هر آن چه که باید درباره سرطان تیروئید پاپیلاری بدانیم!

سرطان تیروئید پاپیلاری که شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید است، حدود ۸۰٪ از کل موارد سرطان تیروئید را تشکیل می‌دهد. این بیماری یکی از سریع‌ترین انواع سرطان با رشد بیش از ۱۰۰۰۰ مورد جدید در سال است. در واقع، این هشتمین سرطان شایع در بین زنان و شایع‌ترین سرطان در زنان کمتر از ۲۵ سال است. اگرچه ممکن است فرد در هر سنی به سرطان پاپیلاری تیروئید مبتلا شود، اما اکثر بیماران قبل از ۴۰ سالگی تشخیص داده می‌شوند. علل ابتلا به سرطان تیروئید پاپیلاری شامل قرار گرفتن در معرض اشعه و سابقه خانوادگی سرطان تیروئید است، توجه به این نکته مهم است که اکثر بیماران اصلاً هیچ عامل خطری ندارند.

هرچند این سرطان بسیار شایع است، اما بسیار قابل درمان هم هست. اگر احساس می‌کنید تیروئیدتان دچار مشکل شده است، یا علائم این بیماری را دارید، می‌توانید از طریق دکترتو با بهترین دکتر داخلی و فوق تخصص غدد و متخصص انکولوژی ارتباط برقرار کنید و از وجود بیماری در تیروئید خود آگاه شوید و آن را درمان کنید. همچنین در صورت لزوم، می‌توانید از بخش نوبت مطب، وقت ملاقات حضوری تعیین نمایید.

سرطان تیروئید پاپیلاری چیست؟

تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل در پایه گردن است که وظیفه تولید هورمون‌ را بر عهده دارد. این هورمون‌ها در کنترل فشار خون، ضربان قلب و درجه حرارت بدن موثر هستند. زمانی که سلول‌های تیروئید شروع به تکثیر غیر قابل کنترل می‌کنند، به اصطلاح به آن سرطان تیروئید گفته می‌شود. سرطان تیروئید انواع مختلفی دارد. برای مثال:

• سرطان تیروئید پاپیلاری
• سر‌طان تیروئید فولیکولار
• سرطان تیروئید مدولاری
• سر‌طان تیروئید آناپلاستیک.

سرطان تیروئید پاپیلاری که به آن کارسینوم پاپیلاری تیروئید هم گفته می‌شود، شایع‌ترین نوع سرطان تیروئید است که معمولا از ندول‌های تیروئید به وجود می‌آید. خوشبختانه سرطان تیروئید پاپیلاری قابل درمان‌ترین نوع سرطان تیروئید است و اکثر بیماران در صورت اقدام مناسب و به موقع قابل درمان هستند.

تا ۲۰٪ از بیماران سرطان پاپیلاری تیروئید در زمان تشخیص غدد لنفاوی درگیر دارند. با این حال، برخلاف سرطان‌های دیگر که غدد لنفاوی درگیر به معنای پیش آگهی بسیار ضعیف است، در سرطان تیروئید غدد لنفاوی درگیر معمولاً تأثیری بر بقا ندارد. غدد لنفاوی درگیر ممکن است احتمال عود بیماری را افزایش دهند، اما امید به درمان را تغییر نمی‌دهند. اکثر بیماران مبتلا به سرطان تیروئید پاپیلاری در اثر این بیماری نمی‌میرند. با این حال تشخیص به موقع در درمان این بیماری بسیار حیاتی است.

انواع سرطان پاپیلاری تیروئید PTC

کارسینوم تیروئید پاپیلاری، خود چنیدن نوع دارد. حدود ۵۰٪ از سر‌طان تیروئید پاپیلاری از نوع کلاسیک هستند، در حالی که ۵۰٪ دیگر از انواع کمتر رایج تشکیل شده‌اند. در ادامه این انواع را بررسی خواهیم کرد:

۱. سرطان تیروئید پاپیلاری کلاسیک یا ساده (میکرو کارسینوم پاپیلاری تیروئید)

“میکرو کارسینوم پاپیلاری تیروئید” به همه کارسینومای پاپیلاری تیروئید با اندازه کوچک‌تر از ۱ سانتی‌متر اشاره دارد. این تومورها اغلب به طور اتفاقی در کالبدشکافی و نمونه‌های تیروئیدکتومی یافت می‌شوند.

