فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید
لب
سوزش معده و یا سوزش سردل؟ آیا تا به حال نام این بیماری‌ها و اختلالات به گوش شما رسیده‌است؟ آیا می‌دانید چرا به این درد دچار می‌شوید؟ چرا سر دل شما می‌سوزد و یا نه تنها سر دل بلکه به طور کلی معده‌ی شما می‌سوزد و درد می‌گیرد؟ برای درمان آن به کدام متخصص باید مراجه کنیم؟ نگران نباشید. برای تمامی سوال‌های شما جواب وجود دارد و در این مطلب تلاش کرده‌ایم که به سوالات شما پاسح دهیم. با ما همراه باشید.
اگر شما هم به سوزش معده که در واقع وجود درد در بخش بالایی و میانی شکم شماست دچار شده‌اید، یا اینکه احساس می‌کنید که سر دل شما می‌سوزد، مخصوصا بعد از غذا و یا سیگار کشیدن، باید احساس نگرانی کنید و با مراجعه به متخصص گوارش به درمان این درد بپردازید.
سوزش معده چیست؟
سوزش سر دل یا معده احساس سوزش در پشت جناغ قفسه سینه است، که اغلب طعم تلخی در گلو یا دهان احساس می‌شود. علائم سوزش سر دل ممکن است پس از خوردن غذای حجیم یا هنگام دراز کشیدن بدتر شود. به طور کلی،پیشگیری و درمان خانگی سوزش سر دل در بعضی موارد و با توجه به نظر متخصص گوارش ممکن است شامل درمان‌های راحتی باشد. با این حال، اگر سوزش‌های مکرر موجب مشکل در بلع یا خوردن غذا شود، ممکن است نشانه‌ی یک بیماری جدی باشد.
برای تشخیص علت سوزش سردل و درمان آن باید به متخصص گوارش مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصص گوارش آشنا شوید، به صورت آنلاین یا تلفنی با آنها مشورت کنید و یا برای دریافت نوبت حضوری اقدام کنید.
سوزش سر دل احساس سوزش در پشت جناغ قفسه سینه است، که اغلب طعم تلخی در گلو یا دهان احساس می‌شود.
علائم سوزش معده
- سوزش پشت جناغ قفسه‌ی سینه به خصوص بعد از خوردن غذا در شب
- دردی که با دراز کشیدن یا خم شدن بدتر می‌شود
- طعم تلخ یا اسیدی در دهان
به طور معمول سوزش سر دل مورد نگران کننده‌ای نیست، اما اگر مکررا دچار آن شوید، احتمال دارد مشکل مهمی باشد که نیازمند درمان است. اگر سوزش‌های جدی را درمان نکنید، مشکلات دیگری از جمله التهاب مری، سرفه‌ی مزمن، التهاب حنجره (لارنژیت)، مشکلات بلع به دلیل تنگی مری، مری بارت (مری بارت تغییر بافت قسمت انتهایی مری به مخاط گوارشی است، که شانس ابتلا به سرطان مری را افزایش می‌دهد) به وجود می‌آید. همچنین ممکن است بر کیفیت زندگی تاثیرگذار باشد. اگر باعث محدودیت در فعالیت‌های روزانه‌ی شما شود، جهت درمان به پزشک مراجعه کنید.
سوزش معده چیست؟
سوزش معده با درد و سوزش در بخش بالایی شکم خود را نشان می‌دهد و می‌تواند ناشی از مشکلات مختلفی مانند بازگشت اسید معده، زخم در دیواره‌ی معده و یا مشکلات صفراوی و بسیاری موارد دیگر باشد. اگر سوزش معده دارید باید دلیل آن را بررسی کنید. در غیر اینصورت ممکن است که وجود یک زخم را در معده نادیده گرفته و باعث آسیب‌های جدی‌تر به دستگاه گوارش خود شوید.
