فهرست مطالب
- هموروئید یا بواسیر چیست؟
- انواع هموروئید چیست؟
- بواسیر چه علائمی دارد؟
- بواسیر همراه با اسهال ایجاد می شود؟
- علل ایجاد هموروئید چیست؟ (علت بواسیر)
- عوارض بواسیر چیست؟
- اقدامات درمانی هموروئید چیست و بواسیر چگونه درمان میشود؟
- راه های پیشگیری از هموروئید چیست؟
- بواسیر چه ارتباطی با دیگر بیماری ها دارد؟
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
احتمالا شما یا یکی از اطرافیانتان با مشکل بواسیر مواجه شدهاید. بواسیر یا هموروئید باعث درد و خارش در اطراف مقعد شده و باعث مشکل در نشستن میشود. در این مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل توضیح دهیم، هموروئید چه علائمی دارد و چرا در برخی افراد این زائدهها ایجاد میشود. همچنین اگر در ناحیه مقعد دردی احساس میکنید یا زائدهای در این ناحیه به وجود آمده است و میخواهید برای درمان آن به دکتر داخلی، دکتر گوارش یا دکتر اورولوژی و یا جراح عمومی مراجعه کنید، میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
هموروئید یا بواسیر چیست؟
بواسیر (به انگلیسی hemorrhoid) یا هموروئید یکی از بیماریهای دستگاه گوارش است که باعث ایجاد زائده در قسمت خروجی مقعد میشود. در بواسیر وریدهای ناحیه تحتانی راستروده و مقعد متورم و بزرگ میشود و کشیدگی دیواره این عروق باعث تحریک میشود. توجه داشته باشید که هموروئید در زنان باردار شیوع بیشتری دارد.
همچنین با افزایش سن احتمال ابتلا به هموروئید بیشتر میشود. گرچه هموروئید دردناک و ناخوشایند است، اما بهراحتی قابل پیشگیری و درمان است. به دلیل اینکه هموروئید با گذشت زمان بدتر میشود، پزشکان پیشنهاد میکنند که به محض ظاهر شدن باید درمان شود. گاهی اوقات برای درمان بواسیر به دارو و عمل جراحی نیاز است.
بواسیر چگونه بوجود میاد؟
اگرچه که انواعی از هموروئید مانند بواسیر پنهان، بواسیر پیشرفته، بواسیر طولانی مدت و بواسیر غیر خونی و خونی وجود دارد، اما در بیشتر موارد این بیماری به دلیل کشیده شدن یا تورم سیاهرگهای اطراف مقعد در اثر افزایش فشار در قسمت تحتانی راست روده ایجاد میشود. این اتفاق میتواند در اثر زور زدن در هنگام اجابت مزاج یا نشستن طولانی در سرویس بهداشتی ایجاد شود.
وقتی هموروئید ایجاد میشود مانند یک توپ گرد و سفت کوچک است که به آن غده بواسیر میگویند. فرق آن با آبسه این است که آبسه نرم و شل است و پاره میشود اما همورويید سفت است.
انواع هموروئید چیست؟
هموروئید به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم میشود:
- هموروئید داخلی: هموروئید داخلی به صورت عمقی در درون رکتوم یا راست روده قرار دارد که از خارج قابل مشاهده نیست. معمولا بدون درد هستند. اغلب خونریزی رکتوم اولین نشانه هموروئید داخلی است. گاهی اوقات فشار و کشش موجب بیرونزدگی هموروئید داخلی از مقعد میشود که در این حالت هموروئید پرولاپس (بیرونزده) نامیده میشود و میتواند دردناک باشد.
- هموروئید خارجی: هموروئید خارجی در زیر پوست اطراف مقعد و قابل مشاهده است. به دلیل حساسیت بالای اعصاب در این ناحیه، معمولا این نوع هموروئید بسیار دردناک است. کشش مقعد در زمان دفع مدفوع موجب خونریزی میشود.
