فهرست مطالب
یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از افراد ممکن است در برخی مواقع با آن مواجه شوند، خارش مقعد است. این مشکل ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند رعایت نکردن بهداشت مناسب، بیماری‌های پوستی، عفونت‌ها یا حتی رژیم غذایی باشد. با شناسایی دقیق علت خارش مقعد، میتوان به راحتی از آن رهایی یافت و به راحتی از مشکلات پوستی و سلامتی جلوگیری کرد. اما اگر خارش این ناحیه کلافه‌تان کرده بهتر است در این باره با متخصص گوارش یا داخلی مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو نسبت به نوبت دهی ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان اقدام کنید.
علت خارش مقعد چیست؟
در واقع خارش مقعد نشانه وجود یک بیماری یا مشکل دیگر در بدن است و به تنهایی یک بیماری محسوب نمی‌شود. معمولاً این مشکل به عنوان علائمی از بیماری‌هایی نظیر دیابت، اختلالات تیروئید و همچنین در تعداد زیادی از موارد به عنوان عارضه جانبی بیماری‌های انگلی خودنمایی می‌کند. همچنین مشکلات و حساسیت‌های پوستی و شست‌وشوی نامناسب و اشتباه مقعد، به خصوص پس از خروج مدفوع، از عوامل مهم در ایجاد خارش و سوزش مقعد هستند. برخی از علت‌های پوستی شامل موارد زیر هستند:
- تماس طولانی‌مدت با مدفوع باعث ایجاد تحریک می‌شود.
- افراد مبتلا به بی‌اختیاری مدفوع (کنترل کم یا بدون کنترل حرکات روده) در این افراد نشت مدفوع باعث تحریک و خارش می‌شود.
- اسهال مداوم به علت مکرر بودن یا کارکرد زیاد روده و استفاده مداوم از دستمال توالت باعث تحریک می‌شود.
- اگزما و درماتیت ایدیوپاتیک می‌توانند ناحیه مقعد را تحت تاثیر قرار دهد که علت این التهاب پوست نامشخص است.
- اسکار کلوئید پوست یا گوشت اضافی که نرم یا سفت هستند و رشد زیاد آنها باعث تحریک پوست می‌شود.
- گال که یک عفونت پوستی است.
- درماتیت آلرژیک که ممکن است به علت واکنش‌های آلرژیک به کرم‌ها، لوسیون‌ها، پودرهای شستشو، دستمال مرطوب و غیره باشد. گاهی اوقات کرم‌هایی که برای خارش یا درمان خارش استفاده می‌شوند به علت ترکیبات شیمیایی موجود در خود موجب بدتر شدن مشکل می‌شوند.
- مخمرها (کاندیدا)، باکتری‌ها (استرپتوکوک‌های بتا همولیتیک، استاف اورئوس) و ویروس‌هایی مانند ویروس هرپس تناسلی می‌توانند عفونت‌های پوستی را در ناحیه مقعد ایجاد کنند.
- کرمک یک علت بسیار رایج در کودکان و خانواده‌ها با کودکان خردسال است. کرمک ماده در بین چین‌های مقعد تخمک‌گذاری می‌کند که باعث خارش می‌شود.
- عفونت کرم قلاب‌دار نوعی انگل است که می‌تواند ریه و روده کوچک را تحت تاثیر قرار دهد.
- برچسب‌های پوستی کوچک، ممکن است موجب باقی ماندن مدفوع یا به دام افتادن رطوبت و در نتیجه خارش شوند.
- برخی عفونت‌های منتقله آمیزشی می‌توانند باعث ایجاد خارش در منطقه شوند.
- پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن است که می‌تواند اطراف مقعد را تحت تأثیر قرار دهد.
- التهاب لایه داخلی راست‌روده
۱. علت خارش مقعد بزرگسالان
خارش مقعد در بزرگسالان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که در برخی موارد نیاز به درمان پزشکی دارند. یکی از دلایل شایع، بهداشت نامناسب است؛ استفاده بیش از حد از صابون‌های معطر یا دستمال‌های مرطوب، شستشوی نادرست یا ناکافی می‌تواند به تحریک پوست و ایجاد خارش منجر شود. همچنین، هموروئید (بواسیر) که به التهاب یا تورم رگ‌های مقعدی اشاره دارد، می‌تواند با علائمی چون خارش، درد و خونریزی همراه باشد. از عوامل مهم خاریدن مقعد در بزرگسالان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت‌های قارچی و باکتریایی یکی دیگر از علل شایع خارش مقعد در بزرگسالان است؛ عفونت‌های قارچی مانند کاندیدیاز و عفونت‌های باکتریایی می‌توانند موجب التهاب، قرمزی و خارش در ناحیه مقعد شوند.