برای بررسی معده معمولا از روشی مانند اندوسکوپی کمک گرفته می‌شود و با دیدن دیواره‌ی داخلی معده، وجود زخم تایید و یا رد می‌شود. در صورتیکه علائم سوزش سردل در شما بیشتر باشد، تغییر سبک زندگی و داروهای آنتی اسید پیشنهاد می‌شوند. اگر بیماری صفراوی هم داشته‌باشید برای درمان آن اقدامات مورد نظر صورت می‌گیرند.
علائم سوزش معده
سوزش معده علائم مختلفی دارد که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند؛
- ممکن است که سوزش معده با نفخ همراه باشد.
- گاهی دفع گاز و یا آروغ زدن همراه با سوزش معده دیده می‌شوند.
- تهوع و استفراغ ممکن است که از علائم همراه سوزش معده باشند.
- گاهی دهان و حلق شما مزه‌ی اسیدی می‌دهد.
- هنگام خوردن وعده‌ی غذایی و یا بعد از آن احساس پری می‌کنید.
- شکم شما سر و صدا می‌دهد.
- در بالای شکم و یا در معده احساس سوزش و درد می‌کنید.
- در شکم خود درد احساس می‌کنید.
سوزش معده داری؟
برای درمان همیشگی سوزش سر دل به دکتر معده مراجعه کن.
علت سوزش معده؛ چه دلایلی باعث سوزش سر دل می شود؟
معمولا زمانی رخ می‌دهد که محتویات معده به داخل مری بازگردند. مری مجرایی است که مواد غذایی و مایعات را از دهان به معده منتقل می‌کند. در محل اتصال مری به معده تنگی وجود دارد که به اسفنگتر تحتانی مری یا دریچه‌ی کاردیا معروف است. اگر دریچه‌ی کاردیا به درستی کار کند، بعد از ورود غذا از مری به معده، این دریچه بسته می‌شود. در برخی افراد، این دریچه به درستی عمل نمی‌کند و یا ضعیف می‌شود، که منجر به بازگشت محتویات معده به مری می‌شود. اسید معده باعث تحریک مری و ایجاد سوزش سر دل می‌شود، این وضعیت با نام رفلاکس شناخته می‌شود.
به علاوه فتق هیاتال یا هیاتوس که به خاطر ضعف در عضلات دیافراگم و اسفنگتر ورودی به معده، قسمتی از معده وارد قفسه سینه شده، می‌تواند موجب آن شود. لازم است بدانید که سوزش سر دل در طول حاملگی نیز یک بیماری شایع است. در هنگام بارداری، ترشح هورمون پروژسترون باعث شل شدن دریچه‌ی کاردیا شده که منجر به بازگشت محتویات معده به مری و تحریک آن می‌شود.
سایر شرایطی که باعث ایجاد یا بدتر شدن آن می‌شود، شامل:
- بی خوابی و استرس عامل افزایش اسید معده هستند.
- یبوست
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن یا چاق بودن
- مصرف کافئین، شکلات، الکل یا نوشیدنی‌های گازدار
- خوردن غذاهای تند
- دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا خوردن
- مصرف بعضی داروها، مانند آسپرین یا ایبوپروفن
- مصرف سیر و پیاز
- مصرف محصولات تولید شده از گوجه فرنگی مانند سس کچاپ
- مصرف مرکبات
- مصرف غذاهای حجیم، چرب و سرخ کردنی
در این ویدئو دکتر بهروز مقدادی متخصص نوزادان، کودکان و نوجوانان در مورد رفلاکس معده نوزادان با شما صحبت می‌کند.
سوزش معده در بارداری
بارداری یکی از دوره‌های حساس زندگی یک زن است. زمانی که یک خانم باردار می‌شود، تغییرات زیادی در بدن او اتفاق می‌افتد. رشد کردن یک جنین زنده درون رحم می‌تواند بسیاری از فرایندهای طبیعی و عادی بدن را تغییر بدهد. از جمله تغییراتی که در بدن یک زن باردار اتفاق می‌افتد، در سیستم گوارش است. رحم به دستگاه گوارش نزدیک است. با بزرگ شدن آن، کم کم به روده‌ها و معده فشار می‌آورد و کمی آنها را به جلو هل می‌دهد.
