سه ماهه سوم بارداری از هفته چندم شروع میشود؟ مراقبت های این دوره

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سه‌ ماهه سوم بارداری آخرین و مهم‌ترین مرحله از دوران بارداری است که در آن، بدن مادر و جنین هر دو برای زایمان آماده می‌شوند. در این زمان، جنین به رشد کامل خود نزدیک می‌شود و تغییرات فیزیولوژیکی در بدن مادر شدت می‌گیرد. بسیاری از زنان در این دوره با چالش‌هایی مانند خستگی، درد لگن، مشکلات خواب و اضطراب زایمان روبه‌رو می‌شوند. اهمیت توجه به سه ماهه سوم بارداری در این است که سلامت مادر و جنین در آستانه تولد، بیش از هر زمان دیگری وابسته به مراقبت‌های دقیق، تغذیه مناسب و بررسی‌های پزشکی منظم است. در این مطلب از دکترتو، با سه ماهه سوم بارداری آشنا می‌شوید.

۳ ماهه سوم بارداری از کی شروع میشه؟

سه ماهه سوم از حدود هفته ۲۸ بارداری شروع می‌شود و تا زمان زایمان ادامه می‌یابد که ممکن است حدود هفته ۴۰ بارداری باشد. به‌عبارت‌دیگر، سه ماهه سوم بارداری شما از حدود هفته ۲۸ تا هفته ۴۰ یا ماه‌های ۷ تا ۹ بارداری طول می‌کشد. در کل، سه ماهه سوم حدود ۱۳ هفته است. با این حال، این احتمال وجود دارد که زایمان چند هفته زودتر یا دیرتر آغاز شود؛ در واقع، حدود ۳۰ درصد از همه نوزادان از مرز ۴۰ هفته نیز می‌گذرند.

تغییرات روحی و احساسی در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، تغییرات روحی و احساسی بیشتر تحت‌تأثیر نزدیک‌شدن به زمان زایمان و تغییرات هورمونی قرار دارد. بسیاری از مادران در این دوره احساس اضطراب، بی‌قراری یا نگرانی از زایمان و مسئولیت‌های آینده را تجربه می‌کنند. از طرفی، هیجان و اشتیاق برای دیدن نوزاد نیز افزایش می‌یابد. نوسانات خلقی، اختلال خواب، حساسیت‌پذیری و کاهش تمرکز در این مرحله طبیعی است. حمایت عاطفی از سوی خانواده، گفت‌وگو با پزشک یا مشاور و شرکت در کلاس‌های آمادگی زایمان می‌تواند به کنترل استرس و تقویت آرامش روانی کمک کند.

تغییرات جسمی در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، بدن مادر تغییرات قابل توجهی را تجربه می‌کند تا خود را برای زایمان آماده کند. رحم به‌طور قابل توجهی بزرگ‌تر شده و وزن جنین و مایعات اضافی باعث افزایش وزن مادر می‌شود. تغییر مرکز ثقل بدن و شل شدن رباط‌ها و مفاصل می‌تواند منجر به دردهای کمر و لگن شود، در حالی که فشار رحم روی اندام‌های داخلی ممکن است باعث تنگی نفس خفیف، سوزش سر دل و ورم دست‌ها و پاها شود. علاوه بر این، بسیاری از مادران در این دوره با خستگی، کم‌خوابی و انقباضات غیرمنظم براکستون هیکس مواجه می‌شوند و تغییرات هورمونی می‌تواند بر پوست، مو و خلق‌وخو تأثیر بگذارد. این تغییرات طبیعی هستند و بخشی از آمادگی بدن برای زایمان محسوب می‌شوند. مهم‌ترین تغییرات جسمی در سه‌ماهه سوم بارداری شامل موارد زیر است:

• تغییر مرکز ثقل بدن و تعادل
• درد کمر و لگن
• تنگی نفس خفیف
• سوزش سر دل
• ورم دست‌ها و پاها
• خستگی و کم‌خوابی
• انقباضات براکستون هیکس
• تغییرات پوست، مو و خلق‌وخو