این تومورها در نزدیکی کپسول تیروئید قرار دارند و غالباً کپسول نیستند. از آنجایی که میکروکارسینوم‌های پاپیلاری بر اساس اندازه طبقه‌بندی می‌شوند، یعنی مورفولوژی مشخصی از خود نشان نمی‌دهند؛ به این معنا که تغییر اندازه نمی‌دهند. با این حال می‌توانند ویژگی‌های هر زیرگروه کارسینوم پاپیلاری بزرگ‌تر را داشته باشند.

اکثر میکروکارسینوم‌های پاپیلاری یک دوره بیماری نسبتا خوش‌خیم را نشان می‌دهند. با این حال ممکن است به دلیل فقدان کپسول کردن یک دوره بدخیم یا تهاجمی را ایجاد کنند.  

۲. سرطان پاپیلاری تیروئید از نوع سلول بلند (TSV)

این تومورها تمایل دارند در بیماران مسن‌تر (بالای ۵۰ سال) ظاهر شوند و عموماً از نظر اندازه حجیم‌تر از PTCهای معمولی هستند و اغلب فراتر از کپسول تیروئید (فضای اصلی خود تیروئید) گسترش می‌یابند. این بیماری در اکثر موارد با متاستاز به غدد لنفاوی یا حتی متاستاز به بافت‌های دورتر ظاهر می‌شود.

به دلیل اندازه بزرگ‌تر این تومورها، احتمال نکروز و فعالیت میتوزی و همچنین گسترش خارج تیروئیدی، در این نوع سرطان تیروئید پاپیلاری بیشتر است. دلیل نام‌گذاری این بیماری، سلول‌های بلندی است که ارتفاع آنها حداقل ۲-۳ برابر عرض آنها است.

این تومورهای موجود در بیماران مسن‌تر حجیم‌تر هستند و تمایل بیشتری به گسترش خارج تیروئید دارند، بنابراین سیر تهاجمی‌تری نسبت به سرطان پاپیلاری تیروئید معمولی دارند. همچنین احتمال متاستاز به غدد لنفاوی و مرگ‌و‌میر در این نوع سرطان بالاتر است. از این رو، سرطان سلول‌های بلند تیروئید را جزو دسته سرطان‌های بدخیم پاپیلاری تیروئید قرار می‌دهند.

۳. سرطان پاپیلاری تیروئید از نوع ستونی (CCV)

این تومورها بسیار نادر هستند و معمولا به صورت توده گردن در حال بزرگ‌شدن ظاهر می‌شوند و از نظر بالینی از سرطان پاپیلاری تیروئید قابل تشخیص نیستند.  

این نوع نادر و تهاجمی با متاستاز گسترده و امید به درمان ضعیف همراه است، به ویژه اگر به صورت توده نفوذی ظاهر شود.

علائم سرطان تیروئید پاپیلاری (PTC) چیست؟

سرطان‌های تیروئید پاپیلاری معمولا بدون علامت هستند. در واقع، بسیاری از بیماران نمی‌دانند که به این بیماری مبتلا هستند. بیماران با گره‌های بزرگ ممکن است متوجه یک توده قابل لمس یا یک توده قابل مشاهده شوند. گره‌های بسیار بزرگ ممکن است علائم فشاری ایجاد کنند که شامل مشکل در بلع، “گیر کردن” غذا یا قرص‌ها هنگام بلع و فشار یا تنگی نفس در هنگام دراز کشیدن می‌شود. در مورد سرطان پیشرفته که در حال رشد (پاپیلاری تهاجمی) به ساختارهای اطراف هستند، بیماران ممکن است دچار گرفتگی صدا یا مشکل در بلع شوند. علائم درگیر شدن غدد لنفاوی گردن که نگران‌کننده هستند شامل غدد غیرحساس، سفت و در حال رشد است که با گذشت زمان کوچک نمی‌شوند. طبق گفته Webmd، به طور کلی علائم سرطان تیروئید پاپیلاری عبارت‌اند از:

• توده‌ای در گردنتان که می‌توانید آن را ببینید یا احساس کنید.
• سختی در بلعیدن، ممکن است در هنگام بلع درد داشته باشید یا متوجه شوید که غذا یا قرص‌ها گیر کرده‌اند.
• گلودرد یا گرفتگی صدا که از بین نمی‌رود.
• غدد لنفاوی متورم در گردن شما
• مشکل در تنفس، به خصوص زمانی که دراز می‌کشید.

