بیماری فیبرومیالژیا؛ علائم و درمان – مجله سلامت دکترتو

بیماری فیبرومیالژیا؛ علائم و درمان

آنچه در این مقاله می‌خوانید

فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که با درد گسترده و حساسیت در عضلات، رباط‌ها و تاندون‌ها در سراسر بدن همراه است. علاوه بر درد، افراد مبتلا به فیبرومیالژیا معمولاً با خستگی، مشکلات خواب، اختلالات شناختی (که به "فیبروفوگ" معروف است) و حساسیت بیش از حد به درد مواجه می‌شوند. علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی در بروز آن نقش دارند. فیبرومیالژیا یک بیماری طولانی‌مدت است که علائم آن ممکن است در دوره‌های مختلف شدت بگیرد و یا به حالت بهبودی برود. تا کنون درمان قطعی برای آن وجود ندارد و درمان‌ها معمولاً شامل دارو، تغییرات سبک زندگی و فیزیوتراپی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی است.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 14 دقیقه
فیبرومیالژیا

فیبرومیالژیا (Fibromyalgia) نوعی بیماری مزمن است که باعث ایجاد درد، سفتی و نازکی در ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و مفاصل می‌شود. این علائم معمولا همراه با مشکلاتی در خواب، خستگی مزمن، اضطراب، افسردگی و اختلال در عملکرد روده هستند. علت دقیق این بیماری ناشناخته است و درمان قطعی برای آن وجود ندارد. با این حال، داروها و سایر روش‌های درمانی می‌توانند در کاهش علائم به بیماران کمک کنند. برای درمان این بیماری حتما با متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.

فیبرومیالژیا چیست؟

فیبرومیالژیا نوعی بیماری های مغز و اعصاب مزمن و پیچیده است که مشخصه اصلی آن درد عضلانی و اسکلتی گسترده در سراسر بدن است. بیماران معمولا در نقاط حساس بدن مانند گردن، کمر، شانه‌ها و لگن احساس درد و سفتی در ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و مفاصل خود دارند. این علائم جسمی با خستگی مزمن و اختلالات خواب نیز همراه هستند، به طوری که بیماران اغلب از کمبود انرژی و مشکلات در به خواب رفتن و خواب شبانه شکایت دارند.

فیبرومیالژیا چیست؟
فیبرومیالژیا نوعی بیماری مزمن و پیچیده است که مشخصه اصلی آن درد عضلانی و اسکلتی گسترده در سراسر بدن است.

علائم فیبرومیالژیا کدامند؟

بیماری فیبرومیالژیا علائم مختلفی دارد که می‌تواند به صورت‌های مختلفی در افراد مبتلا ظاهر شود. این علائم شامل موارد زیر هستند:

  1. درد گسترده (درد در عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها در سراسر بدن)
  2. خستگی
  3. مشکلات خواب
  4. مشکلات شناختی (فیبروفوگ)
  5. احساس سفتی و خشکی در عضلات و مفاصل، به ویژه پس از استراحت طولانی یا در صبح
  6. مشکلاتی مانند IBS (سندرم روده تحریک‌پذیر)، نفخ، یبوست و اسهال
  7. سردردهای میگرنی یا تنشی به صورت مزمن و مداوم
  8. درد فک و صورت
  9. احساس نگرانی و اضطراب
  10. احساس افسردگی و ناراحتی روحی
  11. پاهای بی‌قرار
  12. درد شدید در طول دوران قاعدگی
  13. مشکلات کنترل مثانه (مانند نیاز مکرر به دفع ادرار یا بی‌اختیاری ادرار)
  14. ناراحتی چشمی و اختلالات بینایی مانند تاری دید

متن انگلیسی:
Fibromyalgia often co-exists with other conditions, such as: Irritable bowel syndrome, Chronic fatigue syndrome, Migraine and other types of headaches, Interstitial cystitis or painful bladder syndrome, Temporomandibular joint disorders, Anxiety, Depression, Postural tachycardia syndrome
ترجمه متن:
فیبرومیالژیا اغلب همراه با شرایط دیگری است؛ مانند سندرم روده تحریک پذیر، سندرم خستگی مزمن، میگرن و انواع دیگر سردردها، سیستیت بینابینی یا سندرم مثانه دردناک، اختلالات مفصل گیجگاهی فکی، اضطراب، افسردگی، سندرم تاکی کاردی وضعیتی.

mayoclinic

بهترین روش درمان درد فیبرومیالژیا جیست؟

از دکترتو سوال کن!

درد فیبرومیالژیا چگونه است و ویژگی های درد فیبرومیالژیا چیست؟

درد فیبرومیالژیا یکی از علائم اصلی این بیماری است که به صورت گسترده و مزمن در بدن احساس می‌شود. این نوع درد می‌تواند در زندگی روزمره فرد مبتلا اختلال ایجاد کرده و تاثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی آن‌ها داشته باشد. دردهای فیبرومیالژیا ویژگی‌های خاصی دارد که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  1. درد مداوم و مبهم: درد به طور پیوسته و در نواحی مختلف بدن احساس می‌شود.
  2. درد در هر دو سمت بدن: این درد معمولاً در هر دو سمت بدن و اغلب بالای و زیر کمر وجود دارد.
  3. دراز مدت: درد حداقل سه ماه یا بیشتر ادامه دارد.
  4. نوع درد: این درد می‌تواند به شکل سوزش، حساسیت، خشکی، درد شدید و حتی خوردن مانند احساس شود.
  5. نقاط درد فیبرومیالژیا در عضلات: نقاط خاصی در عضلات بدن ممکن است به شدت دردناک شوند. فیبرومیالژیا و درد مفاصل هم معمولا همزمان بروز می‌کنند.
  6. افزایش حساسیت: افراد مبتلا به فیبرومیالژیا ممکن است نسبت به درد حساس‌تر شوند، به طوری که احساس درد در مقابل تحریکات جزئی (مانند لمس یا فشار) بیشتر است. این وضعیت به نام Hyperalgesia (هایپرآلژزی) یا آلودینیا (به انگلیسی: Allodynia) شناخته می‌شود.

