فهرست مطالب
وقتی سوزش سر دل یا طعم تلخ دهان مرتب تکرار میشود، بسیاری از افراد ناخودآگاه این پرسش را مطرح میکنند که آیا چنین نشانههایی میتوانند نشانهای از مشکل جدیتر باشند یا خیر. این تردید معمولاً زمانی بیشتر میشود که رفلاکس مدتها ادامه یابد و فرد احساس کند علائمش فراتر از یک ناراحتی معمولی است. در این میان، بحثهایی مطرح شده که نشان میدهد التهاب مداوم در مری میتواند زمینهساز برخی تغییرات بافتی باشد؛ موضوعی که پرسشهای بیشتری درباره ارتباط احتمالی میان رفلاکس و خطرات طولانیمدت ایجاد میکند. اشاره کوتاه به این مسیرها میتواند خواننده را آماده کند تا دقیقتر بداند کدام جنبههای این بیماری اهمیت بیشتری دارند و چرا پرداختن به آن ضروری است. در این مطلب از دکترتو، با ارتباط میان رفلاکس معده و سرطان آشنا میشوید.
ارتباط رفلاکس معده با انواع سرطان
در بیشتر مواقع رفلاکس معده تنها ناشی از بازگشت اسید از معده به مری است. اما این شرایط گاهی تهدیدی جدیتر است و میتوان سرطان و رفلاکس معده را به نوعی به هم ربط داد. از طرفی خود رفلاکس و سوزش سر دل گاهی نشانهای از سرطان است و در مقابل رفلاکس درمان نشده میتواند ریسک ابتلا به برخی از سرطانها، خصوصا سرطان مری یا سرطان حنجره را افزایش دهد. با این حال هنوز هم این عارضه بسیار شایع و ارتباطی که با سرطان دستگاه گوارش دارد، به صورت کامل اثبات نشده و تحقیقات پزشکی بسیار محدودی در این زمینه صورت گرفته است.
یکی از تحقیقاتی که روی ارتباط بین رفلاکس معده و سرطان انجام شده، بررسی تاثیر مصرف داروهای ضد رفلاکس روی افزایش ریسک ابتلا به سرطان است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان داد که ممکن است مصرف طولانی مدت مهارکنندههای پمپ پروتون، خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد. این داروها اساساً میزان تولید اسید را کم میکنند. وقتی اسید کافی وجود نداشته باشد، سلولهای G فعال میشوند و نتیجه آن افزایش تولید گاسترین است. متاسفانه افزایش تولید گاسترین میتواند منجر به رشد تومورهای دستگاه گوارش شود. این تومورها بهمرورزمان احتمال بدخیم شدن دارند و میتوانند باعث سرطان معده، مری یا سایر سرطانهای دستگاه گوارش شوند. برخی از سرطانهایی که با رفلاکس معده ارتباط دارند عبارتاند از:
- سرطان مری
- سرطان معده
- سرطان حنجره
متن انگلیسی:
bmcmedicine
Gastroesophageal reflux disease (GERD) is a common condition characterized by the reflux of stomach contents into the esophagus. Despite its widespread prevalence worldwide, the causal link between GERD and various cancer risks has not been fully established, and past medical research has often underestimated or overlooked this relationship.
ترجمه متن:
بیماری رفلاکس معده یک بیماری شایع است که با بازگشت محتویات معده به مری مشخص میشود. علیرغم شیوع گسترده آن در سراسر جهان، ارتباط دقیق و خطرات مختلف رفلاکس معده و سرطان به صورت کامل اثبات نشده و تحقیقات پزشکی قبلی این رابطه را نادیده گرفته است.
۱. رفلاکس معده و سرطان مری چه ارتباطی دارند؟
یکی از شایعترین انواع سرطان که میتواند با رفلاکس معده مزمن مرتبط باشد، سرطان مری است. برخلاف پوشش سخت معده که به طور منظم در معرض اسید قرار دارد، بافت مری بسیار حساس است و قرار گرفتن منظم آن در معرض اسید میتواند باعث آسیب دیدن سلولها در بافت مری شود. با ادامه داشتن این شرایط و تداوم آسیب، ریسک ابتلا به انواع سرطان مری افزایش مییابد.
