علائم و درمان بیماری پارکینسون چیست؟

پارکینسون، نوعی اختلال پیشرفته‌ی عصبی است که بر حرکت فرد تاثیر می‌گذارد. بیماری پارکینسون دومین اختلال عصبی شایع و اولین اختلال حرکتی شایع است. ویژگی بارز پارکینسون، شروع تدریجی لرزش در اندام‌ها و سر در زمان استراحت، خشکی عضلات، کاهش سرعت حرکت و از دست دادن تعادل است که این علائم به طور پیشرونده‌ای رو به وخامت می‌گذارند و می‌توانند در صحبت کردن و راه رفتن فرد اختلال ایجاد کنند به طوری که فرد توانایی انجام کارهای ساده روزانه را از دست خواهد داد.

بیماری پارکینسون بر سلول‌های مغز که تولید کننده‌ی دوپامین هستند تاثیر می‌گذارد و باعث مرگ آن‌ها می‌شود و به همین دلیل سطح دوپامین در مغز کاهش می‌یابد. علت این بیماری تاکنون مشخص نشده است اما محققین بر این باورند که عوامل ژنتیکی و محیط در ابتلا به این بیماری نقش دارند. اگرچه با شروع علائم،‌ درمان‌های کمکی در بهبود محدودیت‌های فعالیتی مفید هستند اما برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد و گاهی به زوال عقل نیز می‌انجامد.

برای تشخیص و درمان بیماری پارکینسون باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصصان مغز و اعصاب در شهر خود آشنا شوید، با انها به‌صورت اینترنتی و تلفنی مشورت کنید و در صورت یاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

پارکینسون، نوعی اختلال پیشرفته‌ی عصبی است که بر حرکت فرد تاثیر می‌گذارد. بیماری پارکینسون دومین اختلال عصبی شایع و اولین اختلال حرکتی شایع است.

شیوع و پروگنوز بیماری پارکینسون

شیوع بیماری پارکینسون با بالا رفتن سن، افزایش می‌یابد به طوری که این بیماری بیش‌تر در افراد بالای ۶۰ سال تشخیص داده می‌شود و در صورت ابتلا در سنین پایین‌تر، به آن پارکینسون زودهنگام گفته می‌شود که در افراد ۲۰ تا ۴۰ ساله اتفاق می‌افتد و ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد پارکینسون را شامل می‌شود. تخمین زده می‌شود که با افزایش امید به زندگی میزان شیوع پارکینسون نیز افزایش یابد. پیشرفت بیماری پارکینسون و میزان اختلالی که در زندگی روزمره‌ی فرد ایجاد می‌کند در هر بیمار متفاوت است. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون برای مدت طولانی زندگی‌ خواهند کرد، در حالی که برخی دیگر خیلی سریع‌تر غیرفعال می‌شوند. با درمان مناسب، بیماران می‌توانند زندگی طولانی و پویایی را تجربه کنند. امید به زندگی در افراد مبتلا به پارکینسون در مقایسه با افراد سالم، یکسان است.

مرحله‌بندی بیماری

بنیاد بیماری پارکینسون، برای مرحله بندی بیماری پارکینسون سیستمی را ابداع کرده است که در آن بیماری را به ۵ مرحله تقسیم می‌کند که مراحل آن عبارتند از:
مرحله‌ی ۱: علائم خفیف هستند و در کیفیت زندگی فرد اختلال ایجاد نمی‌کنند.
مرحله‌ی ۲: علایم شدیدتر می‌شوند به طوری که انجام فعالیت‌های روزانه دشوار شده و فرد برای تکمیل فعالیت‌های خود به زمان بیش‌تری نیاز دارد.
مرحله‌ی ۳: این مرحله به عنوان مرحله‌ی وسط بیماری پارکینسون در نظر گرفته می‌شود. فرد تعادل خود را از دست می‌دهد، به آرامی حرکت می‌کند و افتادن و سقوط امری معمول در این مرحله از بیماری است. علائم باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و مسواک زدن می‌شود.
مرحله‌ی ۴: علائم شدید هستند و فرد برای راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره به کمک نیاز دارد.
مرحله‌ی ۵: این مرحله پیشرفته ترین مرحله‌ی بیماری پارکینسون است. فرد قادر به راه رفتن نیست و برای ادامه‌ی زندگی نیاز به مراقبت تمام وقت دارد.

