شب ادراری در کودکان، علت، تشخیص و درمان آن

شب ادراری در کودکان یا بی‌اختیاری ادرار یکی از مشکلات شایع است که بسیاری از والدین نگران آن هستند. اگر کودک شما هم دچار این عارضه است و به دنبال راهی برای درمان آن هستید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که اختلال شب ادراری در کودکان چیست؟ چرا برخی کودکان دچار این اختلال می‌شوند؟ آیا راهی برای درمان آن وجود دارد؟ اگر این عارضه درمان نشود، چه عوارضی در پی خواهد‌داشت؟ تا چه سنی شب ادراری طبیعی است و جای نگرانی ندارد؟ چه زمانی لازم است برای کنترل آن به پزشک مراجعه‌کرد؟

درصورتی‌که کودک شما دچار اختلال بی‌اختیاری ادرار است، باید برای تشخیص و درمان مشکل به دکتر کودکان یا دکتر اورولوژیست مراجعه کنید. برای ارتباط با بهترین پزشکان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد. برای دریافت مشاوره تلفنی می‌توانید از لینک‌های پیش رو استفاده کنید: مشاوره تلفنی دکتر اورولوژی، مشاوره تلفنی دکتر کودکان

اختلال شب ادراری کودکان چیست؟

اختلال شب ادراری در کودکان شایع بوده و در بیشتر مواقع نگران‌کننده نیست. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در آمریکا ۵ میلیون کودک دچار این مشکل هستند. کودکان در سنین ۲ تا ۴ سالگی یاد می‌گیرند که از توالت استفاده‌کنند. اما تا سن ۳ سالگی ۴۰٪ از کودکان رخت‌خواب خود را خیس می‌کنند. علت دقیق تفاوت میان کودکان در شب ادراری مشخص نیست.

در سن ۵ یا ۶ سالگی ۸۵٪ از کودکان مشکل شب ادراری نداشته و رختخواب خود را خیس نمی‌کنند. اما ممکن است این عارضه در برخی کودکان تا سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی هم ادامه داشته‌باشد.

اگر کودک شما مشکل شب ادراری نداشته و ناگهانی این اختلال شروع شده‌است، باید به پزشک مراجعه‌کنید. گاهی ممکن است استرس یا مشکلات خاصی باعث بروز شب ادراری شوند.

در سن ۵ یا ۶ سالگی ۸۵٪ از کودکان مشکل شب ادراری نداشته و رختخواب خود را خیس نمی‌کنند. اما ممکن است این عارضه در برخی کودکان تا سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی هم ادامه داشته‌باشد.

علائم شب ادراری در کودکان چیست؟

برخی از علائمی که ممکن است در کودک مبتلا به شب ادراری مشاهده شود، شامل موارد زیر است:

• دو زانو نشستن، زانوها و پاها را در خود پیچیدن، بر روی پاشنه‌ی پا نشستن و چمباتمه زدن می‌تواند نشانه‌های یک مثانه‌ی حساس باشد و کودکی که این علائم را دارد معمولا به شب‌ادراری دچار است.
• شرت و یا شلوار کودک نم دارد.
• معمولا کودکانی که به شب ادراری مبتلا هستند، خواهر و برادرهایشان هم به این علامت دچار هستند.

آیا کودک شما مدام شب ادراری داره؟

پس همین حالا با دکتر کودکان مشورت کن.

مشاوره آنلاین دکتر کودکانمتخصص کودکان

علت شب ادراری کودکان چیست؟

علت دقیق شب ادراری در کودکان مشخص نیست. اما برخی عوامل می‌توانند در این مشکل تاثیر داشته‌باشند. از جمله:

عوامل مختلفی ممکن است در ایجاد شب ادراری کودک نقش داشته‌باشند از جمله:

۱. مثانه کوچک

مثانه فرزند شما ممکن است به اندازه کافی بزرگ نشده‌باشد که بتواند ادرار تولید‌شده در شب را نگه‌دارد و موجب این عارضه در کودک شما می‌شود.

