علت خشکی واژن چیست و چه نشانه هایی دارد؟

علت خشکی واژن چیست؟ خشک شدن واژن یکی از مشکلات مهم برای خانم‌ها است و می‌تواند تاثیر بسیار زیادی روی رابطه جنسی داشته باشد. این اتفاق می‌تواند به دلیل زایمان و شیردهی، به هم ریختن هورمون‌های زنانه یا استرس بیش‌ازحد رخ دهد. اگر شما هم دچار مشکل خشکی واژن هستید، در این مطلب همراه ما باشید تا بگوییم علت خیس نشدن واژن چیست؟ چگونه می‌توان آن را درمان کرد و در صورت عدم درمان چه عوارضی دارد؟ همچنین اگر در حال حاضر دچار خشکی واژن هستید شما می‌توانید در دکترتو بهترین متخصصان زنان و مامایی را پیدا کرده و برای تعیین وقت حضوری اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر مراجعه حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی یا متنی وجود دارد.  

خشکی واژن چیست؟

واژن (مهبل) بخشی از اندام جنسی زنانه است که نقش مهمی را در تولید مثل و تنظیم هورمونی ایفا می‌کند. لایه‌ای نازک از ترشحات، دیواره‌ی داخلی واژن را پوشانده است. ترشحات واژن محیط واژن را قلیایی می‌کنند به همین دلیل اسپرم می‌تواند برای تولید مثل جنسی در واژن زنده بماند. ترشحات واژن هم دیواره‌ی آن را نرم و روان می‌کند و موجب کاهش آسیب در حین رابطه‌ی جنسی می‌شود.

استروژن یک هورمون جنسی زنانه است که لایه‌ی داخلی واژن را نرم و ضخیم می‌کند. خشکی واژن به دلیل کاهش سطح استروژن ایجاد می‌شود. با افزایش سن، به دلیل تغییر در میزان تولید هورمون‌ها دیواره‌ی واژن نازک می‌شود.

تغییرات هورمونی شایع‌ترین علت آن است اما تنها علت آن نیست. خشکی واژن علامتی است که غالبا بعد از یائسگی در خانم‌ها دیده می‌شود. گرچه ممکن است در هر سنی و به دلایل متعددی ایجاد شود، اما خوشبختانه درمان‌های متعددی برای آن وجود دارد.

متن انگلیسی:
«Reduced estrogen levels are the main cause of vaginal dryness.»
ترجمه متن:
«اصلی‌ترین علت خشکی واژن کاهش استروژن است.»

به نقل از mayoclinic

علائم خشکی واژن در زنان چیست؟

آیا تاکنون برایتان سوال شده که بخواهید بدانید خشکی رحم نشانه چیست؟ همان‌طور که گفته شد کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی که از علائم بهم ریختن هورمون زنانه است، موجب کاهش ترشحات طبیعی واژن شده و به دنبال آن موجب درد و ناراحتی در ناحیه‌ی لگن و علائم خشکی واژن می‌شود. این مشکل همچنین می‌تواند موجب بروز هر کدام از علائم زیر شود؛

• احساس خارش واژن
• سوزش واژن
• تنگ شدن واژن
• ایجاد زخم در واژن
• درد واژن
• عدم لذت در رابطه جنسی
• درد هنگام نزدیکی (دیس پارونیا)
• خونریزی پس از نزدیکی
• افزایش احتمال عفونت واژن

زنان در دوران یائسگی علاوه بر خیس‌نشدن واژن ممکن است هر کدام از علائم زیر را تجربه کنند؛

• گرگرفتگی
• تعریق شبانه
• بی‌خوابی
• تغییرات خلق‌وخو
• خستگی
• جوش و دانه‌های پوستی
• عفونت ادراری
• اختلال در حافظه

آیا خشکی واژن از علائم بارداری است؟

شاید از خود بپرسید آیا خشکی واژن نشانه بارداری است؟ معمولا در زمان بارداری و تخمک‌گذاری به دلیل افزایش استروژن واژن خشک نمی‌شود. در این بازه زمانی مخاط دهانه رحم افزایش پیدا می‌کند و برای رسیدن اسپرم به تخمک ترشح مایعات بیشتر می‌شود.