در این ویدئو دکتر حامد امیری فرد متخصص مغز و اعصاب در مورد بیماری پارکینسون با شما صحبت می‌کند.

عوارض جانبی بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون با بیماری‌های دیگری همراه است که اغلب قابل درمان می‌باشند. برخی از این عوارض عبارتند از:

• افسردگی و تغییرات احساسی مانند ترس، اضطراب یا از دست دادن انگیزه.
• مشکل در جویدن و بلع که باعث خفگی و اختلالات تغذیه‌ای می‌شود.
• افزایش ترشح بزاق و آبریزش از دهان.
• اختلالات خواب: بیدار شدن از خواب در طول شب، زود بیدار شدن از خواب و خوابیدن در طول روز.
• مشکلات ادراری، عدم کنترل ادرار
• یبوست
• اختلال بویایی
• خستگی
• درد
• مشکلات جنسی و افت فشار خون

علائم و نشانه‌ها

علائم و نشانه‌های بیماری پارکینسون می‌تواند در افراد متغیر باشد. بسیاری از مردم فکر می‌کنند که علائم اولیه‌ی پارکینسون، علائم طبیعی پیری است، به همین دلیل کم‌تر به دنبال کمک می‌روند. علائم اولیه خفیف و کم‌تر قابل توجه هستند و اغلب در یک طرف بدن شروع می‌شوند و حتی پس از اینکه علائم هر دو طرف بدن را تحت تاثیر قرار دادند،‌ معمولا در همان سمتی که در ابتدا درگیر شده بود، شدیدتر هستند. علائم پارکینسون دارای دو دسته‌ی اصلی می‌باشد:

گروهی از علائم که بر توانایی حرکتی فرد اثر می‌گذارد و منجر به مشکلات حرکتی مانند لرزش، سفتی و خشکی عضلات می‌شود.

گروهی دیگر علائم غیر حرکتی هستند مانند درد، از دست دادن حس بویایی و زوال عقل. ممکن است همه‌ی نشانه‌‌های بیماری در بیمار ایجاد نشوند.

بسیاری از مردم فکر می‌کنند که علائم اولیه‌ی پارکینسون، علائم طبیعی پیری است، به همین دلیل کم‌تر به دنبال کمک می‌روند.

همچنین نمی‌توان سرعت پیشرفت و میزان وخامت علائم را پیش بینی کرد ولی با گذشت ۱۰ سال از زمان آغاز بیماری علائم بدتر می‌شوند و بر کیفیت زندگی فرد تاثیر می‌گذارند. برای مثال یک بیمار ممکن است لرزش‌های جزئی داشته باشد، اما زوال عقل شدید داشته باشد. بیمار دیگری ممکن است لرزش‌های زیادی داشته باشد، اما از نظر حافظه و تفکر مشکلی نداشته باشد. علاوه بر این، پاسخ دهی به داروهایی که در درمان پارکینسون از آن‌ها استفاده می‌شود نیز در بیماران متفاوت است، به طوری که داروها در برخی افراد به خوبی باعث بهبود علائم شده ولی در مورد برخی بیماران پاسخ درمانی خوبی دیده نشده است.

هریک از علائم بیماری پارکینسون می‌تواند تاثیر متفاوتی بر زندگی بیمار داشته باشد. لرزش دست راست ممکن است ملایم باشد، اما اگر بیمار راست دست باشد، لرزش دست می‌تواند بر کیفیت زندگی او تاثیر بگذارد. مطالعات نشان داده اند تا زمانی که علائم اولیه ظاهر می‌شوند، افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، ۶۰ تا ۸۰ درصد از سلول‌های تولید کننده‌ی دوپامین در مغز را از دست خواهند داد.

