فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
واریکوسل ناهنجاری شایعی است که از اتساع وریدهای تخلیهکنندهٔ بیضه پدید میآید و حدود یکپنجم مردان را در طول عمر درگیر میکند. گرچه بسیاری از موارد بیعلامتاند، شناخت علائم واریکوسل برای افتراق آن از فتق اینگوینال یا تومورهای بیضه اهمیت دارد. نشانهها بسته به شدت و سمت درگیری متفاوتاند. در تصویربرداری، سونوگرافی داپلر با نشان دادن رگهای گشاد و ریفلاکس وریدی به تشخیص کمک میکند. آگاهی از نشانه و علائم واریکوسل برای مراجعه بهموقع به پزشک سودمند است. در این مطلب از دکترتو، با نشانهها و الگوهای شایع این بیماری آشنا میشوید.
علائم واریکوسل؛ از کجا بفهمیم واریکوسل داریم؟
واریکوسل یکی از بیماریهای شایع بیضه است که به دلیل گشادشدن غیرطبیعی سیاهرگهای کیسه بیضه ایجاد میشود و معمولاً در سمت چپ بیشتر دیده میشود. این بیماری در بسیاری از افراد بدون علامت است و تنها هنگام معاینه یا بررسی ناباروری تشخیص داده میشود. با این حال در برخی موارد میتواند باعث بروز علائمی شود که کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد و نیاز به درمان داشته باشد. علائم شایع واریکوسل عبارتاند از:
- مشکلات باروری و کاهش کیفیت اسپرم
- احساس درد یا سنگینی در بیضه، بهویژه پس از ایستادن طولانی یا فعالیت شدید
- تورم یا بزرگ شدن کیسه بیضه
- مشاهده رگهای پیچخورده و برجسته در بیضه (شبیه کیسه کرم)
- کاهش اندازه بیضه مبتلا (آتروفی بیضه)
متن انگلیسی:
webmd
Varicoceles are similar to the varicose veins you might get in your legs in that the veins become swollen and twisted. Varicoceles are visible through your skin. As they are larger than they should be, these veins can cause blood to build up in your scrotum or even flow backward into the testicles.
ترجمه فارسی:
واریکوسل شبیه واریس پا است، زیرا در آن رگها متورم و پیچخورده میشوند. این رگها از زیر پوست کیسه بیضه قابل مشاهده هستند. از آنجایی که بزرگتر از حد طبیعی میشوند، میتوانند باعث تجمع خون در کیسه بیضه یا حتی برگشت خون به داخل بیضهها شوند.
۱. مشکلات باروری و کاهش کیفیت اسپرم
واریکوسل یکی از شایعترین علل ناباروری در مردان محسوب میشود. این بیماری باعث افزایش دما در بیضهها و اختلال در خونرسانی طبیعی میشود که در نتیجه کیفیت، تحرک و تعداد اسپرمها کاهش پیدا میکند. در برخی موارد حتی شکل و ساختار اسپرم نیز تحت تأثیر قرار میگیرد و احتمال باروری طبیعی کم میشود. تشخیص و درمان بهموقع واریکوسل میتواند نقش مهمی در بازگشت باروری و افزایش احتمال بارداری ایفا کند.
۲. احساس درد یا سنگینی در بیضه
یکی از شایعترین علائم واریکوسل، احساس درد یا سنگینی در بیضه است. این درد معمولاً بهصورت مبهم و کششی احساس میشود و در بسیاری از موارد بعد از فعالیت بدنی، ایستادن طولانی یا در پایان روز شدت بیشتری پیدا میکند. برخی بیماران درد را فقط در یک سمت، بهویژه سمت چپ، تجربه میکنند و گاهی این ناراحتی همراه با واریکوسل و درد زیر شکم نیز گزارش میشود. توجه به این علامت و مراجعه به پزشک متخصص اورولوژی اهمیت زیادی دارد، زیرا بیتوجهی به واریکوسل میتواند به مرور زمان بر باروری و سلامت عمومی بیضهها تأثیر منفی بگذارد.
درد واریکوسل کجاست و چه شکلی است؟
واریکوسل در واقع گشاد و پیچخورده شدن رگهای شبکه وریدی اطراف بیضه است که بیشتر در سمت چپ دیده میشود. این رگها ظاهری شبیه واریس پا پیدا میکنند و به صورت برجسته یا طنابیشکل در کیسه بیضه لمس یا مشاهده میشوند. بسیاری از بیماران علاوه بر تغییر ظاهر رگها، علائمی مانند احساس سنگینی، ناراحتی یا حتی واریکوسل و درد زیر شکم را تجربه میکنند. شدت این درد میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و معمولاً بعد از فعالیت بدنی یا ایستادن طولانی بیشتر احساس میشود. تشخیص بهموقع توسط پزشک متخصص اورولوژی اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان زودهنگام از بروز عوارضی مانند ناباروری جلوگیری میکند.