عارضه خشکی بیشتر پس از زایمان و در دوره شیردهی تجربه می‌شود. دلیل آن هم کاهش شدید استروژن و نازک‌شدن پوشش واژن است، اما گاهی ممکن است به دلیل اختلالات هورمونی در اوایل بارداری این عارضه هم مشاهده شود.

علت خشکی واژن چیست؟ (واژن خشک نشانه چیست؟)

شایع‌ترین علت خشکی واژن، کاهش سطح استروژن است که غالبا به دلیل یائسگی ایجاد می‌شود. استروژن توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود و باعث ایجاد ویژگی‌های زنانه مانند رشد سینه‌ها و فرم بدن می‌شود. این هورمون همچنین نقش مهمی در چرخه‌ی قاعدگی و بارداری ایفا می‌کند. استروژن لایه‌ی داخلی واژن را ضخیم، مرطوب و سالم نگه می‌دارد.

هنگامی که سطح استروژن کاهش می‌یابد لایه‌ی داخلی واژن نازک و خشک شده همچنین خاصیت ارتجاعی آن کاهش می‌یابد و به راحتی آسیب می‌بیند و مخاط آن از صورتی به رنگ آبی دیده می‌شود. این تغییرات را تحت عنوان آتروفی واژن می‌شناسیم. مهمترین علل خشکی واژن شامل موارد زیر است:

• زایمان و شیردهی
• استرس بیش‌از‌حد
• کاهش استروژن باعث خشکی واژن می‌شود که از علائم بهم ریختن هورمون زنانه است.
• اقدامات درمانی برای سرطان‌ها مانند شیمی‌درمانی و پرتو درمانی در ناحیه‌ی لگن
• ورزش‌های شدید از مهمترین علت خشکی و سوزش واژن
• برداشتن تخمدان‌ها به روش جراحی.
• استفاده از دارو‌های ضداستروژن که با صلاح‌دید پزشک متخصص زنان برای درمان سرطان و اندومتریوز به کار می‌روند مانند: Lupron و Zoladex.

در ادامه به طور مفصل به توضیح علت‌های خشکی واژن در شرایط و دوره‌های مختلف زندگی یک خانم پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.

۱. علت خشکی واژن در حین رابطه چیست؟ (علت خشک شدن واژن در حین رابطه جنسی)

چرا هنگام رابطه واژن خشک می شود؟ حدود ۱۷% از زنان در سنین ۱۸ تا ۵۰ سالگی دچار خشکی واژن در حین رابطه می‌شوند. مهمترین دلیل آن نداشتن تحریک جنسی کافی است. گاهی به علت عدم معاشقه، تحریک جنسی صورت نمی‌گیرد و واژن مرطوب نمی‌شود. گاهی هم شخص دچار استرس است و به دلیل استرس و اضطراب این عارضه ایجاد می‌شود. بنابراین علت درد هنگام رابطه می‌تواند خشکی واژن باشد.

موارد مختلفی می‌توانند روی خیس نشدن واژن در رابطه جنسی و خشکی واژن هنگام رابطه تاثیر داشته باشند. یکی از مهمترین علت خشکی واژن هنگام دخول تغییر در سطح استروژن و دیگر هورمون‌ها است. تغییرات استروژن ممکن است به دلیل یائسگی، زایمان یا استفاده از برخی داروها باشد. گاهی هم عدم معاشقه یا استرس رابطه می‌تواند علت خشکی واژن در سکس باشد. در این مواقع می‌توانید از روان‌کننده یا لوبریکانت استفاده کنید.

علت نداشتن ترشح واژن در سنین پایین چیه؟

همین حالا از متخصص سوال کن!

