فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
بیماری پیسی سبب از بین رفتن رنگدانههای پوستی شده و باعث ایجاد نواحی صاف و سفیدی روی پوست فرد میشود. دستها، ساعد، پاها و صورت اولین نواحی برای ظاهر شدن این اختلال پوستی هستند. حدود ۱ درصد از جمعیت جهان به بیماری پیسی مبتلا هستند. درمان این بیماری امری ضروری نیست؛ اما اگر فرد تغییر رنگ پوست خود را دوست نداشته باشد، راههایی برای درمان وجود دارد.
اگر از تغییر رنگ پوست خود به دلیل پیسی احساس ناراحتی میکنید شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در پنل دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد. در این مقاله انواع بیماری پیسی، دلایل مبتلا شدن به آن و روشهای درمانی را با شما به اشتراک میگذاریم.
بیماری پیسی (ویتیلیگو) چیست؟
پیسی (برص) یا همان Vitiligo یکی از انواع بیماری های پوستی است که باعث از بین رفتن رنگدانههای پوست میشود. این اختلال، پوست را روشنتر از رنگ طبیعی خود و گاها به رنگ سفید در میآورد. پیسی باعث ایجاد موهای سفید و نقرهای در نواحی مودار بدن میشود. ویتیلیگو زمانی در بدن ظاهر میشود که سیستم ایمنی بدن ملانوسیتها را از بین ببرد. ملانوسیتها سلولهای پوستی تولیدکننده ملانین هستند. ملانین ماده شیمیایی است که به پوست رنگ میدهد.
علائم بیماری پیسی چیست؟
علائم پیسی و نشانههای اصلی این بیماری عبارتند از:
- لکههایی روی پوست یا غشاهای مخاطی که رنگ خود را از دست میدهند. این تغییر رنگ میتواند سفید یا روشنتر از رنگ طبیعی پوست به نظر برسد.
- تکههایی از موهای بدن به صورت نقرهای یا سفید در میآیند. این علائم میتوانند خفیف و فقط ناحیه کوچکی از بدن را درگیر کنند یا شدید و ناحیه بزرگی از پوست را تحت تاثیر قرار دهند.
- برخی از افراد قبل از مبتلا شدن به پیسی دچار خارش پوست میشوند. برای تشخیص علت خارش بدن حتما به پزشک مراجعه کنید.
پیسی در کودکان
علائم اصلی ویتیلیگو در کودکان مانند دیگر افراد از دست دادن رنگ طبیعی پوست است، اما میتواند در هر نقطه از بدن مانند پوست صورت، دست ها، پاها، بازوها، داخل دهان، مو، چشمها، اندام تناسلی نیز رخ دهد. بیشتر افرادی که به پیسی مبتلا میشوند علائم دیگری ندارند و احساس سلامتی میکنند اما برخی از کودکان به التهاب در گوش مبتلا میشوند، زیرا ملانوسیتهایی در داخل گوش میانی وجود دارد. اگر آن سلولها مورد حمله قرار گیرند، میتواند منجر به کاهش شنوایی شود. تشخیص ویتیلیگو در کودکان باید توسط پزشک متخصص صورت بگیرد.
پیسی در نوزادان
بیماری پیسی در نوزادان نیز همراه با تغییر رنگ پوست همراه است. این بیماری سبب تخریب سلولهای پوستی در بدن نوزادان میشود و همراه با ایجاد شدن لکههای سفید رنگ روی پوست است. بیشترین نقاطی از بدن نوزاد که تحت تاثیر این بیماری قرار میگیرد، عبارتند از:
- پوست اطراف دهان و چشم نوزادان
- پوست انگشتان دست و مچ دستان نوزادان
- پوست نواحی اطراف زیر بغل نوزادان
- پوست اطراف اندام تناسلی نوزادان
- داخل دهان (غشاء مخاطی) نوزادان
به عنوان پدر و مادر یک نوزاد به خاطر داشته باشید که پزشک متخصص پوست باید فرزند شما را معاینه کرده و بعد از پیدا کردن علت از روشهای درمانی موجود استفاده کند.
