فشار خون در بارداری چه علائم و عوارضی دارد و چطور باید آن را درمان کرد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

بارداری یکی از دوره‌های لذت‌بخش زندگی خانم و آقاست. در کنار لذت بی‌اندازه‌ای که بارداری برای زن و شوهر به وجود می‌آورد، می‌تواند مشکلات بسیاری هم برای مادر ایجاد کند. تا به حال نام فشار خون بالا در بارداری به گوش شما رسیده است؟ خیلی از مادران به علت بالا رفتن فشار خونشان در دوران بارداری، مادر پرخطر در نظر گرفته می‌شوند. بنابراین این بیماری می‌تواند بسیار مشکل‌ساز باشد.

در کنار عوارض و مشکلاتی که برای مادر و جنین در اثر بالا رفتن فشار خون ایجاد می‌شود،‌ می‌توان به این نکته‌ی دلگرم کننده اشاره کرد که قابل درمان و کنترل است. هنگامی که می‌توان این مشکل را تحت کنترل قرار داد، عوارض آن نیز قابل پیشگیری هستند. در صورتیکه در بارداری خود فشار خون بالا دارید و یا از قبل این بیماری را داشته‌اید، با دکتر قلب و عروق و دکتر زنان و زایمان مشورت کنید.

فشار خون بالا در بارداری چقدر است؟

فشار خون در اثر مقاومت رگ‌ها در برابر جریان خون ایجاد می‌شود و برای جریان پیدا کردن خون در اندام‌ها بدن، زمان استراحت قلب ضروری است. اگر فشار خون بالا برود، مشکلاتی برای فرد ایجاد می‌شود که می‌تواند تهدیدکننده‌ی زندگی باشند. گاهی فشار خون در زمان بارداری بالا می‌رود.

اما چه زمانی می‌گوییم که فشار خون بالاست؟ می‌دانیم که مقدار طبیعی فشار خون معمولا ۱۲۰ بر ۸۰ میلیمتر جیوه است. اگر این مقدار به ۱۲۹/۸۹ برسد، اندکی افزایش یافته‌است. در صورتیکه فشار خون به ۱۳۹/۸۹ برسد، باید بررسی‌های بیشتری انجام شوند و از ابتلا به فشار خون جلوگیری شود. اما مقدار ۱۴۰/۹۰ فشار خون بالا نامیده می‌شود. در این موارد باید اقدامات درمانی صورت گیرند.

خدمات زیبایی زنان

از کلینیک های معتبر با هزینه مناسب

زیبایی واژنافتادگی رحمپاپ اسمیر و تمامی خدمات پزشکی زنان

با بهترین کیفیت از پزشکان برتر

مشاهده همه

انواع فشار خون بالا در بارداری

در دوران بارداری، فشار خون می‌تواند بالا برود، اما زمان ایجاد آن در ایجاد علائم و عوارض موثر است. در ادامه با انواع فشار خون بالا در بارداری آشنا می‌شویم. این طبقه‌بندی به درمان فشار خون و کنترل عوارض آن کمک می‌کند.

۱. فشار خون مزمن در حاملگی

مادرانی که در دوران بارداری فشار خون مزمن دارند،‌ همان خانم‌هایی هستند که قبل از بارداری هم فشار خون بالا داشته‌اند و یا فشار آنها قبل از ۲۰ هفتگی بالا رفته‌است. این افراد باید تحت نظر باشند تا در هفته‌های بالاتر به مسمومیت حاملگی دچار نشوند.‌ فشار خون بالا می‌تواند مشکلاتی مانند تاخیر رشد، مشکلات کلیوی و قلبی و عروقی، برای مادر و جنین ایجاد کند که به آنها در ادامه‌ی همین مطلب اشاره خواهیم کرد.

درمان و کنترل فشار خون مزمن به شدت آن بستگی دارد و پزشک متخصص تشخیص می‌دهد که مصرف دارو برای مادر ضرورت دارد و یا باید از روش‌های دیگر برای کنترل آن استفاده کرد.