احساس خستگی در بیماری فیبرومیالژیا

خستگی یکی از علائم شایع و آزاردهنده فیبرومیالژیا است که می‌تواند چالش‌های زیادی برای فرد مبتلا ایجاد کرده و موجب کاهش توانایی در انجام فعالیت‌های روزمره شود. این خستگی معمولاً به شکل‌های مختلفی خود را نشان می‌دهد و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  1. بیدار شدن با احساس خستگی: افراد مبتلا به فیبرومیالژیا حتی پس از یک شب خواب طولانی، ممکن است با احساس خستگی و کمبود انرژی بیدار شوند.
  2. اختلال در خواب به دلیل درد: درد مزمن ناشی از فیبرومیالژیا می‌تواند خواب شبانه را مختل کرده و باعث عدم استراحت کافی و خواب ناکافی شود.
  3. خستگی جسمی و روانی: این خستگی می‌تواند هم جسمی باشد و هم روانی، به طوری که فرد احساس می‌کند که توان انجام کارهای روزمره را ندارد.
  4. خستگی شبیه به آنفولانزا: بعضی از بیماران احساس می‌کنند که خستگی آن‌ها شبیه به حالتی است که در بیماری آنفولانزا تجربه می‌کنند.
  5. عدم بهبود با استراحت: بر خلاف خستگی معمولی که با استراحت بهبود می‌یابد، خستگی فیبرومیالژیا معمولاً بهبود نمی‌یابد و فرد با استراحت نیز احساس انرژی نمی‌کند.

اختلالات خواب در فيبروميالژيا

مشکلات خواب یکی از علائم رایج در افراد مبتلا به فیبرومیالژیا است که تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی آن‌ها می‌گذارد. اختلالات خواب نه تنها بر سلامت جسمی تاثیر می‌گذارند بلکه می‌توانند موجب تشدید علائم فیبرومیالژیا مانند درد و خستگی شوند. این مشکلات به چندین شکل مختلف خود را نشان می‌دهند:

  1. مشکل در به خواب رفتن یا خواب ماندن: بسیاری از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا با مشکل در به خواب رفتن یا حفظ خواب مواجه هستند.
  2. بیدار شدن بدون احساس سرزندگی: حتی پس از یک خواب طولانی، افراد ممکن است با احساس خستگی و بدون اینکه احساس طراوت داشته باشند، از خواب بیدار شوند.
  3. کیفیت پایین خواب: این افراد معمولاً خواب بی‌کیفیت و ناکارآمدی دارند، به طوری که بدن آن‌ها به اندازه کافی استراحت نمی‌کند.
  4. اختلالات خواب دیگر: برخی از افراد ممکن است اختلالاتی مانند پاهای بی‌قرار یا آپنه خواب نیز تجربه کنند.

مه مغزی (Fibro-Fog) از علائم بیماری فیبرومیالژیا

بسیاری از افراد مبتلا به فیبرومیالژیا دچار مشکلات شناختی معروف به فیبروفوگ (fibrofog) یا مه مغزی (brainfog) می‌شوند که می‌تواند بر توانایی‌های ذهنی و حافظه تاثیر بگذارد. این مشکلات می‌توانند بر اعتماد به نفس افراد مبتلا به فیبرومیالژیا تأثیر بگذارند. فیبروفوگ ممکن است شامل موارد زیر باشند:

  1. مشکل در تمرکز: تمرکز بر فعالیت‌ها و وظایف مختلف می‌تواند برای این افراد دشوار باشد.
  2. مشکلات حافظه: اختلالات حافظه، مانند فراموشی جزئیات یا مسائل روزمره، برای افراد مبتلا به فیبرومیالژیا شایع است.
  3. مشکلات در انجام چند کار همزمان: افراد مبتلا به این بیماری در انجام چندین کار همزمان (multitasking) دچار مشکل می‌شوند.
  4. کاهش سرعت پردازش اطلاعات: این افراد ممکن است در پردازش سریع اطلاعات و انجام تصمیم‌گیری‌های سریع با مشکل روبه‌رو شوند.
  5. بی‌اعتمادی به توانایی‌های شناختی: افراد مبتلا ممکن است به توانایی‌های شناختی خود شک کنند و احساس کنند که توانایی‌های ذهنی‌شان کاهش یافته است.

حساسیت بیش از حد (Hypersensitivity)

حساسیت بیش از حد یکی دیگر از علائم رایج فیبرومیالژیا است که افراد مبتلا به آن می‌توانند در برابر تحریکات مختلف واکنش‌های شدیدی نشان دهند. این حساسیت به اشیاء یا شرایطی است که معمولاً برای افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند. این نوع حساسیت‌ها معمولاً به دلیل اختلال در سیستم عصبی مرکزی افراد مبتلا به فیبرومیالژیا بروز می‌کند و می‌تواند زندگی روزمره آن‌ها را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. این حساسیت می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  1. درد (هایپرالژزیا، آلودینیا): افراد مبتلا به فیبرومیالژیا ممکن است نسبت به درد معمولی بیش از حد حساس شوند و حتی تحریکات جزئی نیز می‌تواند به درد شدید منجر شود.
  2. نورهای روشن: نورهای شدید و چشمک‌زن می‌توانند باعث ناراحتی یا تشدید علائم شوند.
  3. صداهای بلند: صداهای بلند یا ناگهانی می‌توانند به شدت آزاردهنده باشند و باعث استرس یا ناراحتی شوند.
  4. عطرها: بوی عطرها و مواد معطر ممکن است برای فرد مبتلا به فیبرومیالژیا تحریک‌کننده باشند و واکنش‌های جسمی یا روانی ایجاد کنند.
  5. سرما یا گرما: تغییرات دما، چه سرما و چه گرما، می‌تواند بر شدت درد و احساسات افراد تاثیر بگذارد و آن‌ها را ناتوان کند.
کمردرد صبحگاهی

آیا کمردرد صبحگاهی نشانه فیبرومیالژیا است؟

فیبرومیالژیا و گلودرد

گلودرد یا درد در ناحیه گلو گاهی اوقات می‌تواند یکی از علائم این بیماری باشد، اگرچه چنین ارتباطی بسیار نادر است. فیبرومیالژیا با درد گسترده و مبهم در ماهیچه‌ها، مفاصل و بافت‌های نرم بدن مشخص می‌شود. درد در ناحیه گلو یا گلودرد اغلب جزء علائم اصلی این بیماری محسوب نمی‌شود. 

