فهرست مطالب
دیابت یکی از بیماریهای مزمن شایع است که بر سلامت عمومی بدن تأثیرات زیادی دارد. این بیماری علاوه بر مشکلات متابولیک، میتواند به ارگانهای مختلف بدن، بهویژه چشمها، آسیبهای جدی وارد کند. آسیبهای چشمی در افراد دیابتی میتوانند شامل تغییرات بینایی، بیماریهای شبکیه، آب مروارید و آب سیاه باشند. مشکلات چشمی ناشی از دیابت اغلب به دلیل افزایش قند خون بروز میکنند که بر رگهای خونی کوچک شبکیه، اعصاب و سایر بخشهای چشم تأثیر میگذارد. هدف این مقاله از دکترتو بررسی ارتباط میان دیابت و بیماری های چشمی، علائم دیابت برای بیماری های چشم و روشهای درمانی موجود برای کاهش آسیبهای چشمی است. اگر تصمیم به دریافت نوبت ویزیت حضوری یا آنلاین از متخصصان غدد و چشم دارید، وبسایت دکترتو راهی ایمن و کاربردی برای شما به شمار میرود. شما میتوانید نوبت دلخواه خود در هر یک از شهرهای ایران را بدون نیاز به هیچگونه مراجعه حضوری به مراکز درمانی تنها با چند کلیک و از طریق سایت دکترتو دریافت کنید.
دیابت و بیماری های چشم چه ارتباطی با هم دارند؟
دیابت به طور مستقیم بر سلامت چشمها تأثیر میگذارد. یکی از اثرات اصلی آن آسیب به رگهای خونی کوچک شبکیه است که باعث رتینوپاتی دیابتی میشود. رتینوپاتی دیابتی به وضعیتی گفته میشود که در آن رگهای خونی شبکیه آسیب میبینند و خونریزی کرده یا دچار تورم میشوند. این آسیبها میتوانند به مشکلات بینایی جدی منجر شوند که در صورتی که درمان نشوند، ممکن است باعث نابینایی شوند. همچنین، تغییرات در عدسی چشم به دلیل قند خون بالا میتواند منجر به ایجاد آب مروارید شود. این نوع مشکلات چشمی معمولاً در افراد دیابتی به دلیل کنترل نادرست قند خون رخ میدهند.
دیابت همچنین میتواند به سایر مشکلات چشمی مانند آب سیاه (گلوکوم) منجر شود. در این بیماری، فشار داخل چشم افزایش یافته و به عصب بینایی آسیب میزند. آسیب به این عصب میتواند منجر به کاهش تدریجی بینایی و در نهایت نابینایی شود. علاوه بر این، در موارد پیشرفتهتر، دیابت میتواند موجب فلج عضلات چشم نیز شود که حرکت طبیعی چشمها را مختل میکند و باعث دوبینی یا مشکلات دیگر در کنترل حرکت چشمها میشود.
خونریزی چشم در اثر دیابت
خونریزی چشم یکی از مشکلات شایع در افراد مبتلا به دیابت است. این خونریزی معمولاً به دلیل آسیب به رگهای خونی شبکیه در اثر دیابت رخ میدهد. رگهای خونی شبکیه ممکن است در اثر قند خون بالا دچار ضعف و نشت خون شوند که در این صورت خون وارد داخل چشم شده و موجب تاری دید یا از دست دادن ناگهانی بینایی خواهد شد. خونریزی در شبکیه میتواند مشکلات جدی برای بینایی فرد ایجاد کند و در صورت عدم درمان، باعث آسیب دائم به بینایی میشود. خونریزی شبکیه معمولاً در مراحل پیشرفتهتر رتینوپاتی دیابتی اتفاق میافتد.
این خونریزیها ممکن است به تدریج یا به صورت ناگهانی رخ دهند. خونریزیهای جزئی ممکن است به خودی خود بهبود یابند، اما خونریزیهای شدید و مداوم نیاز به درمان پزشکی فوری دارند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به درمان با لیزر یا عمل جراحی برای جلوگیری از آسیب بیشتر به چشمها و حفظ بینایی فرد باشد.