علائم سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری (هفته‌های ۲۸ تا ۴۰)، بدن مادر به‌طور چشمگیری برای زایمان آماده می‌شود. در این دوره، رشد سریع جنین، تغییرات هورمونی و افزایش وزن باعث بروز علائم جدیدی می‌شود که بیشتر طبیعی هستند اما نیاز به توجه دارند. مادر ممکن است احساس خستگی بیشتری داشته باشد و حرکات جنین نیز واضح‌تر و قوی‌تر شود. همچنین برخی ناراحتی‌ها مانند دردهای لگنی و کمردرد به دلیل فشار رحم افزایش می‌یابد. علائم رایج سه‌ماهه سوم بارداری عبارت‌اند از:

• افزایش وزن و بزرگ‌تر شدن شکم
• تنگی نفس خفیف
• ورم پاها، مچ و دست‌ها
• انقباضات براکستون هیکس (انقباضات تمرینی رحم)
• سوزش سر دل و سوءهاضمه
• نیاز مکرر به ادرار
• درد کمر و لگن
• بی‌خوابی و خستگی
• نشت آغوز از سینه‌ها
• حرکات قوی‌تر و منظم‌تر جنین

تب در سه ماهه سوم بارداری

تب در سه‌ماهه سوم بارداری معمولاً نشانه‌ی یک عفونت یا التهاب در بدن است و باید جدی گرفته شود، به‌ویژه اگر دمای بدن بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد باشد یا با علائمی مثل لرز، بدن‌درد، گلودرد، سرفه یا سوزش ادرار همراه شود. در این دوران، تب می‌تواند به دلیل عفونت ویروسی مانند آنفولانزا، عفونت ادراری، عفونت تنفسی یا التهاب جفت و پرده‌های جنینی ایجاد شود. درمان تب در بارداری باید با نظر پزشک انجام شود، زیرا برخی داروها برای جنین خطرناک‌اند. معمولاً استامینوفن به‌عنوان داروی ایمن برای کاهش تب توصیه می‌شود و مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن یا آسپیرین ممنوع است. نوشیدن مایعات، استراحت کافی و مراجعه سریع به پزشک در صورت تداوم تب، برای جلوگیری از خطر زایمان زودرس یا تأثیر بر سلامت جنین ضروری است.

سه ماهه سوم بارداری هستی و تب داری؟

کلیک کن تا ببینی چه دارویی باید مصرف کنی.

متخصص زنان زایمان خوب

سردرد در سه ماهه سوم بارداری

سردرد در سه‌ماهه سوم بارداری یکی از شکایات شایع است و معمولاً به‌دلیل تغییرات هورمونی، افزایش وزن رحم، فشار به ستون فقرات، کم‌آبی یا خستگی ایجاد می‌شود. گاهی هم افت قند خون یا خواب ناکافی در تشدید آن نقش دارد. بااین‌حال، اگر سردرد شدید، مداوم یا همراه با تاری دید، ورم ناگهانی دست و صورت یا افزایش فشار خون باشد، ممکن است نشانه پره‌اکلامپسی باشد و باید فوراً به پزشک مراجعه شود. استراحت کافی، نوشیدن آب، تغذیه منظم و پرهیز از استرس می‌تواند در کاهش سردردهای معمول بارداری مؤثر باشد.

متن انگلیسی:
In fact, insomnia affects more than 75 percent of the expectant set
ترجمه متن:
بی‌‌خوابی بیش از ۷۵ درصد از زنان باردار را در این دوره (سه ماهه سوم) تحت تاثیر قرار می‌دهد.

whattoexpect

حالت تهوع در سه ماهه سوم بارداری

معمولاً احساس تهوع در این دوره کمتر است، اما باز هم در برخی از افراد تا زمان زایمان ادامه دارد. خصوصاً کسانی که چندقلو دارند، به احتمال زیاد تا زمان زایمان احساس تهوع با آنها همراه خواهد بود.

عرق سرد در سه ماهه سوم بارداری

بسیاری از زنان باردار ممکن است در طول سه ماهه سوم بارداری عرق سرد را تجربه کنند، به‌نحوی‌که شبانه با عرق سرد از خواب بیدار شوند. این حالت یکی از عوارض و نشانه‌های بارداری است و معمولاً به دلیل تغییرات شدید هورمونی در بدن است.