- همچنین، آلودگی به کرمک (Enterobius vermicularis)، یک انگل روده‌ای که در کودکان شایع‌تر است، می‌تواند در بزرگسالان نیز خارش شدیدی را در ناحیه مقعد ایجاد کند.
- برخی از بزرگسالان در اثر آلرژی به مواد شیمیایی موجود در صابون‌ها، شوینده‌ها یا حتی پوشاک که می‌توانند باعث حساسیت و تحریک پوست در این ناحیه شوند، دچار خارش مقعد می‌شوند.
- رژیم غذایی نیز نقش مهمی دارد؛ مصرف غذاهای تند، چرب یا تحریک‌کننده ممکن است باعث التهاب و خارش مقعد شود.
- در برخی موارد، دیابت به دلیل خشکی پوست و مستعد بودن به عفونت‌های قارچی می‌تواند عامل ایجاد این مشکل باشد.
- بیماری‌های مقاربتی مانند زگیل تناسلی (HPV) یا سیفیلیس ممکن است موجب خارش در ناحیه مقعد شوند.
متن انگلیسی:
clevelandclinic
Anal itching is a skin condition that affects your perianal area, which may become worse at night or after a bowel movement. Causes include poor anal hygiene, allergies, certain foods and drinks, and other health conditions.
ترجمه متن:
خارش مقعد یک وضعیت پوستی است که ناحیه اطراف مقعد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن است در شب یا پس از دفع مدفوع تشدید شود. علل آن شامل بهداشت نامناسب مقعد، آلرژی‌ها، برخی غذاها و نوشیدنی‌ها و سایر شرایط سلامتی است.
| دلیل خارش مقعد | در کودکان | در بزرگسالان |
|---|---|---|
| انگل‌ها (کرم‌های معقدی) | این مشکل معمولاً در کودکان شایع است و به دلیل ابتلا به انگل‌های روده‌ای مانند کرم‌های معقدی (ادرار) رخ می‌دهد. | در بزرگسالان نیز می‌تواند رخ دهد، اما کمتر شایع است. این نوع عفونت معمولاً به دلیل تماس با منابع آلوده است. |
| یبوست | یبوست در کودکان می‌تواند باعث تحریک مقعد و خارش شود. | یبوست در بزرگسالان نیز یکی از دلایل خارش مقعد است، به خصوص اگر فرد مجبور به فشار آوردن هنگام دفع باشد. |
| عفونت‌های قارچی (کاندیدا) | عفونت‌های قارچی می‌توانند به دلیل رطوبت زیاد در پوشک یا لباس‌های تنگ ایجاد شوند. | در بزرگسالان عفونت‌های قارچی بیشتر به دلیل رطوبت، عدم بهداشت مناسب یا بیماری‌های سیستم ایمنی ضعیف رخ می‌دهند. |
| حساسیت به مواد شیمیایی | ممکن است به مواد شوینده، پوشک یا مواد معطر حساسیت ایجاد شود که منجر به خارش شود. | بزرگسالان نیز می‌توانند به صابون‌ها، شوینده‌ها، دستمال‌های مرطوب و مواد معطر حساسیت نشان دهند. |
| التهاب پوستی (درماتیت) | التهاب پوست در کودکان ممکن است به دلیل تماس با پوشک مرطوب، تحریکات ناشی از آن یا عفونت‌های خفیف باشد. | در بزرگسالان نیز درماتیت یا التهاب پوستی ناشی از خشکی پوست، تماس با مواد تحریک‌کننده یا بیماری‌های مزمن مانند اگزما می‌تواند علت باشد. |
| اختلالات هورمونی | این مشکل معمولاً در سنین بلوغ یا رشد و تغییرات هورمونی دیده می‌شود. | در بزرگسالان به ویژه در زنان پس از بارداری یا یائسگی و در مردان به علت تغییرات هورمونی ممکن است خارش مقعد رخ دهد. |
| هموروئید | در کودکان نادر است، اما ممکن است به دلیل یبوست یا فشار در هنگام دفع مدفوع رخ دهد. | در بزرگسالان هموروئید یا بواسیر یکی از دلایل رایج خارش مقعد است که معمولاً به دلیل فشار زیاد در هنگام دفع رخ می‌دهد. |
| عفونت‌های باکتریایی | عفونت‌های باکتریایی مانند پیلونفریت یا عفونت‌های پوستی می‌توانند باعث خارش شوند. | بزرگسالان به ویژه افراد با سیستم ایمنی ضعیف یا دیابت ممکن است بیشتر به عفونت‌های باکتریایی مقعد مبتلا شوند. |
علت خارش مقعد مردان
بهداشت نادرست یکی از عوامل اصلی خارش مقعد در مردان است که می‌تواند به تحریک و خشکی پوست این ناحیه منجر شود. بیشتر آقایانی که به این مشکل دچارند به هموروئید (بواسیر) مبتلا شده‌اند. علاوه بر این، عفونت‌های قارچی و باکتریایی می‌توانند باعث التهاب و خارش شوند. رژیم غذایی نامناسب، بیماری‌های پوستی مانند اگزما، کرمک (انگل روده‌ای) و زگیل تناسلی نیز از دیگر علل رایج این مشکل در مردان هستند.