درگیری اعصاب و عضلات
یکی دیگر از مشکلات چشمی مرتبط با دیابت، آسیب به اعصاب و عضلات چشم است. این آسیبها میتوانند موجب اختلالات در حرکت چشمها و بینایی فرد شوند. فلج عضلات چشم یکی از این مشکلات است که در آن عضلات چشم توانایی خود را برای حرکت صحیح چشم از دست میدهند. این فلج شدن میتواند موجب دوبینی یا مشکلاتی در تمرکز چشمها به درستی شود. اگر اعصاب و عضلات چشم تحت تأثیر دیابت قرار بگیرند، فرد ممکن است دچار مشکل در حرکت چشمها و کنترل نگاه خود شود.
در موارد پیشرفتهتر، آسیب به اعصاب میتواند به تغییرات دائمی در حرکت چشمها منجر شود. این وضعیت میتواند برای افراد دیابتی بسیار آزاردهنده باشد، زیرا برای انجام کارهای روزمره مانند خواندن، رانندگی و حتی مشاهده اجسام در دور یا نزدیک با مشکل روبهرو میشوند. درمان این مشکلات معمولاً با کنترل بهتر قند خون و استفاده از درمانهای دارویی یا جراحی ممکن است.
متن انگلیسی:
hopkinsmedicine
High sugar levels can damage the retina’s blood vessels and result in the creation of abnormal new ones. When new blood vessels grow on the eye’s iris (the colored part of the eye), it can cause an increase in eye pressure and glaucoma.
ترجمه متن:
سطح بالای قند خون میتواند به رگهای خونی شبکیه آسیب برساند و منجر به ایجاد رگهای خونی جدید غیرطبیعی شود. هنگامی که رگهای خونی جدید روی عنبیه چشم (قسمت رنگی چشم) رشد میکنند، میتوانند باعث افزایش فشار چشم و گلوکوم شوند.
رتینوپاتی دیابتی
رتینوپاتی دیابتی یک بیماری چشمی جدی است که در آن رگهای خونی شبکیه آسیب میبینند. شبکیه چشم مسئول دریافت تصاویر و ارسال آنها به مغز است و هر گونه آسیب به آن میتواند منجر به مشکلات بینایی شدیدی شود. در مراحل اولیه، ممکن است علائم خاصی وجود نداشته باشد، اما با پیشرفت بیماری، خونریزی و تورم در شبکیه باعث تاری دید یا ایجاد لکههای شناور در چشمها میشود.
این وضعیت معمولاً در افراد دیابتی که قند خون آنها به طور مداوم بالا است، مشاهده میشود. رتینوپاتی دیابتی در صورتی که درمان نشود، میتواند به نابینا شدن منجر شود. درمانهای معمول برای رتینوپاتی دیابتی شامل لیزر درمانی برای از بین بردن یا توقف خونریزیها و عمل جراحی در مراحل پیشرفته است.
فلج شدن عضلات چشم
فلج شدن عضلات چشم یکی از عوارض دیابت است که به دلیل آسیب به اعصاب چشم ایجاد میشود. دیابت میتواند به اعصاب حرکتی چشمها آسیب وارد کند که موجب فلج شدن عضلات چشم و مشکلات در حرکت آنها میشود. این وضعیت میتواند منجر به دوبینی یا مشکلات در تمرکز چشمها به درستی شود. این اختلالات معمولاً در افرادی که دیابت را به خوبی کنترل نمیکنند، رخ میدهد.
فلج عضلات چشم میتواند در فعالیتهای روزانه فرد تأثیرگذار باشد. فرد ممکن است در خواندن، رانندگی و حتی انجام کارهای سادهای مانند تماشای تلویزیون دچار مشکل شود. درمان این مشکل معمولاً شامل کنترل بهتر قند خون، استفاده از داروهای تجویزی و در برخی موارد، عمل جراحی است.