بیماری پیسی به چه میزان شایع است؟
به طور تقریبی ۱% از جمعیت جهان به بیماری پیسی مبتلا میشوند.
علائم بیماری پیسی در کدام نواحی بدن ظاهر می شود؟
علائم ویتیلیگو میتواند در هر نقطه از پوست بدن ظاهر شود. رایجترین نقاط بدن که علائم پیسی را نشان میدهند عبارتند از:
- دستها
- پاها
- بازوها
- صورت
- غشاهای مخاطی (داخل دهان، لبها و بینی)
- اندامهای تناسلی
پیسی چگونه شروع و پیشرفت می کند؟
بیماری پیسی به طور معمول با چند لکه سفید کوچک شروع و ممکن است به تدریج در بدن فرد پخش شود. در بیشتر مواقع پیسی از دستها، ساعد، پاها و صورت شروع میشود اما میتواند در هر قسمتی از بدن، از جمله غشاهای مخاطی (پوشش مرطوب دهان، بینی، ناحیه تناسلی و رکتوم) چشمها و گوشهای داخلی نیز ایجاد شود. گاهی اوقات لکههای بزرگ شروع به گسترش و پخش شدن میکنند اما در بسیاری از موارد سالها در یک قسمت از بدن باقی میمانند. بعضی از اوقات لکههای کوچک پوستی دوباره رنگدانههای خود را بدست میآورند.
میزان لکههای پوستی ایجاد شده برای هر فرد مبتلا به اختلال ویتیلیگو متفاوت است. برخی از افراد چند ناحیه بدون رنگدانه را تجربه میکنند، در حالی که برخی دیگر قسمت گستردهای از رنگدانههای پوستی خود را از دست میدهند.
علت بیماری پیسی – علل برص
کمبود رنگدانه در پوست (ملانین) باعث ایجاد پیسی میشود. تا به امروز دلیل این اتفاق ناشناخته است اما تحقیقات نشان میدهد موارد زیر میتواند از جمله عوامل ایجاد پیسی باشد:
- بیماریهای خود ایمنی: سیستم ایمنی سلولهای سالم (ملانوسیتها) را مانند مهاجمان خارجی مثل باکتریها شناسایی میکند، این امر باعث میشود که سیستم ایمنی بیش از حد واکنش نشان دهد و آنتی بادیهایی برای از بین بردن ملانوسیتهای بدن تولید کند.
- تغییرات ژنتیکی: یک جهش ژنتیکی یا تغییر در DNA بدن بر عملکرد ملانوسیتها تأثیر میگذارد. بیش از ۳۰ ژن وجود دارد که میتواند خطر ابتلا به ویتیلیگو را افزایش دهد.
- استرس: استرسهای مکرر و روزانه در زندگی میتواند میزان رنگدانههای تولیدی در بدن را تغییر دهد. عوارض استرس و فکر زیاد را جدی بگیرید.
- محرکهای محیطی: عواملی مانند اشعه ماوراء بنفش و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی میتوانند بر عملکرد سلولهای ملانوسیت تأثیر بگذارند.
عوامل خطر پیسی
بیماری پیسی همه نژادها و زنان و مردان را به یک اندازه درگیر میکند. این بیماری در افرادی که دارای پوست تیرهاند بیشتر قابل مشاهده است. اگرچه بیماری برص میتواند در هر فرد با هر محدوده سنی ایجاد شود اما این اختلال پوستی در اکثر مواقع در سنین زیر ۳۰ سال نمایان میشود.
اگر مبتلا به بیماریهای خود ایمنی باشید احتمال مبتلا شدن به پیسی در شما افزایش مییابد. این بیماریها شامل موارد زیر است:
- بیماری آدیسون
- کم خونی
- دیابت نوع ۱
- لوپوس
- پسوریازیس
- روماتیسم مفصلی
- بیماری تیروئید
پیسی چگونه تشخیص داده می شود؟
معاینه بصری توسط یک متخصص پوست منجر به تشخیص دقیق پیسی میشود. با بررسی دقیق توسط نورهای فرابنفش و بررسی سوابق پزشکی و خانوادگی این بیماری قابل تشخیص است.
