فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
درماتیت صورت یا اگزمای صورت یکی از شایعترین شکلهای اگزما پوستی است که باعث سوزش، خارش، خشکی، پوسته پوسته شدن و ترک خوردگی پوست صورت، سر و سایر اندامها میشود. این بیماری پوستی صورت در کودکان شیوع بیشتری دارد و معمولا پیش از یک سالگی بروز میکند. اما ممکن است فرد بدون هیچ پیشینهای ناگهان در بزرگسالی نیز به درماتیت صورت مبتلا شود. این بیماری مزمن درمان قطعی ندارد و با روشهای خانگی و پزشکی میتوان از پیشروی بیماری جلوگیری کرد. در ادامه این مطلب با ما باشید تا با این عارضه پوستی، علائم درماتیت صورت و عوارض آن بیشتر آشنا شوید. اگر مدام دچار اگزما میشوید، حتما با متخصص پوست مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
درماتیت صورت چیست؟
اگزمای پوستی چیست؟ این بیماری نوعی التهاب پوستی اگزما مانند روی پوست صورت، اطراف لب و دهان، ابرو و پلک، و پوست سر است که باعث حساسیت بیش از حد پوست در این نواحی شده و خارش، سوزش، خشکی و ترک خوردگی پوست را به همراه دارد. این نوع اگزما شایعترین فرم التهاب پوستی در کودکان است که اغلب تا قبل یک سالگی کودک بروز میکند. بزرگسالان نیز احتمال ابتلا به این بیماری مزمن را دارند. در برخی موارد با رعایت اصول بهداشتی و دستورالعملهای درمانی میتوان بیماری را بهبود بخشید یا حتی آن را به صورت کامل درمان کرد.
علائم درماتیت صورت
درماتیت از انواع بیماری های پوستی خارش دار است. این بیماری باعث خارش، خشکی، زخم یا ترک خوردگی پوست میشود. در برخی افراد مبتلا صرفا تاولهای خشک پوستی کوچکی روی صورت دیده میشود اما برخی مبتلایان هم دچار التهاب پوستی گسترده در کل بدن میشوند. التهاب پوستی در افراد با رنگ پوست روشن باعث قرمز شدن پوست میگردد و در افراد با رنگ پوست تیره هم التهاب و لکههای پوستی قهوهای تیره، بنفش یا خاکستری ایجاد میشود.
به عبارتی تشخیص آن روی پوستهای تیره رنگ کمی سختتر خواهد بود. اگزما علاوه بر صورت و پوست سر سایر قسمتهای بدن از جمله دستها، قسمت داخلی آرنج، و پشت زانوها را هم درگیر میکند. افراد مبتلا به این التهاب پوستی معمولا در دورهای علائم نامشخص و پنهانی دارند و یک دوره هم علائم در آنها شدید میشود. از شایعترین علائم این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خشکی و ترک خوردگی پوست
- خارش
- جوشهای پوستی با رنگهای مختلف (بسته به رنگ پوست فرد مبتلا)
- برآمدگی و تاولهای کوچک در افراد با پوست تیره
- ترشح و پوسته پوسته شدن
- ضخیم شدن پوست
- تیره شدن رنگ پوست دور چشم
- حساسیت پوستی ناشی از خارش
علل درماتیت صورت
علل اصلی ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- تغییرات ژنتیکی
- ضعف سیستم ایمنی بدن
- عوامل محیطی مانند آلودگی زیستی یا آب و هوای بسیار سرد و گرم
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- مصرف روغنهای آرایشی و محصولات بهداشتی
- شویندههای صورت
- خشکی بیش از حد پوست
راه های تشخیص درماتیت صورت
راههای تشخیص اگزمای صورت عبارتند از:
- بررسی سابقه خانوادگی و پزشکی بیمار درباره آلرژیهای احتمالی
- معاینه بالینی و بررسی وجود آسم، تب یا آلرژی غذایی
- مشکلات خواب
- معاینه پوست و زخمهای روی پوست
- آزمایش خون
- نمونه برداری از زخمها (بیوپسی)
راه های درمان درماتیت صورت
درمان این بیماری با اقدامات مراقبتی معمول و مرطوب نگه داشتن پوست شروع میشود. اگر این اقدامات اثرگذار نبودند پزشک متخصص کرم و پمادهای موضعی برای کنترل خارش و بازسازی پوست تجویز میکند. این بیماری مزمن است و احتمالا باید طی چند ماه یا حتی چند سال روشهای مختلفی را برای کنترل و درمان آن امتحان کنید. در مواردی حتی با اینکه درمان موفقیت آمیز بوده بازهم ممکن است علائم این بیماری برگردند. راههای درمان درماتیت صورت به شرح زیرند:
- داروهای موضعی مانند کرم یا پمادهای پوستی
- آنتی بیوتیکها
- داروهای ضد التهاب
- آنتی بادیهای تزریقی
- نورتراپی
- پانسمان مرطوب برای موارد حاد
- کنترل و مدیریت استرس
پماد برای درماتیت صورت
بهتر است قبل از استفاده از هر گونه پماد برای این بیماری، با پزشک متخصص پوست مشورت کنید تا با توجه به نوع و شدت درماتیت، پماد مناسب را برای شما تجویز کند. در کل، برخی پمادهای پرکاربرد برای درمان این بیماری عبارتند از:
- پمادهای ضد التهابی مانند پمادهای حاوی استئروئیدها (مثل هیدروکورتیزون) یا پمادهای ضد التهاب غیر استئروئیدی.