علاوه بر دستهبندی بالا، میتوان شدت هموروئید را هم درجهبندی کرد:
درجهبندی بیماری هموروئید | نشانههای آنها |
---|---|
هموروئید درجه یک یا نوع ۱ | در این مرحله زائده از مقعد بیرون نمیزند. معمولا میتوان با رعایت رژیم غذایی و افزایش مصرف فیبر علائم آن را تسکین داد. |
هموروئید درجه دو یا نوع ۲ | در این مرحله، هموروئید هنگام زور زدن و دفع مدفوع بیرون میزند، اما پس از اجابت مزاج دوباره به حالت قبل بازمیگردد و نمیتوان آن را مشاهده کرد. برای درمان در این مرحله نیز ابتدا رژیم غذایی باید تغییر کند. اگر روشهای خانگی جوابگو نباشد، از روشهای پزشکی مانند بستن بند لاستیکی، اسکلروتراپی تزریقی یا لیزر استفاده میشود. |
هموروئید درجه سه یا بواسیر نوع ۳ | در مرحله سوم این بیماری، زائده هنگام اجابت مزاج بیرون میزند. اما خودبهخود داخل نمیرود. این نوع بواسیر را میتوان با دست به موقعیت قبلی بازگرداند. |
هموروئید درجه چهار یا گرید ۴ | در درجه ۴ این نوع بیماری، هموروئید بیرون از مقعد باقی میماند و به داخل باز نمیگردد. در این مرحله احتمال دارد پزشک جراحی را پیشنهاد دهد. |
بواسیر گوشتی چیست؟
به هموروئید یا به گفته بعضی باباسیل، بواسیر گوشتی هم گفته میشود. هموروئیدها تودههای گوشتی نرمی هستند که درست در داخل یا اطراف مقعد قرار دارند. آنها به راحتی خونریزی میکنند (در بیشتر موارد) و معمولاً باعث درد نمیشوند اما می توانند همراه با خارش باشند.
بواسیر چه علائمی دارد؟
نشانهها میتوانند ناخوشایند یا هشداردهنده باشند، اما معمولا باعث نگرانی نمیشوند. نشانههای هموروئید اغلب عبارتاند از:
- خونریزی بدون درد (بواسیر حاد همراه با خونریزی)
- خارش یا سوزش در ناحیه مقعد
- ناراحتی یا درد در همان ناحیه
- تودهها و تورم در ناحیه مقعد
- نشتکردن مدفوع.
بواسیر همراه با اسهال ایجاد می شود؟
بله، ممکن است از اسهال به هموروئید مبتلا شوید. هنگامی که فردی اسهال دارد، اغلب برای مدت طولانی در دستشویی گیر میکند یا ممکن است بیش از حد معمول به راست روده فشار بیاورد. نشستن طولانی مدت و فشار ناشی از اسهال ممکن است باعث هموروئید شود.
علل ایجاد هموروئید چیست؟ (علت بواسیر)
بزرگ و متورم شدن وریدهای اطراف مقعد باعث هموروئید میشود. میتواند به دلایل زیر رخ دهد:
- بارداری: هموروئید در زنان باردار بسیار شایع است، زیرا با بزرگ شدن رحم در بارداری فشار بر روی عروق موجود در روده بزرگ افزایش مییابد که سبب متورم شدن آنها میشود.
- افزایش سن: هموروئیدها در میان بزرگسالان ۴۵ تا ۶۵ ساله رایج است. با این وجود، این بدان معنا نیست که جوانان و کودکان به آن دچار نمیشوند.
- اسهال: هموروئید پس از اسهال مزمن ممکن است، رخ دهد.
- یبوست مزمن: فشار جهت دفع مدفوع باعث افزایش فشار بر دیواره عروق خونی میشود.
- نشستن طولانی مدت: نشستن طولانی مدت به ویژه در توالت، باعث ایجاد هموروئید میشود.
- بلند کردن اجسام سنگین: بلند کردن اجسام سنگین به طور مکرر میتواند منجر به هموروئید شود.
- رابطه مقعدی: میتواند باعث ایجاد هموروئید جدید یا بدتر شدن آن شود.
- چاقی: رژیم غذایی مرتبط با چاقی میتواند باعث هموروئید شود.
