فهرست مطالب
کم خونی یک اختلال رایج است که به اشکال مختلفی بروز میکند و نسبت به نوع آن، علائم و عوارض مختلفی دارد. یکی از عوارض شایع کم خونی، درد شدید استخوانها است. کم خونی به دلایل مختلفی ممکن است باعث استخوان درد شود. در این مقاله از دکترتو به صورت کامل ارتباط بین کم خونی و درد استخوان را بررسی میکنیم. اگر به دنبال کم خونی علائم مختلفی را تجربه میکنید بهتر است در این باره از طریق سامانه نوبت دهی و مشاوره آنلاین دکترتو با یک پزشک عمومی مشورت کنید.
ارتباط کم خونی و درد استخوان چیست؟
کم خونی، به ویژه کم خونی ناشی از فقر آهن ممکن است با کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر پوکی استخوان همراه باشد، اما ارتباط مستقیم آن با درد استخوانی نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. کم خونی و درد استخوان میتوانند از طریق مکانیسمهای مختلفی به هم مرتبط باشند. برای مثال عمدتا فقر آهن و کم خونی ناشی از آن، تشکیل استخوانها را مختل میکند یا این که با افزایش خطر شکستگی استخوانها و ضعیف شدن آنها، میتواند باعث استخوان درد شود. انواع دیگری از کم خونی، مانند کم خونی سلولهای داسی شکل هم به طریق دیگری میتوانند روی سلامت استخوانها تاثیر بگذارند و باعث استخوان درد شدید شود. به صورت کلی یکی از بحرانهای اصلی کم خونی داسی شکل، دردهای شدید بدنی است که ممکن است در استخوانهای بخشهای مختلف بدن احساس شود. علاوه بر این، برخی از انواع کم خونی میتوانند بر مغز استخوان تأثیر بگذارند و منجر به عوارض بیشتری شوند.
یکی دیگر از حالتهایی که ممکن است استخواندرد با کم خونی مرتبط باشد، وجود سایر شرایط سلامتی مرتبط با کم خونی است. آرتریت روماتوئید یکی از این موارد است. اکثر کسانی که همزمان به دلیل آرتریت روماتوئید، کم خونی را هم تجربه میکنند، اغلب استخواندرد و التهاب مزمن دارند. به این ترتیب میتوان گفت که درد استخوان و کم خونی از جهات مختلفی به هم مرتبطاند و استخواندرد یکی از شایعترین علائم این بیماری است.
متن انگلیسی:
pmc.ncbi
it is hypothesized that chronic iron deficiency induces bone resorption and risk of osteoporosis, thus complete recovery from anemia and its prevention should be promoted in order to improve quality of life including bone health
ترجمه متن:
فرض بر این است که کمخونی مزمن ناشی از کمبود آهن باعث افزایش تخریب استخوان و افزایش خطر پوکی استخوان میشود، بنابراین بهبودی کامل از کمخونی و پیشگیری از آن باید تقویت شود تا کیفیت زندگی از جمله سلامت استخوانها بهبود یابد.
۱. تأثیر کم خونی بر سلامت استخوان ها
در درجه اول کم خونی میتواند روی سلامت استخوانها تاثیر منفی بگذارد. زمانی که اکسیژنرسانی و خونرسانی کافی به استخوانها انجام نمیشود، معمولا ترمیم و بازسازی استخوانها با مشکل مواجه میشود و از همه مهمتر استخوانها به شدت ضعیف و شکننده خواهند شد؛ بنابراین کوچکترین آسیبی میتواند موجب درد شدید یا شکستگیهای دردناک استخوانی شود.
کمبود آهن میتواند از طریق کاهش اکسیژنرسانی به بافتها به طور غیرمستقیم باعث اختلال در سلامت استخوانها شود، اما نقش مستقیم در عملکرد استئوبلاستها و استئوکلاستها نیاز به بررسیهای بیشتر دارد. نتیجه چنین اتفاقی، عدم تعادل در گردش متناسب متابولیسم استخوانها است که میتواند منجر به تحلیل و شکستگی آنها شود. از طرفی کم خونی ناشی از فقر آهن معمولا روی عملکرد عضلات تاثیر میگذارد و ممکن است سبب ضعف عضلانی شود. همین امر به نوبه خود عامل اصلی کم خونی و درد استخوان است.