مرحله اول رفلاکس معده و سرطان مری، مری بارت است. در این شرایط ابتدا سلولهای مری که بیشتر شبیه بافت پوششی روده هستند، به دلیل افزایش اسید بازگشتی از معده، تغییر شکل میدهند. بهعبارتدیگر سلولهای سنگفرشی مری با سلولهای غدهای جایگزین میشوند. مری بارت خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش میدهد. با گذشت زمان، با تغییر بافت سالم به بافت غدهای، رشد غیرطبیعی سلولها شروع میشود که به آن دیسپلازی میگویند. در این مرحله، سلولها هنوز سرطانی نیستند، اما به تدریج با گذشت زمان، ریسک سرطانی شدن این سلولها بیشتر میشود. در صورتی که پزشک وجود مری بارت را تشخیص دهد، سریعا غربالگریهای معمول تشخیص سرطان را انجام خواهد داد.
متن انگلیسی:
geogiaradiationtherapy
GERD on its own does not increase the risk of esophageal cancer. However, Barrett’s esophagus is a condition caused by GERD that is associated with an increased risk of developing esophageal cancer.
ترجمه متن:
رفلاکس معده بهخودیخود خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش نمیدهد. با این حال، مری بارت یک بیماری ناشی از رفلاکس معده است که با افزایش خطر ابتلا به سرطان مری همراه است.
۲. ارتباط رفلاکس معده و سرطان معده چیست؟
مطالعات محدودی در زمینه ارتباط بین رفلاکس معده و سرطان معده انجام شده و هنوز مشخص نیست که دقیقا این بیماری چه ارتباطی با انواع سرطان دستگاه گوارش دارد. با این حال یک سری شواهد نشان میدهد که ممکن است بیماری رفلاکس معده با نوع خاصی از سرطان معده، یعنی آدنوکارسینوم کاردیای معده مرتبط باشد. موضوع مهم بعدی، داروهایی است که برای درمان سوزش سر دل مصرف میکنید. باز هم برخی مطالعات به صورت محدود نشان میدهند که مصرف طولانی مدت مهارکنندههای پمپ پروتون میتواند ریسک ابتلا به انواع خاصی از سرطان معده را افزایش دهند. به همین دلیل هم برخی از محققان در حال انجام بررسیهای بیشتری روی ارتباط سرطان و رفلاکس معده هستند.
۳. آیا رفلاکس معده و سرطان حنجره به هم مرتبط هستند؟
یکی دیگر از انواع سرطانهایی که ممکن است با رفلاکس معده ارتباط داشته باشد، سرطان حنجره است. بازگشت مداوم اسید از معده به مری میتواند به بافت پوششی حنجره هم آسیب برساند و ریسک ابتلا به سرطان حنجره را افزایش دهد. باز هم در این زمینه اطلاعات بسیار محدودی در دسترس است و تحقیقات بیشتری برای تایید ارتباط بین رفلاکس معده و سرطان حنجره نیاز است. برای مثال در یک مطالعه مشاهده شد که افرادی با سابقه رفلاکس معده بسیار شدید، تا دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به کارسینوم سلولهای سنگفرشی حنجره هستند.
کدام علائم رفلاکس معده نشانه سرطان هستند؟
در بیشتر مواقع همه افرادی که رفلاکس معده را تجربه میکنند، علائم یکسانی دارند، اما الزاماً همه این نشانهها ارتباط بین رفلاکس معده و سرطان را تایید نمیکنند. با این حال باید حتما در صورت وجود نشانههای زیر برای مدت زمانی طولانی، برای پیگیری علائم به پزشک مراجعه کنید:
- سوزش سر دل اصلیترین نشانه رفلاکس معده است که در افراد مختلف با شدتهای متفاوتی دیده میشود. این حس سوزش ممکن است؛ مانند یک درد در قفسه سینه یا درد منتشرشونده در معده احساس شود.
- ترشکردن و احساس تلخی یا ترشی در گلو
- احتمال بازگشت محتویات معده یا بخشی از غذا از معده به گلو وجود دارد.
- بیاشتهایی و احساس سیری غیرمعمول، بسیاری از افراد که رفلاکس معده شدید دارند برای مدت زمانی طولانی علاقهای به خوردن غذا ندارند
- استفراغ و تهوع شدید ممکن است یکی از نشانههای سرطان و رفلاکس معده باشد.
