کرختی یا بی حسی چیست و چه دلایلی دارد؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

مور مور شدن، بی حسی اندام‌ها و کرختی بدن علامتی است که می‌تواند علت‌های خطرناک یا علت‌های ساده مانند خواب رفتن دست و پا باشد. برای بررسی علت اصلی آن باید با دکتر مشورت کنید و بررسی‌ها و معاینه‌های لازم برای شما انجام شوند.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
کرختی یا بی حسی چیست و چه دلایلی دارد؟

آیا تا به حال دست و پای شما سر شده‌است؟ احساس مورمور کردن را می‌شناسید؟ بی حسی، کرختی یا مورمور شدن را تجربه کرده‌اید؟ می‌دانید علت ایجاد این حس در بدن چیست؟ آیا بیماری‌های خاصی باعث بروز مورمور شدن و بی‌حسی بدن می‌شوند؟ برای درمان بی حسی و کرختی بدن به چه دکتری مراجعه کنیم؟ اگر این سوالات ذهن شما را درگیر کرده‌اند، با ما همراه باشید.

در صورتیکه احساس مورمور شدن یا بی حسی و کرختی در بدن خود می‌کنید، بهتر است به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید از بهترین دکترهای مغز و اعصاب در سراسر کشور نوبت دریافت کنید. همچنین می‌توانید مشاوره تلفنی مغز و اعصاب بگیرید یا با ایشان به صورت آنلاین مشاوره کنید.

مورمور شدن بدن، بی حسی یا کرختی یعنی چه؟

کرختی یا بی‌حسی و مورمور شدن، حس غیرمعمول سوزش است که می‌توانند در هر بخش بدن اتفاق‌بیفتد. مورمور شدن معمولا در دست‌ها، پاها، بازوها و اندام­‌های تحتانی ایجاد می‌شود. اصطلاح پزشکی برای بی‌­حسی و مورمور شدن، پارستزی است.

اگر بی‌حسی و مورمور شدن طولانی‌­مدت باقی‌ماند و دلیل واضحی برای آن وجود نداشت، می‌تواند دلیل یک بیماری یا جراحت، مانند مالتیپل اسکلروز (MS) یا سندرم تونل کارپال باشد. همچنین توجه داشته‌باشید که با‌توجه‌به متفاوت بودن علل بی‌حسی، درمان آن به تشخیص بیماری زمینه‌ای بستگی دارد.

متن انگلیسی:
«Paresthesia is a neurological symptom. Doctors often describe it as an abnormal sensation in the skin. So, yes, paresthesia is a medical phenomenon. But popularly, people don’t call these feelings by that word. Rather, they speak more simply and refer to it as “needles and pins.”»
ترجمه متن:
«پارستژی یا بی‌حسی یک علامت عصبی است که معمولا احساس عجیبی در پوست ایجاد می‌کند. این علامت ناشی از یک اختلال است که معمولا بیماران از آن با حس سوزن سوزن شدن و مور مور یاد می‌کنند.»

به نقل از lonestarneurology
بی حسی در پاها نشانه چیست؟
گاهی احساس مور مور شدن در پاها ایجاد می‌شود و می‌تواند ناشی از بد ایستادن و قطع جریان خون به این اندام یا برخی از بیماری‌های عصبی باشد.

علائم همراه بی ­حسی یا کرختی و مورمور شدن دست و پا چیست؟

علل متنوعی باعث ایجاد کرختی می‌شوند، بنابراین علائم بسیار متفاوتی می‌­تواند همراه با آن وجود داشته‌باشد:

  • حالت تهوع
  • سرگیجه
  • اختلال در صحبت کردن
  • جوش‌های پوستی دردناک
  • اسپاسم عضله (گرفتگی عضله)
  • سردرد
  • افزایش وزن
  • اختلال بینایی
  • و بسیاری علائم مرتبط با علل زمینه‌ای متابولیک

بی‌­حسی و مورمور شدن بخشی از پوست می‌تواند باعث کاهش حس حرارت و درد در آن ناحیه شود. بنابراین احتمال بروز سوختگی (در اثر عدم احساس دمای بسیار گرم) و زخم و جراحت (در اثر عدم احساس درد در برخورد با اجسام برنده) وجود دارد و باید نسبت به این موضوع احتیاط کرد.