1. علائم حرکتی اولیه: در مراحل ابتدایی، علائم ناخوشایند و آزاردهنده هستند، اما از انجام فعالیت‌‌های بیمار جلوگیری نمی‌کند. داروها به خوبی در کنترل این مرحله کمک کننده هستند. علائم ابتدایی معمولا خفیف بوده و عبارتند از:
2. لرزش: لرزش یا تکان خوردن معمولا از یک اندام و اغلب در انگشتان دست شروع می‌شود. انگشت شست به جلو و عقب حرکت می‌کند، حالتی شبیه به شمردن سکه. لرزش دست‌ها در هنگام استراحت نیز ادامه دارد. لرزش در پاها، فک و سر نیز دیده می‌شود. هیجان زده شدن، استرس و خستگی لرزش را تشدید می‌کند.
3. آهسته شدن حرکات (برادیکینزی): با گذشت زمان، بیماری پارکینسون حرکت را کند می‌کند و انجام وظایف ساده را دشوار می‌سازد. هنگام راه رفتن گام‌ها کوتاه‌تر می‌شوند و فرد پای خود را روی زمین می‌کشد. بلند شدن از روی صندلی دشوار می‌شود. در زمان شروع راه رفتن یا زمان تغییر مسیر، فرد خشکش می‌زند و قادر به حرکت نیست به طوری که گویی پاهایش را با چسب به زمین چسبانده‌اند.
4. از دست دادن کنترل حرکات غیرارادی: از دیگر علائم پارکینسون، کاهش توانایی انجام حرکت‌های ناخودآگاه و غیرارادی مانند چشمک زدن، لبخند زدن و یا نوسان و تاب خوردن دست‌ها در هنگام راه رفتن است.
5. اختلال در وضعیت بدن و حفظ تعادل: پارکینسون باعث خمیدگی بدن و مشکل در حفظ تعادل و هماهنگی حرکات بدن می‌شود. از دست دادن تعادل باعث می‌شود فرد قادر به نگه داشتن چیزهایی که در دست دارد نباشد و آن‌ها را بیندازد. همچنین احتمال سقوط و افتادن در این مرحله از بیماری، افزایش می‌یابد.
6. خشکی و سفتی عضلات: سفتی ماهیچه‌ها در هر بخشی از بدن ممکن است رخ دهد. خشکی عضلات می‌تواند دردناک باشند و دامنه‌ی حرکتی فرد را محدود می‌کند.
7. تغییر حالت چهره: به علت اختلال در اعصاب کنترل کننده حرکات ماهیچه‌های صورت، ایجاد حالت‌‌های مختلف چهره برای فرد مشکل می‌شود و چهره‌ای ماسک مانند در وی ایجاد می‌شود.
8. تغییرات نوشتاری: نوشتن می‌تواند مشکل باشد و دست خط فرد و نوشته‌هایش کوچک می‌شوند.
9. تغییر در صدا و نحوه‌ی صحبت کردن: در پارکینسون صحبت‌‌های فرد آرام‌تر و یکنواخت می‌شود.
10. علائم غیر حرکتی پیشرفته: با گذشت ۳ تا ۷ سال از آغاز بیماری، تغییرات بیش‌تری ایجاد خواهد شد. در اوایل بیماری، فرد در بستن دکمه‌ی پیراهن مشکل دارد اما در مراحل پیشرفته‌تر حتی قادر به انجام چنین کارهایی نیست. بعضی افراد هرگز به این مرحله نمی‌رسند. همچنین داروها نیز در مراحل پیشرفته دیگر پاسخگو نیستند. علائم مورد انتظار در این مرحله عبارتد از:

• محدود شدن زندگی بیمار به رخت‌خواب یا ویلچر (صندلی چرخدار).
• بیمار به تنهایی قادر به ادامه‌ی زندگی نیست و نیاز دائم به مراقبت دارد.
• بیمار برای انجام کارهای روزانه به کمک نیاز دارد.

۱۱. دمانس و سایکوز (روان پریشی یا جنون): دو موضوع جدی در سلامت روانی فرد هستند که معمولا ظاهر شدن آن‌ها کمی به طول می‌انجامد. بیمار روان پریش (مبتلا به سایکوز) چیزهایی را می‌بیند و یا می‌شنود که وجود ندارد، یا به چیزهایی اعتقاد دارد که مبتنی بر واقعیت نیستند. دمانس به این معنی است که فرد دیگر نمی‌تواند فکر کند، به یاد آورد و تمایلی به ادامه‌ی زندگی ندارد. با افزایش سن در فرد مبتلا به پارکینسون احتمال ایجاد این دو بیماری روانی بالاتر می‌رود.