تغییر ناگهانی نزدیک بینی و دوربینی
دیابت میتواند به تغییرات موقتی یا دائمی در بینایی فرد منجر شود. یکی از مشکلات شایع در افراد دیابتی، تغییرات ناگهانی در قدرت بینایی است. این تغییرات میتواند شامل نزدیک بینی یا دوربینی باشد. افزایش قند خون میتواند باعث تورم عدسی چشم و در نتیجه تغییر در قدرت فوکوس چشم شود. این تغییرات معمولاً موقتی هستند و با کاهش قند خون به حالت نرمال بازمیگردند.
با این حال، اگر قند خون فرد به مدت طولانی بالا بماند، ممکن است تغییرات دائمی در بینایی ایجاد شود که نیاز به اصلاح با عینک یا لیزیک داشته باشد. بنابراین، کنترل دقیق قند خون میتواند به حفظ بینایی و جلوگیری از تغییرات مضر کمک کند.
سوزش چشم و قند خون
سوزش و خشکی چشم یکی دیگر از علائم شایع در افراد دیابتی است. قند خون بالا میتواند بر غدد اشکساز تأثیر گذاشته و موجب خشکی و سوزش در چشمها شود. این خشکی معمولاً باعث احساس ناراحتی و نیاز به استفاده از قطرههای چشم مرطوبکننده میشود. در مواردی که قند خون به طور منظم بالا باشد، این مشکل ممکن است تشدید و به درد و التهاب بیشتری منجر شود.
سوزش چشم میتواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد، بهویژه در افرادی که مدت طولانی قند خون خود را کنترل نکردهاند. در این شرایط، توصیه میشود که فرد به پزشک متخصص چشم مراجعه کند تا با درمانهای مناسب از مشکلات بیشتر جلوگیری شود.
آب مروارید
آب مروارید یکی از بیماریهای چشمی است که در افراد دیابتی بیشتر شایع است. آب مروارید به کدر شدن عدسی چشم اشاره دارد که موجب تاری دید میشود. در افراد دیابتی، قند خون بالا به عدسی چشم آسیب زده و آن را کدر میکند. این وضعیت معمولاً با افزایش سن تشدید و باعث کاهش شدید بینایی میشود. در برخی موارد، تنها راه درمان آب مروارید جراحی است که در آن عدسی کدر شده برداشته شده و با عدسی مصنوعی جایگزین میشود.
افراد دیابتی به دلیل آسیبهای ناشی از قند خون بالا بیشتر مستعد ابتلا به آب مروارید هستند. به همین دلیل باید به طور منظم تحت معاینه چشم قرار بگیرند تا از بروز این مشکل جلوگیری کنند.
عفونت چشم دیابتی
افراد دیابتی به دلیل ضعف در سیستم ایمنی بدن، بیشتر مستعد ابتلا به عفونتهای چشم هستند. این عفونتها ممکن است به صورت قرمزی چشم، درد، سوزش و ترشح در چشمها بروز کنند. عفونتهای چشم در افراد دیابتی میتوانند به سرعت پیشرفت کنند و به آسیبهای جدیتر مانند زخمهای قرنیه منجر شوند. کنترل دقیق قند خون و مراجعه به پزشک برای درمان سریع این عفونتها ضروری است.
برای پیشگیری از عفونتهای چشم، افراد دیابتی باید از تماس مستقیم با چشمها خودداری کنند، از وسایل بهداشتی مانند دستمال یا قطرههای چشم تمیز استفاده کنند و هرگونه علائم عفونت را فوراً به پزشک گزارش دهند.
تاری دید
تاری دید یکی از مشکلات رایج در افراد دیابتی است که میتواند به دلیل افزایش قند خون یا آسیب به رگهای خونی چشم رخ دهد. این مشکل معمولاً به صورت تاری موقت در فرد بروز میکند و با کنترل قند خون بهبود مییابد. اما در برخی موارد، تاری دید ممکن است دائمی شود و نیاز به درمانهای پزشکی داشته باشد. در صورتی که فرد دیابتی با تاری دید مواجه شود، باید فوراً برای معاینه چشم به پزشک مراجعه کند.