درمان پیسی – درمان ویتیلیگو
درمان پیسی ضروری نیست، زیرا این بیماری برای بدن شما مضر نیست و فقط جنبه زیبایی دارد. اگر پیسی قسمت زیادی از پوست شما را در برگرفته است و بر سلامت روان شما تاثیر گذاشته است بهتر است که از یک روان درمانگر کمک بگیرید اما درمانهای فیزیکی برای بازگشت سلامتی نیز وجود دارد. راههایی که منجر به بازگرداندن رنگ (رنگدانه مجدد) یا از بین بردن رنگدانههای باقیمانده پوست میشود. گاهی ممکن است درمان خانگی پیسی هم تاثیرگذار باشد. درمانهای رایج عبارتند از :
- دارو درمانی
- نور درمانی
- درمان دپیگمانتاسیون
- عمل جراحی
- مشاوره
روش درمان | شرح درمان |
---|---|
دارو درمانی | داروی خاصی برای جلوگیری از تاثیر برص بر پوست شما وجود ندارد، اما داروهای خاصی وجود دارند که میتوانند سرعت از بین رفتن رنگدانهها را کاهش دهند. مانند: کورتیکواستروئیدها، مهارکنندههای موضعی جانوس کیناز، مهارکنندههای کلسینورین |
نور درمانی | نور درمانی یا فتوتراپی، درمانی برای کمک به بازگشت رنگ به پوست است. این درمان برای افراد مبتلا به پیسی در سر، گردن، بدن، بازوها و پاها موثر است. |
درمان با دپیگمانتاسیون | درمان با دپیگمانتاسیون، رنگ پوست طبیعی شما را از بین میبرد تا با نواحی از پوست که مبتلا به پیسی است مطابقت داشته باشد. |
درمان با جراحی | درمان با روش جراحی به افرادی با مشخصات زیر توصیه نمیشود: پیسی در بدن فرد با سرعت زیادی در حال گسترش باشد. به راحتی روی بدن اسکار پوستی ایجاد شود. رشد اسکارهای برجسته و بزرگ |
مشاوره | برخی از افراد مبتلا به پیسی، نیازمند مراجعه به متخصص سلامت روان هستند تا عزت نفس، اضطراب و افسردگی ناشی از این بیماری را درمان کنند. |
انواع بیماری پیسی
انواع بیماری پیسی به شرح زیر هستند.
- عمومی: شایعترین نوع پیسی حالت عمومی آن است که باعث میشود ماکولها (مناطقی از پوست که رنگدانه خود را از دست میدهند) در نقاط مختلف بدن ظاهر شوند.
- سگمنتال: این نوع فقط یک طرف بدن یا یک ناحیه مانند دستها یا صورت شما را تحت تاثیر قرار میدهد.
- مخاطی: پیسی مخاطی بر غشاهای مخاطی دهان یا اندام تناسلی شما تأثیر میگذارد.
- کانونی: پیسی کانونی نوع نادری از این اختلال پوستی است که در آن لکههای زرد در ناحیه کوچکی رشد میکنند و در طول یک تا دو سال با الگوی خاصی گسترش نمییابند.
- تریکوم: در این نوع مرکزی سفید یا بیرنگ وجود دارد که دور آن را ناحیهای با رنگدانه روشنتر و سپس قسمتی با رنگ نرمال پوست احاطه کرده است.
- جهانی: در این نوع پیسی ۸۰ درصد پوست فرد بدون رنگدانه است که این نوع از پیسی بسیار نادر است.
پیسی خفیف
در نوع خفیف این بیماری، تنها لکههای محدودی در بدن ظاهر شده و روند سریعی در گسترش آن مشاهده نمیشود.