تقریبا تمام افراد مبتلا به پارکینسون حداقل یکی از این علائم را تجربه می‌کنند و هنگامی که این علائم شدید شوند، منجر به ناتوانی می‌شوند. این علائم می‌توانند در هر زمانی آشکار شوند، اما یک روند کلی را دنبال می‌کنند. علائم زیر ممکن است سال‌ها قبل از ظهور هرگونه نشانه‌ی حرکتی مثل لرزش وجود داشته باشند ولی وجود آن‌ها مبنی بر ابتلا به پارکینسون نیست و در دیگر بیماری‌ها نیز دیده می‌شوند:

• افسردگی
• اختلالات خواب
• مشکل در تفکر و برنامه ریزی، فراموشی، کاهش توجه و تمرکز
• آبریزش دهان و نیاز فوری به دفع ادرار
• یبوست
• تعریق بیش از حد
• مشکلات پوستی
• اختلال بلع
• تهوع و استفراغ
• از دست دادن حس بویایی
• فشار خون پایین در هنگام ایستادن
• درد
• اختلال نعوظ.

برای تشخیص و درمان بیماری پارکینسون باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصصان مغز و اعصاب در شهر خود آشنا شوید، با انها به‌صورت اینترنتی و تلفنی مشورت کنید و در صورت یاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

آیا علائم پارکینسون در خودت دیدی؟

سریع از متخصص نوبت بگیر

مشاوره آنلاین دکتر جراح مغز و اعصابجراح مغز و اعصاب

عوامل و ریسک فاکتورهای موثر در ابتلا به بیماری پارکینسون

کاهش پیشرونده‌ی دوپامین در مغز: در مغز ماده‌ای به نام دوپامین وجود دارد که به عنوان پیام رسان بین دو ناحیه‌ی مغز به نام‌های توده‌ی سیاه (Substantia Nigra) و جسم مخطط (Corpus Striatum)، عمل می‌کند تا حرکاتی هموار و کنترل شده را تولید کنند. بیش‌تر علائم حرکتی پارکینسون ناشی از کمبود دوپامین،‌ به علت از دست دادن سلول‌های تولید کننده‌ی دوپامین در توده‌ی سیاه است. هنگامی که مقدار دوپامین خیلی کم شود، ارتباط بین توده‌ی سیاه و جسم مخطط ناکارآمد می‌شود و حرکت بدن مختل می‌گردد. هرچه کمبود دوپامین بیش‌تر باشد، علائم حرکتی شدیدتر خواهند بود. سایر سلول‌های مغز نیز تا حدودی از بین می‌روند که این امر منجر به علائم غیر حرکتی بیماری پارکینسون می‌شود. مطالعات ژنتیکی و پاتولوژیکی نشان داده اند که فرآیند‌های سلولی مختلف، التهاب و استرس می‌توانند موجب آسیب سلولی شوند.

اجسام لویی و ارتباط آن‌ها با پارکینسون: در سلول‌های مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون توده‌های غیر طبیعی موسوم به اجسام لویی (Lewy Bodies) که حاوی پروتئین آلفا سینوکلین هستند، یافت می‌شوند اما عملکرد این توده‌ها در مورد بیماری پارکینسون هنوز قابل درک نیست.

کاهش نوراپی نفرین در مغز: نوراپی نفرین یکی دیگر از انتقال دهنده‌های عصبی مغز است که در کنترل بسیاری از عملکردهای غیرارادی بدن مانند گردش خون نقش دارد. در بیماری پارکینسون، پایانه‌های عصبی که این انتقال دهنده‌ی عصبی را تولید می‌کنند، از بین می‌روند. سطوح پایین نوراپی نفرین توضیح می‌دهد که چرا افراد مبتلا به بیماری پارکینسون نه تنها مشکلات حرکتی را تجربه می‌کنند بلکه دچار خستگی، یبوست و افت فشار خون وضعیتی (زمانی که فشار خون هنگام ایستادن کاهش می‌یابد و منجر به سرگیجه می‌شود) نیز می‌شوند.

عوامل خطر

به طور کلی، دانشمندان معتقدند که از دست دادن دوپامین در بیماری پارکینسون از ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی رخ می‌دهد. عوامل خطر بیماری پارکینسون عبارتند از:

سن: جوانان به ندرت بیماری پارکینسون را تجربه می‌کنند. این بیماری معمولا در میانسالی یا سنین بالاتر شروع می‌شود و خطر بروز آن با بالا رفتن سن، افزایش می‌یابد. بسیاری از موارد بیماری پارکینسون معمولا در سن ۶۰ سالگی یا بیش‌تر ظاهر می‌شود.

وراثت: وجود بیماری پارکینسون در یکی از افراد نزدیک خانواده خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد. اما این عامل زمانی تاثیرگذار خواهد بود که تعداد افراد زیادی در خانواده به این بیماری مبتلا باشند.

جنسیت: احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون در مردان بیش‌تر از زنان است.