- ژنتیک: ارث و ژنتیک در بعضی افراد باعث هموروئید میشود.
۱. علت بواسیر بعد از زایمان (بواسیر و زایمان طبیعی)
در مطالعهای که روی ۲۸۰ زنی که زایمان کردند رخ داد، ۴۳ درصد آنان به بواسیر قبل از زایمان و بارداری و بعد از آن دچار شده بودند. بسیاری از این زنان شرایط مرتبطی مانند یبوست در دوران بارداری و فشار دادن بیش از ۲۰ دقیقه در طول زایمان داشتند. بواسیر بعد از زایمان طبیعی در اثر فشار بر وریدهای راست روده یا مقعد ایجاد میشود.
۲. بواسیر و یبوست، آیا یبوست باعث ایجاد بواسیر می شود؟
یبوست باعث میشود، حین اجابت مزاج زور بزنید و به خودتان فشار وارد کنید. در نتیجه به سیاهرگهای انتهای رکتوم فشار وارد شده و بواسیر ایجاد میشود. اگر به طور مزمن دچار یبوست شدید میشوید باید رژیم غذایی خود را تغییر دهید و بیشتر از میوه و سبزیجات استفاده کنید. مصرف قرص سی لاکس میتواند به درمان یبوست کمک کند.
عوارض بواسیر چیست؟
در صورتیکه بواسیر درمان نشود، ممکن است عوارضی را ایجاد کند. علائم این بیماری شامل درد و ناراحتی هنگام نشستن میتواند فعالیتهای روزانه شما را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از عوارض نادر است، اما برای جلوگیری از آنها بهتر است از روشهای درمانی استفاده کنید. درمان هموروئید اغلب موفقیتآمیز و بدون عارضه است، بهخصوص اگر به موقع و زود درمان شود. با این حال ممکن است عوارض نادر زیر را به دنبال داشته باشد:
- هموروئید گیر افتاده: اگر جریان خون هموروئید قطع شود ممکن است در بالای آن جمع شده و باعث دردهای بسیار شدید میشود.
- کمخونی: خونریزی شدید و مزمن ناشی از هموروئید منجر به کم خونی میشود. کم خونی زمانی که میزان کافی گلبول قرمز در گردش خون بدن نباشد، رخ میدهد.
- نفخ شکم: بله و برعکس، برخی مواقع نفخ شکم نشانه هموروئید است.
- لختههای خون: گاهی اوقات ممکن است خون در مقعد لخته شود که میتواند دردناک باشد. این ناحیه متورم و ملتهب خواهد شد.
اقدامات درمانی هموروئید چیست و بواسیر چگونه درمان میشود؟
در اکثر موارد، اقدامات ساده باعث کاهش علائم میشود، در حالی که هموروئید بدون درمان بهبود مییابد. با این حال، ممکن است بعضی داروها و حتی عمل جراحی مورد نیاز باشد:
- کرم و پمادهای موضعی
- استفاده از کمپرسور آب سرد یا آیس پکها
- استفاده از حمام نشیمن (سیتز) آب گرم
- استفاده از دستمال توالت مرطوب
- استفاده از داروهای مسکن و ضد درد
- داروها
۱. اقدامات غیر جراحی برای درمان هموروئید
شایعترین اقدامات غیر جراحی که جهت برطرف کردن هموروئید استفاده میشوند شامل لیگاسیون با بند الاستیک (یک بند الاستیکی را در پایه وریدهای متورم جهت قطع جریان خون قرار میدهند و باعث کوچک شدن و از بین رفتن هموروئید میشود)، اسکلروتراپی (با تزریق یک محلول به درون هموروئید داخلی باعث ایجاد شکاف و قطع جریان خون هموروئید میشود)، انعقاد درمانی (فوتوکوآگولاسیون مادون قرمز) و الکتروکواگولاسیون هستند.
