فهرست مطالب
تیروئید یک غده کوچک پروانهای شکل است که در نزدیکی گلو قرار دارد. دو هورمون اصلی توسط غده تیروئید تولید میشوند که شامل T3 و T4 هستند. هورمونهای T3 و T4 با هم کار میکنند تا نحوه استفاده بدن از انرژی را تنظیم کنند و روی بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن تاثیر بگذارند. با این حال، بسیاری از زنان در مقطعی از زندگی خود، دچار کم کاری تیروئید و اختلال در عملکرد این غده میشوند. در این شرایط علائم متعددی را تجربه میکنند که به آنها نشان از وجود یک مشکل را میدهند. ما اینجاییم تا شما را با علائم کم کاری تیروئید در زنان آشنا کنیم، پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید. اگر بعد از آزمایش، مشکلی در تیروئیدتان بوده، با مراجعه به فوق تخصص غدد تیروئید، از طریق دکترتو برای درمان اقدام کنید.
علائم کم کاری تیروئید در زنان (علائم تیروئید کم کار در زنان)
کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم یک اختلال شایع است که میتواند در روند بسیاری از فعالیتهای طبیعی بدن اختلال ایجاد کند. بسته به این که این عارضه کدام بخش از بدن را تحت تاثیر قرار میدهد، ممکن است سبب بروز علائم و عوارض متفاوتی شود. بهطورکلی، برخی از شایع ترین علائم تیروئید کم کار در زنان شامل در زیر آمدهاند.
دستهبندی | علائم |
---|---|
اختلالات قاعدگی | قاعدگیهای شدید و نامنظم، لکهبینی بین دورهها، اختلال در تخمکگذاری، نامنظمی چرخه قاعدگی |
باروری و بارداری | مشکلات باروری، افزایش خطر سقط جنین، فشار خون بارداری، کمخونی، کاهش تخمکگذاری |
علائم عمومی | خستگی و ضعف عمومی، حساسیت به سرما، سردی دست و پا، افزایش وزن، مشکل در کاهش وزن |
پوست و مو | خشکی و خشن شدن پوست، پوستهپوسته شدن، ریزش مو، نازک شدن ابروها، شکنندگی ناخنها |
دستگاه گوارش | یبوست مزمن |
دستگاه عضلانی-اسکلتی | درد و گرفتگی عضلات، ضعف عضلات، درد مفاصل، خشکی و ورم مفاصل |
سیستم عصبی و روانی | افسردگی، اضطراب، مه مغزی (ابری بودن ذهن)، مشکلات حافظه و تمرکز، تغییرات خلقوخو |
چهره و صدا | ورم صورت (ادم صورت)، پف پلکها، کلفت و خشن شدن صدا، آهسته بودن گفتار |
سایر علائم | دمای پایین بدن، ضربان قلب آهسته، سردرد، افزایش کلسترول، کاهش حس چشایی و بویایی |
۱. اختلالات قاعدگی و کم کاری تیروئید در زنان
افرادی که تیروئید کم کار دارند ممکن است قاعدگیهای شدید و نامنظم یا لکه بینی را بین دورههای قاعدگی تجربه کنند. در حقیقت کم کاری تیروئید روی هورمونهایی که در قاعدگی نقش دارند تاثیر منفی میگذارد و باعث اختلال در این چرخه میشود. در اکثر این بیماران، هیپوتیروئیدیسم، استروژن را دچار نوسان میکند و میزان گلوبولین متصل به هورمون جنسی را کاهش میدهد.
