی رنگ پریده و شبکیه چشم ممکن است به دلیل کمبود اکسیژن و نشت رگ‌های خونی آسیب ببیند. انواع خاصی از کم خونی می‌تواند باعث تغییرات خاصی در چشم شود که یکی از آن‌ها تورم در شبکیه است.

‏علائم انواع کم خونی

برحسب اینکه به چه نوع کم‌ خونی مبتلا هستید، علائم شما ممکن است متفاوت باشد. در ادامه دلایل کم خونی و انواع نشانه های کم‌ خونی های مختلف را توضیح داده‌ایم.

نوع کم‌خونی	علت اصلی	علائم اصلی	درمان
فقر آهن	کمبود آهن در بدن	خستگی، ضعف، رنگ‌پریدگی، تنگی نفس، سرگیجه، سردرد، ناخن‌های شکننده	مصرف مکمل آهن، اصلاح رژیم غذایی
کمبود ویتامین B12	کمبود ویتامین B12 در بدن	خستگی، ضعف، بی‌حسی و گزگز دست و پا، مشکلات تعادل، مشکلات حافظه	مصرف مکمل ویتامین B12، اصلاح رژیم غذایی
کمبود فولات	کمبود فولات در بدن	مشابه کمبود ویتامین B12	مصرف مکمل فولات، اصلاح رژیم غذایی
کم‌خونی آپلاستیک	اختلال در مغز استخوان و تولید سلول‌های خونی	خستگی، ضعف، عفونت‌های مکرر، خونریزی آسان	داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، تزریق خون، پیوند مغز استخوان
کم‌خونی همولیتیک	تخریب زودرس گلبول‌های قرمز خون	زردی، خستگی، ضعف، بزرگ شدن طحال	داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، تزریق خون، برداشتن طحال
کم‌خونی ناشی از بیماری‌های مزمن	بیماری‌های مزمن مانند سرطان، بیماری‌های کلیوی و روماتیسمی	خستگی، ضعف	درمان بیماری زمینه، تزریق اریتروپویتین
تالاسمی	اختلال ژنتیکی در تولید هموگلوبین	خستگی، ضعف، زردی، بزرگ شدن طحال	انتقال خون، پیوند مغز استخوان

متن انگلیسی:
Different types of anemia include: Anemia due to vitamin B12 deficiency. Anemia due to folate (folic acid) deficiency. Anemia due to iron deficiency. Anemia of chronic disease. Hemolytic anemia. Idiopathic aplastic anemia. Megaloblastic anemia. Pernicious anemia
ترجمه متن:
انواع مختلف کم خونی عبارتند از: کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12، کم خونی ناشی از کمبود فولات (اسید فولیک)، کم خونی ناشی از کمبود آهن، کم خونی ناشی از بیماری مزمن، کم خونی همولیتیک، کم خونی آپلاستیک ایدیوپاتیک، کم خونی مگالوبلاستیک و کم خونی خطرناک.

pennmedicine

‏۱. علائم کم خونی آپلاستیک (آپلازی)

علائم کم خونی آپلاستیک و MDS بسیار شبیه به هم هستند. بسته به اینکه کدام نوع از سلول‌های خونی بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند و همچنین علت این اختلال، علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در مراحل اولیه MDS، ممکن است بیمار فقط علائم خفیفی داشته باشد یا اصلاً علائمی مشاهده نشود. علائم این نوع کم خونی شامل موارد زیر می‌شود:

• خستگی
• عفونت‌های مکرر
• کبودی بی دلیل
• خونریزی از بینی و لثه یا هر خونریزی که بیش از حد طول بکشد.
• رنگ پریدگی به صورت غیرعادی
• ضعف
• تنگی نفس هنگام ورزش یا فعالیت
• لکه‌های قرمز یا بنفش روی پوست در اثر خونریزی زیر پوست
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• سرگیجه
• تب
• سردرد

‏۲. کم خونی مگالوبلاستیک علائم

کم خونی مگالوبلاستیک ناشی از تخریب و ناکافی بودن گلبول‌های قرمز خون است. علائم این نوع کم خونی عبارتند از:

• رنگ پریدگی پوست، لب‌ها و دست‌ها
• کاهش اشتها
• احساس کمبود انرژی یا خستگی
• اسهال یا یبوست
• مشکل در راه رفتن
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست‌ها و پاها
• نرم زبان

