دیسپلازی دهانه رحم چیست؟ علت، نحوه تشخیص و درمان آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

دیسپلازی دهانه رحم وضعیت پیش سرطانی است که با افزایش شیوع ویروس پاپیلومای انسانی در خانم‌های زیر ۳۰ سال بیشتر دیده می‌شود. اگر دچار دیسپلازیا هستید یا آزمایش‌های تشخیصی شما مشکوک است، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که دیسپلازی چیست؟ چه علائمی ایجاد می‌کند؟ علت ابتلا به آن چیست؟ در صورت عدم درمان چه عوارضی خواهد داشت؟ چگونه می‌توان آن را تشخیص داد؟ آیا راهی برای درمان آن وجود دارد؟ تفاوت آن با سرطان چیست و چگونه می‌توان از آن پیشگیری کرد؟

درصورتی‌که دچار دیسپلازیا هستید یا به ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا هستید، باید برای تشخیص یا درمان بیماری خود به دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید. برای ارتباط با دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

دیسپلازی دهانه رحم یکی از بیماری های دهانه رحم است. دهانه رحم بخشی است که رحم را به واژن وصل می‌کند. این وضعیت پیش سرطانی بوده و در پوشش سطحی دهانه رحم یا کانال آندوسرویکال سلول‌های غیرطبیعی ایجاد می‌شوند. عفونت مقاربتی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) باعث بروز این مشکل می‌شود. این ویروس سالانه بین ۲۵۰.۰۰۰ تا یک میلیون زن را فقط در آمریک تحت تاثیر قرار می‌دهد.

دیسپلازی دهانه رحم در هر سنی ممکن است ایجاد شود. اما افراد بین ۲۵ تا ۳۵ سال بیشتر به آن مبتلا می‌شوند. با درمان و مدیریت این بیماری می‌توان از سرطان دهانه رحم پیشگیری کرد. غربالگری سرطان دهانه رحم بیش از ۵۰ سال است که در تمامی کشورها انجام می‌شود. اما متاسفانه دومین سرطانی که جان بسیاری از خانم‌ها را گرفته است، سرطان دهانه رحم است.

زمانی که سلول‌های غیرطبیعی دهانه رحم به عمق دهانه رحم یا سایر بافت‌ها و اندام‌ها سرایت می‌کند، شخص دچار سرطان دهانه رحم می‌شود. معمولا سرطان دهانه رحم خانم‌های بالای ۴۰ سال را درگیر می‌کند.

خدمات زیبایی زنان

از کلینیک های معتبر با هزینه مناسب

زیبایی واژنافتادگی رحمپاپ اسمیر و تمامی خدمات پزشکی زنان

با بهترین کیفیت از پزشکان برتر

مشاهده همه

دیسپلازی دهانه رحم در هر سنی ممکن است ایجاد شود. اما افراد بین ۲۵ تا ۳۵ سال بیشتر به آن مبتلا می‌شوند.

علائم دیسپلازی دهانه رحم

معمولا دیسپلازی دهانه رحم هیچ علامتی ندارد. پزشک در طول معاینه لگن یا آزمایش پاپ‌اسمیر می‌تواند آن را تشخیص دهد. با نزدیک‌شدن به شرایط سرطانی ممکن است شخص دچار لکه بینی در رابطه جنسی یا خونریزی غیرطبیعی بین دوره‌های قاعدگی شود.

علائم سرطان دهانه رحم شامل موارد زیر بوده و در این شرایط سلول‌های پیش سرطانی به سلول‌های سرطانی تبدیل شده‌اند.

• خونریزی پریود شدید و طولانی شدن مدت‌زمان پریود
• خونریزی بعد از یائسگی
• افزایش ترشحات واژن
• درد هنگام مقاربت.

اگر هر نوع علامت مشکوکی مربوط به سرطان دهانه رحم دارید یا احتمال می‌دهید دچار بیماری‌های مقاربتی شده‌اید، حتما به دکتر زنان مراجعه کنید. برای مشاوره با دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

علت ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم ویروس پاپیلومای انسانی است. معمولا زنان فعال جنسی زیر ۳۰ سال دچار این مشکل می‌شوند.