پماد و داروی ضد بواسیر (پماد آنتی هموروئید)
برخی از کرمهای بدون نسخه که حاوی هیدروکورتیزون یا لیدوکائین هستند، درد خفیف ناشی از هموروئید را تسکین میدهند. از کرمهای استروئیدی بدون مشورت با پزشک بیشتر از یک هفته استفاده نکنید. داروهای زیر نیز میتوانند به تسکین و درمان این بیماری کمک کنند:
- هیدروکورتیزون: یک استروئید موضعی که میتواند تورم و خارش را تسکین دهد.
پراموکسین یا لیدوکائین: مسکنهای موضعی درد که میتوانند ناحیه آسیب دیده را بیحس کنند. - داروی بیزاکودیل: میتواند به درمان یبوست کمک کند.
- از خواص بومادران هم غافل نشوید که برای تسکین درد کمک کننده است.
۲. درمان جراحی هموروئید یا عمل جراحی بواسیر
هموروئیدکتومی عمل جراحی است که در آن هموروئید را به طور کامل بر میدارند.در صورت بیرونزدگی هموروئید این عمل شامل برگرداندن هموروئید به مکان اولیه نیز میشود. عمل بواسیر تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و اکثر افراد میتوانند در همان روز عمل جراحی مرخص شوند.
۳. بهترین قرص برای درمان بواسیر چیست؟
برای درمان این زائدهها دارویی به شکل قرص وجود ندارد. گاهی میتوان برای تسکین درد از داروهای مسکن استفاده کرد. اگر یبوست باعث تشدید درد شده باشد، پزشک داروهای ملین تجویز میکند تا مدفوع نرم شود.
۴. لیزر هموروئید
امروزه یکی از روشهایی که برای درمان بواسیر استفاده میشود، لیزر است. این روش درد بسیار کمی داشته و به دو روش انجام میشود. ممکن است پزشک از لیزر مادونقرمز که توان کمی دارد استفاده کند. گاهی هم لیزر پرتوان دیاکسیدکربن کاربرد دارد. برای درمان هموروئید خفیف میتوان از لیزر مادونقرمز استفاده کرد.
۵. درمان سریع بواسیر چیست؟
اگر درد خفیفی دارید، میتوانید با روشهای درمانی خانگی مانند نشستن در آب گرم و استفاده از پماد و کرم موضعی یا ژل و صابون بواسیر، درد را تسکین دهید. اما اگر درد شدید است و میخواهید بهسرعت آن را درمان کنید، احتمالا پزشک از روشهایی مانند بستن نوار پلاستیکی یا جراحی استفاده میکند.
۶. درمان خانگی بواسیر چیست؟
اگر این عارضه باعث درد خفیفی شده و علائم آن فقط شامل تورم و التهاب است، میتوانید با اقدامات ساده در خانه آن را تسکین دهید. برخی از اقدامات موثر عبارتاند از:
- غذاهای پر فیبر بخورید
- درمانهای موضعی را امتحان کنید
- ناحیه مقعد را در آب گرم قرار دهید
- مسکن خوراکی مصرف کنید
چه زمانی برای درمان بواسیر به دکتر مراجعه کنیم؟
خونریزی در زمان دفع مدفوع شایعترین علامت بواسیر است و پزشک شما با انجام معاینات بالینی و برخی آزمایشات مانند تست مدفوع میتواند بواسیر را تشخیص دهد و وجود سایر بیماریهای مهم و جدی را رد کند. همچنین اگر مبتلا به بواسیر دردناک با خونریزی زیاد و شدید هستید که با درمانهای خانگی بهبود نمییابد، به دکتر داخلی مراجعه کنید.
اگر بیش از ۴۰ سال سن دارید، ممکن است خونریزیها به دلیل بواسیر نباشد، زیرا خونریزی از مقعد در بیماریهایی همچون سرطان روده بزرگ و سرطان ناحیه مقعد رخ میدهد؛ بنابراین اگر خونریزی همراه با تغییر در اجابت مزاج و یا تغییر در رنگ و قوام مدفوع باشد، حتما به پزشک خود مراجعه کنید شاید از علائم سرطان مقعدی باشد و بهتر است زودتر پیشگیری شود. در صورت خونریزی بیش از حد، سبک سری، سرگیجه و یا ضعف، فورا به اورژانس مراجعه کنید.
