فهرست مطالب
شانه آزادترین دامنهٔ حرکتی را در بدن دارد و همین ویژگی باعث میشود در برابر ضربه و فشار ناگهانی آسیبپذیرتر باشد. گاهی یک زمینخوردن ساده، یک حرکت اشتباه یا برخورد ورزشی میتواند تعادل مفصل را بههم بزند و با دردی ناگهانی و نگرانکننده همراه شود. در چنین شرایطی، بسیاری از افراد نمیدانند با یک آسیب گذرا روبهرو هستند یا مشکلی جدیتر در شانه رخ داده است. در رفتگی کتف معمولاً بهطور ناگهانی اتفاق میافتد و میتواند حرکت طبیعی بازو را مختل کند، اما همیشه علائم آن کاملاً واضح نیست. اگر میخواهید بدانید چه نشانههایی اهمیت بیشتری دارند و چه زمانی باید موضوع را جدی گرفت، در این مطلب از دکترتو، با در رفتگی کتف آشنا میشوید.
در رفتگی کتف چیست؟
در رفتگی کتف حالتی است که در آن استخوان بازو از جایگاه طبیعی خود در مفصل شانه خارج میشود. مفصل شانه به دلیل دامنه حرکتی بسیار بالا، یکی از ناپایدارترین مفاصل بدن است و به همین دلیل بیشتر از سایر مفاصل دچار در رفتگی میشود. این عارضه معمولاً در اثر ضربه شدید، افتادن روی دست باز، تصادف یا آسیبهای ورزشی ایجاد میشود و با درد شدید، محدودیت حرکت، تغییر شکل ظاهری شانه و گاهی بیحسی یا گزگز در دست همراه است. در رفتگی کتف یک وضعیت اورژانسی محسوب میشود و نیاز به جااندازی سریع و بررسی پزشکی دارد تا از آسیب به اعصاب، عروق و بافتهای اطراف جلوگیری شود.
علائم در رفتگی کتف چیست؟
علائم در رفتن کتف معمولاً بهصورت ناگهانی پس از ضربه یا آسیب شدید بروز میکند و شدت آن میتواند زیاد باشد. علایم دررفتگی کتف اغلب باعث ناتوانی فرد در حرکت دادن دست میشود و تغییر واضحی در شکل طبیعی شانه ایجاد میکند. نشانه های در رفتگی کتف عبارتاند از:
- درد شدید و ناگهانی شانه: معمولاً با هرگونه حرکت تشدید میشود
- تغییر شکل ظاهری شانه: صاف یا فرو رفته شدن ناحیه کتف نسبت به حالت طبیعی
- محدودیت یا ناتوانی در حرکت دست: بهدلیل خروج استخوان از مفصل
- تورم و کبودی: در اثر آسیب به بافتهای اطراف مفصل
- بیحسی یا گزگز در بازو و دست: ناشی از فشار یا آسیب به اعصاب اطراف شانه
انواع در رفتگی مچ دست، علل و روش های درمان آن
علائم در رفتگی کتف نوزاد
علائم دررفتگی کتف در نوزاد معمولاً در ساعات یا روزهای ابتدایی پس از تولد بروز میکند و اغلب با زایمان سخت، کشش بیشازحد شانه یا گیر کردن شانه در کانال زایمان مرتبط است. نوزاد ممکن است درد داشته باشد و بهطور غیرعادی از حرکت دادن یک دست خودداری کند. تشخیص سریع توسط پزشک اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان بهموقع میتواند از بروز محدودیت حرکتی پایدار یا آسیب عصبی جلوگیری کند و در اغلب موارد به بهبودی کامل منجر شود. علائم در رفتگی کتف نوزاد عبارتاند از:
- کاهش یا نبود حرکت یک دست نسبت به دست دیگر که نشانه درد یا ناپایداری مفصل است
- گریه شدید هنگام لمس یا حرکت دادن شانه یا بازو که میتواند نشاندهنده درد باشد
- تورم یا تغییر شکل ناحیه شانه که بهصورت نامتقارن دیده میشود
- قرار گرفتن غیرطبیعی دست در کنار بدن بدون حرکت فعال
- همراهی با علائم آسیب عصبی مانند شلی یا ضعف بازو
متن انگلیسی:
به نقل از gpoa
When a shoulder dislocation occurs, the pain experienced is often sudden and severe. Individuals commonly describe it as a sharp, stabbing sensation, which may increase with any attempted movement of the shoulder. The intensity of the pain can be so overwhelming that it is immediately noticeable and hard to ignore.
