فهرست مطالب
- چرا یائسه می شویم و یائسگی چیست؟
- علائم اولیه یائسگی چیست؟ (اولین علامت یائسگی)
- علت یائسگی چیست؟
- علت یائسگی زودرس چیست؟ (زودتر از سن یائسگی طبیعی)
- تشخیص یائسگی چگونه انجام می شود؟
- درمان علائم یائسگی چیست؟ (بعد از یائسگی چه باید کرد)
- درمان یائسگی زودرس در خانه و تغییر سبک زندگی برای بهبود علائم یائسگی
- طب سنتی و دمنوش برای یائسگی، برای جلوگیری از یائسگی چه بخوریم (یا بهبود علائم آن)
- مراحل یائسگی چیست؟
- خطرات و عوارض سلامتی مرتبط با یائسگی (عوارض یائسگی)
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
یائسگی به وضعیتی گفتهمیشود که یک زن دیگر پریود نمیشود و نمیتواند به طور طبیعی باردار شود. در یائسگی معمولا چند ماه یا چند سال قبل از توقف کامل قاعدگی، پریودها به طور قابلتوجهی کاهش مییابند. در برخی موارد حتی ممکن است پریودها به طور ناگهانی قطع شوند.
گرگفتگی، تعریق شبانه، خشکی واژن و کاهش میل جنسی از شایعترین علامتهای اولیه یائسگی هستند و همچنین یائسهشدن میتواند منجر به اضطراب و تغییر در خلقوخو شود. در ادامه همراه دکترتو باشید تا این دوره از زندگی زنان را مورد بررسی کامل قراردهیم.
در دکترتو میتوانید با بهترین متخصص زنان در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید. همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره و پرسیدن سوالات خود به صورت تلفنی یا آنلاین از مشاوره تلفنی دکتر زنان دکترتو کمک بگیرید.
چرا یائسه می شویم و یائسگی چیست؟
یکی از اصلیترین مراحل چرخهی تولید مثلی یک زن، یائسگی است. زمانیکه یک زن به دورهای در زندگی خود نزدیک میشود که دیگر امکان باروری برای او وجود ندارد، برخی از هورمونها در بدن او کاهش پیدا میکنند. این مسئله باعث بروز برخی از اتفاقات میشود و علائمی را به همراه دارد. نمیتوان از یائسگی پیشگیری کرد و یک زن سالم حتما این مرحله را در زمان درستی از زندگی خود میبیند.
یائسگی زمانی اتفاق میافتد که شما دیگر پریود نمیشوید و نمیتوانید باردار شوید. دو هورمون استروژن و پروژسترون در بدن شما کاهش پیدا میکنند. برای آشنایی بیشتر با این مرحله از زندگی یک زن بهتر است که با ما همراه باشید و این مطلب را تا انتها بخوانید.
متن انگلیسی:
به نقل از nia
«Menopause is a point in time 12 months after a woman’s last period.»
ترجمه متن:
«اگر از آخرین پریود شما ۱۲ ماه میگذرد، یائسه شدهاید.»
علائم اولیه یائسگی چیست؟ (اولین علامت یائسگی)
تجربه یائسگی هر زنی منحصر به فرد است. هنگامیکه یائسگی به طور ناگهانی یا در مدت زمان کوتاهتری رخ میدهد، علائم معمولا شدیدتر میشوند. شرایطی که بر سلامت تخمدان تأثیر میگذارد، مانند سرطان یا هیسترکتومی، یا انتخاب سبک زندگی خاص مانند سیگار کشیدن، تمایل دارند شدت و طول مدت علائم را افزایش دهند. جدای از تغییرات قاعدگی، علائم پیش از یائسگی، یائسگی و پس از یائسگی به طور کلی یکسان است. شایعترین علائم اولیه قبل از یائسگی عبارتند از:
- تعریق شبانه
- گرگرفتگی
- بی نظمی قاعدگی قبل از یائسگی و لکه بینی قبل از یائسگی
- خشکی واژن
- درد سینه
- تکرر ادرار
- مشکل خواب
- نوسانات خلقی ناشی از یائسگی
- خشکی پوست، چشم و دهان
- درد در هنگام رابطه جنسی.
مهمترین علائم یائسگی و سن یائسگی در زنان ایران (میزان fsh در یائسگی)
یکی از مهمترین علامتهای یائسگی، گرگرفتگی یا hot flash است. این حالت به طور ناگهانی در بدن ایجاد میشود و زن دچار گرگرفتگی و داغی شدید بدن میشود. جالب است بدانید که این علامت میتواند تا سالها بعد از یائسگی هم ادامه پیدا کند و همراه او باشد. این علامت میتواند مرتبط با بالا و پایین شدنهای استروژن باشد. معمولا این علامت در بخش بالایی بدن ایجاد میشود. بیشتر زنها ناگهان احساس گرمی شدید در بالای تن خود (به خصوص در قسمت سینهها، گردن و صورت) میکنند و از آن عاصی میشوند.
در مواقعی که گرگرفتگی بسیار آزاردهنده باشد، برای درمان آن میتوان از دارو درمانی استفاده کرد. اما در بیشتر موارد به زن فرصت دادهمیشود تا با این علامت کنار بیاید. زنان معمولا در ۴۵ سالگی به بعد یائسه میشوند. یایسگی بخش طبیعی از پیری است و معمولا بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ میدهد. اما حدود ۱٪ از زنان یائسگی را قبل از ۴۰ سالگی تجربه میکنند. به این وضعیت یائسگی زودرس یا نارسایی زودرس تخمدان نیز گفتهمیشود. میزان fsh در یائسگی ۱۰ تا ۲۰ برابر میشود. همچنین میزان LH در یائسگی تا ۳ برابر افزایش پیدا میکند.
علائم ثانویه یائسه شدن و یائسگی در ۴۲ سالگی و بعد از آن
علائم ثانویه به شرح زیر هستند:
- خستگی
- افسردگی
- ضربان قلب بالا
- سردرد
- درد در مفاصل و عضلات (دردهای یائسگی)
- افزایش وزن
- ریزش مو
- تغییر در میل جنسی.
