فهرست مطالب
- افتادگی مثانه چیست؟
- انواع افتادگی مثانه + عکس افتادگی مثانه در زنان و مردان
- علائم افتادگی مثانه چیست؟
- علت افتادگی مثانه یا سیستوسل
- تشخیص افتادگی مثانه: از کجا بفهمیم افتادگی مثانه داریم؟
- درمان افتادگی مثانه: چگونه افتادگی مثانه را درمان کنیم؟
- عوارض افتادگی مثانه یا سیستوسل
- چگونه می توان از افتادگی مثانه پیشگیری کرد؟
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
افتادگی مثانه یکی از انواع بیماری‌های اندامی داخل لگنی است که با جابجایی مثانه به کانال واژن مشخص میشود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که رباط‌ها و عضلات پشت مثانه به دلیل عوامل مختلف از جمله زایمان، پیری یا فشار مزمن ناشی از شرایطی مانند چاقی یا یبوست ضعیف یا کشیده می‌شوند. در نتیجه مثانه در موارد شدید از طریق دهانه واژن بیرون می‌زند و باعث ایجاد علائم ناراحت‌کننده مانند احساس درد و فشار روی لگن یا بی‌اختیاری ادرار میشود. اگر علائم بیماری سیستوسل را دارید و می‌خواهید با پزشک مشورت کنید، در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصص اورولوژی یا دکتر زنان در شهر خود آشنا شوید و برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
افتادگی مثانه چیست؟
افتادگی مثانه به انگلیسی Bladder Prolapse یا سیستوسل زمانی اتفاق می‌افتد که بافت بین مثانه و دیواره واژن در خانم‌ها ضعیف و کشیده شود. در این حالت مثانه با دیواره رحم، از داخل واژن به بیرون می‌زند و این نوع بیرون‌زدگی را پرولاپس مثانه می‌گویند. کشیدگی عضلات حمایت‌کننده‌‌ی اندام‌های داخلی لگن هم ممکن است باعث افتادگی قدامی شود. علت کشیدگی عضلات معمولا زایمان طبیعی، یبوست مزمن، سرفه شدید یا بلند کردن اجسام سنگین هستند. یائسگی هم یکی از دلایل مهم در ایجاد سیستوسل است.
تفاوت افتادگی رحم با افتادگی مثانه چیست؟
افتادگی رحم زمانی رخ می‌دهد که رحم از جایگاه خود پایین می‌آید و به داخل یا خارج واژن می‌رسد. در حالی که افتادگی مثانه به طور خاص شامل افتادگی مثانه در دیواره واژن است. هر دو بیماری به دلیل ضعف عضلات کف لگن اتفاق می‌افتند و می‌توانند همزمان هم رخ دهند.
انواع افتادگی مثانه + عکس افتادگی مثانه در زنان و مردان
سیستوسل یا افتادگی مثانه بر اساس شدت بیماری به چندین درجه مختلف طبقه‌بندی می‌شوند:
| درجه ۱ (خفیف) | مثانه کمی به سمت واژن برآمده شده است. |
| درجه ۲ (متوسط) | برآمدگی مثانه به دهانه‌‌ی واژن می‌رسد. |
| درجه ۳ (شدید) | مثانه از دهانه واژن خارج میشود. |
| درجه ۴ (کامل) | کل مثانه خارج از واژن است که معمولا با سایر فروپاشی‌های اندام لگن ارتباط دارد. |
علائم افتادگی مثانه چیست؟
علائم و نشانه‌های افتادگی مثانه معمولا بعد از ایستادن طولانی مدت نمایان می‌شوند و ممکن است زمان دراز کشیدن از بین بروند. در موارد خفیف افتادگی مثانه ممكن است نشانه و علامت قابل مشاهده‌ای نداشته‌باشد اما در موارد شدیدتر، این علائم ممکن است رخ دهند:
- احساس پر بودن یا فشار روی لگن و واژن
- احساس ناراحتی هنگام سرفه‌کردن یا بلند کردن اجسام
- احساس پر بودن مثانه بعد از ادرار کردن
- افتادگی مثانه و بی اختیاری ادرار
- عفونت‌های مکرر مثانه
- درد یا نشت ادرار در زمان مقاربت جنسی
- در موارد شدید، برآمدگی بافتی از دهانه واژن بیرون می‌زند که ممکن است مانند نشستن روی تخم مرغ باشد.
علائم افتادگی مثانه در زنان و دختران
در زنان و دختران علائم افت مثانه می‌تواند با احساس فشار در ناحیه لگن یا واژن، مشکلات ادراری و در مواردی، مقاربت دردناک یا ناراحتی در حین فعالیت جنسی همراه باشد. برای درمان این بیماری حتما به متخصص زنان مراجعه کنید.
علائم افتادگی مثانه در مردان
سیستوسل به دلیل ضعیف یا آسیب عضلات و بافت همبند که از مثانه و دیواره واژن پشتیبانی می‌کنند، ایجاد میشود. این اتفاق به دلیل نداشتن واژن در مردان غیر معمول است که به داخل واژن سقوط کند! اما ممکن است در مردان هم ضعف عضلات حمایت‌کننده از مثانه اتفاق بیفتد. مردان ممکن است انواع مختلفی از فتق مثانه مانند سیستوسل بیضه که در آن مثانه به بیضه فتق می‌کند را هم تجربه کنند.