‏فیبرومیالژیا و سردرد

سردردهای مزمن، به‌ویژه سردردهای تنشی، در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا شایع هستند. این سردردها می‌توانند ناشی از کشیدگی و درد در ناحیه گردن و شانه‌ها (فیبرومیالژیا گردنی) باشند که در نتیجه آن‌ها، عضلات این نواحی تحت فشار قرار می‌گیرند. سردردهای فیبرومیالژیا معمولاً می‌توانند شبیه به سردردهای میگرنی باشند و اغلب با علائمی مانند تهوع و احساس مریضی همراه می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهند که افراد مبتلا به فیبرومیالژیا ممکن است به دلیل فشار فیزیکی و استرس‌های روانی ناشی از بیماری، دچار سردردهای تنشی و میگرنی شوند.

فیبرومیالژیا و تپش قلب

برخی از افراد مبتلا به این بیماری از مشکلات قلبی-عروقی نظیر تپش قلب نیز شکایت دارند. علت اصلی ارتباط بین فیبرومیالژیا و اختلالات قلبی هنوز به طور کامل روشن نیست، اما چند عامل احتمالی در این زمینه مطرح شده است. یکی از این عوامل، اختلال در سیستم عصبی خودکار است که بر عملکرد قلب تاثیر می‌گذارد. بیماران فیبرومیالژیا سطح بالاتری از التهاب را تجربه می‌کنند که می‌تواند به آسیب قلبی منجر شود. عوامل روانی همچون استرس و اضطراب نیز در این بیماران شایع هستند و ممکن است بر سلامت قلب تاثیر بگذارند. علاوه بر این، کم‌تحرکی و چاقی که گاهی در این بیماران دیده می‌شود می‌تواند مشکلات قلبی-عروقی را تشدید کند.

فیبرومیالژیا و درد چشم

خشکی چشم یکی از مشکلاتی است که برخی بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا تجربه می‌کنند. این مشکل به‌طور عمده ناشی از اختلال در عملکرد غدد اشکی است که تحت تاثیر فرایندهای التهابی مرتبط با فیبرومیالژیا قرار دارند. همچنین، حساسیت زیاد به نور (فوتوفوبیا) نیز در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا شایع است و این می‌تواند به دلیل تحریک سیستم عصبی مرکزی باشد که به دلیل فیبرومیالژیا دچار اختلال می‌شود. درد چشم به همراه سردرد در برخی از بیماران گزارش شده است که می‌تواند ناشی از مشکلات عضلانی در نواحی اطراف چشم باشد.

فیبرومیالژیا و تنگی نفس

تنگی نفس به‌طور مستقیم یکی از علائم اصلی فیبرومیالژیا محسوب نمی‌شود، اما برخی از بیماران مبتلا به این بیماری گزارش می‌دهند که احساس تنگی نفس یا مشکل در تنفس را تجربه می‌کنند. در حالی که تنگی نفس به خودی خود در فیبرومیالژیا شایع نیست، ممکن است به‌عنوان یک علامت ثانویه یا ناشی از شرایط همراه با فیبرومیالژیا بروز کند. این مشکل ممکن است به چند عامل مرتبط باشد:

  1. اضطراب و استرس
  2. اختلالات عضلانی
  3. مشکلات قلبی و عروقی

فیبرومیالژیا و چاقی

چاقی یکی از مشکلات شایع در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا است، و می‌تواند تأثیرات منفی بر وضعیت سلامت آن‌ها داشته باشد. اضافه وزن می‌تواند علائم فیبرومیالژیا را تشدید کرده و کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد. این مشکل می‌تواند به تشدید درد و خستگی ناشی از فیبرومیالژیا منجر شود و درمان آن نیازمند مدیریت دقیق بیماری و تغییرات سبک زندگی است. چند عامل می‌توانند باعث این ارتباط شوند:

  1. کم‌تحرکی
  2. اختلالات متابولیک
  3. افزایش التهاب
  4. استرس و افسردگی

علائم فیبرومیالژیا در زنان

فیبرومیالژیا یکی از بیماری‌های مزمن است که علائم مختلفی را در افراد مبتلا به ویژه در زنان ایجاد می‌کند. علائم فیبرومیالژیا در زنان عبارتند از: درد مزمن و گسترده، خستگی شدید، اختلالات خواب، مشکلات شناختی و حساسیت بیش از حد به درد. فیبرومیالژیا در زنان شایع‌تر است. مطالعات نشان داده‌اند که حدود ۸۰-۹۰% از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا زنان هستند. علائم در زنان ممکن است تحت تأثیر تغییرات هورمونی مانند قاعدگی، بارداری یا یائسگی تشدید شوند. این تغییرات هورمونی می‌توانند علائم فیبرومیالژیا را پیچیده‌تر کنند.