ترجمه فارسی:
درد ناشی از دررفتگی شانه معمولاً بهصورت ناگهانی و بسیار شدید بروز میکند و اغلب بهعنوان دردی تیز و خنجری توصیف میشود که با هرگونه تلاش برای حرکت دادن شانه افزایش مییابد. این درد به دلیل خروج سر استخوان بازو از حفره مفصلی و کشیدگی یا آسیب به عضلات، رباطها و بافتهای اطراف ایجاد میشود و شدت آن میتواند به حدی باشد که فرد بلافاصله متوجه مشکل شود و نتواند آن را نادیده بگیرد. در بسیاری از موارد، درد با محدودیت شدید حرکتی، اسپاسم عضلانی و احساس ناپایداری مفصل همراه است و نیاز به بررسی و درمان فوری پزشکی دارد.
درد و ورم ناگهانی شانه داری؟ممکنه کتف دررفته باشه
سریع به دکتر مراجعه کن.
انواع دررفتگی کتف کدامند؟
دررفتگی کتف بر اساس جهت جابهجایی سر استخوان بازو و الگوی بروز به انواع مختلفی تقسیم میشود که شناخت آنها در تشخیص و انتخاب درمان مناسب اهمیت زیادی دارد. این عارضه معمولاً پس از ضربه، زمینخوردن یا فشار ناگهانی به مفصل شانه رخ میدهد و هر نوع آن میتواند علائم، شدت آسیب و روند درمان متفاوتی داشته باشد. طبقهبندی دقیق دررفتگی کتف به پزشک کمک میکند تا خطر عوارضی مانند دررفتگی مکرر یا آسیب عصبی کاهش یابد. انواع در رفتگی کتف عبارتاند از:
- دررفتگی مزمن یا عودکننده بهصورت مکرر رخ میدهد و معمولاً ناشی از ضعف رباطها یا آسیبهای قبلی شانه است
- دررفتگی قدامی شایعترین نوع است و در آن سر استخوان بازو به سمت جلو خارج میشود و اغلب بر اثر زمینخوردن یا ضربه مستقیم ایجاد میشود
- دررفتگی خلفی نوعی نادرتر است که معمولاً پس از تشنج یا شوک الکتریکی رخ میدهد و تشخیص آن گاهی دشوار است
- دررفتگی تحتانی نادرترین نوع محسوب میشود و با درد شدید و ناتوانی واضح در حرکت شانه همراه است
- دررفتگی حاد بهتازگی اتفاق افتاده و نیاز به درمان فوری دارد
| نوع دررفتگی کتف | توضیح |
|---|---|
| دررفتگی قدامی | شایعترین نوع دررفتگی کتف است که در آن سر استخوان بازو به سمت جلو خارج میشود و معمولاً در اثر زمینخوردن، ضربه مستقیم یا حرکت ناگهانی بازو ایجاد میشود |
| دررفتگی خلفی | نوعی نادرتر که سر استخوان بازو به سمت عقب جابهجا میشود و اغلب در اثر تشنج، شوک الکتریکی یا ضربه شدید رخ میدهد |
| دررفتگی تحتانی | نادرترین نوع که با گیر افتادن بازو در وضعیت بالا همراه است و معمولاً با درد شدید و ناتوانی واضح در حرکت شانه بروز میکند |
| دررفتگی حاد | دررفتگیای که بهتازگی رخ داده و نیاز به جااندازی فوری پزشکی دارد |
| دررفتگی مزمن یا عودکننده | دررفتگیهایی که بهطور مکرر اتفاق میافتند و معمولاً بهدلیل ضعف رباطها یا آسیبهای قبلی شانه ایجاد میشوند |
علت در رفتگی کتف چیست؟
مفصل شانه نسبت به سایر مفاصل بدن بیشتر در معرض در رفتگی قرار دارد. به دلیل این که این مفصل در چندین جهت حرکت میکند، شانه میتواند به جلو، عقب یا پایین دچار دررفتگی شود. این دررفتگی ممکن است به طور کامل یا جزئی باشد و معمولا به دلایل زیر اتفاق میافتد:
- آسیب در ورزشهای تماسی مانند فوتبال و هاکی، یا ورزشهایی که احتمال افتادن در آنها وجود دارد، مانند اسکی، ژیمناستیک و والیبال
- ضربه شدید به شانه در حوادثی مانند تصادف
- افتادن از ارتفاع (مثلا از نردبان) یا زمین خوردن
- فعالیتهای تکراری و حرکتهای مداوم شانه، مانند حمل بار سنگین نیز میتوانند با گذشت زمان کتف و مفصل شانه را ضعیف کرده و آن را مستعد در رفتگی کنند.
