فهرست مطالب
بیماری‌های مزمن ریوی از مشکلات جدی سلامت عمومی بدن به شمار می‌روند و آمفیزم ریه یکی از شایع‌ترین آنها در میان افراد سیگاری و سالمندان است. در این بیماری، بافت‌های ظریف و کیسه‌های هوایی به مرور تخریب می‌شوند و ریه توانایی انقباض و بازدم کامل را از دست می‌دهد. نتیجه این فرآیند، تجمع هوا و دشواری در خروج آن از ریه‌ها است که به احساس تنگی نفس و کاهش سطح فعالیت روزانه منجر میشود. عوامل خطر شامل مصرف دخانیات، قرار گرفتن در معرض آلاینده‌ها و زمینه ژنتیکی است. در این مقاله از دکترتو، درباره علل، علائم، روش‌های تشخیص و گزینه‌های درمانی آمفیزم ریه توضیح بیشتری می‌دهیم، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
آمفیزم ریه چیست؟
آمفیزم ریه بیماری پیش رونده و مزمنی است که باعث درگیر شدن ریه‌ها و تنگی نفس میشود. در واقع بیماری آمفیزم نوعی بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) است که با تخریب دائمی آلوئول‌ها و محدودیت پایدار جریان هوا مشخص میشود و همراه با برونشیت مزمن، دو زیرگروه اصلی COPD را می‌سازد.
در آمفیزم ریه هوا به‌سختی و کندی در مجرای هوا جابه‌جا میشود، ریه‌ها هم به‌خاطر افتادگی مجرای هوایی قادر به تخلیه هوا نیستند. به‌علاوه اینکه آناتومی ریه‌ها هم به‌خاطر آمفیزم ریوی تغییر می‌کند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت lung
Emphysema can be caused by smoking, indoor and outdoor air pollution and by a genetic form of COPD called alpha-1 antitrypsin deficiency.
ترجمه فارسی:
آمفیزم می‌تواند بر اثر سیگار کشیدن، آلودگی هوای داخل و خارج خانه و همچنین یک نوع ژنتیکی از بیماری COPD به نام کمبود آلفا-۱ آنتی‌تریپسین ایجاد شود.
علائم آمفیزم ریه چیست؟
علائم آمفیزم ریه بیشتر با تنگی‌نفس پیشرونده و عدم‌تحمل فعالیت بروز می‌کند و به‌تدریج به سرفه مزمن، خس‌خس و خستگی می‌رسد؛ در مراحل پیشرفته کاهش وزن و کاهش ظرفیت توان ورزشی هم دیده میشود. این الگو بازتاب تخریب آلوئول‌ها یا کیسه‌های هوایی و کاهش کشسانی ریه است و با عفونت‌ها یا آلاینده‌ها بدتر میشود.
علائم شایع آمفیزم ریه عبارت است از:
- تنگی‌نفس هنگام فعالیت، سپس در استراحت
- سرفه مزمن (گاهی با خلط کم)
- خس‌خس و بازدم طولانی
- احساس فشار و سنگینی قفسه سینه
- خستگی، کاهش تحمل فعالیت
- کاهش وزن در موارد پیشرفته
برای آشنایی سریع با آمفیزم ریه، در ادامه فهرستی از مهم‌ترین علل و علائم این بیماری را در قالب جدول می‌بینید.
| علل | علائم |
|---|---|
| سیگار و دود دخانیات | تنگی‌نفس هنگام فعالیت |
| آلودگی هوای داخل و خارج خانه | سرفه مزمن (گاهی با خلط کم) |
| شغل‌های مرتبط با گردوغبار و دود | خس‌خس و بازدم طولانی |
| کمبود آلفا-۱ آنتی‌تریپسین (AATD) | احساس فشار و سنگینی قفسه سینه |
| سابقه خانوادگی و راه‌های هوایی کوچک ذاتی | خستگی و کاهش تحمل فعالیت |
نشانه های آمفیزم شدید
علائم آمفیزم شدید شامل تنگی‌نفس در استراحت، کاهش واضح وزن و عضله، قفسه سینه بشکه‌ای و نیاز احتمالی به دستگاه اکسیژن است. در معاینه، بازدم طولانی است و صداهای تنفسی کم‌جان شنیده میشود و بیمار ممکن است دچار عوارضی مانند نارسایی تنفسی شود.
صدای ریه در آمفیزم چگونه است؟
صدای ریه در آمفیزم معمولا با طولانی‌شدن بازدم و خس‌خس انتهایی است. در معاینه ممکن است کاهش حرکت دیافراگم و استفاده از عضلات فرعی مشاهده شود. در آمفیزم شدید، خس‌خس بیشتری شنیده میشود. این موارد ممکن است با کشیدن سیگار بیشتر شوند.