آیا شما هم علائم افتادگی مثانه را دارید؟
برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیرید.
علت افتادگی مثانه یا سیستوسل
کف لگن از ماهیچه، رباط و بافت‌های همبند تشکیل شده است که از مثانه و سایر اندام‌های لگنی حمایت می‌کنند. اما این اتصالات بین عضلات کف لگن و رباط‌ها می‌تواند با گذشت زمان به دلیل آسیب‌دیدگی هنگام زایمان طبیعی یا کشیدگی مزمن عضلات کف لگن در ورزش‌های سنگین، ضعیف شوند. در این صورت مثانه پایین‌تر از حد طبیعی خود قرار می‌گیرد و در داخل واژن برآمده میشود (پرولاپس قدامی).
سایر علل احتمالی افتادگی مثانه شامل موارد زیر است:
- اضافه وزن یا چاقی
- فشار زیاد در زمان اجابت مزاج
- سرفه یا برونشیت مزمن
- افزایش سن
- هیسترکتومی یا برداشتن رحم
- ژنتیک
تشخیص افتادگی مثانه: از کجا بفهمیم افتادگی مثانه داریم؟
تشخیص افتادگی مثانه معمولا با ارزیابی کامل واژن و مثانه توسط متخصص آغاز میشود. ارزیابی کامل شامل بررسی دقیق سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی یا نوار عصب مثانه و آزمایش است. آزمایش‌های تصویربرداری و سونوگرافی به‌خصوص سونوگرافی ترانس لابیال نیز می‌توانند در تشخیص افتادگی اندام‌های لگن موثر باشند.
پزشک می‌تواند افتادگی مثانه درجه ۲ و درجه ۳ را به دلیل قابل مشاهده بودن بیرون افتادگی مثانه با بررسی علائم و انجام معاینه‌های بالینی واژن تشخیص دهد.
درمان افتادگی مثانه: چگونه افتادگی مثانه را درمان کنیم؟
درمان‌های افتادگی مثانه در موارد خفیف شامل تغییر سبک زندگی و در موارد شدید شامل عمل جراحی است. اگر این بیماری آزاردهنده نباشد، پزشکان ممکن است بلند نکردن وزنه‌های سنگین یا انجام ورزش‌های کم خطر و هوازی را در کنار سبک زندگی سالم توصیه کنند.
در مواردی که علائم آزاردهنده هستند، بیماران نیاز به استفاده از دستگاهی به نام پساری دارند. این وسیله کوچک که در اشکال و اندازه‌های مختلف تولید شده است، برای حمایت از محل قرارگیری مثانه وارد واژن میشود و مانند کاپ قاعدگی نیاز به تعویض و ضدعفونی شدن دارد.
در موارد پیشرفته افتادگی مثانه ممکن است برای تغییر موقعیت مثانه، نیاز به عمل جراحی باشد. در این عمل که معمولا توسط متخصص زنان یا اورولوژیست انجام میشود به‌صورت تهاجمی با برش بافتی واژن یا غیر تهاجمی و به وسیله لیزر، مثانه در محل قبلی خودش قرار می‌گیرد. عمل جراحی افتادگی مثانه معمولا نیاز به دوره نقاهت ۴ تا ۶ هفته‌ای دارد.
عمل افتادگی مثانه
زمانی که افتادگی مثانه به مراحل پیشرفته برسد، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد. رایج‌ترین روش جراحی برای سیستوسل، عمل کولپورافی است که شامل تغییر موقعیت و تقویت مثانه به محل طبیعی آناتومیک آن با استفاده از برش و بخیه است. کولپوررافی معمولا از طریق واژن انجام میشود و می‌تواند باعث بازگشت عملکرد طبیعی مثانه شود.
مراقبت بعد از عمل افتادگی مثانه
بعد از عمل جراحی مثانه برای بهبود سریع‌تر و به حداقل رساندن عوارض به بیماران توصیه میشود که از بلند کردن وزنه‌های سنگین، انجام فعالیت‌های شدید و هر اتفاقی که باعث فشار روی ناحیه لگن میشود، برای چند هفته خودداری کنند.
مقرون به‌صرفه‌ترین روش برای درمان افتادگی مثانه را پیدا کن.
درمان افتادگی مثانه با لیزر
لیزر درمانی افتادگی مثانه یک گزینه درمانی مناسب و جدید است. لیزر به‌طور کلی در عمل‌های جراحی زنان و اورولوژیک برای کمک به بهبود ساختار و عملکرد بافت‌های بدن استفاده میشود. لیزر می‌تواند علاوه‌بر درمان سیستوسل، به جوانسازی اندام‌های کف لگن هم کمک کنند.