۲. فشار خون حاملگی چیست؟

همانند هر زمان دیگری از زندگی انسان، زمانی که فشار خون از میزان طبیعی خون بالاتر برود، فشار خون بالا در فرد ایجاد شده‌است. هنگامی که این حالت از هفته‌ی ۲۰ حاملگی به بعد باشد، فشار خون حاملگی نامیده می‌شود. بنابراین زمانی می‌گوییم یک زن فشار خون حاملگی دارد که؛

• فشار خون سیستولیک او ۱۴۰ میلیمتر جیوه و یا بالاتر باشد.
• بالا رفتن فشار خون اولین بار بعد از هفته‌ی ۲۰ حاملگی باشد.
• قبل از بارداری فشار خون طبیعی و معمولی داشته‌باشد.

بیشتر خانم‌هایی که به فشار خون حاملگی دچار می‌شوند، معمولا به مقدار کمی این افزایش فشار را تجربه می‌کنند. اما برخی از خانم‌ها فشارهای ۱۶۰ بر ۱۱۰ هم تجربه می‌کنند که بسیار خطرناک است و می‌تواند عوارض جبران ناپذیری برای فرد به جای بگذارد. خانم‌هایی که فشار خون حاملگی دارند، باید به طور هفتگی بررسی شوند تا دچار پره اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی نشوند.

۳. پره اکلامپسی

پره اکلامپسیا، پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری از اختلالات شدید فشار خون است. این مشکل تمامی اعضا و سیستم‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باید برای درمان آن اقدامات لازم را انجام داد پیش از اینکه خطراتی زندگی مادر و جنین را تهدید کند. این بیماری با فشار خون بالا و یکسری علائم دیگر خود را نشان می‌دهند که برخی از این علائم شامل موارد زیر هستند؛

• ورم دست‌ها و پاها (ادم محیطی)
• سردردی که از بین نمی‌رود
• اختلال در دید و تاری دید
• درد در شانه‌ها و بخش بالایی شکم
• تهوع و استفراغ
• افزایش وزن ناگهانی
• تنگی نفس و به سختی نفس کشیدن

برخی از علائم شدیدتر و معمولا آزمایشگاهی شامل موارد زیر هستند؛

• افت پلاکت‌های خون
• اختلال در نتیجه‌ی آزمایش‌های کبدی و کلیوی
• درد در بالای شکم
• دید مختل
• جمع‌شدن مایعات در ریه‌ها
• سردرد شدید
• فشار خون سیستولیک ۱۶۰ و بالاتر و یا فشار خون دیاستولیک ۱۱۰ و بالاتر

علت فشار خون بالا در بارداری چیست؟

فشار خون بالا به دلایل متعددی ایجاد می‌شود. گاهی علت ایجاد آن ارثی و گاهی نیز به علت سبک زندگی فرد است. اما ایجاد فشار خون حاملگی علت مشخصی ندارد و هنوز مورد تحقیق قرار دارد. اما موارد زیر می‌توانند در ایجاد فشار خون بالا در بارداری موثر باشند؛

• سیگار کشیدن
• چاقی
• الکل نوشیدن
• رژیم غذایی چرب و شور
• تحرک نکردن
• سابقه‌ی خانوادگی و ارثی
• سن بالای ۴۰ سال
• حاملگی چند قلویی
• بارداری دوم به بعد

تشخیص فشار خون بالا در بارداری چگونه انجام می شود؟

مادران باردار در دوران بارداری خود باید تحت نظر باشند. فشار خون مادران باردار در هر بار مراجعه به پزشک اندازه‌گیری می‌شود و علائم خطر به آنها آموزش داده‌می‌شود. در صورتیکه فشار خون از محدوده‌ی طبیعی خود بالاتر برود، مراقبت‌های لازم انجام خواهدشد.

