اختلال شخصیت وسواسی جبری چیست؟

اختلال شخصیت وسواسی جبری (OCPD) نوعی اختلال شخصیتی است که با افراط در کمال گرایی، نظم و پاکیزگی مشخص می شود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری احساس نیاز شدیدی به اعمال استانداردهای خود در محیط بیرونی می کنند. افراد دارای اختلال شخصیت وسواسی جبری دارای ویژگی های زیر هستند:

بیان احساسات برایشان مشکل است.
آن ها در تشکیل و حفظ روابط نزدیک با دیگران مشکل دارند.
آن ها افرادی سخت کوش هستند، اما وسواس همراه با کمال گرایی می تواند آن ها را ناکارآمد کند.
آن ها اغلب افرادی عادل، خشمگین و عصبانی هستند.
آن ها اغلب دچار انزوای اجتماعی و دوری از اجتماع می شوند.
آن ها می توانند دچار اضطراب همراه با افسردگی شوند.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری متوجه نیستند که طرز فکر کردن و یا طرز رفتار کردنشان اشتباه است بلکه بر این باورند که راه تفکر و انجام کار آن ها تنها راه صحیح است و هر کس دیگری اشتباه است.

اختلال شخصیت وسواسی جبری (OCPD) اغلب با اختلال اضطرابی که اختلال وسواسی اجباری (OCD) نامیده می شود اشتباه گرفته می شود، با این حال، آن ها یکسان نیستند.

علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری

علائم اختلال شخصیتی وسواسی اجباری عبارتند از:

کمال گرایی تا جایی که باعث اختلال در به پایان رساندن وظایف می شود
رفتار جدی، رسمی و خشک و سخت
بسیار صرفه جو در هزینه ها و پول
نیاز شدید به وقت شناسی
توجه شدید به جزئیات
از خود گذشتگی بیش از حد در کار کردن برای تامین هزینه های روابط خانوادگی و اجتماعی
احتکار وسایل فرسوده و بی فایده
ناتوانی در به اشتراک گذاشتن یا محول کردن کارها به دیگران به دلیل ترس از درست انجام نشدن کارها
پایبندی به لیست برنامه ریزی ها
پایبندی سفت و سخت به قوانین و مقررات
نیاز شدید به دستور دادن
احساس خود درست پنداری در مورد چگونگی انجام امور
پایبندی سفت و سخت به قوانین اخلاقی و معنوی

زمانی که نشانه های فوق باعث کاهش توانایی فرد در عملکرد مناسب و ارتباط با دیگران شود، اختلال شخصیت وسواسی جبری تشخیص داده می شود.

اگر مشکوک هستید که همسر، شریک زندگی یا اعضای خانواده ی شما مبتلا به اختلال شخصیتی وسواسی اجباری هستند، به وسواس و رفتارهای اجباری آن ها توجه کنید. افراد مبتلا به اختلال شخصیتی وسواسی اجباری معمولا تمایلی به تغییر رفتارهایشان ندارند. آن ها اغلب دیگران را به عنوان مشکل در نظر می گیرند. در صورت وجود علائم زیر به احتمال کمتری فرد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری است و دیگر اختلالات شخصیتی محتمل تر هستند:

وجود انگیزه های خطرناک
محدود بودن علائم به دو یا سه حوزه ی خاص زندگی است
غیر منطقی یا عجیب و غریب بودن

دلایل اختلال شخصیت وسواسی جبری

علت دقیق اختلال شخصیت وسواسی جبری ناشناخته است. مانند بسیاری از جنبه های اختلال شخصیت وسواسی جبری علل آن نیز هنوز مشخص نشده است. اختلال شخصیت وسواسی جبری ممکن است به علت ترکیبی از ژنتیک و تجارب دوران کودکی ایجاد شود. در بعضی مطالعات موردی، بزرگسالان می توانند تجربه ی اختلال شخصیت وسواسی جبری را در سنین بسیار پایین به یاد بیاورند. آنها ممکن است به داشتن فرزند کامل و بدون عیب و کاملا مطیع، نیاز داشته باشند. این نیاز به پیروی از قوانین، پس از آن به بزرگسالی منتقل می شود.

چه کسانی در معرض خطر بیش تر ابتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری هستند؟

بنیاد بین المللی اختلالات وسواسی اجباری(OCDF) تخمین می زند که مردان تقریبا دو برابر بیش تر از زنان به اختلال شخصیت وسواسی جبری مبتلا می شوند. براساس گزارش مجله ی ارزشیابی شخصیت، بین ۲ تا ۷ درصد از جمعیت مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی-اجباری هستند که همین مسئله این اختلال شخصیتی را شایع ترین اختلال شخصیت جامعه می کند. کسانی که به بیماری های بهداشت روان مبتلا هستند با احتمال بیش تری با اختلال شخصیت وسواسی جبری تشخیص داده می شوند. برای نشان دادن نقش اختلال شخصیت وسواسی جبری در این تشخیص ها، تحقیقات بیش تری لازم است. علاوه بر این، افرادی که مبتلا به اختلال وسواسی اجباری شدید(OCD) هستند بیش تر احتمال دارد که به اختلال شخصیت وسواسی جبری (OCPD) مبتلا شوند.

درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری

برای درمان بسیاری از افراد مبتلا به اختلال شخصیتی وسواسی اجباری، همراهی در درمان توسط همسر یا دوست توصیه می شود. نزدیک شدن به فرد مبتلا به اختلال شخصیتی وسواسی اجباری برای بررسی رفتارهای وی، می تواند بسیار دشوار باشد. درمان های حمایتی برای اعضای خانواده و افراد نزدیک به فرد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری مفید است. انجمن ها و گروه های پشتیبانی متعددی برای کمک به همسر یا افراد خانواده ی فرد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری یا دارای گرایش به اختلالات وسواسی جبری، وجود دارد. مهم ترین کاری که می توانید انجام دهید این است که رفتارهای فرد مبتلا به اختلال شخصیتی وسواسی اجباری را بخشی از شخصیت وی و یک ویژگی پایدار از آرایش روانی آن شخص، بدانید. قبل از اینکه در مورد خواسته ی او جهت نحوه ی انجام کارها با او بحث کنید، از خودتان بپرسید “آیا این موضوع به اندازه ای مهم است که من بخواهم با وی بحث یا مشاجره کنم؟ ». اگر متوجه شدید که فرد کارهایی را که از شما خواسته تا انجام دهید را دوباره خودش انجام می دهد، زیرا احساس می کند که کار شما دارای استانداردهای منحصر به فرد وی نیست، یا فرد ترجیح می دهد کاری را خودش انجام دهد، شخصا آن را انجام ندهید و این موضوع را به خودتان نگیرید. به یاد داشته باشید که این ویژگی ها بخشی از وجود فرد است و بازتابی منفی در مورد شما نیست.

برای درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری، احتمالا درمانگر شما با استفاده از یک رویکرد سه جانبه به درمان شما می پردازد، که شامل موارد زیر است:

درمان شناختی رفتاری (CBT): درمان شناختی رفتاری نوع رایجی از مشاوره در زمینه ی بهداشت روانی است. در طول درمان شناختی رفتاری، طبق برنامه ی منظم با روانشناس خود ملاقات خواهید کرد. این جلسات منظم شامل همکاری با روانشناس و صحبت در مورد اضطراب، استرس یا افسردگی است. روانشناس به شما توصیه خواهد کرد که تاکید کم تری بر کار داشته باشید و در عوض بر تفریح و سرگرمی، خانواده و دیگر روابط میان فردی تاکید بیش تری داشته باشید.

دارو درمانی: جهت کاهش اضطراب در چرخه ی اختلال وسواسی اجباری، پزشک ممکن است مهارکننده ی انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) تجویز کند. علاوه بر مهارکننده ی انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) گروه های پشتیبانی و روانپزشک نیز به شما کمک خواهند کرد.معمولا استفاده ی طولانی مدت از داروها در درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری توصیه نمی شود.

آموزش آرام سازی: آموزش آرامش یابی شامل تکنیک های خاص تنفس و آرام سازی است که می تواند به کاهش احساس تنش و استرس و اضطراب کمک کند، این علائم در اختلال شخصیت وسواسی جبری رایج هستند. نمونه هایی از اقدامات آرام بخش توصیه شده عبارتند از یوگا، تای چی و پیلاتس.

پیش آگهی اختلال شخصیت وسواسی جبری

پیش آگهی و چشم انداز شخصی با اختلال شخصیت وسواسی جبری بهتر از چشم انداز دیگر اختلالات شخصیتی است. درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری می تواند به آگاهی بیش تر شما در مورد نحوه ی تاثیر منفی علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری بر دیگران کمک کند. همانند سایر اختلالات شخصیتی، پیدا کردن درمان مناسب شما، پایه و اساس درمان موفق است. درمان شناختی رفتاری می تواند به بهبود توانایی شما برای برقراری ارتباط و همدردی با عزیزانتان کمک کند. احتمال اعتیاد به مواد مخدر یا الکل در اختلال شخصیت وسواسی جبری نسبت به دیگر اختلالات شخصیتی کم تر است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

به طور کلی به سبب اختلالی که بیماری های روانی در زندگی فردی و اجتماعی نه تنها بیمار بلکه اطرافیان وی تاثیر گذار است. لذا برای درمان و مدیریت بیماری های روانی بهتر است به دکتر اعصاب و روان مراجعه کرد.

تنظیم و ترجمه: نرجس خبازی

منبع: healthline