۲. ناتوانی در تشخیص مثانه پر

اگر عصب‌هایی که مثانه را کنترل می‌کنند بالغ نشده‌باشند، پر‌شدن مثانه نمی‌تواند کودک شما را بیدار کند، مخصوصا اگر فرزند شما یک خواب عمیق باشد.

۳. عدم تعادل هورمون

در دوران کودکی، بعضی از بچه‌ها هورمون ضدادراری (ADH) را به میزان کافی ندارند، این هورمون تولید ادرار را در شب کم می‌کند.

۴. عفونت مجاری ادراری

این عفونت می‌تواند کنترل ادرار را برای کودک دشوار می‌کند. علائم عفونت ادراری در کودکان شامل شب ادراری، تکرر ادرار، ادرار قرمز یا صورتی و درد در هنگام ادرار‌کردن است.

۵. آپنه خواب

گاهی اوقات این عارضه، نشانه‌ای از آپنه انسدادی خواب است که در آن تنفس کودک در طول خواب متوقف می‌شود و اغلب به علت لوزه‌ها و یا آدنوئیدهای التهابی یا بزرگ‌شده، ایجاد‌می‌شود. علائم دیگر آپنه خواب ممکن است شامل خروپف و خواب‌آلودگی روزانه باشد.

۶. دیابت

برای کودکی که معمولا قادر به کنترل ادرار خود در شب است، شب ادراری ممکن است اولین علامت دیابت در کودکان باشد. علائم دیگر ممکن است شامل دفع مقدار زیادی ادرار در یک زمان، افزایش میزان تشنگی، خستگی و کاهش وزن با وجود اشتهای خوب باشد.

۷. یبوست طولانی و مزمن

عضلاتی که برای کنترل ادرار و دفع مدفوع به کار می‌روند یکسان ‌هستند. هنگامی‌که یبوست در کودکان طولانی و مزمن می‌شود، این عضلات ناکارآمد شده و کنترل ادرار را نیز مختل کرده و موجب شب ادراری می‌شوند.

۸. مشکل ساختاری در دستگاه ادراری یا سیستم عصبی

به ندرت، این عارضه مربوط به نقصی در سیستم عصبی یا سیستم ادراری کودک است

۱. عفونت مجاری ادراری از دلایل شب ادراری کودکان

عفونت مجاری ادراری یکی از مشکلاتی است که می‌تواند کودکان را درگیر کند. عفونت ادراری، ادرار کردن را برای کودک سخت می‌کند. اگر کودک شما علائمی مانند موارد زیر را دارد، حتما به پزشک مراجعه کنید:

• تکرر ادرار
• ادرار دردناک
• ادرار صورتی

۲. آپنه خواب از دلایل شب ادراری در کودکان

یکی دیگر از مشکلات کودکان، آپنه خواب است. آپنه خواب باعث قطع‌شدن تنفس در خواب می‌شود. این عارضه به دلیل التهاب و بزرگ‌شدن لوزه‌ها یا آدنوئیدها اتفاق میفتد. از علائم دیگر آپنه می‌توان به خر‌و‌پف و خواب‌آلودگی در طول روز اشاره‌کرد. این مشکل می‌تواند باعث شب ادراری در کودکان شود.

۳. دلیل شب ادراری در کودکان: دیابت کودک

دیابت می‌تواند علامت‌های ناگهانی داشته‌باشد که یکی از آنها شب ادراری است. اگر کودک شما قبلا مشکل شب ادراری نداشته و این عارضه ناگهانی شروع شده‌است، احتمال دیابت وجود دارد. دیابت در کودکان علاوه‌بر این نشانه، علائم دیگری مانند موارد زیر را ایجاد می‌کند:

• ادرار زیاد
• تشنگی شدید
• خستگی
• کاهش وزن

۴. یبوست در کودک از عوامل شب ادراری در کودکان

یبوست مزمن از دیگر مشکلاتی است که یکی از عوارض آن ادرار در شب است. عضلات مربوط به کنترل ادرار و مدفوع یکسان هستند. زمانی‌که یبوست در کودکان طولانی‌مدت ادامه داشته‌باشد، ماهیچه دچار اختلال شده و کودک در شب رختخواب را خیس می‌کند.