خونریزی دهانه رحم داری؟ نمی‌دونی علتش چیه؟

همین الان با دکتر زنان مشورت کن!

مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازاییبهترین دکتر متخصص زنان

علت دیسپلازی دهانه رحم

مهم‌ترین علت ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV است که منجر به بیماری زگیل تناسلی می‌شود. در بسیاری از زنانی که به دیسپلازیا مبتلا شده‌اند، این ویروس وجود داشته است. معمولا زنان فعال جنسی زیر ۳۰ سال دچار این مشکل می‌شوند. در بسیاری از مواقع سیستم ایمنی ویروس پاپیلومای انسانی را از بین برده و مشکلی ایجاد نمی‌شود. اما در برخی افراد بیماری HPV ادامه داشته و این عفونت می‌تواند منجر به دیسپلازی دهانه رحم شود.

۱۰۰ گونه مختلف ویروس اچ پی وی موجود بوده که حدود یک سوم آنها از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند. از میان آنها HPV 16 و HPV 18 خطرناک‌تر بوده و احتمال سرطانی شدن سلول‌ها در آنها بالا است.

معمولا ویروس پاپیلومای انسانی از طریق رابطه جنسی مانند رابطه واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل می‌شود. گاهی هم از طریق تماس پوست با پوست شخص آلوده این ویروس می‌‌تواند انتقال پیدا کند.

طبق تحقیقات حدود ۷۵٪ از زنان فعال جنسی در طول زندگی خود به ویروس HPV مبتلا می‌شوند. در ۵۰٪ موارد ویروس خودبه‌خود از بین رفته، اما گاهی می‌تواند باعث غیرطبیعی شدن سلول‌های دهانه رحم شود.

عوامل خطر دیسپلازی دهانه رحم

همان‌طور که گفتیم اصلی‌ترین دلیل ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم ابتلا به ویروس اچ پی وی است. زنان با شرایط زیر بیشتر در معرض ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی بوده و در نتیجه احتمال ابتلا به دیسپلازیا در آنها بیشتر است.

• شروع زودهنگام فعالیت جنسی
• داشتن چندین شریک جنسی
• رابطه جنسی با شخص که چندین شریک جنسی دارد.
• رابطه جنسی با مردی که ختنه نشده است.

به نقل از webmd در رابطه با عوامل موثر در ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم:

احتمال ابتلا به دیسپلازی شدید دهانه رحم در افراد سیگاری مبتلا به عفونت مزمن HPV دوبرابر بیشتر از افراد غیرسیگاری است؛ زیرا سیگارکشیدن سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند. عفونت مزمن HPV و دیسپلازی دهانه رحم با عوامل دیگری که باعث تضعیف سیستم ایمنی می‌شوند، مانند درمان با داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی برای بیماری‌های خاص یا پس از پیوند عضو و عفونت با HIV مرتبط است.

تشخیص دیسپلازی دهانه رحم

ازآنجایی‌که دیسپلازی دهانه رحم هیچ علامتی ندارد برای تشخیص آن پزشک باید معاینه لگنی و تست پاپ‌اسمیر را انجام دهد. از طریق این دو آزمایش هرگونه تغییر در سلول‌های دهانه رحم تشخیص داده می‌شود. اگر سرطان دهانه رحم به‌موقع مشخص شود، مانند هر سرطان دیگری قابل‌درمان بوده و خطرات آن پایین می‌آید. با انجام تست پاپ‌اسمیر علاوه بر تشخیص سلول‌های غیرطبیعی، انواع عفونت قارچی یا باکتریایی نیز تشخیص داده شده و علت التهاب دهانه رحم مشخص می‌شود. در ادامه این دو روش تشخیص را توضیح می‌دهیم.

۱. معاینه لگنی

برای انجام معاینه لگنی شما باید روی تخت معاینه دراز کشیده و پاهای خود را روی رکاب قرار دهید. متخصص زنان ابزاری به نام اسپکولوم را وارد واژن کرده تا دیواره واژن باز بماند. با این کار پزشک می‌تواند واژن و دهانه رحم را مشاهده کند و در صورت نیاز برای تست پاپ‌اسمیر نمونه‌ای جمع‌آوری کند.

