فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
آلفنتانیل داروی مسکن قوی است که بهویژه برای تسکین دردهای شدید در شرایط مختلف پزشکی، از جمله جراحیها، دردهای مزمن و مراقبتهای ویژه استفاده میشود. این دارو با تأثیر بر گیرندههای اوپیوییدی در سیستم عصبی مرکزی، درد را کاهش میدهد و آرامبخشی ایجاد میکند. با این حال، مصرف آلفنتانیل باید تحت نظر پزشک و با دقت بالا انجام شود، زیرا میتواند عوارض جانبی جدی مانند اختلالات تنفسی، خوابآلودگی و افزایش خطر اعتیاد بههمراه داشته باشد. همچنین، تداخلات دارویی و شرایط خاص سلامتی مانند مشکلات تنفسی، قلبی یا کبدی میتوانند نیاز به نظارت بیشتر یا تغییر دوز داشته باشند.
آلفنتانیل چیست؟
آلفنتانیل یک داروی مسکن قوی از گروه اپیوئیدها است که برای تسکین دردهای شدید، بهویژه در حین جراحی یا در بیماران مبتلا به دردهای مزمن استفاده میشود. این دارو با تأثیر بر گیرندههای اوپیوییدی در سیستم عصبی مرکزی، باعث کاهش درد و ایجاد اثرات آرامبخش میشود. آلفنتانیل مشابه فنتانیل است، اما با اثر سریعتر و کوتاهمدتتری عمل میکند. مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک و با دقت بالا انجام شود، زیرا احتمال اعتیاد و عوارض جانبی مانند اختلال تنفسی وجود دارد.
عنوان | توضیحات |
---|---|
نام عمومی دارو | آلفنتانیل (Alfentanil) |
نام تجاری | Alfenta (برند تجاری معروف) |
نوع دارو | داروی مسکن (اپیوئید) |
فرمول شیمیایی | C22H30N2O2 |
دستهبندی بارداری | دسته C (مصرف در بارداری تنها در صورت ضرورت تحت نظر پزشک) |
نیمهعمر | ۱.۵-۴ ساعت (نیمهعمر کوتاهتر نسبت به فنتانیل) |
متابولیسم دارو | کبد (از طریق آنزیمهای CYP3A4) |
نحوه دفع دارو | عمدتاً از طریق کلیهها و به میزان کمتر از طریق مدفوع |
بهترین شرایط نگهداری | در دمای اتاق (۱۵-۳۰ درجه سانتیگراد)، دور از نور و رطوبت |
نحوه مصرف | بهصورت تزریقی یا انفوزیون (ریدی) تحت نظر پزشک |
اشکال دارویی | تزریق و پچ پوستی (در برخی موارد) |
داروهای همگروه | فنتانیل، سافنتانیل، متادون، مورفین |
اشکال دارویی آلفنتانیل کدامند؟
آلفنتانیل بهطور عمده در اشکال دارویی تزریقی و انفوزیون در دسترس است که برای تسکین دردهای شدید بهویژه در محیطهای بیمارستانی و حین جراحیها استفاده میشود. این دارو بهدلیل اثر سریع و کوتاهمدت، در شرایط خاص از جمله در جراحیهای قلبی و در واحدهای مراقبت ویژه برای کنترل درد حاد تجویز میشود. مصرف آلفنتانیل باید تحت نظر پزشک و در دوزهای دقیق تنظیم شده باشد تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود اشکال دارویی آلفنتانیل عبارتند از:
- تزریق و انفوزیون (ریدی)
- پچ پوستی (در موارد خاص برای دردهای مزمن)
نحوه مصرف آلفنتانیل چگونه است؟
آلفنتانیل معمولاً بهصورت تزریقی یا انفوزیون (ریدی) تجویز میشود و باید تحت نظر پزشک مصرف شود. این دارو معمولاً در بیمارستان و برای مدیریت دردهای شدید، بهویژه در طول جراحیها یا در موارد درد مزمن، استفاده میشود. دوز مصرفی آلفنتانیل بر اساس وضعیت بالینی بیمار و شدت درد تنظیم میشود. در برخی موارد، ممکن است بهصورت پچ پوستی یا در دوزهای پایین برای تسکین دردهای مزمن بهکار رود. آلفنتانیل باید بهطور آهسته و با دقت تجویز شود تا از بروز عوارض جانبی خطرناک مانند اختلال تنفسی یا کاهش فشار خون جلوگیری شود.
موارد مصرف آلفنتانیل چیست؟
آلفنتانیل یک داروی اپیوئیدی است که بهطور عمده برای مدیریت دردهای شدید مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو به دلیل اثرات سریع و قوی خود در تسکین درد، در محیطهای بیمارستانی و بهویژه در جراحیها و مراقبتهای حاد تجویز میشود. آلفنتانیل بهویژه در بیمارانی که به مسکنهای ضعیفتر پاسخ نمیدهند، بسیار مؤثر است و میتواند برای کاهش دردهای کوتاهمدت و حاد بهکار رود. مصرف این دارو نیازمند نظارت پزشکی دقیق است زیرا میتواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند. موارد مصرف آلفنتانیل شامل موارد زیر هستند:
- تسکین دردهای شدید در حین جراحیها
- مدیریت درد پس از جراحی
- درمان دردهای مزمن در بیماران مبتلا به سرطان یا بیماریهای دیگر
- استفاده در واحدهای مراقبت ویژه برای کنترل درد حاد
- استفاده در شرایط اضطراری برای تسکین درد شدید ناشی از آسیب یا تصادفات
- بهعنوان بخشی از ترکیب دارویی در بیهوشی عمومی
متن انگلیسی:
به نقل از ncbi
Indications. Alfentanil is a synthetic, short-acting opioid analgesic classified as a small-molecule derivative of fentanyl. This medication is widely used as an analgesic supplement during various surgical procedures or as a primary anesthetic agent in high doses during cardiac surgery in hospital settings.