آیا توده‌ی مشکوکی روی گردنت احساس می‌کنی؟

برای بررسی علائم به متخصص مراجعه کن.

مشاوره آنلاین دکتر متخصص غددفوق تخصص غدد تیروئید

علل سرطان پاپیلاری تیروئید چه هستند؟

پزشکان مطمئن نیستند که چرا این بیماری بیشتر در زنان زیر ۴۰ سال دیده می‌شود. با این حال ممکن است به دلیل موارد زیر شانس بیشتری برای ابتلا به کارسینوم پاپیلاری تیروئید داشته باشید:

• داشتن شرایط ژنتیکی خاص: مانند پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP)، سندروم گاردنر و بیماری کاودن
• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان‌های تیروئید: در تعداد کمی از موارد، کارسینوم پاپیلاری تیروئید در خانواده وجود دارد.
• پرتو درمانی: اگر در دوران کودکی، شما برای درمان سرطان یا بیماری‌های دیگر تحت پرتودرمانی قرار گرفته باشید، احتمال بیشتری دارد که به این بیماری مبتلا شوید.
• جنسیت: سر‌طان تیروئید پاپیلاری در زنان بسیار شایع‌تر از مردان است، اما پزشکان مطمئن نیستند که چرا.

تشخیص سرطان پاپیلاری تیروئید

آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص سرطان پاپیلاری تیروئید در دسترس است. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

معاینه فیزیکی: برخی مواقع سرطان تیروئید پاپیلاری به قدری رشد می‌کند، که با معاینه فیزیکی نیز قابل تشخیص است. در معاینه فیزیکی، پزشک برآمدگی‌های گردن را مورد بررسی قرار می‌دهد.

آزمایش تیروئید: این آزمایش که با نام آزمایش خون تیروئید نیز شناخته می‌شود، برای نظارت بر عملکرد تیروئید صورت می‌گیرد. آزمایش تیروئید برای بررسی سطح هورمون محرک تیروئید TSH یا تیروتروپین در خون ممکن است برای بررسی فعالیت کلی غده تیروئید مورد استفاده قرار گیرد. همچنین در این آزمایش، سطح هورمون‌های T3 و T4 نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. این دو هورمون اصلی ساخته شده توسط غده تیروئید هستند. سطح این هورمون‌ها ممکن است اندازه‌گیری شود تا عملکرد کلی تیروئید مشخص شود.

سونوگرافی: این آزمایش نه تنها غده تیروئید را بررسی می‌کند، بلکه شامل معاینه جامع غدد لنفاوی گردن نیز می‌شود.

بیوپسی: بهترین آزمایش برای تعیین خوش‌خیم یا بدخیم بودن سر‌طان تیروئید پاپیلاری، بیوپسی آسپیراسیون است. در این آزمایش، یک سوزن کوچک، درون ندول تیروئید قرار می‌گیرد. سلول‌ها از ندول (گره) وارد سوزن می‌شوند و سپس توسط پزشک در زیر میکروسکوپ بررسی می‌شوند. دستورالعمل‌های مختلفی در مورد اینکه کدام ندول‌ها باید بیوپسی شوند وجود دارد، اما به‌طورکلی گره‌های بزرگ‌تر از ۱ سانتی‌متر باید بیوپسی شوند.

درمان سرطان تیروئید پاپیلاری

سه روش اصلی برای درمان سرطان پاپیلاری تیروئید وجود دارد:

۱. عمل جراحی

بهترین درمان برای سرطان پاپیلاری تیروئید، تقریبا همیشه برداشتن کامل تیروئید است. چند موقعیت بسیار خاص وجود دارد که در آن برخی از پزشکان تنها نیمی از تیروئید را با سرطان برمی دارند (یعنی لوبکتومی تیروئید)، اما اکثر پزشکان برداشتن کامل تیروئید را توصیه می‌کنند، زیرا:

1. اکثر سرطان‌های تیروئید پاپیلاری چند کانونی هستند (یعنی در بیش از یک قسمت تیروئید تشکیل می‌شوند).
2. اگر بافت تیروئید طبیعی برای جذب اشعه وجود نداشته باشد، درمان با ید رادیواکتیو بعد از عمل جراحی موثرتر است.
3. پیگیری عود با آزمایش خون تیروگلوبولین دقیق‌تر است. تیروگلوبولین پروتئینی است که توسط سلول‌های تیروئید سرطانی و طبیعی ساخته می‌شود. در حالت طبیعی و بدون در نظر گرفتن بافت طبیعی تیروئید، سطح تیروگلوبولین باید نزدیک به صفر باشد و اگر افزایش یابد، احتمال بازگشت سرطان وجود دارد. اگر نیمی از یک غده تیروئید طبیعی در جای خود باقی مانده باشد، تفسیر سطوح سخت‌تر است و اگر سطح آن افزایش یابد، مشخص نیست که آیا سرطان برگشته است یا اینکه لوب طبیعی تیروئید در حال رشد است.
4. میزان عود در بیمارانی که تیروئیدکتومی (برداشتن کامل تیروئید) کامل انجام داده‌اند کمتر از لوبکتومی است.

به طور کلی، ترجیح پزشکان برداشتن کل غده تیروئید به منظور جلوگیری از بازگشت یا گسترش سرطان به طرف مقابل است. اما میزان جراحی در نهایت به خود بیمار بستگی دارد.

قبل از عمل، یک نقشه‌برداری از غدد لنفاوی قسمت مرکزی و جانبی گردن صورت می‌گیرد تا مشخص شود که آیا غدد لنفاوی مشکوکی وجود دارند که ممکن است نیاز به برداشتن همراه با تیروئید داشته باشند. شایع‌ترین محل درگیر شدن غدد لنفاوی در قسمت مرکزی گردن (یعنی غدد لنفاوی اطراف تیروئید) است. اگر گره‌های مشکوکی در نقشه‌برداری غدد لنفاوی وجود داشته باشد، یک تشریح درمانی مرکزی گردن (یعنی برداشتن غدد لنفاوی مرکزی گردن) باید انجام شود. برخی از جراحان پیشنهاد می‌کنند که تمام غدد لنفاوی مرکزی گردن را بدون توجه به مشکوک بودن یا نبودن آنها در عملی به نام دیسکسیون مرکزی گردن پیشگیرانه برداشته شود تا میزان عود را کاهش دهد. با این حال، اکثر جراحان بر این باورند که تشریح مرکزی گردن تنها در صورت وجود غدد لنفاوی مشکوک باید انجام شود، زیرا:

• میزان عود در اصل یکسان است.
• میزان عارضه در دیسکسیون مرکزی گردن به طور قابل توجهی بالاتر است.

نگران عوارض عمل جراحی سرطان تیروئید پاپیلاری هستی؟ هر سوالی داری از متخصص بپرس.

دکتر جراحی تیروئید

۲. سرکوب هورمون تیروئید برای درمان سرطان تیروئید پاپیلاری

پس از برداشتن کل تیروئید، بیماران باید از قرص‌های جایگزین هورمون تیروئید (معمولاً یک قرص در روز تا پایان عمر خود) استفاده کنند تا جایگزین هورمونی شود که تیروئید به طور معمول می‌سازد. دوز این داروها در بیماران مبتلا به سرطان تیروئید کمی بالاتر است تا هر گونه تحریک رشد سلول‌های سرطانی تیروئید سرکوب یا مسدود شود. قرص جایگزینی هورمون تیروئید مغز را فریب می‌دهد تا فکر کند هورمون تیروئید به اندازه کافی توسط غده تیروئید تولید می‌شود، بنابراین تولید TSH (هورمون محرک تیروئید که معمولا تیروئید را تشویق می کند تا هورمون تیروئید تولید کند) را متوقف می‌کند. این مهم است زیرا سطوح بالای TSH می‌تواند هم بافت طبیعی باقیمانده تیروئید و هم بافت سرطانی و متاستاتیک را برای رشد و بزرگ شدن تحریک کند.

دوز سرکوب هورمون تیروئید برای سرطان معمولاً ۲ میکروگرم بر کیلوگرم محاسبه می‌شود. دکتر غدد برای تعیین دوز مناسب هورمون تیروئید، آزمایش تیروئید به طور دوره‌ای بررسی شود. به طور کلی، این آزمایشات خون هر دو ماه بعد از جراحی تا زمانی که دوز ثابتی حاصل شود انجام می‌شود، پس از آن ممکن است دفعات کمتری انجام شود.