عوامل خطر شب ادراری در کودکان چیست؟

هر کودکی ممکن است دچار شب ادراری شود. اما برخی فاکتورها احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش می‌دهند. از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره‌کرد.

• جنسیت: پسران حدودا ۲ برابر دختران دچار شب‌ادراری می‌شوند.
• استرس و اضطراب: رویدادهای استرس‌زا برای کودک مانند شروع مدرسه یا دور‌بودن از خانه می‌تواند باعث این عارضه شود.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین در کودکی سابقه شب ادراری داشته‌باشد، احتمال بروز این اختلال در کودک افزایش پیدا می‌کند.
• اختلال نقص توجه / بیش‌فعالی: در کودکانی که دچار این اختلال هستند، بی‌اختیاری ادرار بیشتر دیده‌می‌شود.

اگر هر یک از این عوامل خطر در مورد کودک شما صدق می‌کند، حتما در این مورد با دکتر اطفال یا متخصص کلیه و مجاری ادراری مشاوره داشته‌باشید. برای ارتباط با پزشک می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین یا تلفنی وجود دارد.

چه زمانی در مواجهه با شب ادراری در کودکان به دکتر مراجعه کنیم؟

جالب است بدانید که شب ادراری در کودکان یک اختلال شایع است و بسیاری از کودکان تا سن ۳ سالگی با شب ادراری مواجه می‌شوند. اما اینکه این مشکل تا چه زمانی ادامه پیدا می‌کند، اهمیت بیشتری برای مراجعه به دکتر دارد. توجه داشته‌باشید که زمانی‌که این اختلال از ۷ سالگی به بعد هم ادامه پیدا کند، باید به دکتر مراجعه کنید. همچنین اگر فرزند شما از قبل این عادت را نداشته‌است و به طور ناگهانی با شب ادراری مواجه می‌شود، باید به دکتر مراجعه کنید و برای ریشه‌یابی علت آن اقدام کنید. برخی از بیماری‌ها، به طور ناگهانی این علامت را نشان می‌دهند.

برای درمان شب ادراری کودکان به چه دکتری مراجعه کنیم؟

اما سوالی که مطرح می‌شود، این است که برای تشخیص علت و درمان شب ادراری در کودکان به چه دکتری مراجعه کنیم؟ برای درمان این بیماری می‌توانیم به دکتر کودکان و یا دکتر اورولوژیست مراجعه کنید. اول به دکتر اطفال مراجعه کنید و اگر برای درمان این بیماری نیاز به کمک دکتر اورولوژیست باشد، دکتر اطفال شما را به ایشان ارجاع خواهدداد. برای دریافت مشاوره تلفنی می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید:

• مشاوره تلفنی متخصص کودکان
• مشاوره تلفنی دکتر اورولوژی

تشخیص علت شب ادراری در کودکان چگونه انجام می شود؟

زمانی‌که برای تشخیص شب‌ادراری به پزشک مراجعه می‌کنید، متخصص برای شناسایی علت و انتخاب نوع درمان از روش‌های تشخیصی زیر استفاده می‌کند.

• معاینه بدنی
• بررسی علائم، سوابق پزشکی خانواده، مصرف مایعات و عادات روده و مثانه
• تجویز آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت ادراری یا دیابت
• عکس‌برداری با اشعه ایکس برای بررسی ساختار دستگاه ادراری
• انواع دیگر آزمایش‌ها برای تشخیص دقیق‌تر

شب ادراری در کودکان ۳ ساله طبیعی است؟

در کودکان ۳ ساله شب ادراری طبیعی است و نشان‌دهنده‌ی مشکل خاصی نیست. اگر این مشکل از ۷ سال به بعد ادامه پیدا کند، می‌تواند خطرناک باشد. بنابراین اگر کودک زیر ۳ سال شما به این مشکل مبتلا است، نگران نباشید.

