زخم معده و مهم ترین عوامل ایجاد آن

زخم معده به انگلیسی Ulcers، یکی از انواع بیماری‌های گوارشی است که می‌تواند علائم شدیدی مانند استفراغ خونی و درد مداوم را ایجاد کند. اگر احساس ناراحتی در معده می‌کنید و نگران ابتلا به زخم معده هستید، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که علائم زخم معده چیست؟ به چه دلیل این بیماری ایجاد می‌شود؟ آیا درمانی برای آن وجود دارد؟ درصورتی‌که بیماری درمان نشود، چه عوارضی در پی دارد؟

متخصص گوارش و دکتر داخلی می‌توانند در درمان این بیماری به شما کمک کنند. برای پیداکردن بهترین متخصص داخلی یا متخصص گوارش می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص دکتر سرطان معدهوجود دارد.متخصص گوارش و دکتر داخلی می‌توانند در درمان این بیماری به شما کمک کنند. برای پیداکردن بهترین متخصص داخلی یا متخصص گوارش می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص وجود دارد.

زخم معده چیست و نحوه عملکرد معده چگونه است؟

بهتر است قبل از آشنایی با زخم معده، با معده و نقش آن آشنا شوبم. معده، عضوی از دستگاه گوارش است که در حفره‌ی شکم و دقیقا زیر دنده‌ها و در سمت چپ قرار دارد. غذای بلعیده شده، بعد از پایین رفتن در طول مری، از طریق اسفنکتر عضلانی کوچکی که بین معده و مری قرار دارد، به داخل معده رانده می‌شود و در آنجا با آنزیم‌های گوارشی و اسید کلریدریک مخلوط می‌شود.

معده یک کیسه‌ عضلانی است، بنابراین می‌تواند غذا را خرد کرده و آن را از نظر مکانیکی و شیمیایی تجزیه کند. هنگامی که غذا با آنزیم‌های گوارشی کاملا مخلوط شد، از طریق اسفنکتر دوم به قسمت اول روده‌ی کوچک (اثنی عشر) وارد می‌شود. در این مقاله با زخم معده و عواملی که باعث ایجاد آن می‌شوند آشنا می‌شوید. در ادامه علائم شایع زخم معده و نحوه تشخیص این بیماری را خواهید خواند.

زخم معده خوش خیم چیست؟

زخم‌های خوش‌خیم معده با شکل‌های صاف و منظم، پایه‌های یکنواخت، لبه‌های کاملاً مشخص و چین‌هایی که به سمت زخم مخروطی شده و همگرا هستند، مشخص می‌شوند. این زخم‌ها سرطانی نیستند.

علائم زخم معده چیست؟

گاهی زخم معده هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند، اما در صورت بروز علائم، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

• احساس درد: درد علامت اصلی زخم معده شدید است. محل درد در اطراف معده (سمت چپ و پایین دنده‌ها) یا کمی بالاتر از آن قرار دارد. این درد ممکن است با خوردن غذا تشدید شود زیرا با خوردن غذا ترشح اسید افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، اکثرا لاغر هستند.
• سوءهاضمه: سوء‌هاضمه علامت کلاسیک زخم معده است. سوء‌هاضمه باعث درد یا ناراحتی در ناحیه‌ی معده می‌شود. این علامت می‌تواند با سوزش سر دل اشتباه گرفته‌شود. سوزش سر معده می‌تواند ناشی از ریفلاکس اسید معده (بیماری ریفلاکس اسید معده به مری) باشد. سوزش سردل کمی بالاتر از معده و در قسمت پایین سینه احساس می‌شود. شایان ذکر است که همه‌ زخم‌های معده باعث سوء‌هاضمه نمی‌شوند.
• حالت تهوع و استفراغ
• از دست‌دادن اشتها
• کاهش وزن بدون دلیل
• دفع خون روشن در استفراغ
• دفع خون تیره از مدفوع
• علائم کم‌خونی، مانند سبکی سر و ضعف 
• شوک (به علت از‌دست‌دادن خون رخ می‌دهد که یک فوریت پزشکی است).

۱. علائم زخم معده عصبی چیست؟

برخی از علائم زخم معده عصبی یا استرس اولسر (stress ulcer) عبارت‌اند از:

• درد در قسمت فوقانی معده
• دردی که بعد از صرف غذا بهتر یا بدتر شود
• احساس نفخ یا سیر بودن غیرمعمول
• حالت تهوع یا استفراغ
• علائم کم‌خونی همچون تنگی نفس و رنگ‌پریدگی پوست

برخی از این زخم‌ها خونریزی زیادی دارند و باعث می‌شوند فرد در سطح خطرناکی خون از دست‌دهد. در افرادی که در حال دست‌وپنجه نرم کردن با بیماری‌ها یا صدمات جدی هستند، این ازدست‌دادن خون می‌تواند خیلی مهلک باشد.