علائم خطرناک در سه ماهه سوم بارداری

علائم خطرناک در سه‌ماهه سوم بارداری نشانه‌هایی هستند که می‌توانند از بروز عوارض جدی برای مادر یا جنین خبر دهند و نیاز به مراجعه فوری به پزشک یا بیمارستان دارند. آگاهی از این علائم کمک می‌کند تا از مشکلاتی مانند زایمان زودرس، پره‌اکلامپسی یا جدا شدن زودرس جفت پیشگیری شود.مهم‌ترین علائم خطرناک در سه‌ماهه سوم بارداری عبارت‌اند از:

• کاهش یا توقف حرکات جنین
• خونریزی یا لکه‌بینی واژینال
• درد یا انقباضات منظم شکم قبل از هفته ۳۷ (احتمال زایمان زودرس)
• خروج ناگهانی مایع شفاف از واژن (پارگی کیسه آب)
• تب بالاتر از ۳۸ درجه و لرز
• سردرد شدید، تاری دید یا ورم ناگهانی دست و صورت (علائم پره‌اکلامپسی)
• درد شدید در ناحیه زیر دنده‌ها یا شکم
• سوزش ادرار یا درد هنگام ادرار (نشانه عفونت ادراری)
• تنگی نفس، درد قفسه سینه یا تپش قلب غیرعادی

تغذیه مناسب در سه ماهه سوم بارداری

در این دوره مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه بیشتر از هر زمان دیگری ضروری است. برای حمایت از وزن‌گیری کودک، مصرف کافی پروتئین و غلات کامل می‌تواند مفید باشد. شما باید در تغذیه بارداری خود چربی‌ها و روغن‌های سالم، لبنیات پاستوریزه کم‌چرب، منابع غنی ویتامین A مانند ماهی سالمون، هویج، اسفناج و طالبی، منابع غنی از ویتامین سی مانند توت‌ها، گوجه‌فرنگی و کلم‌بروکلی و غلات سبوس‌دار را جای دهید. منابعی مانند موز، گوشت پرندگان و گوشت گاو هم منبع غنی ویتامین B6 هستند که برای رشد گلبول‌های قرمز خون و مغز جنین ضروری است.

متن انگلیسی:
Vitamin B6 is an important nutrient for the development of red blood cells and your baby’s brain
ترجمه متن:
ویتامین B6 یک ماده مغذی مهم برای رشد گلبول‌های قرمز خون و مغز کودک شما است.

webmd

خوردن بامیه در سه ماهه سوم بارداری

بامیه یکی از مواد مفیدی است که به دلیل داشتن مقادیر بالای اسیدفولیک، می‌توان در دوران بارداری و در سه ماهه سوم مصرف کرد. با این حال مصرف بیش از حد آن می‌تواند موجب بروز یک سری مشکلات گوارشی در سه ماهه سوم حاملگی شود.

خوردن نسکافه در سه ماهه سوم بارداری

خوردن نسکافه در سه‌ماهه سوم بارداری در مقدار کم معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما مصرف زیاد آن می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب، بی‌خوابی، افزایش فشار خون یا کاهش جذب آهن شود. توصیه می‌شود میزان مصرف کافئین روزانه از ۲۰۰ میلی‌گرم (حدود یک فنجان نسکافه) بیشتر نباشد. برای کاهش عوارض، بهتر است نسکافه را بعد از غذا و نه با معده خالی بنوشید و از انواع کم‌کافئین یا بدون کافئین استفاده کنید.

مصرف میگو در سه ماهه سوم بارداری

غذاهای دریایی مانند ماهی و میگو منبع غنی امگا ۳ و فسفر هستند. اما ماهی‌های دریا به دلیل سطح بالای جیوه، برای زنان باردار ایمن نیستند. در مقابل، میگو از جمله غذاهای دریایی است که به دلیل سطح بسیار پایین‌تر جیوه، می‌توان آن را در دوران بارداری مصرف کرد و از مزیت‌های آن برای سلامتی مادر و جنین بهره برد.