دکتر زنان آنلایندکتر زنان

۲. علت خشکی واژن در زنان جوان چیست؟

مهم‌ترین مشکل در خانم‌هایی که خشکی واژن می‌گیرند، کمبود استروژن و احتمالا برخی از عفونت‌ها است. علل کمتر رایج و سایر علت خشکی واژن در خانم های جوان عبارتند از:

دلایل خشک شدن واژن	توضیحات
بیماری سندروم شوگرن	نوعی بیماری خود ایمنی است که غدد اشکی و بزاقی را درگیر کرده و دچار التهاب می‌کند. این اختلال همچنین می‌تواند لایه‌ی داخلی واژن را ملتهب کرده و موجب خشکی می‌شود.
داروهای آنتی هیستامین	از عوارض داروهایی مانند دیفن هیدرامین می‌توان به خشکی واژن و مشکلات ادراری اشاره کرد. البته این عارضه در تمام افراد دیده نمی‌شود. همچنین با قطع مصرف دارو، رطوبت ناحیه تناسلی هم به حالت طبیعی خود برمی گردد.
دارو‌های ضد افسردگی	از عوارض برخی داروهای ضدافسردگی می‌توان به اختلال عملکرد جنسی اشاره کرد که شامل خشکی واژن، کاهش میل جنسی و ناتوانی در رسیدن به ارگاسم می‌شود.
استعمال سیگار	خانم‌های سیگاری زودتر از سایر افراد دچار یائسگی می‌شوند، بنابراین خشکی واژن هم در این افراد در سنین پایین‌تری ایجاد می‌شود.
شست و شوی واژینال	شستشو و دوش واژینال و استفاده از برخی لوسیون‌ها و محصولات بهداشتی زنانه می‌توانند موجب این عارضه شوند.
خشکی واژن از علائم یائسگی زودرس	تحقیقات نشان می‌دهند که حدود ۴۰ تا ۵۰ در صد از زنانی که نزدیک به یائسگی و یا بعد از یائسگی هستند، این مشکل را تجربه می‌کنند اما تنها ۲۰ درصد از آنها به دنبال درمان مشکل خود هستند.

۳. علت خشکی واژن در ۴۰ سالگی چیست؟ (علت خشکی واژن پس از یائسگی – یائسگی و خشکی واژن)

آتروفی واژن می‌تواند درد و ناراحتی در طول رابطه جنسی برای فرد ایجاد کنند و احتمال عفونت واژن را هم افزایش دهد. همچنین کاهش سطح استروژن موجب نازک‌شدن لایه‌ی داخلی مجاری ادراری می‌شود و به دنبال آن شانس تکرر ادرار و عفونت‌های ادراری را افزایش می‌دهند. بنابراین یکی از مهمترین علائم یائسگی خشکی واژن است.

این علائم به عنوان سندرم یائسگی یا GMS شناخته می‌شود. به دنبال GMS زنان ممکن است خونریزی پس از سکس یا سوزش واژن، خارش و خشکی واژن بعد از یائسگی داشته باشند. این علائم قطعا می‌توانند بر لذت جنسی فرد و احساس خوب فرد نسبت به خود تأثیر بگذارند.

البته هر خانمی در دوران یائسگی علائم متفاوتی را تجربه می‌کند و هر کدام از علائم با شدت متفاوتی در افراد ظاهر می‌شود و هیچ دو نفری علائم یکسانی را تجربه نمی‌کنند.

۴. خشکی واژن در بارداری و جنسیت جنین به هم مرتبط هستند؟ (علت خشکی واژن در بارداری چیست؟)

خیر، خشکی پوست واژن ربطی به جنسیت جنین ندارد. علت خشکی واژن در اوایل بارداری چندان نگران کننده نیست. برخی خانم‌ها ممکن است در دوران بارداری دچار خشکی واژن شوند. این حالت تا زمان شیردهی ادامه دارد. در این مدت برای داشتن رابطه جنسی باید از روان‌کننده یا کاندوم استفاده کرد تا شخص دردی احساس نکند. خوشبختانه پس از قطع شیردهی و به تعادل رسیدن استروژن این حالت برطرف می‌شود.