۲. آیا کم کاری تیروئید باعث ناباروری در زنان میشود؟
بله زیرا هورمونهای تیروئید نقش مهمی در تولیدمثل ایفا میکنند و سطوح پایین آنها میتواند سبب بروز مشکلات باروری شود. یک مطالعه بالینی روی زنانی انجام شد که با وجود یک سال تلاش، قادر به بارداری نبودند. طبق نتایج این مطالعه، ۲۴ درصد از این زنان سطوح پایینی از هورمون تیروئید را داشتند. در حقیقت کم کاری تیروئید میتواند به روشهای مختلفی بر باروری تاثیر بگذارد، از جمله:
- جلوگیری از تخمکگذاری طبیعی (آزاد شدن تخمک در دوران قاعدگی)
- نامنظم شدن چرخههای قاعدگی
- افزایش خطر سقط جنین
۳. خستگی و ضعف عمومی
خستگی و ضعف عمومی، از شایع ترین علائم کم کاری تیروئید در نظر گرفته میشوند. این علائم به میزان خواب و کیفیت آن بستگی ندارند و گاهی تا حدی شدید هستند که فرد نمیتواند کارهای روزمره خود را مثل قبل انجام دهد. البته معمولا با درمان کم کاری تیروئید، سطح انرژی این بیماران نیز بهبود پیدا میکند.
۴. افزایش وزن یا مشکل در کاهش وزن
هورمون های تیروئید به تنظیم وزن بدن، مدیریت اشتها و متابولیسم چربی و قند کمک میکنند. به همین خاطر پایین آمدن میزان این هورمونها در بدن، ممکن است فرد را در معرض افزایش وزن، مشکل در کاهش وزن و افزایش شاخص توده بدنی (BMI) قرار دهد. معمولا افرادی که دچار کم کاری تیروئید هستند بین ۲.۵ الی ۴.۵ کیلوگرم وزن اضافه میکنند. اما برخی از مطالعات گزارش دادهاند که افزایش وزن در برخی از افراد به ۱۰ درصد هم میرسد.
البته نیازی به نگرانی نیست زیرا در اکثر موارد، درمان کم کاری تیروئید، افزایش وزن را متوقف میکند. اما این بدان معنا نیست که وزن اضافیتان را از دست خواهید داد. برای این کار باید ورزش کنید و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید.
۵. سردی بدن و حساسیت به سرما
یکی از نشانه های کم کاری تیروئید در زنان، سرد بودن مداوم دستها و پاها و حساسیت به سرما است. این سرما همیشه همراه فرد است، حتی در فصل تابستان یا در اتاقی که همه احساس گرما میکنند. این به این خاطر است که بدن تیروکسین (هورمون T4) کافی تولید نمیکند و همین موضوع باعث کند شدن متابولیسم میشود. بهعلاوه انرژیای که بدن تولید میکند، به طور طبیعی بدن را گرم نگه میدارد. اما کم کاری تیروئید، توانایی بدن برای ایجاد انرژی را مختل میکند و باعث میشود نسبت به دمای سرد بسیار حساس شوید.
۶. یبوست مزمن
از آنجایی که کم کاری تیروئید میتواند باعث کند شدن متابولیسم شود، تعجبی ندارد که باعث کاهش عملکرد روده و در نتیجه بروز یبوست نیز شود. یبوست یکی از سه علامت شایع کم کاری تیروئید است. برخی از گزارشات نشان دادهاند که از هر ۱۰ نفر مبتلا به کم کاری تیروئید، ۲ نفر یبوست مزمن را تجربه میکنند؛ بنابراین اگر قبلا دچار یبوست ادامهدار نمیشدید ولی اکنون به طور مکرر یبوست را تجربه میکنید، حتما به پزشکتان اطلاع دهید.
۷. خشکی پوست و ریزش مو
تیروئید کم کار میتواند به روشهای مختلفی بر پوست تاثیر بگذارد و سبب بروز علائمی همچون خشکی پوست و خشن شدن پوست، پوستهپوسته شدن و رنگپریدگی پوست شود. از این گذشته، کمبود هورمونهای تیروئید روی موها و ناخنها نیز تاثیر میگذارد. بهطوریکه اکثر این بیماران موهای خشک، شکننده و خشن یا ناخنهای نازک و کدری دارند که به راحتی میشکنند.