هفته بارداری	وضعیت مادر و جنین	مراقبت‌ها و توصیه‌ها
۲۸–۳۱	جنین حدود ۱ کیلوگرم وزن دارد و حرکاتش منظم‌تر می‌شود؛ مادر ممکن است دچار ورم پاها، کمردرد و تنگی نفس خفیف شود	بررسی قند و فشار خون، تغذیه غنی از آهن، استراحت کافی، شروع شمارش حرکات جنین
۳۲–۳۵	رشد سریع جنین و تکامل مغز و ریه‌ها؛ احساس انقباضات براکستون هیکس و سوزش معده در مادر	سونوگرافی بررسی رشد، خواب به پهلوی چپ، اجتناب از ایستادن طولانی
۳۶–۳۷	جنین در لگن قرار می‌گیرد؛ تکرر ادرار و سنگینی پایین شکم افزایش می‌یابد	انجام تست GBS، کنترل فشار خون و وزن، آماده‌سازی برای زایمان
۳۸–۴۰	جنین کاملاً رشد کرده و آماده تولد است؛ انقباضات منظم و پایین آمدن شکم	ویزیت‌های هفتگی، توجه به علائم زایمان، مراجعه در صورت پارگی کیسه آب یا کاهش حرکات جنین

ممنوعیات در سه ماهه سوم بارداری

در سه ماهه سوم حاملگی به دلیل نزدیک‌تر شدن به تایم زایمان و افزایش ریسک زایمان زودرس، باید از انجام یک‌سری کارها و مصرف برخی غذاها خودداری کرد. ممنوعیات ۳ ماهه سوم بارداری شامل موارد زیر می‌شود:

• مسافرت کردن: خصوصاً هر چقدر به ماه‌های آخر نزدیک می‌شوید. برای مثال حمل و نقل هوایی از هفته ۳۶ بارداری به بعد ممنوع است.
• رفتن به جکوزی و سونا
• مصرف الکل و کشیدن سیگار
• ورزش کردن در دمای گرم
• انجام ورزش‌های سنگین
• مصرف غذاهای نیم‌پز یا خام
• مصرف لبنیات و آب‌میوه‌های غیرپاستوریزه و غیربهداشتی

سونوگرافی سلامت جنین رو هنوز انجام ندادی؟ قبل از زایمان مشاوره بگیر.

دکتر سونوگرافی بارداری

خوردن نوشابه در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، مصرف نوشابه به‌دلیل وجود قند و کافئین بالا توصیه نمی‌شود. قند زیاد موجود در نوشابه می‌تواند باعث افزایش وزن بیش از حد مادر، افزایش قند خون و خطر دیابت بارداری شود. همچنین، کافئین ممکن است بر خواب مادر تأثیر بگذارد و در برخی موارد باعث افزایش ضربان قلب جنین شود. مصرف نوشابه‌های گازدار می‌تواند نفخ و سوزش معده را نیز تشدید کند که در ماه‌های پایانی بارداری شایع‌تر است. اگر مادر تمایل به نوشیدنی خنک و شیرین دارد، بهتر است از جایگزین‌های سالم‌تر مانند آب گازدار طبیعی، آب طعم‌دار با میوه تازه یا آبمیوه‌های طبیعی بدون شکر استفاده کند.

خوردن زعفران در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، مصرف زعفران در مقادیر کم و به‌صورت خوراکی معمول (مثلاً در غذا یا دمنوش‌های ملایم) معمولاً بی‌خطر است. زعفران می‌تواند به بهبود خلق‌وخو، کاهش استرس و بهبود گردش خون کمک کند. با این حال، مصرف زیاد آن ممکن است باعث انقباضات رحمی و افزایش خطر زایمان زودرس شود. بنابراین، توصیه می‌شود زنان باردار در این دوره زعفران را با احتیاط و به میزان محدود استفاده کنند و پیش از مصرف منظم دمنوش یا مکمل زعفران، حتماً با پزشک یا ماما مشورت نمایند.

مصرف تن ماهی در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، مصرف تن ماهی به‌صورت محدود و گاه‌به‌گاه مجاز است، اما باید با احتیاط انجام شود. تن ماهی حاوی پروتئین و اسیدهای چرب امگا ۳ مفید برای رشد مغز جنین است، اما ممکن است مقدار کمی جیوه داشته باشد که مصرف زیاد آن برای جنین مضر است. بهتر است از تن ماهی‌های کم‌جیوه و معتبر استفاده شود و پیش از مصرف، قوطی در آب گرم قرار گیرد تا روغن اضافی آن جدا شود. مصرف بیش از یک تا دو وعده در هفته توصیه نمی‌شود. همچنین زنان باردار باید از تن ماهی‌های خام یا فرآوری‌نشده خودداری کنند تا خطر آلودگی غذایی کاهش یابد.