- درد و سوزش در گلو
- بیحالی و ضعف
- سکسکههای طولانی مدت
- مشکلاتی در بلع غذا و نوشیدن مایعات
- احساس سفتی و گرفتگی در ناحیه شکم و معده
- بروز برخی از علائم روحی روانی خصوصا اختلال خواب و آشفتگی
این موارد علائمی عمومی هستند. برخی از نشانههای خطرناکتر سرطان و رفلاکس معده که باید آنها را جدی گرفت، شامل موارد زیر است:
- مشکل در بلع (دیسفاژی)
- کاهش وزن بدون دلیل
- درد قفسه سینه، سوزش یا فشار
- سرفه یا گرفتگی صدا در گلو بدون سرماخوردگی
- مدفوع تیره یا تعداد کم گلبولهای قرمز خون که میتواند نشاندهنده خونریزی در مری باشد.
علائم مزمن رفلاکس معده نگرانت کرده؟
برای بررسی نوبت بگیر.
چه عواملی رفلاکس معده را به سرطان تبدیل می کند؟
همانطور که گفته شد رفلاکس معده یک عارضه شایع است که اکثر افراد به دلایل مختلفی ممکن است با آن درگیر شوند. با این حال اصلیترین علت رفلاکس معده و سرطان، رژیم غذایی و سبک زندگی است. افزایش مصرف غذاهای چرب و اسیدی یا مصرف فستفودها ریسک رفلاکس معده را افزایش میدهد. نوشیدن الکل یا سایر نوشیدنیهای گازدار، داشتن یک سیستم غذایی ناسالم و تحرک نداشتن از دیگر فاکتورهایی هستند که خطر سرطان و رفلاکس معده را افزایش میدهند.
رژیم غذایی یکی از اصلیترین فاکتورهایی است که میتواند باعث ادامهدار شدن رفلاکس معده شود. به همین دلیل هم اکثر کسانی که با این عارضه درگیرند باید حتما در رژیم غذاییشان یک سری موارد را در نظر بگیرند. از عادات غذایی گرفته تا نوع غذاهایی که میخورید، همگی میتوانند علت وجود رفلاکس اسیدی معده باشند.
چاقی یکی دیگر از عواملی است که میتواند ریسک تبدیل شدن رفلاکس معده به سرطان را افزایش دهد. سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی و سن از دیگر مواردی هستند که میتوانند زمینهساز تبدیل شدن رفلاکس معده به انواع سرطانهای دستگاه گوارش باشند.
در نهایت یکی دیگر از دلایل مهم رفلاکس معده و سرطان، بیماریهای زمینهای مانند مری بارت یا سایر بیماریهای دستگاه گوارش است. وجود این مشکلات زمینهای احتمال ابتلا به سرطان و رفلاکس معده را بیشتر میکند.
تشخیص سرطان ناشی از رفلاکس معده
تشخیص سرطان ناشی از رفلاکس معده معمولاً با بررسی دقیق مری و معده انجام میشود و در مراحل اولیه ممکن است بدون علامت باشد. در افراد مبتلا به رفلاکس مزمن یا مری بارت، بررسی منظم وضعیت مری اهمیت زیادی دارد. رایجترین و دقیقترین روش، تشخیص سرطان معده با آندوسکوپی است که به پزشک اجازه میدهد داخل معده و مری را مستقیماً مشاهده کرده و از نواحی مشکوک نمونهبرداری کند. این روش نهتنها به شناسایی زودهنگام سلولهای غیرطبیعی کمک میکند، بلکه شدت التهاب، وجود زخم یا تغییرات پیشسرطانی ناشی از رفلاکس مزمن را نیز مشخص میسازد. در صورت وجود علائم نگرانکننده مانند درد مداوم، کاهش وزن یا بلع دشوار، انجام آندوسکوپی ضروری است.
