فهرست مطالب
چاقی نوجوانان یکی از جدی‌ترین و چالش برانگیزترین مسائل بهداشت عمومی قرن بیست و یکم است. افزایش وزن نوجوانان بیش‌تر در کشورهای کم درآمد و متوسط به ویژه در مناطق شهری دیده می‌شود. شیوع چاقی نوجوانان با سرعت نگران کننده‌ای رو به افزایش است. تقریبا نیمی از کودکان دارای اضافه وزن با ۵ سال سن در آسیا و یک چهارم آنها در آفریقا زندگی می‌کنند.
در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصص کودکان در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
علل چاقی در کودکان و نوجوانان
پرخوری
تحقیقات انجام شده نشان می‌دهند که یکی از علل اصلی افزایش وزن نوجوانان، تغذیه نامناسب و پرخوری است. فست فود، آب نبات و نوشابه متهمان اصلی هستند.
فست فود، آب نبات و نوشابه متهمان اصلی [چاقی کودکان و نوجوانان] هستند.
کاهش فعالیت‌های بدنی
با پیشرفت تکنولوژی و قرار دادن وسایل الکترونیکی مانند گوشی همراه، تبلت و لپ تاپ در دسترس نوجوانان، تحرک آنها کاهش یافته و تمایل به ساکن بودن و یکجا نشینی نیز افزایش یافته است. عدم فعالیت بدنی کافی می‌تواند یکی از دلایل چاقی کودکان و نوجوانان باشد.
ژنتیک
اگرچه ژنتیک هر فرد در افزایش وزن وی نیز تاثیر به سزایی دارد اما ژنتیک یا ارث به تنهایی باعث چاقی نمی‌شود. چاقی وقتی رخ می‌دهد که میزان کالری دریافتی از میزان کالری مصرفی بیش‌تر باشد.
مسائل روانشناختی
اختلالات روانشناختی ممکن است منجر به چاقی در برخی از کودکان شود. کودکان و نوجوانانی که استرس یا افسردگی دارند برای مقابله با احساسات منفی، بیش‌تر غذا می‌خورند.
بیماری‌ها
اگرچه بیماری‌های پزشکی خاصی مانند عدم تعادل هورمونی و اختلالات ارثی متابولیکی می‌توانند باعث چاقی کودکان شود، اما این موارد بسیار نادر است.
داروها
برخی از داروها با تغییر در نحوه‌ی پردازش مواد غذایی یا افزایش ذخیره‌ی چربی می‌توانند باعث افزایش وزن شوند.
نمی‌دونی چرا فرزندت مدام چاق‌تر میشه؟
همین حالا با دکتر تغذیه مشورت کن.
معیار سنجش چاقی کودکان و نوجوانان
شاخص توده‌ی بدنی (BMI) ابزاریست که برای تعیین اضافه وزن و چاقی در افراد استفاده می‌شود. BMI با فرمول؛ وزن (به واحد کیلوگرم) تقسیم بر قد به توان دو (به واحد متر) محاسبه می‌شود. BMI در کودکان و نوجوانان در هر سن و جنسی متفاوت است و اغلب از آن به عنوان BMI برای سن یاد می‌شود. وضعیت وزن کودک با استفاده از صدک مخصوص جنس و سن برای BMI مقایسه می‌شود و با BMI بزرگسالان فرق دارد. تقسیم بندی شاخص توده‌ی بدنی در کودکان به این صورت است که:
BMI زیر صدک ۵ به معنای کمبود شدید وزن است.
BMI صدک ۵ تا ۸۵ طبیعی است.
BMI بالاتر از صدک ۸۵ و زیر صدک ۹۵ اضافه وزن تعریف می‌شود.
BMI بالاتر از صدک ۹۵ نیز به عنوان چاقی تعریف می‌شود.
عوارض چاقی کودکان و نوجوانان
اضافه وزن در کودکان و نوجوانان می‌تواند خطرات سلامتی قابل توجهی را، هم در دوران کودکی و هم در دوران بزرگسالی به همراه داشته باشد. کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن به احتمال زیاد در بزرگسالی نیز چاق می‌شوند. کودکان چاق به احتمال زیاد در سنین پایین به بیماری‌های غیر واگیر مانند دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی مبتلا می‌شوند. چاقی نوجوانان باعث افزایش ریسک بیماری‌هایی مانند آسم، آپنه خواب، مشکلات مفصلی و محدودیت حرکتی، پوکی استخوان، کبد چرب غیر الکلی، سنگ کیسه‌ی صفرا، ریفلاکس معده و اختلالات روانشناختی مانند عزت نفس پایین می‌شود. کودکان چاق در بزرگسالی با خطر کلسترول بالا و فشار خون بالا روبرو هستند. بیماری‌های پوستی مانند عرق سوز شدن، عفونت‌های قارچی پوست و آکنه در نوجوانان چاق شیوع بیش‌تری دارد.