خوردن جگر در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، مصرف جگر باید با احتیاط انجام شود. جگر منبع غنی از آهن و ویتامین A است و می‌تواند به پیشگیری از کم‌خونی کمک کند، اما میزان بالای ویتامین A موجود در آن ممکن است برای جنین مضر باشد و باعث ناهنجاری‌های مادرزادی شود. به همین دلیل، توصیه می‌شود مصرف جگر به‌صورت گاه‌به‌گاه و در مقدار کم (حداکثر یک‌بار در ماه) باشد. زنان باردار باید از مصرف جگر نیم‌پز یا خام خودداری کنند، زیرا ممکن است خطر آلودگی به باکتری‌ها یا انگل‌ها را افزایش دهد. برای دریافت آهن کافی، می‌توان از منابع ایمن‌تر مانند گوشت قرمز پخته، حبوبات و سبزیجات سبز استفاده کرد.

خوردن کنجد در سه ماهه سوم بارداری

خوردن کنجد در سه‌ماهه سوم بارداری معمولاً بی‌خطر و مفید است و می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی متعادل باشد. کنجد منبع خوبی از کلسیم، آهن، منیزیم، پروتئین و اسیدهای چرب سالم است که به رشد استخوان‌ها و دندان‌های جنین، سلامت قلب مادر و حفظ انرژی کمک می‌کند. همچنین کنجد حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها است که می‌توانند از استرس اکسیداتیو جلوگیری کنند. با این حال، مصرف آن باید در حد متعادل باشد تا از اضافه‌وزن یا مشکلات گوارشی جلوگیری شود. مادرانی که سابقه آلرژی به کنجد دارند یا مشکلاتی مثل سوء هاضمه یا یبوست شدید دارند، بهتر است قبل از مصرف با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند.

مکمل ها و داروهای لازم برای ۳ ماهه سوم بارداری

در سه ماهه سوم حاملگی نیز باید همان مکمل های بارداری و داروهایی که پزشک در سه ماهه دوم بارداری تجويز کرده مصرف کرد. مولتی‌ویتامین، قرص آهن، مکمل‌های ویتامین D، قرص امگا ۳ و قرص کلسیم از مکمل‌های ضروری در سه ماهه سوم هستند. بسته به شرایط متفاوت هر فرد، شاید پزشک داروها و مکمل‌های دیگری را هم تجویز کند.

مترونیدازول در سه ماهه سوم بارداری

مصرف مترونیدازول در سه‌ماهه سوم بارداری معمولاً بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود و در صورت تجویز پزشک، می‌تواند برای درمان عفونت‌های باکتریایی یا واژینوز باکتریال استفاده شود. با این حال، مصرف خودسرانه این دارو توصیه نمی‌شود. پزشک با توجه به شدت عفونت و وضعیت سلامت مادر، دوز مناسب را تعیین می‌کند. همچنین، اگر مادر نزدیک زمان زایمان باشد، باید مصرف دارو حتماً با احتیاط انجام شود تا از هرگونه عارضه احتمالی برای نوزاد جلوگیری شود.

مصرف سفالکسین در سه ماهه سوم بارداری

Cephalexin (سفالکسین) یک آنتی‌بیوتیک نسبتاً ایمن در دوران بارداری است و در صورت تجویز پزشک می‌توان آن را در سه‌ماهه سوم بارداری نیز مصرف کرد. این دارو معمولاً برای درمان عفونت‌های ادراری، پوستی و تنفسی استفاده می‌شود و در اغلب موارد خطری برای جنین ندارد. با این حال، مصرف آن باید دقیقاً طبق دستور پزشک باشد و از مصرف خودسرانه یا تغییر دوز دارو باید خودداری شود. در صورت بروز علائمی مانند بثورات پوستی، اسهال شدید یا علائم حساسیت، لازم است سریعاً به پزشک اطلاع داده شود تا اقدامات لازم انجام گیرد.

مصرف متفورمین در سه ماهه سوم بارداری

مصرف متفورمین در سه‌ماهه سوم بارداری معمولاً با نظر پزشک و برای کنترل دیابت بارداری یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک ادامه می‌یابد. این دارو می‌تواند به تنظیم سطح قند خون کمک کند و خطر زایمان زودرس یا اضافه وزن جنین را کاهش دهد. با این حال، مصرف خودسرانه آن توصیه نمی‌شود، چون پزشک باید میزان دوز و پاسخ بدن مادر را ارزیابی کند. در برخی موارد، ممکن است پزشک در اواخر بارداری تصمیم بگیرد متفورمین را قطع و انسولین را جایگزین کند تا کنترل دقیق‌تری بر قند خون انجام شود.