راه های تشخیص در رفتگی کتف چگونه است؟
تشخیص در رفتگی کتف یا دررفتگی شانه معمولاً با ترکیب معاینه بالینی و روشهای تصویربرداری انجام میشود. پزشک ابتدا با بررسی شکل ظاهری شانه، میزان درد و محدودیت حرکتی، احتمال دررفتگی را ارزیابی میکند و سپس برای تأیید تشخیص و بررسی آسیبهای همراه از تصویربرداری استفاده میشود تا نوع و شدت آسیب مشخص شود. رایههای تشخیص در رفتگی کتف عبارتاند از:
- امآرآی یا سیتیاسکن: ارزیابی آسیب به رباطها، تاندونها یا شکستگیهای پنهان در موارد خاص
- معاینه فیزیکی: بررسی تغییر شکل شانه، درد، تورم و ناتوانی در حرکت
- بررسی سابقه آسیب: پرسش درباره ضربه، سقوط یا آسیب ورزشی اخیر
- تصویربرداری با اشعه ایکس: تأیید دررفتگی و تشخیص جهت آن
راه های درمان در رفتگی کتف چگونه است؟
درمان دررفتگی کتف به شدت آسیب، دفعات تکرار دررفتگی، سن بیمار و وجود صدمات همراه مانند پارگی رباط یا تاندون بستگی دارد و هدف اصلی آن جااندازی مفصل، کاهش درد، بازگرداندن عملکرد طبیعی شانه و پیشگیری از دررفتگی مجدد است. در بسیاری از بیماران، درمانهای غیرجراحی مؤثر هستند و استفاده از کتف بند برای در رفتگی شانه نقش مهمی در بیحرکتسازی مفصل پس از جااندازی و کمک به ترمیم بافتهای آسیبدیده دارد، اما در موارد خاص ممکن است جراحی ضروری باشد. راه های درمان در رفتگی کتف عبارتاند از:
- جااندازی بسته: بازگرداندن مفصل شانه به موقعیت طبیعی توسط پزشک که معمولاً با داروهای ضددرد یا شلکننده عضلانی انجام میشود
- استفاده از کتف بند برای در رفتگی شانه: ثابت نگه داشتن شانه برای چند هفته به منظور کاهش درد و جلوگیری از دررفتگی مجدد
- دارودرمانی: مصرف داروهای مسکن و ضدالتهاب برای کنترل درد، التهاب و تورم
- فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی: تقویت عضلات اطراف شانه و بهبود دامنه حرکتی برای افزایش پایداری مفصل
- جراحی: در موارد دررفتگی مکرر یا آسیب شدید ساختارهای شانه برای تثبیت مفصل و کاهش احتمال عود
جا انداختن دررفتگی کتف
جا انداختن دررفتگی کتف یک اقدام تخصصی پزشکی است که باید حتماً توسط پزشک یا کادر درمان آموزشدیده انجام شود، زیرا انجام نادرست آن میتواند باعث آسیب به اعصاب، عروق خونی، تاندونها و رباطهای شانه شود. این کار معمولاً با روشهای استاندارد و کنترلشده انجام میشود و در بسیاری از موارد برای کاهش درد و شل شدن عضلات، از داروهای مسکن، شلکننده عضلانی یا آرامبخش استفاده میشود. پس از جااندازی، پزشک با معاینه و گاهی تصویربرداری، از قرار گرفتن صحیح مفصل اطمینان حاصل میکند. سپس بیحرکت نگه داشتن شانه با آویز برای مدتی مشخص و آغاز تدریجی فیزیوتراپی جهت بازگرداندن قدرت و دامنه حرکتی توصیه میشود. تلاش برای جا انداختن کتف در خانه خطرناک است و بههیچوجه توصیه نمیشود.