از کجا بفهمم زخم معده دارم؟

برای تشخیص دقیق با متخصص مشورت کن.

مشاوره آنلاین متخصص گوارشدکتر گوارش و کبد

۲. آیا زخم معده باعث سرطان میشود؟

فرق زخم معده با سرطان معده چیست؟ درصورتی‌که زخم معده به مدت طولانی درمان نشود ممکن است منجر به سرطان معده شود. ممکن است علائم اولیه سرطان معده به‌راحتی با سایر بیماری‌های کمتر جدی اشتباه گرفته‌شوند. این علائم عبارت‌اند از:

• سوءهاضمه مداوم و سوزش سردل
• باد زیاد و به‌دام‌افتاده
• آروغ مکرر
• معده درد مداوم

علائم سرطان معده پیشرفته شامل این مواردند:

• وجود خون در مدفوع یا سیاه‌شدن مدفوع
• ازدست‌دادن اشتها
• کاهش وزن

۳. علائم مشابه زخم معده و ورم معده چیست؟

این دو بیماری تشابهات زیادی داشته و علائمی شبیه به هم ایجاد می‌کنند. در صورت بروز هر یک از علائم زیر ممکن است به یکی از این دو بیماری مبتلا شده‌باشید:

• درد مبهم یا سوزش در قسمت بالای شکم
• احساس نفخ
• احساس سیری پس از مصرف کمی غذا
• سوزش سر دل و ناراحتی معده
• آروغ زدن به طور مکرر
• کاهش اشتها
• حالت تهوع همراه یا بدون استفراغ.

۴. علائم زخم و خونریزی معده در کودکان و نوزادان

این بیماری ممکن است در کودکان هم ایجاد شود. اصلی‌ترین علت و علائم ابتلای کودکان عفونت با باکتری هلیکوباکترپیلوری است. کودکانی که در محیط شلوغ زندگی می‌کنند یا از تخت مشترک استفاده‌می‌کنند، بیشتر در معرض این عفونت قرار دارند. باید توجه داشته‌باشید که کودک به‌طور مرتب دست‌های خود را بشوید و از ارتباط او با فردی که به این باکتری مبتلا است، خودداری کند. نوشیدن یا خوردن آب و غذای آلوده نیز می‌تواند منجر به عفونت و زخم شود.

۵. علائم زخم و خونریزی معده در بارداری

ابتلا به این بیماری در دوران بارداری نادر است. معمولا در این دوره خانم‌ها دچار رفلاکس معده یا استفراغ حاملگی می‌شوند. در بارداری بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش فوقانی رایج‌تر است. اگر پیش از بارداری شخص دچار زخم معده باشد، ممکن است در بارداری علائم آن شدیدتر شود.

آیا استفراغ خونی در بارداری خطرناک است؟ استفراغ خونی به خودی خود نشانه سقط جنین نیست. با این حال، اگر علائم خاص دیگری همراه با استفراغ خونی دارید، ممکن است جای نگرانی باشد.

۶. زخم معده و کاهش وزن (زخم معده باعث لاغری میشود؟)

این بیماری می‌تواند عبور غذا از دستگاه گوارش را مسدود کند و باعث شود که شما سریع سیر شوید، استفراغ کنید و وزن خود را از طریق تورم ناشی از التهاب یا از طریق زخم کاهش دهید.

۷. زخم معده و تنگی نفس و تپش قلب

زخم معده تنگی نفس میاره؟ خونریزی داخلی شایع‌ترین عارضه زخم معده است. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که یک زخم در محل رگ خونی ایجاد شود. خونریزی طولانی مدت، منجر به کم خونی، خستگی، تنگی نفس، پوست رنگ پریده و تپش قلب (ضربان بالا) می‌شود.

فرق ناراحتی معده با درد قلب چیست؟ علائم بیماری قلبی شامل عرق سرد، تپش قلب، سبکی سر، حالت تهوع یا استفراغ، درد در قسمت بالایی بدن، بازوها و تنگی نفس است.

۸. زخم معده و سرگیجه

این زخم همیشه دردناک نیست. با این حال برخی افراد ممکن است علائمی مانند سوء هاضمه، سرگیجه، سوزش سر دل و رفلکس اسید را تجربه کنند.