علت بیماری فیبرومیالژیا چیست؟

علت دقیق فیبرومیالژیا هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است، اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی ممکن است در بروز این بیماری دخیل باشند. در این راستا، چندین فرضیه اصلی برای توضیح علل فیبرومیالژیا مطرح شده است:

  1. اختلال در پردازش درد در نخاع و مغز: یکی از تئوری‌های اصلی این است که سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) در افراد مبتلا به فیبرومیالژیا نمی‌تواند به‌درستی درد را پردازش کند. این نقص در پردازش درد می‌تواند موجب افزایش حساسیت به سیگنال‌های دردناک و حتی غیر دردناک شود.
  2. افزایش حساسیت به سیگنال‌های دردناک و غیر دردناک: در افرادی که به فیبرومیالژیا مبتلا هستند، سیستم عصبی آن‌ها به سیگنال‌های دردناک و حتی محرک‌های غیر دردناک (مانند لمس ساده) حساس‌تر از حالت معمول است.
  3. افزایش غیرطبیعی مواد شیمیایی مغز که به درد مرتبط هستند: در مغز افرادی که مبتلا به فیبرومیالژیا هستند، ممکن است سطح برخی مواد شیمیایی که در پردازش درد نقش دارند، به‌طور غیرعادی افزایش یابد. این تغییرات شیمیایی می‌تواند باعث تشدید احساس درد شود.
  4. واکنش بیش از حد گیرنده‌های درد در مغز: گیرنده‌های درد در مغز افراد مبتلا به فیبرومیالژیا ممکن است به‌طور غیرطبیعی به محرک‌ها پاسخ دهند، به این معنی که این گیرنده‌ها نسبت به درد و سایر محرک‌ها واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهند.
  5. فاکتورهای محیطی و محرک‌ها (Triggering Events): استرس‌های فیزیکی یا عاطفی، آسیب‌های جسمی، یا عفونت‌ها ممکن است در بروز یا تشدید علائم فیبرومیالژیا نقش داشته باشند. این عوامل می‌توانند به‌عنوان محرک‌هایی عمل کنند که باعث بروز یا افزایش شدت علائم می‌شوند.
  6. عوامل خطر: عواملی مانند ژنتیک، جنسیت (فیبرومیالژیا در زنان شایع‌تر است)، سابقه خانوادگی و سایر بیماری‌ها مانند اضطراب و افسردگی ممکن است افراد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دهند.

فیبرومیالژیا و ام اس

فیبرومیالژیا و مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) هر دو بیماری‌های مزمن و عصبی-عضلانی با درد و خستگی مزمن هستند. علت اصلی هر دو بیماری، اختلال در عملکرد سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) است و هر دو در زنان شیوع بیشتری دارند. حتی گاهی اوقات ممکن است این دو بیماری در یک بیمار به صورت همزمان وجود داشته باشند. با این حال، این دو بیماری تفاوت‌های مهمی نیز با یکدیگر دارند. ام اس بیماری خودایمنی است که با التهاب و آسیب به میلین اطراف اعصاب مشخص می‌شود، اما فیبرومیالژیا علت خودایمنی ندارد. 

عوامل تشدید کننده بیماری فیبرومیالژیا

عوامل زیر را می‌توان ریسک فاکتورهای این بیماری دانست که باعث تشدید آن می‌شوند:

  1. جنسیت: این عارضه در زنان بیشتر از مردان شیوع دارد.
  2. سابقه خانوادگی 
  3. سایر اختلالات روماتیسمی – بیماری‌هایی مانند استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید و لوپوس
  4. استرس روحی و روانی 
  5. مشکلات به خواب رفتن، خواب آشفته و کم‌خوابی 
  6. برخی عوامل محیطی مانند دما و رطوبت هوا، تغییرات فصلی و الگوهای آب و هوایی
  7. فعالیت‌های بدنی شدید و فراتر از تحمل بدن 
  8. رژیم‌های غذایی حاوی مواد افزودنی، غذاهای فرآوری شده و کافئین
تشخیص فیبرومیالژیا با بررسی علائمی مانند درد ممکن است.
فیبرومیالژیا اصولا براساس وجود درد در تمام اندام‌های بدن همراه با سایر نشانه‌ها تشخیص داده می‌شود.

‏راه های تشخیص فیبرومیالژیا چیست؟

فیبرومیالژیا نوعی بیماری است که به دلیل علائم خاص خود، تشخیص آن به‌راحتی انجام نمی‌شود. در حال حاضر هیچ آزمایش خون یا تصویربرداری خاصی برای تشخیص فیبرومیالژیا وجود ندارد. تشخیص این بیماری معمولاً بر اساس علائم بالینی و تاریخچه پزشکی بیمار است.

  1. معیارهای تشخیصی:
    • درد گسترده و مزمن: بر اساس معیارهای پزشکی، برای تشخیص فیبرومیالژیا باید درد در هر دو طرف بدن و بالای و زیر کمر حداقل به مدت ۳ ماه وجود داشته باشد. این درد باید در نواحی مختلف بدن گسترده باشد.
    • علائم دیگر: علاوه بر درد، علائم دیگری مانند خستگی، مشکلات خواب، اختلال در حافظه یا تمرکز و حساسیت بیش از حد به لمس نیز می‌توانند در تشخیص این بیماری مؤثر باشند.
  2. آزمایش فیبرومیالژیا و تصویربرداری: هیچ آزمایش خون یا تصویربرداری خاصی (مانند سی‌تی‌اسکن یا MRI) برای تشخیص فیبرومیالژیا وجود ندارد. پزشکان معمولاً به منظور رد کردن سایر بیماری‌های مشابه که علائم مشابهی دارند، آزمایش‌های دیگر را تجویز می‌کنند. به عبارت دیگر، تشخیص فیبرومیالژیا یک فرآیند حذف است که در آن بیماری‌های دیگر کنار گذاشته می‌شوند.
  3. معیارهای جدید تشخیصی: در سال‌های اخیر، انجمن بیماری فیبرومیالژیا معیارهای جدیدی برای تشخیص فیبرومیالژیا ارائه کرده‌اند که بیشتر به علائم بالینی توجه دارند تا آزمایش‌های فنی. این معیارها شامل علائمی مانند درد مزمن و گسترده، خستگی، مشکلات خواب، و اختلالات شناختی است.
روش‌ها و معیارهاجزئیات تشخیصشرح بیشتر
کالج روماتولوژی آمریکا در سال ۲۰۱۶درد عمومی (در ۴ از ۵ ناحیه بدن) + علائم حداقل به مدت ۳ ماه و نمره WPI ≥ ۷ و SSS ≥ ۵ یا WPI 4-6 و SSS ≥ ۹این معیار بر اساس معیارهای کالج روماتولوژی آمریکا برای تشخیص فیبرومیالژیا است.
انجمن درد آمریکا ۲۰۱۹براساس علائم، معاینه فیزیکی و حذف دیگر شرایطاین معیار تشخیص فیبرومیالژیا از نظر انجمن درد آمریکا در سال ۲۰۱۹ است.
پرسشنامه تاثیر فیبرومیالژیا (FIQ/FIQR)ارزیابی شدت علائم، تأثیر بر عملکرد فرد، نمرات مختلف شامل خستگی، درد، مشکلات خواب و اضطراباین پرسشنامه به منظور ارزیابی شدت تأثیر بیماری بر کیفیت زندگی بیمار استفاده می‌شود.