۳. فرسایش ید رادیواکتیو (RAI)

بسته به آسیب‌شناسی نهایی، بیمار ممکن است به برداشتن RAI یا چیزی که برخی از پزشکان آن را فرسایش باقی‌مانده می‌نامند نیاز داشته باشد. فرسایش ید رادیواکتیو مانند تابش پرتو خارجی سنتی نیست که می‌تواند برای بیماران دشوار باشد. ید رادیواکتیو قرصی است که یک بار مصرف می‌شود و معمولاً عوارض جانبی کمی دارد. در این درمان، ید رادیواکتیو برای از بین بردن سلول‌های باقی‌مانده تیروئید (اعم از سرطانی و خوش‌خیم) پس از برداشتن کامل تیروئید تجویز می‌شود.  فرسایش RAI امید به درمان کلی را بهبود نمی‌بخشد، بلکه میزان عود را کاهش می‌دهد.

بیماران مبتلا به سرطان پاپیلاری تیروئید بزرگتر از ۴ سانتی‌متر، تهاجم خارج تیروئید (یعنی سرطان تیروئید که خارج از تیروئید به بافت اطراف رشد می‌کند)، سرطان تیروئید در غدد لنفاوی و یا سرطان تیروئید که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است (مثلاً متاستازها) باید پس از برداشتن کامل تیروئید، فرسایش ید رادیواکتیو انجام دهند. به طور کلی، سرطان‌های پاپیلاری تیروئید با اندازه کمتر از ۱ سانتی‌متر بدون گره‌های مثبت یا تهاجم خارج تیروئید معمولاً نیازی به فرسایش RAI ندارند.

خوشبختانه، بیماران مبتلا به سرطان تیروئید پاپیلاری به ندرت، به شیمی درمانی یا پرتودرمانی سنتی با پرتو خارجی نیاز دارند. پرتوهای خارجی معمولاً در مواردی استفاده می‌شوند که سرطان به ساختارهای اطراف مانند مری یا نای حمله کرده است. در نهایت، بسیاری از مردم می خواهند نقش فعالی در بهبودی خود از سرطان تیروئید داشته باشند. دکترتو یک سبک زندگی و رژیم غذایی سالم از جمله کاهش مصرف الکل، پرهیز از سیگار کشیدن و رژیم غذایی کم چربی و پر فیبر را توصیه می‌کند. این تغییرات برای کاهش بسیاری از انواع سرطان توصیه می‌شود، نه فقط تیروئید.

آیا بعد از درمان سرطان پاپیلاری تیروئید نیازی به مراقبت های ویژه خواهم داشت؟

جواب این سوال بله است. در ابتدا، باید هر چند ماه یکبار آزمایش خون بدهید تا سطح هورمون تیروئید شما بررسی شود و دوز مناسب دارو را دریافت کنید.

هنگامی که همه چیز به تعادل نسبی رسید، هر ۶ تا ۱۲ ماه یک سونوگرافی و آزمایش خون دریافت خواهید کرد. این برای بررسی این است که آیا هنوز دوز مناسب برای داروهای خود دارید و مطمئن شوید که سرطان عود نکرده است. به طور کلی، این‌ها مواردی هستند که پزشک داخلی یا متخصص غدد در اختیار شما قرار خواهند داد.

اگر نیاز به توصیه‌ها و اطلاعات بیشتری در رابطه با سرطان تیروئید پاپیلاری دارید، می‌توانید از طریق دکترتو با بهترین متخصص غدد و متخصص انکولوژی کشور ارتباط تلفنی برقرار کنید و اطلاعات تکمیلی را از آنها دریافت نمایید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

سرطان تیروئید پاپیلاری شایع‌ترین شکل سرطان تیروئید است و خوشبختانه بیشترین امید به درمان را دارد. متاسفانه بیشتر سرطان‌های تیروئید تا زمانی که عود نکرده‌اند، علائم مشخصی ندارند. به همین دلیل تشخیص وجود بیماری سرطان پاپیلاری تیروئید سخت است. این بیماری اغلب اوقات در بررسی، دیگر اعضای بدن مشخص می‌شود.

تشخیص به هنگام و اقدام فوری برای درمان، دو عامل کلیدی در درمان این بیماری هستند. در صورت مشاهده هر گونه علائمی، باید به فوق تخصص غدد و دکتر انکولوژی مراجعه نمایید تا از متاستاز و گسترش این بیماری جلوگیری شود. درست است که این بیماری خطر مرگ پایینی دارد، اما در صورت عدم توجه می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!