فیزیوتراپی افتادگی مثانه
فیزیوتراپی نقش مهمی در مدیریت افتادگی مثانه دارد و در درجه اول شامل تمرینات تقویت کف لگن مانند تمرینات کگل است که برای بهبود عملکرد عضلات در اطراف ناحیه لگن طراحی شده است. علاوه‌بر این، فیزیوتراپیست‌ها ممکن است از روش‌های بیوفیدبک و تحریک الکتریکی برای افزایش هماهنگی عضلات لگن استفاده کنند.
دارو برای افتادگی مثانه
در موارد خفیف افتادگی مثانه، ممکن است از داروهای حاوی استروژن برای معکوس‌کردن علائم افتادگی مثانه مانند تضعیف واژن و بی‌اختیاری ادرار استفاده شود. استروژن درمانی در زنان (به‌خصوص پس از یائسگی) می‌تواند عضلات لگن را تقویت کند.
ورزش های افتادگی مثانه: چه ورزشی برای افتادگی مثانه خوب است؟
تمرینات ورزشی برای تقویت کف لگن و مدیریت افتادگی مثانه بسیار مهم هستند. تمرینات موثر شامل ورزش کگل (انقباض و آرامش عضلات کف لگن) و سایر حرکات مانند حرکت پل و اسکات است که عضلات لگن را درگیر می‌کند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت nafc
Low-impact cardiovascular exercises, such as brisk walking, swimming, or cycling, can help improve overall cardiovascular fitness without placing excessive strain on the pelvic floor. These exercises are generally considered safe for individuals with a prolapsed bladder.
ترجمه فارسی:
پیاده‌روی سریع، شنا یا دوچرخه سواری می‌تواند به بهبود عملکرد قلب و عروق بدون ایجاد فشار بیش‌ازحد بر کف لگن کمک کند. این تمرینات به طور کلی برای افراد مبتلا به افتادگی مثانه بی‌خطر تلقی می‌شوند.
عوارض افتادگی مثانه یا سیستوسل
اگر افتادگی مثانه درمان نشود، می‌تواند عوارض جانبی جدی از جمله بی‌اختیاری ادرار، عفونت دستگاه ادراری و در موارد شدید انسداد جریان ادرار و آسیب کلیوی را ایجاد کند. ناراحتی مزمن لگن نیز یکی دیگر از عوارض مهم سیستوسل است که روی کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد.
افتادگی شدید مثانه می‌تواند آزاردهنده باشد و مانع از تخلیه‌‌ی کامل مثانه و ابتلا به عفونت شود؛ بنابراین در صورت بروز هرگونه علائم آزاردهنده به پزشک زنان یا اورولوژیست مراجعه کنید.
چگونه می توان از افتادگی مثانه پیشگیری کرد؟
برای کاهش خطر افتادگی مثانه، ورزش کگل را به‌طور منظم انجام دهید. این تمرین می‌تواند باعث تقویت عضلات کف لگن به‌خصوص در دوران بارداری و بعد از زایمان شود. همچنین بهتر است از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و هنگام بلند کردن اجسام، به جای کمر از قدرت پاهایتان استفاده کنید.
مصرف غذاهای پر فیبر برای پیشگیری از یبوست، سیگار نکشیدن و تناسب اندام هم به سلامت عضلات حمایت‌کننده از مثانه و اندام‌های داخلی لگن کمک می‌کند.
| علائم | علت | درمان |
|---|---|---|
| احساس پر بودن یا فشار روی لگن و واژن | اضافه وزن یا چاقی | عمل افتادگی مثانه |
| افتادگی مثانه و بی اختیاری ادرار | سرفه یا برونشیت مزمن | درمان افتادگی مثانه با لیزر |
| پر بودن مثانه بعد از ادرار کردن | افزایش سن | دارو درمانی |
| احساس ناراحتی هنگام سرفه‌کردن یا بلند کردن اجسام | فشار زیاد در زمان اجابت مزاج | فیزیوتراپی |
۴.۷ (۳۱۵۳ نظر)۴.۸ (۷۷۳ نظر)۴.۳ (۷۸۳ نظر)۴.۹ (۶۵۰ نظر)۴.۶ (۶۳۶ نظر)۴.۵ (۶۲۹ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
مثانه و سایر اندام‌های لگن توسط مجموعه‌ای از عضلات، تاندون‌ها و سایر بافت‌هایی که کف لگن را تشکیل می‌دهند، پشتیبانی می‌شوند. هنگامی که دیواره بین مثانه و واژن ضعیف میشود، مثانه ممکن است به واژن سقوط کند یا فرو بریزد. در این صورت، سیستوسل یا افتادگی مثانه اتفاق می‌افتد.
این بیماری از خفیف تا شدید درجه‌بندی میشود. در موارد خفیف ممکن است با دارو یا حرکات ورزشی درمان شود اما در موارد شدید، به عمل جراحی نیاز دارد. اگر افتادگی مثانه را به‌موقع درمان نکنید، ممکن است عوارضی مانند بی‌اختیاری ادرار یا احساس فشار شدید روی لگن ایجاد شود.
برای تشخیص این بیماری، در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشک اورولوژی یا دکتر متخصص زنان و برای دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با پزشکان اقدام کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!