راه های درمان فیبرومیالژیا چیست؟

درمان فیبرومیالژیا به دلیل پیچیدگی‌های این بیماری نیازمند کمک چندین پزشک با تخصص‌های متفاوت است. تیم‌های درمانی مختلف شامل پزشکان، فیزیوتراپیست‌ها، روانشناسان و متخصصان تغذیه باید برای مدیریت علائم بیماری همکاری کنند. برای هر بیمار، برنامه‌های درمانی ویژه‌ای طراحی می‌شود که تمامی جنبه‌های بیماری را در نظر گرفته و متناسب با وضعیت فردی بیمار تنظیم می‌شود. در ادامه به معرفی روش‌های درمانی و کنترل علائم فیبرومیالژیا پرداخته‌ایم:

  1. خودمراقبتی.
  2. درمان‌های دارویی فیبرومیالژیا.
  3. تغذیه و مکمل‌های غذایی در درمان فیبرومیالژیا.
  4. فیزیوتراپی و ورزش: روش‌های اصلی برای بهبود حرکت و مدیریت درد.
  5. نورومدولاسیون الکتریکی: درمانی برای مدیریت علائم فیبرومیالژیا.
  6. درمان با اکسیژن هایپرباریک (HBOT): این درمان ممکن است موثر باشد، اما هنوز تحقیقات بیشتری لازم است.
  7. پیوند میکروبیوم مدفوع: شواهد کمی برای اثربخشی این روش وجود دارد.
  8. مدیریت وزن (BMI): کاهش وزن می‌تواند اثرات فیبرومیالژیا را کاهش دهد، به‌ویژه در بیماران چاق.
  9. رفتار درمانی شناختی (CBT).

آخرین درمان فیبرومیالژیا در آمریکا

در سال ۲۰۲۵، درمان فیبرومیالژیا در آمریکا به سمت رویکردهای دیجیتال پیشرفته رفته است. یکی از این درمان‌ها، برنامه دیجیتال «Stanza» است که مبتنی بر رفتار درمانی شناختی (CBT) بوده و علائم فیبرومیالژیا را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. این درمان تحت پوشش بیمه در برخی ایالت‌ها قرار دارد. همچنین، داروهایی مانند دولوکستین، میلناسیپرین و پریگابالین برای درمان این بیماری تأیید شده‌اند و در کاهش درد و بهبود خواب مؤثر هستند.

من فیبرومیالژیا دارم، برای کنترل آن چه نکاتی را رعایت کنم؟

خودمراقبتی نقش بسیار مهمی در مدیریت فیبرومیالژیا دارد و به بیمار این امکان را می‌دهد که کنترل بیشتری بر علائم خود داشته باشد. این شامل اقداماتی مانند ورزش منظم، رعایت یک رژیم غذایی متعادل، مدیریت استرس و خواب کافی است. خودمراقبتی همچنین به بیماران کمک می‌کند تا علائم را بهتر مدیریت کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. در این راستا، پزشکان معمولاً توصیه به پیروی از رویکردهای شخصی‌سازی‌شده و ترکیب درمان‌های دارویی و غیر دارویی می‌کنند تا بیماران بتوانند به بهبودی تدریجی دست یابند.

برای بیماری فیبرومیالژیا چه بخوریم؟

برای بیماری فیبرومیالژیا، هیچ رژیم غذایی خاصی توصیه نمی‌شود، اما مطالعات نشان می‌دهند که رژیم غذایی سالم می‌تواند علائم این بیماری را مدیریت کند. مصرف میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های با کیفیت و چربی‌های سالم مانند آووکادو و مغزها می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که رژیم‌های گیاه‌خواری و وگان ممکن است برای برخی افراد مفید باشد، هرچند شواهد این مسئله محدود است.

علاوه بر این، برخی مکمل‌ها مانند کوآنزیم Q10 می‌توانند در کاهش درد و خستگی موثر باشند و ویتامین D نیز می‌تواند به بهبود برخی علائم کمک کند. توجه به مکمل‌های غذایی نیز می‌تواند در مدیریت بیماری نقش داشته باشد، هرچند شواهد علمی محدودی در این زمینه وجود دارد. در نهایت، آموزش بیمار و آگاهی از نحوه اثرگذاری رژیم غذایی و سبک زندگی بر بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است.

پزشکان پیشنهادی

قرص برای درمان فیبرومیالژیا و درمان های دارویی

دارو درمانی تاثیر قطعی در بهبود فیبرومیالژیا ندارد اما می‌توند اثربخشی‌هایی داشته باشد. داروهایی مانند مسکن‌ها و داروهای ضد افسردگی برای کاهش درد و بهبود وضعیت روحی و جسمی بیماران تجویز می‌شوند. داروهای اختصاصی نیز برای کاهش درد و بهبود خواب کاربرد دارند. برخی از این داروها عبارتند از:

داروهای تایید شده توسط FDA:

  1. پریگابالین: دارویی برای کاهش درد فیبرومیالژیا و بهبود کیفیت خواب.
  2. دولوکستین: دارویی ضد افسردگی که به کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند.
  3. میلنسیپرن: دارویی دیگر برای تسکین درد و بهبود کیفیت زندگی.