از طرفی، زمانی که یک زن باردار می‌شود، تغییرات هورمونی زیادی در بدن او ایجاد می‌شود که می‌تواند برهم زننده‌ی الگوی اجابت مزاج همیشگی او باشد. مثلا پروژسترون در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند. این هورمون باعث ریلکس شدن ماهیچه‌ها می‌شود و کمی آنها را تنبل می‌کند. لوله‌ی گوارش هم از ماهیچه ساخته‌شده‌است. پس این ماهیچه‌ها کمی تنبل می‌شوند و ممکن است که حرکات روده کاهش پیدا کند و به یبوست مبتلا شوید.
همچنین ممکن است که برخی از خانم‌ها به استفراغ و تهوع دچار شوند که از علائم گوارشی است. یکی دیگر از مشکلاتی که در دوران بارداری با آن مواجه می‌شوند، سوزش معده و یا سوزش سردل است. سوزش سر دل ناشی از هورمون‌هایی که در بارداری زیاد و کم می‌شوند و بزرگ شدن رحم است.
به نقل از nhs، علائم سوزش معده (سوزش سر دل یا سوء هاضمه) که در بارداری آنها را تجربه می‌کنید شامل موارد زیر هستند؛
- ممکن است که مادر باردار احساس کند که معده‌اش می‌سوزد و یا دچار درد در قفسه‌ی سینه شده‌است.
- گاهی مادر باردار احساس پری معده می‌کند و یا حس می‌کند که دچار نفخ شده‌است.
- مادر باردار ممکن است علائمی مانند آروغ زدن و یا ترش کردن داشته‌باشد.
- گاهی تهوع دارد.
- ممکن است که غذا را استفراغ کند.
سوزش سر دل بعد از غذا خوردن
یکی از اصلی‌ترین مواردی که می‌تواند سوزش معده و سوزش سر دل را ایجاد کند، خوردن مقدار زیادی مواد غذایی در یک وعده و یا خوردن غذاهای چرب است. اگر قبل از به خواب رفتن یک برگر چرب و چیلی میل کنید و بعد بلافاصله به خواب بروید، شعله‌های سوزش معده و سوزش سر دل در شما روشن خواهدشد. اما چطور این موارد می‌توانند سوزش معده را تحریک کنند؟
به نقل از webmd، سه مورد زیر، اصلی‌ترین علت‌های ایجاد سوزش سرد دل هستند؛
- غذاهای چرب
- وعده‌ی غذایی حجیم و سنگین
- خوردن غذا قبل از به خواب رفتن
از میان علت‌های بالا یکی از اصلی‌ترین علت‌ها خوردن غذاهای حجیم است. هنگامی که معده بیش از اندازه یا به اندازه‌ی زیاد باز می‌شود و کشیده‌می‌شود، شما احساس پر بودن می‌کنید. هنگامی که معده کشیده‌می‌شود و یا باد می‌کند، به حلقه‌ای که معده را در جای خود نگه می‌دارد تا محتویات آن باز نگردد و اسید به مسیر اشتباهی نرود، فشار وارد می‌شود و کمی باز می‌شود. این حالت باعث برگشت اسید به داخل لوله‌ی گوارش می‌شود و معمولا مری شما دچار سوزش می‌شود.
همچنین اگر به سوزش سر دل مبتلا هستید و رفلاکس معده دارید، از خوردن مواد غذایی چرب به طور جدی پرهیز کنید. خوردن این مواد غذایی می‌تواند باعث روشن شدن یک آتش درون معده‌ی شما شود. پس با خیال آسوده‌تری به همبرگرهای چرب و فست فود نه بگویید.