فکر میکنی ناباروریت بخاطر واریکوسله؟
همین الان مشاوره بگیر.
۳. تورم یا بزرگ شدن کیسه بیضه
تجمع خون در رگهای غیرطبیعی اطراف بیضه باعث تورم و تغییر شکل کیسه بیضه میشود. این تورم ممکن است به مرور زمان افزایش پیدا کند و در نگاه اول شبیه بزرگ شدن یا سنگینتر شدن کیسه بیضه به نظر برسد. در بسیاری از بیماران، این تورم ابتدا نامحسوس است اما با پیشرفت بیماری میتواند به تغییرات ظاهری واضح و حتی ناراحتی در راه رفتن یا نشستن منجر شود.
۴. مشاهده رگ های پیچخورده و برجسته در بیضه (شبیه کیسه کرم)
یکی از علائم مشخص واریکوسل، برجسته و پیچخورده شدن رگهای اطراف بیضه است که در حالت ایستاده یا هنگام فشار شکمی مانند سرفه یا زور زدن بیشتر نمایان میشود. این حالت معمولاً بهعنوان “کیسه پر از کرم” توصیف میشود. در موارد خفیف، لمس رگها کافی است اما در مراحل پیشرفته حتی با چشم هم قابل مشاهدهاند. این علامت یکی از نشانههای مهمی است که بیمار را به مراجعه به پزشک و بررسی بیشتر ترغیب میکند.
۵. کاهش اندازه بیضه مبتلا (آتروفی بیضه)
واریکوسل میتواند باعث کوچکتر شدن بیضه درگیر شود، حالتی که به آن آتروفی بیضه گفته میشود. این تغییر به دلیل آسیب به سلولهای تولیدکننده اسپرم و کاهش تغذیه طبیعی بافت بیضه رخ میدهد. آتروفی نهتنها ظاهر بیضه را تغییر میدهد بلکه توانایی تولید اسپرم و سطح هورمون تستوسترون را نیز کاهش میدهد. درمان بهموقع میتواند مانع پیشرفت این عارضه شود و عملکرد بیضه را تا حدی بهبود بخشد.
علائم واریکوسل خفیف
واریکوسل خفیف یا همان واریکوسل گرید ۱ معمولاً بدون علامت مشخص است و در بسیاری از افراد تنها در معاینه بالینی یا سونوگرافی تشخیص داده میشود. با این حال برخی بیماران ممکن است نشانههای خفیفی را تجربه کنند که به مرور بیشتر آشکار میشوند. مهمترین علائم واریکوسل خفیف عبارتاند از:
- احساس سنگینی یا ناراحتی خفیف در بیضه، بهویژه پس از فعالیت طولانی یا ایستادن زیاد
- درد خفیف و مبهم در ناحیه کشاله ران یا بیضهها که با استراحت کاهش مییابد
- مشاهده رگهای کمی برجسته در کیسه بیضه (معمولاً سمت چپ)
- گاهی احساس داغی یا تورم خفیف در بیضه
- در بیشتر موارد بدون تأثیر جدی بر باروری یا عملکرد جنسی در مراحل اولیه
علائم ظاهری واریکوسل
واریکوسل در برخی مردان باعث تغییرات قابل مشاهده در بیضه و کیسه بیضه میشود و این علائم میتوانند نشانهای از وجود مشکل در جریان خون باشند. شدت و وضوح این تغییرات در حالت ایستاده بیشتر است و گاهی در حالت درازکش کاهش پیدا میکند. مهمترین علائم ظاهری واریکوسل شامل موارد زیر هستند:
- برجسته و پیچخورده شدن رگها در کیسه بیضه (ظاهر طنابمانند یا کرمکی)
- تورم یا بزرگ شدن یک سمت کیسه بیضه، بیشتر سمت چپ
- افتادگی یا شل شدن یک طرف کیسه بیضه نسبت به طرف دیگر
- وضوح بیشتر رگها هنگام ایستادن و کاهش آن در حالت درازکش
بیضههات متورم شده و نگرانی؟ برای تشخیص واریکوسل نوبت بگیر.