قرار گرفتن در معرض سموم: قرارگیری در معرض علف کش‌ها و آفت کش‌ها خطر بیماری پارکینسون را به میزان کمی افزایش می‌دهد.

صدمات جمجمه‌ی سر: در بررسی‌های مختلف دیده شده است که ضربه به سر و دیگر بیماری‌های جدی نیز می‌توانند خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهند.

بررسی‌های تشخیصی بیماری پارکینسون

تشخیص زودهنگام و دقیق بیماری پارکینسون در انتخاب راهکارهای مناسب درمانی برای حفظ کیفیت زندگی بیمار مهم است. با این وجود، هیچ آزمایش اختصاصی برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد. تشخیص بیماری پارکینسون، به ویژه در فاز اولیه، به دلیل شباهت با سایر اختلالات حرکتی مشابه و سایر بیماری‌های با علائم مشابه پارکینسون، می‌تواند چالش برانگیز باشد. بنابراین کمی طول می‌کشد تا مطمئن شوید که چه اتفاقی در حال رخ دادن است، به خصوص اگر علائم خفیف باشند. گاهی اوقات فرد به بیماری پارکینسون مبتلا است اما ممکن است با تشخیص بیماری دیگری درمان شود. در ۲۵ درصد از افراد دارای علائم شبیه پارکینسون، به اشتباه بیماری پارکینسون تشخیص داده می‌شود. بنابراین بررسی منظم افراد در فاز اولیه برای رد کردن دیگر بیماری‌های مشابه بسیار مهم است.

بررسی‌های اولیه: پزشک متخصص مغز و اعصاب، براساس تاریخچه‌ی پزشکی، بررسی علائم و نشانه‌ها، معاینه‌ی عصبی و جسمانی بیماری پارکینسون را تشخیص می‌دهد. برای رد کردن بیماری‌هایی که علائمی شبیه بیماری پارکینسون ایجاد می‌کنند، آزمایش خون کمک کننده خواهد بود. تاریخچه‌ی پزشکی شامل بررسی ابتلا به بیماری پارکینسون در سایر اعضای خانواده، نوع داروی مصرفی، قرارگیری در معرض سموم و تروما یا ضربه‌ی تکراری به سر می‌باشد. معاینه‌ی عصبی شامل ارزیابی هماهنگی، راه رفتن و انجام صحیح فعالیت‌های حرکتی که دست‌ها را درگیر می‌کند، می‌باشد. به یاد داشته باشید که علائم بیماری پارکینسون می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. تشخیص بیماری پارکینسون در صورت وجود علائم زیر قطعی می‌گردد:

• حداقل دو مورد از سه علامت عمده‌ی پارکینسون (لرزش در حالت استراحت، خشکی عضله، کندی و کاهش سرعت حرکات) وجود داشته باشد.
• علائم در یک طرف بدن آغاز شده باشند.
• علائم ناشی از علل ثانویه مانند دارو یا سکته‌ی مغزی در ناحیه‌ی کنترل کننده‌ی حرکات نباشد.
• علائم با لوودوپا به طور قابل توجهی بهبود یابند.

آزمون‌های امتیازدهی بیماری پارکینسون: چندین دستورالعمل برای کمک به تشخیص بیماری پارکینسون منتشر شده است. مقیاس‌های امتیاز دهی بیماری پارکینسون برای اندازه گیری توانایی ذهنی، رفتار، خلق و خو، فعالیت‌های روزانه‌ی زندگی و عملکرد حرکتی فرد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تست‌ها در تشخیص اولیه، رد کردن سایر بیماری‌های مشابه و نظارت بر پیشرفت بیماری بسیار مفید هستند.

آزمایش‌های تصویربرداری: اسکن مغزی و دیگر آزمایش‌ها به تشخیص بیماری پارکینسون از دیگر بیماری‌های مشابه کمک می‌کنند.