۵. علت خشکی واژن بعد از پریودی چیست؟ (علت خشکی واژن در دختر)

مهمترین علت کم شدن ترشحات واژن بعد از پریود چیست؟ در زمان پریود به دلیل کاهش استروژن ممکن است کمی خشکی را تجربه کنید. علاوه بر افزایش و کاهش هورمون‌ها گاهی استفاده از پدهای بهداشتی علت ترشح نداشتن واژن هستند. به‌خصوص تامپون‌ها که وارد دهانه رحم شده و خاصیت جذب رطوبت بالایی دارند، می‌توانند چنین مشکلی را ایجاد کنند.

اگر بعد از پریود خشکی شدیدی احساس می‌کنید، به‌جای تامپون از نوار بهداشتی استفاده کنید. بنابراین علت درد واژن دختر یا علت خشکی واژن در سن کم هم می‌تواند خشکی باشد.

علت خشکی واژن بعد از تخمک گذاری چیست؟

خشکی واژن در اثر چیست؟ در چرخه قاعدگی هورمون استروژن کم‌وزیاد می‌شود. زمانی که رحم می‌خواهد برای حمایت از تخمک بارور آماده شود، سطح استروژن افزایش پیدا می‌کند و بافت رحم ضخیم می‌شود. اگر تخمک بارور نشود، سطح استروژن کاهش می‌یابد. این افزایش و کاهش استروژن ممکن است با خشکی واژن همراه باشد.

۶. علت خشکی واژن بعد از زایمان چیست؟ (علت خشکی واژن بعد از سزارین)

سطح استروژن و پروژسترون در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند و باعث ایجاد پوشش جفت می‌شود. اما پس از زایمان استروژن به مقدار چشمگیری کاهش پیدا می‌کند. به‌طوری‌که ظرف ۲۴ ساعت به سطح استروژن قبل از بارداری می‌رسد. استروژن باید در دوران شیردهی در سطح پایینی باشد. اگر سطح استروژن بالا برود، در شیردهی اختلال ایجاد می‌کند. با کاهش شدید این هورمون شخص دچار خشکی واژن می‌شود.

فرقی ندارد زایمان طبیعی باشد یا سزارین، در هر صورت با خارج‌شدن نوزاد از رحم سطح استروژن بدن کاهش پیدا می‌کند. با کاهش سطح هورمون استروژن واژن رطوبت خود را از دست داده و ممکن است شخص در کنار آن علائم دیگری مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه را هم تجربه کند.

۷. دلیل خشکی واژن عفونت واژن است؟ (خشکی واژن نشانه بیماری های مقاربتی است؟)

عفونت قارچی واژن می‌تواند با علائمی مانند خشکی، خارش، قرمزی و درد خود را نشان دهد. البته مشکلی به نام آتروفی واژن در دوران یائسگی با همین علائم ایجاد می‌شود. علت آتروفی واژن کاهش استروژن است و می‌تواند مشکلاتی را در دستگاه ادراری هم ایجاد کند.

اگر دچار چنین علائمی شدید، به متخصص زنان مراجعه کنید تا به طور دقیق معاینه شوید. اگر علت خشکی، عفونت واژن باشد، باید داروهای لازم تجویز شود تا عفونت به طور کامل از بین برود.

گاهی خشکی می‌تواند نشانه بیماری خاص مانند بیماری‌های مقاربتی باشد. معمولا در چنین شرایطی شخص علاوه بر خشکی دچار عوارض دیگری مانند خارش، درد، قرمزی یا تورم می‌شود. درصورتی‌که همراه با خشکی دچار ناراحتی هستید، باید به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم برای بررسی بیماری‌های مقاربتی و عفونت انجام شود.

۸. خشکی واژن و خونریزی نشانه چیست؟ (خشکی واژن و درد واژن)

معمولا زمانی که این عارضه همراه با لکه بینی ایجاد می‌شود، نشانه آتروفی واژن یا سندروم تناسلی ادراری یائسگی است. بسیاری از زنان در نزدیکی دوره یائسگی با این علائم روبرو می‌شوند. به دلیل کمبود استروژن پوشش واژن نازک و خشک می‌شود و باعث سوزش، خارش، لکه بینی، درد هنگام رابطه جنسی، تکرر ادرار و عفونت مجاری ادراری می‌شود.