- پمادهای آنتیهیستامینی مانند برخی محصولات حاوی دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) یا هیدروکسیزین (Hydroxyzine)
- پمادهای مرطوبکننده مانند وازلین، سراکوسید (Ceramides) و اسید هیالورونیک
درمان خانگی درماتیت صورت
در مواردی که شدت التهاب و عارضه پوستی زیاد نباشد میتوان با روشهای خانگی این بیماری را کنترل کرد. از روشهای درمان خانگی این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ژل موضعی آلوئه ورا یا کرمهای حاوی آلوئه ورا
- عسل
- طب فشاری
- مصرف موضعی جو دوسر کلوئیدی
- روغن نارگیل
- روغن جوجوبا
درمان درماتیت سبورئیک صورت
برای درمان درماتیت سبورئیک از کرمهای کورتیکواستروئیدی ملایم، فوم، پماد یا روغنهای ضدخارش و التیام دهنده روی نواحی آسیب دیده استفاده کنید. مراقب باشید که این مواد داخل چشمها نروند. کرمهای ضد قارچ کتوکونازول هم برای درمان توصیه میشوند.
بهتر است تا زمانی که پوست در حالت التهابی قرار دارد از مصرف اسپری مو، تافت، ژل و هرگونه مواد آرایشی روی پوست سر و صورت خودداری کنید. از شویندههای صورت حاوی اسید سالیسیلیک، سولفید سلنیوم، و زینک پیریتیون استفاده کنید و محصولات ضدقارچی و لوسیونهای استروئیدی را به صورت موضعی روی نواحی آسیب دیده بمالید.
درمان قطعی درماتیت سبوره صورت
این عارضه پوستی که از قسمت سر شروع شده و صورت را هم درگیر میکند درمان قطعی ندارد بلکه با رعایت اقدامات بهداشتی میتوان بیماری را کنترل کرد. برای کنترل التهاب از کرم، شامپو و لوسیونهای ضد قارچ استفاده کنید. ژلهای آنتی باکتریالی مانند مترونیدازول هم میتوانند به درمان درماتیت سبوره صورت کمک کنند.
انواع درماتیت صورت
این بیماری به صورت عمومی به تحریک و التهاب پوست صورت اطلاق میشود. درماتیت میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و در نتیجه انواع مختلفی از درماتیت صورت وجود دارد:
انواع درماتیت صورت | توضیحات |
---|---|
درماتیت خارشی (Atopic Dermatitis) | این نوع درماتیت صورت با علائمی مانند خشکی و قرمزی پوست، خارش شدید، پوسته پوسته شدن و ترشحات مایع در برخی موارد بروز میکند. |
درماتیت تماسی (Contact Dermatitis) | به علت تماس با مادهای تحریککننده مانند آلرژنها، محصولات شیمیایی، مواد آرایشی یا مواد غذایی رخ میدهد. |
درماتیت سبورئیک (Seborrheic Dermatitis) | به علت رشد بیش از حد قارچها در مناطق چرب پوست مانند صورت، پوسته سر، ابروها و نواحی دیگر صورت رخ میدهد. |
درماتیت خوراکی یا دور دهانی (Perioral Dermatitis) | در نواحی پیراستومیال (اطراف دهان و بین لب و پوست صورت) رخ میدهد. |
درماتیت سبوره صورت
درماتیت سبوره صورت یا سبورئیک نوعی درماتیت در مناطق چرب پوست مانند صورت، پوسته سر، ابروها، پشت گوش و نواحی دیگر صورت است که به علت رشد بیش از حد قارچها (معمولاً قارچ مالاسزیا) در این مناطق رخ میدهد. علائم درماتیت سبوره صورت عبارتند از:
- قرمزی و التهاب در مناطق بینی، ابروها و پشت گوش
- خارش
- پوسته پوستگی به طور خاص در لبه موها، ابروها و اطراف بینی
- ترشحات چرب یا سفید که ممکن است باعث لکههای زرد روی پوست شوند.