برای تشخیص و درمان بیماری پارکینسون باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصصان مغز و اعصاب در شهر خود آشنا شوید، با انها به‌صورت اینترنتی و تلفنی مشورت کنید و در صورت یاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

تشخیص افتراقی‌های بیماری پارکینسون

اختلالات حرکتی که علائمی شبیه بیماری پارکینسون ایجاد می‌کنند شامل فلج مغزی، آتاکسی (ناتوانی کامل یا نسبی در هماهنگ سازی حرکات) و سندرم توره (تیک) هستند. این بیماری‌ها با تغییر در سیستم عصبی، بر تعادل و توانایی حرکت فرد تاثیر می‌گذارند. از دیگر تشخیص افتراقی‌های پارکینسون می‌توان به پارکینسون عروقی، پارکینسون ناشی از دارو، لرزش واقعی، سرماخوردگی،‌ آنسفالیت، آلزایمر، سکته‌ی مغزی‌ و فلج پیشرونده اشاره کرد. در زیر به توضیح برخی از تشخیص افتراقی‌های بیماری پارکینسون می‌پردازیم:

عوارض جانبی داروها: بعضی از داروهای مورد استفاده در درمان بیماری‌های روانی مانند روان پریشی یا افسردگی ماژور، می‌توانند علائمی مانند علائم بیماری پارکینسون را ایجاد کنند. داروهای ضد تهوع نیز می‌توانند باعث ایجاد علائم مشابه پارکینسون در فرد شوند. اما علائم ناشی از این داروها همزمان در دو طرف بدن اتفاق می‌افتد و معمولا چند هفته پس از قطع دارو برطرف می‌شوند.

لرزش واقعی: یک اختلال حرکتی معمول است که باعث لرزش اندام‌ها به خصوص هنگام استفاده از دست‌ها در هنگام غذا خوردن یا نوشتن می‌شود، در حالی که لرزش‌های ناشی از بیماری پارکینسون معمولا هنگامی رخ می‌دهد که فرد در حال استراحت است.

فلج پیشرونده: این بیماری نادر، در حفظ تعادل فرد اختلال ایجاد کرده و باعث سقوط وی می‌شود اما لرزش ایجاد نمی‌کند. از علائم این بیماری می‌توان به تاری دید، مشکلات بینایی و اختلال در حرکت چشم،‌ اشاره کرد. علائم فلج پیشرونده معمولا سریع‌تر از بیماری پارکینسون پیشرفت می‌کنند.

هیدروسفالی با فشار طبیعی (NPH): زمانی که مایع مغزی نخاعی که در مغز ساخته می‌شود، باعث ایجاد فشار بر بافت مغزی شود، این بیماری اتفاق می‌افتد. افراد مبتلا به NPH معمولا در راه رفتن مشکل دارند، کنترل مثانه را از دست می‌دهند و دچار زوال عقل می‌شوند.

بیشتر بخوانید: آیا استامینوفن داروی قلب شکسته است؟

در این ویدئو دکتر علی رزم کن متخصص و جراح مغز و اعصاب در مورد عمل جراحی پارکینسون که با عنوان عمل جراحی تحریک عمقی مغز شناخته می شود و به بهبود بیماران مبتلا به پارکینسون کمک زیادی می کندبا شما صحبت می‌کند.

مدیریت و درمان بیماری پارکینسون

در حال حاضر درمان قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد اما برخی درمان‌ها به طور چشمگیری باعث تاخیر در شروع و بهبود علائم حرکتی می‌شوند. در زیر به بررسی گزینه‌های درمانی بیماری پارکینسون می‌پردازیم:

داروها: همه‌ی این داروها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با مکانیسم‌هایی مانند جایگزینی دوپامین، تقلید اثر دوپامین یا طولانی کردن ماندگاری اثر دوپامین با مهار تجزیه آن، مقدار دوپامین در مغز را افزایش دهند. مطالعات نشان می‌دهند که درمان اولیه در مرحله‌ی بروز علائم غیر حرکتی می‌تواند شروع نشانه‌های حرکتی را به تاخیر بیندازد و در نتیجه کیفیت زندگی فرد را افزایش دهد. داروها در رفع مشکلات حرکتی مانند راه رفتن و لرزش نیز کمک کننده هستند.

لوودوپا: موثرترین داروی مورد استفاده در درمان بیماری پارکینسون، لوودوپا (Sinemet) است که در مغز به دوپامین تبدیل می‌شود. لوودوپا ممکن است منجر به عوارض جانبی ناخوشایندی مانند پاسخ کوتاه به دوز مصرفی، گرفتگی دردناک عضلات و حرکات غیر ارادی شود، به همین دلیل درمان طولانی مدت با این دارو توصیه نمی‌شود و استفاده از آن تا تشدید اختلالات حرکتی به تاخیر خواهد افتاد. لوودوپا اغلب همراه با کربی دوپا تجویز می‌شود. کربی دوپا مانع از تجزیه‌ی لوودوپا قبل از رسیدن به سلول‌های مغز می‌شود، همچنین دوز مورد نیاز لوودوپا را کاهش می‌دهد و از عوارض جانبی آن‌ می‌کاهد.