در مواردی معمولا مادری که فشار خون بالا دارد، آزمایش‌های دیگری هم می‌دهد تا از نظر پره اکلامپسی بررسی شود. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر هستند؛

• آزمایش ادرار ۲۴ ساعته
• آزمایش خون
• اندازه‌گیری فشار خون حداقل دو بار در هفته

بهترین زمان گرفتن فشار خون در بارداری چه موقع است؟

از آنجایی که فشار خون تحت تاثیر عوامل مختلفی مثل استرس، ترس، مواد غذایی و تحرک قرار می‌گیرد، باید در شرایط مناسبی فشار خون را اندازه گیری کرد. اولین مسئله‌ای که باید در نظر داشت این است که مادر چند دقیقه آرام بنشیند و فشار خون او طبیعی باشد. از طرفی باید از میوه‌ها و خوراکی‌هایی که فشار خون را بالا می‌برد استفاده نکرده‌باشد. همچنین حتما باید فشار در شرایطی اندازه‌گرفته‌شود که استرسی به مادر وارد نشده‌باشد. از نظر زمانی هم بهتر است که عصر نباشد تا فشار خون دقت بالاتری داشته‌باشد.

فشار خون بالا در اوایل بارداری

کسانی که در اوایل بارداری فشار خون بالا دارند، معمولا کسانی هستند که با فشار خون مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند. به این فشار خون فشار خون ناشی از بارداری گفته نمی‌شود. فشار خون بارداری در هفته‌های بالاتر ایجاد می‌شود.

فشار خون بالا در ماه نهم بارداری

در هفته‌های اخیر و نزدیک به زایمان، اگر فشار خون بالا رود بسیار خطرناک است زیرا به پره اکلامپسی و مسمومیت حاملگی مشکوک می‌شویم. در صورتیکه مادر همراه با فشار خون بالا، درد ناحیه‌ی بالای شکم و سردرد هم داشته‌باشد، همچنین موارد آزمایشگاهی مثل رفع پروتئین از ادرار و افت پلاکت در خون دیده‌شود، می‌توان گفت که فرد مسمومیت حاملگی دارد. این بیماری خطرات بسیاری برای مادر و جنین ایجاد می‌کند و بنابراین در بیشتر موارد، زایمان را پیش از موعد انجام می‌دهند.‌

علائم فشار خون بالا در بارداری کدامند؟

اما از کجا بفهمیم که فشار خون بالا داریم؟ علائم زیر می‌توانند نشان‌دهنده‌ی فشار خون بالا باشند؛

• سردردهای ناگهانی و گاهی شدید
• ورم و پف صورت و اندام‌ها
• برافروختگی صورت

در صورتیکه علائم زیر وجود داشته‌باشند باید به مسمومیت حاملگی شک کرد؛

• باد کردن و ورم کردن اندام‌ها و صورت
• سردردی که از بین نمی‌رود
• دفع پروتئین در ادرار
• مشکلات کلیوی
• تهوع و استفراغ
• کاهش ادرار دفعی
• مشکلات کبدی

تو هم علائم فشار خون بارداری داری؟

همین الان از متخصص نوبت بگیر.

مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازاییمتخصص زنان زایمان خوب

فشار خون بالا در بارداری چه عوارضی دارد؟

در صورتیکه مادر در هفته‌های اول بارداری و یا هفته‌های بعدتر به فشار خون دچار باشد، عوارضی ممکن است مادر و یا جنین را تهدید کند. در ادامه به معرفی عوارض فشار خون بالا برای مادر و جنین می‌پردازیم؛

• کاهش جریان خون به جنین؛ یکی از مشکلاتی که رشد جنین را تهدید می‌کند، خونرسانی کمتر به جنین است. معمولا مادرانی که فشار خون بالا دارند، محدودیت رشد داخل رحمی برای آنها پدید می‌آید.
• جنینی که در رحم رشد کمی داشته‌باشد، معمولا در خطر مشکلاتی چون عفونت‌ها و مرگ قرار دارد.‌
• جدا شدن جفت؛ یکی از خطراتی که جنین و مادر را تهدید می‌کند، جدا شدن جفت یا دکولمان است. این مورد از اورژانس‌های حاملگی است و باید به سرعت تحت درمان و کنترل قرار بگیرد.
• آسیب به دیگر اعضای مادر؛ فشار خون بالایی که تحت کنترل نباشد، می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به کلیه‌ها، کبد، قلب و سایر اعضای بدن برساند.
• زایمان زودرس؛ یکی از احتمالاتی که برای مادران با فشار خون بالا داده‌می‌شود، زایمان زودرس است.
• بیماری‌های قلبی عروقی؛ ممکن است در آینده، مادر به بیماری‌های قلبی و عروقی متنوعی دچار شود؛ زیرا فشار خون بالا، تمامی سیستم گردش خون را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