۹. زخم معده و درد پشت کمر

درد ناشی از زخم معده می‌تواند از وسط شکم به سمت گردن، ناف یا پشت و کمر شما برسد. این اتفاق از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد و بیشتر چند ساعت پس از خوردن غذا شروع می‌شود.

۱۰. زخم معده و تب و لرز

علائمی که باید مراقب آنها بود تب و لرز، درد شدید شکم، ضربان قلب و احساس تشنگی هستند. برخی افراد فکر می‌کنند که زخم معده می‌تواند باعث سرطان شود، اما اینطور نیست.

متن انگلیسی:
In some cases, it’s possible for stomach ulcers to heal on their own. However, it’s more common to experience ulcer symptoms for weeks and months that do not improve.
ترجمه فارسی:
در برخی موارد، این امکان وجود دارد که زخم معده خود به خود بهبود یابد. با این حال، تجربه علائم زخمی که برای هفته‌ها و ماه‌ها بهبود نمی‌یابد، شایع‌تر است.

به نقل از سایت aarp

۱۱. زخم معده و حالت تهوع

ایا زخم معده حالت تهوع دارد؟ زخم‌ها باعث واکنش التهابی و انقباض در معده می‌شوند. اگر آنها به اندازه کافی پیشرفت کنند، ممکن است دل درد و حالت تهوع و استفراغ را تجربه کنید.

از آنجایی که کاربران دکترتو در قسمت کامنت‌ها سؤالات زیادی در مورد نشانه‌های زخم معده داشتند، تصمیم گرفتیم در این بخش به صورت جداگانه این سؤالات را بررسی کنیم. اگر جواب سؤال شما اینجا نبود، سؤال خود را برای ما کامنت کنید تا در اسرع وقت به شما پاسخ دهیم.

تفاوت زخم معده و رفلاکس معده چیست؟

رفلاکس معده نشانه زخم معده است. البته دقت داشته‌باشید که رفلاکس دلایل زیادی دارد. گاهی خوردن برخی غذاها مانند غذاهای چرب و تند، اضافه‌وزن، بارداری، استرس و مصرف برخی داروها این عارضه را ایجاد می‌کنند. اگر همراه با علائم رفلاکس معده دچار سوزش معده، سوءهاضمه و حالت تهوع می‌شوید، باید به پزشک مراجعه کنید.


سوزش سر دل نشانه زخم معده است؟

یکی از علائم اصلی زخم معده سوزش سر دل است. اسید معده باعث می‌شود، درد ناشی از این بیماری بدتر شود. زمانی که معده خالی است، اسید معده تاثیر زیادی روی زخم دارد. برخی از غذاهای خاص اسید معده را بافر می‌کنند و سوزش سر دل کمتر می‌شود. گاهی هم داروهای کاهش‌دهنده اسید معده تجویز می‌شود. این درد معمولا بین وعده‌های غذایی و در شب بدتر می‌شود.

نفخ نشانه زخم معده است؟

دلیل نفخ زیاد می‌تواند از نشانه‌های این بیماری باشد. زخم‌های کوچک ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکنند. اما به‌مرور با گسترش زخم‌ها علائمی مانند نفخ همراه با حالت تهوع، بی‌اشتهایی و مدفوع خونی دیده می‌شود.

مدفوع خونی نشانه زخم معده است؟ (آیا زخم معده باعث خون در مدفوع می شود؟)

خونریزی شدید معده می‌تواند علت مدفوع خونی باشد و باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.

معده درد چه زمانی به خاطر زخم معده است؟

این بیماری می‌تواند علت معده درد شدید و ناگهانی هم باشد. در این شرایط معده درد شبیه به سوزش یا ناراحتی بین ناف و استخوان سینه است. زمانی که معده خالی است، این درد شدیدتر می‌شود. به‌عنوان‌مثال بین وعده‌های غذایی و شب بیشتر متوجه درد می‌شوید.

آروغ زدن نشانه زخم معده است؟ (زخم معده و آروغ زدن)

یکی از علائم ایجاد این بیماری آروغ زدن است. البته علت سنگینی معده و آروغ زدن می‌تواند گسترده باشد. اگر همراه با این عارضه علائم دیگری مانند سوزش سر دل یا سوءهاضمه داشتید، باید برای تشخیص بیماری به متخصص داخلی یا فوق‌تخصص گوارش مراجعه‌کنید.


درد شکم در چه صورتی نشانه زخم معده است؟

در افراد مبتلا به این بیماری، ایجاد درد ناگهانی در شکم می‌تواند نشان‌دهنده مشکل جدی باشد. یکی از عوارض نادر آن، سوراخ شدن پوشش معده است. در این شرایط باکتری‌های درون معده به پوشش داخلی شکم رسیده و باعث عفونت می‌شوند. این نوع درد شکم ناگهانی بوده و پیوسته بدتر می‌شود. در صورت عدم درمان ممکن است عفونت به اندام‌های دیگر سرایت کرده و خون را آلوده کند.