آگونیست‌های دوپامین: موادی هستند که عملکرد دوپامین را تقلید می‌کنند. نمونه‌هایی از آگونیست‌های دوپامین شامل پرامیپکسول (Mirapex)، روپینیرول (Requip) و روتیگوتین (Apokyn) هستند. آپومورفین یک آگونیست دوپامین تزریقی کوتاه اثر است که برای بهبود سریع علائم استفاده می‌شود. عوارض جانبی آگونیست‌های دوپامین مشابه عوارض جانبی کربی دوپا و لوودوپا است.

مهار کننده‌های مونوآمین اکسیداز نوع B یا MAO-B inhibitor: موادی که موجب کاهش تجزیه‌ی دوپامین می‌شوند (مهار کننده‌های مونوآمین اکسیداز نوع B یا MAO-B) می‌توانند در کاهش علائم حرکتی بسیار مفید باشند. این داروها شامل سلژیلین (Eldepryl, Zelapar)، راساژلین (Azilect) و سافینامید (Xadago) هستند. از عوارض جانبی این داروها می‌توان به تورم ناشی از تجمع مایع در بافت‌های بدن، خواب آلودگی، یبوست، سرگیجه، توهم و حالت تهوع اشاره کرد.

آنتی کولینرژیک: این داروها سال‌های زیادی به منظور کنترل لرزش در بیماران پارکینسونی استفاده شده است. داروهای ضد کولینرژیکی در دسترس شامل بنزوتروپین (Cogentin) یا تری هگزی فنیدیل هستند. عوارض جانبی این دسته از داروها عبارتند از اختلال در حافظه، سردرگمی، توهم، یبوست، خشکی دهان و اختلال در ادرار.

مهار کننده‌های COMT: این دسته از داروها آنزیمی که لوودوپا را تجزیه می‌کند، مسدود می‌کنند و همراه با لوودوپا مصرف می‌شوند. مثال‌هایی از این دارو عبارتند از تولکاپون (Tasmar) و انتاکاپون (Comtan). تولکاپون به ندرت توسط پزشکان تجویز می‌شود، زیرا می‌تواند باعث آسیب کبدی شود. استالوو (Stalevo) قرص ترکیبی حاوی کربی دوپا لوودوپا و انتاکاپون است. کربی دوپا عوارض جانبی لوودوپا را کاهش می‌دهد و انتاکاپون زمان ماندگاری و فعال بودن لوودوپا در مغز را افزایش می‌دهد.
آمانتادین داروی دیگری است که برای کنترل کوتاه مدت علائم پارکینسون استفاده می‌شود و عوارض جانبی دیده شده به علت مصرف این دارو، شامل لکه‌های پوستی بنفش رنگ، تورم مچ پا و توهم است.

جراحی: در برخی افراد مبتلا به علائم حرکتی پیشرفته و غیر قابل کنترل، جراحی گزینه‌ی مناسبی است. تحریک عمقی مغز (DBS) نوعی روش جراحی است که طی آن جراح الکترودهایی را در ناحیه‌ای از مغز که در بروز علائم پارکینسون نقش دارند قرار می‌دهد. دستگاه مولد ایمپالس‌های الکتریکی نیز در قفسه‌ی سینه کار گذاشته می‌شود. به این وسیله قسمت‌هایی از مغز که مسئول حرکت هستند تحریک می‌شوند. تحریک عمقی مغز در افرادی استفاده می‌شود که داروهای پارکینسون در بهبود علائم آن‌ها موثر نیست. خطرات این روش جراحی شامل عفونت، سکته‌ی مغزی و خونریزی مغزی است.
DBS می‌تواند نوسانات دارویی را تثبیت کند و همچنین ترمور، خشکی عضلات، حرکات غیر ارادی و دیسکینزی را کاهش دهد و کندی سرعت حرکت را بهبود بخشد. در نوع دیگری از جراحی، مناطق خاصی از مغز که باعث علائم پارکینسون می‌شوند، تخریب می‌شوند.

سلول‌های بنیادی و سلول‌های مولد دوپامین: رویکرد درمانی جدیدی که به تازگی مورد بررسی قرار گرفته است، استفاده از سلول‌های تولید کننده‌ی دوپامین است که از سلول‌های بنیادی استخراج می‌شوند. استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری پارکینسون نیازمند تحقیقات بیش‌تری است.