پیسی شدید
در این نوع از ویتیلیگو لکههای بزرگ و وسیعی روی بدن فرد ظاهر شده و به سرعت در قسمتهای مختلف پخش میشود.
عوارض بیماری پیسی
اگرچه که اختلال پیسی یک بیماری زیبایی به شمار میرود، اما در بعضی از موارد ممکن است باعث ایجاد موارد ذکر شده در زیر شود:
- ایجاد پوستی حساس: لکههای پوستی ایجاد شده بر اثر پیسی فاقد ملانوسیت هستند، در واقع پوست فرد مبتلا در مقایسه با سایر افراد نسبت به نور خورشید از حساسیت بیشتری برخوردار است. این امر باعث ایجاد سوختگی به جای برنز شدن میشود.
- ناهنجاریهای چشمی: افراد مبتلا به پیسی ممکن است برخی ناهنجاریها را در شبکیه چشم (لایه داخلی چشم شما که حاوی سلولهای حساس به نور است) و مقداری تغییر رنگ در عنبیه (قسمت رنگی چشم) را داشته باشند. در برخی موارد التهاب در شبکیه یا عنبیه وجود دارد اما بینایی معمولاً تحت تأثیر قرار نمیگیرد.
- مستعد ابتلا به بیماریهای خود ایمنی: درصد ابتلا به بیماریهای خود ایمنی در افراد مبتلا به پیسی نسبت به سایر افراد بیشتر است. بیماریهای خودایمنی رایج عبارتند از کم کاری تیروئید، دیابت و کمخونی.
- چالشهای عاطفی: افراد مبتلا به ویتیلیگو ممکن است از ظاهر پوست خود احساس خجالت کنند. برخی از این افراد از اعتماد به نفس پایینی برخوردار هستند که این امر میتواند باعث ایجاد افسردگی و اضطراب شود.
بیماری های مشابه با پیسی
بعضی از شرایط باعث تغییر رنگ پوست یا از دست دادن رنگدانه پوستی میشود که شامل موارد زیر است:
- لوکودرمی شیمیایی: قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی صنعتی، باعث آسیب به سلولهای پوست میشود و در نتیجه نواحی سفید و لکههای پوستی ایجاد میشود.
- تینا ورسیکالر: این عفونت مخمری میتواند لکههای تیره روی پوست روشن یا لکههای روشن روی پوست تیره ایجاد کند.
- آلبینیسم (زالی): این وضعیت ژنتیکی به این معنی است که سطح ملانین کمتری در پوست، مو یا چشمان شما وجود دارد.
- پیتریازیس آلبا: این عارضه با ایجاد نواحی قرمز و پوسته پوسته شروع میشود که به مرور تکههای پوسته پوسته شده روشنتر از پوست عادی شده و سپس محو میشود.
پیشگیری از بیماری پیسی
از آنجایی که ممکن است دلایل مختلفی برای ویتیلیگو وجود داشته باشد، هیچ راه شناخته شدهای برای پیشگیری از آن وجود ندارد. تنها میتوانید خطر ابتلا به پیسی را با رعایت کردن موارد زیر کاهش دهید:
- رعایت کردن شیوههای صحیح قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- استفاده از مرطوب کننده روزانه پوست
- مدیریت هرگونه بیماری زمینهای خود ایمنی
- داشتن رژیم غذایی سالم (کمبود چه ویتامینی باعث پیسی می شود؟)
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
بیماری پیسی عمدتا دلایل ژنتیکی دارد و متاسفانه این بیماری سیری قابل پیشینی از خود نشان نمیدهد. در بیشتر مواقع این بیماری را درمان نمیکنند. اما ممکن است فرد به دلیل تغییر در ظاهر خود دچار مشکلاتی مانند عدم اعتماد به نفس، اضطراب و غیره شود که در این موارد بهتر است از یک مشاور و متخصص در این زمینه کمک گرفته شود.