استفراغ خونی نشانه زخم معده است؟

یکی از علائم شایع این بیماری خونریزی داخلی معده و لخته خون در استفراغ است. اگر زخم در محل رگ خونی ایجاد شود، خونریزی اتفاق‌می‌افتد. زمانی‌که خونریزی شدید و سریع است، احتمال استفراغ خونی وجود دارد.

فرق گاستریت با زخم معده چیست؟

گاستریت و زخم معده هر دو مخاط معده را ملتهب می‌کنند، اما گاستریت یک التهاب عمومی است و زخم معده، لکه‌ای از پوشش فرسایش یافته معده است.

تفاوت زخم معده و زخم اثنی عشر چیست؟

زخم معده زخمی است که در پوشش معده یا قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) قرار دارد. اگر زخم در معده باشد، به آن زخم معده می‌گویند. اگر زخم در دوازدهه باشد به آن زخم اثنی عشر می‌گویند.

۵ نشانه زخم معده کدامند؟

زخم معده اغلب با علائمی همراه است که ۵ مورد از رایج‌ترین آنها شامل این مواردند:

• احساس درد دائم یا سوزش در قسمت میانی شکم (معده)
• سوءهاضمه
• سوزش سردل
• حالت تهوع (احساس بیماری)
• ازدست‌دادن اشتها

علت به وجود آمدن زخم معده چیست و زخم معده چگونه ایجاد می شود؟

چه چیزی باعث زخم معده میشود؟ معده برای کمک به هضم غذا و محافظت در برابر میکروب‌‌ها، یک اسید قوی تولید می‌‌کند. برای محافظت از بافت معده در برابر این اسید‌، لایه‌ی ضخیمی از مخاط ترشح می‌شود. لایه‌ی مخاطی دستگاه گوارش، نسبت به اسید مقاوم است و با قرار گرفتن در معرض اسید معده و سایر آنزیم‌های گوارشی آسیب نمی‌بیند.

این بافت پوششی، لایه‌های زیرین را از آسیب آنزیم‌های گوارشی محافظت می‌کند. اگر لایه‌ی مخاطی فرسوده شود و به‌طور موثر کار نکند، باعث از بین رفتن پیوستگی پوشش محافظتی می‌شود. در نتیجه، اسید معده و سایر آنزیم‌های گوارشی به لایه‌های زیرین نفوذ کرده و باعث آسیب می‌شوند و به این شکل زخم گوارشی ایجاد می‌شود. زخم‌های گوارشی به دو دسته‌ی زخم معده و زخم اثنی عشر (زخم روده یا زخم دوازدهه) تقسیم می‌شوند.

روش انتقال باکتری اچ پیلوری تاکنون شناخته نشده است، اما تصور می‌شود که اشتراک غذا یا ظروف، تماس با استفراغ آلوده و آب آلوده‌ مشترک (مانند آب چاه) در مکان‌های توسعه نیافته، راه‌های انتقال این میکروب باشند. محققان معتقدند این عفونت بیش‌تر در بین افراد دارای شرایط اقتصادی پایین دیده می‌شود. زخم معده می‌تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود.

۱. هلیكوباكتر پیلوری

زمانی تصور می‌ شد که استرس، استعمال دخانیات و رژیم غذایی از دلایل اصلی ایجاد زخم معده هستند. پس از انجام تحقیقات، مشخص شد که باکتری هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) مسئول اکثر زخم‌های گوارشی است. این باکتری علت اصلی ایجاد زخم معده است.

تصور می‌شود كه این باکتری مسئول ۶۰ درصد از زخم معده و ۹۰ درصد از زخم اثنی عشر یا زخم روده‌ی کوچک است. میکروب هلیکوباکتر در پوشش معده زندگی می‌کند و مواد شیمیایی تولید شده توسط آن باعث تحریک و التهاب می‌شوند.