راه های پیشگیری از هموروئید چیست؟
غذاهای سرشار از فیبر، نوشیدن مایعات زیاد، فعالیت فیزیکی مناسب و وزن متعادل، دفع مدفوع در زمان مناسب و اجتناب از زور زدن به پیشگیری از هموروئید کمک میکند. زمانی که مدفوع نرم باشد،خطر ابتلا به هموروئید به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. اقدامات زیر میتوانند کمککننده باشند:
- تغذیه: مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر، مانند میوهها و سبزیجات، همچنین حبوبات، باعث میشود که مدفوع همیشه نرم بماند. همچنین مصرف مقدار زیاد مایعات به نرم ماندن مدفوع کمک میکند. مکملهای فیبر به بهبود یبوست کمک میکنند.
- اجتناب از زور زدن: هنگام استفاده از توالت از زور زدن اجتناب کنید. زیرا این کار باعث ایجاد فشار در وریدهای تحتانی رکتوم میشود.
- هر زمان که نیاز است به توالت بروید: هر زمان که احساس کردید باید به دستشویی بروید، چون هرچه زمان بگذرد باعث خشک شدن مدفوع میشود.
- فعالیت بدنی: نشستن یا ایستادن به مدت طولانی باعث فشار روی وریدها میشود. فعالیت فیزیکی به عبور مدفوع از روده کمک میکند و باعث میشود که حرکات روده بسیار منظم شود.
- حفظ وزن مناسب: اضافه وزن به طور قابل توجهی خطر ابتلا به هموروئید را افزایش میدهد.
بواسیر چه ارتباطی با دیگر بیماری ها دارد؟
هموروئید یکی از علل شایع خونریزی است، اما سایر شرایط نیز میتوانند باعث خونریزی شوند. آنها شامل بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، سرطان کولورکتال و سرطان مقعد هستند. بنابراین مهم است که برای یافتن علت خونریزی به پزشک مراجعه کنید. برخی بیماریها و یا برخی رفتارها ممکن است باعث ایجاد هموروئید شود که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
بیماری های التهابی روده باعث بواسیر می شوند؟
در افراد مبتلا به بیماریهای التهابی روده بهویژه بیماری کرون ابتلا به بواسیر نسبت به دیگر افراد بیشتر شایع است. زیرا نشانه های بیماری های التهابی روده این است که باعث اسهال یا یبوست مزمن میشود و به رگهای انتهای رکتوم فشار وارد میکند.
سندروم روده تحریک پذیر باعث بواسیر می شود؟
از علائم اصلی سندروم روده تحریک پذیر اسهال و یبوست بهصورت مزمن است. در این شرایط روده و مقعد تحریک شده و احتمال ایجاد هموروئید بالا میرود.
رابطه جنسی از پشت باعث بواسیر می شود؟
رابطه جنسی مقعدی میتواند این ناحیه را تحریک کند و باعث ایجاد هموروئید شود. این نوع رابطه فشار زیادی به رگهای اطراف مقعد وارد میکند و احتمال تشکیل بواسیر را بالا میبرد. معمولا افرادی که به طور مداوم رابطه جنسی مقعدی دارند، بیشتر در معرض این عارضه قرار میگیرند.
علت بزرگ شدن بواسیر چیست و برای درمان بیرون زدگی بواسیر چه باید کرد؟
کمبود فیبر در رژیم غذایی، اضافه وزن یا چاقی میتواند بر بافت هموروئیدی فشار وارد کند و آن را بزرگتر کند. بهتر است حتما غذاهای پرفیبر بخورید و از درمان موضعی استفاده کنید.
آیا چاقی و وزن بالا باعث ایجاد هموروئید می شود؟
پاسخ این سوال مثبت است. چاقی و اضافهوزن احتمال ابتلا به بواسیر را بالا میبرد. چاقی و تجمع چربی باعث میشود فشار در قسمت تحتانی رکتوم زیاد شده و سیاهرگهای اطراف مقعد تحتفشار قرار بگیرند.