تاری دید میتواند یکی از علائم اولیه مشکلات چشمی ناشی از دیابت باشد. بنابراین، افراد دیابتی باید به تغییرات بینایی خود توجه ویژهای داشته باشند و از معاینات منظم چشم بهرهمند شوند.
متن انگلیسی:
cdc
Having too much glucose in the bloodstream, outside the cells where it belongs, can lead to damage of the blood vessels and nerves that run throughout your body, including to the eyes.
ترجمه متن:
وجود گلوکز بیش از حد در جریان خون، خارج از سلولهایی که به آن تعلق دارد، منجر به آسیب رگهای خونی و اعصابی میشود که در سراسر بدن از جمله چشمها جریان دارند.
آب سیاه
گلوکوم یا آب سیاه یکی دیگر از بیماریهای چشمی است که در افراد دیابتی بیشتر شایع است. این بیماری معمولاً به دلیل افزایش فشار داخل چشم ایجاد میشود که به عصب بینایی آسیب میزند. آسیب به عصب بینایی میتواند باعث کاهش تدریجی بینایی و در نهایت نابینایی شود. افراد دیابتی باید به طور منظم تحت معاینه چشم قرار بگیرند تا از ابتلا به آب سیاه جلوگیری شود. درمان این بیماری معمولاً شامل داروهای کاهشدهنده فشار چشم و در برخی موارد عمل جراحی است.
در صورتی که درمان به موقع انجام نشود، فشار داخل چشم میتواند آسیبهای غیرقابل بازگشتی به بینایی وارد کند. بنابراین، معاینات منظم چشم برای افراد دیابتی اهمیت زیادی دارد.
علائم چشم دیابتی
افراد دیابتی ممکن است به مرور زمان علائمی را در چشمهای خود مشاهده کنند که نشانهای از وجود مشکلات چشمی هستند. از جمله این علائم میتوان به تاری دید، خونریزی، سوزش چشم، خشکی چشم و دوبینی اشاره کرد. همچنین، تغییرات ناگهانی در قدرت بینایی، مانند نزدیکبینی یا دوربینی نیز میتواند از علائم مشکلات چشمی در افراد دیابتی باشد. اگر این علائم به طور مداوم ادامه داشته باشند یا به طور ناگهانی ظاهر شوند، فرد باید فوراً به پزشک مراجعه کند تا از آسیبهای جدیتر جلوگیری شود.
علاوه بر این، افراد دیابتی ممکن است دچار زخمی شدن قرنیه یا حتی عفونتهای چشم شوند که باعث قرمزی، درد و حساسیت به نور میشود. این علائم باید جدی گرفته شوند و تحت درمان قرار گیرند؛ چرا که به تعویق انداختن درمان میتواند منجر به مشکلات جدیتری در چشمها شود. مراقبت از سلامت چشمها به خصوص در افراد دیابتی بسیار مهم است.
نوع بیماری چشمی | توضیح و ارتباط با دیابت |
---|---|
رتینوپاتی دیابتی (Diabetic Retinopathy) | آسیب به عروق خونی شبکیه چشم، که در صورت عدم درمان میتواند به نابینایی منجر شود. |
ادم ماکولا (Diabetic Macular Edema) | تورم ماکولا (مرکز دید شبکیه) به دلیل نشت مایع از رگهای آسیبدیده؛ باعث تاری دید میشود. |
آب مروارید (Cataract) | افراد دیابتی بیشتر در معرض کدر شدن عدسی چشم هستند و این بیماری زودتر از حالت معمول ظاهر میشود. |
آب سیاه (Glaucoma) | دیابت خطر ابتلا به آب سیاه را افزایش میدهد که میتواند به آسیب عصب بینایی و از دست رفتن دید منجر شود. |
تاری دید موقتی | نوسانات قند خون میتواند باعث تغییر شکل عدسی چشم و تاری دید موقتی شود. |
کاهش تطابق دید | دیابت میتواند بر عملکرد عضلات چشم تأثیر بگذارد و تطابق دید (فوکوس) را سختتر کند. |
اختلال در حرکت چشم | در مواردی، دیابت موجب ضعف عصبهای کنترلکننده حرکات چشم میشود و میتواند باعث دوبینی شود. |
درمان بیماری های چشم و دیابت
درمان مشکلات چشمی ناشی از دیابت معمولاً نیاز به مدیریت دقیق قند خون و درمانهای خاص برای هر نوع بیماری چشمی دارد. برای پیشگیری از آسیبهای جدیتر و حفظ سلامت چشمها، معاینه منظم چشم یکی از مهمترین اقدامات است. همچنین، درمانهایی مانند لیزر درمانی برای رتینوپاتی دیابتی و داروهایی برای کنترل فشار چشم در موارد آب سیاه میتوانند به حفظ بینایی کمک کنند.