زمانی که واژن رطوبت خود را از دست بدهد، ممکن است دچار درد واژن شوید. هم‌زمان ممکن است رابطه جنسی هم برای شما دردناک شود و لکه بینی و خونریزی بعد از رابطه داشته باشید. در این شرایط برای رفع درد هنگام مقاربت باید از روان‌کننده استفاده کنید. اگر این مشکل به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد شده باشد، با کرم واژینال استروژن یا داروهای دیگر می‌توان مشکل را برطرف کرد.

۹. خشکی واژن و سوزش، خارش واژن و خشکی واژن با بوی بد واژن نشانه چیست؟

معمولا خشکی باعث سوزش واژن نمی‌شود، پس دلیل سوزش واژن چیست؟ اما اگر علت آن عفونت واژن باشد، احتمال سوزش وجود دارد. فرقی ندارد علت خارش واژن عفونت قارچی باشد یا باکتریایی، درهرصورت علائمی مانند خارش، سوزش، قرمزی و سوزش ادرار وجود دارد. در این شرایط با درمان عفونت می‌توان علائم را کاهش داد.

گاهی خشکی می‌تواند باعث علائم خارش واژن در قسمت خارجی و داخلی واژن شود. اگر علت خشکی و خارش مصرف دارویی خاص یا استفاده از محصولات بهداشتی بانوان باشد، می‌توان با تغییر آن محصول یا دارو مشکل را برطرف کرد. مالیدن کمی روغن نارگیل می‌تواند به کاهش این علائم کمک کند. اما گاهی علت خشکی و خارش مواردی مانند یائسگی یا تغییرات هورمونی است. در این شرایط پزشک استروژن به شکل قرص یا کرم واژینال را تجویز می‌کند.

اگر در کنار خشکی، احساس می‌کنید، واژن بوی بدی می‌دهد، احتمال دارد دچار عفونت واژن شده باشید. عفونت واژن می‌تواند از نوع باکتریایی یا قارچی باشد. معمولا عفونت علائم دیگری مانند خارش، ترشحات غلیظ و احساس سوزش هنگام ادرار کردن به همراه دارد. با درمان عفونت و برطرف‌شدن عامل باکتریایی بوی بد واژن برطرف شده و خشکی هم از بین می‌رود.

۱۰. ژل شستشوی واژن باعث خشکی واژن می شود؟

برخی از انواع ژل شستشوی بانوان ممکن است بافت واژن را تحریک کرده و باعث بروز این مشکل شوند. ژل‌های بهداشتی برای بهداشت جنسی زنان ضروری بوده اما باید کمترین مقدار مواد شیمیایی را داشته باشد. در بیشتر موارد با تعویض ژل شستشوی واژن می‌توان مشکل را برطرف کرد. ممکن است به برخی از ترکیبات در ژل شستشو حساسیت داشته باشید و جایگزین‌کردن محصولی دیگر مشکل را برطرف می‌کند.

خشکی واژن چطور تشخیص داده می شود؟

پزشک با معاینه فیزیکی می‌تواند تغییرات در دیواره واژن را بررسی و سایر علل مانند عفونت را رد کند. همچنین برای تشخیص عفونت ممکن است نمونه‌ای از سلول‌ها یا ترشحات واژن را جمع‌آوری کرده و آزمایش کند.

هیچ تستی وجود ندارد که به تنهایی بتواند آتروفی را تشخیص دهد و پزشک به طور معمول با استفاده از علائم به تشخیص درست می‌رسد. در صورت مشاهده هر کدام از تغییرات زیر در واژن به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید؛

• احساس سوزش
• خارش واژن
• خشکی در ناحیه تناسلی
• درد در هنگام مقاربت.

گاهی صحبت‌کردن در مورد مشکلات این چنینی برای فرد ناراحت کننده و شرم‌آور است، اما پزشک برای رسیدن به تشخیص درست نیاز به دانستن شرح حال دقیق از بیمار دارد.