‏۳. علائم کم خونی فانکونی

کم خونی فانکونی با نشانه‌های زیر همراه است:

• خستگی و رنگ پریدگی ناشی از کم خونی (به دلیل کم بودن گلبول‌های قرمز خون)
• ابتلا به عفونت‌های مختلف
• کبودی و خونریزی آسان (ناشی از کم بودن پلاکت)

‏۴. علائم کم خونی فقر آهن

علائم کم خونی فقر آهن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خستگی و کمبود انرژی
• تنگی نفس
• تپش قلب
• رنگ پریدگی پوست
• سردرد

‏۵. علائم کم خونی داسی شکل (کم خونی سیکل سل)

کم خونی داسی شکل یک بیماری ژنتیکی و نوعی اختلال خونی بوده که با هموگلوبین معیوب (Hbs) شناخته می‌شود. این نوع کم خونی سیکل سل با علائم زیر همراه است:

• دردهای دوره‌ای شدید
• ورم دست و پا
• عفونت‌های مکرر
• تاخیر در رشد یا بلوغ
• مشکلات بینایی

‏۶. علائم تالاسمی

انواع مختلفی از تالاسمی وجود دارد و علائمی که دارید به نوع و شدت بیماری شما بستگی دارد. برخی از نوزادان علائم و نشانه‌های تالاسمی را در بدو تولد نشان می‌دهند. برخی دیگر هم در دو سال اول زندگی با علائم بیماری خود روبه‌رو می‌شوند. برخی از افرادی که تنها یک ژن هموگلوبین تحت تاثیر قرار دارند، علائم تالاسمی را ندارند. با این وجود به صورت کلی نشانه‌های تالاسمی شامل موارد زیر است:

• خستگی
• ضعف
• رنگ پریدگی پوست
• ناهنجاری‌های استخوانی صورت
• رشد آهسته
• تورم شکم
• ادرار تیره

‏۷. علائم کم خونی ناشی از لوسمی

بسیاری از افراد مبتلا به لوسمی هیچ علامتی ندارند. علائم سرطان خون در ابتدا خفیف هستند و به آرامی شدت می‌یابند. اصلی‌ترین علائم لوسمی عبارتند از:

• خستگی
• رنگ پریدگی
• ضعف
• تنگی نفس
• عفونت‌های مکرر (زخم دهان، گلودرد، تب، تعریق، سرفه، دفع مکرر ادرار همراه با سوزش، بریدگی‌ها و خراش‌های عفونی و جوش)
• افزایش کبودی و خونریزی

سایر علائم کمتر رایج لوسمی هم عبارتند از:

• درد استخوان
• تورم و حساسیت لثه
• بثورات پوستی
• سردرد
• مشکلات بینایی
• استفراغ
• رشد غدد لنفاوی
• بزرگ شدگی طحال همراه با درد
• درد قفسه سینه

‏۸. علائم کم‌ خونی ناشی از کمبود ویتامین ث

افراد مبتلا به کم‌ خونی ناشی از کمبود ویتامین ث احساس خستگی، ضعف و تند مزاجی می کنند. کمبود شدید آن که اسکوربوت نامیده می‌شود هم باعث کبودی، مشکلات لثه و دندان، خشکی مو و پوست و کم خونی می‌گردد. 

‏۹. علائم کم ‌خونی ناشی از کمبود ویتامین ب ۱۲

علائم هر فرد در صورت ابتلا به کم خونی ناشی از کمبود ویتامین ب ۱۲ ممکن است متفاوت باشد. اما علائم رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ضعف عضلانی
• احساس بی‌حسی یا گزگز در دست‌ها و پاها
• مشکل در راه رفتن
• حالت تهوع
• کاهش اشتها
• کاهش وزن
• احساس خستگی یا کمبود انرژی
• اسهال
• تند شدن ضربان قلب

‏۱۰. علائم کم ‌خونی ناشی از کمبود فولات

علائم کم خونی ناشی از کمبود فولات ممکن است شبیه سایر بیماری‌های خونی یا دیگر بیماری‌ها باشد. همیشه توصیه می‌شود که برای تشخیص دقیق‌تر به پزشک مراجعه کنید اما با این حال رایج‌ترین علائم آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کاهش اشتها
• رنگ پریدگی پوست
• بدخلقی
• کمبود انرژی
• اسهال

علائم کم خونی کلافه‌ات کرده؟ کلیک کن و با متخصص مشورت کن.