خارش مقعد داری و هنوز نمی‌دونی علتش چیه؟
نوبت بگیر و خودتو راحت کن.
علت خارش مقعد در زنان
خارش مقعد در زنان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که برخی از آنها به نداشتن بهداشت مناسب، عادات غذایی، عفونت‌های قارچی یا باکتریایی است که می‌توانند در ناحیه تناسلی یا مقعدی ایجاد شوند، استفاده از صابون‌های تحریک‌کننده یا دستمال مرطوب حاوی مواد شیمیایی، پوشیدن لباس‌های تنگ و غیر تنفس‌پذیر و اگزما از دیگر عواملی هستند که می‌توانند موجب تحریک و خارش زنان در این ناحیه شوند. علاوه بر این، شرایط پزشکی نظیر هموروئید (بواسیر)، بیماری‌های پوستی مانند درماتیت یا اگزما، و اختلالات گوارشی مانند اسهال یا یبوست مزمن نیز می‌توانند باعث بروز خارش مقعدی در زنان شوند.
۲. علت خارش مقعد در کودکان
خارش مقعد در کودکان دلایل زیادی دارد. شقاق مقعد که به علت زخم شدن انتهای روده بر اثر دفع مدفوع و یا خاراندن مقعد رخ می‌دهد، یکی از دلایل خارش مقعد در کودکان است. یکی از دلایل خارش نیز استفاده از لباس زیر تنگ و یا دارای جنس حساسیت زا برای کودکان است. برخی جنس‌های پلاستیکی پوست را تحریک کرده و سبب خارش می‌شوند و باعث بروز حساسیت پوستی در کودکان می‌شوند.
عدم شست‌وشوی مناسب مقعد پس از خروج مدفوع نیز یکی دیگر از علل مهم در خارش مقعد در کودکان است. از دیگر علل شایع، وجود انگل کرمک هستند. ازآنجاکه کودکان هر چیزی را داخل دهان خود می‌کنند، این انگل به راحتی از این طریق وارد بدن کودک شده و با رسیدن به انتهای روده و مقعد، باعث ایجاد خارش می‌شود.
۳. علت خارش مقعد بعد از مدفوع
باقی ماندن ذرات مدفوع در اطراف مقعد یا بیماری‌های زمینه‌ای باعث ایجاد خارش در اطراف مقعد می‌شود. اگر فردی به یبوست، اسهال و بواسیر نیز مبتلا باشد، احتمال اینکه دچار خارش بعد از مدفوع شود بیشتر خواهد شد.
۴. علت خارش مقعد در شب
تغییرات سیستم عصبی در هنگام خواب، تشدید یبوست، هموروئید یا عفونت‌های قارچی و باکتریایی می‌توانند از جمله دلیل خارش مقعد در شب باشند. در طول شب، بدن در حالت استراحت است و جریان خون در نواحی خاصی از بدن ممکن است تغییر کند که می‌تواند باعث افزایش حساسیت و تحریک ناحیه مقعدی شود. همچنین، تعریق بیشتر در شب و تجمع رطوبت در این ناحیه نیز می‌تواند یکی دلیل خارش مقعد باشد. در برخی موارد، عوامل روانی مانند استرس و اضطراب که در شب افزایش می‌یابند نیز ممکن است موجب شدت یافتن این مشکل شوند.