تغییر شیوه‌ی زندگی: علاوه بر دارو و جراحی، تغییر شیوه‌ی زندگی شامل استراحت کافی، ورزش هوازی، فیزیوتراپی جهت تمرکز بر حفظ تعادل و کشش عضلات، گفتار درمانی جهت بهبود مشکلات کلامی و کاردرمانی در بهبود علائم بیمار بسیار سودمند هستند.

آیا پارکینسون درمان داره؟ با متخصص مشورت کن

دکتر پارکینسون

پیشگیری

از آنجا که علت پارکینسون به درستی شناخته نشده است، راه‌های اثبات شده‌ی جلوگیری از این بیماری نیز ناشناخته مانده است. دانشمندان بر این باورند که پارکینسون در اثر ژنتیک و عوامل محیطی ایجاد می‌شود. به همین دلیل اجتناب از برخی عوامل مضر محیطی در پیشگیری از این بیماری می‌تواند موثر باشد.

تغذیه‌ی مناسب: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر بالا و نوشیدن مایعات مناسب، می‌تواند به جلوگیری از یبوست که در بیماری پارکینسون رایج است کمک کند. استفاده از مواد مغذی دارای اسیدهای چرب امگا ۳ در افراد پارکینسونی مفید می‌باشد.

ورزش‌های هوازی: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که تمرینات هوازی منظم می‌تواند خطر بیماری پارکینسون را کاهش دهد. ورزش، قدرت عضلانی و انعطاف پذیری را افزایش می‌دهد و در حفظ تعادل و کاهش افسردگی و اضطراب موثر است. شما می‌توانید با پیاده روی، شنا، باغبانی، رقص، ایروبیک و ورزش‌های کششی در افزایش فعالیت‌های بدنی خود نقش موثری داشته باشید. یوگا و ماساژ درمانی نیز می‌توانند تنش عضلانی را کاهش دهند و باعث آرامش بیش‌تر شوند.

نقش کافئین در پیشگیری از پارکینسون: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ابتلا به بیماری پارکینسون در افرادی که کافئین مصرف می‌کنند، کم‌تر است. تاثیرگذاری این موضوع نیازمند تحقیقات بیش‌تری است.

فلاونوئیدها چه تاثیری بر پارکینسون دارند؟ استفاده از نوعی آنتی اکسیدان به نام فلاونوئید ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد. فلاونوئید در انواع توت، سیب، سبزیجات، چای سبز و انگور قرمز یافت می‌شود.

آیا زردچوبه در پیشگیری از پارکینسون موثر است؟ این ادویه حاوی آنتی اکسیدانی به نام کورکومین است. برخی آزمایشگاه‌ها حاکی از آن است که کورکومین مانع از چسبیدن پروتئین‌هایی که در بیماری پارکینسون نقش دارند، می‌شود.

استفاده‌ی دوباره از روغن‌های سرخ کردنی و خطرات زیانبار آن‌ها: گرم کردن چندین باره‌ی روغن‌های سرخ کردنی مانند روغن آفتابگردان باعث آزاد شدن مواد شیمیایی سمی، به نام آلدئیدها در آن‌ها می‌شود. دانشمندان معتقدند که آلدهیدها با بیماری‌های پارکینسون، آلزایمر و برخی از سرطان‌ها مرتبط هستند.

محافظ در برابر سموم: قرار گرفتن در معرض علف کش‌ها، آفت کش‌ها و سایر سموم، خطر بیماری‌های عصبی مانند بیماری پارکینسون را افزایش می‌دهد. به همین دلیل توصیه می‌شود برای مراقبت از خودتان، در هنگام استفاده از این نوع محصولات از لباس محافظ استفاده کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیماری پارکینسون و راه های درمان آن به برنامه ویدیویی دکترتو با شما که درباره عمل جراحی پارکینسون که یکی از پیشرفته‌ترین عمل‌های مغز و اعصاب در جهان است، دکتر علی رزم کن متخصص و جراح مغز و اعصاب توضیح می‌دهند، مراجعه کنید.

برای تشخیص و درمان بیماری پارکینسون باید به متخصص مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصصان مغز و اعصاب در شهر خود آشنا شوید، با انها به‌صورت اینترنتی و تلفنی مشورت کنید و در صورت یاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.