بررسی چند سوال متداول مرتبط با علائم یائسگی خالی از لطف نیست. در ادامه این سوالات را بررسی خواهیمکرد.
چه چیزی باعث تغییرات احساسی در یائسگی می شود؟
هورمونها پیامرسانهای شیمیایی هستند که بر عملکرد سلولها و اندامهای بدن تاثیر میگذارند. طبیعی است که سطح هورمونها در زمانهای مختلف زندگی دچار تغییر شود. یائسگی با تاثیر بر سطح استروژن و پروژسترون باعث اختلالات هورمونی میشود. از آنجایی که هورمونها رابطه مستقیم با خلقوخوی افراد دارند، تغییر در میزان آنها میتواند باعث تغییرات احساسی شود.
خشکی واژن از علائم و عوارض یائسگی است؟
خشکی واژن یک علامت دردناک است که بسیاری از زنان ممکن است در طول زندگی خود آن را تجربه کنند. این علامت میتواند ناشی از کاهش سطح هورمون، شیردهی یا مصرف برخی داروها باشد و معمولا با یائسگی مرتبط است. با فرارسیدن یائسگی و کاهش هورمون استروژن، بافت واژن نازکتر، خشکتر و شکنندهتر میشود. خشکی واژن یکی از علل اصلی درد سکس در زمان یائسهشدن است.
یائسگی باعث دخول دردناک می شود؟
علل مختلفی میتوانند باعث درد در هنگام رابطه جنسی شوند. عفونت و بیماریهایی همچون کلامیدیا، سوزاک و تبخال تناسلی نمونههایی از این علل هستند. همانطور که اشاره کردیم یائسگی باعث خشکی واژن میشود که ممکن است باعث درد هنگام مقاربت شود.
یائسگی باعث بی میلی جنسی می شود؟
بی میلی جنسی اغلب اوقات به دلیل تغییرات هورمونی به وجود میآید، اما تصور عدم بارداری بعد از رابطه جنسی نیز در این مسئله بیتاثیر نیست. البته کاهش میل جنسی در تمام زنان یائسه رخ نمیدهد، بااینوجود کاهش میل جنسی یکی از علائم شایع یائسه گی است.
تعریق شبانه چه زمانی نشانه یائسگی است؟
قند خون پایین و اضطراب شایعترین علل تعریق شبانه هستند. بااینحال یائسهشدن نیز میتواند باعث تعریق شبانه شود. محققان معتقدند کاهش سطح استروژن در زمان قاعدگی، دلیل اصلی تعریق شبانه است. البته تشخیص یائسهشدن فقط از روی تعریق شبانه غیرممکن است و باید علائم دیگر را نیز مد نظر داشتهباشید.
بی نظمی در پریود نشانه یائسگی است؟ (امکان برگشت تخمک گذاری در یائسگی وجود دارد؟)
اگر طول چرخه قاعدگی شما (فاصله بین شروع هر دوره) مدام در حال تغییر باشد، دچار بی نظمی در پریودی هستید. در طول قاعدگی تخمکگذاری به دلیل تغییرات هورمونی غیرقابل پیشبینی میشود. ازاینرو ممکن است شما بیش از پیش پریود شوید، یا اینکه تعداد پریودی شما به طور قابلتوجهی کاهش یابد. همچنین طول هر دوره قاعدگی نیز ممکن است دستخوش تغییرات شود.
اگر اصطلاح یائسگی بر روی شخص قرار دادهشود و تشخیص درست باشد، دیگر احتمال تخمکگذاری وجود ندارد.
خستگی زیاد نشانه یائسگی است؟
خستگی زیاد میتواند نشانهای از بیماریهای همچون کمخونی و دیابت باشد. بااینحال به عنوان یکی از علائم رایج یائسهشدن نیز شناخته میشود. این عارضه نیز همچون عوارض دیگر به دلیل اختلالات هورمونی به وجود میآید.
بی اختیاری ادرار از عوارض یائسگی است؟
به ازدستدادن کنترل مثانه بی اختیاری ادرار گفتهمیشود. در طول این اختلال ممکن است در حین ورزش، عطسه یا خندیدن، میل ناگهانی به ادرار داشتهباشید. استروژن هورمونی است که مثانه و مجرای ادرار را سالم نگهمیدارد. با نزدیک شدن به یائسگی و کاهش سطح استروژن، عضلات کف لگن که مسئول کنترل ادرار هستند ضعیفتر میشوند. در نتیجه ممکن است با رسیدن به یائسگی دچار بیاختیاری ادرار شوید.
مشکلات خواب از عوارض یائسگی است؟
اضطراب، تعریق شبانه و تکرر ادرار که به دلیل یائسگی به وجود میآیند، باعث مشکلات خواب میشوند. با نزدیک شدن به یائسگی ممکن است در طول شب به سختی خوابتان ببرد یا اینکه ممکن است در نیمه شب بیدار شوید و دیگر نتوانید بخوابید. ورزش زیاد و پرهیز از وعدههای غذایی سنگین قبل از خواب میتواند به مدیریت این عارضه کمک شایانی کند.
تکرر ادرار چه زمانی نشانه یائسگی است؟
هورمون استروژن در حمایت از دو طرف مثانه نقش دارد. این بدان معناست که اگر سطح استروژن شما پایین باشد، ممکن است احساس پر شدن مثانه و تکرر ادرار را تجربه کنید. بنابراین اگر همراه با علائم دیگر احساس تکرر ادرار نیز دارید، ممکن است یائسه شدهباشید.