| وضعیت یا عامل خطر | توضیح علمی | میزان تقریبی خطر سرطان مری |
|---|---|---|
| رفلاکس معده خفیف یا گاهبهگاه | بازگشت موقت اسید معده به مری که معمولاً بدون آسیب پایدار است | بسیار پایین و نزدیک به جمعیت عادی |
| رفلاکس معده مزمن (GERD) | بازگشت مکرر اسید که باعث التهاب و آسیب سلولهای مری میشود | حدود ۲ تا ۵ برابر افزایش خطر |
| مری بارت | تغییر سلولهای پوشاننده مری در اثر رفلاکس طولانیمدت | حدود ۰.۵ تا ۱ درصد در سال |
| رفلاکس درماننشده همراه با چاقی یا سیگار | ترکیب عوامل محرک که خطر سرطان را بیشتر میکند | ۳ تا ۱۰ برابر افزایش خطر |
| رفلاکس کنترلشده با درمان مناسب | کاهش تماس اسید با مری و ترمیم بافت آسیبدیده | تقریباً بدون افزایش خطر |
درمان سرطان ناشی از رفلاکس معده چگونه است؟
در درجه اول باید رفلاکس معده درمان شود. خصوصا زمانی که هنوز این عارضه مزمن در مراحل اولیه است و آسیب جدی به بافتهای دستگاه گوارش وارد نکرده است. درمان رفلاکس معده شامل تغییر رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی است. با این حال مهمترین موضوع رعایت مواردی است که باعث تشدید رفلاکس میشوند. داشتن وزن سالم و متعادل، آهسته غذا خوردن و ترک سیگار و الکل میتواند از تبدیل شدن رفلاکس معده به سرطانهای دستگاه گوارش خصوصا سرطان مری جلوگیری کند.
درمانهای دارویی هم به کنترل اسید و کاهش آن کمک میکنند. این داروها شامل آنتیاسیدها، مهارکنندههای پمپ پروتون و مسدودکنندههای H2 میشوند. مصرف این داروها تا حدود زیادی با کاهش میزان اسید ترشح شده از معده، مانع از آسیب بیشتر بافتهای مری میشوند.
یکی دیگر از درمانهای موثر برای رفلاکس معده شدید، انجام یک جراحی نسبتا ساده برای تثبیت دریچه بین مری و معده است. در این روش جراحی، رفلاکس معده و سرطان از طریق ترمیم اسفنکتر تحتانی مری، درمان میشود. این یک روش دائمیتر برای درمان رفلاکس اسیدی شدید و مزمن معده و اثرات بعدی آن است.
در مرحله بعدی اگر رفلاکس معده زمینهساز ابتلا به سرطان شده باشد، نوع درمان بر اساس شدت و وخامت بیماری انجام میشود. برای مثال، در صورت تشخیص مری بارت، برای کنترل سرطان و رفلاکس معده، مهمترین اقدام درمان این بیماری است. در صورت وجود بافت سرطانی، درمان شامل عمل جراحی برای برداشتن بافتهای بیمار، پرتودرمانی و شیمی درمانی میشود.
دنبال راه درمانی برای رفلاکس معدهات هستی؟ مشاوره بگیر.
پیشگیری و درمان رفلاکس معده برای کاهش خطر سرطان
در اکثر مواقع میتوان با کنترل و درمان رفلاکس معده، خطر سرطان و رفلاکس معده را کاهش داد. موارد زیر همگی میتوانند به پیشگیری از ابتلا به سرطان ناشی از رفلاکس معده کمک کنند:
- کاهش وزن
- ترک سیگار و الکل
- مصرف غذاهای سالم و پرهیز از مصرف غذاهای اسیدی یا چرب که رفلاکس را بدتر میکنند
- درازنکشیدن بلافاصله بعد از خوردن غذا
- تشخیص به موقع مری بارت و درمان آن قبل از پیشرفت بیماری
- دارودرمانی برای کنترل و درمان رفلاکس معده
۴.۶ (۱۵۱۱ نظر)۴.۹ (۸۹۱ نظر)۴.۲ (۱۰۲۵ نظر)۴.۸ (۸۳۱ نظر)۴.۶ (۸۶۹ نظر)۴.۷ (۷۵۹ نظر)نتیجه گیری
بررسی رابطه رفلاکس معده و سرطان نشان میدهد که اگرچه بیشتر موارد رفلاکس تنها محدود به بازگشت اسید هستند، اما تداوم این وضعیت میتواند بستر برخی تغییرات سلولی را فراهم کند. التهاب طولانیمدت مری ممکن است در برخی افراد به شرایطی مانند مری بارت منجر شود که خطر سرطان مری را افزایش میدهد. از سوی دیگر، برخی مطالعات محدود درباره نقش مصرف طولانیمدت بعضی داروها نیز مطرح شدهاند، هرچند نتایج قطعی نیست. کنار هم قرار دادن این شواهد کمک میکند تصویر دقیقتری از این ارتباط احتمالی شکل بگیرد و اهمیت توجه به علائم پایدار بهتر درک شود. این نگاه کلی چارچوبی برای فهم خطرات بالقوه و ضرورت پایش منظم فراهم میکند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!