درمان خانگی دررفتگی کتف
درمان خانگی در رفتگی کتف فقط پس از جااندازی صحیح مفصل توسط پزشک قابل انجام است و هدف آن کاهش درد، التهاب و کمک به بهبود تدریجی شانه است، نه درمان اصلی دررفتگی. این اقدامات شامل استراحت و محدود کردن حرکات شانه، استفاده از کتف بند یا اسلینگ برای بیحرکتسازی، کمپرس سرد در روزهای ابتدایی برای کاهش تورم، مصرف مسکنهای ساده در صورت نداشتن منع پزشکی و شروع تدریجی تمرینات سبک طبق نظر پزشک میشود و رعایت این موارد میتواند به پیشگیری از دررفتگی مجدد کمک کند.
درمان در رفتگی کتف در طب سنتی
در طب سنتی، درمان دررفتگی کتف بهعنوان درمان کمکی در کنار پزشکی مدرن در نظر گرفته میشود و هدف آن کاهش درد، التهاب و کمک به ترمیم بافتهاست، نه جایگزینی جااندازی و درمان تخصصی. پس از جااندازی توسط پزشک، برخی روشهای سنتی میتوانند به بهبود کمک کنند. جااندازی فقط توسط پزشک: در طب سنتی نیز تأکید میشود که دررفتگی کتف حتماً باید ابتدا بهصورت اصولی جا انداخته شود و از دستکاری خودسرانه پرهیز شود. روشهای درمان در رفتگی کتف در طب سنتی عبارتاند از:
- ماساژ ملایم با روغنهای گرم: استفاده از روغن زیتون، روغن سیاهدانه یا روغن کنجد برای کاهش خشکی، درد و کمک به گردش خون پس از فروکش کردن التهاب
- ضمادهای گیاهی: بهکار بردن ضماد آرد جو با سرکه یا خاک رس برای کمک به کاهش التهاب و تورم موضعی
- مصرف خوراکیهای مقوی: استفاده از سوپ استخوان، حریره بادام و عسل برای تقویت مفاصل، رباطها و بهبود ترمیم بافت
- پرهیز غذایی: خودداری از مصرف غذاهای سرد و مرطوب مانند ماست سرد، دوغ و نوشیدنیهای یخ که از نظر طب سنتی روند ترمیم را کند میکنند
- گرم نگه داشتن شانه: پوشاندن ناحیه کتف و جلوگیری از سرما برای کاهش درد و خشکی مفصل
- شروع حرکت تدریجی: انجام حرکات بسیار ملایم پس از کاهش درد برای جلوگیری از خشکی مفصل و ضعف عضلات
دررفتگی کتف فقط با جااندازی پزشکی درمان میشه. از دکتر مشاوره بگیر.