با دیدن علایم یائسگی یا علائم یائسگی زودرس به چه دکتری مراجعه کنیم؟
باوجود اینکه یائسگی یکی از مراحل طبیعی زندگی یک زن است، هنگامی که با علائم آن مواجه میشوید، باید به دکتر زنان مراجعه کنید. آماده شدن برای این مرحله یکی از مهمترین مواردی است که در رابطه با این اتفاق فیزیولوژیک وجود دارد. برخی از روتینهای زنانهی شما باید تغییر کند و شکلی جدید به خود بگیرد. باید برخی از عادات ناسالم را کنار بگذارید و به جای آنها روشهای دیگری را در زندگی اتخاذ کنید. مشکلاتی که ممکن است بعد از یائسگی با آنها مواجه شوید را بشناسید و برای آنها آماده شوید. اگر علائم یائسگی زودرس را تجربه میکنید، بدون فوت وقت به دکتر زنان مراجعه کنید. میتوان جلوی آن را گرفت.
دکتر زنان میتواند یکی از بهترین مشاورها در این زمینه باشد. همچنین میتوانید از دکتر مامایی کمک بگیرید. برای دریافت مشاوره تلفنی از هر یک از دکترهای معرفیشده میتوانید از لینکهای زیر استفاده کنید:
- مشاوره تلفنی دکتر زنان
- مشاوره تلفنی مامایی
علت یائسگی چیست؟
اگر یک زن به صورت طبیعی یائسه شود، دلیل آن نیز طبیعی است و در زمانی این اتفاق افتادهاست، که زمان آن بودهاست.
کاهش طبیعی هورمون های زنانه منجر به آخرین پریود قبل از یائسگی می شود
با نزدیکشدن به اواخر دهه سوم زندگی، تخمدانها شروع به تولید استروژن و پروژسترون کمتری میکنند (هورمونهایی که قاعدگی را تنظیم میکنند) در نتیجه باروری کاهش مییابد. در ۴۰ سالگی، دورههای قاعدگی ممکن است طولانیتر یا کوتاهتر، سنگینتر یا سبکتر و کم و بیش مکرر شود، تا اینکه در نهایت تخمدانها ترشح تخمک را متوقف میکنند و دیگر پریودی اتفاق نخواهدافتاد.
علت یائسگی زودرس چیست؟ (زودتر از سن یائسگی طبیعی)
حالتی وجود دارد که در آن فرد در زمان زودتر از حالت طبیعی به یائسگی میرسد. در این موارد ممکن است که اتفاقات زیر افتادهباشد. در ادامه به این دلایل پرداختهایم:
۱. برداشتن تخمدان ها با جراحی
تخمدان شما هورمونهایی از جمله استروژن و پروژسترون تولید میکنند که چرخه قاعدگی را تنظیم میکنند. جراحی برای برداشتن تخمدانها باعث یائسگی ناگهانی میشود. بعد از برداشتن تخمدانها، دورههای پریودی متوقف میشوند و احتمالا گرگرفتگی شما را در بر خواهدگرفت. همچنین سایر علائم و نشانهای یائسه شدن را تجربه خواهیدکرد. علائم و نشانهها میتوانند شدید باشند، چرا که تغییرات هورمونی به طور ناگهانی و نه تدریجی در طی چندین سال رخ میدهند.
اگر تخمدان ها یا رحم برداشته شود یائسگی رخ می دهد؟
همانطور که گفتیم برداشتن تخمدانها به معنای یائسگی ناگهانی است. اما اگر فقط رحم برداشتهشود (طی جراحی هیستروکومی) و تخمدانها در سر جای خود باقیبمانند، زن یائسه نخواهدشد. البته دیگر پریودی اتفاق نخواهدافتاد، اما همچنان تخمک آزاد خواهدشد.
۲. شیمی درمانی و پرتو درمانی
این درمانهای سرطان میتوانند باعث یائسگی شوند و علائمی مانند گرگرفتگی در طول دوره درمان یا مدت کوتاهی پس از آن ایجاد کنند. توقف قاعدگی (و باروری) همیشه پس از شیمیدرمانی دائمی نیست. بنابراین ممکن است اقدامات کنترل بارداری همچنان مورد نظر باشد. پرتودرمانی تنها در صورتی بر عملکرد تخمدان تأثیر میگذارد که پرتو به سمت تخمدانها باشد. پرتودرمانی سایر قسمتهای بدن، مانند بافت سینه یا سر و گردن، تأثیری بر یائسگی نخواهدداشت.
۳. نارسایی اولیه تخمدان
حدود ۱٪ از زنان یائسگی را قبل از ۴۰ سالگی تجربه میکنند (یائسگی زودرس). یائسگی زودرس ممکن است ناشی از نارسایی تخمدانها در تولید سطوح طبیعی هورمونهای تولید مثلی باشد. نارسایی اولیه تخمدان میتواند به دلیل عوامل ژنتیکی یا بیماری خودایمنی به وجود بیاید. برای زنان یائسه که در این شرایط هستند، معمولا هورمون درمانی حداقل تا سن طبیعی یائسگی به منظور محافظت از مغز، قلب و استخوانها توصیهمیشود.
آیا یائسگی زودرس ارثی است؟
اگر زودتر از سن معمول به یائسگی رسیدهباشید، ممکن است این اولین سوال شما باشد. عوامل ژنتیکی و وراثتی یکی از عوامل یائسگی زودرس هستند. یعنی اگر یکی از اقوام درجه یک شما به یائسگی زودرس رسیدهباشند، ممکن است شما هم به این عارضه دچار شوید.
کدام ویتامین برای جلوگیری از یائسگی زودرس و برای بازگشت پریود بعد از یائسگی زودرس موثر است؟
یکی از ویتامینهایی که میتواند یائسگی زودرس را کنترل کند و از وقوع آن پیشگیری کند، استفاده از ویتامین D و کلسیم به مقدار کافی است. در صورت استفاده از این دو مکمل میتوانید علائم یائسگی را کاهش دهید و در صورتی که احتمال ابتلا به یائسگی زودرس را داشتهباشید، از آن پیشگیری کنید.