برخی علت‌های خشکی واژن	علائم خشکی واژن	درمان خشکی واژن
یائسگی	سوزش واژن	کرم‌های موضعی واژن
زایمان	خارش واژن	درمان دارویی
شیردهی	خونریزی بعد از نزدیکی	درمان‌های خانگی
عفونت واژن	مقاربت دردناک	لوبریکانت
عوارض دارویی برخی از داروها	احساس تنگی واژن	هورمونی درمانی

درمان خشکی واژن به چه صورت است؟

برای خشکی واژن چی خوبه؟ توجه داشته باشید که درمان‌های متعددی برای درمان خشکی واژن وجود دارند، اما درمان این عارضه فقط تحت نظر متخصص زنان متخصص انجام می‌شود. استفاده از کرم‌های موضعی واژن، درمان دارویی و درمان‌های خانگی همگی می‌توانند کمک‌کننده باشند.

چون خشکی واژن داری نزدیکی برات دردناکه؟ با پزشک در این مورد صحبت کن.

دکتر رابطه جنسی دردناک

آیا خشکی واژن خطرناک است؟ (عوارض خشکی واژن)

خشکی واژن در مواقعی از چرخه‌ی جنسی زنان به طور طبیعی رخ می‌دهد و نیازی به نگرانی نیست. اما اگر در غیر از این مواقع باشد، باید بررسی‌های لازم توسط دکتر زنان انجام بگیرد زیرا ممکن است نشان‌دهنده‌ی ایجاد تغییراتی در چرخه‌ی هورمونی زن باشد.

این عارضه می‌تواند باعث ناراحتی در ناحیه لگن و واژن شود. از دیگر عوارض خشکی واژن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛

• سوزش که می‌تواند علت درد واژن باشد
• عدم علاقه به رابطه جنسی
• درد هنگام سکس
• خونریزی خفیف بعد از رابطه جنسی
• عفونت دستگاه ادراری (از بین نمی‌رود و یا دوباره عود می‌کند.)
• خارش یا سوزش واژن.

خشکی واژن از جمله مشکلاتی است که در بسیاری از موارد همراه با علائم دیگر ظاهر می‌شود. در این بخش از مطلب در قالب چند پرسش و پاسخ می‌خواهیم به این سؤال جواب بدهیم که خشکی واژن همراه با علائم دیگر نشانه چیست؟

جلوگیری از خشکی واژن چگونه ممکن است؟

برای جلوگیری از خشکی واژن می‌توان برخی اقدامات را انجام داد. از جمله؛

• استفاده از مرطوب‌کننده واژن چند بار در هفته
• استفاده از روان‌کننده هنگام رابطه جنسی، از روان‌کننده‌های حاوی گلیسیرین استفاده نکنید. زیرا گلیسیرین واژن را بیشتر تحریک می‌کند.
• قبل از رابطه جنسی معاشقه داشته باشید تا مقاربت دردناک نشود.
• رابطه جنسی منظم داشته باشید. رابطه جنسی مداوم باعث بهبود سلامت کلی واژن می‌شود.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

خشکی واژن از آن دسته مشکلات آزار‌دهنده‌ای است که ممکن است برای هر خانمی پیش بیاید، اما خوشبختانه راه‌های درمان زیادی دارد. اصلی‌ترین دلیل این مشکل کاهش سطح هورمون استروژن است که در دوره‌های مخالفی از زندگی زنان اتفاق می‌افتد برای مثال بعد از یائسگی یا بعد زا زایمان و غیره. اگر با وجود درمان‌های خانگی هنوز دچار خشکی واژن هستید و نمی‌توانید رابطه جنسی خوبی داشته باشید، بهتر است به دکتر متخصص زنان یا متخصص مامایی مراجعه کنید.

برای پیداکردن نوبت دکتر مامایی و نوبت دکتر متخصص زنان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین از طریق لینک‌های مستقیم زیر وجود دارد:

• دکتر آنلاین زنان
• مشاوره آنلاین با دکتر مامایی

دکترتو مراقب سلامتی شماست!