۵. انگل و خارش مقعد
انگل روده، به ویژه کرم‌های صاف یا مستربا (Enterobius vermicularis)، یکی از علل شایع خارش مقعدی هستند. تخم‌گذاری انگل‌های ماده در اطراف مقعد باعث ایجاد خارش و ناراحتی می‌شوند. تخم‌های این کرم‌ها به راحتی از طریق تماس مستقیم یا با اشیای آلوده منتقل می‌شوند و وارد دستگاه گوارش فرد می‌شوند. تحریک شدید ناحیه مقعد که نتیجه حرکت کرم‌ها و تخم‌گذاری آن‌هاست، باعث ایجاد التهاب و خارش می‌شود. اگر سریع این مورد را درمان نکنید، این عفونت‌ها می‌توانند به راحتی منتقل شده و به سایر افراد یا اعضای خانواده سرایت کنند.
۶. یبوست و خارش مقعد
کار نکردن شکم یک دلیل خارش مقعد است که به دلیل تجمع مدفوع سخت و خشک در روده‌ها و فشار به دیواره مقعد ایجاد می‌شود. زمانی که اجابت مزاج می‌کنید، زور زدن زیاد برای دفع مدفوع می‌تواند باعث ایجاد آسیب‌های میکروسکوپی در ناحیه مقعدی شده و منجر به التهاب، تحریک و خارش گردد. توجه داشته باشید که یبوست مزمن می‌تواند باعث بروز هموروئید (بواسیر) شود که خود یکی از علل دیگر خارش مقعد است. در این شرایط، تجمع طولانی‌مدت مدفوع و عدم تخلیه کامل می‌تواند رطوبت و تحریک پوست ناحیه مقعد را افزایش داده و باعث بروز احساس ناخوشایند خارش شود. با افزایش فیبر، مصرف آب و فعالیت بدنی می‌توانید یبوست را درمان کرده و به کاهش این مشکلات کمک کنید.
۷. بهداشت نامناسب
عدم شستشو یا تمیز نکردن مناسب ناحیه مقعد می‌تواند باعث تجمع میکروب‌ها و مواد زائد شود که موجب التهاب و خارش پوست می‌گردد. این وضعیت می‌تواند به رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها کمک کرده و علائم تحریک‌کننده‌ای ایجاد کند.
۸. عفونت های قارچی و باکتریایی
همان‌طور که در بالا ذکر شد عفونت‌های قارچی مانند کاندیدا و باکتری‌های مختلف می‌توانند پوست مقعد را آلوده کرده و باعث خارش، سوزش و قرمزی در ناحیه مقعد شوند. این عفونت‌ها معمولا با افزایش رطوبت یا عدم بهداشت مناسب تشدید می‌شوند.
۹. بواسیر
بواسیر (تورم و التهاب رگ‌های خونی در ناحیه مقعد) یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین علت خارش مقعد است. این وضعیت در اثر فشار مداوم به این رگ‌ها ناشی از یبوست یا بلند کردن اجسام سنگین رخ می‌دهد.
بعد بواسیر دچار خارش شدی؟ با متخصص مشورت کن.
۱۰. شقاق مقعد
شقاق مقعدی ترک‌های کوچک و دردناک در پوست اطراف مقعد است که می‌تواند هنگام اجابت مزاج یا فشار زیاد به دلیل یبوست، خونریزی و خارش ایجاد کند. این ترک‌ها معمولا در اثر کشیدگی پوست ناحیه مقعد به وجود می‌آیند.
۱۱. مصرف غذاهای تحریک کننده
غذاهای تند، فلفلی، کافئین و الکل می‌توانند باعث تحریک سیستم گوارشی و افزایش ترشح اسید معده شوند و در نتیجه افزایش حساسیت پوست مقعدی و در نهایت خارش را به همراه داشته باشد. این غذاها می‌توانند باعث ایجاد التهاب در روده و ناحیه مقعد نیز شوند.
۱۲. رطوبت و تعریق زیاد
رطوبت پوست باسن و عرق کردن زیاد این ناحیه می‌تواند محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم کرده و باعث ایجاد خارش و سوزش شود. این شرایط به ویژه در محیط‌های گرم یا بعد از فعالیت‌های بدنی شدید شایع‌تر است.
۱۳. بیماری های پوستی
بیماری‌هایی مانند درماتیت، اگزما و پسوریازیس می‌توانند باعث خشکی، تحریک و خارش پوست ناحیه مقعد شوند. این بیماری‌ها موجب تغییر در ساختار پوست شده و آن را به محیطی حساس‌تر برای تحریکات تبدیل می‌کنند.