چگونه بعد از یائسگی پریود شویم؟
اگر یائسگی در زمان درست خود ایجاد شدهباشد، نیازی به پریود شدن بعد از آن نیست. اما اگر فرد به یائسگی زودرس مبتلا باشد، میتوان برای آن درمانهای مختلفی را در نظر گرفت. البته که در نظر داشتهباشید که اگر یائسگی زودرس را دیر تشخیص دهید، نمیتوان آن را درمان کرد و زمان باروری فرد تمام میشود. اما اگر به موقع این مشکل تشخیص دادهشود، میتوان با هورمون درمانی به موقع، از وقوع آن پیشگیری کرد.
بعد از یائسگی ممکن است که خونریزیهای غیرطبیعی در زن دیدهشود. اما نمیتوان آنها را پریود نامید. در این موارد معمولا یک حالت غیرطبیعی در بدن زن رخ دادهاست که چنین علامتی دیدهمیشود.
تشخیص یائسگی چگونه انجام می شود؟
علائم و نشانههای یائسگی برای تشخیص این اختلال کاملا کافی هستند. برخی اوقات ممکن است شما به یائسگی زودرس دچار شدهباشید. در این شرایط ممکن است پزشک زنان آزمایش خون را برای تشخیص یائسگی توصیهکند. آزمایش خون جهت بررسی هورمونهای زیر صورت میگیرد:
- هورمون محرک فولیکول(FSH) و استروژن: با رسیدن به یائسگی سطح FSH افزایش پیدا میکند و سطح استروژن کاهش پیدا میکند.
- هورمون محرک تیروئید (TSH): کمکاری تیروئید میتواند علائمی مشابه با یائسهشدن داشتهباشد. ازاینرو قبل از تایید یائسگی، سایر عوامل را بررسی میکنند.
- هورمون آنتی مولرین (AMH): بدن شما این هورمون را در بافتهای تولید مثلی خود میسازد. آنتی مولرین میتواند به پزشک کمک کند تا در مورد ذخیره تخمک در تخمدانها اطلاعات کسب کند.
علاوهبر آزمایش خون، آزمایش بزاق و ادرار نیز برای تشخیص یائسه شدن در دسترس هستند، اما غیرقابل اعتماد و گران هستند.
میزان FSH در دوران یائسگی چقدر است؟ (آزمایش یائسگی چیست؟)
هنگامی که فرد به یائسگی نزدیک میشود، آزمایشهایی از او گرفته میشود که در آن برخی از هورمونها بررسی میشوند. یکی از این آزمایشها هورمون FSH را بررسی میکند. این آزمایش، از دستهی آزمایش های هورمونی است. در دوران یائسگی مقدار FSH در حدود ۳۰ mIU/mL یا بیشتر، افزایش پیدا میکند. البته سطوح هورمون FSH ۷۰ تا ۹۰، برای زنان یائسه غیرمعمول نیست.
درمان علائم یائسگی چیست؟ (بعد از یائسگی چه باید کرد)
یائسگی نیازی به درمان دارویی ندارد. در عوض، درمانها بر تسکین علائم و نشانههای شما و پیشگیری یا مدیریت بیماریهای مزمنی که ممکن است با افزایش سن رخ دهند، تمرکز دارند.
۱. فواید و خطرات هورمون درمانی در یائسگی
استروژن درمانی، موثرترین گزینه درمانی برای تسکین گرگرفتگی یائسگی است. بسته به سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی شما، پزشک ممکن است استروژن را در کمترین دوز و کوتاهترین زمان مورد نیاز برای تسکین علائم برای شما توصیهکند. اگر هنوز رحم خود را دارید، علاوهبر استروژن به پروژسترون نیز نیاز خواهیدداشت. استروژن همچنین به جلوگیری از تحلیل استخوان کمکمیکند.
استفاده طولانیمدت از هورمون درمانی، ممکن است برخی از خطرات سرطان سینه و قلبی عروقی را به همراه داشتهباشد. اما شروع هورمونها در حوالی زمان یائسگی، فوایدی برای برخی از زنان نشان دادهاست. در مورد مزایا و خطرات هورمون درمانی و اینکه آیا این یک انتخاب بیخطر برای شما است یا خیر، باید با متخصص زنان مشورت کنید.
۲. بهبود خشکی واژن با استروژن
برای ازبینبردن خشکی واژن، استروژن را میتوان مستقیما با استفاده از کرم، قرص یا حلقه واژن، به واژن تزریق کرد. این درمان فقط مقدار کمی استروژن آزاد میکند که توسط بافتهای واژن جذب میشود. این درمان میتواند به تسکین خشکی واژن، ناراحتی ناشی از مقاربت و برخی علائم ادراری کمککند.
برخی از داروهای ضدافسردگی مرتبط با گروهی از داروها به نام مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، ممکن است گرگرفتگی یائسگی را کاهش دهند.
۳. داروهای ضد افسردگی با دوز پایین
برخی از داروهای ضدافسردگی مرتبط با گروهی از داروها به نام مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، ممکن است گرگرفتگی یائسگی را کاهش دهند. یک داروی ضدافسردگی با دوز پایین برای مدیریت گرگرفتگی، ممکن است برای زنانی که به دلایل سلامتی نمیتوانند استروژن مصرف کنند یا برای زنانی که برای اختلالات خلقی به داروی ضد افسردگی نیاز دارند، مفید باشد.
۴. قرص گرگرفتگی یائسگی: گاباپنتین
گاباپنتین برای درمان تشنج تایید شدهاست، اما نشان دادهشدهاست که به کاهش گرگرفتگی نیز کمکمیکند. این دارو برای زنانی که نمیتوانند از استروژن درمانی استفاده کنند و یا در کسانی که گرگرفتگی شبانه دارند، مفید است.
۵. کلونیدین
کلونیدین، قرص یا چسبی که معمولا برای درمان فشار خون بالا استفاده میشود. این دارو ممکن است تا حدودی گرگرفتگی را تسکین دهد.