ترحمه فارسی:
آلفنتانیل یک مسکن اپیوئیدی سنتتیک و کوتاهاثر است که بهعنوان یک مشتق مولکول کوچک از فنتانیل طبقهبندی میشود. این دارو بهطور گسترده بهعنوان مکمل مسکن در طول جراحیهای مختلف استفاده میشود یا در دوزهای بالا بهعنوان عامل بیهوشی اولیه در جراحیهای قلبی در محیط بیمارستانی مورد استفاده قرار میگیرد.
عوارض جانبی آلفنتانیل چیست؟
آلفنتانیل دارویی مؤثر برای تسکین دردهای شدید است، اما مانند سایر داروهای اپیوئیدی، ممکن است عوارض جانبی متعددی به همراه داشته باشد. این عوارض ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد و در برخی موارد نیاز به مداخلات پزشکی یا تنظیم دوز دارو دارد. مصرف آلفنتانیل باید تحت نظر پزشک صورت گیرد تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود. در ادامه، برخی از عوارض جانبی رایج و نادر آلفنتانیل آورده شده است: عوارض جانبی آلفنتانیل عبارتند از:
- اختلالات تنفسی مانند کاهش سرعت تنفس یا تنفس کم عمق
- افت فشار خون که ممکن است منجر به سرگیجه یا غش شود
- تهوع و استفراغ، بهویژه در دوزهای بالاتر
- یبوست که نیاز به درمان اضافی دارد
- خوابآلودگی یا اختلال در هوشیاری
- درد یا تحریک در محل تزریق
- وابستگی و اعتیاد در مصرف طولانیمدت
- افزایش خطر عفونتها به دلیل اثرات سرکوب سیستم ایمنی
- سندرم سروتونین در صورت مصرف همزمان با داروهای دیگر که بر سروتونین تأثیر میگذارند
موارد احتیاط و منع مصرف آلفنتانیل
آلفنتانیل یک داروی قوی است و مصرف آن باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. برخی شرایط خاص میتواند نیاز به تغییر دوز یا حتی منع مصرف این دارو داشته باشد. توجه به موارد احتیاط و منع مصرف برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی خطرناک و مشکلات جدی ضروری است. موارد احتیاط و منع مصرف آلفنتانیل به شرح زیر است:
- بیماریهای تنفسی
- مشکلات قلبی
- اختلالات کبدی یا کلیوی
- حساسیت به داروهای اپیوئیدی
- بیماریهای مغزی یا آسیب به مغز
اختلالات دارویی آلفنتانیل چیست؟
اختلالات دارویی آلفنتانیل به تداخلات دارویی اشاره دارد که میتواند اثرات درمانی این دارو را تغییر دهد یا باعث بروز عوارض جانبی جدی شود. مصرف همزمان آلفنتانیل با برخی داروها ممکن است خطرات خاصی را ایجاد کند. اختلالات دارویی آلفنتانیل عبارتند از:
- داروهای مهارکننده CYP3A4 (مثل کتوکونازول یا ریتوناویر) که میتوانند سطح آلفنتانیل را در خون افزایش دهند.
- داروهای ضد آریتمی که میتوانند خطر اختلالات قلبی را افزایش دهند.
- داروهای ضد اضطراب یا آرامبخش (مانند بنزودیازپینها) که اثرات آرامبخشی آلفنتانیل را تقویت کرده و خطر خوابآلودگی یا افت تنفسی را بالا میبرد.
- داروهای ضد افسردگی (SSRI یا SNRI) که میتوانند خطر سندرم سروتونین را افزایش دهند.
- داروهای ضد قارچ و ضد ویروس که میتوانند با آلفنتانیل تداخل کنند و خطر عوارض گوارشی و کبدی را افزایش دهند.
سخن پایانی دکترتو درباره آلفنتانیل
آلفنتانیل یک داروی قوی و مؤثر برای تسکین دردهای شدید است که معمولاً در محیطهای بیمارستانی و در جراحیها یا برای دردهای مزمن استفاده میشود. این دارو با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، درد را کاهش میدهد و اثرات آرامبخشی ایجاد میکند. با این حال، مصرف آن ممکن است با عوارض جانبی مانند اختلالات تنفسی، خوابآلودگی و خطر اعتیاد همراه باشد. بهدلیل تداخلات دارویی و خطرات مرتبط با مصرف طولانیمدت، آلفنتانیل باید تحت نظارت دقیق پزشک مصرف شود. تشخیص دقیق و درمان مناسب به کاهش خطرات و افزایش اثربخشی دارو کمک میکند.
دکتراو مراقب سلامتی شماست!