فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
آب آوردن مچ پا یا افیوژن مچ پا، حالت التهاب و تورم مفصل مچ پا است که در اثر تجمع بیش از اندازه مایعات مفصلی در بافت‌های نرم اطراف مفصل ایجاد می‌شود. هر چند افیوژن مفصلی در هر جایی از بدن روی می‌دهد، اما مچ پا یکی از شایع‌ترین مفاصلی است که دچار آب آوردن می‌شود. عوامل مختلفی از جمله ضربه و آسیب دیدگی می‌توانند باعث آب آوردن مچ پا شوند. در صورت مشاهده اولین علائم افیوژن در مچ پا جهت درمان مناسب به پزشک ارتوپد مراجعه کنید. شما می‌توانید در دکترتو علاوه بر دریافت نوبت حضوری به صورت آنلاین نیز با پزشک مورد نظر خود مشورت نمایید.
آب آوردن مچ پا چیست؟
آب آوردن مچ پا (ankle joint effusion) به وجود مایع در مفصل مچ پا (افیوژن مفصلی) اطلاق می‌شود که ممکن است نشانه وجود بیماری یا آسیب در مچ پا باشد. وقتی مایع درون مفصل مچ پا افزایش می‌یابد، ممکن است باعث تورم، درد و محدودیت حرکت شود. التهاب مفصل مچ پا ناشی از بیماری‌های مزمن مانند آرتروز یا بیماری‌های التهابی مفصلی مانند آرتریت روماتوئید نیز باعث افزایش و تجمع بیش از اندازه مایع مفصلی شده و افیوژن مچ پا را ایجاد می‌کنند. بارداری، تغییرات هورمونی و تنش‌های مکانیکی نیز می‌توانند باعث تحریک و آب آوردن مچ پا شوند.
علائم آب آوردن مچ پا
زمانی که مایع مفصلی در اطراف مچ پا جمع می‌شود، با نشانه‌هایی همراه است که در صورت ادامه‌دار شدن و عدم بهبودی طی چند روز، باید جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید. از شایع‌ترین علائم آب آوردن مچ پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تورم: مچ پا متورم و بزرگتر از حالت طبیعی خود می‌شود.
- درد و ناراحتی اطراف مچ پا که به صورت خفیف تا شدید و متغیر است (درد پا نشانه چیست؟).
- محدودیت حرکت: حرکت طبیعی مچ پا ممکن است به دلیل تورم و مایع درون مفصل محدود شود.
- داغی و قرمز شدن پوست اطراف مچ پا که در اثر التهاب ایجاد شده است.
- احساس سفتی در مفاصل و ضعف عضلانی در ناحیه مچ پا
- حساسیت پوستی اطراف مفصل
لطفا توجه داشته باشید که این علائم ممکن است بر اساس علت اصلی آب آوردن مچ پا و شدت آن متغیر باشند. در صورت تجربه هریک از این علائم، جهت تشخیص دقیق و درمان مناسب به به پزشک متخصص مفصل (ارتوپدیست) مراجعه کنید.
مفصل پات ملتهب شده و مچت درد میکنه؟
برای تشخیص زود نوبت بگیر.
علت آب آوردن مچ پا
عوامل مختلفی باعث به‌وجود آمدن التهاب و افیوژن مچ پا می‌شوند که در ادامه شایع‌ترین علل افیوزن مچ پا را آورده‌ایم:
| علت | توضیحات |
|---|---|
| آرتروز | آرتروز چیست؟ به خصوص آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت، یکی از شایع‌ترین علل افیوژن مچ پا است. آرتروز باعث التهاب و تخریب غضروف در مفصل می شود که می‌تواند منجر به تورم شود. |
| آسیب | آسیب به مچ پا، مانند پیچ‌خوردگی، رگ به رگ شدن یا شکستگی، می‌تواند باعث التهاب و تورم شود. |
| عفونت | عفونت در مفصل مچ پا که به آن سپتیک آرتریت گفته می‌شود، یک اورژانس پزشکی است که نیاز به درمان فوری دارد. عفونت می‌تواند توسط باکتری، ویروس یا قارچ ایجاد شود. |
| بورسیت | بورسیت التهاب کیسه‌های پر از مایعی است که مفاصل را احاطه می‌کنند. بورسیت مچ پا می‌تواند ناشی از آسیب، استفاده بیش از حد یا شرایطی مانند آرتریت باشد. |
| نقرس | نقرس یک بیماری التهابی است که باعث ایجاد کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل می‌شود (علائم نقرس چیست؟). این کریستال‌ها می‌توانند باعث التهاب و درد شدید، به خصوص در مچ پا شوند. |
| تاندونیت | تاندونیت التهاب تاندون‌ها است، تاندون‌ها نوارهای بافتی هستند که عضلات را به استخوان متصل می‌کنند. تاندونیت مچ پا می‌تواند ناشی از استفاده بیش از حد، آسیب یا شرایطی مانند آرتریت باشد. |
| اختلالات خونی | برخی از اختلالات خونی، مانند اختلالات انعقادی هموفیلی و آمیلوئیدوز، می‌توانند خطر خونریزی در مفاصل را افزایش دهند که می‌تواند منجر به افیوژن شود. |
| داروها | برخی از داروها، مانند کورتیکواستروئیدها، می‌توانند خطر ابتلا به افیوژن را افزایش دهند. |
تشخیص آب آوردن مچ پا
تشخیص آب آوردن مچ پا توسط پزشک انجام می‌شود. پزشک درباره علائم و نشانه‌های بیمار، سابقه پزشکی، فعالیت‌هایی که ممکن است باعث آسیب شده باشند، سوالاتی مطرح می‌کند و بعد از معاینه جسمی، آزمایشات بیشتر و عکسبرداری رادیولوژی، سونوگرافی، راینتوگرافی مفصل یا آرتروسکوپی را تجویز می‌کند.