علت بی حسی پاها و باقی نقاط بدن چیست؟ (علت کرختی بدن)

مسائل بسیاری از جمله برخی داروها، می‌توانند باعث کرختی دست و پا شوند. کارهایی که ما هر روز انجام می‌دهیم، از جمله:

  • نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت در یک حالت
  • نشستن به شکلی که پاها روی هم قرار دارند
  • یا خوابیدن روی بازوها

گاهی می‌­توانند باعث کرختی شوند. اینها مثال‌هایی از قطع جریان خون یک ناحیه در مقطعی از زمان هستند.

حالات مختلفی وجود دارد که می‌تواند علت کرختی پا و دست باشد، برای مثال:

  • نیش حشره یا گاز گرفتن حیوان
  • سموم موجود در غذاهای دریایی
  • سردرد میگرنی
  • پرتودرمانی
  • سطح غیرطبیعی ویتامین B12، پتاسیم، کلسیم یا سدیم
  • وجود فشار روی یک عصب
  • بافت آسیب‌­دیده
  • عروق خونی بزرگ‌شده
  • عفونت
  • التهاب یا تورم نخاع یا مغز

دست و پاهات مور مور می‌شه؟

برای درمان کرختی به دکتر مراجعه کن!

علت بی حسی انگشتان دست و علت بی حسی انگشتان پا چه بیماری هایی است؟

حتما از خود می‌پرسید که بی حسی بدن نشانه چیست! در برخی بیماری‌ها بی‌­حسی یا مورمور شدن به‌عنوان یک علامت است. برخی از این بیماری‌ها شامل موارد زیر هستند:

  • دیابت
  • سندرم تونل کارپال
  • پدیده‌ی رینود
  • تومور
  • مالتیپل اسکلروز یا ام اس
  • آسیبی خاص، مانند آسیب عصبی در گردن، مثل دیسک کمر یا دیسک گردن
  • صرع
  • سخت‌شدن شریان‌­ها
  • کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم، تیروئیدیت هاشیموتو)
  • سکته مغزی یا حمله‌ی ایسکمیک گذرا (یک سکته‌ی مغزی جزئی)

همچنین آسیب به پوست با جوش، التهاب یا جراحت علت دیگری برای کرختی یا مورمور شدن هستند. به‌علاوه شرایطی که می‌توانند آسیب‌هایی مثل سرمازدگی و زونا (جوش­‌های دردناکی که با ویروس آبله مرغان ایجاد می‌شوند) را ایجاد کنند.

در ادامه به برخی از نواحی بدن و علت مورمور شدن آنها پرداخته‌ایم!

برای درمان بی حسی چه کنیم؟
اگر با علامت بی حسی یا کرختی مواجه شدید، حتما به دکتر مراجعه کنید.

کمبود کدام ویتامین باعث کرختی بدن می شود؟ (علت کرختی و بی حالی بدن)

جالب است بدانید که کمبود ویتامین و بی حسی دست و پا به هم ربط دارند. کمبود ویتامین دی و ویتامین ب ۱۲ هم می‌توانند ایجاد بی‌حسی در اندام‌ها بکنند. علت کرختی بدن و خواب آلودگی ناشی از کم خونی هم هست.

علت بی حسی کف پا و انگشتان چیست؟ (علت کرختی انگشتان پا)

بیماری‌هایی مانند ام اس و آسیب‌های نخاعی می‌توانند علت کرختی کف پا را ایجاد کنند. در واقع از علائم ام اس خاموش می‌توان به کرختی اندام‌ها اشاره کرد.

چه مواقعی برای درمان بی ­حسی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

هر فردی ممکن است گاهی کرختی، مورمور شدن، یا احساس سوزش را تجربه کند. مثلا هنگام ایستادن، بعد از نشستن طولانی‌مدت، این حالت احساس می‌شود و معمولا طی چند دقیقه برطرف می‌­شود. با‌این‌حال، اگر هیچ دلیل واضحی برای ادامه‌ی بی‌حسی و مورمور شدن وجود نداشت و همراه آن احساس سرگیجه، اسپاسم عضلانی یا جوش وجود داشت، لازم است به پزشک مراجعه شود. همچنین اگر علائم در پاها هنگام راه‌رفتن بدتر شد، یا اگر مکررا احساس ادرار داشتید، به پزشک مراجعه کنید.