۲. داروهای مسکن و ضدالتهابی غیراستروئیدی

مصرف آسپرین و برخی داروهای مسکن بدون نسخه که به آنها داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی می‌گویند، می‌توانند باعث تحریک شدن پوشش معده و روده کوچک شوند. در این شرایط ممکن است این پوشش ملتهب شود. داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم و کتوپروفن جز این دسته داروها هستند:

• تصور می‌شود داروهای ضد التهاب (NSAIDS) مسئول حدود دو پنجم از زخم‌های معده هستند.
• مصرف همزمان بیش از یک داروی ضد التهاب، خطر ابتلا به زخم‌های گوارشی را افزایش می‌دهد.
• آسپرین یا کلوپیدوگرل، که به طور منظم برای جلوگیری از حمله‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی مصرف می‌شوند، نیز می‌توانند در بروز زخم معده نقش داشته باشند.
• انواع دیگر داروهای ضد درد مانند استامینوفن، منجر به زخم نمی‌شوند.

۳. زخم و سرطان معده

سرطان معده و تنگی نفس، به ویژه در افراد مسن، می‌تواند خود را به شکل زخم گوارشی نشان دهد.

در ادامه به تعدادی از سؤالات رایج کاربران از متخصصان دکتر سرطان معده در مورد عوامل ایجاد این بیماری پاسخ می‌دهیم.

چه غذاهایی باعث زخم شدن معده می‌ شوند؟

این بیماری معمولا به دلیل عفونت یا مصرف داروهایی خاص ایجاد می‌شود. نمی‌توان گفت مواد غذایی در ایجاد زخم تاثیر دارند. اما در افرادی که دچار زخم معده هستند، غذاهای تند می‌تواند باعث درد بیشتر و بدتر شدن زخم‌ها شود. به همین دلیل باید از مصرف غذاهای تند و انواع ترشی خودداری کرد.
برای جلوگیری از عفونت هنگام طبخ غذا دقت داشته باشید که گوشت و سایر مواد غذایی را به طور کامل بپزید و از پاک بودن مواد غذایی و آب مطمئن شوید.

کورتون باعث زخم معده می‌ شود؟

کورتون باعث افزایش ترشح اسید معده می‌شود. البته کورتون نمی‌تواند این بیماری را ایجاد کند. اما در افرادی که دچار زخم هستند، آن را شدیدتر کرده و درد آن را بیشتر می‌کند. یکی از عوارض مصرف کورتون این است که در چند روز اول باعث درد معده می‌شود.

عفونت معده باعث زخم معده می‌ شود؟

در گذشته معتقد بودند، ترشح زیاد اسید معده تنها دلیل ایجاد زخم است. اما امروزه عفونت معده به‌عنوان یکی از علل اصلی ابتلا به این بیماری شناخته می‌شود. عفونت باکتریایی از نوع هلیکوباکترپیلوری در ایجاد ۹۰% زخم‌های اثنی‌عشر و ۸۰% از زخم‌های معده تاثیر دارد. برای تشخیص دقیق‌تر، علائم عفونت معده را جدی بگیرید.

تشخیص زخم معده چگونه انجام می شود؟

روش تشخیص زخم معده چیست و از کجا بفهمم زخم معده دارم؟ پزشکان علایم زخم معده را با طرح سوالاتی در مورد احساس درد، مکان و زمان بروز آن و میزان مکرر و طولانی بودن مدت آن، تشخیص می‌دهند. تشخیص زخم معده با استفاده از طیف وسیعی از آزمایش‌ها انجام می‌شود، از جمله:

۱‌. آزمایش آنتی ژن مدفوع

یک نمونه‌ مدفوع آزمایش می‌شود تا از نظر وجود آنتی ژن باکتری اچ پیلوری بررسی شود.

۲. آزمایش خون

نمونه‌ای از خون برای بررسی آنتی بادی‌های باکتری H.pylori آزمایش می‌شود. آنتی بادی‌ها پروتئین‌هایی هستند که به‌طور طبیعی در خون تولید می‌شوند تا به مبارزه با عفونت کمک‌کنند. این آزمایش تا حد زیادی با آزمایش آنتی‌ژن مدفوع جایگزین شده‌است.

۳. آندوسکوپی

با ایجاد بیهوشی سبک، لوله‌ی آندوسکوپی از مری به داخل معده وارد می‌شود. ممکن است با اسپری بی‌حسی موضعی، گلو بی‌حسی شود تا لوله‌ی اندوسکوپی راحت‌تر از گلو عبور کند. دوربینی که در انتهای یک لوله‌ی نازک و انعطاف‌پذیر قرار‌می‌گیرد تا به پزشک این امکان را بدهد که به پوشش روده نگاه‌کند. طی انجام آندوسکوپی ممکن است نمونه‌برداری نیز انجام شود.

۴‌. بلع باریم

باریم مایعی است که بعد از بلعیده شدن، عکس اشعه‌ی ایکس گرفته‌می‌شود تا پوشش معده را نشان‌دهد. این آزمایش امروزه کمتر رایج است، اما در مواردی که عکس زخم معده در اندوسکوپی در دسترس نباشد، ممکن است مفید باشد.