۱۴. حساسیت به مواد شوینده و دستمال مرطوب
استفاده از مواد شوینده یا دستمال‌های مرطوب و معطر یا حاوی مواد شیمیایی می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک و حساسیت در پوست مقعد شود. این حساسیت موجب التهاب و خارش در ناحیه مقعدی می‌شود.
خارش مقعد نشانه چیست؟
خارش مقعد معمولا به دلیل تحریک پوست در ناحیه مقعدی ایجاد می‌شود و عوامل مختلفی می‌توانند منجر به آن شوند. از جمله این عوامل میتوان به عفونت‌های قارچی یا باکتریایی، هموروئید (بواسیر)، یبوست مزمن، آلرژی به مواد بهداشتی یا دستمال‌های مرطوب و بیماری‌های پوستی مانند درماتیت اشاره کرد. در برخی موارد، خارش مقعد می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به انگل‌های روده‌ای مانند کرم‌های مستربا باشد که معمولا شب‌ها تخم‌گذاری می‌کنند و موجب تحریک ناحیه مقعد می‌شوند. همچنین، استرس و اضطراب می‌تواند حساسیت پوست را افزایش دهد و خارش را تشدید کند.
بیماری‌های زمینه‌ای دیگر که می‌توانند شرایط شما را بدتر کنند شامل موارد زیر است:
- دیابت نوع ۲
- لوسمی و لنفوم
- نارسایی کلیه یا بیماری کبد
- پرکاری تیروئید
- کم‌خونی
- اضطراب و استرس
خارش مقعد در بارداری
خارش مقعد در دوران بارداری یک مشکل شایع و آزاردهنده است که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، افزایش فشار بر ناحیه لگن، هموروئید (بواسیر) و یبوست ایجاد شود. تغییرات هورمونی در بارداری ممکن است باعث خشکی یا حساسیت بیشتر پوست اطراف مقعد شود و درنتیجه خارش را تشدید کند. همچنین، افزایش فشار رحم بر رگ‌های خونی ناحیه مقعد می‌تواند منجر به ایجاد بواسیر شود که یکی از دلایل اصلی خارش در این دوران است.
یکی از مشکلات شایع دوران بارداری، یبوست است که می‌تواند باعث تحریک و التهاب مقعد شود و باعث ایجاد خارش مقعدی شود. عفونت‌های قارچی و باکتریایی نیز به دلیل تغییرات در سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری ممکن است بیشتر رخ دهند و عامل خارش باشند.
متن انگلیسی:
pampers
A common cause of anal itching during pregnancy is developing hemorrhoids, otherwise known as piles; swollen blood vessels around the anus and rectum.
ترجمه متن:
یکی از علل شایع خارش مقعد در دوران بارداری، پیشرفت هموروئیدها یا بواسیر است؛ رگ‌های خونی متورم در اطراف مقعد و رکتوم.
درمان خارش مقعد
در واقع درمان خارش مقعد بستگی به علت آن دارد. در صورت وجود عفونت‌های قارچی یا باکتریایی، پزشک ممکن است داروهای ضدقارچ یا آنتی‌بیوتیک تجویز کند. همچنین، بهبود بهداشت فردی، استفاده از کرم‌های مرطوب کننده برای کاهش التهاب و درمان یبوست با افزایش مصرف فیبر و آب می‌تواند به کاهش خارش کمک کند. در موارد هموروئید یا انگل‌های روده‌ای، درمان‌های خاص نظیر داروهای ضد هموروئید یا ضد انگل کمک‌کننده هستند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
به‌طورکلی میتوان گفت خارش مقعد می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت‌های پوستی، هموروئید، یبوست، انگل‌های روده‌ای یا مشکلات بهداشتی دیگر باشد. اگر این مشکل به مدت طولانی ادامه یابد، شدیدتر شود یا با علائم دیگری همچون خونریزی، درد یا تورم همراه باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک متخصص گوارش یا دکتر داخلی می‌تواند با بررسی دقیق و انجام آزمایش‌های لازم، علت خارش مقعد را شناسایی کرده و درمان مناسب را تجویز کند. در صورت عدم درمان صحیح، این مشکل ممکن است به مشکلات جدی‌تری منجر شود که نیازمند مداخله پزشکی بیشتری باشد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!