برای درمان شب ادراری در کودکان ابتدا باید علت آن تشخیص داده‌شود. برای تشخیص دقیق باید به دکتر اطفال یا متخصص اورولوژیست مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو به صورت حضوری، آنلاین یا تلفنی با متخصص در ارتباط باشید.

درمان فوری شب ادراری در کودکان چیست؟

معمولا شب ادراری در کودکان نیازی به درمان ندارد و با افزایش سن برطرف می‌شود. اگر مشکل زمینه‌ای مانند یبوست، آپنه خواب یا دیابت تشخیص داده‌شود، با درمان آنها مشکل حل می‌شود. در غیر این‌صورت برای کاهش شب ادراری می‌توان اقدامات زیر را انجام داد.

• قبل از خواب مصرف مایعات را محدود کنید.
• مصرف کافئین کودک را محدود کنید.
• از آلارم رطوبت استفاده کنید. این دستگاه کوچک با باتری کار می‌کند. پد آن حساس به رطوبت است. با ایجاد رطوبت زنگ هشدار به صدا در می‌آید. با استفاده از این دستگاه می‌توان بعد از ۱۶ هفته کاهش شب ادراری را مشاهده کرد.
• برای کودکان بالای ۷ سال ممکن است دارو تجویز شود.

به نقل از nationwidechildrens دررابطه‌با نیاز به درمان بی‌اختیاری ادرار کودکان:

تقریبا ۱۵٪ از کودکانی که رختخواب را خیس می‌کنند، بدون نیاز به درمان یاد می‌گیرند که در طول شب بدون هیچ مداخله‌ای ادرار نکنند. بااین‌حال، هر چه مدت‌زمان شب ادراری بیشتر باشد، احتمال اینکه به‌خودی‌خود بهتر شود کمتر است.

درمان شب ادراری کودکان با دارو (درمان شب ادراری کودکان ۸ ساله یا ۷ سال به بالا)

پزشک به‌عنوان آخرین راه‌حل برای مدت کوتاهی دارو تجویز می‌کند. انواع خاص داروها عبارتند از:

• دسموپرسین (DDAVP): این دارو تولید ادرار در شب را کاهش می‌دهد. نباید هنگام استفاده از آن مایعات زیاد نوشید. زیرا مشکلاتی ایجاد می‌کند. اگر کودک دچار تب، اسهال یا حالت تهوع است، از مصرف این دارو باید خودداری کنید. این دارو به صورت قرص بوده و برای کودکان بالای ۵ سال تجویز می‌شود.
• داروی آنتی‌کولینرژیک مانند اکسی‌بوتینین: این دارو باعث افزایش ظرفیت مثانه و کاهش انقباضات آن می‌شود. کودکانی که مثانه کوچکی دارند می‌توانند از این دارو استفاده‌کنند.

برای کاهش شب ادراری در کودکان مصرف مایعات از عصر تا زمان خواب را محدود کنید.

دنبال بهترین راه درمان شب ادراری فرزندت هستی؟ از متخصص شب ادراری مشاوره بگیر.

دکتر شب ادراری

درمان شب ادراری کودکان در طب سنتی چیست؟

برای درمان شب ادراری در طب سنتی می‌توان از خوراکی‌های درمانی مانند استفاده از سبزیجات و خوراکی‌های گرم و خشک مانند هویج، پیاز، کرفس، تره، سیر، زیتون، نعنا، پونه، میوه‌های شیرین مانند سیب، انجیر، نارگیل، انبه و موارد دیگر در رژیم غذایی استفاده کرد. این مواد غذایی طبع کودک و یا بزرگسال را گرم و خشک می‌کند و از تری و سردی خارج می‌شود. به همین دلیل احتمال شب ادراری تا حد امکان کاهش پیدا می‌کند.
در عین حال باید از خوراکی‌های سرد و تر خودداری کنید. خوردن این خوراکی‌ها می‌توانند در افزایش شب ادراری موثر باشند. حتما دقت کرده‌اید که شب‌هایی که فرد مبتلا به شب ادراری هندوانه و یا خربزه می‌خورد، بیشتر به تکرر ادرار و شب ادراری می‌افتد. اما زمانی که از این خوراکی‌ها استفاده نمی‌کند، چنین اتفاقی برای او نمی‌افتد.