درماتیت سبورئیک و جوش صورت
درماتیت سبورئیک و جوش صورت دو حالت متفاوت هستند، اما ممکن است در برخی از موارد با هم ترکیب شوند. درماتیت سبورئیک عموماً به علت رشد بیش از حد قارچ مالاسزیا در مناطق چرب پوست مانند صورت، پوسته سر و ابروها رخ میدهد.
علائم آن شامل قرمزی، خشکی، پوسته پوستگی، خارش و ترشحات چرب است. از طرف دیگر، جوش صورت یا آکنه صورت عموماً به علت توقف یا انسداد منافذ چربی پوست (غدد سبوم) و تراکم بیش از حد باکتریها در این مناطق رخ میدهد.
این مشکل ممکن است با علائمی مانند جوشهای سفید، جوشهای قرمز و التهاب صورت، درد و خارش همراه باشد. اگر درماتیت سبورئیک و جوش صورت همزمان ایجاد شوند، ممکن است باعث تشدید علائم همدیگر شوند. به عنوان مثال، رشد بیش از حد قارچها در درماتیت سبورئیک میتواند علائم جوش صورت را تشدید کند و برعکس، انسداد منافذ چربی و التهاب در جوش صورت ممکن است درماتیت سبورئیک را تحریک کند.
عوارض درماتیت صورت
عفونتهای باکتریایی از شایعترین عوارض درماتیت صورت محسوب میشوند. ۶۰ تا ۹۰ درصد مبتلایان دچار عفونت باکتریایی پوستی میشوند. عفونتهای ویروسی، مشکلات جسمی و بیماری، اختلالات روانی و از دست دادن اعتماد به نفس، و مشکلات خواب از دیگر عوارض شایع این بیماری پوستی هستند.
راه های پیشگیری از درماتیت صورت
یکی از علل احتمالی ایجاد اگزما صورت از دست رفتن رطوبت پوست است. بنابراین طبیعی است که برای پیشگیری از بروز این عارضه باید رطوبت پوست را حفط کنیم. از ژل یا کرمهای آبرسان حاوی آلوئه ورا یا هیالورونیک اسید در روتین روزانه پوستی خود استفاده کنید.
برای حمام یا شستشوی صورت آب خیلی داغ نباشد و از شویندههای ضد حساسیت برای پوستهای حساس استفاده کنید. در نوزادان و کودکانی که ریسک ابتلای بالایی دارند، مصرف لوسیونهای مرطوب کننده و محافظ میتواند ریسک بروز درماتیت آتوپیک را تا ۵۰ درصد کاهش دهد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
درماتیت صورت نوعی حالت التهابی مزمن پوست صورت است که بیشتر در کودکان شیوع دارد و تا قبل یک سالگی خود را نشان میدهد. البته بزرگسالان هم بنا به دلایل ژنتیکی، عوامل محیطی، استرس، سیستم ایمنی ضعیف یا عدم مراقبت از پوست ممکن است به آن مبتلا شوند. این بیماری با علائمی مانند قرمزی، خارش، خشکی، پوسته پوستگی، سوزش و در برخی موارد ترشحات چرب روی صورت خود را نشان میدهد.
این بیماری درمان قطعی ندارد و با رعایت دستورالعملهای پزشک میتوان آن را مدیریت نمود. پزشک میتواند داروهای موضعی یا سیستمیک برای کنترل التهاب و علائم درماتیت صورت مانند کرتیکواستروئیدها، آنتیهیستامینها و ضدعفونیکنندهها تجویز کند. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب این بیماری به دکتر پوست مراجعه کنید تا بر اساس نوع و شدت بیماری، برنامه درمانی مناسبی را برای شما تعیین کند.
شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر پوست آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب زیبایی شماست!