۶. ویتامین ها و مولتی ویتامین های مورد نیاز یائسگی
ممکن است برای کمک به قوی نگهداشتن استخوانها به مصرف مکملهای ویتامین D نیاز داشتهباشید. همچنین مکملها و مواد معدنی زیر میتوانند به مدیریت علائم یائسهشدن، کمک شایانی کنند:
- ویتامین A
- ویتامین B6 و B12
- امگا ۳
- کلسیم
- ویتامین K
۷. استفاده از لیزر واژینال برای درمان علائم یائسگی
درمانهای لیزری واژن برای بهبود آتروفی واژن و سایر علائم مربوط به یائسگی و عملکرد جنسی به بازار عرضه شدهاند. این دستگاهها با استفاده از انرژی به بازگشت جریان خون به واژن کمک میکنند و باعث رشد بافت سالم میشوند. لیزر مونالیزا تاچ یکی از این دستگاهها است که برای درمان علائم یائسگی، مورد استفاده قرار میگیرد. البته در نظر داشتهباشید این درمان مورد تایید سازمان غذا و داروی جهانی نیست و ممکن است با افزایش خطر زخم و سوختگی واژن همراه باشد.
متن انگلیسی:
به نقل از mayoclinic
«Menopause is a natural biological process. But the physical symptoms, such as hot flashes, and emotional symptoms of menopause may disrupt your sleep, lower your energy or affect emotional health.»
ترجمه متن:
«یائسگی یکی از مراحل طبیعی از زندگی یک زن است اما ممکن است علائمی چون گرگرفتگی، نوسانات خلقی، اختلالات خواب و کاهش سطح انرژی داشته باشد.»
علائم اولیه یائسگی | علائم ثانویه یائسه شدن |
---|---|
تعریق شبانه و گرگرفتگی | خستگی |
مشکل خواب | ضربان قلب بالا |
خشکی پوست، چشم و دهان | افزایش وزن |
تکرر ادرار | ریزش مو |
درد سینه | درد در مفاصل و عضلات (دردهای یائسگی) |
بی نظمی قاعدگی قبل از یائسگی و لکه بینی قبل از یائسگی | افسردگی |
درمان یائسگی زودرس در خانه و تغییر سبک زندگی برای بهبود علائم یائسگی
راههای مختلفی برای کاهش علائم یائسگی خفیف تا متوسط به طور طبیعی وجود دارد، از جمله درمانهای خانگی و تغییره شیوه زندگی. این شیوهها نه تنها میتوانند علائم یائسگی را درمان کنند، همچنین میتوانند از بروز یائسگی زودرس جلوگیری کنند. در ادامه برخی از این شیوههای درمانی را بررسی خواهیمکرد.
۱. خنک نگه داشتن و راحت ماندن
پوشیدن لباسهای گشاد و چند لایه به خصوص در طول شب و هوای گرم میتواند به شما در مدیریت گرگرفتگی کمککند. خنک نگهداشتن اتاق خواب و پرهیز از پتوهای سنگین در شب نیز میتواند به کاهش احتمال تعریق شبانه شما کمککند. اگر مرتبا تعریق شبانه دارید، برای محافظت از تشک خود از یک ملحفه ضدآب در زیر رختخواب خود استفادهکنید. همچنین میتوانید یک فن قابل حمل همراه داشتهباشید تا در صورت احساس سرخشدن به خنکشدن شما کمککند.
۲. ورزش کردن و مدیریت وزن
کالری دریافتی روزانه خود را ۴۰۰ تا ۶۰۰ کالری کاهش دهید تا به مدیریت وزن خود کمککنید . همچنین مهم است که به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در روز ورزش متوسط داشتهباشید. این کار میتواند به بهبود موارد زیر کمککند:
- افزایش انرژی
- خواب بهتر شبانه
- بهبود خلقوخو
- افزایش رفاه عمومی
۳. برقراری ارتباط با دیگران
در مورد هرگونه احساس افسردگی، اضطراب، غم، انزوا، بیخوابی و تغییر هویت با یک درمانگر یا روانشناس صحبتکنید. همچنین باید سعیکنید با اعضای خانواده، عزیزان یا دوستان خود در مورد احساس اضطراب، تغییرات خلقی یا افسردگی صحبت کنید تا آنها نیازهای شما را بدانند.
۴. مکمل های رژیم غذایی
از مکملهای کلسیم، ویتامین D و منیزیم برای کمک به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان و بهبود سطح انرژی و خواب استفاده کنید. با پزشک خود در مورد مکملهایی صحبت کنید که میتوانند برای نیازهای سلامت فردی شما، به شما کمککنند.
۵. تمرین تکنیک های تمدد اعصاب
یوگا، مدیتیشن و تنفس جعبهای، تمریناتی هستند که میتوانند به کنترل انرژی و بهبود خلقوخو در بدن شما کمککنند. این تمرینات همچنین میتوانند کیفیت خواب شما را بهبود ببخشند.
۶. مراقبت از پوست
برای کاهش خشکی پوست روزانه از مرطوبکنندهها استفادهکنید. همچنین باید از حمامکردن یا شنا بیشازحد خودداری کنید تا از تحریک و خشکی پوست جلوگیری شود.
۷. مدیریت مشکلات خواب
از داروهای خوابآور برای مدیریت موقت بیخوابی خود استفادهکنید. البته در بلندمدت این داروها میتوانند اعتیادآور باشند. اگر مرتبا مشکل خواب دارید، با پزشک خود صحبتکنید تا بتواند به شما در مدیریت آن و داشتن استراحت شبانه بهتر کمککند.
قرار گرفتن در معرض سیگار ممکن است علائم یائسگی را بدتر کند.
۸. ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل
سیگار را ترک کنید و از قرارگرفتن در معرض دود سیگار خودداری کنید. قرار گرفتن در معرض سیگار ممکن است علائم یائسگی شما را بدتر کند.
همچنین باید مصرف الکل خود را برای کاهش علائم شدیدتر محدود کنید. نوشیدن زیاد مشروبات الکلی در دوران یائسگی، ممکن است خطر نگرانیهای سلامتی را افزایش دهد. تحقیقات نشانمیدهد مصرف الکل با افسردگی دوران یائسگی مرتبط است.