برخی از مواد غذایی که خوردن آنها می‌تواند تحریک کننده‌ی سوزش معده و شروع کننده‌ی سوزش سر دل باشد شامل موارد زیر هستند؛
- الکل، به خصوص شراب قرمز
- غذاهای تند و موادی مانند فلفل، سیر، پیاز خام و فلفل سیاه
- شکلات
- مواد غذایی اسیدی مانند لیمو، پرتقال و آب آنها
- نوشیدنی‌هایی که حاوی کافئین هستند مانند قهوه و سودا
- گوجه فرنگی
درد قفسه سينه و سوزش سر دل
سوزش سر دل با درد قفسه سینه درست در پشت استخوان پستان احساس می‌شود. درد معمولا بعد از خوردن افزایش پیدا می‌کند. بنابراین سوزش سر دل با احساس سوزش در قفسه‌ی سینه احساس می‌شود.
از آنجایی که درد قفسه‌ی سینه تنها نشان‌دهنده‌ی سوزش سر دل نیست و می‌تواند علامت دیگری هم باشد، باید بیشتر با این علامت آشنا شوید. جالب است بدانید که درد قفسه‌ی سینه ممکن است که نشان‌دهنده‌ی شروع حمله‌ی قلبی و سکته باشد. اگر درد قفسه‌ی سینه همراه با درد در بازو و یا فک باشد، باید آن را بیشتر بررسی کنید. به هیچ عنوان نباید تنها به درمان‌های خانگی بسنده کنید. می‌توانید از مشاوره تلفنی دکترتو برای بررسی درد خود استفاده کنید و در صورتیکه نیاز به پزشک اورژانسی داشتید، وقت را تلف نکنید.
درمان سوزش معده چیست؟
در صورت ابتلا به سوزش سر دل درمان‌های خانگی متعدد و اصلاح شیوه‌ی زندگی می‌تواند به کاهش علائم شما کمک کند.تغییر شیوه‌ی زندگی، مانند حفظ وزن در محدوده‌ی نرمال، می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.
جهت پیشگیری از آن نکات زیر را به یاد داشته باشید:
- از غذا یا فعالیت‌هایی که باعث این علامت می‌شود، اجتناب کنید.
- استفاده از قرصهای جویدنی آنتی اسید قبل از وعده‌های غذایی
- استفاده از مواد غذایی زنجبیل دار یا چای زنجبیل می‌تواند کمک کننده باشد که می‌توان از فروشگاه تهیه کرد.
- اصلاح شیوه‌ی نادرست زندگی و اجتناب از مصرف الکل، تنباکو، شکلات، کافئین
- از خوردن غذا قبل از خواب اجتناب کنید و حداقل ۴ ساعت قبل از خواب چیزی نخورید.
- جایگزینی وعده‌های غذایی کم حجم تر و متعدد به جای دو یا سه وعده‌ی غذایی حجیم، اثر بهتری بر سیستم گوارش دارد.
- اجتناب از مصرف مواد غذایی که موجب آن می‌شوند، مانند: نوشیدنی‌های گازدار، مرکبات، گوجه فرنگی، نعنای کوهی تند، غذاهای سرخ کردنی
در صورت استفاده از نکات بالا و بهتر نشدن علائم، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ابتدا سوالاتی راجب به علائم و سابقه‌ی پزشکی از شما خواهد پرسید و برای پیدا کردن علت سوزش آزمایشاتی انجام می‌دهد.آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- عکس رادیوگرافی از معده یا شکم
- اندوسکوپی جهت بررسی زخم یا تحریکات مری و معده،در اندوسکوپی یک لوله‌ی کوچک مجهز به دوربین از سمت گلو به معده فرستاده می‌شود.
- آزمایش سنجش میزان PH، که میزان سطح اسید مری در این آزمایش سنجیده می‌شود.
پزشک پس از یافتن علت سوزش و انتخاب درمان باعث کاهش یا از بین رفتن علائم می‌شود.