گاهی اوقات، احساس بی‌حسی و مورمور شدن نشانه‌ی آسیب یا شرایط پزشکی جدی است. اگر به‌تازگی آسیب به سر، گردن یا پشت داشتید، یا توان راه‌رفتن یا حرکت ندارید، سریعا به اورژانس مراجعه کنید. از‌دست‌دادن هوشیاری، حتی اگر برای مدت کوتاهی باشد نیز، یک نشانه‌ی هشداردهنده است که در این شرایط نیازمند مراجعه به پزشک هستید.

سایر علائمی که باید برای مراجعه‌ی سریع به پزشک مدنظر داشته‌باشید شامل موارد زیر است:

  • احساس گیجی یا اختلال تفکر
  • صحبت منقطع
  • اختلال بینایی
  • احساس ضعف یا درد شدید
  • بی ­اختیاری ادرار یا مدفوع
علت بی حسی در اندام ها چیست؟
یکی از بیماری‌هایی که می‌تواند باعث بروز بی‌حسی در اندام‌ها شود، ام اس است.

تشخیص علت بی حسی بدن چگونه انجام می شود؟

معمولا بعد از اینکه به بی‌حسی بدن دچار می‌شوید، به دکتر مراجعه می‌کنید و دکتر معاینه فیزیکی و شرح حال را شروع می‌کند. بعد از بررسی‌های لازم در زمینه شرح حال و معاینه، آزمایش‌های مورد نیاز درخواست می‌شوند. بسته به اطلاعاتی که بیمار می‌دهد، آزمایش‌های مختلفی درخواست می‌شوند، مثلا برای بررسی بی‌حسی و کرختی ناشی از کم‌خونی آزمایش کم خونی درخواست می‌شود. قدم اول مراجعه به دکتر است!

اگه بدنت بی‌حس شده، همین حالا از دکتر مشاوره تخصصی بگیر!

درمان بی ­حسی چیست؟

به‌­دلیل علل متنوع کرختی و مورمور شدن، درمان به‌علت علائم بستگی دارد. درمان در راستای برطرف‌کردن علت زمینه­‌ای متمرکز است. مثلا اگر به بیماری ام اس مبتلا باشید و این مور مور شدن ناشی از ام اس باشد، برای درمان آن، روش‌های مختلفی در نظر گرفته‌می‌شود که یکی از آنها داروهای سرکوب ایمنی است. از دیگر درمان‌هایی که ممکن است در رفع کردن بی‌حسی در نظر گرفته‌شود، می‌توان به استفاده از مکمل‌ها و ویتامین‌ها اشاره کرد.

یکی از درمان‌هایی که برای بی‌حسی انجام می‌گیرد، طب سوزنی است. این درمان می‌تواند به بهبود مور مور شدن بدن کمک کند.

بهترین قرص برای بی حسی پا چیست؟

برای درمان بی‌حسی پا معمولا از داروهای ضد افسردگی کمک گرفته می‌شود. داروهای زیر در درمان این مشکل موثر هستند:

  • گاباپنتین
  • دولوکستین
  • میلناسیپران
  • پره گابالین
علت بی حسیدرمان آن
ایستادن و نشستن طولانی‌مدتتغییر موقعیت و نرمش کردن
ام اس (مالتیپل اسکلروزیس)دارودرمانی خودایمنی
سندروم تونل کارپالورزش‌های خاص و استفاده از دارو
دیسک گردن و کمرجراحی، فیزیوتراپی و دارودرمانی
دیابتدارودرمانی و تغذیه مناسب
علت‌های مورمور شدن بدن و درمان آن

پیشگیری از بی حسی امکان پذیر است؟

معمولا مورمور شدن و بی‌حسی ناشی از بیماری‌های مختلف است. در این مورد نمی‌توان از بیماری پیشگیری کرد. اما اگر بی حسی ناشی از بد نشستن و یا قطع جریان خون باشد، می‌توان آن را بهبود بخشید و برطرف کرد. همچنین پیشگیری از آن چندان دشوار نخواهد‌بود. راه‌هایی که می‌توانید برای بهبود مورمور شدن و بی‌حسی اندام‌ها به‌کار بگیرید را در ادامه آورده‌ایم:

  • سعی کنید برای مدت طولانی پای خود را روی پای دیگر نیندازید.
  • از گذاشتن دست در زیر سر خود برای مدت طولانی پرهیز کنید.
  • هر چند دقیقه یکبار اندام‌های خود را تکان‌دهید تا جریان خون در آنها برقرار باشد.
  • از ایستادن طولانی‌مدت و نشستن طولانی‌مدت پرهیز کنید.
  • ورزش کنید و ماهیچه‌های خود را تقویت کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر اندام‌های شما بی‌حس شده‌است و احساس مورمور شدن به شما دست داده‌است، بهتر است به چند ساعت گذشته‌ی خود نگاهی بیندازید. آیا برای طولانی‌مدت در یک حالت بوده‌اید یا باعث ایجاد اختلال در جریان خون به اندام شده‌اید؟ آیا دارویی مصرف کرده‌اید؟ آیا استرس و اضطرابی در شما ایجاد شده‌است؟ بی‌حسی و کرختی می‌توانند نشان‌دهنده‌ی یک بیماری خاص یا موردی بی‌اهمیت مانند بد نشستن و بد ایستادن باشند.

در صورتیکه احساس مورمور شدن یا بی حسی و کرختی در بدن خود می‌کنید، بهتر است به دکتر مغز و اعصاب یا پزشک عمومی مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید از بهترین دکترهای مغز و اعصاب در سراسر کشور نوبت دریافت کنید. همچنین می‌توانید مشاوره تلفنی مغز و اعصاب یا مشاوره آنلاین با دکتر عمومی بگیرید یا با ایشان به صورت آنلاین مشاوره کنید.

دکترتو مراقب سلامت شماست!

پرسش‌های متداول

لیدوکائین یکی از بهترین پمادهای بی‌حسی است.

معمولا از برخی از ویتامین‌ها و مکمل‌ها مانند ویتامین دی برای برطرف کردن بی‌حسی در پاها استفاده می‌شود. پماد لیدوکائین برای بی‌حس کردن پا کاربرد دارد (پماد بی حسی زایلاپی)

یوگا می‌تواند در برطرف کردن این حالت موثر باشد و از روش‌ها و ورزش برای دیسک کمر و بی حسی پا در نظر گرفته شود.

سعی کنید دست خود را تغییر موقعیت دهید و ورزش‌های لازم برای افزایش جریان خون در این اندام را به کار گیرید.

در مواردی این علامت نشان‌دهنده‌ی برخی از بیماری‌ها است که در بالاتر به آنها اشاره کردیم. گاهی نیز این علامت می‌تواند ناشی از قطع جریان خون باشد.

معمولا بی‌حسی در دست چپ در مواقعی ایجاد می‌شود که جریان خون به دست چپ کم شده باشد. خستگی، اسپاسم عضلانی و بد قرار دادن دست می‌تواند این حالت را ایجاد کند

معمولا کرختی دست چپ ناشی از کاهش جریان خون به این عضو است.

گاهی اسپاسم عضلانی و گرفتگی بدن و درد بدنی ناشی از کرونا می‌تواند بی‌حسی در دست و پا ایجاد کند.

پا روی پا انداختن و قطع جریان خون و ورود ناگهانی خون به آن می‌تواند چنین علامتی را ایجاد کند.

گاهی فشار وارد آوردن به عصب پا در اثر ایستادن زیاد و نشستن بدحالت می‌تواند باعث بروز بی‌حسی در اندام‌های تحتانی شود.

سکته و آسیب به اعصاب می‌تواند باعث بروز این علامت شود. علت کرختی زبان می‌تواند ناشی از اتفاقات خطرناک مانند سکته‌ی قلبی باشد.

امتیاز شما به مقاله:
(3.8از5)
دسته بندی:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن به اسماعیل میخک بیرانوند لغو پاسخ

نظرات درباره بی حسی

  1. ناشناس گفت:

    باسلام من یه خانوم ۳۰ ساله هستم ۷،۸ ماهی میشه موقع بلند شدم پاهام سست مشه سرمم یجوری گیج و سبک میشه انگار کلا چیزی حس نمیکنم اون لحظه علتش چی میتونه باشه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم کمخونیُ کمبود آهن و فشار خون دارید
      بهتر است ازمایش خون کامل انجام دهید
      متخصص داخلی

  2. سارا گفت:

    سلام من هروقت گوشی دست میگیرم یا وقتی از خواب بیدار میشم بی حسیو تو انگشتای دستم احساس میکنم
    علتش چیه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      احتمال به علت استفاده زیاد از گوشی است
      روزانه پنجه های دستتان را ماساژ دهید
      از گوشی کمتر استفاده کنید
      در صورت عدم بهبود به پزشک مراجعه کنید