۵. بیوپسی یا نمونه برداری از بافت معده

طی آندوسکوپی، نمونه‌ی بافتی کوچکی گرفته‌شده و در آزمایشگاه بررسی می‌شود. در صورت یافتن زخم معده بدخیم، حتما از بافت معده بیوپسی گرفته‌می‌شود.

۶. تست تنفسی

این تست برای بررسی وجود اچ پیلوری است. این باکتری‌ها اوره را به دی‌اکسید‌کربن تبدیل می‌کنند. این آزمایش شامل بلعیدن مقداری کربن رادیواکتیو (C14) و آزمایش هوای بازدم شده از ریه‌ها است. اگر به H. pylori آلوده باشید، نمونه‌ی هوای تنفسی شما حاوی کربن رادیواکتیو به شکل دی‌اکسید‌کربن است.

۷. تشخیص زخم معده با سونوگرافی، آیا زخم معده با سونوگرافی مشخص میشود؟

اولتراسوند یا سونوگرافی معده بزرگسالان نمی‌تواند زخم‌ها را پیدا کند، اما انواع دیگر آزمایش‌های تشخیصی می‌توانند. پزشکان معمولاً بررسی با اشعه ایکس یا آندوسکوپی را درخواست می‌کنند.

زخم معده چگونه درمان می شود؟

زخم‌های معده یا زخم‌های پپتیک معمولا به دلیل عفونت هلیکوباکتر پیلوری و استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) ایجاد می‌شوند. برای درمان زخم معده گزینه‌های درمانی موثری شامل استفاده از مهار کننده‌های پمپ پروتون (Ppi) وجود دارد که تولید اسید معده را کاهش می‌دهند و شدت درد را کم می‌کنند.

استفاده از آنتی‌بیوتیک برای از بین‌بردن باکتری‌های هلیکوباکترپیلوری و تغییر سبک زندگی با تغییرات رژیم غذایی و مدیریت استرس نیز می‌تواند روند بهبود بیماری را سریع‌تر کند. با درمان مناسب، بیشتر زخم‌ها طی ۱ یا ۲ ماه از بین می‌روند.

بهترین روش درمان زخم معده برای تو چیه؟ 

دکتر زخم معده

انواع زخم معده کدامند؟

زخم‌های معده به دودسته تقسیم می‌شوند و دو نوع بیماری را ایجاد می‌کنند. این دو عبارت‌اند از:

• زخم معده: این نوع زخم داخل پوشش معده ایجاد می‌شود.
• زخم معده اثنی‌عشر: زخم اثنی‌عشر یکی از انواع زخم‌های گوارشی است که در قسمت بالایی روده کوچک ایجاد می‌شود. این عارضه زخم باز است و داخل روده کوچک ایجاد می‌شود.

زخم آنتروم معده چیست؟

آنتروم معده قسمتی از این اندام است که در نزدیکی پیلور قرار دارد. پیلور قسمت باریک معده است که در نزدیکی روده کوچک قرار گرفته است. گاهی ممکن است زخم در این قسمت ایجاد شود و به آن زخم آنترال می‌گویند. سوزش و درد شکم از علائم اصلی درگیری آنتروم معده است.

آنتروم معده خطرناک است؟

آنتروم معده به خودی خود خطرناک تلقی نمی‌شود. این قسمت بخشی از بافت طبیعی معده است که به هضم و حرکت غذا کمک می‌کند. با این حال، برخی شرایط یا بیماری‌هایی که بر آنتروم معده تأثیر می‌گذارند، مانند گاستریت یا زخم معده، می‌توانند مشکل‌ساز باشند و درد و ناراحتی ایجاد کنند که باید توسط متخصص گوارش یا داخلی بررسی شود.

زخم گوارشی یا اولسر پپتیک چیست؟

زخم گوارشی یا اولسر پپتیک همان زخم‌های باز است که ممکن است در معده یا ابتدای روده کوچک ایجاد شود. زمانی که اسید معده لایه مخاطی و محافظ دستگاه گوارش را از بین ببرد، این نوع زخم ایجاد می‌شود.

عوارض زخم معده چیست؟

عوارض مهم زخم گوارشی شامل خونریزی، سوراخ‌شدن معده و انسداد معده است که معمولاً نیازمند مداخلات آندوسکوپی یا رادیولوژیک یا در برخی موارد جراحی است. بهبود زخم معده نسبتا آسان است، اما در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

۱. خونریزی داخلی

این عارضه که بسیار جدی است، می‌تواند بسیار کشنده باشد، به ویژه در افراد مسن یا کسانی که دارای بیماری‌های پزشکی زمینه‌ای هستند. خونریزی از زخم معده در افرادی که از داروهای رقیق کننده‌ی خون مانند وارفارین، آسپرین یا کلوپیدوگرل (پلاویکس) استفاده می‌کنند، بیشتر مشاهده می‌شود.