بهطور کلی بسیاری از اختلالات هورمونی، از جمله مشکلات تیروئید، میتوانند سبب ریزش موی شدید شوند. این به این خاطر است که هورمونهای تیروئید برای رشد و سلامت فولیکولهای مو ضروری هستند و کم کاری تیروئید ممکن است باعث ریزش موی سر، ابرو، پاها و سایر نواحی بدن شود. البته دچار اضطراب نشوید زیرا معمولا با شروع هورمون درمانی تیروئید، این علائم نیز به تدریج برطرف میشوند.
۸. درد و گرفتگی عضلات
برخی از گزارشات نشان دادهاند که درد، گرفتگی و ضعف عضلات، از دیگر نشانه های کم کاری تیروئید در زنان هستند. در حقیقت ماهیچهها برای عملکرد درست، به هورمونهای تیروئیدی نیاز دارند. به همین خاطر پایین بودن سطح هورمونهای تیروئید میتواند بر عملکرد ماهیچهها تاثیر منفی بگذارد. زمانی که فرد دچار کم کاری تیروئید میشود، درد و گرفتگی عضلات، بیشتر روی بازوها و قسمت بالایی پاهای او تاثیر میگذارد. با این حال این درد میتواند سایر عضلات بدن را نیز درگیر کند.
۹. افسردگی و تغییرات روحی
برخی از رایجترین نشانه های کم کاری تیروئید در زنان، شامل افسردگی و سایر اختلالات خلقی از جمله اضطراب هستند. بهطورکلی از هر ۱۰ نفر مبتلا به کم کاری تیروئید، ۶ نفر افسردگی را تجربه میکنند و دانشمندان هنوز به طور دقیق نمیدانند که چرا این اتفاق رخ میدهد. با این حال برخی از مطالعات نشان دادهاند که تولید هورمون تیروئید به میزان خیلی کم، میتواند بر سطوح انتقالدهندههای عصبی خاص در مغز (همچون سروتونین) که با افسردگی مرتبط هستند تاثیر بگذارد.
بسیاری از این افراد علائم روحی دیگری همچون استرس، تغییر در خلقوخو و روحیه، مشکلات خواب و از دست دادن انگیزه را نیز تجربه میکنند. برخی از آنها بیان کردهاند که دیگر انرژی و حوصلهای برای انجام دادن کارهایی که قبلا از آنها لذت میبردند را ندارند.
۱۰. تورم صورت (ادم صورت)
اگر بدن نتواند هورمون تیروئید کافی تولید کند، مولکولهای قند در پوست جمع میشوند. مولکولهای قند، آبی که در بدن وجود دارد را جذب میکنند و این موضوع در نهایت منجر به ورم صورت شما میشود. در بسیاری از موارد علاوه بر ورم کلی صورت، ممکن است پلکها نیز پف کنند.
علائم کمتر شناخته شده یا غیرمعمول کم کاری تیروئید در زنان
علاوه بر علائم رایج کم کاری تیروئید که اکثر زنان آنها را تجربه میکنند، علائم دیگری نیز وجود دارد که چندان رایج نیستند. این علائم کمتر شناخته شده و غیرمعمول، درصد کمتری از زنان را تحت تاثیر قرار میدهند و شامل این مواردند:
۱. تغییرات در سطح کلسترول خون
هورمونهای تیروئید نقش حیاتی در حذف کلسترول اضافی بدن از طریق کبد ایفا میکنند. سطوح پایین هورمون تیروئید، به این معنی است که کبد نمیتواند به خوبی این عملکرد را انجام دهد و در نتیجه سطح کلسترول خون افزایش مییابد. تحقیقات نشان دادهاند که بیش از ۱۳ درصد از افراد دارای کلسترول بالا، تیروئید کم کار دارند. به همین خاطر است که بسیاری از پزشکان به طور مرتب از افراد دارای کلسترول بالا، آزمایش کم کاری تیروئید میگیرند.