مراقبت های لازم در سه ماهه سوم بارداری

در طول سه ماهه سوم بارداری پزشک از شما می‌خواهد که به صورت منظم برای انجام معاینات قبل از زایمان مراجعه کنید. ممکن است جلسات هر دو هفته یکبار باشد و از هفته ۳۶ به بعد هم هر هفته نیاز به معاینه داشته باشید. در هر جلسه، وزن، تغییرات جنین، ضربان قلب جنین، فشار خون مادر و سایر موارد بررسی می‌شود. همچنین، یک دوز واکسن توکسوئید کزاز، توکسوئید دیفتری کاهش‌یافته و سیاه‌سرفه بدون سلول در طول هر بارداری توصیه می‌شود (به طور ایده‌آل در طول سه ماهه سوم، بین هفته‌های ۲۷ تا ۳۶ بارداری).

آزمایشات سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، هدف از انجام آزمایش‌ها بررسی سلامت مادر و جنین، پیشگیری از عوارض زایمان و اطمینان از رشد طبیعی جنین است. در این دوره معمولاً آزمایش‌های زیر انجام می‌شود:

• آزمایش شمارش کامل خون (CBC): برای بررسی کم‌خونی و وضعیت کلی سلامت.
• آزمایش قند خون: جهت تشخیص دیابت بارداری یا کنترل آن در صورت تشخیص قبلی.
• آزمایش ادرار: برای بررسی وجود عفونت یا پروتئین در ادرار (نشانه احتمالی پره‌اکلامپسی).
• بررسی گروه خونی و Rh: در صورت منفی بودن Rh مادر، تزریق آمپول روگام در این دوره انجام می‌شود.
• تست استرپتوکوک گروه B (GBS): معمولاً بین هفته‌های ۳۵ تا ۳۷ بارداری برای پیشگیری از عفونت نوزاد پس از تولد انجام می‌شود.
• سونوگرافی رشد و سلامت جنین: برای بررسی وضعیت جفت، مایع آمنیوتیک و موقعیت جنین پیش از زایمان.

سونوگرافی در سه ماهه سوم بارداری

سونوگرافی سه ماهه سوم حاملگی برای بررسی شرایط جنین، اطمینان از سلامت جنین و بررسی موقعیت قرارگیری جنین انجام می‌شود. علاوه بر این در سونوگرافی‌های ۳ ماهه سوم بارداری وزن جنین هم چک می‌شود. ضربان قلب کودک و تست نوار قلب جنین از دیگر تست‌هایی است که به همراه سونوگرافی سه ماهه سوم انجام می‌شود. بسیاری از ناهنجاری‌های احتمالی جنین در این سونوگرافی‌ها مشخص می‌شود.

علت کاهش وزن در سه ماهه سوم بارداری

کاهش وزن در سه‌ماهه سوم بارداری معمولاً طبیعی نیست و می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای باشد. در این دوران، بدن باید همچنان در حال افزایش وزن برای حمایت از رشد جنین باشد. عواملی مانند کاهش اشتها به دلیل فشردگی معده، تهوع، استرس، مشکلات گوارشی، کم‌خونی، پره‌اکلامپسی، یا کاهش مایع آمنیوتیک می‌توانند باعث کاهش وزن شوند. همچنین، رژیم غذایی نامناسب یا فعالیت بیش از حد نیز ممکن است در این موضوع نقش داشته باشند. در صورت مشاهده کاهش وزن، لازم است مادر با پزشک مشورت کند تا علت دقیق مشخص و سلامت جنین بررسی شود.

علت خون دماغ شدن در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، خون‌دماغ شدن نسبتاً شایع است و معمولاً به دلیل افزایش حجم خون، حساس‌تر شدن رگ‌های بینی و تأثیر هورمون‌های بارداری رخ می‌دهد. خشکی بینی، تغییرات دما یا فشار خون بالا نیز می‌توانند احتمال خون‌ریزی را افزایش دهند. هنگام خون‌دماغ، سر را کمی به جلو خم کنید و بینی را آرام فشار دهید تا خونریزی متوقف شود؛ اگر خون‌ریزی شدید، مکرر یا همراه با سردرد، تاری دید یا فشار خون بالا باشد، حتماً با پزشک تماس بگیرید.