داروهای مورد استفاده در سوزش سر دل شامل آنتی اسیدها، آنتاگونیست‌های گیرنده‌ی H2 که باعث کاهش ترشح اسید معده می‌شوند، مانند زانتاک و پپسید، مهارکننده‌های پمپ سدیم که باعث توقف تولید اسید می‌شوند، مانند پریلوسک، پریواسید، پروتونیکس و نکسیوم هستند.
اگر چه این داروها کمک کننده هستند، اما عوارض جانبی دارند. آنتی اسیدها می‌توانند باعث یبوست یا اسهال شوند. جهت پیشگیری از هر گونه تداخل دارویی، قبل از استفاده از دیگر داروها حتما با پزشک خود مشورت کنید.
درمان خانگی سوزش سر دل
اگر سوزش سردل شدید نباشد و با آن به طور روتین و در همه‌ی مواقع مواجه نشوید، می‌توانید برای درمان آن از روش‌های خانگی و تغییر سبک زندگی کمک بگیرید. اما اگر سوزش سردل شدید باشد و همیشه با آن مواجه شوید، بهتر است که حتما به متخصص گوارش مراجعه کنید. زیرا با اینکه سوزش سردل چندان خطرناک نیست اما سوزش معده می‌تواند خطراتی برای شما داشته‌باشد و به مرور زمان باعث ایجاد مشکلات جدی‌تر شود. البته که سوزش سر دل اگر با سوزش معده همراه باشید، باید آن را از جهت داشتن زخم معده بررسی کنید.
برخی از راه‌های درمان خانگی برای بهبود سوزش سردل شامل موارد زیر هستند؛
- موز رسیده می‌تواند یک ماده‌ی غذایی مناسب برای سوزش سردل باشد.
- آدامس‌های بدون قند بجوید.
- سعی کنید که رژیم غذایی نسبتا مشخصی داشته‌باشید و از خوردن مواد غذایی آسیب رسان و تحریک کننده مانند مواد غذایی چرب تا حد امکان خودداری کنید.
- از تند تند غذا خوردن و یا خوردن مواد غذایی زیاد بپرهیزید.
- قبل از ورزش کردن و قبل از خواب از خوردن مواد غذایی پرهیز کنید.
- لباس‌های گشاد و راحت بپوشید.
- حالت خواب مناسبی داشته‌باشید و کمی زیر سر خود را بلند کنید.
- سیگار کشیدن را کنار بگذارید.
- استرس خود را کاهش دهید و سعی کنید که بیشتر مدیتیشن کنید.
درمان دائمی و فوری سوزش سر دل رو پیدا کن.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بیشتر افراد گاهی دچار سوزش سر دل می‌شوند.با این وجود اگر بیش از دوبار در هفته سوزش سر دل داشتید یا سوزش شما به دارو جواب نداد، چون ممکن است نشانه‌ی یک مشکل جدی باشد، باید به دکتر متخصص داخلی یا دکتر گوارش و کبد مراجعه کنید. همچنین می‌توانید از دکتر گوارش آنلاین و دکتر داخلی آنلاین مشاوره بگیرید.
سوزش سر دل اغلب همراه با سایر بیماری‌های گوارشی، مانند زخم‌ها، زخم‌های موجود در مری و معده یا رفلاکس معدی-مروی رخ می‌دهد.
در موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- اختلال بلع
- بلع دردناک
- مدفوع سیاه یا تیره رنگ یا خونی
- تنگی نفس
- دردی که از پشت به شانه‌ها کشیده شود
- سرگیجه
- سبک سری
- تعریق همزمان با درد قفسه‌ی سینه
- استفراغ و حالت تهوع پایدار
- کاهش وزن به دلیل کاهش اشتها یا مشکل در بلع
سوزش سر دل و سکته‌ی قلبی ربطی به هم ندارند، با این حال، به دلیل شباهت در علائم، بسیاری از مردم سوزش سر دل را با سکته‌ی قلبی اشتباه می‌گیرند.
