پاراسومنیا یا اختلال خواب چیست؟

پاراسومنیا یا اختلال خواب مجموعه ای از اختلالات خواب است که شامل کابوس شبانه، وحشت شبانه، راه رفتن در خواب، بی خوابی شبانه، آزارهای سردرگمی و دندان قروچه، فلج خواب و … است.

انواع اختلال خواب

۱. کابوس شبانه

کابوس‌ها حوادث زنده شب هستند که می‌توانند باعث احساس ترس، وحشت یا اضطراب شوند. معمولا فرد مبتلا به کابوس ناگهان از خواب REM بیدار می‌شود و قادر به توصیف محتوای رویای مفصل است. بازگشت به خواب معمولا مشکل است. کابوس‌ها می‌توانند توسط بسیاری از عوامل، از جمله بیماری، اضطراب، از دست دادن یکی از عزیزان یا واکنش منفی به دارو، ایجاد شوند. در صورتی که کابوس بیش از یک بار در هفته اتفاق افتد یا کابوس‌ها از یک خواب خوب برای مدت طولانی جلوگیری می‌کند، با دکتر روانپزشک مشورت کنید.

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

مشاهده همه

۲. وحشت شبانه

فردی که یک وحشت شبانه را تجربه می‌کند، به طور ناگهانی از خواب در یک حالت وحشتناک بیدار می‌شود، اما گیج و ناتوان است. آنها به صدا پاسخ نمی‌دهند و به طور کامل بیدار می‌ابشوند. وحشت شبانه حدود ۱۵ دقیقه طول می‌کشد، بعد از آن فرد دراز می‌کشد و به نظر می‌رسد که به خواب می‌رود. افرادی که دچار وحشت شبانه هستند (گاهی اوقات به نام وحشت در خواب نیز می‌گویند) معمولا رویدادها را صبح روز بعد به یاد نمی‌آورند. وحشت‌های شب شبیه به کابوس هستند، اما معمولا در طول خواب عمیق رخ می‌دهند.
افرادی که ‌وحشت خواب را تجربه می‌کنند ممکن است به علت حرکات اندام‌ها به خود و دیگران آسیب برسانند. وحشت شبانه اغلب در کودکان بین ۳ تا ۸ ساله، نسبتا رایج است. کودکان مبتلا به وحشت خواب اغلب در خواب صحبت می‌کنند یا راه می‌روند. شدت تنش عاطفی یا مصرف الکل می‌تواند بروز وحشت شبانه در میان بزرگسالان را افزایش دهد.

شما هم مشکل خواب داری؟

مشکل خوابت رو با بهترین متخصصین روانپزشک درمان کن.

مشاوره آنلاین روانپزشکروانپزشک

۳. راه رفتن در خواب

راه رفتن در خواب هنگامی رخ می‌دهد که فرد به نظر بیدار و در حال حرکت است، اما در واقع خواب است. او هیچ خاطره ای از این قسمت ندارد. راه رفتن در خواب اغلب در طول خواب غیر REM عمیق (مرحله ۳ و ۴ خواب) در اوایل شب رخ می‌دهد، همچنین می‌تواند در خواب REM در صبح زود نیز رخ دهد. این اختلال بیشتر در کودکان بین ۵ تا ۱۲ سال دیده می‌شود؛ با این حال، راه رفتن در خواب ممکن است در میان بچه‌های کوچکتر، بزرگسالان و سالمندان دیده شود.
به نظر می‌رسد راه رفتن در خواب به صورت ارثی و در خانواده‌ها دیده می‌شود. بر خلاف آنچه که بسیاری از مردم تصور می‌کنند، بیدار کردن کسی که در خواب در حال راه رفتن است، خطرناک نیست و فرد به محض بیدار شدن ممکن است به مدت کوتاهی گیج بوده و نسبت به اطراف آگاه نباشد. اگر چه بیدار شدن از خواب در فردی که در خواب راه می‌رود خطرناک نیست، اما راه رفتن به خودی خود می‌تواند خطرناک باشد، زیرا فرد از محیط اطراف خود بی اطلاع است و می‌تواند به اشیاء بخورد یا سقوط کند. در اکثر کودکان اختلال راه رفتن در خواب، با ورود به سن نوجوانی متوقف می‌شود.

۴. سردرگمی آزاردهنده

معمولا زمانی رخ می‌دهد که فرد از خواب عمیق در طول قسمت اول شب بیدار شود. این اختلال، که همچنین به عنوان مستی خواب نیز شناخته می‌شود، شامل کندی بیش از حد بعد از بیداری است. این افراد، به آرامی به دستورات واکنش نشان می‌دهند و ممکن است سوالاتی را که از آنها پرسیده می‌شود را به سختی درک کنند. همچنین این افرادی اغلب حافظه کوتاه مدت شان دچار اشکال می‌شود، آنها در روز بعد حافظه ای از آن سردرگمی آزار دهنده ندارند.