۱. قطره چشم دیابت
برای درمان برخی از مشکلات چشمی ناشی از دیابت، ممکن است پزشک استفاده از قطرههای چشم را توصیه کند. این قطرهها معمولاً برای کاهش التهاب، بهبود خشکی چشم یا کاهش فشار داخل چشم در بیماران مبتلا به گلوکوم (آب سیاه) تجویز میشوند. استفاده از این قطرهها معمولاً همراه با کنترل دقیق قند خون میتواند به کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت مشکلات چشمی کمک کند.
قطرههای مختلفی برای اهداف مختلف در درمان مشکلات چشمی افراد دیابتی وجود دارد. به عنوان مثال، برخی از قطرهها برای کاهش تورم شبکیه و جلوگیری از خونریزیها استفاده میشوند، در حالی که دیگران میتوانند برای کاهش التهاب و خشکی چشم تجویز شوند. توجه به دوز و مدت استفاده از این قطرهها بسیار مهم است، چرا که استفاده نادرست میتواند مشکلات بیشتری ایجاد کند.
پیشگیری از عوارض چشمی دیابت
پیشگیری از مشکلات چشمی در افراد دیابتی از اهمیت بالایی برخوردار است. مهمترین راه برای جلوگیری از بروز عوارض چشمی دیابت، کنترل دقیق قند خون است. این امر میتواند از بروز مشکلاتی مانند رتینوپاتی دیابتی، آب مروارید، و گلوکوم جلوگیری کند. علاوه بر این، برخی از اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر هستند:
- معاینه منظم چشمها: حداقل یکبار در سال به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.
- مصرف داروها و قطرههای تجویز شده: در صورت لزوم، داروها و درمانهای تجویز شده توسط پزشک را به طور منظم مصرف کنید.
- رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم: رعایت رژیم غذایی سالم و انجام فعالیت بدنی به کنترل قند خون کمک میکند.
- پرهیز از سیگار کشیدن: سیگار کشیدن میتواند مشکلات چشمی ناشی از دیابت را تشدید کند.
- کنترل فشار خون و کلسترول: این عوامل نیز میتوانند بر سلامت چشمها تأثیر بگذارند و باید به دقت مدیریت شوند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
دیابت و بیماری های چشم میتوانند کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهند و در صورت عدم درمان به نابینایی و دیگر آسیبهای دائمی منجر شوند. بنابراین، افراد دیابتی باید از مراقبتهای چشمی منظم برخوردار باشند و به هرگونه تغییر در بینایی خود توجه کنند. پیشگیری از عوارض چشمی دیابت از طریق کنترل قند خون، معاینه منظم چشمها و رعایت شیوههای زندگی سالم بسیار حیاتی است. اگر تغییرات ناگهانی در بینایی، تاری دید، دوبینی یا خونریزی در چشمها را تجربه کردید، باید فوراً به پزشک متخصص چشم یا متخصص غدد مراجعه کنید. درمان به موقع میتواند از بروز آسیبهای بیشتر جلوگیری کند و سلامت چشمها را حفظ کند.
وبسایت دکترتو راهی ایمن و کاربردی برای شما به شمار میرود. شما میتوانید نوبت دلخواه خود در هر یک از شهرهای ایران را بدون نیاز به هیچگونه مراجعه حضوری به مراکز درمانی تنها با چند کلیک و از طریق سایت دکترتو دریافت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!