فشار خون بالا در بارداری و جنسیت جنین

نمی‌توان به طور دقیق مشخص کرد که فشار خون بر جنسیت جنین تاثیر می‌گذارد و تعیین می‌کند که فرزند پسر می‌شود یا دختر. اما بررسی‌های مختلف نشان‌داده‌اند که مادرانی که فرزند پسر به دنیا آورده‌اند، غالبا فشار خون بالاتری نسبت به مادرانی که صاحب فرزند دختر شده‌اند، داشته‌اند. البته تاکید می‌کنیم که چنین مواردی را نمی‌توان اثبات یا رد کرد.

فشار خون بالا و زایمان طبیعی

زایمان طبیعی در مادرانی که فشار خون بالا دارند، مانعی ندارد. اما اگر وضع مادر رو به وخامت باشد و یا دکولمان جفت اتفاق بیفتد، باید مادر را سزارین اورژانسی کرد. توجه داشته‌باشید که ممکن است پیش از موعد نیاز به انجام زایمان باشد. در چنین مواقعی زایمان طبیعی را القا می‌کنند و یا زایمان سزارین انجام می‌شود.

مراقبت های پس از زایمان مادر با فشار خون بالا

توجه داشته‌باشید که مادری که در دوران بارداری و بعد از ۲۰ هفتگی به فشار خون بالا دچار می‌شود، ممکن است تا ۱۲ هفته بعد از زایمان هم با این مشکل همراه باشد. گاهی ممکن است که فشار خون بعد از زایمان با مادر باقی بماند. اما در بیشتر مواقع این حالت بعد از زایمان برطرف می‌شود. موارد زیر را بعد از زایمان باید رعایت کرد؛

• فشار خون باید تا ۱۲ هفته بعد از زایمان تحت کنترل باشد.
• در صورتیکه علائم پره اکلامپسی با مادر باقی مانده باشد، باید به پزشک مراجعه کند.
• آزمایش‌ها و مراقبت‌های لازم باید انجام شوند.‌

فشار خون بالا و شیردهی

مادرانی که فشار خون بالایی دارند، بعد از زایمان به آنها توصیه می‌شود که حتما به فرزند خود شیر بدهند. شیردهی با فشار خون بالا منافاتی ندارد اما در نظر گرفته می‌شود که تاثیرات خوب و مثبتی برای مادر داشته‌باشد. از طرفی می‌دانیم که بهترین تغذیه برای نوزاد، شیر مادر است.

درمان فشار خون بارداری

برای کنترل فشار خون بارداری، باید نکات زیر را رعایت کنید؛

• مراقبت‌های دوران پیش از زایمان و بارداری را با دقت انجام دهید و هیچ کدام را فراموش نکنید.
• داروهای فشار خون تجویزشده را مصرف کنید. برای مصرف داروی مناسب باید به دکتر زنان و همچنین دکتر قلب و عروق مراجعه کنید.
• فعالیت کنید. بی‌تحرکی اصلا برای فشار خون مناسب نیست.
• رژیم غذایی سالم داشته‌باشید.
• علائم خطر را به خوبی بشناسید و به محض دیدن آنها به پزشک مراجعه کنید.