۲. آیا زخم معده باعث کم خونی میشود؟

خونریزی آهسته از زخم معده می‌تواند منجر به کم‌خونی شود. هنگام از دست‌دادن خون با حجم زیاد، ممکن است فرد به بستری شدن در بیمارستان یا انتقال خون نیاز داشته‌باشد. از دست‌دادن خون شدید ممکن است باعث خستگی، تنگی نفس، استفراغ خونی یا مدفوع سیاه یا خونی شود.

متن انگلیسی:
The three main complications associated with duodenal ulcers are bleeding.
ترجمه فارسی:
سه عارضه اصلی مرتبط با زخم اثنی عشر و معده عبارت‌اند از خونریزی، سوراخ شدن و انسداد گوارشی.

به نقل از سایت ncbi

۳. ایجاد سوراخ در دیواره معده

زخم معده باعث سوراخ شدن معده می‌شود؟ زخم‌های گوارشی می‌توانند در دیواره‌‌ی معده یا روده‌ی کوچک سوراخ ایجاد کنند و فرد را در معرض خطر عفونت جدی حفره‌ی شکم (پریتونیت) قرار دهند. زخم معده‌ی شدید و درمان‌نشده گاهی می‌تواند باعث سوراخ شدن دیواره‌ی معده شود. در نتیجه، آنزیم‌های گوارشی و غذا به داخل حفره‌ی شکم نشت می‌کنند. این عارضه، یک اورژانس پزشکی است و درمان آن نیاز به جراحی فوری دارد.

۴. انسداد دستگاه گوارش

زخم معده می‌تواند مانع عبور غذا از دستگاه گوارش شود و باعث شود فرد به راحتی احساس سیری کند، استفراغ کند و یا به علت تورم ناشی از التهاب یا زخم، لاغر شود.

۵. سرطان معده

سؤالی که ممکن است برای مبتلایان به این بیماری پیش آید این است که آیا زخم معده باعث سرطان معده می‌شود؟ مطالعات نشان داده‌است که افراد مبتلا به هلیکوباکترپیلوری در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند. این بیماری ممکن است در درازمدت با علائم سرطان معده همراه شود.

۶. خونریزی معده

آیا زخم معده باعث خونریزی معده می‌شود؟ زخم معده می‌تواند باعث ازدست‌دادن خون به‌طور آهسته شود که در نهایت منجر به کم‌خونی می‌شود. همچنین ممکن است خونریزی شدید باشد. در خونریزی شدید نیاز به بستری شدن در بیمارستان بوده و ممکن است استفراغ یا مدفوع شخص سیاه و خونی باشد.

۷. سرطان پانکراس

آیا زخم معده باعث سرطان پانکراس می‌شود؟ برخی تحقیقات نشان‌می‌دهد که این بیماری به‌خصوص در مردان می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش دهد. علت دقیق ابتلا به سرطان پانکراس مشخص نیست. اما پزشکان احتمال می‌دهند، التهاب و وجود باکتری هلیکوباکترپیلوری می‌تواند به بروز این سرطان کمک‌کند.

پیشگیری از ابتلا به زخم معده چگونه انجام می شود؟

برای پیشگیری از زخم معده چه مواردی را باید رعایت کنیم؟ اگرچه نحوه‌ی انتشار H.pylori مشخص نیست، اما شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهند این باکتری می‌تواند از فردی به فرد دیگر یا از طریق غذا و آب منتقل شود. با شستن مداوم دستان خود با آب و صابون و با خوردن غذاهایی که کاملا پخته شده‌اند، می‌توانید از خود در برابر ابتلا به عفونت‌ها محافظت کنید.

۱. در مصرف داروهای مسکن احتیاط کنید

اگر مرتبا از مسکن‌هایی استفاده‌می‌کنید که خطر ابتلا به زخم معده را افزایش می‌دهند، لازم است برای کاهش خطر بیماری‌های معده، اقداماتی را انجام‌دهید. به‌عنوان مثال:

• می‌توانید داروهای خود را همراه با وعده‌های غذایی مصرف کنید.
• با پزشک خود صحبت کنید تا کمترین دوز ممکن را که هنوز هم در تسکین درد موثر است، برای شما تجویز کند.
• از مصرف الکل در هنگام مصرف دارو خودداری کنید، زیرا ترکیب این دو می‌تواند خطر ناراحتی معده را افزایش دهند.