برای درمان قطعی و فوری خواب، به متخصص خواب مراجعه کن.

دکتر اختلال خواب

۵. حرف زدن در خواب

حرف زدن در خواب یک اختلال انتقال خواب و بیداری است. اگر چه معمولا بی ضرر است، اما حرف زدن در خواب می‌تواند باعث نگرانی همسران یا اعضای خانواده شود که آن را می‌بینند. حرف زدن در طول خواب اتفاق می‌افتد می‌تواند مختصر و شامل صداهای ساده باشد، یا اینکه سخنان طولانی باشد. فردی که در طول خواب صحبت می‌کند به طور معمول نمی‌تواند این کار خود را به یاد بیاورد. صحبت کردن در خواب می‌تواند ناشی از عوامل خارجی، از جمله تب، استرس عاطفی، و یا دیگر اختلالات خواب نیز باشد.

۶. فلج خواب

افراد مبتلا به فلج خواب قادر به حرکت دادن بدن یا اندام خود در هنگام خواب یا حتی در هنگام بیدار شدن نیستند. قسمتهای کوتاهی از فلج عضله اسکلتی جزئی یا کامل می‌تواند در طول فلج خواب رخ دهد. فلج خواب به صورت ارثی و در افراد خانواده‌ها نیز ممکن است دیده شود با این وجود علت فلج خواب شناخته نشده است. این اختلال خطرناک نیست، اما افراد مبتلا به فلج خواب اغلب بیمناک هستند، زیرا نمی‌دانند چه اتفاقی می‌افتد. یک قسمت از فلج خواب اغلب با صدای یا لمس خاتمه می‌یابد. در عرض چند دقیقه، فرد مبتلا به فلج خواب قادر به حرکت دوباره است. این اختلال ممکن است فقط یک بار در طول زندگی شما رخ دهد یا اینکه بارها تکراری شود.

۷. بروکسیسم شبانه (دندان قروچه)

بروکسیسم شبانه (یا دندان قروچه) شامل ساییدن دندان‌ها به هم به صورت خواسته یا ناخواسته در طول خواب است. دندان قروچه ممکن است همراه با سایر اختلالات خواب رخ دهد. بروکسیسم شبانه ممکن است منجر به درد فک، درد گوش، آسیب به عضلات فک، سایش غیر طبیعی و آسیب به دندان‌ها شود. برکسیسم می‌تواند خفیف یا شدید باشد و آسیب دندانی ایجاد کند. در بعضی موارد، با استفاده از یک محافظ دهان می‌توان از سایش دندان جلوگیری کرد. محافظ دهان، که توسط دندانپزشک تجویز می‌شود، می‌تواند بر روی دندان قرار بگیرد تا مانع از ساییدن آنها در برابر یکدیگر شود.

۸. شب ادراری

در این وضعیت، فرد قادر به حفظ کنترل ادرار در خواب نیست. دو نوع بی اختیاری ادرار وجود دارد – اولیه و ثانویه. در نوع اولیه، فرد قادر به کنترل ادرار از دوران کودکی نداشته است. به نظر میرسد شب ادراری اولیه ارثی بوده و‌در افرادخانواده نیز ممکن است دیده شود. کودکانی که والدین یا خواهر و برادران آن نیز شب ادراری داشته اند بیش تر از دیگران احتمال دارد که دچار شب ادراری شوند.در بی اختیاری ثانویه، تا قبل ازاین قادر به کنترل ادراری بوده است، اما به دلایل مختلفی دچار بی اختیاری شده است. بی اختیاری ثانویه به دنبال بیماری هایی مانند دیابت، عفونت‌های دستگاه ادراری، و آپنه خواب یا اختلالات روانی ایجاد شود. بعضی از روش هایی درمان شب ادراری عبارتند از اصلاح رفتار، دستگاه‌های هشدار دهنده و داروها.

۹. بیماری نارکولپسی یا حمله خواب

بیماری نارکولپسی یک اختلال عصبی مزمن است که روی توانایی مغز برای کنترل چرخه خواب و بیداری تأثیر می‌گذارد. برخی افراد فلج عضلانی یا کاتاپلکسی را هم تجربه می‌کنند. افراد مبتلا به نارکولپسی ممکن است بعد از بیدار شدن احساس خستگی و خواب‌آلودگی کنند حتی اگر زمان زیادی را خوابیده باشند.

۱۰. اختلال پرخوابی (هایپرسومنیا)

اختلال هایپرسومنیا به معنی خواب‌آلودگی زیاد و ناگهانی در طول روز است. در این اختلال فرد در طول روز به خواب می‌رود و مهم نیست در یک وضعیت مهم قرار داشته باشد یا در خانه باشد!