۲. تست پاپ اسمیر

پزشک با استفاده از یک برس مخصوص از سلول‌های تغییریافته دهانه رحم نمونه‌برداری می‌کند. این نمونه برای تشخیص سرطان، سلول‌های پیش سرطانی یا شرایط غیر سرطانی مانند التهاب و عفونت به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. اگر در آزمایش پاپ اسمیر مورد مشکوکی مشاهده شود، احتمالا پزشک آزمایش پاپ اسمیر دیگری را انجام می‌دهد. گاهی نیز آزمایش کولپوسکوپی لازم است.

۳. آزمایش کولپوسکوپی

اگر تست پاپ‌اسمیر مشکوک باشد، برای تشخیص دقیق‌تر تغییر در سلول‌های دهانه رحم تست کولپوسکوپی انجام می‌شود. برای انجام این آزمایش باید روی تخت معاینه دراز بکشید. اسید استیک روی دهانه رحم قرار می‌گیرد. پزشک برای مشاهده دقیق تغییرات در دهانه رحم از ابزاری به نام کولپوسکوپ استفاده می‌کند. کولپوسکوپ یک میکروسکوپ الکتریکی بوده و تغییرات دهانه رحم را به‌صورت نواحی سفید نشان می‌دهد. هرچه مقدار نواحی سفید بیشتر باشد، نشانه پیشرفت دیسپلازی دهانه رحم است.

۴. بیوپسی دهانه رحم

گاهی لازم است برای تشخیص دقیق سرطانی بودن سلول‌ها آزمایش بیوپسی از دهانه رحم انجام شود. در این آزمایش مقداری از بافت دهانه رحم برداشته شده و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. بیوپسی دهانه رحم مطمئن‌ترین روش برای تشخیص سرطانی بودن سلول‌های دهانه رحم است.

درصورتی‌که به ویروس HPV مبتلا هستید، باید برای تشخیص به‌موقع دیسپلازی دهانه رحم یا سرطان دهانه رحم به متخصص زنان مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با متخصص زنان و زایمان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

درمان دیسپلازی دهانه رحم

روش‌های مختلفی برای درمان دیسپلازی دهانه رحم وجود دارد. پزشک باتوجه‌به پیشرفت بیماری، سن بیمار و سایر شرایط یکی از روش‌های درمان را انتخاب می‌کند. برخی روش‌های درمان می‌توانند روی بارداری تاثیر داشته باشند؛ بنابراین اگر باردار هستید یا در آینده قصد بارداری دارید، حتما در این مورد با متخصص زنان مشورت کنید. برای ارتباط حضوری، آنلاین یا تلفنی با متخصص می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید.

۱. نظارت بر سلول های غیرطبیعی

اگر دیسپلازی دهانه رحم خفیف باشد، نیازی به درمان نیست. در بسیاری از مواقع این عارضه خودبه‌خود درمان می‌شود. تنها در ۱٪ موارد دیسپلازیا تبدیل به سرطان دهانه رحم خواهد شد. در این شرایط باید تست پاپ‌اسمیر به طور مرتب هر چند وقت یک‌بار تکرار شود. اگر دیسپلازی خفیف بیشتر از دو سال طول بکشد یا به دیسپلازی متوسط تا شدید برسد، باید اقدامات درمانی انجام شود.

۲. حذف یا از بین بردن سلول های غیر طبیعی

اگر دیسپلازی دهانه رحم شدید باشد، پزشک باید سلول‌های غیرطبیعی را از بین ببرد. برای ازبین‌بردن این سلول‌ها از روش‌های زیر استفاده می‌شود.