داروهای دیگر:

  1. داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای (آمی تریپتیلین): این داروها کیفیت زندگی را بهبود می‌دهند اما لزوماً به خواب کمک نمی‌کنند.
  2. MAOIs (پی‌یریندول، موکلوبمید): داروهایی که ممکن است درد را کاهش دهند، اما شواهد برای اثربخشی آن‌ها محدود است.
  3. داروهای آرام‌بخش CNS: شامل داروهایی مانند آرام‌بخش‌ها، شل‌کننده‌های عضلانی و خواب‌آورها که کیفیت زندگی بیماران را بهبود می‌بخشند.
  4. داروهای ضد تشنج (گاباپنتین، پریگابالین): برای کاهش درد عصبی و بهبود خواب استفاده می‌شوند.
  5. ملاتونین: به خواب، اضطراب و کاهش درد کمک می‌کند.
  6. کانابینوئیدها: با شواهد محدود برای کاهش درد، ممکن است فوایدی داشته باشد.
  7. نفوپام: برای درد مزمن در صورتی‌که درمان‌های دیگر مؤثر نباشند.
  8. اپیوئیدها: استفاده از این داروها بحث‌برانگیز است به دلیل عوارض جانبی و خطر وابستگی.
  9. کپسایسین موضعی: ممکن است در کاهش خستگی و خواب بی‌کیفیت مؤثر باشد.

به دنبال درمان فیبرومیالژیا هستی؟ از دکتر مشاوره بگیر!

انواع فیبرومیالژیا کدامند؟

این بیماری انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

  • فیبرومیالژیا اولیه
  • فیبرومیالژیا ثانویه
  • فیبرومیالژیا موضعی
  • فیبرومیالژیا منتشر
  • فیبرومیالژیای تحریک‌پذیر
انواع بیماری فیبرومیالژیاتوضیحات
فیبرومیالژیا اولیهشایع‌ترین و متداول‌ترین فرم فیبرومیالژیا است و علت مشخصی ندارد.
فیبرومیالژیا ثانویهدر اثر سایر بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس یا آسیب عصبی ایجاد می‌شود.
فیبرومیالژیا موضعیدر این نوع، درد در ناحیه‌ خاصی از بدن مانند گردن، کمر یا شانه‌ها مشاهده می‌شود.
فیبرومیالژیا منتشردر این نوع، درد در اکثر نقاط بدن و مفاصل وجود دارد.
فیبرومیالژیای تحریک‌پذیردر این نوع، فرد به محرک‌های محیطی مانند استرس یا ضربه بیش از حد واکنش نشان می‌دهد.
انواع فیبرومیالژیا

آیا بیماری فیبرومیالژیا کشنده است؟

فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که باعث درد گسترده در بدن، خستگی، اختلالات خواب و مشکلات شناختی می‌شود. با وجود این که فیبرومیالژیا به خودی خود کشنده نیست، تأثیرات آن می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را به طور قابل توجهی کاهش دهد. این بیماری به دلیل درد مزمن و مشکلاتی مانند اختلال در خواب و خستگی شدید، ممکن است موجب بروز مشکلاتی در عملکرد روزمره و توانایی انجام فعالیت‌های عادی شود، ولی به طور مستقیم منجر به مرگ نمی‌شود. به همین دلیل، درمان و مدیریت این بیماری بسیار مهم است تا فرد بتواند علائم خود را کنترل کرده و زندگی خود را به بهترین نحو ادامه دهد.

فیبرومیالژیا و بارداری

برخی مدعی هستند که فیبرومیالژیا باعث افزایش ریسک پاره شدن کیسه آب پیش از اتمام حاملگی و زایمان زودرس می‌شود. شواهد علمی کافی برای اثبات آن وجود ندارد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که فیبرومیالژیا ممکن است با برخی مشکلات بارداری مرتبط باشد، مانند خستگی و دردهای مزمن، اما ارتباط مستقیم آن با زایمان زودرس و پاره شدن کیسه آب تایید نشده است. بسیاری از زنان مبتلا به فیبرومیالژیا بارداری‌های سالمی دارند. با این حال، توصیه می‌شود که زنان باردار مبتلا به فیبرومیالژیا به طور منظم تحت نظر پزشک باشند تا هر گونه عارضه‌ای کنترل شود.

متن انگلیسی:
Some of the symptoms of fibromyalgia are also common in pregnancy in general – such as back pain, fatigue, changes in mood, and difficulties with memory and concentration. This can make it difficult to differentiate between the symptoms of pregnancy and fibromyalgia pain when it occurs
ترجمه متن:
برخی از علائم فیبرومیالژیا به طور کلی در بارداری نیز رایج است، مانند کمردرد، خستگی، تغییرات خلق و خو و مشکلات حافظه و تمرکز. این موضوع می‌تواند تمایز بین علائم بارداری و درد فیبرومیالژیا را در هنگام بروز نشانه‌ها مشکل کند.

cuh.nhs

راه های پیشگیری از فیبرومیالژیا چیست؟

در حال حاضر، هیچ راه قطعی برای پیشگیری از فیبرومیالژیا وجود ندارد، زیرا علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، برخی اقدامات می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به فیبرومیالژیا یا بهبود علائم کمک کنند:

  1. مدیریت استرس: استرس می‌تواند علائم فیبرومیالژیا را تشدید کند. تمرینات کاهش استرس مانند یوگا، مدیتیشن، یا تنفس عمیق می‌تواند مفید باشد.
  2. ورزش منظم: فعالیت‌های ورزشی ملایم مانند پیاده‌روی یا شنا می‌توانند به بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش درد عضلانی کمک کنند.
  3. خواب کافی: اختلالات خواب می‌توانند علائم فیبرومیالژیا را بدتر کنند. رعایت الگوهای خواب سالم و داشتن محیط خواب مناسب اهمیت دارد.
  4. رژیم غذایی سالم: مصرف مواد مغذی مناسب، از جمله میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های با کیفیت و چربی‌های سالم، می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
  5. پرهیز از مصرف دخانیات و الکل: مصرف مواد مضر ممکن است بر سلامت کلی بدن تأثیر منفی بگذارد و علائم را تشدید کند.
بیماری پیچیده ای به نام فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا بیماری پیچیده و چندوجهی است که هنوز ابعاد دقیق آن کاملا شناخته شده نیست.