طب سنتی و دمنوش برای یائسگی، برای جلوگیری از یائسگی چه بخوریم (یا بهبود علائم آن)
از آنجایی که یائسهشدن یک فرآیند طبیعی است، بنابراین بهترین راه بهبود علائم این بیماری نیز از راههای طبیعی است. انواع مختلفی از داروهای گیاهی در دسترس هستند که میتوانند به کاهش علائم این اختلال کمککنند.
۱. کوهوش سیاه
کوهوش سیاه یک گیاه گلدار بومی است که در نواحی شرقی آمریکای شمالی رشد میکند. این داروی گیاهی میتواند تعریق شبانه و گرگرفتگی مرتبط با یائسگی را کاهش دهد. البته این دارو به زنان یائسهای که سابقه بیماری کبدی دارند، توصیه نمیشود.
۲. شبدر قرمز
این داروی یک گیاه گلدار علفی از خانواده حبوبات است. شبدر قرمز منبع غنی از ایزوفلاونها است. ایزوفلاونها عملکرد مشابهی با هورمون استروژن دارند و میتوانند به کاهش علائم مرتبط با کاهش استروژن کمککنند. همچنین برخی مطالعات نشانمیدهد که شبدر قرمز میتواند روند تحلیل استخوانها را آهسته کند.
توجه داشتهباشید که این گیاه ممکن است برای کودکان، زنان باردار یا شیرده یا زنان مبتلا به سرطان سینه یا سایر سرطانهای حساس به هورمون بیخطر نباشد.
۳. روغن گل مغربی (قرص گیاهی برای گرگرفتگی یائسگی)
این گیاه گلدار بومی آمریکایی و روغن دانه آن اغلب برای درمان علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و تحلیل استخوان استفاده میشود. روغن گل مغربی برای اکثر بزرگسالان بیخطر است، اما میتواند عوارض جانبی خفیفی همچون حالت تهوع و درد معده را به دنبال داشتهباشد.
۴. ماکا
ماکا (Lepidium meyenii) یک سبزی پرویی از خانواده Brassica است که در کنار کلم بروکلی و کلم بروکسل، دستهبندی میشود. قرنها است که از دارو در طب سنتی برای درمان بیماریهای جسمی مانند کمخونی، ناباروری، عدم تعادل هورمونی و برخی علائم یائسگی، مانند کاهش میل جنسی، بدخلقی و خشکی واژن استفاده میشود. عوارض و تداخلات دارویی این گیاه نامشخص است، بنابراین قبل از استفاده با دکتر خود مشورت کنید.
۵. سویا
سویا منبع غنی ایزوفلاون است که از نظر ساختاری شبیه به هورمون استروژن است و ممکن است اثرات ضعیف استروژنی را در بدن شما اعمال کند. همچنین یافتهها نشانمیدهد، گیاه سویا میتواند از پوکی استخوان ناشی از یائسگی جلوگیری کند. عوارض جانبی رایج سویا شامل درد معده و اسهال است.
۶. دانه کتان
دانههای کتان دارای مواد مغذی هستند و بسیار بیخطر هستند. این داروی گیاه یک راه عالی برای افزایش مصرف فیبر و چربیهای سالم بدون توجه به تأثیر آن بر علائم یائسگی است. البته دانه کتان عملکرد مشابهی با هورمون استروژن دارد و میتواند خشکی واژن را کاهش دهد.
۷. جینسینگ و زنجبیل و یائسگی زودرس
از این داروی گیاهی در طب سنتی چینی برای درمان عملکرد سیستم ایمنی، سلامت قلب و بهبود سطح انرژی استفادهمیشود. جینسینگ انواع مختلفی دارد، اما جینسینگ قرمز کرهای ارتباط بیشتری با علائم یائسگی دارد. تحقیقات نشان دادهاست، جینسنگ قرمز کرهای ممکن است میل جنسی را تقویت کند و خلقوخوی و حس عمومی خوب بودن را در زنان یائسه بهبود بخشد.
استفاده کوتاهمدت از جینسنگ قرمز کرهای، برای اکثر بزرگسالان، بیخطر به نظر میرسد. بااینحال، بثورات پوستی، اسهال، سرگیجه، مشکل در خواب و سردرد از شایعترین عوارض جانبی هستند. همچنین ممکن است کنترل قند خون را مختل کند، بنابراین اگر دیابت دارید، ممکن است این داروی گیاهی برای شما نامناسب باشد. جینسینگ ممکن است با برخی از داروهای فشار خون، کلسترول و داروهای رقیقکننده خون تداخل منفی داشتهباشد. بنابراین قبل از مصرف این دارو با یک متخصص مشورت کنید.
مراحل یائسگی چیست؟
یائسگی طبیعی توسط هیچ عاملی ایجاد نمیشود و بخش طبیعی از زندگی هر زن است. به طور کلی، یائسگی کند است و ۳ مرحله دارد:
- پیش یائسگی: این مرحله معمولا چندین سال قبل از یائسگی شروع میشود، زمانی که تخمدانها به آرامی استروژن کمتری تولید میکنند . دوران پیش از یائسگی تا زمانی که به یائسگی برسید و تخمکگذاری به طور کامل قطع شود، ادامه مییابد. در ۱ تا ۲ سال آخر این مرحله، سطح استروژن سریعتر کاهش مییابد. بسیاری از زنان در این مرحله علائم یائسگی را دارا هستند.
- یائسه شدن: این مرحله به زمانی گفتهمیشود که حداقل یک سال از آخرین پریود شما گذشتهباشد. در این مرحله ترشح تخمک قطع میشود و مقدار استروژن به طور قابلتوجهی کاهش مییابد.
- پس از یائسه شدن: این مرحله سالها پس از یائسگی اتفاقمیافتد. در این مرحله معمولا علائم شما مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه کاهش پیدا میکند، اما خطرات سلامتی مرتبط با کاهش استروژن با افزایش سن، افزایش پیدا میکند.
خطرات و عوارض سلامتی مرتبط با یائسگی (عوارض یائسگی)
افراد پس از یائسگی در معرض خطر ابتلا به چندین بیماری هستند. این بیماریها را در ادامه بررسی خواهیمکرد.
خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در زنان پس از یائسگی افزایش مییابد.
۱. بیماری های قلبی و عروقی مرتبط با یائسگی
استروژن به محافظت در برابر بیماریهای قلبی عروقی مانند حمله قلبی، بیماری قلبی و سکته کمکمیکند. همچنین کمتحرکی در افراد پس از یائسگی رایج است که به افزایش کلسترول و فشار خون کمکمیکند. مجموع این عوامل میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را در زنان پس از یائسگی افزایش دهد. یک رژیم غذایی سالم، سیگار نکشیدن و ورزش منظم، بهترین گزینه برای پیشگیری از بیماری قلبی است. درمان فشار خون بالا و دیابت و همچنین حفظ سطح کلسترول نیز راههایی برای کاهش خطر شما هستند.
۲. آتروفی واژن (آیا زنان بعد از یائسگی ارضا میشوند)
کاهش سطح استروژن باعث نازکشدن و زوال بافتهای واژن میشود و واژن شما را خشک میکند. افراد در دوران یائسگی و سالها پس از آخرین قاعدگی خود ممکن است همچنان با خشکی واژن مبارزه کنند. استفاده از روانکنندههای واژن، مانند ژل لوبریکانت میتواند به کاهش هر گونه ناراحتی ناشی از رابطه جنسی کمککند.
بله. یکی از مهمترین دغدغههایی که بعد از یائسگی برطرف میشود، احتمال بارداری است. همین که این استرس کاهش پیدا میکند، لذت از رابطه بیشتر میشود. از طرفی اگر روشهایی که برای برطرف شدن خشکی واژن مورد استفاده قرار میگیرند، مناسب باشند و کمککننده، میتوانند کمک زیادی به فرد بکنند و در لذت بردن موثر باشند. احتمال رسیدن به ارگاسم در یائسگی هم وجود دارد و این مرحله از زندگی زن، مانع آن نیست.
۳. پوکی استخوان و درد مفاصل ناشی از یائسگی
افراد پس از یائسگی به دلیل کاهش سطح استروژن، استخوان را با سرعت بیشتری از دست میدهند. شما ممکن است تا ۲۵٪ از تراکم استخوان خود را پس از یائسگی از دست بدهید (تقریبا ۱ تا ۲٪ در سال). زمانی که استخوان بیشازحد از بین برود، خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی استخوان افزایش پیدا میکند. استخوانهای لگن، مچ دست و ستون فقرات، بیشتر از سایر نواحی تحت تاثیر قرار میگیرند. آزمایش تراکم مواد معدنی استخوان که تراکم سنجی استخوان نیز نامیدهمیشود، میتواند برای مشاهده میزان کلسیم در قسمتهای خاصی از استخوانها انجام شود تا این عارضه تشخیص دادهشود.
۴. مسائل مربوط به سلامت روان
بسیاری از افراد در دوران پس از یائسگی، بدخلقی، اضطراب و افسردگی را تجربه میکنند. این موارد میتواند ناشی از استرس، تنش جنسی یا سایر چالشهای زندگی باشد که در این دوران رخ میدهد. برخی از افراد، از اینکه دوران باروری آنها به پایان رسیدهاست احساس ناراحتی میکنند. علائم خلقی همچنین میتواند ناشی از کاهش سطح هورمون باشد. ممکن است صحبت با یک درمانگر یا مشاور در مورد آنچه احساسمیکنید، مفید باشد.
۵. یائسگی و مشکلات گوارشی
با کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی، سطح کورتیزول افزایش مییابد و باعث افزایش آدرنالین در خون میشود. آدرنالین میتواند عملکرد گوارشی را دستخوش تغییر کند. برخی از عوارض افزایش آدرنالین عبارتند از:
- نفخ
- حالت تهوع
- اسهال
- یبوست
- درد شکم
- سوءهاضمه
- استفراغ
- کاهش اشتها
- کاهش یا افزایش وزن
- سوزش سر دل.
۶. نازایی
نازایی از عوارض یائسگی نیست بلکه از نتایج آن است. هنگامی که یائسه میشوید، دیگر قدرت باروری ندارید و یائسگی از اصلیترین علت ناباروری زنان است.
مراقبت های لازم برای بعد از یائسگی
یائسه شدن یک مسئله اجتنابناپذیر است که در نهایت اتفاقمیافتد. بهترین راه برای سالم ماندن بعد از یائسگی در پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم است. موارد زیر میتوانند در این شیوه زندگی به شما کمک کنند:
- ورزش کردن به طور منظم
- ترک سیگار و الکل
- استفاده از رژیم غذایی متعادل و کاهش قند خون
- کنترل فشار خون با دارو یا سبک زندگی مانند مصرف کمتر نمک.
آيا بعد از یائسگی هم باید پاپ اسمیر بدهیم؟
این تست، یکی از مهمترین تستهای بررسی سلامت زنان است و در دورهی باروری بیشترین ارزش را دارد. اما بسته به دورهی آزمایش پاپ اسمیر دادن خود، اگر در بازهی یائسگی هم باشید، باید این تست را بدهید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
یائسگی میتواند ناراحتکننده باشد و چالشها و نگرانیهای بهداشتی جدیدی را به همراه داشتهباشد. با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود در مورد علائمی که احساس میکنید یا سوالاتی که دارید صحبت کنید. دکترهای زنان میتوانند به شما کمککنند تا مطمئن شوید که در این مدت از شما حمایت میشود و مراقبتهای لازم را دریافت میکنید.
اگر هر یک از علائم یائسگی شما را آزار میدهد یا مانع از زندگی روزمرهتان میشود، باید به یک متخصص زنان و زایمان در مورد درمانهای احتمالی مشورت کنید. دکتر زنان پزشکی است که در مسائل مربوط به باروری و سلامت اندام تناسلی زنانه تخصص دارد.