درمان شب ادراری کودکان با پیاز

برخی از دکتر‌های طب سنتی پیشنهاد می‌دهند که از پیاز برای درمان این مشکل استفاده کنید. به خاطر داشته‌باشید که در نهایت برای درمان مشکل شب ادراری باید به دکتر اطفال و یا دکتر اورولوژیست مراجعه کنید. اما پیشنهاد می‌شود که یک عدد پیاز قرمز و یک عدد پیاز سفید را رنده کنید و با یک قاشق چایخوری عسل مخلوط کنید. به این خمیر کمی زردچوبه اضافه کنید و آن را روی زیر شکم فرزند خود قرار دهید. این کار، به گفته‌ی دکتر طب سنتی می‌تواند در درمان شب ادراری کودکان کمک‌کننده باشد.

برای پیشگیری از شب ادراری در کودکان چه کاری می توان انجام داد؟

اگر نگران هستید که کودک شما دچار شب ادراری شود، به موارد زیر دقت داشته و سبک زندگی کودک خود را تغییر‌دهید.

• مصرف مایعات را از عصر تا زمان خواب محدود کنید.
• نوشیدنی و غذاهای حاوی کافئین باعث تحریک مثانه شده و باید محدود شوند.
• قبل از خواب کودک را تشویق کنید تا به توالت برود. در شب نیز چراغ کوچکی را روشن بگذارید تا کودک برای رفتن به توالت راحت باشد.
• کودک را تشویق کنید تا در طول روز به طور منظم از توالت استفاده کند.

عوارض ناشی از شب ادراری در کودکان چیست؟

اگر شب ادراری به علت بیماری زمینه‌ای ایجاد نشده‌باشد، معمولا عوارضی هم نداشته و جای نگرانی ندارد. اما این اختلال می‌تواند مشکلاتی را برای کودک ایجاد‌کند. از جمله:

• کودک احساس گناه و خجالت کرده و این موضوع روی عزت‌نفس او تاثیر می‌گذارد.
• تمایل نداشتن به فعالیت‌های اجتماعی مانند اردو مدرسه
• ایجاد بثورات در ناحیه تناسلی کودک (اگر شب با لباس زیر خیس بخوابد.)

شب ادراری کودک تا چه سنی طبیعی است؟

برای کودکان تا قبل از سن ۵ سالگی ادرار در شب طبیعی بوده و مشکل محسوب نمی‌شود. شب ادراری در کودک ۳ ساله بیماری محسوب نمی‌شود و نیازی به درمان دارد. این حالت به مرور در کودکان از بین می‌رود. برای تشخیص شب ادراری باید کودک ۵ یا ۶ ساله دو یا چند دوره شب ادراری در ماه داشته‌باشد. در ۵ سالگی حدود ۱۵ تا ۲۵% از کودکان رخت‌خواب را خیس می‌کنند. با هر سال رشد این میزان ۱۵% کاهش می‌یابد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

شب‌ادراری در کودکان به‌ویژه کودکان زیر ۳ سال شایع بوده و جای نگرانی ندارد. معمولا کودکان تا سن ۵ یا ۶ سالگی یاد‌می‌گیرند که از توالت استفاده‌کنند. اگر این اختلال بعد از ۷ سالگی برطرف نشد، همراه با علائم دیگری بود یا به‌طور ناگهانی شروع شد، مراجعه به دکتر اطفال یا متخصص کلیه و مجاری ادراری ضروری است.

برای پیداکردن بهترین دکتر اطفال یا دکتر اورولوژیست می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

برای دریافت مشاوره تلفنی می‌توانید از لینک‌های زیر کمک بگیرید:

• مشاوره تلفنی با اورولوژیست
• مشاوره تلفنی متخصص اطفال

دکترتو مراقب سلامتی شماست!