۲. کم خونی و التهاب استخوانی
برخی از انواع کم خونی مانند کم خونی سلولهای داسی شکل از طریق التهابی که در استخوانها ایجاد میکنند، باعث استخواندرد شدید میشوند. در کم خونی داسی شکل، گلبولهای قرمز خون به شکل غیرطبیعی درمیآیند و منجر به لخته شدن خون و انسداد رگهای خونی کوچک میشوند. همین انسداد عامل دردهای شدید، تورم و التهاب در استخوانهاست.
متن انگلیسی:
mayoclinic
Some people with sickle cell anemia also have chronic pain from bone and joint damage.
ترجمه متن:
افراد مبتلا به کم خونی داسی شکل، درد مزمن ناشی از آسیب به استخوانها و مفاصل را تجربه میکنند.
۳. کمبود آهن و تأثیر آن بر مغز استخوان
کمبود آهن روی مغز استخوان تاثیر دارد. گاهی اوقات ارتباط بین کم خونی و درد استخوان، به صورت کاهش سلامت مغز استخوان است. علاوه بر این، نوعی از کم خونی به نام کم خونی آپلاستیک هم میتواند مغز استخوان را تحت تاثیر قرار دهد. کم خونی آپلاستیک، یک بیماری نادر و جدی است که میتواند در هر سنی ایجاد شود. در این بیماری مغز استخوان به میزان کافی قادر به تولید سلولهای خونی جدید نیست. در نتیجه فرد به شدت احساس خستگی و ضعف دارد و ممکن است درد استخوان را تجربه کند.
۴. کم خونی و درد استخوان در کودکان و نوجوانان
انواع مختلف کم خونی در کودکان و نوجوانان، میتواند مشکلاتی را در رشد و سلامت استخوانها به وجود بیاورد. التهاب و درد مفاصل و مشکلات مربوط به اختلال در تولید مغز استخوان، همگی میتواند ناشی از کم خونی در کودکان و نوجوانان باشد. کم خونی سلولهای داسی شکل اصلیترین علت استخواندرد در این رده سنی است. علت کم خونی و درد استخوان در این بیماری، التهاب و مسدودشدن رگهای خونی است.
علائم استخوان درد ناشی از کم خونی
در افرادی که کم خونی و درد استخوان را با هم تجربه میکنند، یک سری علائم کم خونی وجود دارد که نشاندهنده تاثیر آن روی استخوان است و رایجترین آنها عبارتند از:
- افزایش ریسک شکستگیهای استخوانی
- ضعف و درد عضلانی
- بدن درد و خستگی
- کبودی
- التهاب و تورم استخوانها
- تب
- درد ضرباندار یا تیر کشنده در استخوان دندهها، ستون فقرات، لگن، استخوان سینه و استخوانهای بلند پاها و بازوها
علل درد استخوان ناشی از کم خونی
کم خونی و فقر آهن در تشکیل و جذب استخوانها اختلال ایجاد میکند. با اختلال در متابولیسم استخوانها، آنها ضعیف میشوند و احتمال شکستگی آنها بیشتر است. به این ترتیب اصلیترین علت کم خونی و درد استخوان ناشی از آن، افزایش ریسک شکستگی استخوانها و ضعف عضلانی است. کاهش اکسیژنرسانی به بافتهای استخوانی و کمبود آهن، میتواند مستقیما باعث درد شدید استخوانها شود. با فقر آهن و کاهش اکسیژنرسانی به استخوانها، مغز استخوان باید برای تولید گلبولهای قرمز بیشتر از حد معمول کار کند و همین میتواند عامل استخوان درد ناشی از کم خونی باشد.
مشکلات مغز استخوان یکی دیگر از علل مهم درد استخوان و کم خونی است. در مواردی که مغز استخوان به میزان کافی سلولهای خونی را تولید نمیکند، ممکن است علائمی مثل خستگی و افزایش خطر عفونت بروز پیدا کنند. در این موارد احتمال افزایش ریسک پوکیاستخوان وجود دارد گرچه این ارتباط هنوز نیازمند تحقیقات بیشتری است.
راه های تشخیص درد استخوان ناشی از کم خونی
یکی از راههای تشخیص کم خونی و درد استخوان، انجام یک آزمایش خون است. در تستهای خونی مشخص میشود که آیا فرد به کم خونی مبتلا است یا خیر. زمانی که تمامی سلولها و فاکتورهای خونی پایینتر از سطح نرمال باشند، میتوان تشخیص داد که درد استخوانها ناشی از کم خونی است. پایین بودن هموگلوبین و سایر شاخصهای خونی مانند MCH، MCHC و MCV، میتوانند نشاندهنده کم خونی شدید ناشی از فقر آهن باشد. انواع دیگر کم خونی در آزمایش تخصصیتری شناسایی میشوند. اما برای تعیین علت درد استخوانی، ممکن است نیاز به آزمایشهای تصویربرداری و ارزیابیهای بالینی بیشتر باشد.