۲. مشکلات حافظه و تمرکز (ابری بودن ذهن)
مه مغزی یا ابری بودن ذهن، یکی دیگر از علائم کم کاری تیروئید است زیرا مغز برای عملکرد صحیح به سطوح کافی از هورمون تیروئید نیاز دارد. بیماران گزارش دادهاند که پس از شروع پروسه درمان، تغییرات ناخوشایند مغزی از بین میروند و تمرکز و حافظه آنها بهبود پیدا میکند. پیش از درمان این وضعیت ممکن است سبب بروز عوارض زیر شود:
- مشکل در تمرکز
- مشکلات حافظه کوتاه مدت و بلندمدت
- فراموشی
- پرت بودن حواس
- گیجی
۳. سردرد و درد مفاصل
یکی از علائمی که برخی از زنان مبتلا به کم کاری تیروئید، مدام از آن شکایت میکنند، سردرد است. این سردرد میتواند میگرن یا سردرد تنشی باشد و اغلب به صورت یک درد کسلکننده و ضرباندار، در یک یا دو طرف سر ظاهر میشود.
از این گذشته، کم کاری تیروئید میتواند مفاصل فرد را نیز تحت تاثیر قرار دهد و باعث بروز علائمی همچون درد، خشکی، سفتی و ورم مفاصل شود. تحقیقات همچنین نشان میدهند که مشکلات تیروئید و آرتریت روماتوئید با هم مرتبط هستند. آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) یک بیماری خودایمنی است که باعث ورم دردناک مفاصل میشود. نکته حائز اهمیت این است که درمان آرتریت و کم کاری تیروئید، به زنان کمک میکند تا علائم خود را مدیریت کنند و سلامتی خود را دوباره به دست آورند.
علائم تیروئید کم کار در زنان باردار
کم کاری تیروئید در بارداری میتواند سبب بروز علائمی همچون کلفت و خشن شدن صدا، ورم صورت، آهسته شدن ضربان قلب، تنگی نفس بعد از فعالیت، گرفتگی عضلات، درد مفاصل و مشکل در تمرکز و حافظه شود. گاهی نیز این عارضه در دوران بارداری علائم شدیدتری ایجاد میکند و سبب بروز علائمی نظیر فشار خون بارداری و کم خونی میشود.
علائم کم کاری تیروئید در زنان مسن
کم کاری تیروئید در هر سنی میتواند اتفاق بیفتد اما اغلب زنان بالای ۶۰ سال را درگیر میکند. این زنان نیز علائمی همچون موارد گفته شده را تجربه میکنند. با این حال اگر زنان مسن دیر این عارضه را تشخیص دهند یا به درمان آن بیتوجه باشند، ممکن است دچار علائم زیر نیز شوند:
- کاهش حس چشایی و بویایی
- گرفتگی صدا
- پف کردن صورت، دستها و پاها
- آهسته بودن گفتار
- ضخیم شدن پوست
- نازک شدن ابروها
- دمای پایین بدن
- ضربان قلب آهسته
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
کم کاری تیروئید یک بیماری نسبتا شایع است که از هر ۱۰۰ نفر تقریبا ۵ نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار میدهد. این وضعیت اغلب در زنان مشاهده میشود و زمانی رخ میدهد که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمیکند. به همین خاطر اگر خستگی بیدلیل، دردهای عضلانی، علائم گوارشی (نظیر یبوست)، افسردگی و بیحالی یا سایر علائم کم کاری تیروئید در زنان را تجربه میکنید، توصیه میشود که به متخصص غدد و متابولیسم مراجعه کنید. متخصصان غدد میتوانند با یک آزمایش خون ساده سطح هورمون تیروئید را بررسی کنند و در صورت وجود مشکل، درمانهای مناسبی را تجویز کنند. با ویزیت آنلاین متخصص غدد مسیر درمان را سریعتر شروع کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!