استخر در سه ماهه سوم بارداری

رفتن به استخر در سه‌ماهه سوم بارداری در صورت نداشتن محدودیت پزشکی معمولاً بی‌خطر است و حتی می‌تواند به کاهش فشار روی مفاصل، کاهش کمردرد و بهبود گردش خون کمک کند. با این حال، لازم است نکات ایمنی رعایت شود؛ از جمله استفاده از استخر تمیز و بهداشتی، پرهیز از پریدن یا شیرجه زدن، اجتناب از آب خیلی گرم یا خیلی سرد و توقف فعالیت در صورت احساس سرگیجه یا انقباض. پیش از هر نوع فعالیت ورزشی در این دوران، بهتر است با پزشک یا ماما مشورت شود تا از نبود خطر برای مادر و جنین اطمینان حاصل گردد.

درد واژن در سه ماهه سوم بارداری

درد واژن در سه‌ماهه سوم بارداری یکی از علائم شایع و معمول است که اغلب به‌دلیل افزایش فشار رحم و وزن جنین بر عضلات و اعصاب لگن ایجاد می‌شود. این درد ممکن است به‌صورت تیر کشیدن، سوزش یا احساس سنگینی در ناحیه واژن یا کشاله ران احساس شود. تغییرات هورمونی، شل شدن رباط‌ها و آماده شدن بدن برای زایمان نیز از عوامل مؤثر در بروز این درد هستند. گاهی درد واژن هنگام راه رفتن، بلند شدن یا تغییر وضعیت تشدید می‌شود. برای کاهش ناراحتی، می‌توان از حمام آب گرم، تمرینات سبک بارداری، استراحت کافی و استفاده از کمربند حمایتی کمک گرفت. با این حال، اگر درد شدید، مداوم یا همراه با ترشح غیرطبیعی و خونریزی باشد، باید سریعاً به پزشک یا ماما مراجعه شود.

پوزیشن خواب در سه ماهه سوم بارداری

در سه‌ماهه سوم بارداری، بهترین پوزیشن خواب، خوابیدن به پهلوی چپ است. این وضعیت باعث بهبود جریان خون به رحم، جفت و جنین می‌شود و از فشار بر روی ورید اجوف (رگ بزرگ پشت شکم) جلوگیری می‌کند. خوابیدن به پهلوی چپ همچنین به کاهش تورم پاها، بهبود عملکرد کلیه و جلوگیری از کمردرد کمک می‌کند. در این دوران، خوابیدن به پشت یا شکم توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند جریان خون را کاهش داده و احساس تنگی نفس یا سرگیجه ایجاد کند. استفاده از بالش بین پاها یا زیر شکم می‌تواند راحتی بیشتری هنگام خواب ایجاد کند و به بهبود کیفیت خواب در ماه‌های پایانی بارداری کمک نماید.

رنگ کردن مو در سه ماهه سوم بارداری

در سه ماهه سوم بارداری معمولاً پزشکان رنگ کردن را ممنوع نمی‌کنند. با این حال به دلیل حساسیت‌های بیشتر پوست و مو در این دوره، بهتر است در این زمینه محتاط بود و در صورت امکان رنگ کردن موها را به بعد از زایمان موکول کرد. برخی از پزشکان توصیه می‌کنند که زنان باردار می‌توانند از هفته ۳۷ بارداری به بعد، موهای خود را رنگ کنند.

آبله مرغان در سه ماهه سوم بارداری

اگر زنان باردار در سه ماهه سوم بارداری در معرض ویروس آبله‌مرغان قرار بگیرند، در صورتی که قبلاً به این بیماری مبتلا شده‌اند، جای نگرانی نیست به اقدام خاصی هم نیاز نیست. در غیر این صورت، بسته به سن بارداری مادر، ممکن است مشکلاتی برای جنین ایجاد شود. برخی از نقص‌های مادرزادی جنین با آبله مرغان مادرزادی در ارتباط است. معمولاً اگر مادر بدون سابقه قبلی، در هفته‌های آخر بارداری به آبله مرغان مبتلا شد، پزشک برای او یک سونوی آنومالی درخواست می‌دهد تا به این ترتیب وضعیت جنین را بررسی کند.