علائم واریکوسل در گریدهای مختلف
یک نکته مهم در خصوص واریکوسل و نشانه های آن، دستهبندی این بیماری بر اساس شدت آن است. معمولا واریکوسل ها را به سه گرید یک، دو و سه دستهبندی میکنند. نشانه های واریکوسل در هر یک از این گریدها با شدتهای مختلفی خود را نشان میدهد.
| گرید واریکوسل | تاثیر بر باروری | علائم شایع |
|---|---|---|
| گرید ۱ | معمولاً بدون تغییر یا خفیف | اغلب بیعلامت، گاهی سنگینی خفیف بیضه |
| گرید ۲ | احتمال اختلال خفیف تا متوسط | درد مبهم، برجستگی رگها هنگام ایستادن |
| گرید ۳ | بیشترین احتمال اختلال | درد واضح، تغییر اندازه بیضه، ظاهر شدن رگها روی پوست |
علائم واریکوسل سمت چپ
معمولا تا ۹۰ درصد از واریکوسل ها فقط در بیضه چپ دیده میشوند که به آن واریکوسل یکطرفه میگویند. اکثر علائم واریکوسل که در بالا به آن اشاره شد در افرادی که بیضه چپ آنها درگیر است دیده میشود. احساس سنگینی یا کشیده شدن در کیسه بیضه، وریدهای گشاد شده در کیسه بیضه که میتواند باعث ناراحتی در بیضهها شود، کوچکتر شدن کیسه بیضه در سمت چپ به دلیل اختلال در جریان خون و درد و تورم بیضه سمت چپ از اصلیترین نشانه های واریکوسل سمت چپ است.
علائم واریکوسل سمت راست
واریکوسل بیشتر در سمت چپ بیضه دیده میشود، اما در برخی موارد نادر میتواند در سمت راست هم ایجاد شود. علائم واریکوسل سمت راست معمولاً مشابه واریکوسل سمت چپ هستند، اما به دلیل احتمال وجود تومورهای کلیه یا شکم، بررسی دقیقتری نیاز دارند. نشانههای شایع واریکوسل سمت راست عبارتاند از:
- احساس درد یا سنگینی در بیضه راست، بهویژه بعد از فعالیت یا ایستادن طولانی
- تورم یا بزرگ شدن کیسه بیضه سمت راست
- مشاهده یا لمس رگهای برجسته و پیچخورده در بیضه راست (ظاهر شبیه کیسه کرم)
- کاهش اندازه یا آتروفی بیضه راست در مراحل پیشرفته
- اختلال در باروری به دلیل کاهش کیفیت اسپرمها
۴.۸ (۴۸۸۴ نظر)۴.۸ (۱۹۴۴ نظر)۴.۹ (۱۲۱۷ نظر)۴.۵ (۱۱۴۵ نظر)۴.۶ (۹۷۸ نظر)۴.۷ (۹۲۲ نظر)نتیجه گیری
واریکوسل یک اختلال شایع وریدی در بیضه است که میتواند بدون علامت باقی بماند یا با نشانههایی چون درد، احساس سنگینی، برجستگی رگها و تغییر در اندازه بیضه بروز کند. در موارد پیشرفتهتر، این بیماری به دلیل افزایش دمای بیضه و اختلال در خونرسانی طبیعی، کیفیت اسپرم را کاهش داده و احتمال ناباروری را افزایش میدهد. شدت و نوع علائم در افراد مختلف متغیر است و معمولاً در سمت چپ بیشتر مشاهده میشود. تشخیص قطعی با معاینه فیزیکی و تصویربرداری، بهویژه سونوگرافی داپلر امکانپذیر است. در مجموع، شناخت علائم این بیماری نقش مهمی در مراجعه بهموقع برای بررسی و مدیریت پزشکی دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام آقای دکتر وقت بخیر خسته نباشید
ببخشید که من کمی رک هستم چون واقعا مدتیه که ذهنم درگیر شده
24 سالمه و چهار روز پیش بهد از خود ارضایی اون قسمت که بیضه با اون خونرسانی میشه (بیضه سمت راست) رو یکم با دستم فشار دادم
اون لحظه چشمام یه لحظه سیاهی رفت بعدش درست شد از فرداش بیضه سمت راستم شروع کرده کمی درد میکنه و اینکه چند روز اول قسمت سمت راست آلتم هم انگار یه لوله حس میکردم
الان ولی حس اون لوله رفته و کمی درد در بیضه دارم فقط
فقطم سمت راسته
میخواستم راهنمایی کنین چیکارکنم
مرسی از زحمات شما