در برخی موارد، پزشک از مایع مفصلی نمونه‌برداری می‌کند تا میزان التهاب و سایر عوامل موجب آب آوردن مچ پا را بررسی کند. در هر صورت، تشخیص دقیق و درست برای آب آوردن مچ پا نیازمند ارزیابی توسط پزشک متخصص است. بنابراین، در صورتی که علائم آب آوردن مچ پا را تجربه می‌کنید، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.
متن انگلیسی:
capitolimagingservices
If you are suffering from ankle joint effusion and are experiencing severe symptoms like fever, immobility, or loss of feeling, you should see a physician immediately. These could be a sign of infection or serious injury
ترجمه متن:
اگر از افیوژن مفصل مچ پا رنج می‌برید و علائم شدیدی مانند تب، بی‌حرکتی یا از دست دادن احساس دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. این موارد می‌توانند نشانه عفونت یا آسیب جدی باشند.
درمان آب آوردن مچ پا
درمان آب آوردن مچ پا بستگی به علت اصلی و شدت علائم بیمار دارد. رایج‌ترین روش‌های درمان آب آوردن مچ پا را در ادامه می‌خوانید:
- استراحت و اجتناب از فعالیت‌هایی که علائم را تشدید کرده و فشار زیادی روی مچ پا ایجاد می‌کنند.
- کمپرس سرد روی مچ پا جهت کاهش تورم و التهاب رپزی چندبار به‌مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه
- بالا نگه داشتن مچ پا جهت کاهش جریان خون و تورم در قسمت تحتانی بدن
- استفاده از باندهای فشاری
- داروهای ضد‌التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن جهت کاهش درد و التهاب
- تمرینات تقویتی، تمرینات انعطاف‌پذیری و تکنیک‌های تسکین درد همراه با فیزیوتراپی
- آنتی بیوتیک جهت درمان عفونت
- عمل جراحی
درمان سریع ورم پا
شدت جراحت روی روند درمان افیوژن مفصل مچ تاثیر می‌گذارد. هدف اصلی درمان، کاهش درد و ورم است. برای درمان سریع ورم پا، اولین اقدام مراقبت‌های خانگی است یعنی استراحت و پرهیز از فشار سنگین به مفصل مچ پا، استفاده از کمپرس سرد، باندهای کششی. اما بهترین و سریع‌ترین روشی که ورم پا را کم می‌کند، بالا نگه داشتن مچ پا است. این کار باعث شده که جریان خون کمتری به قسمت انتهایی پا برسد و فشار کمتر شده و ورم کاهش پیدا می‌کند.
مچ پات آب آورده و درد شدیدی داری؟ همین حالا از متخصص نوبت بگیر.
درمان سنتی آب آوردن مچ پا
درمان‌های سنتی به عنوان تکمیل درمان علمی و مدرن در برخی موارد مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، توجه داشته باشید که هنوز تاثیرگذاری درمان سنتی آب آوردن مچ پا به‌صورت علمی تایید نشده است. در صورتی که تمایل دارید از روش‌های سنتی استفاده کنید، قبل از انجام هر درمانی با پزشک معالجتان مشورت کنید. ماساژ ملایم مچ پا باعث بهبود جریان خون و کاهش تورم می‌شود. با انجام حرکات دایره‌ای و فشار ملایم، می‌توانید مچ پا را ماساژ دهید. طب سنتی بر خواص ضد‌التهابی و آرام‌بخشی گیاهان دارویی مانند آلوئه ورا، زنجبیل، آویشن و کرچک برای درمان افیوژن مفصل مچ پا تاکید دارند. کمپرس با چای سبز یا زنجبیل نیز یکی دیگر از روش‌های درمان سنتی آب آوردن مچ پا است که درد و التهاب را کاهش می‌دهد.
درمان خانگی آب آوردن مچ پا
درمان خانگی آب آوردن مچ پا می‌تواند به عنوان روش‌های تسکین‌دهنده در مواجهه با آب آوردن مچ پا مفید باشد. اما توجه داشته باشید که این روش‌ها نباید جایگزین مشاوره پزشکی حرفه‌ای شوند. برخی روش‌های متداول برای درمان خانگی آب آوردن مچ پا عبارتند از:
- پاشویه مچ پا با آب گرم و نمک جهت کاهش التهاب و تورم روزی چند بار به‌مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه
- ماساژ ناحیه مچ پا با آب لیمو جهت تسکین التهاب و درد
- کمپرس با چای سبز باعث کاهش التهاب و تورم مچ پا می‌شود.