داروهای مجاز فشار خون در بارداری

در صورتیکه مادر فشار خون بالا داشته‌باشد، باید به پزشک مراجعه کند. گاهی دکتر قلب و عروق، تشخیص می‌دهد که مادر نیاز به مصرف دارو دارد. داروهایی که در دوران بارداری مصرف آنها غیرمجاز است، شامل موارد زیر هستند؛

• انالاپریل
• کاپتوپریل
• لوزارتان
• والسارتان

داروهایی که می‌توان آنها را در دوران بارداری مصرف کرد شامل موارد زیر هستند؛

• متیل دوپا
• هیدرالازین
• داروهای ادرار آور، مثل هیدروکلرتیازید، تریامترن اچ و فوروزماید
• داروهای مسدود کننده‌ی کانال کلسیمی، مثل آملودیپین، وراپامیل و دیلتیازم

انتخاب هر کدام از این داروها با نظر متخصص انجام می‌شود و در صورتیکه مادر قبل از بارداری هم داروی فشار خون دیگری را مصرف می‌کرده است، بعد از بارداری، در صورت لزوم، باید داروی خود را عوض کند.

درمان خانگی فشار خون بالا در بارداری

اگر فشار خون اندازه‌ای داشته‌باشد که نیاز به مصرف دارو باشد، نمی‌توان با روش‌های خانگی، به تنهایی آن را کنترل کرد. در صورت لزوم به مصرف داروی فشار خون، باید آن را مصرف کرد. اما روش‌های خانگی می‌توانند در کنترل فشار خون موفقیت آمیز باشند و در کنار دارو کمک کننده باشند. گاهی نیز نیازی به مصرف دارو نیست و با انجام برخی توصیه‌ها می‌توان از بدتر شدن فشار خون جلوگیری کرد. برخی از این توصیه‌ها شامل موارد زیر هستند؛

• ورزش کنید.
• نمک کمتری مصرف کنید.
• سیگار را ترک کنید.
• کمتر بایستید.
• جوراب‌های واریس بپوشید.

آیا فشار خون بارداری درمان داره؟ همین الان از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر فشار خون

برای کاهش فشار خون در بارداری چه بخوریم

درمان قطعی فشار خون در بارداری، مصرف داروهای کنترل‌کننده‌ی فشار خون است. اما می‌توان با خوردن مواد غذایی زیر به کاهش فشار خون کمک کرد؛

• میوه‌هایی مانند توت
• گلابی
• سیب
• سبزیجات
• موز
• توت فرنگی
• چغندر
• کیوی
• هندوانه
• انار
• سیر

فشار خون عصبی در بارداری

فشار خون عصبی اصطلاح درستی نیست و درواقع یک غلط مصطلح بین مردم است. هنگامی که صحبت از فشار خون عصبی به میان می‌آید، منظور بالا رفتن فشار خون هنگام استرس است. هنگام استرس و اضطراب فشار خون بالا می‌رود تا بتواند با شرایط پیش آمده مواجه شود. در چنین مواقعی، بهتر است عامل استرس‌زا از مادر باردار دور شود و در صورت استفاده از داروی فشار خون، بلافاصله از آن کمک گرفته‌شود. دعوت به آرامش اولین فاکتور کمک‌کننده در چنین شرایطی است.

راهنمای دکترتو در مواجهه با فشار خون بالا در بارداری

در صورتیکه با فشار خون بالا در دوران بارداری مواجه شدید، باید بلافاصله این مسئله را جدی بگیرید و به توصیه‌های پزشک خود توجه کنید. اگر همچنان تحت نظر دکتر زنان و زایمان نیستید و علائم فشار خون بالا همچون سردرد، برافروختگی، ورم اندام‌ها و سایر علائم ذکر شده در مطلب بالا را تجربه می‌کنید، اولین نوبت حضوری یا تلفنی را از دکتر قلب و عروق از سایت نوبت دهی آنلاین دکترتو دریافت کنید.

توجه کنید که عوارض فشار خون بالا در بارداری برای مادر و جنین بی‌شمار هستند و در صورتیکه مدیریت نشود و تحت کنترل قرار نگیرد، ممکن است عوارض جبران ناپذیری را برای مادر و جنین به جای بگذارد. بنابراین با فشار خون بالا در بارداری شوخی نکنید.‌

• مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازایی
• مشاوره آنلاین دکتر قلب و عروق