برای در رفتگی کتف چی بخوریم؟
در دررفتگی کتف، تغذیه نقش حمایتی در کاهش التهاب، تسریع ترمیم رباطها و تقویت استخوان و عضله دارد اما جای درمان پزشکی را نمیگیرد. رژیم غذایی باید سرشار از پروتئین، ریزمغذیهای ضدالتهاب و مواد مؤثر در ساخت کلاژن باشد تا روند بهبود بهتر انجام شود. مصرف منظم مایعات و پرهیز از غذاهای التهابزا نیز اهمیت دارد. غذاهای مفید شامل موارد زیر است:
- پروتئینهای باکیفیت مثل گوشت کمچرب، مرغ، ماهی، تخممرغ و حبوبات که به ترمیم بافتها کمک میکنند
- لبنیات یا منابع کلسیم مثل ماست، پنیر، کنجد و بادام برای حمایت از سلامت استخوان
- غذاهای غنی از ویتامین C مانند پرتقال، کیوی و فلفل دلمهای برای ساخت کلاژن
- منابع امگا ۳ مثل ماهیهای چرب و گردو برای کاهش التهاب، و سبزیجات برگ سبز که حاوی منیزیم و آنتیاکسیدان هستند
طول درمان در رفتگی کتف
طول درمان دررفتگی کتف به شدت آسیب، سن بیمار، وجود آسیبهای همراه مانند پارگی رباط یا آسیب استخوانی و میزان همکاری در فیزیوتراپی بستگی دارد. معمولاً پس از جااندازی، شانه برای ۲ تا ۴ هفته با اسلینگ بیحرکت نگه داشته میشود تا بافتهای نرم ترمیم شوند. پس از این مرحله، فیزیوتراپی بهصورت تدریجی آغاز میشود و بازگشت دامنه حرکتی و قدرت عضلانی حدود ۶ تا ۱۲ هفته زمان میبرد. در اغلب افراد، بهبودی عملکردی کامل بین ۳ تا ۴ ماه طول میکشد، اما در ورزشکاران یا افرادی که دچار دررفتگی مکرر هستند ممکن است این زمان طولانیتر شود. در صورت نیاز به جراحی، دوره درمان و بازتوانی میتواند تا ۶ ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد.
عوارض در رفتگی کتف چیست؟
عوارض در رفتگی کتف بسته به شدت آسیب، سرعت درمان و تعداد دفعات تکرار دررفتگی متفاوت است و در صورت درمان نکردن یا درمان نادرست میتواند باعث مشکلات طولانیمدت در عملکرد شانه شود. مفصل شانه به دلیل دامنه حرکتی بالا مستعد آسیب است و دررفتگی میتواند به بافتهای اطراف مانند رباطها، تاندونها، اعصاب و استخوان آسیب وارد کند، به همین دلیل پیگیری درمان و توانبخشی اهمیت زیادی دارد.
- دررفتگی مکرر شانه: شایعترین عارضه که به علت شل شدن رباطها و ناپایداری مفصل رخ میدهد
- آسیب به رباطها و تاندونها: پارگی یا کشیدگی بافتهای نگهدارنده شانه که باعث درد و ضعف میشود
- آسیب عصبی: فشار یا کشیدگی اعصاب اطراف شانه که میتواند موجب بیحسی، گزگز یا ضعف عضلانی شود
- درد و محدودیت حرکتی مزمن: باقی ماندن درد یا کاهش دامنه حرکت در صورت بهبود ناقص
- شکستگیهای همراه: در برخی موارد سر استخوان بازو یا لبههای استخوان کتف دچار آسیب میشوند
راه های پیشگیری از در رفتگی کتف
پیشگیری از دررفتگی کتف به حفظ پایداری مفصل شانه و کاهش احتمال آسیبهای مکرر کمک میکند، بهویژه در افرادی که سابقه دررفتگی یا فعالیتهای ورزشی سنگین دارند. از آنجا که مفصل شانه دامنه حرکتی بالایی دارد، رعایت اصول مراقبتی و تقویتی بر اساس منابع علمی میتواند نقش مهمی در کاهش فشار و حرکات ناپایدار مفصل داشته باشد و عملکرد طبیعی شانه را حفظ کند. راه های پیشگیری از در رفتگی کتف عبارتاند از:
- انجام فیزیوتراپی پس از آسیب قبلی برای بازگشت کامل قدرت و دامنه حرکتی شانه