رشد جنین در ۳ ماهه سوم بارداری

در سه ماهه اخر بارداری، ریه‌ها هنوز در حال بلوغ هستند و جنین شروع به قرار دادن سر به سمت پایین می‌کند. در پایان سه ماهه سوم، جنین حدود ۴۸ تا ۵۵ سانتی‌متر طول دارد. رشد جنین در سه ماهه سوم شامل موارد زیر است:

• جنین می‌تواند ببیند و بشنود.
• مغز به رشد خود ادامه می‌دهد.
• کلیه‌ها و ریه‌ها به بلوغ خود ادامه می‌دهند.
• استخوان‌های جمجمه نرم باقی می‌مانند تا عبور از کانال زایمان آسان‌تر شود.
• جنین می‌تواند انگشت شست خود را بمکد و برخی نیز قابلیت گریه کردن دارند.
• در هفته ۳۸ تا ۴۰ ریه‌ها به طور کامل بالغ شده‌اند.

آمادگی برای زایمان در ۳ ماهه سوم بارداری

آمادگی برای زایمان بسته به نوع روش انتخابی متفاوت است. معمولاً شرکت در کلاس‌های آمادگی زایمان می‌تواند کمک زیادی به زنان باردار به‌منظور آماده شدن برای زایمان کند. انتخاب پزشک یا ماما برای زایمان، انتخاب بیمارستان یا کلینیکی که می‌خواهید در آن زایمان کنید، انجام تست‌های پزشکی مورد نیاز قبل از زایمان و مواردی از این دست، همگی جزء کارهایی است که باید برای آمادگی زایمان در سه ماهه سوم انجام داد.

سقط جنین در سه ماهه سوم بارداری

در سه ماهه سوم بارداری بیش از هر زمانی خطر سقط جنین یا زایمان زودرس وجود دارد. جفت سرراهی یا جدا شدن جفت، نارسایی‌های جفت و مواردی از این دست می‌توانند اصلی‌ترین دلایل سقط شدن جنین در ۳ ماهه سوم بارداری باشند. در کنار این موارد، سایر مشکلات مادر مانند دیابت بارداری، پره اکلامپسی و عفونت‌های باکتریایی از اصلی‌ترین دلایلی هستند که می‌توانند موجب سقط شدن جنین و مرده‌زایی باشند. داشتن یک رژیم غذایی سالم، انجام منظم و طبق برنامه دوره‌های چکاپ و کنترل وزن، قند خون و فشار خون تا حدود زیادی می‌تواند خطر سقط جنین را کاهش دهد. همچنین ممکن است بسته به شرایط هر فرد، پزشک برای برخی از زنان باردار در هفته‌های آخر، دستور استراحت مطلق بدهد.

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۷۸۹ نظر)

دکتر ویدا امیری

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۹ (۶۱۵ نظر)

دکتر آزاده نبی زاده بابکی

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۳.۸ (۵۹۵ نظر)

دکتر مژگان صیادی

فلوشیپ نازایی و آی وی اف

نوبت بگیرید

۴.۸ (۴۴۱ نظر)

دکتر جمال جندقی

تخصص رادیولوژی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۳۵۶ نظر)

دکتر انسیه ایزدپناه

تخصص رادیولوژی

نوبت بگیرید

۴.۲ (۳۶۷ نظر)

دکتر پگاه کرامتی

فلوشیپ نازایی و آی وی اف

نوبت بگیرید

نتیجه گیری

سه ماهه سوم بارداری آخرین و سرنوشت‌سازترین بخش دوران بارداری است که در آن، جنین برای تولد آماده و بدن مادر برای زایمان مهیا می‌شود. آگاهی از علائم طبیعی و نشانه‌های هشداردهنده، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض احتمالی دارد. رعایت رژیم غذایی سالم، استراحت کافی، مصرف مکمل‌های تجویزشده و حضور منظم در ویزیت‌های پزشکی از اقدامات کلیدی برای گذر ایمن از این دوره هستند. بررسی‌های دوره‌ای، سونوگرافی رشد جنین و کنترل علائمی مانند فشار خون یا دیابت بارداری نیز از اهمیت بالایی برخوردارند. مراقبت مستمر در این مرحله به تضمین سلامت مادر و تولد نوزادی سالم کمک می‌کند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!