اگر علائم زیر را داشتید باید به سکته شک کنید:
- درد شدید و سنگینی قفسه سینه
- مشکل در تنفس
- درد در فک و بازو
سلام اقای دکتر ی هفته میشه بهد ازغذا خوردن مهدم می سوزه طوری سینه چپم دردش میاد لطفاراهنمای کنید ممنون۴
سلام اقای دکتر ی هفته میشه بهد ازغذا خوردن مهدم می سوزه طوری سینه چپم دردش میاد لطفاراهنمای کنید ممنون
سلام آقای دکتر من هر موقع که تخم مرغ با گوجه فرنگی می خورم یا نان سنگک سرد معدن سوز می زند مشکلش چه هست اگر جواب بدهید ممنون میشم
این غذا در شما رفلاکس ایجاد می کند و رفلاکس عامل سوزش معده است. نان سنگگ دیر هضم بوده و ممکنه در تشدید رفلاکس موثر باشد.
خب نان سنگگ نخور
سلام من سه هفتس سمت راسته نافم تیر میکشه سوزش معدم دارم این علاعم نگران کنندس؟
عالی بود ممنون
سلام خسته نباشید دوهفته ای میشه معده ام حالت سوزش داره انگار روزخمی نمک میریزن باید چیکار کنم
سلام من فقط شب ها سوزش معده با تنگی نفس و درد بازو دارم علتش چی میتونه باشه لطفا راهنمایی کنید ممنون
سلام آقای دکتر من ۶ماهه معدم درد میکنه و میسوزه اصلا هم خوب نمیشه اد معده ام زیاده
همشم معدم صدا میده هرچی غذا میخورم سیر نمیشم باز چند دیقه بعد معدم میسوزه علت چیه الان چند روزیه خیلی میسچزه و درد میکنه
دوست عزیز
میکروب معده میتونه موجب سوزش معده و ایجاد زخم معده با تغییر شکل سلولهای معده شود. بهتره اندوسکوپی توسط متخصص گوارش انجام شده تا علت این درد و سوزش و احیانا زخم مشخص شود.
پزشک متخصص گوارش
سلام آقای دکتر من چند ماه هست که دچار سوزش شدید معده . رفلاکس معده . آروغ زدن شدید شدم و معده ام سنگین هست . پیش دکتر داخلی رفتم و آزمایش خون دادم مشخص شد میکروب معده دارم . دارو ها رو مصرف کردم اما بعد از یه مدت دیگه جواب نداد و دوباره به قبل برگشت . چیکار کنم آقای دکتر ؟؟؟
سلام من از روی پوست شکمم معده ام رو لمس میکنم احساس سوزش میکنم
دوست عزیز
سوزش معده به علت رفلاکس و برگشت اسید معده به مری و حلق می باشد. بهتره برای بررسی به متخصص گوارش مراجعه کنید.
سلام من ی هفته میشه غذا میخورم سوزش معده دارم و مخچه ام تا گودی کمرم درد میکنه و بعد از غذا خوردن همش بالا میدم بعد از اینکه بالا دادم تو گلوم تلخ میشه
دوست عزیز
سوزش معده و آروغ زدن به علت رفلاکس معده است. مشکلات گوارشی، برخی داروها و بیماری ها موجب تشدید رفلاکس می شوند. بهتره برای درمان به متخصص گوارش برای شناسایی علت رفلاکس و درمان مراجعه کنید.
سلام وقت بخیر
من بعلت کیست تخمدان قرص های ضدبارداری خوردم یک دوره دو ماهه و یک دوره چهارماهه
و دیگه دکتر نرفتم برای ادامه درمان کیست
اما از اول تابستان که قرصم قطع شد توی سه ماه تابستان به مدت شش بار سوزش شدید سر دل داشتم و الان چندشب پشت سرهم سوزش سر دل دارم که دردش یکم کمتر از قبل هست
آیا این درد بخاطر قرصهای هورمونی بود که میخوردم؟
ممنون میشم راهنماییم کنید