دکتر کم خونی

‏۱۱. علائم کم خونی مغز استخوان

کم خونی آپلاستیک که به آنمی آپلاستیک، کم خونی مغز استخوان یا نارسایی مغز استخوان هم معروف است، نوعی اختلال خونی نادر و جدی بوده که به سلول‌های بنیادی در مغز استخوان آسیب وارد می‌کند. علائم کم خونی آپلاستیک عبارتند از:

• خستگی
• عفونت‌های مکرر
• کبودی
• خونریزی بینی
• خونریزی لثه
• رنگ پریدگی پوست
• ضعف
• تنگی نفس
• برپز لکه‌های قرمز یا بنفش روی پوست
• تند یا نامنظم شدن ضربان قلب
• سرگیجه
• بثورات پوستی
• تب
• سردرد

‏علائم کم خونی فقر آهن در نوزادان

نشانه های کم خونی فقر آهن در نوزادان شامل موارد نام برده شده زیر است:

• رنگ پریدگی پوست
• کمبود انرژی
• خستگی
• تند شدن ضربان قلب 
• زخم یا تورم زبان
• رشد طحال

‏شایع ترین علائم کم خونی در کودکان (علائم کم خونی در کودکان ۵ساله)

شایع‌ترین علائم کم خونی در کودکان عبارتند از:

• رنگ پریدگی پوست، لب‌ها، دست‌ها یا زیر پلک‌ها
• افزایش ضربان قلب (تاکی کاردی)
• تنگی نفس یا مشکل در نفس کشیدن
• کمبود انرژی و احساس خشتگی
• سرگیجه
• سردرد

‏علائم کم خونی شدید در بانوان (علائم کم خونی در زنان)

علائم کم خونی در زنان عبارتند از:

• تغییر رنگ سفیدی چشم
• شکننده شدن ناخن‌ها
• ابتلا به سندرم پیکا
• سبکی سر هنگام ایستادن
• کمرنگ شدن پوست
• تنگی نفس
• زخم یا التهاب زبان
• زخم دهان
• احساس ضعف یا خستگی بیش از حد معمول
• سردرد
• مشکلات تمرکز
• تند مزاجی
• از دست دادن اشتها
• بی حسی و گزگز دست و پا

‏علائم کم خونی در دختر نوجوان

با گذشت زمان، نوجوانان مبتلا به کم‌ خونی می‌توانند دچار احساس خستگی، ضعف، سردردهای مکرر و کم انرژی بودن کنند. در برخی موارد پوست هم رنگ پریده به نظر می‌رسد. علاوه‌براین ممکن است احساس تنگی نفس یا ضربان قلب شدید داشته باشند.

‏علائم کم خونی در مردان

علائم کم خونی در مردان عبارتند از:

• احساس ضعف یا خستگی بیشتر از حد معمول یا پس از ورزش
• سردرد
• مشکلات تمرکز
• افزایش تحریک‌پذیری
• از دست دادن اشتها
• بی حسی و گزگز دست و پا

‏علائم کم خونی در سالمندان

سالمندان مبتلا به کم خونی با علائم زیر روبه‌رو می‌شوند:

• خستگی
• ضعف
• تنگی نفس
• پوست رنگ پریده یا زرد
• ضربان قلب نامنظم
• سرگیجه یا سبکی سر
• درد قفسه سینه
• سردی دست‌ها و پاها

‏نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

پس از خواندن این مقاله نسبت به این موضوع آگاهی یافتید که کم خونی علائم متعددی داشته و این علائم از شخصی به شخص دیگر و برحسب نوع کم خونی متفاوت است. اگر کم خونی دارید، بدن شما خون غنی از اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند. کمبود اکسیژن هم می‌تواند باعث احساس خستگی یا ضعف و حتی احساس تنگی نفس، سرگیجه، سردرد یا ضربان قلب نامنظم شود.

توصیه می‌شود که برای بررسی بیشتر علائم کم خونی خود خیلی زود اقدام کنید. به همین منظور می‌توانید با یک پزشک عمومی یا دکتر متخصص داخلی هم به صورت حضوری و هم پزشک عمومی آنلاین یا دکتر داخلی آنلاین صحبت کنید و ویزیت شوید. اگر دغدغه پیدا کردن یک پزشک متخصص با تجربه را دارید، می‌توانید از وبسایت دکترتو کمک بگیرید. 

دکترتو مراقب سلامتی شماست!