در دکترتو میتوانید با بهترین متخصص مامایی و دکتر متخصص زنان در شهر خود آشنا شوید، با آنها از طریق مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازایی یا مشاوره آنلاین دکتر مامایی مشورت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام وعرض ادب.من ۴۶سالم هست.این بار ده روز عقب افتادم بعد از ده روز پریود شدم ومدل پریودیم با دفعه های قبل فرق می کرد.از وقتی پاک شدم سینه هام خیلی درد می کنند ممکن هست این علائم پیش از یائسگی باشه
سلام و عرض ادب. بله، تغییرات در چرخه قاعدگی و درد سینه میتواند از علائم پیش از یائسگی باشد. در این سن، هورمونها ممکن است نوسانات زیادی داشته باشند که باعث تغییر در الگوی پریود و درد سینه شود. البته این علائم ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشند، بنابراین بهتر است برای بررسی دقیقتر و اطمینان از وضعیت هورمونیتان به پزشک مراجعه کنید.
متخصص زنان و زایمان
سلام من ۴۳ سالمه مجردم تکرار ادرار دارم خواستم بدونم علائم یائسگی بعد سرفه کنم ادرار م میریزه ۳۸ سالگی ایجور شدم بعد یائسگی شدی در رابطه درد داری جطور این همه زن یائسه شدن رابطه ام دارن
سلام
یائسگی معمولاً با تغییرات هورمونی همراه است که میتواند علائمی مانند تکرار ادرار، بیاختیاری ادراری، درد در رابطه جنسی و تغییرات در میل جنسی ایجاد کند. این علائم ممکن است از سنین مختلفی آغاز شوند و در برخی زنان به تدریج با کاهش سطح استروژن بعد از یائسگی بدتر شوند. در مورد بیاختیاری ادراری، این مشکل به دلیل ضعیف شدن عضلات کف لگن پس از یائسگی است که میتواند با تمرینات خاص مانند تمرینات کگل بهبود یابد. برای درد در رابطه جنسی، معمولاً خشکی واژن دلیل اصلی است که میتواند با استفاده از روانکنندهها یا درمانهای هورمونی قابل درمان باشد. اگر علائم ادامه پیدا کند، مشاوره پزشکی برای درمان و مدیریت این مشکلات توصیه میشود.
متخصص زنان و زایمان
سلام.٤٧سالمه.تيروئيد كم كار دارم و پريودم طولاني و زياد شده بود .دكتر زنان بهم گفت ك رحمت بزرگ و نازك شده و دليل خونريزيه زيادت ب خاطر اينه و همچنين داري يائسه ميشي و اگ همينطور پيش بره رحمتو بهتره برداري.قرص دوفامد داده اگه اثر نكرد گفتن اينكارو انجام بدم البته.من مجردم
سلام. با توجه به سن شما و تشخیص کمکاری تیروئید و تغییرات رحم، به نظر میرسد که خونریزیهای زیاد و طولانی ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی و نازک شدن رحم باشد. داروهایی مانند دوفاستون برای تنظیم هورمونها و کاهش خونریزی تجویز میشوند. اگر داروها اثر نداشته باشند و وضعیت ادامه پیدا کند، ممکن است پزشک پیشنهاد کند که رحم برداشته شود، که معمولاً در مواردی که دیگر روشها مؤثر نیستند یا خطراتی برای سلامت وجود دارد، به عنوان گزینه مطرح میشود. پیشنهاد میشود به دقت به راهنمایی پزشکتان عمل کرده و در صورت نیاز، بررسیهای بیشتری انجام دهید.
سلام من ۴۸ سالمه و این بار پریودم و لکه بینی قبل و بعدش تا الان بیست روز شده این طبیعیه ؟یا باید بررسی بشه
سلام
خیر طبیعی نیست
از نظر هورمونی و حتی اندومتریوز باید معاینه و سونو انجام شود
متخصص زنان و زایمان
سلام ببخشید من حدود یک سال میشه که دیگه پریود نمیشم سنمم ۵۰ ساله اگه تو رابطه منی وارد واونم بشه احتمال حاملگی وجود دارد ؟
سلام
اگر پریود نمی شوید احتمال بارداری وجود ندارد یا بسیار ضعیف است
با این حال بهتر است برای یائسگی قطعی ازمایشات لازم صورت گیرد
متخصص زنان و زایمان
من درسن۴۷ سالگی هستم و درسال ۲ بار پریود میشوم ونتیجه ازمایشمfsH 110 وLH 67 اما گاهی علایم گر گرفتگی و گرما دارم وگاهی علائم پریودی ودرد دارم چه راه کاری پیشنهاد میدهید. با احترام
سلام
جدا از ازمایش های هورمونی
باید از نظر تخمدان و رحم ( کیست و یا فیبروم ) سونوگرافی انجام شود
با توجه به سن
جدی بگیرید
متخصص زنان و زایمان
سلام. من ۴۷ ساله هستم دوماهه پریود نشدم هیچ علایم از یائسگی و… هم ندارم چه قرصی بخورم تا پریود شم؟ لطفا راهنمایی کنید ممنون
سلام
با توجه به سن
انتخاب دارو بستگی به هورمون و شرایط رحم و تخمدان دارد
زیر نظر پزشک باشید
متخصص زنان و زایمان
سلام، عرض ادب و احترام
باتوجه به غیر فعال شدن رحم و تخمدانها بعد ازیائسگی، بهتر نیست این اعضا برداشته شوند تا از عوارض احتمالی پیشگیری داشته باشیم؟
سلام
در حالت نرمال دلیلی برای برداشت ندارد
عوارضی برداشت رحم ممکن است بیشتر از عوارض یایسگی باشد
سلام، عرض ادب و احترام
سؤالی داشتم
با توجه به تغییرات در دوران یائسگی و غیر فعال شدن رحم و تخمدانها، بهتر نیست که این اعضا برداشته تا از احتمالات بعدی جلوگیری شود؟
سلام
در حالت نرمال دلیلی برای برداشت ندارد
عوارضی برداشت رحم ممکن است بیشتر از عوارض یایسگی باشد