برای درمان فیبرومیالژیا به کدام دکتر باید مراجعه کرد؟

برای درمان فیبرومیالژیا، معمولاً بیماران باید به پزشکان متخصص زیر مراجعه کنند:

  • روماتولوژیست: متخصص در درمان بیماری‌های التهابی و خودایمنی مانند فیبرومیالژیا است. روماتولوژیست‌ها می‌توانند تشخیص دقیق این بیماری را بدهند و درمان‌هایی مانند داروهای ضد درد و آنتی‌دپرسانت‌ها را تجویز کنند.
  • پزشک داخلی: اگر علائم فیبرومیالژیا به طور کلی در بدن گسترده باشند، پزشک داخلی می‌تواند ابتدا علائم را بررسی کرده و برای ارجاع به متخصص مناسب عمل کند.
  • نورولوژیست: در صورتی‌که علائم فیبرومیالژیا شامل مشکلات عصبی و دردهای شدید عصبی باشد، نورولوژیست می‌تواند در تشخیص و درمان این بیماری کمک کند.
  • فیزیوتراپیست: متخصصین فیزیوتراپی می‌توانند درمان‌های فیزیکی و تمرینات ورزشی را برای کاهش درد، افزایش تحرک و بهبود کیفیت زندگی بیماران فیبرومیالژیا ارائه دهند.
  • روانپزشک یا روانشناس: فیبرومیالژیا معمولاً با اضطراب، افسردگی و استرس همراه است. بنابراین، مشاوره روان‌شناسی و درمان‌های روانی ممکن است برای مدیریت علائم کمک کننده باشد.
  • متخصص تغذیه: تغذیه مناسب می‌تواند در کاهش علائم فیبرومیالژیا و بهبود کیفیت زندگی نقش مهمی داشته باشد. متخصص تغذیه می‌تواند رژیم غذایی مناسب و مکمل‌ها را برای بیماران پیشنهاد کند.

نتیجه گیری

فیبرومیالژیا بیماری پیچیده و چندوجهی است که هنوز ابعاد دقیق آن کاملا شناخته شده نیست. این سندروم با طیف گسترده‌ای از علائم جسمی و روانی مشخص می‌شود که ماهیت دقیق آنها و چگونگی ارتباط متقابل آنها با یکدیگر هنوز مورد بحث است. با این حال، تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که فیبرومیالژیا ناشی از تعامل پیچیده بین عوامل ژنتیکی، عصبی، هورمونی، ایمنی و محیطی است. این درک کمک می‌کند تا درمان‌های همه‌جانبه‌تری برای این بیماری طراحی شود که به بهبود کیفیت زندگی بیماران منجر شود.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که درمان قطعی ندارد. با این حال، با درمان‌های مناسب، بیشتر بیماران قادر به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی خود هستند. شدت علائم می‌تواند در طول زمان تغییر کند و ممکن است دوره‌های بهبودی و تشدید وجود داشته باشد.

نمی‌توان گفت بهترین دارو برای فیبرومیالژیا چیست، اما داروهایی که معمولا برای این بیماری تجویز می‌شوند عبارتند از:

  • پریگابالین (Pregabalin) و گاباپنتین (Gabapentin) برای کاهش درد عصبی.
  • دولوکستین (Duloxetine) و میلانسیپران (Milnacipran) که از داروهای ضد افسردگی هستند و به کاهش درد و خستگی کمک می‌کنند.
  • آمی تریپتیلین (Amitriptyline) که برای بهبود خواب و کاهش درد تجویز می‌شود.

هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، و صرفا پزشکان با راهکارهای درمانی، علائم بیماری را کنترل و مدیریت می‌کنند. مجموعه‌ای از تمرینات ورزشی، تراپی، روان‌درمانی و رفتار درمانی و دارو برای کنترل علائم بیماری تجویز می‌شوند.

درمان خانگی این بیماری شامل مجموعه‌ای از اقدامات و روش‌هایی است که بیماران می‌توانند در منزل انجام دهند تا به بهبود علائم و کنترل بیماری کمک کنند. برخی از این روش‌های درمان خانگی عبارتند از:

    • انجام ورزش‌های ملایم و پیاده‌روی مرتب، یوگا، تای چی و شنا

    • استراحت و مدیریت فعالیت

    • کمپرس گرم یا پک‌های یخ

    • رژیم غذایی سالم و متعادل حاوی مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا-3، ویتامین‌ها و مواد معدنی

    • تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، آرام‌سازی عضلانی و تنفس عمیق و مدیریت استرس

    • مکمل‌های دارویی و گیاهی مانند کوآنزیم Q10، ویتامین D و گیاه هریسون

طب سنتی به‌طور معمول به‌عنوان یک مکمل برای درمان‌های مدرن استفاده می‌شود و بسیاری از داروهای ذکر شده در این توضیحات در طب سنتی به‌عنوان روش‌هایی برای کاهش علائم فیبرومیالژیا تجویز می‌شوند. با این حال، شواهد علمی در خصوص اثربخشی این درمان‌ها برای فیبرومیالژیا محدود است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارند. گل گاو زبان و مریم گلی به‌عنوان داروهای گیاهی آرام‌بخش و ضد التهاب شناخته می‌شوند که ممکن است در تسکین درد و اضطراب فیبرومیالژیا کمک کنند. زردچوبه در برخی از مطالعات نشان داده شده که ممکن است به کاهش درد کمک کند، اما این شواهد محدود است. روغن زیتون و عسل خواص ضد التهابی و آرام‌بخش دارند و ممکن است در کاهش التهاب و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. دارچین نیز به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان شناخته می‌شود، اما شواهد علمی مستقیم برای تأثیر آن بر فیبرومیالژیا کم است.