اضافه وزن در کودکان و نوجوانان می‌تواند خطرات سلامتی قابل توجهی را، هم در دوران کودکی و هم در دوران بزرگسالی به همراه داشته باشد.
روش‌های مقابله با چاقی کودکان و نوجوانان
سبک زندگی سالم، بهترین راه حل مقابله با چاقی است
آموزش استفاده از غذاهای سالم و مغذی و ایجاد عادت‌های ورزشی مانند دویدن، شنا، اسکیت و دوچرخه سواری را به کودکان از همین امروز آغاز کنید. هدف از این تغییر کاهش وزن است. توصیه می‌شود کاهش وزن باید تدریجی و حدودا نیم کیلو در ماه باشد.
پشتیبان باشید
مهم‌ترین کاری که والدین می‌توانند برای کمک به یک کودک چاق انجام دهند، حامی بودن است. احساسات فرزند شما در مورد خودش تا حدودی توسط احساسات شما تعیین می‌شود. به فرزندتان اجازه دهید بداند که او را دوست دارید و او را همینطور که هست قبول دارید. او را تشویق کنید و سعی کنید از او انتقاد نکنید.
مراقب محتوای غذایی فرزندتان باشید
تصمیمات والدین در مورد مواد غذایی مصرفی کودکان بسیار مهم است. فست فود، غذاهای دارای چربی و کالری بالا و نوشیدنی‌های قندی را از دسترس نوجوانان دور نگه دارید. مصرف روزانه هشت لیوان آب را در اولویت قرار دهید. میزان چربی را به ۲۵ تا ۳۰ درصد کل کالری مصرفی روزانه محدود کنید. از مصرف غذاهای سرخ شده خودداری کنید. هر روز دو تا سه وعده لبنیات کم چرب یا بدون چربی، ماست و پنیر کم چرب یا بدون چربی، نان و غلات بدون چربی را در برنامه غذایی فرزندتان قرار دهید. میان وعده‌های کم چرب و خوشمزه باعث ایجاد سیری زودرس در کودکتان می‌شود. برای جلوگیری از خطرات خفگی، میان وعده‌های کودکان خردسال را به دقت انتخاب کنید. به عنوان مثال، انگورهای کامل را حداقل به چهار یا پنج قسمت کوچک‌تر برش دهید.
همین حالا بهترین دکتر تغذیه کودکان رو برای درمان چاقی فرزندت پیدا کن.
دفعات و میزان غذا خوردن فرزندتان را کاهش دهید
کودکان به اندازه‌ی بزرگسالان به غذا احتیاج ندارند. فرزندتان را از غذا خوردن بیش از حد باز دارید. باید بدانید که به هیچ وجه “نه گفتن” به کودکی که گرسنه است ساده نیست.
سرگرم شدن باعث می‌شود فرزندتان متوجه نشود چقدر غذا می خورد
اجازه ندهید بچه‌ها جلوی تلویزیون یا گوشی به دست، غذا بخورند. پرت شدن حواس باعث می‌شود متوجه نباشند چه مقدار غذا مصرف می‌کنند. بهتر است از غذا خوردن در هنگام گرسنگی دوری کنید. فرزندان خود را تشویق کنید که به آرامی غذا بخورند. این کار به آنها کمک می‌کند تا احساس سیر بودن را تشخیص دهند و به موقع از غذا خوردن دست بکشند.
فیبر در وعده‌های غذایی را فراموش نکنید
نوجوانان را به خوردن غلات سبوس دار، میوه و سبزیجات تشویق کنید. مصرف سبزیجات در کودکانی که از خوردن سبزیجات امتناع می‌کنند دشوار است. پس سعی کنید با تزیینات مختلف نظر کودکتان را نسبت به سبزیجات عوض کنید.
تکنولوژی، دشمن اصلی نوجوانان و کودکان
محبوبیت تلویزیون، رایانه و بازی‌های ویدئویی زندگی بسیاری از کودکان و نوجوانان را به زندگی بی‌تحرک (غیرفعال) تبدیل کرده است. تماشای تلویزیون و سرگرمی‌های بی‌تحرک مانند بازی‌های ویدئویی و گشت و گذار در اینترنت نباید از دو ساعت در روز تجاوز کند. اجتناب از مصرف تنقلات در هنگام دیدن فیلم و تلویزیون باعث کاهش اثرات وزن می‌شود.
در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص تغذیه در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.