راه های درمان درد استخوان ناشی از کم خونی
درمان درد استخوان ناشی از کم خونی در درجه اول به علت و نوع آنمی بستگی دارد. در اکثر موارد با مدیریت علائم ناشی از کم خونی یا درمان آن، میتوان استخوان درد را نیز درمان کرد. بهعنوانمثال، در کم خونی و درد استخوان ناشی از فقر آهن، با مصرف مکملهای آهن و تغییر رژیم غذایی، میتوان کم خونی و استخوان درد ناشی از آن را درمان کرد.
عوارض درد استخوان ناشی از کم خونی
استخوان درد ناشی از کم خونی ممکن است عوارض مختلفی را ایجاد کند. این عارضهها عمدتا بر اساس نوع کم خونی و علائمی که ایجاد میکنند، متفاوتاند. اصلیترین عوارض کم خونی و درد استخوان عبارتند از:
- افزایش خطر شکستگی استخوان
- پوکیاستخوان
- کبودی و التهاب
- درد شدید لگن
- استئوآرتریت
- مشکلات و بیماریهای اعصاب محیطی
- دفرمه شدن استخوانها
پیشگیری از درد استخوان ناشی از کم خونی
اصلیترین راه پیشگیری از استخوان درد ناشی از کم خونی، تشخیص به موقع و درمان این بیماری است. در مواردی که علت کم خونی، فقر آهن است، میتوان با داشتن یک رژیم غذایی مناسب و مصرف منظم مکملهای آهن با نظر پزشک، جلوی کم خونی و درد استخوان را گرفت. با این حال گاهی اوقات در انواع دیگر کم خونی، از جمله کم خونی آپلاستیک و کم خونی داسی شکل، نمیتوان کاملا از استخوان درد و کم خونی پیشگیری کرد.
ارتباط کم خونی و درد استخوان | توضیح |
---|---|
تأثیر کم خونی بر سلامت استخوانها | کاهش اکسیژنرسانی و خونرسانی به استخوانها باعث ضعف، شکنندگی، تحلیل و شکستگی استخوانها میشود. |
اختلال در عملکرد سلولهای استخوانساز و جذبکننده | کم خونی ناشی از فقر آهن به نظر عملکرد استئوبلاستها و استئوکلاستها را مختل کرده و تعادل متابولیسم استخوان را بهم میزند. اما این موضوع نیاز به بررسی دقیقتر دارد. |
تأثیر روی عملکرد عضلات و موقعیت قرارگیری آنها | کم خونی فقر آهن میتواند باعث ضعف عضلات شود. |
التهاب استخوانی در کم خونی داسی شکل | گلبولهای غیرطبیعی باعث انسداد رگهای خونی و التهاب، تورم و درد شدید استخوانی میشوند. |
درد مزمن استخوان و مفاصل در کم خونی داسی شکل | آسیبهای مزمن به استخوان و مفاصل، منجر به درد مداوم در بیماران میشود. |
تأثیر کمبود آهن بر مغز استخوان | کمبود آهن باعث کاهش سلامت مغز استخوان میشود. |
کم خونی آپلاستیک و درد استخوان | در این نوع کم خونی نادر، مغز استخوان قادر به تولید سلولهای خونی نیست و درد شدید استخوان ایجاد میشود. |
ارتباط بیماریهای زمینهای مانند آرتریت روماتوئید | آرتریت روماتوئید همراه با کم خونی باعث التهاب و درد مزمن استخوانی میشود. |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
کم خونی انواع مختلفی دارد و بسته به نوع و شدت بیماری، هر کسی علائم متفاوتی را تجربه میکند. یکی از این علائم شایع، استخوان درد است. مطالعات متعددی ارتباط بین کم خونی و درد استخوان را تایید میکنند؛ بنابراین اگر اخیرا برای مدتی طولانی درد استخوان را تجربه کردهاید، بهتر است حتما برای بررسی احتمال وجود کم خونی، به یک پزشک عمومی مراجعه کنید. شما میتوانید از طریق سامانه مشاوره آنلاین با بهترین متخصصین در ارتباط باشید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!