      متخصص ارتوپدی

  3. شیرمحمدی محمدی گفت:

    سلام ۴ماه میشه جراحی کمر داشتم بار پنجم بود از اتاق عمل بیرون آمدم یک پای سمت چپم و۵انگشاتم بی حس هست چکار کنم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بعد از ۴ ماه طبیعی نیست
      با این علایم از نظر صحت جراحی و تنگی کانال نخاعی باید ام ار ای را تکرار نمایید
      تندرست باشید

      متخصص ارتوپدی

  4. Mahi گفت:

    سلام من چند وقته پای راستم بیشتر قسمت انگشت ها بی حس میشه و همچنین دست راستم احساس درد و سنگینی دارم علتش چی میتونه باشه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      باید از نظر تنگی کانال نخاعی
      و همچنین مشکلات ستون فقرات ناحیه گردن بررسی های لازم انجام گیرد
      نیاز به mri دارید

      متخصص ارتوپدی

  5. ناشناس گفت:

    سلام من چند وقته پای راستم بیشتر قسمت انگشت ها بی حس میشه و همچنین دست راستم احساس درد و سنگینی دارم علتش چی میتونه باشه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      باید از نظر اعصاب
      و همچنین مشکلات ستون فقرات ناحیه گردن بررسی های لازم انجام گیرد
      نیاز به mri دارید

      متخصص ارتوپدی

  6. یوسفی گفت:

    درپشت شانه چپم احساس بی حسی دارم مثل باد گرفتن و تقریبا یکماهه به همین شکل هست و احساس میکنم حرکت میکنه این حس باد یا بی حسی

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      این علایم ممکن است بسیار خطرناک باشد
      حتمن نیاز به نوار و بررسی مغزی هستید
      متخصص مغزواعصاب

  7. خانم کاظمی گفت:

    خانمی ۳۴ساله هستم دوتا انگشت شست پام پوستش حس نداره وپای راست ودست راستم یه حالت سنگینی داره وقتی به طرف راست میخوابم حس میکنم بی حس میشه خیلی وقت هست که طرف راست سرم دردمیگیره به صورتی که چشم راستم کوچیک میشه ممنون میشم راهنمایی کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با توجه به علایم
      حتمن جدی بگیرید
      هم از نظر مشکلات نخاعی و هم مغزی باید بررسی های لازم صورت پذیرد

      متخصص مغزواعصاب

  8. بهنوش گفت:

    تقریبا هر ۴۵ روز درد شدید مچ پا و سرشدن و خواب رفتن پا رو دارم
    خستگی مفرط و بدن درد مخصوصا دنده هام همیشگیه و گاهی با درد ریه همراه میشه
    کم خونی دارم ولی وقتی این علائم شدید میشه قرص و مسکن هیچ کمکی بهم نمیکنه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      دقیقا علایم کم خونی و علایم کمبود اهن دارید
      از نظر ویتامین دی۳ هم باید بررسی شوید
      نیاز به مکمل های لازم دارید
      حتمن زیر نظر پزشک باشید

      متخصص داخلی

  9. بنی گفت:

    تقریبا هر ۴۵ روز درد شدید مچ پا و سرشدن و خواب رفتن پا رو دارم
    خستگی مفرط و بدن درد مخصوصا دنده هام همیشگیه و گاهی با درد ریه همراه میشه
    کم خونی دارم ولی وقتی این علائم شدید میشه قرص و مسکن هیچ کمکی بهم نمیکنه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      دقیقا علایم کم خونی و علایم کمبود اهن دارید
      از نظر ویتامین دی۳ هم باید بررسی شوید
      نیاز به مکمل های لازم دارید
      حتمن زیر نظر پزشک باشید

      متخصص داخلی

  10. سلام فاطمه هستم گفت:

    سلام من وقتی با وایتکس ظرف میشورم دست هام بی حس میشن و مور مور میکنن و توان کار کردن ندارن یا زیاد با دستام کار کنم خسته میشن آب سرد بخوره به درد میان میشه بگین مشکلم چیه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      فاطمه عزیز
      با این توصیف مستعد به فقرآهن، کم خونی و حساسیت به این شوینده هستید
      حتمن درب و پنجره ها باز باشد
      و تا جایی که ممکن است از این ماده استفاده نکنید
      تندرست باشید