- تقویت عضلات اطراف شانه و روتاتور کاف که باعث افزایش ثبات مفصل و کنترل بهتر حرکات میشود
- گرم کردن و کشش مناسب قبل از فعالیت بدنی برای آمادهسازی عضلات و کاهش آسیب ناگهانی
- رعایت تکنیک صحیح در ورزش و تمرینات برای جلوگیری از حرکات پرخطر و غیرطبیعی شانه
- پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین با وضعیت نادرست که فشار مستقیم به مفصل وارد میکند
مراقبت بعد از دررفتگی کتف
در دررفتگی کتف، تغذیه نقش حمایتی در کاهش التهاب، تسریع ترمیم رباطها و تقویت استخوان و عضله دارد اما جای درمان پزشکی را نمیگیرد. رژیم غذایی باید سرشار از پروتئین، ریزمغذیهای ضدالتهاب و مواد مؤثر در ساخت کلاژن باشد تا روند بهبود بهتر انجام شود. مصرف منظم مایعات و پرهیز از غذاهای التهابزا نیز اهمیت دارد. اقدامات ضروری شامل موارد زیر است:
- استفاده از اسلینگ یا آویز شانه: ثابت نگه داشتن مفصل برای مدت توصیهشده توسط پزشک به ترمیم رباطها کمک میکند
- استراحت دادن به شانه: پرهیز از حرکات ناگهانی و فعالیتهای سنگین برای جلوگیری از دررفتگی مجدد
- کمپرس سرد: قرار دادن یخ به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه چند بار در روز برای کاهش درد و تورم
- مصرف داروهای تجویزی: استفاده از مسکن یا داروهای ضدالتهاب فقط طبق دستور پزشک
- شروع فیزیوتراپی در زمان مناسب: انجام تمرینات کششی و تقویتی برای افزایش پایداری و دامنه حرکتی شانه
- توجه به وضعیت خواب: خوابیدن به پشت یا روی سمت سالم برای کاهش فشار روی کتف آسیبدیده
- پیگیری و ویزیت منظم پزشکی: ارزیابی روند بهبودی و پیشگیری از عوارض احتمالی
۴.۷ (۱۰۳۱ نظر)۴.۶ (۸۷۸ نظر)۴.۴ (۸۷۶ نظر)۴.۹ (۷۵۰ نظر)۴.۷ (۶۰۶ نظر)۴.۶ (۶۰۲ نظر)نتیجه گیری
در رفتگی کتف زمانی رخ میدهد که سر استخوان بازو از جای طبیعی خود در مفصل شانه خارج شود و معمولاً با درد شدید، تغییر شکل شانه و محدودیت حرکت همراه است. تشخیص صحیح با معاینه بالینی و تصویربرداری انجام میشود تا نوع دررفتگی و آسیبهای همراه مشخص شود. روند درمان با هدف بازگرداندن مفصل به وضعیت طبیعی و حفظ عملکرد شانه انجام میگیرد و در برخی افراد احتمال تکرار وجود دارد. توجهنکردن به این آسیب میتواند به ناپایداری مزمن شانه یا درگیری عصبها منجر شود، به همین دلیل آگاهی از ماهیت و پیامدهای آن اهمیت زیادی دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام خسته نباشید من کتفم تواستخردراومد البته دفع۴ام بوددراومدتقریبا۳سال بودک درنمیومد بعدالان۲هغتس انداختن جاش یکم پاییسن ترازشانم مورمورمیشه چیکارکنم؟
سلام، بعد از دررفتگی مکرر شانه کاملاً طبیعی است که چند روز مورمور، بیحسی خفیف یا ضعف داشته باشید چون رباطها و اعصاب اطراف کشیده میشوند، اما اگر این حالت ادامه پیدا کند یا بدتر شود باید سریعتر ارزیابی شوید. بهتر است شانه را کاملاً بیحرکت نگه دارید، یخ بگذارید و از فعالیت سنگین پرهیز کنید و حتماً بعد از پایان دوره ثابتسازی، فیزیوتراپی را شروع کنید تا دوباره دچار دررفتگی نشود؛ اگر مورمور بیشتر شد یا دستتان سست شد، باید توسط متخصص معاینه شوید.
متخصص ارتوپد
سلام خسته نباشید من کتفم تواستخردراومد البته دفع۴ام بوددراومدتقریبا۳سال بودک درنمیومد بعدالان۲هغتس انداختن جاش یکم پاییسن ترازشانم مورمورمیشه چیکارکنم؟