سلام. درد و احساس غیرعادی در بیضه پس از فشار یا ضربه معمولاً به دلیل آسیب خفیف، کشیدگی یا التهاب موقت است، اما چون درد پایدار است و فقط در یک طرف دیده میشود، بهتر است بیضه سمت راست شما توسط پزشک اورولوژی معاینه شود تا موارد جدی مثل تورشن (پیچ خوردگی بیضه) یا هیدروسل و التهاب بیضه رد شود. تا مراجعه، از فشار دادن یا ماساژ ناحیه خودداری کنید، استراحت کافی داشته باشید و در صورت افزایش درد، تورم، قرمزی یا تب، فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
متخصص اورولوژی
سلام جناب اقای دکتر بنده چند روزی هس سمت چپ دقیقا کنار الت تناسلی بالای کیسه بیضه بعد از رابطه به صورت خیلی خفیف درد و کشیدگی رگ حس میکنم و در انجام رابطه بسیار ضعیف شدم و نعوذم مثل قبل نیس قبلا تا پنج باررابطه پشت سر هم با نعوذ عالی داشتم اما حالا به شدت پایین اومده و همون راند اول هم به سختی انجام میشه حس نیاز جنسی هم کاهش یافته و بسیار نگرانم سن بنده ۲۷ هستش لطفا کمکم کنید باتشکر
سلام، درد خفیف کنار آلت و کاهش توان و نعوظ بعد از رابطه میتواند به علت کشیدگی عضلات یا رگها، خستگی جسمی، استرس، اضطراب یا تغییرات هورمونی باشد و در سن شما شایع است. بهتر است برای بررسی دقیق، معاینه اورولوژیک انجام شود و در صورت لزوم آزمایش هورمونی و بررسی جریان خون آلت انجام گیرد. مدیریت استرس، استراحت کافی، تغذیه مناسب و پرهیز از فشار جسمی شدید میتواند به بهبود عملکرد جنسی کمک کند، اما پیگیری پزشکی ضروری است تا علت واقعی مشخص و درمان مناسب آغاز شود.
متخصص اورولوژی
سلام جناب اقای دکتر بنده چند روزی هس سمت چپ دقیقا کنار الت تناسلی بالای کیسه بیضه بعد از رابطه به صورت خیلی خفیف درد و کشیدگی رگ حس میکنم و در انجام رابطه بسیار ضعیف شدم و نعوذم مثل قبل نیس قبلا تا پنج باررابطه پشت سر هم با نعوذ عالی داشتم اما حالا به شدت پایین اومده و همون راند اول هم به سختی انجام میشه حس نیاز جنسی هم کاهش یافته و بسیار نگرانم سن بنده ۲۷ هستش لطفا کمکم کنید باتشکر
سلام بنده ۱۷ سال سن دارم و از ۱۲ ۱۳ سالگی یک توده زیر بیضه سمت چپم بوجود اومد به دکتر مراجعه کردم اون زمان گفت ۲ ۳ میل فتق داری گفت خودش خوب میشه الان احساس متورم شدن رگ های پشت بیضه را دارم اوایل بوجود اومدن کمی درد داشت ولی الان که ۳ ۴ سالی میگزره هیچ دردی ندارم و فقط توده زیر بیضه که انگار رگ متورم شدست و سفته
سلام! تودهای که زیر بیضه و با احساس رگ متورم ایجاد شده، ممکن است واریکوسل باشد، بهخصوص که احساس تورم رگها و سفتی دارید و درد خفیف بوده است. واریکوسل معمولاً با گذر زمان دردناک نمیشود اما میتواند روی کیفیت اسپرم و سلامت بیضه تأثیر بگذارد. بهتر است هرچه سریعتر نزد یک متخصص اورولوژیست مراجعه کنید تا معاینه و در صورت نیاز سونوگرافی انجام شود و در صورت لزوم درمان مناسب پیشنهاد شود.
متخصص اورولوژی
آیا بعد از انجام عمل ، ناباروری از بین خواهد رفت و دوباره بچه دار خواهد شد؟
سلام، عمل واریکوسل میتواند کیفیت اسپرم و باروری مرد را بهبود دهد، اما تضمینی برای بازگشت کامل باروری یا داشتن فرزند در همه افراد وجود ندارد. نتیجه عمل بستگی به شدت واریکوسل، کیفیت اسپرم قبل از عمل، سن و وضعیت سلامت زوجین دارد. در بسیاری از موارد پس از چند ماه، بهبود کیفیت اسپرم دیده میشود و شانس باروری افزایش پیدا میکند، اما ممکن است نیاز به درمانهای کمکباروری مثل IVF یا IUI هم باشد.