- استفاده از روغن‌های ضد التهابی مانند روغن زیتون یا روغن نعناع جهت ماساژ مچ پا
- ماساژ ناحیه مچ پا با عصاره آلوئه‌ورا
درمان آب آوردن مچ پا چقدر طول میکشد؟
درد و ورم باید طی ۴۸ ساعت کاهش پیدا کند و حرکات ملایم و آرام می‌تواند مفید باشد. اما تا زمانی که درد به طور کامل برطرف نشود، نباید فشاری روی مفصل ملتهب و متورم وارد کنید. نکته مهمی که نباید فراموش کنید این است که التهاب و ورم مچ پا، ۲ تا ۳ ماه بعد از آسیب دیدگی باقی می‌ماند، حتی اگر درد به‌طور کامل از بین رفته باشد. جوراب‌های فشاری می‌توانند ورم را کم کنند، اما زمان همیشه بهترین التیام است. در افیوژن‌های شدید باید درمان را جدی بگیرید.
متن انگلیسی:
health.uconn
Most ankle sprains need only a period of protection to heal. The healing process takes about four weeks to six weeks. Rest your ankle by not walking on it
ترجمه متن:
اکثر پیچ خوردگی‌های مچ پا برای بهبودی تنها به یک دوره مراقبت نیاز دارند. فرآیند بهبودی حدود چهار تا شش هفته طول میکشد. با راه نرفتن روی آن به مچ پای خود را استراحت دهید.
عوارض آب آوردن مچ پا
هرچند که ورم و آب آوردن مچ پا مسئله چندان جدی و خطرناکی نیست، اما ممکن است نشانه وجود بیماری جدی‌تری مانند نارسایی قلبی، نارسایی کلیوی یا کبدی باشد. تجمع غیرعادی مایعات در بدن را ادم می‌گویند که از عوارض آب آوردن مچ پا است. از دیگر عوارض آب آوردن مچ پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد، سفتی و محدودیت در حرکت مچ پا
- محدودیت حرکت و ایجاد مشکلات در راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره
- سفت شدن عضلات مچ پا و از دست رفتن خاصیت انعطاف‌پذیری
- عفونت
عوارض کشیدن آب مچ پا
یکی از روش‌های درمانی برای رفع افیوژن و کاهش ورم مچ پا، تخلیه مایعات مفصلی اضافی دور مچ پا است که باعث تسریع روند بهبودی می‌شود. اما در برخی افراد، ممکن است کشیدن آب مچ پا باعث بروز عوارضی مانند ناراحتی و التهاب در محل آسپیراسیون، کبودی و ورم شود. پوست این ناحیه در اثر وارد شدن سرنگ ممکن است حساس‌تر یا قرمز شود.
پیشگیری از آب آوردن مچ پا
برای پیشگیری از آب آوردن مچ پا و کاهش احتمال بروز این عارضه، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- در صورتی که ورزش یا فعالیت‌هایی انجام می‌دهید که ریسک آسیب دیدگی مچ پا دارند، حتما از تجهیزات ایمنی کامل و کفش‌های مناسب استفاده کنید تا احتمال ضربه و آسیب دیدگی مچ پا به‌حداقل برسد.
- انجام تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری مچ پا و عضلات اطراف آن می‌تواند استحکام و پایداری مفصل را افزایش داده و احتمال بروز آب آوردن مچ پا را کاهش دهد.
- در صورتی که حین ورزش یا فعالیت‌های روزمره خطر آسیب به مچ پا وجود دارد، می‌توانید از پشتیبان و بندهای فشاری استفاده کنید.
- اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن و حفظ وزن متعادل، فشار وارده بر مچ پا و مفاصل آن را کمتر کرده و احتمال بروز آب آوردن مچ پا را کاهش دهد.
- در صورتی که مچ پا خسته یا دردناک است، به آن استراحت بدهید و از انجام فعالیت‌های شدید با فشار و تنش روی مچ پا پرهیز کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
آب آوردن مفصل مچ پا، تجمع بیش از اندازه مایع مفصلی در ناحیه مچ است که با ورم و تورم در مفصل مچ پا همراه است. ضربه، آسیب، التهاب مفصلی، عفونت یا بیماری‌های مزمن مفصلی می‌توانند علت آب آوردن مچ پا باشند که در صورت عدم درمان مناسب ممکن است عوارض جانبی مانند ورم، درد، محدودیت حرکت و سفتی مفصل ایجاد کنند.
برای پیشگیری از افیوژن مفصلی مچ پا، با انجام تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری، استفاده از پشتیبان‌ها، کاهش وزن و استراحت، عضلات مچ پای خود را تقویت کنید. در صورت مواجهه با این تجربه و علائمی مانند ورم، درد یا محدودیت حرکت، بهتر است به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. پزشک بر اساس علائم و معاینه، درمان مناسب را تجویز می‌کند. شما می توانید از خدمات غیر‌حضوری دکترتو برای مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!