اگر دچار علائم بیماری پیسی هستید، حتما با متخصص پوست و مو مشورت کنید تا بهترین درمان برای پیسی انجام شود. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر پوست و مو وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام وقت بخیر دختر من ۶ساله و۵ ماه هست یک هفته هست ک زیر چشمام لک پیسی گرفته باید چیکار کنم چه غذاها و میوه هایی براش مفید ممنون از راهنمایتون
سلام
با توجه به سن
و در صورت تایید پیسی
با درمان خانگی وقتتان را تلف نکنید
حتمن نیاز به شیوه های نوین درمانی دارند
زیر نظر متخصص باشید
متخصص پوست و مو
سلام ۲ سال میشه مریضی پیسی گرفتم حالا خیلی پیشرفت کرده چی برای پیسی خوبه
سلام
در صورت پیشرفت پیسی
باید از روش های تخصصی مثل فتوتراپی، لیزردرمانی و… زیر نظر متخصص استفاده کنید
معمولا درمان موضعی و خانگی جواب نمی دهد
متخصص پوست و مو
سلام ۲ سال میشه مریضی پیسی گرفتم حالا خیلی پیشرفت کرده چی برای پیسی خوبه
فرزانه عزیز
در صورت پیشرفت پیسی
باید از روش های تخصصی مثل فتوتراپی، لیزردرمانی و… زیر نظر متخصص استفاده کنید
معمولا درمان موضعی و خانگی جواب نمی دهد
متخصص پوست و مو
سلام بچهی من وقتی یکی دوسالش بود دوتا لک سفید روی بدنش دیدم که الان بد از ۱۹ سال پیشروی نکرده و حتی موی اون قسمت هم مشکی هست میخواستم بدونم علتش چی بوده آیا بیماری پیسی بوده و احتمال پیشروی میتونه داشته باشه ؟
سلام
در برخی موارد بعلت تغییرات رنگدانه پوستی یا ملانین این اتفاق می افتد
احتمالا عفونت قارچی یا پیسی نیست
ولی بهتر است زیر نظر پزشک باشید تا از نزدیک معاینه و بررسی شود
متخصص پوست و مو
من چهار ساله این بیماری رو دارم با فربنفش درمانی میتونم که درمانش کنم
سلام
بله، درمان با فربنفش (UV therapy) میتواند در کنترل و بهبود بیماری پیسی مؤثر باشد. با این حال، بهتر است با پزشک متخصص پوست خود مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین شود.
متخصص پوست و مو
من حدود چهار ساله که به این بیماری مبتلا هستم نمیشه کاری کرد براش شاید بعضی داروها اثر گذار باشن و روند پخش شدند توکل پوست بدن کند کنه ولی آخرش کل بدنت دچارش میشه باید قبولش کنی و باهاش زندگی کنی شاید این خواست خداس که تو متفاوت باشی یا عذاب ببینی
سلام.
خواهرم۲۰سالشهالانچندروز
کهمتوجهشدیمتوصورتشزیر
گوشسهتالکسفیدهست
آیاممکنهپیسیباشه؟
سلام
قبل از پیسی باید از نظر درماتیت قارچی معاینه شوند
در هر صورت زیر نظر پزشک باشید
متخصص پوست و مو
سلام
ممنونم از مقاله شما
ایا پیسی واگیر دارد
دوست عزیز
خیر. ویتیلیگو یا پیسی مسری نیست
خیر
سلام وقت بخیر بردار من ۴ سالشه درگیر برص یا همون پیسی شده چجوری میشه معالجش کرد خواهش میکنم هردارویی هست معرفی کنید
سلام
متاسفانه تا تشخیص نهایی بوسیله پزشک دارویی پیشنهاد نمی شود
برص با سایر بیماری ها باید تفریق داده شود
علاوه بر دارو شاید نیاز به روشهای درمانی غیردارویی هم باشید
متخصص پوست و مو
ایا پیسی تناسلی به همه جای بدن گسترش می یابد وخارش دارد
سلام
در صورت تشخیص قطعی پیسی بله
ولی باید از نظر درماتیت قارچی هم بررسی شود
متخصص پوست و مو