در صورت نیاز به NSAID:

• ممکن است لازم باشد داروهای اضافی مانند آنتی‌اسید، مهارکننده‌ی پمپ پروتون یا مسدودکننده‌ی اسید نیز مصرف کنید.
• دسته‌ای از داروها به نام بازدارنده‌های سیکلواکسیژناز ۲ کم‌تر باعث ایجاد زخم معده می‌شوند، اما ممکن است خطر حمله‌ی قلبی را افزایش دهند.

نکته ی مهم: در برخی مواقع مهار کننده‌های اسید، به ویژه در دوزهای بالا، می‌توانند خطر شکستگی مفصل ران، مچ دست و ستون فقرات را افزایش دهند. ممکن است مکمل کلسیم این خطر را کاهش دهد.

۲. از داروهای کاهش دهنده تولید اسید استفاده کنید

کافی است به موارد زیر دقت کنید:

• مهارکننده‌ی پمپ پروتون، مسدودکننده‌های اسید و آنتی‌اسیدها در درمان زخم معده بسیار موثر هستند.
• در مصرف مکمل‌های آهن زیاده‌روی نکنید. مصرف زیاد آن می‌تواند مخاط معده را تحریک کند.

۳. استرس را از خود دور کنید

برای رفع استرس، می‌توانید به موارد زیر عمل کنید:

• استرس ممکن است علائم و نشانه‌های زخم معده را تشدید کند.
• تا جای ممکن عوامل استرس‌زا را برطرف کرده و کنترل کنید.
• اگرچه در زندگی روزمره، قرارگیری در معرض برخی از استرس‌ها اجتناب‌ناپذیر است، اما می‌توان با یادگیری تکنینک‌های آرام‌سازی ذهن، کمک‌گرفتن از ورزش، وقت گذراندن با دوستانتان و سایر‌ راه‌هایی که به کاهش استرس کمک‌می‌کنند، سطح استرس روزانه را کاهش داد و ذهن را پالایش کرد.

۴. مصرف دخانیات و الکل را قطع کنید

برای بهبود سلامتی‌تان موارد زیر را در نظر بگیرید:

• سیگار کشیدن می‌تواند در پوشش محافظتی معده اختلال ایجاد کند و معده را در معرض ابتلا به زخم قرار دهد.
• سیگار کشیدن همچنین باعث افزایش اسید معده نیز می‌شود.
• استفاده‌ی بیش‌از‌حد از الکل می‌تواند باعث تحریک و فرسایش پوشش مخاطی در معده و روده شده و منجر به التهاب و خونریزی شود.

زخم های گوارشی که خوب نمی شوند، نشانه چه هستند؟

دلایل زیادی وجود دارد که زخم‌های معده با درمان بهبود نمی‌یابند، از جمله:

• عدم استفاده از داروها طبق دستورالعمل‌های پزشک.
• برخی از انواع H.pylori در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم هستند.
• استفاده مکرر از تنباکو و سیگار.
• استفاده مکرر از مسکن‌ها مانند NSAID ها که خطر ایجاد زخم‌های گوارشی را افزایش می‌دهند.
• تولید بیش‌از‌حد زیاد اسید معده به علت بیماری‌هایی مانند سندرم زولینگر الیسون.
• عفونت دیگری به غیر از H. pylori
• سرطان معده
• بیماری‌های دیگری که ممکن است باعث ایجاد زخم‌های گوارشی شوند مانند بیماری کرون.

علائم زخم معده	درمان زخم معده	عوارض زخم معده
دفع خون روشن در استفراغ	درمان گیاهی	خونریزی داخلی
کاهش وزن بدون دلیل	جراحی	کم خونی
استفراغ	مهارکنند‌ه‌های پمپ پروتون	ایجاد سوراخ در دیواره معده
از دست‌دادن اشتها	مسدودکننده‌های اسید	انسداد دستگاه گوارش
حالت تهوع	آنتی‌بیوتیک‌ها	سرطان معده
سوءهاضمه	پروبیوتیک‌ها	خونریزی معده

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر به زخم معده دچار شده‌اید، برای درمان آن می‌توانید به دکتر گوارش، متخصص عفونی یا دکتر متخصص داخلی مراجعه کنید. توجه داشته‌باشید که زخم معده علائم مختلفی دارد که توجه به آن می‌تواند درمان را ساده‌تر کند. برای دریافت نوبت از بهترین دکتر گوارش در سراسر ایران می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!