• حذف سلول با الکتروسرجری لوپ: در این روش برای برداشتن سلول‌های غیرطبیعی از حلقه سیمی کوچک با بار الکتریکی استفاده می‌شود. گاهی برای برداشتن نمونه و بررسی در آزمایشگاه هم از این روش استفاده می‌کنند. حدود ۱ تا ۲% افراد بعد از این عمل دچار عوارضی مانند خونریزی تاخیری یا تنگی دهانه رحم می‌شوند.
• کونیزاسیون (بیوپسی مخروطی با چاقوی سرد): در این روش یک بافت مخروطی از سلول‌های غیرطبیعی دهانه رحم برداشته می‌شود. درگذشته برای درمان دیسپلازی معمولا این روش توصیه می‌شد. اما امروزه فقط در موارد شدید از آن استفاده می‌کنند. عوارض آن کمی بیشتر بوده و شامل خونریزی بعد از عمل و تنگی دهانه رحم می‌شود.
• هیسترکتومی: در این روش جراحی، رحم برداشته می‌شود. اگر دیسپلازی متوقف نشود یا با سایر روش‌ها بهبود پیدا نکند، این روش گزینه آخر است.

می‌دونی قبل از آزمایش بیوپسی رحم باید چیکار کنی؟

دکتر بیوپسی دهانه رحم

پیشگیری از دیسپلازی دهانه رحم

تنها راه برای پیشگیری از دیسپلازی دهانه رحم جلوگیری از ابتلا به ویروس HPV است. اگر دچار ویروس پاپیلومای انسانی هستید، برای پیشگیری از دیسپلازیا باید به طور مرتب آزمایش پاپ‌اسمیر انجام دهید تا از ابتلا به آن و پیشرفت بیماری مطلع شوید.

برای پیشگیری از ابتلا به HPV به اقدامات زیر توجه داشته باشید.

• واکسن HPV را تزریق کنید. یکی از واکسن‌هایی که مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا است، واکسن گارداسیل بوده که معمولا برای افراد ۹ تا ۲۶ سال تزریق می‌شود. اگر بین ۲۷ تا ۴۵ سال هستید، در مورد این واکسن با پزشک مشاوره داشته باشید.
• رابطه جنسی ایمن داشته باشید. با شخصی که چندین شریک جنسی داشته، رابطه جنسی از هر نوع واژینال، مقعدی یا دهانی نداشته باشید. هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
• به طور منظم تست پاپ‌اسمیر انجام دهید. از سن ۲۱ تا ۲۹ سال لازم است سالی یک بار تست پاپ‌اسمیر انجام شود. بعد از ۳۰ سالگی هر ۵ سال یک‌بار این آزمایش را انجام دهید.
• سیگار نکشید. افرادی که سیگار می‌کشند یا از محصولات تنباکو استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض دیسپلازی به‌ویژه انواع شدیدتر آن قرار بگیرند.

برای تشخیص و درمان دیسپلازی دهانه رحم به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

دیسپلازی دهانه رحم به وضعیتی گفته می‌شود که سلول‌های غیرطبیعی در دهانه رحم تشکیل شوند. افرادی که دچار ویروس پاپیلومای انسانی هستند، در معرض خطر ابتلا به این عارضه قرار دارند. ویروس HPV در بیشتر موارد از طریق رابطه جنسی مانند رابطه واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل می‌شود. دیسپلازی در صورت عدم درمان و مدیریت ممکن است به سلول‌های سرطانی تبدیل شده و شخص دچار سرطان دهانه رحم شود.

برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم لازم است افرادی که دچار HPV یا دیسپلازی دهانه رحم هستند، به طور منظم آزمایش پاپ‌اسمیر انجام دهند. اگر در آزمایش مورد مشکوکی دیده شود، آزمایش‌های دیگر برای تشخیص سلول‌های غیرطبیعی یا سرطانی لازم است.

اگر دیسپلازی خفیف باشد، معمولا نیازی به درمان نبوده و فقط آزمایش پاپ‌اسمیر تکرار می‌شود. اما اگر دیسپلازی خفیف بعد از دو سال بهبود پیدا نکند یا پیشرفت کند، باید اقدامات درمانی انجام شود. در روش‌های مختلف درمان بافت غیرطبیعی خارج شده تا جلوی پیشرفت بیماری گرفته شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این عارضه و مشاوره با دکتر زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو امکان مشاوره حضوری، تلفنی و آنلاین با متخصص زنان و زایمان وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!