آیا رژیم غذایی خاصی باعث بواسیر می شود؟
برخی از رژیمهای غذایی ناسالم باعث یبوست شده و مصرف مداوم آنها احتمال ایجاد بواسیر را بالا میبرد. سعی کنید بیشتر میوه، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید. این مواد غذایی مدفوع را نرم کرده و از زور زدن جلوگیری میکند.
عکس بیرون زدگی بواسیر
دیدن تصاویر این عارضه میتواند به شناخت بیشتر آن کمک کند، اما در تشخیص صد در صدی موثر نیست. گاهی ممکن است بواسیر داخلی باشد و قابل مشاهده نباشد اما علائمی ایجاد کند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اگر بواسیر باعث خونریزی مقعد شده است یا درد و ناراحتی ایجاد میکند، باید به دکتر مراجعه کنید. گاهی ممکن است خونریزی ارتباطی به هموروئید نداشته باشد و دچار بیماری دیگری باشید. به همین دلیل باید این علامت را جدی بگیرید. پزشک باتوجهبه علائم و نوع هموروئید بهترین درمان را به شما توصیه میکند. خوشبختانه این عارضه قابلدرمان است و میتوان علائم آن را تسکین داد.
برای پیداکردن بهتری دکتر متخصص داخلی یا دکتر گوارش میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان دکتر گوارش آنلاین و دکتر داخلی آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من سوزش و درد در ناحیه مقعدم احساس میکنم مشکلم چیه ؟
سلام
علایم هومورویید دارید
یک هفته از پماد آنتیهومورویید استفاده کنید
در صورت عدم بهبود به پزشک مراجعه کنید
متخصص گوارش
سلام، وقت بخیر
من چون گاهاً یبوست میشم مجبورم زیاد توی دستشویی بمونم البته از فرنگی استفاده میکنم.
چندوقت پیش بخاطر خروج همراه بادرد مدفوع بعدش لکه های خونی توی دستمال دیدم و همون موقع کمی خارش داشتم. حالا دیگه مشکلم خود به خود برطرف شده، چون قبلا هم برام پیش اومده بود. منتها اینبار ی زائده دارم بدون درد و خارش… بنظرتون نیازبه درمان دارم و موضوع جدی هست؟
سلام
بله احتمالا بیرون زدگی مقعد و هوموروئید باید بررسی شود
بطور کلی یبوست تان باید درمان شود
متخصص گوارش
سلام
من دوسه ماه بعد شروع شدن حاملگی دچار یبوست شدم
بعد اخرای حاملگیم بود ک احساس میکردم یه چی از مقعدم زده بیرون
تا اینکه بعد زایمان موقع اجابت مزاج درحالیکه بازم یبوست داشتم همراه مدفوعم خون دیدم ایا اینا نشانه بواسیره؟
سلام
بله علایم مشخص بواسیر دارید
در صورت عدم درمان می تواند خطرناک باشد
کلونوسکوپی پیشنهاد می گردد
متخصص گوارش
هانیه عزیز
بله علایم مشخص بواسیر دارید
در صورت عدم درمان می تواند خطرناک باشد
کلونوسکوپی پیشنهاد می گردد
متخصص گوارش
سلام
من دوسه ماه بعد شروع شدن حاملگی دچار یبوست شدم
بعد اخرای حاملگیم بود ک احساس میکردم یه چی از مقعدم زده بیرون
تا اینکه بعد زایمان موقع اجابت مزاج درحالیکه بازم یبوست داشتم همراه مدفوعم خون دیدم ایا اینا نشانه بواسیره؟
سلام با عرض معذرت
من ازشروع شدن بارداری یبوست داشتم
تا اینکه اواخر بارداری احساس کردم یه چیزی از مقعدم زده بیرون
بعد زایمانم همیشه یبوست داشتم تآینکه
یه روز رفتم سرویس بهداشتی
همراه مدفوع خون دیدم ایا اینا نشانه بواسیره؟
مفید و آموزنده
سپاس از توجه و مهر شما
تندرست باشید همراه عزیز دکترتو