علائم آمفیزم ریوی رو داری و نمی‌دونی چیکار کنی؟
همین حالا برای بررسی تخصصی نوبت بگیر.
علت آمفیزم ریوی چیست؟
دلیل آمفیزم ریوی تخریب پیشرونده دیواره آلوئول‌ها یا کیسه هوایی به دلیل تماس طولانی با ذرات یا گازهای مضر و عامل ژنتیکی کمبود آلفا-۱ آنتی‌تریپسین است. سیگار و آلودگی هوا مهم‌ترین محرک‌ها برای ابتلا به آمفیزم ریه هستند.
- سیگار و دود دخانیات
- آلودگی هوا
- شغلی که با گردوغبار و دود ارتباط دارد
- کمبود آلفا-۱ آنتی‌تریپسین (AATD)
- سابقه خانوادگی و راه‌های هوایی کوچک ذاتی
روش تشخیص آمفیزم ریه
تشخیص آمفیزم ریه با شرح‌حال، معاینه و آزمون‌های تکمیلی انجام میشود و اسپیرومتری معیار استاندارد تشخیص انسداد COPD، بیماری مرتبط با آمفیزم است. CT قفسه سینه، الگوی آمفیزم را دقیق نشان می‌دهد و تست نقص آلفا-۱ در برخی افراد به کار می‌رود:
- اسپیرومتری
- CT قفسه سینه یا رادیوگرافی
- DLCO و اندازه‌گیری حجم‌های ریوی
- پالس‌اکسی‌متری
- بررسی گازهای خون شریانی
۴.۹ (۱۴۶۴ نظر)۴.۹ (۷۹۸ نظر)۴.۹ (۶۸۰ نظر)۴.۸ (۴۳۱ نظر)۴.۴ (۴۶۷ نظر)۴.۹ (۳۲۴ نظر)درمان آمفیزم ریه چیست؟
روش درمان آمفیزم ریه در واقع کنترل علائم و کاهش پیشرفت بیماری است و شامل ترک کامل سیگار، واکسیناسیون، برونکودیلاتورها یا گشادکننده ریوی، توانبخشی ریوی، اکسیژن‌درمانی و مداخلات کاهش حجم ریه در بیماران است. شواهد نشان می‌دهد مصرف اکسیژن طولانی‌مدت در هیپوکسمی شدید یا کاهش اکسیژن بدن بقای بیمار را بهبود می‌دهد و توانبخشی کیفیت زندگی و ظرفیت ورزش را ارتقا می‌دهد.
دارو برای آمفیزم
تجویز دارو برای آمفیزم بر مبنای مصرف برونکودیلاتورهای استنشاقی است و از بتاآگونیست‌ها و آنتی‌موسکارینیک‌ها به‌صورت تک یا ترکیبی استفاده میشود. کورتیکواستروئیدهای استنشاقی در بیماران با تشدیدهای مکرر بیماری هم می‌توانند اضافه شوند.
نوبت دکتر متخصص ریه برای آمفیزم ریوی رو الان رزرو کن.
عوارض آمفیزم ریوی چیست؟
خطرات آمفیزم ریوی، از مشکلات ریوی تا بیماری‌هایی مانند سوتغذیه، پوکی استخوان و اضطراب و افسردگی گسترده است و با پیشرفت بیماری، خطر نارسایی تنفسی افزایش می‌یابد. در نوزاد یا بیمار بسیار بدحال، عفونت‌های مکرر و هیپوکسی پایدار رخ می‌دهد.
عوارض شایع آمفیزم ریه:
- ذات‌الریه و عفونت‌های مکرر
- کاهش وزن
- تشدید بیماری
- اضطراب و افسردگی
- پوکی استخوان
عوارض خطرناک آمفیزم ریه:
- نارسایی تنفسی حاد یا مزمن
- فشار خون ریوی
- نارسایی قلب راست (کورپولموناله)
- مرگ‌ومیر در مراحل پیشرفته
آمفیزم ریه خطرناک است؟
بیماری آمفیزم ریوی یک بیماری پیشرونده با محدودیت غیرقابل‌برگشت جریان هوا است که اگر مدیریت نشود می‌تواند به نارسایی تنفسی، بستری‌های مکرر و مرگ منجر شود. با این حال تشخیص به‌موقع، ترک سیگار، واکسیناسیون، مصرف داروهای استنشاقی و توانبخشی می‌توانند سرعت پیشرفت و خطر عوارض را کاهش دهند.