امتیاز شما به مقاله:
(4.3از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره فیبرومیالژیا

  1. امید گفت:

    سلام.آیا درد مزمن و سوزش جلوی زانو همراه با سفت شدن ماهیچە ها می تواند علایم فیبرومالیژا باشد

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، درد مزمن و سوزش جلوی زانو همراه با سفت شدن عضلات می‌تواند یکی از علائم فیبرومالژیا باشد، اما به‌تنهایی برای تشخیص کافی نیست. فیبرومالژیا معمولاً با درد گسترده در نقاط مختلف بدن، خستگی شدید، اختلال خواب و حساسیت به لمس همراه است. درد موضعی در ناحیه زانو ممکن است دلایل دیگری مانند سندرم درد پاتلوفمورال، مشکلات تاندونی یا التهاب مفصل هم داشته باشد، بنابراین ارزیابی دقیق توسط پزشک روماتولوژی یا متخصص درد ضروری است.
      متخصص روماتولوژیست

  2. سعید گفت:

    با سلام ایا فیبرومیالژیا باعث مشکلات جنسی و تکرر ادرار و مشکلات پروستات میشود؟؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! فیبرومیالژیا، یک اختلال مزمن همراه با درد گسترده عضلانی، خستگی و اختلالات خواب، می‌تواند بر عملکرد جنسی و سیستم ادراری تأثیر بگذارد. برخی افراد مبتلا به فیبرومیالژیا دچار کاهش میل جنسی، درد هنگام رابطه و مشکلاتی مانند تکرر ادرار یا احساس تخلیه ناقص مثانه می‌شوند. این علائم ممکن است به دلیل افزایش حساسیت عصبی و تأثیر فیبرومیالژیا بر سیستم عصبی خودکار باشد. با این حال، فیبرومیالژیا مستقیماً باعث مشکلات پروستات نمی‌شود، اما می‌تواند علائمی مشابه با مشکلات پروستاتی ایجاد کند. اگر این علائم شدید است، بهتر است برای بررسی دقیق‌تر به پزشک مراجعه کنید.
      متخصص اورولوژیست

  3. محیا گفت:

    برای تشخیص باید به روانشناس مراجعه کنیم یا پزشک متخصص مغزو اعضاب؟!

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      برای تشخیص فیبرومیالژیا، معمولاً باید به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا روماتولوژیست مراجعه کنید. فیبرومیالژیا یک اختلال مزمن است که با درد گسترده در عضلات و بافت‌های نرم بدن همراه است و می‌تواند علائم دیگری مانند خستگی، اختلالات خواب، و مشکلات شناختی داشته باشد. پزشک متخصص با بررسی تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های لازم، می‌تواند تشخیص دقیقی بگذارد.
      از لینک زیر نوبت بگیرید
      متخصص مغزواعصاب

  4. محیا گفت:

    برای تشخیص باید برم پیش روانشناس یا دکتر مغزو اعصاب؟!

  5. اردلان گفت:

    با سلام. چند جا خونوم نوشته بود از علائمش احتمال ابتلا به دیستونی هم هست و سرچ کردم یه بیماری‌فلج کننده و وحشتناک هست میخواستم بدونم این حقیقت داره ؟ اصلا موارد اینچنینی در ایران ثبت شده؟ یا کذب هست؟ و اینکه آیا فیبرومیالژیا موجب کاهش توده بدنی یا اتروفی عضلانی هم میشود؟ ممنون

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      دیستونی یک اختلال عصبی-حرکتی است که باعث حرکات غیرارادی و انقباضات عضلانی می‌شود، اما به‌ندرت با فیبرومیالژیا ارتباط دارد. در موارد بسیار نادر، برخی از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا ممکن است علائم مشابه اسپاسم‌های عضلانی داشته باشند، اما این به معنای ابتلا به دیستونی نیست. در ایران مواردی از دیستونی وجود دارد، اما معمولاً به عوامل ژنتیکی، داروها، یا بیماری‌های عصبی خاص مرتبط است، نه فیبرومیالژیا. همچنین، فیبرومیالژیا معمولاً باعث آتروفی عضلانی یا کاهش توده بدنی نمی‌شود، اما درد مزمن و کاهش فعالیت می‌تواند منجر به ضعف عضلانی شود. اگر نگران هستید، بهتر است با یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
      متخصص مغزواعصاب

  6. سمیرا سلیمی گفت:

    سلام ببخشید فیبرومیالژیا معده رو هم درگیر میکنه؟؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام، بله، فیبرومیالژیا می‌تواند علائم گوارشی مانند درد معده، نفخ، اسهال یا یبوست را در برخی افراد ایجاد کند. این اختلال معمولاً باعث درد و حساسیت در عضلات و بافت‌های نرم بدن می‌شود، اما گاهی اوقات می‌تواند بر دستگاه گوارش هم تأثیر بگذارد. اگر درد معده شما ادامه دارد، بهتر است با پزشک مراجعه کنید تا علل دیگر را نیز بررسی کنید.
      متخصص گوارش

  7. بهمن گفت:

    سی سال است فیبرومیالژیا دارم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      فیبرومیالژیا یک اختلال مزمن است که با درد گسترده در عضلات، رباط‌ها و تاندون‌ها همراه است و معمولاً با علائمی چون خستگی، مشکلات خواب، سردرد، اختلالات حافظه و مشکلات خلقی همراه می‌شود. با توجه به اینکه این بیماری ممکن است باعث اختلالات جسمی و روانی شود، مدیریت آن نیازمند یک رویکرد جامع شامل دارودرمانی، تغییرات سبک زندگی، ورزش‌های سبک، و در برخی موارد مشاوره روان‌شناسی است. استفاده از درمان‌های متناسب با نیاز فرد می‌تواند به کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. برای بهبود بیشتر، همکاری مداوم با پزشک و پیگیری درمان‌های مناسب ضروری است.
      متخصص روماتولوژی

  8. عباس شاکری گفت:

    مطالب مفید است

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      جناب شاکری عزیز
      ممنونم از همراهی شما
      شاد باشیید