چگونه از ابتلا به آمفیزم ریه جلوگیری کنیم؟
جلوگیری از آمفیزم ریه با ترک کامل سیگار و پرهیز از قرار گرفتن در مکان‌هایی که دود دخانیات یا آلاینده‌های صنعتی وجود دارد، انجام میشود. استفاده از ماسک مناسب و استاندارد و واکسیناسیون مطابق دستورالعمل (آنفلوآنزا، پنوموکوک، کووید-۱۹ و در جمعیت‌های توصیه‌شده RSV و زونا) خطر عفونت و تشدید COPD که از بیماری‌های مرتبط با آمفیزم است را کم می‌کند. غربالگری نقص آلفا-۱ در افراد پرریسک و پیروی از سبک زندگی فعال با تغذیه متعادل هم مفید است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
آمفیزم ریه بیماری تنفسی است که به‌تدریج و بدون درمان قطعی پیشرفت می‌کند اما تشخیص به‌موقع و مداخله زودهنگام می‌تواند تاثیر زیادی در کنترل علائم و افزایش کیفیت زندگی داشته‌باشد. ترک سیگار مهم‌ترین اقدام پیشگیرانه و درمانی است. استفاده از داروهای گشادکننده راه‌های هوایی، تمرینات توانبخشی تنفسی و در موارد پیشرفته اکسیژن‌درمانی یا جراحی می‌توانند مفید باشند. بیماران باید نسبت به نشانه‌هایی مانند تنگی نفس پیشرونده و سرفه مداوم هوشیار باشند و به‌طور منظم تحت نظر پزشک متخصص ریه قرار گیرند. در نهایت، توجه به سبک زندگی سالم و پرهیز از عوامل محرک، بهترین راه برای کاهش سرعت پیشرفت بیماری آمفیزم ریه است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
من ۵۰سالمه از سال ۹۴فهمیدم امفیزم ریه دارم وهرسال بدتر میشم باکوچکترین سرما خوردگی باید برم ۲۰روز بستری شوم الان میروم باز توانی چه ورزش هایی برای ریه هست تو منزل انجام بدم
سلام و وقت بخیر،
برای تقویت ریه در آمفیزم، تمرینات تنفسی زیر را در خانه انجام دهید:
✅ تمرینات مناسب:
تنفس دیافراگمی:
روی صندلی بنشینید، یک دست روی شکم و یکی روی سینه قرار دهید.
عمیق از بینی نفس بکشید و شکم را به بیرون هدایت کنید، سپس آرام از دهان بازدم کنید.
تنفس لب غنچه‌ای:
از بینی نفس بکشید و هنگام بازدم، لب‌ها را جمع کنید (مثل فوت کردن شمع).
بازدم را دو برابر دم طولانی کنید.
حرکات کششی و باز کردن قفسه سینه:
دستانتان را به سمت بالا بکشید و همزمان عمیق نفس بکشید.
🔹 نکته: ورزش‌های سنگین ممنوع است. اگر علائم بدتر شد، فعالیت را متوقف کنید.
برای دریافت برنامه توانبخشی مناسب، لطفاً از دکتر متخصص ریه در دکترتو نوبت مشاوره یا ویزیت حضوری بگیرید.
ممنون از اطلاعاتتان خیلی نگران شدم تشکر از فردا پیگیری میکنم.
ممنون از اطلاعاتتان خیلی نگران شدم تشکر از فردا پیگیری میکنم.
درود بر شما جناب جعفری عزیز
پایدار باشید
ممنون از اطلاعاتتان خیلی نگران شدم تشکر از فردا پیگیری میکنم.
سلام من ۱۵ سالمه عکس رادیوگرافی قفسه سینه گرفتیم نوشته بود پر هوایی در فیلد ریه شما مشهود است یعنی چی؟ یعنی امفزیم دارم
سلام! “پر هوایی در فیلد ریه” به این معنی است که در تصاویر رادیوگرافی شما، مقدار هوای موجود در ریه‌ها بیشتر از حالت معمولی دیده میشود. این می‌تواند به دلایل مختلفی باشد، مانند مشکلات تنفسی یا بیماری‌های ریوی. در مورد امفیزم، که یکی از بیماری‌های ریوی است، این وضعیت معمولاً با آسیب به بافت ریه و کاهش توانایی آنها در تبادل گازها همراه است. اما صرفاً از روی رادیوگرافی نمی‌توان به طور قطعی تشخیص داد که شما امفیزم دارید. برای بررسی دقیق‌تر، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا دلایل پر هوایی در ریه‌ها و وضعیت سلامت شما روشن شود.
متخصص ریه
با سلام
پدرم دو روزه تو بخش icu بستری شده
تشخیص آمفیزم ریه بیان شده
آیا بیماری خطرناکیه..؟
خیلی نگرانشم آخه زیاد سیکار مصرف میکنه
این بیماری آیا عواقب جبران ناپذیری داره..؟
راه درست چیه.؟